Дебиторлық борыштар есебі және оны беру-сату курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
.
Кіріспе..............................................................................................................
I. Дебиторлық борыштар...........................................................................3
1.1. Дебиторлық борыштар есебін ұйымдастыру....................................3-5
II. Дебиторлық борыштар есебі және оны беру-сату.................................6
2.1. Сатып алушылар мен тапсырыс берушілер борышының есебі............6
2.2. Күмәнді дебиторлық борыштар............................................................7-8
2.3. Еншілес серіктестіктердің дебиторлық борыштарының есебі.............9
2.4. Басқадай дебиторлық борыштардың есебі.......................................10-11
2.5. Алдағы кезең шығындарының есебі......................................................12
2.6. Берілген аванстар есебі...........................................................................13
III. Дебиторлық борыштар аудиті...........................................................20-22
Қорытынды.......................................................................................................23
Қолданылған әдебиеттер.................................................................................24
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 24 бет
Пәні: Бухгалтерлік іс
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны.
Кіріспе..............................................................................................................
I.
1.1. Дебиторлық борыштар есебін ұйымдастыру....................................3-5
II. Дебиторлық борыштар есебі
2.1. Сатып алушылар мен тапсырыс берушілер борышының
2.2. Күмәнді дебиторлық борыштар............................................................7-8
2.3. Еншілес серіктестіктердің дебиторлық борыштарының есебі.............9
2.4. Басқадай дебиторлық борыштардың есебі.......................................10-11
2.5. Алдағы кезең шығындарының есебі......................................................12
2.6. Берілген аванстар есебі...........................................................................13
III. Дебиторлық борыштар аудиті...........................................................20-22
Қорытынды.......................................................................................................23
Қолданылған әдебиеттер.................................................................................24
Кіріспе
Нарыктык экономика жағдайында, болатын қатал бәсекелестік күресте, табыс
Тап осындай ақпараттың басым көпшілігі бухгалтерлік есептің еншісіне
тиетіндігіне дау жок. Сондықтан да, бухгалтерлік есепті; кейде
Экономиканың барлық саласындағы кәсіпорындардың иелері мен еңбек ұжымдары
Қазақстанда қабылданған заңдар мен стандарттар бухгалтерлік есеп жүйесін
Сонымен қатар, бұл жұмыстың біршама деңгейде шаруашылық субъектісінің
Ι.Дебиторлық борыштар.
1.1.Дебиторлық борыштар есебін ұйымдастыру.
Кәсіпорындар мен ұйымдардың басқа заңды немесе жеке тұлғалардан
Есеп беретін уақыттан кейінгі бір жыл ішінде алынатын(өтелетін)
• ағымдағы активтерді сатып алуға төленген аванстық(алдын ала
• тапсырылған(берілген) шоттар бойынша алынуға тиісті борыштар;
• вексельдер бойынша алынуға тиісті борыштар;
• негізгі ұйымдар мен оның еншілес серіктестігі арасындағы
• ұйымның лауазымды адамдарының(тұлғаларының) дебиторлық борышы;
• басқадай дебиторлық борыштар.
Несиелік операциялар сияқты дебиторлық берешектер де 2002 жылдың
Дебиторлық берешек дебиторлардың төлем мерзімдерін қадағалауына байланысты сапасы
стандартты;
күмәнді, ол өз кезегінде 1-дәрежелі күмәнді – төлем
үмітсіз.
Қазақстан Республикасы Бухгалтерлік есеп және аудит жөніндегі Ұлттық
Мысалы: американдық FASB-пен (қаржылық есептің стандарттарын жасау бойынша
– ол, ақша қаражаттарының тікелей немесе жанама өсуіне
– шаруашылық субъектісінің басқара алатын ресурстары актив болып
Бір жылдан астам уақыт бойы алынбаған дебиторлық борыштар
Дебиторлық борыштар есебіне мына төмендегі аталған есептілік тіркелімдер
– 30-шы «Сатып алушылар және тапсырыс берушілердің борышы»
Сатып алушылармен тапсырыс берушілер және басқадай дебиторлармен есеп
Жалпы есеп тіркелімдерін толтыру шаруашылық операциялардың мазмұнын сипаттайтын
Дебиторлық борыш келесідей бөлімдерден тұрады:
«Сатып-алушылар мен тапсырыс берушілердің борышы».
«Күдікті қарыздар бойынша резервтер».
«Еншілес (тәуелді) серіктестіктердің дебиторлық борышы».
«Басқадай дебиторлық борыштар».
«Алдағы кезең шығындары».
«Берілген аванстар».
Яғни осы жоғарыда аталған баптар бойынша кәсіпорындар мен
II. Дебиторлық борыштар есебі және оны беру-сату
2.1.Сатып-алушылар мен тапсырыс берушілер борышының есебі.
Кәсіпорындар мен ұйымдардың «Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің
«Алынуға тиісті шоттар».
«Алынған вексельдер».
«Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің өзге де борыштары».
Бұлар активті шот болып табылады. Сондықтан да бұл
«Алынуға тиісті шоттар» деп аталатын шотта тиеліп жіберілген
Сатып алушылармен және тапсырыс берушілермен есеп айырысу бойынша
Сатылған (жөнелтілген) енімнің, тауарлардың, істелінген жұмыстардың және көрсетілген
Сатылған (жөнелтілген) өнімнің, тауардың, атқарылган жұмыстың, көрсетілген қызметтердің
Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің есеп айырысу операциялары
«Сатып алушылар мен тапсырыс берушілердің борышы» шотының бөлімше
2.2. Күмәнді дебиторлық борыштар.
Сатып алушылар мен тапсырыс беруші заңды және жеке
Кәсіпорындар мен ұйымдар күмәнді қарыздарға шығындардың есебінен резерв
Қазақстан Республикасының заңына сәйкес талап ету мерзімі өтіп
Егер сатып алушының дебиторлық қарызы үмітсіз қарыз ретінде
Дт: Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты.
Кт: Алынуға тиісті борыштар шоты.
Бұрын есептен шығарылған дебиторлық қарыз сомасы есеп берудің
Дт: Ақшалар шоты.
Кт: Негізгі емес қызметтен алынатын басқадай кірістер шоты
«Күмәнді қарыздар бойынша резервтер» есебі №10 журнал ордерде
Күдікті қарыздар бойынша құрылған резерв сомасына;
Дт: Жалпы әкімшілік шығындар шоты
Кт: Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты
Күдікті қарыздар бойынша құрылған резервтің есебінен 80
Дт: Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты
Кт: Алынуға тиісті борыштар
Артық жасалынған күдікті қарыздар резерв сомалары сторно етіледі.
Дт: Жалпы және әкімшілік шығындары шоты
Кт: Күмәнді қарыздар бойынша резервтер шоты
Жалпы халықаралық тәжірибеде күмәнді қарыздарды бағалау үшін мынадай
• несиеге сатудан алынатын таза табыстан есептелінген
• дебиторлық қарыздарды өтелу мерзімі бойынша
Бұндағы бірінші аталған әдістің мақсаты күмәнді дебиторлық борыштар
2.3. Еншілес серіктестіктердің дебиторлық борыштарының есебі.
Жалпы кез келген ұйымның бухгалтерлік есебіндегі мына шоттарда:
• «Еншілес серіктестіктердің борышы».
• «Тәуелді серіктестіктердің борышы».
• «Бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың борышы» сол ұйымның
еншілес және тәуелді серіктестіктерінің, бірлесіп бақыланатын заңды
тұлғаларының дебиторлық борыштары жайлы ақпараттар көрініс табады.
Еншілес серіктестік дегеніміз, басқа (негізгі) шаруашылық серіктестік оның
«Еншілес, тәуелді серіктестіктер және бірлесіп бақыланатын заңды
• Еншілес, тәуелді серіктестіктерге, бірлесіп бақыланатын заңды тұлғаларға
Дт: «Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды
Кт: «Ақшалар» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылса,
• Сатылған өнім, тауар, негізгі құралдар мен материалдық
Дт: «Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды
Кт: «Негізгі қызметтен алынатын кіріс» немесе «Негізгі емес
• Шетел валютасындағы борыштар бойынша тиімді бағамдық айырмашылыққа:
Дт: «Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын заңды
Кт: «Бағамдық айырмашылықтан алынатын кіріс» шоты түрінде корреспонденция
Еншілес, тәуелді және бірлесіп бақыланатын заңды тұлғалардың дебиторлық
Дт: «Алынған вексельдер» немесе «Ақшалар» шоттарының тиістілері.
Кт: «Еншілес, тәуелді серіктестіктердің және бірлесіп бақыланатын эаңды
2.4. Басқадай дебиторлық борыштардың есебі.
Кәсіпорындар мен ұйымдарда басқадай операциялар бойынша тиісті дебиторлық
«Алынуға тиісті қосылған құн салығы».
«Есептелген пайыздар».
«Жұмысшылар мен басқадай тұлғалардың борышы».
«Өзге де дебиторлық борыштар».
Бұл шоттарда «Сатып алушылар мен тапсырыс берушілер» бөлімшесінде
«Алынуға тиісті қосылған құн салығы» шоты ұйымның сатып
• Алынған тауарлар мен материалдық құндылықтар және орындалған
Дт: «Алынуға тиісті қосылған құн салығы» шот
Кт: «Жабдықтаушы және мердігерлермен есеп айырысу» шоты немесе
Дт: «Алынуға тиісті қосылған құн салығы» шоты
Кт: «Басқа да несиелік борыштар мен аударымдар»
«Есептелген пайыздар (проценттер)» шотында ұйымның шартта қаралған жалға
• Жалдағы негізгі құралдар, алынған вексельдер, берілген заемдар
Дт: «Есептелген пайыздар» - деп аталатын шот,
Кт: «Акциялардың дивиденттері және пайыз түріндегі кірістер» деп
• Есептелген пайыздар бойынша борыштардың жабылуына:
Дт: «Ақшалар» шоттарының тиістілері,
Кт: «Есептелген пайыздар» деп аталатын шоты түріндегі бухгалтерлік
«Жұмысшылар мен басқа тұлғалардың борышы» деп аталатын шотта
• Жалпы әкімшілік-шаруашылық қажеттілігі және қызметтегі іссапарлары үшін
Дт: «Жұмысшылар мен басқа тұлғалардың борышы» шоты,
Кт: «Ақшалар» шоты түріндегі бухгалтерлік жазу жазылады.
• Жұмысшыларға берілген заем (қарыз) сомаларына да:
Дт: «Жұмысшылар мен басқа тұлғалардың борышы» шоты
Кт: «Ақшалар» шоты түріндегі бухгалтерлік жазу жазылады.
• Жабдықтаушыларға олардан алынған ақау материалдарды қайтаруға байланысты
Дт: «Басқадай дебиторлық борыш» шоты,
Кт: «Материалдар» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы жазылады.
• Төтенше жағдайлардан болған залалдардың орнын толтыру бойынша
Дт: «Басқадай дебиторлық борыш» шоты,
Кт: «Тоқтатылған операциялардан болатын кірістер (зияндар)» шоты түріндегі
Сонымен қатар «Басқадай дебиторлық борыштар» шотында төленуге тиісті
2.5. Алдағы кезең шығындарының есебі.
«Алдағы кезең шығындары» деп есеп беретін кезеңде шығарылған,
• алдын ала (мерзімінен бұрын) төленген сақтандыру полисінің
• келесі кезеңдерге жазылған газет, журнал және басқа
• маусыммен жұмыс істейтін өндірістердің маусымдық шығындары және
Осы айтылғандармен қатар алдағы кезең шығындарына жаңа өндірісті
«Сақтандыру полисі» шотында төленген сақтандыру полисінің сомасы
• Сақтандыру полисін алу үшін есеп айырысу шотынан
Дт: «Сақтандыру полисінің» шоты,
Кт: «Есеп айырысу» шоты түріндегі бухгалтерлік жазу жазылады.
• Сақтандыру полисін алу барысында болған шығындар сомасына
Дт: «Тауарларды сату бойынша шығындар»;
«Жалпы және әкімшілік шығындар»;
«Үстеме шығындар» шотының тиістілері;
Кт: «Сақтандыру полисі» шоты.
«Жал төлемі» шоты алдағы кезеңдер үшін төленген
• Алдағы кезеңдер үшін жал төлемі төленген жағдайда:
Дт: «Жал төлемі» шоты,
Кт: «Ақшалар» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы.
Ал есепті кезеңге жатқызылатын жал төлемі есептен шығарылған
Дт: «Тауарларды сату бойынша шығындар»;
«Жалпы және әкімшілік шығындары»;
«Үстеме шығындар», және тағы да басқа шоттардың тиістілері;
Кт: «Жал төлемі» шоты түріндегі бухгалтерлік жазуы.
«Басқадай алдағы кезең шығындары» шоты «Сақтандыру полисі»
Берілген аванстар есебі.
Берілген аванстардың есебі келесі шоттарда есептеледі:
• «Тауарлық-материалдық корларды жеткізіп беруі үшін берілген аванстар»
• «Орындалатын жұмыстар мен көрсетілген қызметтер үшін берілген
Ал берілген аванс дегеніміз ұйымның жабдықтаушылар мен қызмет
Бұл жоғарыда аталған шоттарға байланысты бухгалтерлік есепте мынадай
• Тауарлық материалдық қорларды жеткізіп беруі үшін, орындалатын
Дт: «Тауарлық материалдық қорларды жеткізіп беруі үшін
Кт: «Ақшалар» шоты.
• Несие есебінен берілген аванс сомасына:
Дт: : «Тауарлық материалдық қорларды жеткізіп беруі үшін
Кт: «Банктен тыс мекемелердің несиелері» шоты немесе «Басқадай
• Бұрынырақ аванс ретінде берілген соманың пайдаланғаннан қалғаны
Дт: «Ақшалар» шоты;
Кт: : «Тауарлық материалдық қорларды жеткізіп беруі үшін
Бұрынырақта берілген аванс есебінен жабдықтаушыларға тиісті қарыз сомалары
Дт: «Жабдықтаушы және мердігерлермен есеп айырысу» шоты;
Кт: «Тауарлық материалдық қорларды жеткізіп беруі үшін
Жалпылама аталмыш бөлімшенің шоттары тауарлық материалдық қорларды жеткізгені
Дебиторлық борышты беру – сату.
Мәміле жасау кезінде тараптардың қарым – қатынасы туындайтын
Дебиторлық борыштың ауқымына байланысты кәсіпорында айналымнан қаржыларды оқшауландыру,
Тауар запастарымен салыстырғанда дебиторлық борыш – бұл ақшалай
Борыштың нақтылығын және дебитордың бар екендігін растау жөнінде
Міндеттемелерді орындамау жағдайларының жиілеп кетуіне байланысты «Вексельдік айналым
Анағұрлым кең тарған нысан факторингілік компанияның дебитолық борышын
Факторингілік компания – бұл белгілі бір сыйақыға кәсіпорыннан
Факторинг кезіндегі негізгі рәсімдерді схема түрінде беруге болады:
Сатып алушы
компания
Сатушы
компания
Тауар,қызмет
Несие шартын
Несие шартындағы факторингілік компания
Төлем жасайд сұрайды
Яғни факторинг – бұл төлемнің көп бөлігін, борыштың
Әлбетте, өз қызметтеріне факторингтік компаниялар несие мен комиссия
Бұл орайда дебиторлық борыш кері талап қою құқығымен
Кері талап қою (регресс) – бұл мынадай жағдайда
Дебиторлар борышты белгіленген уақытта өтемесе;
Мерзімінен бұрын төлесе;
Аударылған дебиторлық борыштың қолайсыз болуы салдарынан туындаған түзетулер
Тұлғаларды өзгерту үшін ҚР Азаматтық кодексінің 339-бабының міндеттемесінде
Дебиторлық борышты кері талап қою құқығынсыз сатқан кезде
Дебиторлық борышты үшінші тарапқа қолма – қол ақшаға
Қамтамасыз етілген алыс-беріс
Дебиторлық борышты сату
сату сату
Кері талап қою
құқығынсыз
Кері талап қою
құқығымен
Түпкілікті (тікелей)
Сатушының кепілі
Дебитор борышты өтемеген жағдайдағы төлемдер
Нысана бойынша
Мазмұны бойынша
Меншік құқығын беру
Бақылауға беру
Тараптардың
бақылауы
Дебиторлық борышқа қызмет көрсетуге қатыса береді
Кері талап қою құқығымен дебиторлық борышты сатқан кезде:
• дебиторборышты өтемеген жағдайда, сатушы сатып алушыға ақы
кепідік береді;
• тараптардың әрқайсысы осы операция кезінде операция жасалғаннан
өзі бақылайтын активтер мен міндеттемелерді мойындайды және сатылған
немесе өтелмеген активтер мен мігдеттемелерді бұдан әрі мойындамайды;
• таза түсімдер айқындалады – бұл, пайда болған
сату нәтижесінде алынған ақшалай қаражаттар немесе басқа активтер;
• нәтижесінде сатудан болған зиян анықталады.
Мысалы:
«Д» компаниясы факторингілік операцияны жүзеге асыратын «Ф» компаниясына
А.Сату операциясы мынадай шоттарда көрсетіледі:
«Д»компанисы
тенге
194000
6 000
200000
Дт- 1030 ақшалай
қаражаттар
Дт-845дебиторлы борышты
сатудан болған зиян
(200 000 х 3%)
шоттар
«Ф»компаниясы
тенге
200000
6 000
194000
Дт-1210 алуға арналған
шоттар
Кт-6100 қаржыландырудан
алынған табыс
Кт- 1030 ақшалай
Қаражаттар
Сату кері талап қою құқығымен болған жағдайдағы мысалды
Бұл үшін қосымша ақпарат қажет: осы кері талап
Таза түсімдерді есептеу:
«Д»компаниясы.
Алынған ақшалай құжаттар
Минус кері талап қою міндеттемесі
Таза түсімдер
Баланстық құн
Таза түсімдер
Сатудан болған зиян
Б.Кері талап қою құқығымен дебиторлық борышты сату
мынадай шоттарда көрсетіледі:
«Д»компаниясы
тенге
194000
16 000
200000
10 000
Дт 1030 ақшалай
қаражаттар
Дт 845 сатудан болған зиян
Кт 1210 алуға арналған
шоттар
Кт 687керу талап қою
міндеттемесі
«Ф»компаниясы
тенге
200 000
6 000
194 000
Дт 1210 алуға арналған
шоттар
Кт 6100 қаржыландырудан
алынған табыс
Кт 1030 ақшалай
қаражаттар
Бұл жағдайда «Д» компаниясы зияннан басқа мүмкін болатын
В.Бұл орайда бухгалтерлік есепте мынадай жазба жазылады:
«Д»компаниясы
«Ф»компаниясы
Кт 687 кері талап қою
міндеттемесі
Кт 3110 табыс
Халықаралық стандарттарға сәйкес дебиторлық борыш сомасынан шегініс жасауды
Сатушыдан дебиторлық борыш сомасын сатуға (шегінуге) қатысты тауарларды,
• ақшалай қаражаттың жеткіліксіздігі;
• меншік құқығын қорғау;
• несиеге қол жетуізе алмау;
• заңды несиелік шектеулер;
• қарызды қамсыздандыру.
Сатып алушыда дебиторлық борышты сатып алу (тап сатып
Мысал: Кері күш бар дебиторлық борышты сату.
«Квант» компаниясының баланстық құны 200 000 теңгелік дебиторлық
160 000
41 000
200 000
1 000
«Квант» сатушысында мынадай шоттарда көрсетіледі:
Дт 1030 ақшалай қаражаттар
Дт 845 аталған борышты сатудан болған зиян
Кт 1210 алуға арналған шоттар
Кт 3030 кері талап бойынша міндеттеме
Сатып алушының – «ДДД» компаниясының есебінде борыш сомасын
200 000
160 000
40 000
Дт 1210 алуға арналған шоттар
Кт 1030 ақшалай қаражаттар
Кт 3110 талап қою құқығынан шегінуден
түскен табыс
Салық есебінде негізгі борыш бойынша төлем сомасы мен
III. Дебиторлық борыштар аудиті.
Дебиторлық борыштардың пайда болуының аудиті.
Дебиторлық борыш – алынуға тиісті қарыздар немесе сатып
1. қысқа мерзімді дебиторлық борыштар,
2. ұзақ мерзімді дебиторлық борыштар
ААҚ-ның 2004 жылдың аяғына пайда болу мерзімі бойынша
Дебиторлық борыштар баптары Ұзақ мерзімді дебиторлық борыштар
№
1-1,5 жылға дейін 1,5-2 жылға дейін
2 – 2,5 2,5–дан жоғары
1 Алынуға тиісті шоттар 160 93 35
2 Алынған вексельдер
53 49
3 Басқа дебиторлық борыш 490
5 Жиынтығы 65 146 84
Жылдың соңында ұзақ мерзімді дебиторлық борыштардың жалпы сомасының
Нақты жағдайларына байланысты борыштардың басқа да аралық пайда
Борыштардың қайтарылуының жинақталған көрсеткіші айналымдағы болып табылады. Дебиторлық
Аудитор кезеңнің соңындағы дебиторлық борыштардың ең соңғы
Бірінші салдардың шаруашылықтың әкімшілігінің араласуымен түзетілуі мүмкін. Басқа
Дебиторлық борыштар аудитінің ақпараттық көзі
Шаруашылықтың қоймасынан басқа сақтау орындарынан кем шыққан және
Кейде шеккен зиянды шығысқа шығаруға асығады. Бұндай жағдайда
Тәжірибе көрсетіп отырғандай кейбір жауапкердің мүліктік жағдайы өзгереді.
Басқа да дебиторлық борыштарды талдаған кезде кәсіпорынның жұмыскерлерінің
Аудитор есеп айырысу жағдайын зерттегенде қарыздардың уақтылы қайтарылмауы
Дебиторлық борыштардың қатарына «берілген аванстар» бабы да жатады.
Күшіндегі есеп айырысу жүйесіне сәйкес субъект жабдықтаушылардан келешекте
Келешекте түсетін тауарлы-материалдық қорларға немесе жұмыс орындауға сондай-ақ
35 «берілген аванстар» бөлімшесінің шоттары бойынша аналитикалық әрбір
Аудитор аванс бойынша есеп айырысу операцияларын тексерген кезде
Борыштарды нақты деп егер ол мүдделі тұлғаларының өзара
Аудитор шаруашылықтың балансында көрсетілген дебиторлық борыштардың нақтылығын анықтап
Қорытынды
Нарыктык экономика жағдайында, болатьін катал бөсекелестік күресте, табыс
Тап осындай ақпараттың басым көпшілігі бухгалтерлік есептің еншісіне
тиетіндігіне дау жок. Сондықтан да, бухгалтёрлік есепті; кейде
Экономиканың барлық саласындағы кәсіпорындардың иелері мен енбек ұжымдары
Борыштардың қайтарылуының жинақталған көрсеткіші айналымдағы болып табылады. Дебиторлық
Аудитор кезеңнің соңындағы дебиторлық борыштардың ең соңғы
Бірінші салдардың шаруашылықтың әкімшілігінің араласуымен түзетілуі мүмкін. Басқа
Қолданылған әдебиеттер.
Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп. Алматы, 2003ж. Радостовец В.К,
Бухгалтерлік есеп теориясы және негіздері. Алматы. Экономика, 2006ж.
Аудит және бухгалтерлік есеп. Әбдіқалықов Т.Ә. Алматы,2000ж.
Бухгалтерлік есеп. Алматы. Экономика, 2005ж. Назарова В.
«Дебиторлық борышты беру, сату» Бухгалтер бюллетені,
«Дебиторлық борыштар есебін ұйымдастыру» /Казахстан на пути к
Қаржылық есеп. Алматы. Экономика, 2001ж. Кеулімжаев
Банктегі бухгалтерлік есеп. Міржақыпов С.Т.
Қазақстан Республикасы Президентінің 2000 жылғы 1 қаңтардағы “Бухгалтерлік
2
