Рекреациялық география курстық жұмыс
Жоспар
Кіріспе 1
1,1 Рекреациялық географияның түсінігі, мәні мен маңызы 3
1.2 Рекряциялық географияның ғылым ретінде дамуы 6
1.3 Рекряциялық географияның функциялары 9
2. Рекряциялық және туристік ресурстарға сипаттама 11
2.1 Рекряциялық ресурстардың қажеттігі 11
2.2 Табиғи ресурстарды бағалау және демалысты ұйымдастыру ерекшеліктері 14
2.3 Туризмдегі табиғи және мәдени мұралардың орыны 17
3. Территориялық рекряциялық жүйелер туралы ғылыми тұжырымдамалар 20
3.1 Рекряциялық және территориялық жүйелер 20
3.2 Ішкі территориялық рекряциялық жүйенің дамуы 22
3.3 Рекряциялық объектілер мен жүйелердің келешегі 26
Әдебиеттер тізімі 28
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 29 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
Кіріспе 1
1,1 Рекреациялық географияның түсінігі, мәні мен маңызы 3
1.2 Рекряциялық географияның ғылым ретінде дамуы 6
1.3 Рекряциялық географияның функциялары 9
2. Рекряциялық және туристік ресурстарға сипаттама 11
2.1 Рекряциялық ресурстардың қажеттігі 11
2.2 Табиғи ресурстарды бағалау және демалысты ұйымдастыру ерекшеліктері
2.3 Туризмдегі табиғи және мәдени мұралардың орыны 17
3. Территориялық рекряциялық жүйелер туралы ғылыми тұжырымдамалар
3.1 Рекряциялық және территориялық жүйелер 20
3.2 Ішкі территориялық рекряциялық жүйенің дамуы 22
3.3 Рекряциялық объектілер мен жүйелердің келешегі 26
Әдебиеттер тізімі 28
Кіріспе
Рекреациялық қызметтің ұйымдастырылуы кешенді сипатқа ие, өйткені кез-келген
Рекреациялық мәселелердің зерттелуі, ғылыми білімдердің тенденциялардан оның
Алғашқыда географиядағы рекреациялық проблемалардың құрастыруында физикалық географияның
Ал 60-жылдардың ортасынан бастап рекряциялық география теориясын дамуының
Рекреациялық географияның пайда болуы мен дамуында алғашқы қадамын
Сондықтан рекреациялық географияның пәні-территориялық рекреациялық жүйелерді қарастыру
Рекреациялық географияда әлеуметтік сипаты бар адамның қызметі қарастырылады.
Рекреациялық географияда зерттемелердің үш негізгі әдістерін қарастыруға болады:
1. Ортаның негізіндегі әдісі (физикалық-географиялық бағыттары зерттеледі және
2. Қызметтік әдіс (адамдардың мінез-құлықтары мен қызметтері қарастырылады):
3. Субъективті әдіс (адамдардың тану қабілеттігі мен оның
Соңғы жылдары жоғары аталған әдістерге қарама-қайшы келетін көзқарастар
1. Географиялық таным- әмбебап бола алмайды, ол негізінен
2. Географиялық таным- әмбебап бола алмайды, өйткені
тұрады. Сондықтан рекреациялық география ғылыми танудың барлық құрылымдарда
Аталған екі тезистің маңызы рекреациялық географияны түсінуде ерекше
Рекреациялық география-жеке әлеуметтік-мәдени ұйымдастырылымдағы пайда болған жағдай
Осының бәрін ескере, рекреациялық географияның зерттеу объектісіне әр
1,1 Рекреациялық географияның түсінігі, мәні мен маңызы
Рекреация (латын сөзінен recreation –қалпына келу түсінігін білдіреді)
Атақты ғылымның Н.Ф. Реймерстің көзқарасы бойынша денсаулықты
Бұл тезисті И.И. Дедю ескере, рекряцияны демалудың синонимі,
Қазіргі кездегі шетелдік және отандық тәжірибеде рекреацияның кең
Активті- қызметтің түрін ауыстырумен байланысты (cпорт, туризм);
Пассивті- кез- келген қызметті төмендету және толығымен бұл
Демалысты ұйымдастырудың түріне байланысты оны келесідей бөледі:
Ұйымдастырылған- рекреациялық ресурстарды қолданылуын басқару процесімен жүзеге асады,
Ұйымдастырылмаған- арнайы қызмет ету жолдамасы мен рекреациялық
Белгіленген қызметті (рекряциондық қызметті қоса) жүзеге асыру үшін,
Рекреациялық ресурстардың табиғи және антропогендік құрамын ескере,
Рекреациялық ресурстардың антропогендік құрылымы өзіне мәдени және тарихи
Туризмнің ресурстары;
Емдеуші ресуртар;
Басқалар.
Рекреациялық ресурстарды функциялары бойынша бөлу:
Курорттық немесе емдеуші;
Деңсаулықты жақсарту;
Спорттық;
Экскурсиондық-туристік.
Табиғи ресурстардың сыныптамасының негізінде, табиғи ортаның ресурстарымен және
Осындай шектеулі рекреациялардың факторлардың болуы табиғи территориялардың
Ғылыми географиялық әдебиеттерде «рекреациондық объект», «рекреациондық территория», «территориялық
Рекреациялық объектіге өзен, табиғи ескерткіштер, орман алаңы жатса,
Территориялық рекреациондық жүйе- жүйелі көқарастың негізінде қарастырылады, сондықтан
Территориялық рекреациондық жүйе концепциясы 1969 жылы В.С. Преображенскимен
В.С. Преображенскидің идеяларын дамытуымен байланысты рекреациялық жүйенің адаптациялық
1. Қызметке дейінгі (ортаның «образы»);
2. Қызметтік («жағдай»);
3. Қызметтен кейінгі («із»);
Сезудің мен қабылдаудың бірінші фазасы-рекреациялық қажеттіліктердің құрылымын мен
Екінші фазасы- адамның демалудың ортасымен өзара байланыстылығы ретінде
Үшінші фазасы – демалудан кейінгі экономикаға, мәдениетке, экологияға
1.2 Рекряциялық географияның ғылым ретінде дамуы
Рекряциялық ресурстарды, олардың құрамын мен құрылымын және территориялық
Еуропаның мен Американың көптеген елдерде «рекряциялық география» терминің
Территорияның объектілері мен жүйелері белгіленген уақытта рекряциялық
Рекряциялық географияның зерттеу объектісі ретінде әлеуметтік-мәдени құрылымдарда рекряцияның
Рекряциялық объектілерге адамның рекряциялық қызметін жүзеге асыратын
Рекряцияның субъектілері - әлеуметтік-мәдени құрылымдардың стандарттары, яғни жүйел,
Рекряциялық қызмет – адамдардың еңбекке қабілетін көтеруге және
Рекряциялық географияны зерттеудің
құрылымға тәуелсіз анықталады, бірақ тәжірибеде рекряцияның дамуын мен
Рекряциялық процестер және оның кеңістіктік құбылыстар территорияларды әлеуметтік-мәдени
Географиялық ғылым кеңістікті зерттеумен айналысады. Ол кеңістікті зерттейтін
Географияның қазіргі кезде көптеген түрлері бар, оған өнеркәсіпктік,
Рекряциялық география – географиялық оқылымдағы оның бір
Рекряциялық география қазіргі кезде осындай эволюциясынан өтуде. Оның
Рекряциялық географияның пайда болудың алғашқы кезінде, оның құрастырушы
Территориялық рекряциялық жүйесіне сол кезде көптеген мамандар назар
КСРО кезіңдегі рекряциялық географияның негізгі ерекшелігіне қатаң түрде
1980 жылдардың соңына дейін, рекряциялық география территориялық
1990 жылдарда оған мұндай анықтамасын беру мүмкін емес
1990 жылдардың соңында рекряциялық географияның зерттеу пәні адамдардың
салыстырғанда мүлдем ұқсамайтын болды.
Рекряциялық география біріншіден, өте кең пәнге бағытталуы тиіс.
Рекряциялық география – фундаменталды географиялық дисциплина болып табылады.
Рекряциялық география келесі ғылыми әдістерді қолданады:
Салыстырмалы;
Тарихи;
Картографиялық;
Талдамалық-статистикалық;
Экспедециондық зерттемелерді;
Математикалық модельдеу.
Зерттеудің пәні әлеуметтік сипаттамасын рекряциялық географияда, қоғамда және
Рекряциялық географияның басты міндетіне территориялық рекряцияның жүйелердің және
1. Жекелеген территорияылық рекряциялық жүйелердің түрлерін, олардың мамандануын
2. Рекряциялық қызметі үшін ыңғайлы жағдайларды жасау және
3. Рекряциялық қызметің түрлері және формалары, нақты рекряциялық
Ғылымның теориясының дамуының міндеттерін екі бағытта көрсетуге
1. Рекряциялық қызмет етудің мен оны құрастырушы территориалды-жүйелі
2. Аудандық рекряцияны дамыту: аудандардың пайда болудың себептерін
1.3 Рекряциялық географияның функциялары
Демалыс- адамның физиологикалық қажеттіліктерді қанағаттандыруға бағытталмаған қызметі
Адам бос уақыт болғанда, өз қызметінде таңдаулы шешімдерді
1. Ұнататын жұмыстары – аң және балық аулау,
2. Физикалық күшпен байланысты шаралар – альпенизм, дене
3. Интеллектуалдық қызмет – кітапты оқу, жеке білім
4. Қызықты тақырыпқа байланысты пікір-таластар;
5. Активті және пассивті демалыстар;
6. Экскурсиялар.
Ал рекряция қазіргі кезде адамзаттың өміріндегі қажетті, еңбекке
Рекряция - адамның өндірістік күштерді қалпына келтіру жүзеге
Оның негізгі міндеті – қоғамның әр бір мүшесінің
Қазіргі кезде рекряцияның қоғамдық функциялардың жалпыла сыныптамасы мүлдем
1.Медициналық-биологиялық функциясы- санитарлы-курортық жерлерде емдеу процедураларының негізінде жүзеге
2. Әлеуметтік-мәдени функциясы- рекряцияның бастаушы функциясы. Мәдени, танымдық
3. Экономикалық функция – жұмыс күшін қайта құрудың
Рекряция қоғам үшін маңызды уақытын сақтайды. Рекряцияның көмегімен
Сонымен бірге
функцияларын жүзеге асырады:
1. Мемлекеттің территориясындағы белгіленген шаруашылық құрылымын дамыту;
2. Еңбектің қосымшаларын дамыту, яғни рекряциондық қызметте және
Қорыта келгенде, қазіргі кездегі рекряцияның дамуындағы жалпы тенденцияларын
Шартты түрде, авторлық сипатқа сәйкес, төменде көрсетілген
- рекряциондық аудандардың орталықтарына демалыс орындарын жақындату;
- қаладағы қысқа мерзімді демалыс жүйелерін құру;
- кез-келген мезгілде пайдалануыға жарайтын, ұлттық және
- демалудың жаңа түрлерін мен формаларын құру;
- рекряциялық кәсіпорындардың мен жолдамалардың мезгілдік қызметін қысқарту,
2. Рекряциялық және туристік ресурстарға сипаттама
2.1 Рекряциялық ресурстардың қажеттігі
Шаруашылықтың түрі мен қызметтің тобы ретінде рекрация жекелеген
Рекряциялық потенциалдың маңызды бөлігіне рекряциялық ресурстар кіреді.
Рекряциялық ресурстар рекряциялық қызметтің территориялық ұйымдастырылуына, рекряциялық
Рекряцияның алдында табиғи-территориялық, аквальды кешендері және олардың компонентері
«Рекряциялық ресурстар» термині ғылыми тұжырымдамаларға жақында кірген еді.
Ю.К. Ефремов өз жұмысында, рекряциялық ресурстарға демалыс және
Біраз уақыттан рекряциялық ресурстарға табиғаттың элменттерін мен компонентерін
Техникалық мүмкіншілік;
Экономикалық қажеттілік (қажеттілік);
Қолданудың мақсатқа лайықтығы;
Зерттеу деңгейінің жоғары бар болуы.
Кейінгі үш оңжылдықтарда әр түрлі экономистер, географтар, ғылымдар
Қазіргі кезде пайда болған әділетті көзқарастың негізінде, табиғи
Сонымен бірге табиғи денелер, құбылыстар, процестер және рельефтің
Сол жағдайда ғана, рекряциялық қызмет барысында, «климаттық шарттар»
Сонымен, табиғи рекряциялық ресурстар- рекряция мен туризм мақсатымен
Рекряциялық ресурстар үш топтардан құрылады:
А- көп пайдаланатын;
Б- экстенситі пайдаланатын;
В- мүлдем пайдаланбайтын.
Қоғамда территорияға сұраныс құрылымының өзгеруінің жаңа қажеттіліктердің
Мұндай жағдайлар рекряциялық қызмет үшін пайдалануға қажетті жерлер
Қазіргі кезде рекряциялық ресурстар- рекряциялық шаруашылықты ұйымдастыру
Туризм- туристік ресурстарды әділетті және дұрыс пайдаланудың
Туристік ресурстары жоқ жерлерде- туризм болмайтыны бәрімізге мәлім.
Туристердің қажеттіліктерін қанағаттандыратын, туристік кәсіпорынның ішкі резервтермен, активтермен,
Туристік ресурстармен танысу үшін пайдалану мүмкіндігі меншік түрлеріне
Туристік ресурстар – туристердің қажеттіліктерін толығымен қанағаттандыра
2.2 Табиғи ресурстарды бағалау және демалысты ұйымдастыру ерекшеліктері
Табиғи ресурстарды пайдалану мен олардың шарттарын қолдану
1. Бағалаудың объектілерін анықтау- табиғи кешендерді және олардың
2. Бағалаудың субъектісін анықтау;
3. Бағалаудың мақсаты, масштабы және субъектінің қасиеттері болып
4. Градациялардың бағалау шкаласылардың параметрлерін құрастыру. Шкала- объект
Табиғи ресурстарды бағалаудың негізгі үш түрі бар:
Медициналық-биологиялық;
Психологиялық-эстетикалық;
Технологиялық.
Медициналық-биологиялық- адамның ағзасына әсер ететін табиғи факторларды анықтайды.
Климат түсінігі көп жылдық кезеңі барысында қалыптасқан
Сонымен бірге, адамның ағзасына табиғаттың әсері терең қарастырылады.
Бағалаудың кешенді әдісі кезіңде температураның эффективті жүйесі
Климаттық ресурстарды медициналық-биологиялық бағалаудың басқа эффективті әдісіне
Аязсыз ауа-райы – сегіз сынып;
Ауаның өзгермелі ауа-райы- екі сынып;
Аяздық ауа-райы- алты сынып.
Адамның ағзасына ауа-райының әсері арқылы бағалау кезінде, қоршаған
Психологиялық- эстетикалық бағалау кезінде адамға табиғи ландшафтардың ерекше
Эстетикалық құндылықтар – ландшафтың морфологиялық құрылымына мен пейзаждардың
Ішкі пейзаждық әр түрлілігі ландшафтың морфологиялық құрылымымен
Ішкі пейзаждық эстетикалық қасиеттері орманның көлемімен және өсуімен
Табиғи кешенінің сыртқы пейзаждық әр түрлілік –
Табиғи кешендердің басқа психологиялық-эстетикалық әдістерге жаңа құрастырылған экзотиялық
Бірегейлік- табиғи объектілердің қайталанбастығының дәрежесі болып табылады.
Технологиялық бағалау – рекряциялық қызметінің барысында табиғи және
Демалысты ұйымдастырудың климаттық және гидрологиялық жағдайлары қысқаша қарастырайық.
Климаттық жағдайлар. Қазіргі кездегі климаттық бағалаудың жағдайы
Бұл бағалаудың базасы- жердің орталық аудандардағы тұратын адамдардың
Ауа-райының тоғыз түрі бағалаудың бес категориясына бөлінген:
Ыңғайлық;
Ыстық ыңғайлықсыздық;
Ыстық субыңғайлықсыздығы
Салқын субыңғайлықсыздық;
Салқын ынғайлықсыздық.
Адам ағзасының ыңғайлығы оның теріне 31–33° температура шегіндегі
Климаттық жағдайларды зерттеген кезде, адамның ағзасына температураның әсері
Гидрологиялық жағдайлар. Физиологтардың мәлімдеінше, дені сау адамдардың
Курортологияда ағзаға осындай процедуралардың әсері келесідей орына алады:
2.3 Туризмдегі табиғи және мәдени мұралардың орыны
Туристік қызығушылығын ашатын, табиғи және антропогендік объектілердің жиынтығын
Мұндай анықтама 1994 жылғы «Туризм саласындағы, ТМД ұйымында
Әлемдегі барлық елдердің мәдени және туристік қызметтің реттелуін
Оның нәтижесінде мәдени туризмнің негізін қалап, оның алғышарттарын
«Халықаралық мәдени және табиғи мұраны қорғау» Конвенциясы ЮНЕСКО-ң
Оның басты мақсаты – халықаралық қоғамдастықтарды мәдени және
1975 жылы Конвенцияны 21 мемлекет ратификациялады,
Конвенцияның жұмысын күшейту үшін, 1976 жылы Халықаралық мұраның
Мәдениет және туризм саласындағы қарым-қатынастардың сипаты 1980 жылы
Табиғи территорияларының ішінде «халықаралық мұра» атағына ие болғандарға
Мәдени объектілердің ең көп елдердің қатарына Италия мен
Біздің Қазақстандағы осы мәселені шешу үшін Үкімет
«Мәдени мұра» бағдарламасын іс жүзіне асыру нәтижесінде Қазақстанның
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаев «Мәдени мұра» бағдарламасын «Мемлекеттің
Бірінші бағыт – ұлттық символдарымызды қалыптастыруға кірісуіміз керек.
Екінші бағыт – мәдени туризмді дамыту. Бас жоспарға
Үшінші бағыт – халықаралық насихат. Қазіргі кезде ұлттық
Төртінші бағыт – тарихи-мәдени мұраны оқып-танып, қажетімізге жарату.
Бесінші бағыт – «Мәдени мұра» нәтижесінде қолға түскен
Қорыта келгенде, туризм саласындағы мәдени мен табиғи мұралардың
3. Территориялық рекряциялық жүйелер туралы ғылыми тұжырымдамалар
3.1 Рекряциялық және территориялық жүйелер
Рекреациялық географияда демалуды мен туризмді ұйымдастырудың формасы ретінде
Бұл ғылыми тұжырымдаманың жүйесі толығымен рекряция мен туризм
XX ғасырдың 60 жылдарда рекряциялық жүйелері туралы қарастырылымдарды
Рекряциялық жүйе – туризмнің субъектілері орталық ішкі жүйені
Демалыстағы туристер;
Табиғи кешендер;
Материалдық база;
Рекряциялық инфрақұрылым;
Қызмет етуші персоналы;
Басқару органы.
Демалушылардың тобы- рекряциялық қызметтің мен орындалатын жұмыстардың көлемімен
Табиғи кешен- табиғи объектілердің өзара байланыстылығы мен жиынтығы
Техникалық жүйелер- туристердің ерекше рекряциялық қажеттіліктерді мен сол
Қызмет етуші персонал – техникалық жүйелердің арқасында кешенді
Басқару органдары- туристердің қажеттіліктердің қанағаттандыру дәрежесі туралы мәліметтерді
Өзара байланыстылығы- бұл ішкі рекряциялық жүйелердің жалпылама, маңызды
Зерттеу барысында ең маңызды өзара байланыстарға келесілер жатады:
1. Мәдени;
2. Әлеуметтік;
3. Әлеуметтік-саяси;
4. Экономикалық;
5. Жеке адам аралық.
Сонымен бірге рекряциялық жүйелерде біртұтастылық, динамикалық, эффективтілік, иерархиялық,
Рекряциялық жүйе қызметінің эффективтілігін бағалау екі критерилері негізінде
1. Ішкі;
2. Сыртқы.
Ішкі критерий мазмұнына байланысты әлеуметтік (қажеттіліктерді қанағаттандыру, демалыспен
Ғылымдардың пікірінше, «рекряциялық жүйе» термині территориялық рекряциялық
Агломерация- көлемі жағынан урбанизацияланған, туристік орталық негізде рекряциялық
Туристік агломерация – туризм индустрия объектілердің араласуымен ерекшеленеді.
Туристік агломерацияның үлгілеріне Сочи, Балеарлық, Канарлық, Сейшелдық аралдары,
Күрделі рекряциялық жүйелері өзіне тән құрылымынан тұрады.
Иерархиялық;
Территориялық.
Иерархиялық құрылым күрделі рекряциялық жүйеге тән. Оның
Ішкі жүйелер біртұтастылық, өзін-өзі реттеу дәрежесімен және көп
Территориялық құрылым- жүйе элементтерінің территориялық байланыстардың жиынтығын құрайды.
Туризмдегі территориялық құрылым рекряциялық жүйенің ішкі жүйелері арасындағы
Территориялық құрылымға мысалы ретінде жататындарға: курорттың жоспарлы
Территориялық рекряциялық жүйені сонымен бірге табиғи және мәдени
Рекряциялық жүйелердің элементтерін де ажыратады. Рекряциялық жүйенің элементі
3.2 Ішкі территориялық рекряциялық жүйенің дамуы
Жүйенің біртұтастығы өмірдегі оның қызметтерімен, адаммен, топтарымен, қоғаммен,
Жүйені құрастырушы байланысы ретінде демалысты ұйымдастырушы және демалушылардың
Жүйенің құрылуы мен қызметі ішкі жүйелердің байланыстарға
Ішкі рекряциялық жүйелерді қарастырайық.
Демалушылар. Демалушылар- рекряциялық жүйенің орталық элементі болып табылады
Рекряциялық қызмет көрсету жүйелердің мен рекряциялық қызметтің дамуының
Демалушыларды топтарға бөлу кез-келген рекряциялық қызмет үшін маңызды
Қазіргі кезде демалушыларды осындай түрлерге және топтарға бөлу
Демалушылардың типтерін көрсетейік:
1. Эктоморфтік – өзінің ішкі жағдайына шоғырлануға
2. Мезоморфтік – табиғатқа махаббат сезімімен сипатталады, табиғат-
3. Эндоморфтік – сезімтал, табиғатты олар ашық көңіл-күйімен
Демалушылрдың топтарының сипаттамасы тұрақты болмайды. Олардың өзгерісі қоғамның
Демалушылар топтарының маңызды сипаттамаларына таңдаулық, адаптацияларға қабілеттілік, өзін-өзі
Таңдаулық бұл демалушының таңдау еркіндігінің болуын айтамыз. Таңдаулықтың
Адаптация ішкі жүйедегі өзгерістерге демалушылардың бейімделуін айтуға болады.
Өзін-өзі ұйымдастырушылық- жеке қарым-қатынастары орнатылған топтары жатады, рекряциялық
Қорыта келе, өзін-өзі ұйымдастырушылық қызметі халықтың психикалық, физиологиялық
Табиғи және мәдени кешендері. Табиғи және мәдени-тарихи кешендері
Физиологиялық және психофизиологиялық ыңғайлық. Егер біріншісі климаттық жағдайлармен
Сенімділік- қажеттіліктерді толық қанағаттандыруын көрсетеді. Бұл түсінік ауа-райының
Бұл жүйелерді бірінші кезінде қарастырғанда, олардың алдыңғы орын
Табиғи кешендердің орыны табиғи-емдеулік, спорттық, демалысты ұйымдастыруымен анықталады.
Природные комплексы являются ведущими при организации курортно-лечебного, оздоровительного
Табиғи кешендер. Табиғи кешен ретінде табиғи компоненттерден тұратын
Табиғи кешендер рекряциялық қызметтің маңызды ішкі жүйелердің бірі
Қазіргі кездегі табиғи кешендер қолдан жасалған элементтерді мен
Табиғи кешендердің аз өзгерістерге ұшырағандардың мөлшері қазіргі кезде
Табиғи кешендерінің сенімділігі рекряциялық қызметтің ауыртпалығына тұрақтылығымен анықталады.
Табиғи кешендердің тұрақтылығы олардың табиғи және антропогендік әсерлеріне
Табиғи кешендерінің сенімділігі оның ішіне кіретін компонентерімен байланысты
Мәдени кешендер. Бұл кешендер материалдық және рухани мәдениетін
Ірі территориялық мәдени кешендері туралы айтқанда, ғимараттың архитектуралық
Мәдени кешендер қалыпты рекряциялық жүйенің жұмысын қамтамасыз етеді.
Сонымен бірге олар адамдардың таңырлық қажеттіліктердің қанағаттандырады. Мәдени
Бұл міндеттеріне тоқталсақ, оларға жүйенің қызмет етуінің ұзақтығы,
Мәдени кешендер табиғи кешендер сияқты, біртұтас құрылым ретінде
Рекряциялық туристік қызмет көрсетудегі мәдени-тарихи ескерткіштерді қосудың бірнеше
қызметтері кіреді. Туризмді ұйымдастырушылардың назары көбіне табиғи
және әлеуметтік объектілерді қосатын ірі кешендеріне аударылады. Мұндай
Техникалық кешендер. Техникалық ішкі жүйелер демалушылардың табиғи кешендерге
Құрылыстың «қаттылығына» қарағанда бұл объектілерді мауысымдық, тұрақты құрылыстық
Қызмет ету персоналы. Персоналдың рекряциялық қызметтегі орны демалушылардың
Басқару органдары. Рекряциялық жүйедегі кез-келген салада сияқты, жүйе
Екінші деңгейі- нақты рекряциялық жүйенің құрамдас бөлігін құрайтын
3.3 Рекряциялық объектілер мен жүйелердің келешегі
Халықаралық тәжірибеге сәйкес, рекряциялық мекемелер құрылысының көптеген
Рекряциялық объектілердің номенклатурасы, яғни ғимараттар, кешендер бір-біріне қарағанда
Рекряциялық мекемелердің түрлерге ажыратылуы,стационарлығы, мауысымдық эксплутация, функционалдық ерекшеліктеріне
Демалу мекемелердің маңызды ерекшелігіне – стационарлық жатады. Стационарлық
Стационарлық емес ғимараттары – орын ауыстыруға болатын,
Стационарлық емес рекряциялық объектілер тұрақты (палаткалар, уақытша құрылып-алынатын
Бөлудің тағы бір критеридің негізіне олардың мауысымдық эксплутациясы
Стационарлы және стационарлы емес рекряциялық ғимараттар мен құралдар
Кешендерде жеке және бөлек орналасқан ғимараттар мен құрылыстарда
Полифункционалды рекряциялық кешендер- демалу және емделу қызметтері жүзеге
Мамандандырылған рекряциялық кешендер- арнайы мамандандырылған қызметтері көрсетілетін
Рекряциялық мекемелерді бөлудің келесі критериге олардың көлемі жатады.
Қуаттылық – қонудың немесе демалушылардың бір уақытта максималды
Рекряциялық кешендердің оптималды көлемі бар.Акваториялары кең территориялары бар
Солтүстік аумақтарда рекряциялық орталықтардың оптималды сиымдылығы 2-15 мың
Оптималды көлемінің маңызды шарты ретінде демалудың экологоиялық және
Рекряциялық объектілердің халықаралық құрылысы өте ірі және шағын
Мысалы: 2008 жылы Анталияның теңіз жағалауында демалыс объектілердің,
Қазіргі кезде рекряциялық кешендерді демалушылардың санына байланысты шағын
2007-2008 жылдардың халықаралық тенденциясында, ірі кешендердің салуы
Рекряциялық кешендер ол тек ғана ғимарат емес,
Қазақстан Республикасындағы рекряциялық объектілердің статистикалық мәліметтеріне назар аударайық.
Әдебиеттер тізімі
Александрова А.Ю. География мировой индустрии туризма.
Александрова А.Ю. Международный туризм. М.: 2004.
Александрова А.Ю. Экономика и территориальная организация международного туризма.
Багрова Л.А., Подгородецкий П.Д. Физико-географические (природоведческие) основы рекреационной
Большаник П.В. Региональные туристические центры России. Учебное пособие.
Большаник П.В. Рекреационная география. Учебное пособие. Омск, 2003.
География рекреационных систем СССР./Под ред. В.С. Преображенского, В.М.
Горшкова Л.Ю., Крысанова Т.Д., Пичугина Н.В., Ушакова О.В.
Даринский А.В. География туризма в Российской Федерации. СПб.:
Даринский А.В. Туристские районы Российской Федерации и Ближнего
Дмитревский Ю.Д. Туристские районы мира. М.–Смоленск.
Ердавлетов С.Р. География туризма. А.-А.: 2000.
Зачиняев П.Н., Фалькович Н.С. География международного туризма. М.:
Зорин И.В. География туризма и экскурсий в СССР.
Игнатенко А.Н. Рекреационные территориальные системы: научные основы развития
Ирисова Т.А. География туристских центров. М.: 1998.
Колотова Е.В. Рекреационное ресурсоведение. М.: 1998.
Котляров Е.А. География отдыха и туризма.
Крачило Н.П. География туризма. К.: 1987.
Кусков А.С., Голубева В.Л., Лысикова О.В., Лопатухина Е.Б.
Кусков А.С., Понукалина О.В., Одинцова Т.Н. Рекреационная
Мироненко Н.С., Твердохлебов И.Т. Рекреационная география. М.: 1981.
Николаенко Д.В. Рекреационная география. М.: 2001.
Николаенко Д.В., Николаенко Т.В. История развития и
Окладникова Е.А. Международный туризм. География туристских ресурсов мира.
Пирожник И.И. Международный туризм в мировом хозяйстве. Мн.:
Пирожник И.И. Основы географии туризма и экскурсионного обслуживания.
Преображенский В.С., Зорин И.В., Квартальнов В.А., Веденин Ю.А.
Рекреационная география СССР. М.: 1983.
Рекреационные системы./ Под ред. Мироненко Н.С., Бочварова М.
Романов А.А., Саакянц Р.Г. География туризма. М.: 2002.
Теоретические основы рекреационной географии./Под ред. Преображенского В.С.
Энциклопедия туриста./Отв. ред. Е.И. Тамм, М.: 1993.
Douglas Pearce. Tourism Today: A Geographical Analysis. Second
Williams S. Tourism Geography. London, 1998.
