Дебиторлық борыштардың есебі реферат
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 2
І САТЫП АЛУШЫЛАРДЫҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЕСЕБІ 3
1.1 ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРДЫҢ ТАНЫЛУЫ ЖӘНЕ БАҒАЛАНУЫ 3
1.2 КҮМӘНДІ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРДЫҢ ЕСЕБІ 4
ІІ ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЖӘНЕ БАСҚАДАЙ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЕСЕБІ 7
2.1 ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЕСЕБІ 7
ҚОРЫТЫНДЫ 14
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 15
1
Жұмыс түрі: Реферат
Пәні: Бухгалтерлік іс
Жұмыс көлемі: - бет
-----------------------------------------------------------------------------------
РЕФЕРАТТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ 2
І САТЫП АЛУШЫЛАРДЫҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЕСЕБІ
1.1 ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРДЫҢ ТАНЫЛУЫ ЖӘНЕ БАҒАЛАНУЫ
1.2 КҮМӘНДІ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРДЫҢ ЕСЕБІ 4
ІІ ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЖӘНЕ БАСҚАДАЙ
2.1 ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ
ҚОРЫТЫНДЫ 14
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 15
КІРІСПЕ
Өнеркәсіп-шаруашылық қызметі барысында кәсіпорын қызметкерлерін қызмет
Ақша кәсіпорын басшысы бекіткен есепке сай
Қызмет бабымен іссапарға баруға ақша іссапарға
Кассадан аванс бұрынғы берілген аванс бойынша
Субъект қызметкердің дер кезінде төлемеген аванс
Аванс есебі бойынша артық жұмсалған шығындар
Аванс есебіне тіркелген құжаттар мөр таңба
Басқа да дебиторлық қарыздардың талдамалық есебі
І САТЫП АЛУШЫЛАРДЫҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЕСЕБІ
1.1 ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРДЫҢ ТАНЫЛУЫ ЖӘНЕ БАҒАЛАНУЫ
Кәсіпорынның шаруашылық, өндірістік қызметі барысында сатып
Дебиторлық борыштардың құрамында кәсіпорынның төмендегі қарыздары
алынуға тиісті борыштар;
алынған вексельдер;
кәсіпорынның есеп беруге тиісті тұлғаларының борыштары;
ағымдағы активтерді сатып алу үшін төленген
төлемдер;
негізгі шаруашылық серіктестік және оның еншілес
басқадай дебиторлық борыштар.
Алынуға тиісті шоттар – кәсіпорынның сатып
Бухгалтерлік баланста көрсетілген "Алынуға тиісті борыштар"
Сауда дебиторлық борышы – бұл негізгі
Әдетте, төлеу мерзімі ретінде 30 күннен
Шаруашылық қызметі барысында кейбір қайтарылынып алынуға
Қаржы қызметкерлері дебиторлық борыштарды инкассациялауға (дебиторлық
1.2 КҮМӘНДІ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРДЫҢ ЕСЕБІ
Сатып-алушылардың келісім-шартта белгіленген мерзімде төленбеген шоттары
Күмәнді борыштар бойынша резервтердің есебі бухгалтерлік
Қазақстан Республикасының заңдық құжаттарына сәйкес шағымдану
Қайтарылмайтын дебиторлық борыштарды есептен шығарудың екі
қайтарылмайтын борыштың болатынын алдын-ала қарастыратын резервтеу
нақты дебиторлық борыштар қайтарылу мүмкіндігі жоқ
Тікелей есептен шығару әдісі бухгалтерлік есеп
Алайда Қазақстан Республикасының Салық Кодексіне [13]
Күмәнді борыштар есебін жүргізгенде бухгалтерлік есептің
Күмәнді борыштар бойынша резервтеу әдісі -
Басқару аппаратының шешімі бойынша субъект дебиторлық
өнімді (жұмысты, қызметті) сатып-өткізу көлемінен есептелінетін
төлеу мерзімдері бойынша шоттарды есепке алу
Бұл әдістерді төмендегі мысал арқылы ашып
Мысалы: “Сәулет“ жауапкершілігі шектеулі серіктестігі өз
1-кесте. Дебиторлық борыштың көлемі бойынша резерв
Реттік номері Жыл Дебиторлық борыштың көлемі
(мың теңге) Төленбеген борыш көлемі,
%-пен
(4б./3б*100) Төленбе-ген борыш- тың орташа проценті,
(%-пен).
Резерв сомасы (мың теңге)
(3б.,5қ.*
6б.,5қ.)
1 2 3 4 5 6
1 1998 345 25 7 -
2 1999 400 53 13 -
3 2000 570 30 5 -
4 Жиын-тығы 1315 108 - 8
5 2001 845 - - 8
Сонымен, “Сәулет“ жауапкершілігі шектеулі серіктестігі 2001
ДТ
7211 “Жалпы және әкімшілік шығыстары”
1290 “Күмәнді борыштар бойынша резервтер”
Анықталған үмітсіз борыш жоғарыда құрылған резервтің
ДТ
1290 “Күмәнді борыштар бойынша резервтер”
1210 “Алынуға тиісті борыштар”
Баланстан есептен шығарылған дебиторлық борыш баланстан
Қайтарылмайтын борыш деп танылып, есептен шығарылған
ДТ
1. 1210 “Алынуға тиісті борыштар”
1290 “Күмәнді борыштар бойынша резервтер”
ДТ
2. 1040 “Есеп айырысу шотындағы нақты
1210 “Алынуға тиісті борыштар”
Ал егер, сатып алушылар мен тапсырыс
ДТ
1040 “Есеп айырысу шотындағы нақты ақша”
6010 “Қосалқы қызметтен алынатын
ІІ ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ ЖӘНЕ БАСҚАДАЙ
2.1 ЖҰМЫСКЕРЛЕРДІҢ ДЕБИТОРЛЫҚ БОРЫШТАРЫНЫҢ
Шаруашылық қызметі барысында кәсіпорын қызметкерлерін шаруашылық
Жұмыскерлердің және басқадай тұлғалардың дебиторлық борыштарының
Іссапарға жіберілетін адамға тиесілі сома оның
Аванс бұрынғы алынған сома бойынша толық
Аванстық есепті бухгалтерия тексереді, сонан соң
Кәсіпорын, қызметкер өз уақытында төлемеген аванс
Іссапарда болған уақыт үшін, демалыс және
Қызметкердің іссапар орнында нақтылы болған уақыты
Егер кәсіпорын қызметкері шетелге іссапарға баратын
Мысалы: "Тұлпар" акционерлік қоғамының менеджері Б.С.Көлбаевқа
2-кесте. Аванстық есеп
Кәсіпорын "Тұлпар" акционерлік қоғамы
Бөлім
Тегі, аты-жөні. Б.С.Көлбаев
АВАНСТЫҚ ЕСЕП №15
мерзімі 12сәуір 2001 ж.
Аванстың берілуі: материалдық құндылықтарды сатып алу
алдыңғы берліген аванстың Қалдығы
Артық
жұмсалуы
Алынды (кімнен):
1.кассадан
2.
Есеп тексерілді,
бекітілсін:
Жұмсалды 32000 тг.
Қалғаны 2000 тг.
№8 Проводка
12.04.01 ж.
ДЕБЕТ
Шот Кар-точка Сома
201 10 23276
821
331
КРЕДИТ
333 15 32000-00
Бухгалтер:
Талгатов М
қолы
Қосымша 3 құжат 12 сәуір 2001
Есепті мына сомада бекітемін:
Қолы Талғатов Марат
12 сәуір 2001 жыл.
Сыртқы жағы Н. №286
Күні Құжат-тың № Кімге, не үшін
теңге Дебет
Шот Кар-точка
10.04. 1 Алматыдан Талдықорғанға дейінгі жол
ҚҚС, 16% 345 331 2
11.04. 2 “Арман“ ЖШС-гі берген
ҚҚС, 16% 3724 331 2
12.04. 3 Талдықорғаннан Алматыға жол билеті
ҚҚС, 16% 345 331 2
Барлығы 32000
(Соның ішінде ҚҚС) 4414
Есеп беруші тұлғаның қолы:
Бұл операциялар бухгалтерлік есепте төмендегі жазулар
1) кассадан берілген аванстың сомасына:
ДТ
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
451 “Кассадағы ұлттық валюта
түріндегі нақты ақша”
2) Менеджер Б.С. Көлбаев сатып алған
ДТ
201 "Шикізаттар мен материалдар"
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
ҚҚС сомасына:
ДТ
331 "Орны толтырылуға тиісті қосылған құн
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
3) тиісті құжаттармен расталған жол ақы
ДТ
821 "Жалпы және әкімшілік шығыстары"
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
ҚҚС сомасына:
ДТ
331 "Орны толтырылуға тиісті қосылған құн
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
4) аванстың қалдық сомасын кассаға
ДТ
451 “Кассадағы ұлттық валюта
түріндегі нақты ақша”
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
Егер аванстың пайдаланылмаған бөлігін (2000 теңгені)
ДТ
681 “Персоналмен еңбек ақы бойынша есеп
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
Егер де кәсіпорын чек кітапшаларын алатын
ДТ 334 "Басқадай дебиторлық борыштар"
КТ 333 "Жұмыскерлердің және басқа
Несиеге сатылған тауарлар үшін қызметкерлермен есеп
1.Кәсіпорын өз қызметкерлерінің тапсырыс-міндеттемелерінің негізінде олардың
Мысалы: "Тұлпар" акционерлік қоғамы "Келет" сауда
1) "Келет" сауда үйінің шоты бойынша
ДТ
681 “Персоналмен еңбек ақы бойынша есеп
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
2)"Келет" сауда үйіне аударым жасалынды:
ДТ
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
441“Есеп айырысу шотындағы нақты ақша”
Кәсіпорын несиеге сатылған тауарлар үшін қызметкерлердің
Егер жоғарыда келтірілген мысалдағы "Келет" сауда
1) Сауда мекемесіне төлеген сомаға:
ДТ
333 "Жұмыскерлерді” және басқа
тұлғаларды” борыштары"
441 “Есеп айырысу шотындағы нақты ақша"
2) төлемнің қызметкердің еңбек ақысынан ұсталынған
ДТ
681 “Персоналмен еңбек ақы бойынша есеп
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
Материалдық зиян шегудің орнын толтыру бойынша
Бухгалтерия ақша қаражаттарының, тауарлы-материалдық босалқылардың және
Мысалы: "Тұлпар" акционерлік қоғамы №2 қойманың
1) А.К.Сабыровтың кінәсінен болған материалдық жетіспеушіліктердің
ДТ
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
203 “Отындар”
2)Кәсіпорынның шеккен материалдық зиянының сомасы А.К.Сабыровтың
ДТ
681 “Персоналмен еңбек ақы бойынша есеп
333 "Жұмыскерлердің және басқа
тұлғалардың борыштары"
ҚОРЫТЫНДЫ
Шаруашылық жүргізуші субъектілердің шаруашылық қызметін
Дебиторлық борыштар негізінен ұзақ мерзімді және
Дебиторлық борыштардың уақытылы келіп түсуі кәсіпорнның
Дебиторлық борыштарды үнемі бақылауда және оның
Жалпы бухгалтерлік есептің компьютерлендірілген кезеңінде дебиторлық
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Қазқстан Республикасының “Аудиторлық қызмет туралы” заңы
Қазақстан Республикасы Президентінің заң күші бар
Қазақстан Республикасының “Салық және бюджетке төленетін
Бухгалтерлік есептің 6 “Негізгі құралдардың есебі”
Бухгалтерлік есепті” 6 “Негізгі құралдардың есебі”
Генеральный план счетов бухгалтерского учета финансово-
Стандарты по аудиту – Алматы: 1996
Андреев В.Д. Практический аудит (справочное пособие)/.
Астахов В.П. Учет основных средств //
Атыгеева З. Операции по учету основных
Дюсембаев К.Ш., Егембердиева С.К., Дюсембаева З.К.
Дюсембаев К.Ш. №3.
Ержанов М.С. Теория и практика аудита
Камышанов П.И. Практические пособие по аудиту-М.:
Коноваленков В.Е. учет основных фондов на
Корженгулова А. Учет ремонта основных средств
Лашун Л.Г. Бухгалтерлік және салықтық есепте
1
