БҚО мемлекеттік жергілікті басқару және өзін-өзі басқару жүйесін талдау курстық жұмыс
Жоспар
Кіріспе……..................................………………………………………………….3
1 бөлім. Мемлекеттік жергілікті басқарудың теориялық негіздері…………5
1.1 Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесінің мәні, маңызы………………..5
1.2.Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың негізгі қағидаттары мен жалпы тәсілдері......................................10
1.3 Мемлекеттік жергілікті басқарудың шетелдік тәжірибесіне шолу............13
2 бөлім. Мемлекеттік жергілікті басқару және өзін-өзі басқару жүйесін дамыту жолдары........................................................17
2.1 Орал қаласының мемлекеттік жергілікті басқару мен өзін-өзі басқару жүйесін талдау...........................................................17
2.2 Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың мәселелері...................................................................23
2.3 Мемлекеттік жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту жолдары....................25
Қорытынды................................................................27
Қолданылған әдебеттер............................................29
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 28 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
Кіріспе……..................................………………………………………………….3
1 бөлім. Мемлекеттік жергілікті басқарудың теориялық негіздері…………5
1.1 Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесінің мәні,
1.2.Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың негізгі қағидаттары мен
1.3 Мемлекеттік жергілікті басқарудың шетелдік тәжірибесіне шолу............13
2 бөлім. Мемлекеттік жергілікті басқару және өзін-өзі басқару жүйесін
2.1 Орал қаласының мемлекеттік жергілікті басқару мен өзін-өзі басқару
2.2 Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың мәселелері...................................................................23
2.3 Мемлекеттік жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту жолдары....................25
Қорытынды................................................................27
Қолданылған әдебеттер............................................29
Кіріспе
Бүгінде Республикамызда жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін жетілдіру біздің саяси
Көптеген дамушы елдердің тәжірибелері көрсетіп отырғандай, жергілікті өзін-өзі басқарудың
Қазіргі уақытта Қазақстан жегілікті өзін-өзі басқару жүйесін құру сатысына
Қазақстанның да өз ерекшеліктері бар, оларды жергілікті өзін-өзі басқару
Курстық жұмысының өзектілігі Қазақстан Республикасындағы экономикалық реформалардың басым
Мемлекеттік басқарудың тиімді жүйесіне деген жаңа талаптар мемлекеттің басқару
Мемлекеттік басқару жүйесінің дамуы және жергілікті өзін-өзі басқару мәселелері
Сонымен қатар, мемлекеттік басқару және жергілікті өзін-өзі басқару мәселелері
Мақсаты және міндеттері.
Курстық жұмысының негізгі мақсаты болып Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жергілікті
Белгіленген мақсатқа байланысты келесідей міндеттер қойылды:
- қазіргі жағдайдағы мемлекеттік басқару мен жергілікті өзін-өзі басқару
- Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі
мемлекеттік органдар мен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының
тиімді қарым-қатынасы әдістерін анықтау болып табылады.
Курстық жұмысты орындау барысында заңнамалық және нормативтік актілер, оқулықтар
1бөлім. Мемлекеттік жергілікті басқарудың теориялық негіздері
1.1.Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесінің мәні, маңызы
Жергілікті билікті ұйымдастыру туралы білімнің теориялық негізін Алексис де
Мемлекет күші мықты болған жағдайда, қоғам керісінше әлсіз» болады
- жергілікті басқару органдарының іс-әрекеттері мемлекеттік емес және олардың
-жүргізілетін мәселелердің нақты тізімінің жоқтығы;
-қоғамдық мүдденің мемлекеттікпен сәйкес келмеуі және т.б.
Бірақ бұл аталған негізгі белгілердің сипаты қазіргі кезде толықтай
Ал, 1991 жылдың ақпанында «Жергілікті өзін-өзі басқару және Қазақстан
Осындай жіктеудің құндылығы сол жергілікті мәселелердің шешімін табуында субъектілердің
Шаруашылықтың коммуналды үлгісінде қоғамның мақсаттарының және оның талаптарының орындалуында
Жергілікті басқаруға жүктелген міндеттер ресурстардың жеткіліксіздігінен орындалмай қалған жағдайда,
Шаруашылықтың коммуналды-рентті үлгісінің алдыңғыдан айырмашьшығы, қаржы-кредиттік қызмет етуге, ресурстың
Шаруашылықтың муниципалды-рентті үлгісі халықтың мүддесіне қызмет етуде және жергілікті
Қазір елімізде "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Заңы
Халықтың жергілікті маңызы бар мәселелерді дербес шешуді қамтамасыз ететін
Жергілікті басқару аумақтарда жүзеге асады, ол заң ұғымында өмір
2004 жылдан бастап әкімшілік-аумақтық бірліктер әкімдерінің аппараты құрылып, оларға
Жергілікті басқару органдарының атқаратын қызметтері:
- өнімге (кызметке)
- ұйымдардың жетекшілерін тағайындайды;
- жергілікті тапсырыстарды орналастырады;
- қоғамдастың аумағында орналасқан ұйымдардың жергілікті
- белгіленген заң бойынша сыртқы экономикалық
жүзеге асыра алады.
Жергілікті басқару органдарының қаржылық ресурстарына келер болсақ, ол Конституцияда
Жергілікті мемлекеттік басқарудың заңнамалық негізін әзірлеу мен оны енгізуге
Билікті орталық пен аймақтарға жіктеу мәселесі қоғамымызда талқыланып жатқанына
Жергілікті басқаруды дамыту мақсаты әр әкім өз мекенінің (ауылдың,
Ал әлеуметтік қамсыздандыру саласы ақсап жатса, ол облыс шеңберінде
Экономикалық дағдарыстан кезінде ел үшін толассыз сайлаулар өткізу экономикалық
Жергілікті баскаруды жетілдіруде оған саяси тұрғыдан емес, оны шаруашылық
Тарихқа тоқталып өтсек, жергілікті баскарудың даму жолы былайша өрбиді:
1990 жылдың 15 желтоқсанында қабылданған "ҚазКСР-дағы меншік туралы" Заңы
- жалпыодақтық;
- республикалық;
- жергілікті.
Кейін 1991 жылғы 15 ақпанда "Жергілікті өзін-өзі басқару және
Жергілікті мемлекеттік органдар мемлекеттік биліктің бірлігі қағидасының негізінде құрылып,
1992 жылдың 7-ші ақпанында "Экономикалық реформалар жағдайында мемлекеттік
Ал, 1993 жылдың 28 қаңтарында Жоғарғы Кеңес Қазақстан Республикасының
Жоғарғы Кеңес өзінің таралуы алдында 1993 жылдың 10 желтоқсанында
Ал 2001 жылдың қаңтарында "Қазақстан Республикасының жергілікті мемлекеттік басқару
Казіргі "Жергілікті өзін-өзі басқару туралы" Заң жобасы көпшіліктің талқылауына
Ал, біздің елімізде жергілікті өзін-өзі басқарудың институционалдық белгілері Қазақстанның
Сонымен жергілікті басқарудың органдарының құқықтық нығаюы үшін мемлекет өкілеттіктерін
Заңнамалық тұрғыда жергілікті басқарудың іс-әрекеті заң шеңберінде белгіленеді және
Қазақстанда жергілікті мемлекеттік басқару мен жергілікті басқарудың өзара қарым-қатынастары
1.2.Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың негізгі қағидаттары мен
Жергілікті өзін-өзі басқарудың ұйымдастырушылық, құқықтық және экономикалық негіздерін айқындау
Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқарудың негізгі қағидаттары болуы тиіс:
1) жергілікті маңызы бар мәселелерді халықтың дербес шешуі;
2) жергілікті халықтың барлық тұрғындарының заңды теңдігі мен заңды
мүдделерінің ескерілуі;
3) жариялылық және тиісті аумақта тұратын халық мүддесіне тікелей
мәселелерді шешу кезінде халықтың пікірімен санасу;
4) жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін дамытудың кешенділігі, кезеңділігі;
5) мемлекет тарапынан жергілікті өзін-өзі басқаруды жүйелі қолдау;
6) жергілікті өзін-өзі басқару қызметінің ашықтығы, олардың бақылауда
болуы және халыққа есептілігі.
2 Жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту тәсілдері
Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту саясатын іске асыру үдерісі
Осыған байланысты Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқаруды бұдан әрі дамыту
Бірінші кезең (2012-2016 жылдар) – қолданыстағы басқару схемасын, ең
1. Ауылдар (селолар), кенттер, аудандық маңызы бар қалалар деңгейлерінде
Мыналарды көздейтін нормаларды заңнама түрінде бекіту ұсынылады:
1) жергілікті өзін-өзі басқарудың ұйымдастыру құрылымдардың өкілеттігін және жауапкершілігін
2) жергілікті маңызы бар іс-шараларды қаржыландыру мәселелерін жиналыстардың (жиындардың)
3) жиналыстарды (жиындардын) құру, өткізу және өкілеттігі мен олардың
Қазіргі уақытта қолданыстағы заңнамаға сәйкес міндетті сипатқа тек мемлекеттік
Әкімдердің заңға қарсы шешімдерді орындауын жол бермеу және халықтың
Ірі қалаларда жалпықалалық шаруашылықты басқару ерекшелігін есепке ала отырып,
Сонымен қатар, келесі нормаларды енгізу:
1) ауыл (село), ауылдық (селолық) округтің, кенттің, аудандық маңызы
2) жергілікті халыққа жергілікті маңызы бар мәселелерді шешу үшін
Жоғарыда аталған шаралар жергілікті маңызы бар мәселелерді шешуде халықтың
2. Облыстық маңызы бар қалалардың халқын (құрамында аудандары бар
Құрылған қоғамдық құрылымдар елді мекендерде тұрғын үй-коммуналдық қызметтердің тиісті
3. Биліктің төменгі деңгейлерінің қаржылық дербестігін кеңейту.
Ауылдың, кенттің, аудандық маңызы бар қаланың әкімдеріне ұсынылып отыр:
1) жеке кіріс көздерін (ақылы қызмет көрсетудің кірістер, ерікті
2) қазынашылық органдарда жергілікті басқарудың функцияларды жүзеге асыруға бағытталған
3) тиімді пайдалану, жергілікті халықтың мүддесін қанағаттандыру және қосымша
4) ауылдық округтің жер ресурстарын орынды пайдалану мәселерін халықтың
Жергілікті маңызы бар мәселелерді шешу үшін толыққанды мүмкіндіктер беру
Бүгінгі таңда мемлекеттік басқару деңгейі арасындағы өкілеттердің аражігін ажырату,
Жүргізілген жұмыстар нәтижесінде, орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар
Реформаның басымды бағыты аудан, аудандық маңызы бар қала, кент,
4. Өзін-өзі басқаруды жүзеге асырудағы өз құқықтары мен мүмкіндіктерін
1) жергілікті өзін-өзі басқару органдары үшін кадрларды дайындау қайта
2) жергілікті өзін-өзі басқару қызметін ұйымдастыру-әдістемелік қолдау, оның ішінде
3) жергілікті өзін-өзі басқаруды ақпараттық қолдау, оның ішінде жергілікті
Жоғарыда аталған шаралар төменгі деңгейдегі әкімдерінің шаруашылық және экономика
Екінші кезең (2017-2020 жылдар) – басқарудың төменгі деңгейлерінде жергілікті
Басқару және қаржыландыру тетіктерін 2012-2016 жылдары ішінде тәжірибелік пысықтау
Осы кезеңде жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару функцияларын
Толыққанды өзін-өзі басқаруды қалыптастыру үшін елді мекендер әлеуетті ұлғайту
Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, 2017 жылдан бастап селолардың, кенттердің,
Бұл ретте, әлемдік тәжірибені ескере отырып, үлкен қалалардағы аудандардың
1.3 Мемлекеттік жергілікті басқарудың шетелдік тәжірибесіне шолу
Жергілікті өзін-өзі басқаруды конституциялық-құқықтық реттеу үшін теориялық база көпшілік
1) жергілікті өзін-өзі басқару кез келген демократиялық қатардың бір
2) мемлекеттік басқаруға қатысу үшін азаматтардың құқығы тікелей жергілікті
3) нақты билік жеңілдеткен жергілікті өзін-өзі басқару органдарының болуы
4) жергілікті өзін-өзі басқару органдары өзінің құзіретіне, оны жүзеге
Өзін-өзі басқару жүйесі тиісті экономикалық жағдайлардың, мемлекет пен жергілікті
Қазіргі уақытта ғылыми әдебиетте жергілікті өзін-өзі басқару органдары мен
Осы тәсілге сәйкес жергілікті өзін-өзі басқарудың 4 базалық моделін
Англосаксондық (классикалық) модель бір атты құқықтық жүйесі бар елдерде
Осы модельдің негізі сипаты ресми автономия және жергілікті өзін-өзі
Англосаксондық модельден континентальді модель айрықша ерекшеленеді. Жергілікті жерлерде билікті
Осы модельдің ерекше сипаты келесі: жергілікті жерлерде жергілікті өзін-өзі
Модельді қарастырумен қатар жергілікті жерлерде билікті ұйымдастыру нұсқалары бар,
Аралас модельге тән ерекше белгі деп қажетті деңгейде автономды
Жоғарыда қарастырылған модельдерден принципиалды ерекшелігі жергілікті жерлерде билікті ұйымдастырудың
Осы модельдің негізгі белгілері мыналар болып табылады: төменнен жоғарыға
Орталық және Шығыс Еуропа елдерінде жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін
Аумақтық басқаруы ескі тарих пен жалғаспалы дәстүрге ие Польша
Қазіргі таңда Польшаның аумақтық бөлінуінде үш деңгейдегі басқару қолданылады:
Воеводство – Польшаның ең ірі аумақтық бірлігі; повят –
Жергілікті өзін-өзі басқарудың экономикалық негізіне қатысты Польшада тиісті жергілікті
Өзін-өзі басқарудың әрбір деңгейі жалпы дотация (субвенция) немесе нысаналы
Аталған табыс көздерінен басқа жергілікті өзін-өзі басқару органдары табысы
Жалпы сарапшылардың бағалауы бойынша Польшаның барлық билік деңгейлерінде әкімшілік
Жалпы, жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың Қазақстанда қолданысқа келетін шетелдік
1. Жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың табысы Польшадағы гмина деңгейінде
Бұл Польшада осы деңгейде дербес бюджетпен толыққанды өзін-өзі басқаруды
Осыны ескере отырып Қазақстанда әлеуетті арттыру мақсатында төменгі басқару
2. Елді мекендердің маңыздылығы мен санының әртүрлі ерекшелігін негізге
Варшава, Польшаның астанасы ретінде ерекше құқықтық мәртебеге ие (мәртебесі
Қалалардағы аудандар, кварталдар және шағынаудандар деңгейлерінде жергілікті өзін-өзі басқару
Село-қалалық түрі гминаларда қосалқы құрылымдар гмина аумағында орналасқан қалаларда
Сондай-ақ, гмина құрамына кіретін селоларда да өзін-өзі басқару органдары
Қазақстанда, жалпы, ірі қалаларда Польшаға ұқсас басқару құрылымы қалыптастырылған:
Жалпы, жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің жұмыс істеуінің шетелдік тәжірибесі
Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың осы кезеңінде тиімді жұмыс
2бөлім. Мемлекеттік жергілікті басқару және өзін-өзі басқару жүйесін дамыту
2.1 Орал қаласының мемлекеттік жергілікті басқару мен өзін-өзі басқару
Орал қаласы территориясындағы жергілікті мемлекеттік басқару жергілікті атқарушы органдар
Орал қалалық маслихатының 4-ші жиынының құрамына 2007 жылдың 18
Өз өкілеттілігін жүзеге асыру мақсатында Орал қалалық маслихатының 4-ші
Экономика, бюджет және қаржы.
Индустриалды даму, инфрақұрылым және тұрғын үй-коммуналдық мәселелері бойынша.
әлеуметтік мәселелер және жастар ісі бойынша.
Нормативтік-құқықтық мәселелер және бұқарамен байланыс бойынша.
Ревизиялық комиссия.
Жергілікті өзін-өзі басқару бойынша уақытша депутаттық комиссия.
2007 жылдың қыркүйегі мен 2010 жылдың қарашасына дейінгі аралықта
Қала әкімдігі – қалалық маслихатпен келісіліп, облыс әкімімен тағайындалатын
Қалалық экономиканы басқаруда әкімшілік әдіс басым болып тұрады, қалалық
Бютжет процестерін басқару бюджеттік әкімшіліктер қызметінің тиімділігінің мониторингтік жүйесін
Қазіргі таңда барлық жергілікті атқарушы органдар елдің негізгі құжаттары:
Әкім қызметінің ақпараттық-аналитикалық, ұйымдастырушылық-құқықтың қамтамасыз етілуі әкім апаратымен жүзеге
Қалалық деңгейде 14 бөлім қызмет атқарады. Олар: жер қатынастары;
Қала дамуындағы маңызды және басты, сондай-ақ ведомство аралық міндеттерді
Мемлекеттік бағдарлама бойынша тұғын үйді жүзеге асыру
Бюджет бойынша
Кәсіпкерлік мәселелері бойынша эксперттік кеңес
Жер бойынша
Тұрғын үйлерді жекешелендіру бойынша
Қауіпсіздікті қамтамасыз ету бойынша
Коммуналды меншіктік нысандарды есептеу бойынша
Діни бірлестіктермен байланыс бойынша
ҮЕҰ-мен ынтымақтастық пен өзара әрекеттестік бойынша
Жастар істері бойынша; отбасы істері және гендерлік саясат бойынша
Құқық бұзушылық бойынша
Ономастика бойынша
Мектепке дейінгі тәрбие ісі бойынша; мүгедектер істері бойынша
ТЖ ескертулері бойынша; эвакуациялық комиссия
Құрылыс нысандарын пайдалануға қабылдау бойыншы
Жалпы алғанда, жергілікті атқару органы қаланың даму байланысты туған
Қаланың территориалдық әлеуметтік-экономикалық жүйесін әкімшілік басқару стилі оперативті-ағымдық басқаруға
Мемлекеттік басқарудың орын алған моделдері мен сызбалары ЖӨӨБ органдарының
Қоғамның консилидациясы азаматтық қоғам институттарымен ықпал етуге себептеседі.
Үкіметтік емес ұйымдармен ынтымақтастықтың негізгі формасы мемлекеттік әлеуметтік маңызды
Ұлтаралық қатынастарды үйлестіру мақсатында ішкі саяси тұрақтылықты, толеранттықты күшейтуде
Сондай-ақ діни экстремизмді алдын алу мақсатында кесте бойынша жоғары,
Бүгінгі күні іс-шараларды өткізуді жоспарлауда басты назар үгіт-насихат жұмыстарын
Әлеуметтік маңызды жобаларды жүзеге асыру мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс негізінде
Жобаны іске асыру жастар қоғамдық бірлестіктерінің нығаюына, әлеуметтік міндеттерді
Соңғы бес жылда қала бюджетін орындау қорытындысы, оның ішінде
2007 жылмен жылмен салыстырғанда 2011 жылы бюджет табысы 1,8
1-сурет
Орал қаласы бюджетінің табысты бөлігі, млн. теңге
Жоғары тұрған бюджеттердің трансферттері 2007 жылмен салыстырғанда, 2,3 есеге
2-сурет
Қалалық бюджеттің құрылымы
Соңығы бес былда қалалық бюджеттің жеке табысы (салықтық, салықтық
Бюджеттің табыстық бөлігінің оң динамикасы қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуына және
3-кесте
Қалалық бюджетке жеке табыстардың түсуі
млн. теңге
Көрсеткіш 2007 2008 2009 2010 2011
Салықтық түсімдер 2906,1 3289,6 3877,5 5950,5 6710
Салықтық емес түсімдер 107,2 101 136,7 201,4 417,6
Қаражат операцияларынан түскен табыс 271,5 2371 2609 2952,2
Соның ішінде ипотекалық несие алу шеңберінде азаматтарға пәтер сатудан
өткен жылмен салыстырғандағы қала бюджетінің таза табысының өсу %
106 125,7 145,5 115,6
Қайнар көздері: Батыс Қазақстан облыстық статистика департаменті, Интернет ресурсы:
Орташа мерзімдегі өткізілген шығын саясаты қаланың әлеуметтік-экономикалық саясатының тиімді
4-кесте
Қалалық бюджеттің шығын бөлігін орындау
млн. теңге
Көрсеткіш 2007 2008 2009 2010 2011
Қалалық бюджеттің шығыны 9463,6 11851,7 13540,9 15596,5 18566,3
өткен жылға қарағандағы өсу %-ы
125,2 114,3 115,2 119
Қайнар көздері: Батыс Қазақстан облыстық статистика департаменті, Интернет ресурсы:
Әлеуметтік-мәдени бағыттылық шығындары барлық қала бюджетінің үштен бірін құрайды.
Тұрғын үй комуналды шаруашылық шығыны 3,4 есеге өсті, яғни
5-сурет
Қала бюджеті шығынының өзгеру динамикасы
Реттелетін салықтар бойынша шыққан норматив қазіргі уақытта 2008
Есеп беру кезеңінде 2007-2009 жылдардағы ипотекалық несиелендіру шеңберіндегі тұрғын
Бес жыл ішінде жоғары тұрған бюджеттерген бөлінген қаражаттың жалпы
6-кесте
Орал қаласы бюджетінің табыс бөлігіне республикалық және жергілікті бюджеттен
Көрсеткіш 2007 ж. 2008 ж. 2009 ж. 2010 ж.
Трансферттер түсімі 3731,3 4989,2 5064,2 7161,2 8482,4
Бюджет шығынындағы трансферттердің %-дық үлесі, 39,4 42,0
Кестеде берілген мәлеметтерден 2007 жылы қаражатты жоспарлау мен шығындау
Трансфертердің негізінен мақсаттық сипатта екенін ескерсек, қалалық әкімдік пен
2.2 Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқаруды дамытудың мәселелері
Заманауи әлемде мемлекеттің салауаттығы азаматтардың мүмкіндігін тиімді пайдаланумен айқындалады.
Дамудың бүгінгі кезеңінде мұндай мәселе Қазақстанның алдында да тұр.
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару мәселесін регламенттейтін
2007 жылы Конституцияға жергiлiктi өзiн-өзi басқаруды халық тiкелей, сондай-ақ
Ауыл (село), ауылдық (селолық) округ, кент әкімдеріне бірқатар міндеттер
Осы мәселені шешу үшін бастапқы кезеңде 2012 жылдан бастап
Қазіргі уақытта төменгі деңгейлердегі дербес бюджеттерді құру аудандық бюджеттердің
Сондықтан бұл деңгейлерге салықтық және салықтық емес түсімдерді бекіту
Сонымен қатар, қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында жергілікті өзін-өзі басқаруды
Қолданыстағы заңнамада жиналыстардың (жиындардың) жүргізілу тәртібі мен шешімін қабылдауды
Алайда, заңнамада қарастырылған жиналыстарда (жиындарда) жергілікті маңыздағы мәселелерді талқылауға
Ауылдық деңгейдегі әкімдер жүктелген функцияларды жүзеге асыру кезінде дербестіктің
Басқарудың төменгі деңгейдегі елді мекенді орнықты кешенді әлеуметтік дамытуды
Жергілікті өзін-өзі басқару тиімділігі көбіне тек қажетті өзін-өзі басқарудың
Жергілікті өзін-өзі басқару органдарына өкілеттікті аздан бастан кезең-кезеңімен беру
2.3 Мемлекеттік жергілікті өзін-өзі басқаруды дамыту жолдары
Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі Стратегиялық даму жоспарында жалпы
Осылайша, Қазақстанның 2020 жылға дейінгі Стратегиялық дамуының ережелеріне сәйкес
Бұл мақсатқа жету үшін жоғарыда аталған басты проблемаларды ескере
1) ауылдар (селолар), кенттер, аудандық маңызы бар қалалар деңгейлерінде
2) қалалар деңгейінде жергілікті халықты толғандыратын ең маңызды проблемаларды
3) ауылдың, кенттің, аудандық маңызы бар қаланың әкімдерін тағайындау
4) жергілікті маңызы бар мәселелерді шешу кезінде басқарудың ауылдық
Іске асыру кезеңі:
Бірінші кезең (2012-2016 жылдар) – қолданыстағы басқару схемасын, ең
Екінші кезең (2017-2020 жылдар) – басқарудың төменгі деңгейлерінде жергілікті
Күтілетін нәтижелер:
1) жиналыс (жиын) арқылы халықтың еркін білдіру бөлігіндегі жергілікті
2) халықтың рөлін, оның елді мекендерді абаттандыру мәселесін сапалы
3) құрамында аудандары бар қалалардан басқа, қала халқын жергілікті
4) жергілікті маңызы бар проблемаларды шешу үшін бөлінген бюджет
5) жергілікті маңызы бар өзекті мәселелерді шешу үшін төменгі
6) өткізілген ақпараттық-түсіндірме жұмыс арқылы халық арасында өз өмірлік
Қазақстанда белгілі бір экономикалық және қаржылық дербестікке ие, экономикалық
Жергілікті өзін-өзі басқару органдары жергілікті маңызы бар әртүрлі мәселелерді,
Бүгінгі таңда мемлекеттік өкілеттікті жүзеге асыруда жергілікті өзін-өзі басқару
Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының мәнін айқындаудың маңызды көрсеткіші олардың
Жергілікті өзін-өзі басқарудың дербестігі мен халықтың тыныс-тіршілігін тиімді қамтамасыз
Бұл мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық дамуына және толыққанды азаматтық қоғам қалыптастыруға
Қорытынды
Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Мемлекеттік Басқару Академиясы негізінде ұлттық
Нәтижесінде шағын ғана мемлекеттік басқару органдарын қалыптастыру, олардың жұмысының
Екіншіден, сыбайлас жемқорлықпен күресті жүйелендіру. ҚР Мемлекеттік қызмет істері
Мемлекеттік қызметкерлердің лауазымдар классификациясына құрылымдық сыни талдау жүргізу арқылы,
Ел Үкіметі толықтай стратегиялық басқару, жалпы реттеу функцияларын іске
Төртіншіден, басқарудың, үйлестірудің және бақылаудың тиімді тетіктерін енгізу. Ең
Бесіншіден, «электрондық Үкімет» жүйесін толықтай іске қосу. Бұл игі
Қорытындылай келе, мемлекеттік басқару жүйесін реформалау барысында жаңа ақпараттық
Жаңартылған мемлекеттік басқару жүйесі келесі параметрлерге сәйкестенуі тиіс:
-аймақтардың дербестігін сақтай отырып орталық мемлекеттік органдардың бақылау және
-атқарушы билік органдарының әртүрлі деңгейлері арасындағы өзара ықпалдасудағы
-мемлекеттік басқару органдары қызметінің тиімділігін тәуелсіз сыртқы
-мемлекеттік қызметке барынша лайықты әрі бәсекеге қабілетті кадрларды
-жалпы мемлекеттік қызметтің оң имиджін қалыптастыру;
-бюджет үдерісіне жаңа әдістемелер енгізу;
-мемлекеттік менеджменттің соңғы нәтижеге бағдарланған оңтайлы тәсілдерін қолдану;
-сыбайлас жемқорлықпен күресті батыл жандандыру әрі жүйелі де табанды
Жаңа үлгіде қалыптасқан мемлекеттік басқару жүйесі Қазақстанның таңдап алған
Қолданылған әдебиеттер тізімі
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы,1995.
2. Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексі, 1999.
3. Қазақстан Республикасының Жер кодексі,2003.
4. «Қазақстан Республикасында жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару
5. «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесі туралы» Қазақстан Республикасы
6. «Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік жоспарлау жүйесінің одан әрі жұмыс
7.«Облыстық аудандық маңызы бар қалалар мен облыстар аудандарының, облыстық
8.«Өңірлерді дамыту» бағдарламасын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Үкіметінің
9. Анимица Е.Г., Тертышный А.Т. Основы месного самоуправления,
10.Децентрализация власти – глобальный шаг в развитий страны//Юридическая газета,
11. Жаманқұлов Б. Ауыл әкімі қандай болу керек? Егемен
12. Есімов А. Ауылдық аумақтарды дамыту бағдарламасы ауылдың
13.Исмагамбетов Т. Выборы акимов и месное самооуправление//Континент.№11,2000.
14. Иманқұлов М.Заң-тәртіп-АПК.//Алматы Ақшамы, 30 наурыз, 2006.
15. Кемел М.Жергілікті өзін-өзі басқару, бүгін және ертең.//Егемен Қазақстан,16наурыз,2011.
16. М.Б.Кенжегузин, С.А.Абдуллаев, «Децентрализация государственного управления»,Алматы-2003.
17. Мамыров Н:К .,Ихданов Ж:О.Государственное регулирование экономики в
18. Мырзатаев Н. ҚР ауыл, округ әкімдерін тағайындау мен
19. Нүкенов А.Жергілікті басқаруды жетілдіру мәселелері.Саясат.-№7,2008.
20. Нургалиев К.Р. Экономика Казахстана, Алматы,1997.
21.ПірназарС.Жергіліктібиліктіңжауапкершілігі.ЕгеменҚазақстан,19.04.2010.
22. Пикулькин А.В. Система государственного управления,2000.
23.Региональная экономика, под ред Морозовой, Москва 1998.
24. Е.Смаил. Саяси реформалар: нақты істер уақыты.//Егемен Қазақстан
28
әлеуметтік сала
2007 ж.
