ҚР лизинг бизнесі курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
Кіріспе......................................................................................................3
Бөлім 1. Лизинг туралы жалпы түсінік.
1.1.Лизингтің шығу тегі, пайда болуы.................................................5
1.2.Лизингтің негізгі түрлері.................................................................6
Бөлім 2. ҚР лизинг бизнесі.
2.1.Лизингтік операциялар есебі.........................................................12
2.2.Лизингтік келісімшарт....................................................................25
Бөлім 3. ҚР лизингтің сыртқы жағдайы
3.1.ҚР лизингтің даму жолдары. .........................................................27
3.2. Лизингтік қызметтер нарығының сегменттері............................28
3.3.Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері...........................36
Қорытынды............................................................................................39
Пайдаланған әдебиеттер......................................
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 42 бет
Пәні: Банк ісі
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
Кіріспе......................................................................................................3
Бөлім 1. Лизинг туралы жалпы түсінік.
1.1.Лизингтің шығу тегі, пайда болуы.................................................5
1.2.Лизингтің негізгі түрлері.................................................................6
Бөлім 2. ҚР лизинг бизнесі.
2.1.Лизингтік операциялар есебі.........................................................12
2.2.Лизингтік келісімшарт....................................................................25
Бөлім 3. ҚР лизингтің сыртқы жағдайы
3.1.ҚР лизингтің даму жолдары. .........................................................27
3.2. Лизингтік қызметтер нарығының сегменттері............................28
3.3.Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері...........................36
Қорытынды............................................................................................39
Пайдаланған әдебиеттер.......................................................................42
Кіріспе
Менің курстық жұмысымның тақырыбы «Лизингтік операциялар есебі». Лизинг
Лизинг түсінігі үш негізгі аспектілерді қамтиды:
1. Лизинг маркетингтің белсенді бөлігі ретінде қызмет атқарады:
а) машина –техникалық өндіріс ретінде ұйымдастырылады;
б) материалдық – техникалық өндірісті қамтамасыз етеді;
2. Лизинг – ішкі нарыққа капитал салу және
а) банктік қызметтің жаңа формасы ретінде көрінеді;
б) лизинг – лизингтік компанияларды несиесіз қаржыландыру көздері.
3. Лизинг – экономикалық жоспардың ұйымдастыру формасы:
а) ұлттық экономикада сыртқы нарықтық бәсекелестікті көтеру;
б) мемлекеттің сыртқы қарыздарының көбеюіне жол бермеу.
Бірінші бөлімде, лизингтің қалай пайда болғаны және оның
Екінші бөлімде, лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері және лизингтік
Үшінші бөлімде, Қазақстан Республикасындағы лизинг бизнесі, оны дамыту
Бөлім 1. Лизинг туралы жалпы түсінік.
1.1.Лизингтің шығу тегі, пайда болуы.
Лизинг сөзі «to lease» ағылшын етістігінен аударғанда “жалға
Лизинг – бұл лизинг берушінің (жалға берушінің) өзіне
Банктердің лизингтік операциялары несиелік операциялармен ұқсас болып келеді.
Тарихта лизингке ұқсас операцияның б.э.2000 жылдай бұрын ертедегі
1.2.Лизингтің негізгі түрлері
Лизингтік мәмілелердің бірнеше түрлері бар. Барлық лизингтік операциялар
1. Шұғыл лизинг – бұл мүліктің қызмет ету
2. Қаржы лизингі – бұл уақытша пайдалануға берген
Осы лизингтердің отандық және халықаралық тәжірибеде қолданылатын мынадай
Ішкі лизинг – бұл өзінің қатынасушыларының бір елден
Халықаралық лизинг – бір тарап немесе барлық тараптардың
Банктердің лизингтік операциясы несиелік операциялармен ұқсас болып келеді.
Қаржылық лизинг – бұл мүліктің толық құнын төлеп
- лизинг беруші(жалға беруші);
- лизинг алушылар(жалға алушылар) болып табылады.
Басқаша сөзбен айтқанда, қаржылық лизинг – бұл инвестициялық
- лизинг беруші сатып алушыдан лизинг бұйымын лизинг
- лизинг алушы келісімшартқа сәйкес төленуге жататын төлемдерді
Лизинг бұйымдарына: ғимараттар, қондырғылар, машиналар, құрал-жабдықтар, транспорт құралдары,
Лизинг лизингтік мәмілеге қатысушылардың қарастырған жағдайына байланысты
- қайтарылатын лизинг – лизингтің бұл түрі, онда
- банк лизингі – лизингтің бір түрі, онда
- толық лизинг – лизингтің бір түрі, онда
- таза лизинг – лизингтің бір түрі, онда
Лизинг өз нысаны бойынша ішкі және халықаралық болып
Лизинг бойынша марапаттау өз кезегінде екі әдісте пайдаланады:
Бухгалтерлік есепте қаржылық лизинг бойынша жасалатын операциялар онда
Қатар
№ Шаруашылық операцияла-
рының мазмұны Сомасы,
теңге Шоттар корреспонденциясы
дебет Кредит
Лизинг берушідегі операциялардың көрінісі
1 Негізгі құрал лизингіге
берілді:
- құрал-жаб/ң баланстық
құнына
- берілген лизинг мүлігінің
келісім-шарттық құнына
-ҚҚС-ның сомасына(16%)
700000
900000
144000
842
334,301
334,301
121-125
722
633
2 Лизингіге берілген негізгі
құралдың құнымен жалпы
лизингтік төлем сомасы
арасындағы айырмасы бо-
лашақ кезеңнің табысы
ретінде көрсетілген
300000
301,334
611
3 Лизигтік қызметтен марапаттау мөлшерінде
алынған табыс ағымдағы
кезеңге жатқызылып көр-
сетіледі
300000
611
705
4 Лизинг алушының лизинг
бойынша алған міндетте-
месі төленді
300000
611
301,334
5 Лизинг ретінде алынған негізгі құрал кірістелді:
- алынған мүліктің келі-
сім-шарттағы құны бойын-
ша
- ҚҚС сомасына(16%)
900000
144000
121-125
331
683
683
6 Лизинг ретінде алынған
мүлік үшін марапаттау
есептелінді
300000
831
684
7 Лизинг берушіге берген
міндеттемесі төленді
1344000
683,684
441,451
8 Лизинг ретінде қабылдан-
ған негізгі құралдар бо-
йынша амортизация есеп-
теліінді
108000
935,946,811,
821
131-134
Бұл мысалдың шарты бойынша негізгі құрал лизинг алушының
Бөлім 2. ҚР лизинг бизнесі.
2.1. Лизингтік операциялар есебі.
Бухгалтерлік есепте лизинг беруші банктің алынған мүлікті қаржылық
Лизинг келісім жасалып, мүлік мемлекеттік тіркеуден өткен соң,
Лизинг берушінің лизинг затын сатушыдан алу және лизинг
Негізгі құралды алу:
Дт 1656 «Жалға беруге арналған негізгі құрал –
Кт 2856 «Күрделі қаржы салымы бойынша кредиторлар».
Алынған негізгі құралдар үшін төлем:
Дт 2856 «Күрделі қаржы салымы бойынша кредиторлар»
Кт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары».
Лизинг затын лизинг келісімшарттарына сәйкес, лизинг алушыға уақытша
ұстауға және кәсіпкерлік мақсатта қолдануға беру:
Дт 1305 «Басқа банктерге қаржы лизингі»
1420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі»
Кт 1656 «Жалға беруге арналған негізгі құрал –
Ай сайын айдың соңғы жұмыс күнінен кешіктірмей лизинг
Дт 1730 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
1740 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Кт 4305 «Басқа банктерге берілген қаржы лизингі бойынша
4420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі бойынша сыйақы алуға
Егер лизинг алушы өз қаржысы есебінен және лизинг
Бұл кезде келесі бухглтерлік жазба жасалады:
Дт 5922 «Банктік емес қызметтен өзге шығыстар»
Кт 2860 «Банктік қызмет бойынша өзге кредиторлар».
Лизинг келісімімен қаралған төлемдерді мерзімінде алғанда лизинг беруші
а) Лизинг бойынша қосылған сыйақыны өтеу бойынша:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1730 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
1740 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
ә) Лизинг затын алу, жеткізу және оны лизинг
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1305 «Басқа банктерге қаржы лизингі»
1420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі».
Лизинг алушы сыйақы бойынша төлемдерді, сондай – ақ
а) Есептен сыйақы сомасына:
Дт 1731 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
1741 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Кт 1730 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
1740 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
ә) Негізгі борыш сомасына:
Дт 1306 «Банктің қарыздары бойынша басқа банктердің мерзімі
1424 «Банк қарыздары бойынша клиенттердің мерзімі өткен берешегі»
Кт 1305 «Басқа банктерге қаржы лизингі»
1420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі».
б) Негізгі борыш сомасы бойынша Ұлттық банктің нрмативтік
Дт 5452 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
5455 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Кт 1339 «Басқа банктерге банктерге берілген қарыздар және
1439 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Есептелген сыйақы мен негізгі борыш уақтылы бір кезде
Дт 1860 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар»
Кт 4900 «Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл)».
Лизинг алушыдан мерзімі ұзартылған төлемдер қайтарылғанда, келесі бухгалтерлік
а) Айып, өсімақы және тұрақсыздық сомасына:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1860 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар».
ә) Мерзімі ұзартылған сыйақы сомасына:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1731 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
1741 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
б) Негізгі борыш сомасына:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1306 «Банктің қарыздары бойынша басқа банктердің мерзімі
1424 «Банк қарыздары бойынша клиенттердің мерзімі өткен берешегі».
в) Алдын ала құрылған мәжбүрлі шығындар сомасына:
Дт 1339 «Басқа банктерге банктерге берілген қарыздар және
1439 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Кт 5452 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
5455 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Лизинг келісімінің әрекет ету мерзімі аяқталған соң лизинг
а) Егер лизинг заты толық амортизацияланса, онда лизинг
ә) Егер лизинг заты толық амортизацияланбаса, қалдық құн
Дт 1652 «Жер, үйлер мен ғимараттар»
1653 «Компьютерлік қондырғылар»
1654 «Басқа да негізгі құралдар»
1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құрал – жабдықтар»
1658 «Көліктік құралдар»
Кт 1305 «Басқа банктерге қаржы лизингі»
1420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі».
Егер лизинг келісімінің шарты бойынша лизинг заты қайтарылмаса
Лизинг алушының меншікті қаржысы есебінен жүргізген жақсарту құнын
Дт 2860 «Банктік қызмет бойынша өзге кредиторлар»
Кт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары».
Жаңадан құрылған мәжбүрлі шығындар есебінен қаржылық лизинг бойынша
а) Негізгі борыш сомасына:
Дт 1339 «Басқа банктерге банктерге берілген қарыздар және
1439 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Кт 1306 «Банктің қарыздары бойынша басқа банктердің мерзімі
1424 «Банк қарыздары бойынша клиенттердің мерзімі өткен берешегі»;
Кт 1305 «Басқа банктерге қаржы лизингі»
1420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі».
Сол кезекте кіріс 7130 «Шығынға шығарылған борыштар».
ә) Мерзімі ұзартылған сыйақы сомасына:
Дт 4305 «Басқа банктерге банктерге берілген қаржы лизингі
4420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі сыйақы алуға байланысты
Кт 1731 «Басқа банктердің ұсынған қарыздары мен қаржылық
1741 «Клиенттердің ұсынған қарыздары мен қаржылық лизингтері бойынша
б) Айып, өсімақы және тұрақсыздық сомасына:
Дт 4900 «Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл)» бір кезекте,
ә) Сыйақы сомасына:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 4305 «Басқа банктерге банктерге берілген қаржы лизингі
Кт 4420 «Клиенттерге берілген қаржы лизингі сыйақы алуға
б) Негізгі борыш сомасына:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 5452 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
5455 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Қаржылық лизинг бойынша берешекті өтеу келесі жылы жүргізілетін
а) Айып, өсімақы немесе тұрақсыздық жне сыйақы сомасына:
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 4921 «Банк қызметінен өзге кірістер» бір кезекте,
ә) Шығындар шотында (мәжбүрлі шығындар бойынша) қаржы боған
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 5452 «Басқа банктерге берілген қарыздар және қаржы
5455 «Клиенттерге берілген қарыздар және қаржы лизингі бойынша
б) Шығындар шотында (мәжбүрлі шығындар бойынша) қаржы жеткіліксіз
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 4921 «Банк қызметінен өзге кірістер» бір кезекте,
Лизинг алушы банкіде операциялар келесі ретпен жүргізіледі:
Жасалған лизинг келісіміне сәйкес, лизинг алушыға лизинг заты
Дт 1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құралдар»
Кт 2057 «Басқа банктерден алынған қаржы лизингі»
2227 «Алынған қаржы лизингі».
Ай сайын айдың соңғы жұмыс күнінен кешіктірмей лизинг
Дт 5057 «Басқа банктерден алынған қаржы лизингі бойынша
5227 «Алынған қаржы лизингі бойынша сыйақы төлеуге байланысты
Кт 2705 «Басқа банктерден алынған қарыздар және қаржы
Егер лизинг алушы өзінің меншікті қаржылары есебінен және
Дт 1860 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар»
Кт 4922 «Банктік емес қызметтен өзге кірістер».
Лизинг келісімімен құралған төлемдерді мерзімінде төлегенде, лизинг алушы
а) лизинг бойынша есептелген сыйақыны өтеу бойынша:
Дт 2705 «Басқа банктерден алынған қарыздар және қаржы
Кт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары».
ә) лизинг затын алу, жеткізу және лизинг келісімін
Дт 2057 «Басқа банктерден алынған қаржы лизингі»
2227 «Алынған қаржы лизингі».
Кт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары».
Тозу құны банктің есеп саясатына сәйкес есептеледі. Егер
Дт 5784 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Кт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Лизинг алушы сыйақы бойынша төлемді, сондай – ақ
а) Есептелген сыйақының сомасына:
Дт 2705 «Басқа банктерден алынған қарыздар және қаржы
Кт 2741 «Алынған қарыздар және қаржы лизингі бойынша
ә) Негізгі борыш сомасына:
Дт 2057 «Басқа банктерден алынған қаржы лизингі»
2227 «Алынған қаржы лизингі»
Кт 2058 «Басқа банктерден алынған қарыздар және қаржы
2225 «Банктің клиенттермен жасалған өзге операциялары бойынша мерзімі
Есептелген сыйақы мен негізгі борыш уақтылы бір кезде
а) Айып, өсімақы және тұрақсыздық сомасына:
Дт 5900 «Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімпұл)»
Кт 2860 «Банктік қызмет бойынша өзге кредиторлар».
ә) Мерзімі ұзартылған сыйақы сомасына:
Дт 2741 «Алынған қарыздар және қаржы лизингі бойынша
Кт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары».
б) Негізгі борыш сомасына:
Дт 2058 «Басқа банктерден алынған қарыздар және қаржы
Кт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары».
Лизинг келісімінің әрекет ету мерзімі аяқталған соң лизинг
Есепелген амортизация сомасына:
Дт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Кт 1655 «Қаржы лизингіне қабылданған негізгі құрал –
Қалдық құнына:
Дт 2057 «Басқа банктерден алынған қаржы лизингі»
2227 «Алынған қаржы лизингі»
Кт 1655 «Қаржы лизингіне қабылданған негізгі құрал –
Егер лизинг келісімінің шарты бойынша лизинг заты қайтарылмаса
Қалдық құн сомасына:
Дт 1652 «Жер, үйлер мен ғимараттар»
1653 «Компьютерлік қондырғылар»
1654 «Басқа да негізгі құралдар»
1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құрал – жабдықтар»
1658 «Көліктік құралдар»
Кт 1655 «Қаржы лизингіне қабылданған негізгі құрал –
Есептелген сыйақы сомасына:
Дт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Кт 1692 «Үйлер және ғимараттар бойынша есептелген амортизация»
1693 «Компьютерлік жабдықтар бойынша есептелген амортизация»
1694 «Өзге негізгі қрал жабдықтар бойынша есептелген амортизация».
Егер бұл заңда немесе лизинг келісімінде қарастырылмаса, лизинг
а) Лизинг затының баланстық құнына:
Дт 1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құрал –
Қосалқы лизингке жолдаған лизинг заты құнының есебі үшін
Кт 1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құрал –
Лизинг заты қосалқы лизингке берілген әрбір клиент бойынша
ә) Есептелген амортизация сомасына:
Дт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Кт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
1695 шотта қосалқы лизингке жолданған әрбір лизинг заты
Ай сайын айдың соңғы жұмыс күнінен кешіктірмей лизинг
Дт 1860/1 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар»
Кт 4801 «Жал бойынша кірістер».
Сонымен қатар 1860/1 шотында лизинг заты қосалқы лизингке
Лизинг алушы қосалқы лизингке жолданған лизинг заты бойынша
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1860/1 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар».
Клиент мерзімі ұзартылған сыйақы сомасына қосалқы лизинг бойынша
Дт 1860/2 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар»
Кт 1860/1 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар».
Сонымен қатар, 1860/2 шотта қосалқы лизинг бойынша мерзімі
Сол уақытта лизинг алушы айыппұл, өсімақы және тұрақсыздық
Дт 1860/3 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар»
Кт 4900 «Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімақы)».
1860/3 шотында әрбір клиент бойынша айыппұл, өсімақы немесе
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 1860/2 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар».
Мерзімі ұзартылған сыйақы сомасына:
Кт 1860/3 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар».
Айыппұл, өсімақы, тұрақсыздық сомасына.
Лизинг затын қосалқы лизингке алған клиентпен қосалқы лизинг
а) Баланстық құн сомасына:
Дт 1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құрал –
Кт 1655 «Қаржылық лизингке алынған негізгі құрал –
Қосалқы лизингке берілген лизинг затының құнын есептеуге арналған
ә) Есептелген амортизация сомасына:
Дт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Қосалқы лизингке берілген лизинг затының амортизациясын есептеуге арналған
Кт 1695 «Қаржы лизингі бойынша алынған негізгі құрал
Клиент мерзімі ұзартылған сыйақы және айып, өсімақы немесе
а) Айыппұл, өсімақы, тұрақсыздық сомасына:
Дт 4900 «Тұрақсыздық айыбы (айыппұл, өсімақы)»
Кт 1860 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар». Бір
ә) Мерзімі ұзартылған сыйақы сомасына:
Дт 4801 «Жал бойынша кірістер»
Кт 1860/2 «Банк қызметі бойынша өзге дебиторлар». Бір
Клиентпен мерзімі ұзартылған сыйақы және айып, өсімақы немесе
Дт 1050 «Банктердің корреспонденттік есепшоттары»
Кт 4922 «Банктік емес қызметтен өзге кірістер». Бір
2.2. Лизингтік келісімшарт
Лизингтік келісімшарт. Лизинг – бұл ұйымдастырылуы біршама күрделі
1) лизинг беруші мен лизинг алушы арасында;
2) лизинг беруші мен жабдықтаушы арасында;
3) лизинг алушы мен банк арасында.
Әдетте мәмілеге келу алдында клиентті толық талдаудан өткізеді.Лизингте
Іс жүзінде кез келген лизингтік келісімшарт мынадай элементтерді
1.Объектісі.
2.Жабдықтау мерзімі.
3.Лизингке алу мерзімі.
4.Лизингке берушінің меншіктік құқы.
Бөлім 3. ҚР лизингтің сыртқы жағдайы.
3.1.ҚР лизингтің даму жолдары.
Кәсіпкер өзіне қажетті құрылғыларды лизингке алу үшін келесідей
Еліміздегі лизингтік қызметтер нарығында бүгінгі күні қалыптасып отырған
1-белгі
2-белгі
Лизингтік келісімдер:
Сегмент №1-шағын
Сегмент №2-орта
Сегмент №3-ірі
Лизингтік қызметтер нары-
ғының сегменттері
Лизингке алушылар:
Сегмент №1-шағын
Сегмент №2-орта
Сегмент №3-ірі
3.2. Лизингтік қызметтер нарығының сегменттері.
Лизингтік қызметтер нарығы сегментердің бір белгісі ретінде лизингтік
Енді, осы суретте көрсетілген лизингке алушы тұлғалардың әрбір
Қаржыгерлердің үшінші Конгресінде ҚР-ң Елбасы Н.Ә.Назарбаев ҚР-ң Үкіметіне
маңызы бар салаларды нақты анықтауды және оларды қаржыландыру
Міне осы шағын кәсіпкерліктің дамуына әсер ететін факторлардың
көптеген кәсіпорындар үшін маңызды мәселелердің бір қосымша қаражаттарының
Шағын кәсіпкерлік субъектілеріне коммерциялық банктерден бөлінген несиелер
12.99 12.00 12.01 12.02 11,03
Банктік несиелер
оның ішінде:
Шағын кәсіпкерге
- қысқа мерзімді
- ұзақ мерзімді 148830
39857
20423
19434 276218
74222
40115
34107 489417
121954
60153
61801 672407
146515
63048
83467 924283
210623
80953
120718
Осы кестеден көріп отырғанымыздай, соңғы бес жылда коммерциялық
Осы сегментке тән сипаттық белгілердің бірі-шағын кәсіпорындарды қаржыландыру
1.Шағын кәсіпорындардың көбісінің кепілге қоятын өтімділігі жоғары мүліктері
2.Шағын кәсіпорындарда біліктілігі жоғары мамандардың аздылығы немесе жоқтығы.
3.Қарызға алынған қаражаттардың өз мақсатына пайдалануына бақылау жүргізудің
Осы себептерге сәйкес шағын бизнеспен жұмыс істеуге шешім
1.Көптеген экономикалық қаржылық ақпараттарды талдаудағы және шағын кәсіпорындардың
2.Шағын кәсіпорындардың пайдаланатын құрылғылардың көп түрлілігі.
Осындай қаржылық инвестициялардың тәуекелділігінің жоғарлылығы шағын кәсіпорындар үшін
Ал, лизингтік қатынастар осындай тығырықтан шығудың бір жолы
Біздің ойымызша, бүгінгі күні лизингтік компаниялар шағын бизнес
Міне осы стратегия осы сегментте белгілі бір жетістікке
Сонымен біздің ойымызша, шағын кәсіпкерлер сегментімен лизингтік қатынастар
Осындай тығырықтан шығудың бір жолы біздің ойымызша, лизингтік
Сонымен бірге,лизингтік компаниялар құрылғыларды тиімді басқаруды ұйымдастыру арқылы
1-кезең дайындық жұмыстарын жүргізу,яғни шағын кәсіпорындар үшін перспективті
Егер осындай бағалау білікті түрде жүргізілсе, онда нарықтан
Әрине, бұндай қызмет (қосымша қызметтер көрсету) лизингтік компанияның
Сондықтан олар лизингтік компаниялар үшін мейлінше толық ақпараттар
Осындай механизмді пайдалану кезінде лизингтік компанияға төмендегідей сипаттамаларға
- құрылғының стандарттылығы;
- құрылғыны өндіріс процесндебірнеше рет қайталап пайдалану мүмкіндігі,
- құрылғының өтімділігі.
Осындай сипаттамалардың барлығы мүліктік тәуекелділіктерді төмендетуге және құрылғының
Сонымен, осы кезеңде жүргізілетін жұмыстарды жүйелеу үшін лизингтік
II-кезеңді лизингке алушыларды таңдау кезеңі деп те атауға
Содан кейін лизингке алушылардан өтініштер жинақталынады. Өтініштер жинақталып
Бірақ осы кезеңнің өзіндік ерекшеліктерінің бірі, егер лизингке
- ұсынылатын лизингтік төлемдер саны ( лизингтік маржа);
- кәсіпорынның ағымдық экономикалық жағдайы;
- кепіл немесе кепілдемелердің т.б. түрлерінің пайдалануы;
- персоналдың тәжірибесі мен біліктілігі және т.б.
Перспективті клиенттер анықталған кейін лизингтің құны бекітіледі және
Сонымен, осындай схема белгілі бір құрылғылар үшін жетістікпен
3.3. Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері
Лизингтің артықшылықтары мен кемшіліктері. Лизингтің кеңінен таралуының басты
Лизинг көмегімен кепілге беретін мүлкі жоқ ұсақ кәсіпорындарды
лизинг объектісі лизингке берушінің меншігінде қалады да, лизинг
банкротқа ұшыраған жағдайда несиелік тәуекел деген болмайды (нақтырақ
айтқанда, несиелік тәуекел бұл сол құрал-жабдықты жалға алуды
Лизинг 100%-ға дейін несиелеуді ұсынады, яғни кәсіпорынға қысқа
Кәсіпорынға мүлікті несиеге сатып алғаннан, лизинг бойынша алған
Құрал-жабдықтың лизинг берушінің меншігінде болатындығына байланысты салықты жалға
Несие берушінің көзқарасымен қарағанда,несиенің мақсатты пайдалануына ешқандай да
Лизинг операцияларына тән кемшіліктер мыналар:
- жалға алушы құрал-жабдықтың қалдық құнының жоғарылауынан(әсіресе
инфляциядан) ештеңе ұтпайды;
- ұйымдастырудың күрделілігі;
- лизинг құны несиеге қарағанда жоғары, бірақ та
Қорытынды
Қорыта айтқанда, лизингтік компаниялардың қосымша қызметтер атқаруын дамытумеханизмі
Әсіресе, шағын кәсіпорындар біліктілердің жеткіліксіздіктерінен жобаның инвестициялық мүмкіндіктерін
Бұл схема белгілі бір түрдегі шағын кәсіпорындарды қаржыландырудың
Лизингке алушылардың келесі бір типі орта және ірі
Сонымен, лизингтік қызметтер нарығын жоғарыда көрсеткендей белгілі бір
Пайдаланылған әдебиеттер
1. "Бухгалтерлік есеп туралы және қаржылық есеп беру
2. "Бухгалтерлік есеп туралы" Қазақстан Республикасы Президентінің заң
3. "Бухгалтерлік есептің стандарттары және әдістемелік үсынымдары". 19996
4. "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті
5. "Субъектінің қаржы-шаруашылық қызметінің бухгалтерлік ессп бас шоттар
6. "Методические рекомендации о порядке выдачи доверенности на
7. Абдиманапов А.Н. "Учетная политика предприятия (рекомендацтия)". Бухгалтерлік
8. "Аудит предприятия". Москва, 1995. Издательство "Дело".
9. Міржақыпова. Банктегі бухгалтерлік есеп Алматы. 2003 ж.
10 Безруких "Бухгалтерский учет". М., "Бухгалтерский учет", 1999.
43
