Бұрғылау ерітінділері курстық жұмыс
Жоспар
Кіріспе......................................................................................................................3
І Бөлім Бұрғылау ерітінділері туралы түсінік
1.1. Ерітінділердің түрлері......................................................................................5
1.2. Балшық ерітінділерін өңдеу............................................................................6
1.3. Балшық ерітіндісін дайындау..........................................................................9
ІІ Бөлім Балшық ерітіндісін дайындау
2.1. Балшық ерітіндісінің құрамы........................................................................11
2.2. Балшық ерітіндісінің өзгеріске ұшырауы....................................................13
2.3. Балшық ерітіндісінің параметрлерін анықтау.............................................15
2.4. Балшық ерітінділерін тазалау........................................................................24
Қорытынды..........................................................................................................27
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................................29
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 27 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
Кіріспе......................................................................................................................3
І Бөлім Бұрғылау ерітінділері туралы түсінік
1.1. Ерітінділердің түрлері......................................................................................5
1.2. Балшық ерітінділерін өңдеу............................................................................6
1.3. Балшық ерітіндісін дайындау..........................................................................9
ІІ Бөлім Балшық ерітіндісін дайындау
2.1. Балшық ерітіндісінің құрамы........................................................................11
2.2. Балшық ерітіндісінің өзгеріске ұшырауы....................................................13
2.3. Балшық ерітіндісінің параметрлерін анықтау.............................................15
2.4. Балшық ерітінділерін тазалау........................................................................24
Қорытынды..........................................................................................................27
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................................29
sКіріспе
Бір заттың ішінде екінші заттың біркелкі таралып кетуін
Нағыз ерітінділер мөлдір келеді және ерітілген заттың бөліктері
Коллоидты ерітінділер ішіндегі бөліктер көптеген молекулалардан тұрады. Бұл
Суспензиялық ерітінділерінің ішіндегі зат бөліктерінің іріліктері коллоидтық ерітіндінің
Балшық ерітіндісі су мен балшықтан тұрады. Ол екеуін
Балшық ерітінділерін коллоидты-суспензиялы ерітінді деп атайды. Себебі оның
Балшық ерітіндісінің сапасы, оның құрамына кіретін су мен
Балшық ерітіндісін өңдеу үшін қолданылатын реагенттерді дайын балшық
І. Бұрғылау ерітінділері туралы түсінік
1.1 Ерітінділердің түрлері
Бір заттың ішінде екінші заттың біркелкі таралып кетуін
Нағыз ерітінділер мөлдір келеді және ерітілген заттың бөліктері
Коллоидты ерітінділер ішіндегі бөліктер көптеген молекулалардан тұрады. Бұл
Суспензиялық ерітінділерінің ішіндегі зат бөліктерінің іріліктері коллоидтық ерітіндінің
Балшық ерітіндісі су мен балшықтан тұрады. Ол екеуін
Балшық ерітінділерін коллоидты-суспензиялы ерітінді деп атайды. Себебі оның
Балшық ерітіндісінің сапасы, оның құрамына кіретін су мен
1.2. Балшық ерітінділерін өңдеу
Егер балшық ерітіндісі сапасы нашар балшықтан немесе ащы
Химиялық реагенттерге электролиттер мен коллоидтар жатады. Электролиттердің ішінен
Коллоидтардың ішінен жиі қолданылып жүрген реагенттер: көмірлі сілті,
Көмірлі сілті реагенті. Мұны балшық ерітіндісінің су беру
Жаңа дайындалған реагенттің құрамында 1,2 – 1,5 процнт,
Балшық ерітіндісіне қосылатын дайын реагенттің көлемін лабораторияда анықтайды.
Шымтезекті сілті реагенті. Құрамында жоғарыда айтылып кеткен гуминді
Бұл реагентті дайындауға көлемі 1 м3 суға салмағы
Спирт бардасының сульфиті. Бұл спирт жасайтын заводтардың қалдығы.
Балшық ерітіндісін өңдеу үшін қолданылатын реагенттерді дайын балшық
Жұмысқа қолданылып ескірген балшық ерітіндісінің де сапасын жақсартып,
1.3. Балшық ерітіндісін дайындау.
Бұрғыланатын скважина алыс жерде болса немесе басқа скважиналардан
Ерітіндіні балшықараластырғыш машиналармен дайындайды, олар әр түрлі болады.
Жатық балшықараластырғыштың білігіне 3 қалақтар 4 бір –
Балшық ерітіндісін дайындау үшін люк арқылы араластырғыштардың ішіне
Балшық ерітінділерін кей уақытта елеуішпен өткізілген балшықтың порошогынан
ІІ. Балшық ерітіндісін дайындау
2.1. Балшық ерітіндісінің құрамы
Балшықтың құрамында бірнеше заттар ұшырасады. Көбінесе олар балшық,
Монтмориллонитті балшықтар. Бұған бентониттер жатады. Оның негізгі құрамы
Каолинтті балшықтар. Бұл негізінде каолинит (Al2O3SiO2H2O) минералынан тұрады.
Балшық ерітіндісін дайындауға жарайтын балшықтың құрамында ірілігі 0,1
Балшық ерітіндісін дайндайтын судың сапасы жоғары болуы керек.
Балшық ерітіндісін дайындайтын тұщы судың жалпы қатаңдығы 12—150-тан
Ерітіндінің қышқылдық мөлшерін, сутек иондарының концентрациясы арқылы көрсетіп,оны
Ерітінді ішіндегі коллоидты бөліктерді сипаттайтын ерекшеліктердің бірі-олар бүрісіп,
Балшықтың әрбір ұсақ бөліктері, пластина тәрізді ұзыншақ келеді.
2.2. Балшық ерітіндісінің өзгеріске ұшырауы
Балшық ерітіндісі қозғалмай тұрса, іркілдек түрге келеді. Оны
Қоршаушы жыныс пластарының және скважинаға жіберілген балшық ерітіндісінің
Егер ерітіндіде коллоидтық бөліктер көп болса, ең алғаш
Қорыта келгенде, белгілі бір геологиялық жағдайда қазылатын скважинаны
Қалыпты жағдайда қолданылатын балшық ерітіндісінің параметрлері мынадай мөлшерде
а) тұтқырлығы 21сек;
ә) сыбағалы салмағы 1,2 г/см3;
б) құм мөлшері 4%;
в) 30 минут ішінде су беруі 25 см3;
г) коллоидтығы 96%;
ғ) тәуліктік тұнбасы 4%;
д) балшық қабыршағының қалыңдығы 3 мм;
е) ығысудың статикалық кернеуі 20 мг/см2.
Балшық ерітінділерінің параметрлері және оларды өлшеу әдістері.
Суға қосылған балшық өз көлемін үлкейтіп тез таралады
2.3. Балшық ерітіндісінің параметрлерін анықтау
Бұрғылау процесін жақсы жүргізу үшін балшық ерітіндісінің барлық
Балшық ерітіндісінің сапасын тексеру үшін төмендегі параметрлерді анықтайды.
Сыбағалы салмақ. Балшық ерітіндісінің сыбағалы салмағын қалыпты жағадайда
Колонкалы бұрғылауда қолданылатын балшық ерітіндісінің сыбағалы салмағы 1,15-
Лабораториялық жағдайда балшық ерітіндісінің сыбағалы салмағын арнаулы таразылармен
Жұмыс басында балшық ерітіндісінің сыбағалы салмағын анықтау үшін
Өлшеу алдында ареометрдің дұрыстығын тексереді. Ол үшін сауытты
Балшық ерітіндісінің сыбағалы салмағын да осылай өлшейді. Ол
Тұтқырлық. Балшық балшық ерітіндісінің негізгі параметрлерінің бірі –
Скважинаны жуып тұрған суйық жер бетіне шықпай, жоғалып
Дегенмен, балшық ерітіндісінің тұтқырлығын көбейту насостың жұмыс істеуін
Вискозиметрді пайдалану үшін алдымен оның дұрыс жұмыс істейтіндігін
Жуу сұйығы ретінде бұрғыланып жатқан тау жыныстарының ерекшеліктеріне
Құм мөлшері. Балшық ерітіндісінің ішінде іріліктері әр түрлі
Балшық ерітіндісіндегі құм мөлшерін анықтау, оның жұмысқа жарамдылығын
Бұл жұмысты орындау үшін қаңылтырдан жасалған ОМ –
Балшық ерітіндісінің ішіндегі құм мөлшерін анықтау үшін тұндырғышқа
Су беру. Балшық ерітіндісінің ең маңызды параметрі –
Балшық ерітіндісінің су беруі азайса, тау жыныстарының опырылуынан
Су беру параметрін ВМ – ы. Бұл прибор
ВМ – 6 приборының техникалық сипаттамасы
Өлшеу шегі ( сүзгісінің диаметрі 75 мм )
Шкала бөліктерінің мөлшері, см3 .
Өлшемнің дұрыстығы, см3
Сүзу үшін жұмсалатын қысым, кг/см2
Тексерілетін балшық ерітіндісінің көлемі, см3
Сүзбенің нақтылы диаметрі, мм
Таза салмағы, кг
ВМ – 6 приборының құрастыруын балшық ерітіндісін құятын
Балшық ерітіндісінің су беру параметрін өлшеу үшін прибордың
Балшық қабыршағының қалыңдығы. Су беруін өлшеп болғаннан кейін,
Коллоидтылық және тәуліктік тұнба. Балшық ерітіндісінің коллоидтылығы деп
Өлшеуді жүргізі үшін көлемі 100 см3 балшық ерітіндісін
Тұрақтылық. Балшық ерітіндісінің тұрақтылығын анықтау – оның бұрғылау
Ығысудың статикалық кернеуі. Бұл параметрді лабораторияда анықтайды. Ығысудың
Бұл прибор мына бөлшектерден тұрады: ішкі цилиндр 3,
Анықтаманы мына жолмен жүргізеді. Сыртқы цилиндрдің ішіне ішкі
2.4. Балшық ерітінділерін тазалау
Бұрғылау процесінде балшық ерітіндісінің құрамына жыныс ұнтақтары қосылады.
Скважинадан шыққан сұйықтың ішіндегі жыныс ұнтақтары тұну үшін
Науаны металдан, ағаштан немесе жерден қазып істеуге болады.
Балшық ерітіндісі науа жүйесімен жылдам ақса, яғни ағын
Сұйық ағатын науа жүйесінде жерден қазылған екі тұндырғыш,
Егер балшық ерітіндісін құрамындағы ұнтақтардан ажырату үшін науа
Гидроциклон қондырғысымен тазалау үшін бұрандалы насостың күшімен жанама
Тазаланған ерітінді шығатын құбыр мен ажыратылған ұнтақтар түсетін
Балшық ерітінділерін бұрғылау ұнтақтарынан тазалау үшін дірілдеуік елеуішті
Қорытынды
Бұл курстық жобаның тақырыбы «Балшық ерітіндісін дайындау». Жұмыс
Бір заттың ішінде екінші заттың біркелкі таралып кетуін
Нағыз ерітінділер мөлдір келеді және ерітілген заттың бөліктері
Коллоидты ерітінділер ішіндегі бөліктер көптеген молекулалардан тұрады. Бұл
Екінші бөлімде балшық ерітіндісін дайындау жұмыстары. Соның ішінде
Балшық ерітіндісін дайындауға жарайтын балшықтың құрамында ірілігі 0,1
Балшық ерітіндісін дайндайтын судың сапасы жоғары болуы керек.
Қоршаушы жыныс пластарының және скважинаға жіберілген балшық ерітіндісінің
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Шишкин Г.В. Справочник по проектированию нефтебаз- М:Недра,
Тугунов П.И., Новоселов В.Ф. Типовые расчеты при проектирований
Иванов Н.Д. Эксплуатационные и авариные потери нефтепродуктов и
Под редакцией Новоселова В.Ф. Техника и технология транспортировки
Қ.І.Джиембаева, Б.М.Насибуллин «Мұнай және газ өнімдерін жинау және
Ғ.Нұрсұлтанов, Ә.Абайұлданов «мұнай және газды өндіріп, өңдеу»
Едигаров С.Г., Михайлов. Проектированее и эксплуатация нефтебаз.
Х.Суербаев «Мұнай газ ісі»
Арутюнов Р.А. Эксплуатация нефтебаз. -М:Недра, 1983
Колос М. Охрана труда. -М:Недра, 1982
Колос М. Охрана окружающей среды на предприятиях нефтяной
СНиП 106-2-79. Склады нефти и нефтепрдуктов
Янович Н.В., Бусырин Н.А. Охрана труда и противожарная
Қ.Мырзағалиев «Мұнай жөніндегі мағұлматтар» Алматы 1999ж
Н.Тұяқбаев «Барлама бұрғылау» «Мектеп» баспасы 1997ж
Электронды оқулықтар
Ф.М.Мустафина «Мұнай құбырларына техникалық қызмет көрсету». Алматы 1986
27
