Бастауыш сынып оқыту үдерісінде оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
І тарау. Бастауыш сынып оқыту үдерісінде оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің педагогикалық негізі
Еңбек тәрбиесі туралы түсінік
Кіші мектеп жасындағы оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің мүмкіндіктері мен шарттары
ІІ тарау. 4-сынып еңбекке баулу сабақтарында оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу жолдары
2.1. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулу сабақтарында оқытудың тәрбиелік функциясын жүзеге асыру ерекшеліктері
2.2. 4-сыныптың еңбекке баулу сабақтарында оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің әдіс-тәсілдері. Озық педагогикалық тәжірибе
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 45 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
Кіріспе
І тарау. Бастауыш сынып оқыту үдерісінде
Еңбек тәрбиесі туралы түсінік
Кіші мектеп жасындағы оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің мүмкіндіктері мен шарттары
ІІ тарау. 4-сынып еңбекке баулу сабақтарында оқушыларды
2.1. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулу сабақтарында оқытудың тәрбиелік функциясын
2.2. 4-сыныптың еңбекке баулу сабақтарында оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің әдіс-тәсілдері.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қоғам дамуының қазіргі нарықтық экономик кезеңінде кез келген адамның
Қазақстан Республикасы Конституциясының ғылым мен мәдениеттің өрістеуін қамтамасыз ететін
Мамандардың пікірінше, бүгінгі уақыттағы мектеп түлектері жаңа өндірістік және
Қазақстан Республикасының Еңбек туралы заңының 7-бабында «Еңбек міндеттерін
Өскелең ұрпақты еңбекке баулуды болашағына бағыттап жүргізу бүгінгі
Балалар еңбегінің психологиялық аспектілері мен психологиялық ерекшеліктері, даму заңдылықтары
Республикамыздың белгілі психолог ғалымдары Т.Тәжібаев, М.Мұқанов, Қ.Жарықбаев, Ә.Алдамұратов, Х.Шериязданова
Педагог ғалымдар еңбекке баулуды арнайы білім, еңбекке біліктілігі, тәжірибелік
Кіші мектеп жасынан баланы еңбексүйгіштікке тәрбиелеу, осы бағытта бастауыш
Зерттеудің мақсаты: Бастауыш сыныптың еңбек сабақтарында оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу
Зерттеудің обьектісі: бастауыш сынып оқушыларын еңбекке баулу үдерісі.
Зерттеу пәні: бастауыш сыныптарда оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Зерттеу міндеттері:
Бастауыш сынып оқыту үдерісінде оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу мүмкіндіктерін анықтау.
Еңбекке баулу сабақтарында еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің әдіс-тәсілдерін қарастыру.
Зерттеу әдістері: Педагогикалық, психологиялық әдебиеттерді талдау, қорыту, бақылау, оқушылардың
І тарау. Бастауыш сынып оқыту үдерісінде оқушыларды
І.1. Еңбек тәрбиесі туралы түсінік
Еңбек – өмірдің тұтқасы, тіршіліктің көзі. Қоғамдағы байлықтың бәрі
Еңбек тәрбиесі дегеніміз – бұл еңбекке жаңаша қарау, еңбек
Еңбек арқылы адамның денесі, көзқарасы, эстетикалық және ақыл-ой деңгейі
Балалар мен жастардың еңбек тәрбиесі ежелден-ақ ата-ана парызы, бүкіл
Халық педагогикасынан орын алған еңбек және еңбекке тәрбиелеу көзқарастары
Қоғамның ең басты талаптарының бірі – әр азаматтың өмірде
Еңбекке тәрбилеу, баулу, кәсіптік бағдар, мектеп оқушыларының қоғамға пайдалы,
Мектепте еңбекке тәрбиелеудің басты міндеттері:
еңбекке сүйіспеншілік пен еңбек адамдарына құрметпен қарау;
оқушыларды халық шаруашылығының салаларындағы еңбектің түрлерімен таныстыру, еңбек іс-әрекетінің
мамандықты таңдауға дайындау.
Оқушыларды еңбекке тәрбиелеудің жалпы міндеттері бірнеше жеке міндеттерді орындау
Балаларды еңбекке психологиялық және практикалық тұрғыдан дайындау – бұл
Еңбек етуге әдеттену – бұл жай ғана еңбекке үйрену
Ең бастысы балаларды еңбекке даярлауды 1-сыныптан, ал үйелменде балалық
Сонымен, оқыту және тәрбие жұмысының барлық жүйесі оқушыларды еңбекке
Балалардың ынтасын және қабілетін дамыту еңбек тәрбиесіндегі жеке міндеттердің
Кез-келген халықта еңбектің бастауы олардың айналадағы адамдармен қарым-қатынас жасау
Сонымен қатар, еңбек тәрбиесін тек еңбек дағдыларын меңгертуге немесе
Еңбек тәрбиесінің жолы – оны жоспарлау, ұйымдастыру, жүзеге асыру,
Төменгі сынып оқушылары еңбек қызметінің психологиялық ерекшеліктеріне тоқталсақ, төменгі
Өзіне-өзі қызмет етуге балалар мектеп жасына дейін-ақ үйретіледі. Бастауыш
Мектептегі өзіне-өзі қызмет ету жұмыстарын орындау барысында балалардың біріккен
Бастауыш сынып оқушыларының көпшілігі, мысалы, материалды кесу кезінде тапқырлық,
Еңбек сабақтарының және бір елеулі психологиялық тиімділігі бар. Балалардың
Балаларды сан қырлы іске баули отырып, балалық шақтың кейбір
Оқушылардың қоғамдық пайдалы еңбегінің психологиялық аспектілері – жеке адамды
Әрбір жас кезеңіне тән жетекші іс-әрекетті қалыптастырудың күллі маңыздылығымен
Қоғамдық пайдалы іс-әрекет – жеке адамның адамгершілік қасиеттерін белсенді
1.2. Кіші мектеп жасындағы оқушылардың еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің мүмкіндіктері мен
Адамның жан-жақты және үйлесімді дамуында еңбек шешуші факторлардың бірі.
Еңбек тәрбиесі үшін өте маңыздысы - еңбек сабағы, онда
Еңбек сабақтарының үдерісін жетілдіру оқушылардың еңбекке зерттеу және шығармашылық
Оқу еңбегі бала үшін ойға толы, ұзақ, инемен құдық
Еңбекке тәрбиелеу мен оқытудың міндеттері еңбек пәні сабақтарында шешіледі.
Еңбекке баулу және бейнелеу өнері пәндерінің мазмұны бұрынғыдай тақырыптар
Еңбекке баулу пәнінде атадан балаға мұра ретінде қалыптасып келе
Бастауыш сыныптың еңбек сабақтарында, сабақтан тыс уақытта пайдаланылатын ұлттық
Біздің ойымызша, еңбекке икемділігі – баланың еңбек қызметін орындау
Еңбекке баулу – бастауыш сынып оқушыларының тұлға ретінде қалыптасуының
Еңбекке баулу принциптері дегеніміз оның мазмұны, ұйымдастырылуы мен әдістерін
Еңбекке баулудың принциптері:
еңбекке баулудың мақсаттылығы;
еңбекке баулудың өмірмен, тәрбиемен, қоғамның даму заңдылығымен байланыстылығы;
оқушылардың жас, дара және мінез-құлық ерекшеліктерін есепке алу;
еңбекке баулуда мектеп, ата-ана, қоғамдық ұйымдардың бірлікте болуы.
Еңбек іс-әрекетінің әр түрінде бастауыш сынып жасындағы балалар бойында
Өзіне-өзі қызмет ету – еңбек тәрбиесінің қажетті элементтерінің бірі.
Мектеп жағдайында өзіне-өзі қызмет ету – оқу құралдарын, мебельді,
Үйелменде өзіне-өзі қызмет етудің түрлеріне төсек-орынды, пәтерді жинау, киім,
Мектеп және үйелмен алдындағы басты міндет – бұл өзіне-өзі
Қоғамдық пайдалы еңбек – қоғамдық қажеттілікті қанағаттандыру, жеке адамның
Қоғамдық пайдалы жұмыстың мектеп өмірінде бірнеше түрлерін атауға болады:
1. Халық қоныс тепкен жерлерді, мектеп айналасындағы көшелерді, алаңдарды
2. Мәдени-ағарту жұмысы оқушыларды белсенділікке, орындағыштыққа, қоғамшылдыққа тәрбиелейді, олардың
3. Шефтік жұмыс – адамгершілікті адам тәрбиесінің ең жоғарғы
Осындай дәстүрге айналған шефтік жұмыстардың нәтижесін үнемі қорытындылап, балалардың
Еңбекке тәрбиелеу бірқатар педагогикалық шарттарға байланысты:
- еңбекке тәрбиелеудің нәтижелі жүруі баланың еңбекке неғұрлым ертерек
- балалардың еңбек әрекетінің қоғамдық мағынасы және идеялық-өнегелік негізі
- еңбек тапсырмасын орындағаннан кейін оның болымды нәтижесі баланың
- еңбек балалардың психикалық және физиологиялық ерекшеліктеріне сай ұйымдастырылуы
- еңбек іс-әрекеті барысында оқушылар тек тапсырманы орындап қоймай,
Қазіргі оқу бағдарламаларында мектеп оқушыларын еңбекке баулу мен кәсіптік
Мұндай шараларды жүзеге асыру қолайлы әсер етеді, олар меңгерген
Оқушылардың қоғамдық өнімді еңбекке араласуы олардың оқуға, еңбекке деген
Қазақ зиялыларының бірі – С.Көбеев «балаларға еңбекті зорлап, күштеп
Балалар еңбегі өздерінің үсті-басын таза ұстау, шалбар-көйлектерін жуу, үй
Бастауыш мектеп жасындағы балалардың әлі жетерлік мұндай еңбекпен шұғылдануы,
Бастауыш мектепте білім беру өнімді еңбекпен ұштастырыла жүргізілуі керек.
Оқыту мен тәрбиелеудің мазмұны оқу орындарының сан қилы қызметі
Еңбекке үйрету үдерісінде бастауыш сынып оқушылары түрлі материалдардың ерекшеліктерін
Құрал-жабдықтарды парта үстіне дұрыс орналастырып, ұқыпты жұмыс жасауға тырысып,
Сонымен, бастауыш сынып оқушыларының еңбек тәрбиесі бірнеше әрекеттерден: оқу
1. Оқу барысындағы еңбек. Еңбек барысында оқушылар саналы тәртіп
2. Сыныптан тыс үйірме жұмыстарының еңбек тәрбиесінің міндеттерін жүзеге
3. Өзіне-өзі қызмет ету. Оқушылар өзіне-өзі қызмет ете отырып,
4. Қоғамдық пайдалы еңбек. Оқушылар еңбегінің бұл түрі бастауыш
Қоғамға пайдалы еңбек мектептегі, оқу-тәжірибе үлесті жер бөлшектеріндегі жұмыстарды
Қорыта келе айтарымыз, еңбек әрекетінің қай түрінде де пайдалы
II тарау. 4-сынып еңбекке баулу сабақтарында оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеу
2.1. Бастауыш сыныптардағы еңбекке баулу сабақтарында оқытудың тәрбиелік функциясын
Жалпы білім беретін мектептің бастауыш сатысында баланы еңбекке баулу
Адамның жеке тұлға ретіндегі мінез-құлқының қалыптасуы, оның өзін-өзі басқаруы
Баланы жасынан еңбекке тәрбиелеу – адам қоғамымен тығыз байланысты.
Қазақстанның қоғамдық-саяси өміріндегі болған өзгерістер оқыту, тәрбиелеу ісіне де
Қазақстан Республикасының «Білім туралы » заңының 6 –
Стандарт оқу пәндері бойынша:
базалық білім мазмұнына;
білім беру бағдарламаларының түрлеріне;
оқу жүктемесінің көлеміне;
мектептің әр сатысындағы оқушылардың міндетт (минимум) дайындық деңгейіне;
оқу үрдісін ұйымдастыру және оны жүзеге асыру шарттарына қойылатын
Стандарт оқу бағдарламалары мен оқулық, оқу-әдістемелік комплектілер түрінде мектеп
Қазір елімізде бастауыш сатыда оқу мерзімі 4 жыл. Стандарт
Оқушының жалпы және психикалық дамуының жеткілікті деңгейіне қол жеткізу
Енді бастауыш білімнің мемлекеттік стандартына сәйкес еңбекке баулу пәнінің
Бастауыш сатыда баланы еңбекке баулу жүйелі білім берудің, тәрбиелеудің,
Еңбек пәнін оқытуда еңбек әрекетін қалыптастыру арқылы оқушының жеке
Бұл мақсатты жүзеге асыру мынандай міндеттерді жүктейді:
оқушылардың ақыл-ой өрісін дамытып, ізгілікке, имандылыққа баулуға, эстетикалық, экономикалық,
еңбек біліктілігін қалыптастыру арқылы еңбекке қызығушылығын ояту, мінез-құлқын тәрбиелеу;
оқушылардың әртүрлі материалдарды көркем өңдеу және құрастыру мен үлгілеудің
еңбек әрекетін жоспарлай білу, өзінің және өзгенің ісін бақылау,
Еңбекке баулудың осы мақсат, міндеттері ата кәсіп, ұлттық қолданбалы
Еңбек пәні мазмұнының құрылымы:
өзіне-өзі қызмет ету;
ауыл шаруашылық еңбек;
техникалық еңбек;
көркем еңбек.
Жалпы білім беретін бастауыш білім сытысында баланы еңбекке баулу
Еңбекке баулу пәнінде мұғалім техникалық қауіпсіздік пен еңбек гигиенасы
Жергілікті жағдайды, отбасы, ұлттық салт-дәстүрді ескере отырып, мұғалім оқушылардың
Республикада бастауыш мектептің оқу жоспары қайта қаралып, жаңадан еңбек
Бастауыш білімнің жаңа мемлекеттік стандартына сәйкес бұл бағдарлама ғылыми
Бағдарламада мынадай мақсаттар қамтылады:
түрлі бұйымдар жасап, оның жасалу жолдары мен әдістеріне үйрету;
қазақтың халықтық қолөнерімен тереңірек танысып, өз ұлтына деген сүйіспеншілігін
қазақтың қолөнер туындыларына негізделген түрлі бұйымдар жасап үйрену;
бұйымдарды әшекейлеп өз керектеріне жарату немесе балабақшаға сыйлау.
Қазақ халқының ұлттық дәстүрі мен әдет-ғұрпын, сәнді қолданбалы өнерін
1. техникалық еңбек;
2. ауыл шаруашылық еңбек;
3. қоғамға пайдалы еңбек.
Техникалық еңбек мына түрлерді қамтиды:
1. қағаз және қатырмақағазбен жұмыс;
2. сазбалшық және ермексазбен жұмыс;
3. табиғи материалмен жұмыс;
4. тоқыма материалмен жұмыс;
5. техникалық үлгілеу;
6. ағашпен жұмыс;
7. сымтемірмен жұмыс.
Техникалық еңбектің кейбір түрлеріне назар аударсақ:
қатырмақағазбен жұмыс 2-сыныптан басталып, қағаз және қатырмақағазбен жұмыс істеу
Ал, табиғи материалдар республикамыздың барлық аймақтарында кездесетіндіктен бағдарламаларға 1-4
1-сынып оқушыларына «Техникалық модельдеу», конструктор және электроконструкторымен жұмыстар
Ауыл шаруашылық еңбегі – мал шаруашылығы мен егін шарушылығына
1. Бөлме өсімдіктерін күтіп-баптау жүмыстары.
2. Оқу-тәжірибе учаскесіндегі жұмыстар (жан-жануарлар бұрышын ұйымдастыру, жабайы және
Жаңа талапқа сай «Еңбекке баулу » бағдарламасы бастауыш мектеп
Бұл бағдарламаларда оқушылардың жас ерекшеліктері ескеріліп, тапсырма бірте-бірте (сынып
«Сарамандық жұмыстарда» жасалынатын бұйымдардың тізімі қарастырылса; «техникалық мәліметтерде» материалдар
«Жұмыста қолданылатын әдістерде» оқушылар бұйым жасау процесінде қандай әдістер
Алғашқы еңбек дағдылары тұрақты да сенімді болумен өзгешеленеді. Сондықтан
Қағаз , қаырмақағазбен жұмыс істеуде оқушылар әртүрлі бұйымдар, ойныға
Осы заманғы ғылыми – техникалық үрдіс, нарықтық экономиканың дамуы
“Еңбекке баулу” пәнінің басты мақсаты – бастауыш сынып оқушыларының
Осы мақсаттарды жүзеге асыру үшін мынадай міндеттер қойылады.
Білімділік:
қоршаған әлемнің үйлесімді тұтастығы, ондағы адамның өзі қолдан жасайтын
оқушылардың әр түрлі материалдарды (табиғи материалдар, қағаз, саз балшық,
құрастыру және үлгілеу (модельдеу) негіздерін, қарапайым еңбек құралдарын пайдалана
оқушылардың еңбек әрекетінің білім әліппесін меңгеруіне қол жеткізу.
Тәрбиелік:
қоршаған ортаға ілтипатты және жанашырлықпен қарауға тәрбиелеу:
оқушылардың заттар мен құбылыстарды эстетикалық қабылдауы мен бағалауын қалыптастыру;
жасампазеңбек адамын құрметтеуге және шеберлер еңбегінің құндылығын бағалауға
еңбек мәдениетін сақтауға тәрбиелеу.
Дамытушылық:
оқушылардың байқағыштығын, шығармашылық қабілетін, интуициясын (сезіну, сезіне білуін) дамыту;
оқушылардың бейнелі, нақтылы – логикалық ойлауын, қиялын дамыту;
қол ептілігін, көзбен мөлшерлеу және басқа да практикалық
Мұғалім оқушыларды адамның жасампаздық қызметінің негізі, заттық – материалдық
Еңбекке баулу пәні политехникалық бағытпен пәнаралық байланысқа негізделуі қажет.
Оқушылар басқа пәндерден алған білім, іскерлігін еңбекке баулу сабағында
Еңбекке баулу пәнінде мұғалім техникалық қауіпсіздік пен еңбек гигиенасы
2.2. 4-сыныптың еңбекке баулу сабақтарында оқушыларды еңбексүйгіштікке тәрбиелеудің әдіс-тәсілдері.
Еңбек сабағында қолданатын әдіс дегеніміз тиімді тәсілдермен сабақты
1. Оқылатын материалды ауызша айтып түсіндіру.
2. Көрнекі көрсету.
3. Тәжірибелер.
4. Байқау.
5. Жаттығулар.
6. Практикалық жұмыстар.
7. Кітаппен жұмыс.
8. Техникалық документтермен жұмыс.
9. Экскурсия.
Оқылатын материалды ауызша айтып түсіндіру әдісі мыналардан тұрады:
а) баяндау-анық түсінікті сөзбен ретімен айтып беру;
ә) түсіндіру – оқылатын, істелетін материалды баяндап, түрлі ой-пікірлерді
б) әңгімелеу –мұғалімнің оқушылармен сөйлесуі арқылы сұрақ және жауап
Егер баяндау мен түсіндіруді әңгімемен салыстырсақ, әңгіме оқушылардың өз
Көрнекі көрсету – нақтылы заттың өз бейнесін, көрінісін толық
Көрнекі құралдар мынадай түрлерге бөлінген:
а) көрнекі құралдың табиғи түрі;
ә) көрнекі құралдың бейнеленген түрі;
б) көрнекі құралдың экрандық түрі.
Тәжірибе және бақылау жүргізу әдістері – мұғалім алдымен жүргізетін
Тәжірибе мен байқау жұмыстары программа бойынша жүргізіледі. Оқушылар иллюстрациялық
Жаттығу жүргізу әдісі – саналы мақсат қойылған материалды бірнеше
Практикалық жұмыс жүргізу әдісі – оқушыларды шығармашылық жұмыстарға бағытта,
а) Кіріспе кезеңі – мынадай ретпен жоспарланады:
алдағы жасалатын жұмыспен таныстыру;
бүгінгі жұмысқа қолданатын білімдерді қайталау;
ретпен орындалатын жұмыспен таныстыру;
жұмыс істеу әдістерін қайталау, тексеру;
жұмыс кезіндегі кездесетін қателерді алдын – ала ескерту;
қауіпсіздік техникасы ережелері мен өз гигиенасына түсінік беру.
ә) Сарамандық жұмыс кезеңі – оқушылардың практикалық жұмыстарын байқау
б) Қорытынды кезең –істелінген жұмыстың нәтижесі қате және дұрыс
Кітап және техникалық документтермен жұмыс жүргізуді дер кезінде түсіндіріп,
Экскурсия – жоспарланып, қауіпсіздік техникасы ережелерін сақтауды түсіндіреді, белгілі
Еңбек баулу сабақтарын оқытуға қойылатын негізгі талаптар:
жаңа білім алуға (үйренуге) арналған сабақтар;
білім алу мен икемділікке арналған сабақтар;
білімдері мен икемділіктерін қайталап жүйеге келтіруге арналған сабақтар;
құрастырма сабақтар.
Еңбекке баулу сабағының негізгі мақсаты оқушылардың техникалық ой-өрістерін кеңейтіп,
Бүгінгі күні оқушыларды ұлттық мазмұнда оқыту, ұлттық сәндік –
Сабақтың тақырыбы:
Сабақтың мақсаты :
іскерлікке үйрету, кәсіптік мамандыққа
бағдарлау; еңбек дағдысын қалыптастыру;
еңбексүйгіштікке тәрбиелеу.
Көрнекі құрал- жабдықтар: түрлі – түсті қағаздар, қайшы, қылқалам,
карындаш, желім, (клейстер), ұлттық
көйлектің үлгісі.
Сабақтың барысы: Кезекті қол еңбегі сабағын әдеттегідей
Балалар, біздің кең байтақ еліміз өзара туысқан көп ұлтты
Балалар, біз олардың ішінен қазақ әйелінің көйлегінің үлгісін қағаздан
Алдымен көйлектің толық пішіні түсті қағазға қарындашпен сызып аламыз
Балалар, байқасаңдар ол өрнектерді шын мәнінде күрделі. Дәлірек қию
Біз бүгін өзімізше қиып көрейік. Алдымен өңірі мен жеңдерінің
Ал, балалар енді бәріміз жаңағыдай етіп өз бетімізше жасап
Балалардың еңбегін бақылап, қадағалап жүремін, әсіресе балалардың қайшымен жұмыс
Балалардың іскерлікке, шеберлікке төселуін қадағалаймын. Соңында істелінген жұмыстың бәріне
Балалар, жұмысты бәріміз де орындап шықтық, енді
-Маржан, сен келе қой, саған қай жұмыс ұнайды, өз
Маржан: Маған Еркебұланның жасағаны ұнайды.
- Ол әсіресе көйлектің қай жерін жақсы жасаған ?
Маржан: Етегіндегі өрнегін жақсы жасаған.
- Ал қай-қай жұмыс нашар жасалған деп ойлайсың ?
Маржан: мына (қолмен көрсетіп), жұмыс онша жақсы
- Бұл Арманның жасағаны екен ғой.
Маржан: Көйлекке ұқсамайды, шалбар тәрізді. Расында балалар Арман шалбарға
Енді, балалар, Назгүлдің бағасын тыңдайық. Назгүл : Меніңше Ләззаттың
Рахмет, балалар айтқандарыңның бәрі орынды, міне Айжанның қиған
Әжелерімізден, апаларымыздан үйренейік. Сөйтіп жауапты болсақ, ісіміз көрікті,
Осылай еңбекке неғұрлым, етене жақын жүрсек, онда бәріміз де
Балалардың бойында еңбекке деген сүйіспеншілік қалыптастыру ісі сол еңбектің
Еңбек сабағында балалар еңбек үдерісінің бастапқы әліппесімен танысады. Еңбектің
Барлық ізгі жақсылық, эстетикалық талғам, балалардың осындай еңбек үстінде
Қабырғаға киімнің нұсқаларын іліп қойып, олардың оңайлықпен келмегенін жайлап,
Біреуі иіріп, екіншісі тоқып, үшіншісі тігіп осынша еңбекпен келген
Енді зерттеліп отырған мәселеге сәйкес өз іс- тәжірибемнен
4-сынып
Тақырыбы: Ұсақ материалдардан жасалған гүлді өрнектер.
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды “бисер” ұғымымен таныстыру, бисер көмегімен әшекейлі заттар жасауға
Бисер көмегімен гүлді жасай отырып, оқушылардың шеберлігін, ой—қабілетін дамыту.
Оқушыларды тазалыққа, ұқыптылыққа, еңбек сүйгіштікке тарбиелеу.
Сабақың түрі: көркем еңбек
Сабақың әдісі: түсіндіру, көрнекілік, сұрақ-жауап.
Сабаққа қажетті құрал – жабдықтар: суреттер, бисер,
Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру, құрал – жабдықтарын түгендеу.
Жаңа сабақ.
Балалар мен сендерге өткен сабақта қандай тапсырма беріп едім?
Ұсақ моншақтар алып келу.
Бәріміз алып келдік пе?
Ия
Ал, балалар, сендер моншақтар көмегімен жасалатын қандай заттарды білесіңдер?
Сақина, білезік, сырға, т.б.
Дұрыс. Моншақтармен әр түрлі әшекейлі заттар жасалады. Моншақтардың түрлері
( Бисер түрлері оқушыларға көрсетіледі)
Бүгін, балалар, біз бисер көмегімен гүл жасаймыз.
Сарамандық жұмыс.
Тақтаға гүлдің суретін іліп қоямын.
Балалар, мынау біздің жасайтын гүліміз.
Гүлдің түсі қандай?
Қызғылт сары.
Гүлдің қанша күлте жапырақтары бар?
Бесеу.
Дұрыс. Енді біз осындай гүл жасап көрейік. Ол үшін
Ең алдымен, бізге гүлдің күлте жапырақтарын дайындау керек.
Оқулықпен жұмыс.
Әрбір күлтелерді жеке-жеке орындайды.
1-суретті мұқият қарап, оқиық.
Гүлдің 5 күлтесі бар.
Бір күлтені қарап көрейік.
Күлтеде неше қатар бар? (2-сурет)
Бес қатардан.
Бірінші қатарда – 1 моншақ,
Екінші қатарда – 2 моншақ,
Үшіншіде – 3 моншақ,
Төртіншіде – 2 моншақ,
Бесіншіде – 1 моншақ бар.
Енді қанша моншақ керек екенін анықтай аламыз.
Бір күлтедегі моншақ саны – 9 (2-сурет бойынша)
Күлте жасау.
Мыс сымға бір моншақты кигіземіз. Оны, 4-суреттегідей етіп, сымның
Сымның ұштарын біріктіріп, бұрап бекітеміз. Күлтені (7-сурет) схемамен (99-беттегі
V. Сабақты қорытындылау.
- Балалар, бүгін біз не жасадық?
- Гүл.
- Гүлді ненің көмегімен жасадық?
- Бисер көмегімен.
- Ал бисер дегеніміз не?
- Түрлі түсті ұсақ мошақтар.
VI. Бағалау.
Оқушылардың орындаған жұмыстарына қарап бағалаймын.
VII. Үйге тапсырма.
Түрлі түсті қағаз әкелу.
Сабақтың тақырыбы: Сандық жасау
Сабақтың мақсаты: а. Қағаз және қатырмақағазбен жұмыс істеу жолдарын
ә. Дәл өлшеп сызуға үйрету, ақыл - ой, есте
б. Еңбекті сүюге, жауапкершілікке, ұлттық салт дәстүрді бағалай білуге
Сабақтың әдіс тәсілдері: сұрақ жауап, баяндау, әңгімелеу.
Көрнекі құралдар: сандық, киіз үй суреті, қатырмақағаз, сызғыш, қайшы,
Пәнаралық байланыс: тіл дамыту, математика.
Ұйымдастыру кезеңінде
Бір, екі,үш - шебер бала біз,
Төрт, бес, алты - жалқаулық артта қалды,
Жеті, сегіз – білім мен еңбек егіз,
Тоғыз, он - тапсырманы орындаймыз тегіс.
деген сөздік жаттығу арқылы еңбек сабағы екенін ескерту. Еңбек
Балалар, біз өткен сабақта қағаздан қиып, қоржын жасадық. Қоржын
Сұрақ қою арқылы жаңа сабаққа өту.
--Балалар, бүгін бізге қонаққа Алдар көсе келді. Ол сендерге
-- Қазір біз Алдар аталарыңмен бірге киіз үйге саяхатқа
Тақтаға киіз үйдің ішіндегі жабдықтары ілінеді. Сұрақ - жауап
Алдар көсе көмегімен кейбір сөздердің мағынасын ашып, сөздік
Жұмбақ.
Төрт бұрышты
Бір есікті,
Ол не?
Жұмбақ шешу арқылы сандық жасайтынын ұғындыру. Сандық суретімен және
--Сандық неден жасалады? Сандықты кімдер жасайды? Оған не салады?
Оқушылармен бірлесе отырып, қысқаша мағлұмат беріледі.
Сандық-- киім-кешек, тағы да басқа заттарды салуға арналған ағаштан
Үлгі бойынша жұмыс жүргізіледі. (Әр оқушыға үлгі таратылып
Бүктеу сызықтары арқылы үлгіні қайшымен қиып, бүктейді.Дайын болған үлгіге
Сергіту сәті.
Аяқталған оқушылардың жұмысынан тақта алдына көрме ұйымдастырылды.
IV.Бағалау.
Қонаққа келген Алдар көсе оқушылардың еңбегін мадақтап, бағалайды.Рақметін айтып,
Балалар, бүгінгі сабақтан сендер көп нәрсе алдыңдар. Киіз үйге
ҚОРЫТЫНДЫ
Құнарлы жерде өскен мәуелі ағаш тамыры секілді, бастауыш сыныптарда
Диплом жұмысын жазу барысында ғылыми-педагогикалық, әдістемелік еңбектерге және озат
Бастауыш мектепте еңбек тәрбиесін ұйымдастырудың жолдарын қарастыра отырып, оның
Сонымен қатар, еңбекке баулу сабақтарында еңбексүйгіштікке тәрбиелеу әдіс-тәсілдерін озат
Қазіргі заман талабына сай мектеп қабырғасында тәрбиеленіп жатқан жас
- Мектепте еңбекке баулу сабағын өз дәрежесінде өткізу үшін
- балалардың еңбек әрекетін ұйымдастыруда үлкендер еңбегінің құндылығын түсінуге
- еңбекке баулу сабағын қазақтың қолданбалы қолөнерімен ұштастырып,
- еңбектің барлық түрінде мүмкіндігіне
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ
Қазақстан Республикасы бастауыш білімінің мемлекеттік стандарты –Алматы, 1998ж,
Алтынсарин Ы. Таңдамалы педагогикалық мұралары Алматы, Рауан, 1991ж.
Бұлғақбаева Н.К. Бастауыш сынып оқушыларын этнопедагогика материалдары арқылы еңбекке
Шалғынбаева Қ.Қ. Қазақ халық педагогикасындағы еңбек тәрбиесі. Алматы, 2006.
Ушинский К.Д. Балаларды тәрбиелеу және оқыту жөніндегі таңдамалы
Қалиев С. және т.б. «Мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен
Қоянбаев Р. Тәрбие теориясы. Алматы, 1991 ж.
Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. Алматы, 2002 ж.
Қоянбаев Р.М. Педагогикалық қысқаша сөздік. Алматы, 1993ж.
Райымжанов С. Бастауыш кластағы қол еңбек сабақтары. Алматы, 1967
Сабыров Т.С. Оқыту теориясының негіздері. Алматы, 1993ж.
Сатқанов О. Туғанов А. Еңбекке үйренудің методикасы мен практикалық
Сатқанов О. Еңбекке үйрету бағдарламасы. Алматы, Ы. Алтынсарин атындағы
Сатқанов О. Еңбек сабақтарында қазақ өнеріне баулу. Алматы,
Сатқанов О. Еңбекке баулу методикасы. Алматы,
Сатқанов О. Райымжанов С. Еңбекке баулу
Ұ. Тәжібаева, С. Бәйібекова. Эстетикалық тәрбие мен халық дәстүрінің
Ұзақбаева С.А. Өміршең өнер өрісі. Алматы, 1988 ж.
Ұзақбаева С.А. Балаларға этетикалық тәрбие берудегі халық дәстүрі. Алматы,
Ұзақбаева С.А. Эстетикалық және экономикалық тәрбие негіздері. Алматы, 1992
Жиенбаева С.Н. Мектепалды топ балаларын еңбекке баулу. Алматы, 2007.
Еңбекке баулу. Жалпы білім беретін мектептің 2-сыныбына арналған оқулық.
Сатқанов О. Бастауыш класс оқушыларына еңбек сабағын жүргізу жоспары.
Нүсіпова З. Еңбекке үйрету сабақтары. Бастауыш мектеп,
З.Көкшеева. Еңбек әрекеті барысында оқушылардың эстетикалық мәдениетін тәрбиелеу.
45
