Туризм саласындағы маркетингтің дамуы курстық жұмыс
Тақырыбы: “Қазақстан Республикасының туризм саласындағы маркетингтің дамуы”
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе 1
1 ТАРАУ. Туризм саласындағы маркетингтің сипаттамасы мен шетелдiк тәжiрибесi 3
1.1 Туризм саласындағы маркетингтің мәні мен ерекшеліктері 3
1.2 Шетелдiк- тәжiрбенi туризм саласындағы маркетингте қолданылуы 16
2 Қазақстан Республикасының туризм саласындағы маркетингті дамыту және жетілдірі жолдары 22
2.1. Қазақстан Республикасында туризм саласындағы маркетингтің дамуы 22
2.2. Қазақстан Республикасындағы туристік кәсіпорынның маркетингтік іс- әрекетің талдау. 30
Қорытынды 34
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 36
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Туризм
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Тақырыбы: “Қазақстан Республикасының туризм саласындағы маркетингтің дамуы”
Мазмұны
Кіріспе 1
1 ТАРАУ. Туризм саласындағы маркетингтің сипаттамасы
1.1 Туризм саласындағы маркетингтің мәні мен ерекшеліктері 3
1.2 Шетелдiк- тәжiрбенi туризм саласындағы маркетингте қолданылуы 16
2 Қазақстан Республикасының туризм саласындағы маркетингті дамыту және
2.1. Қазақстан Республикасында туризм саласындағы маркетингтің дамуы
2.2. Қазақстан Республикасындағы туристік кәсіпорынның маркетингтік іс- әрекетің
Қорытынды 34
Пайдаланған әдебиеттер тізімі 36
Кіріспе
Қазақстандық және шетелдік азаматтардың әртүрлі туристік қызметтерге қажеттілігін
Туризм әлемдік экономикада басты рольдердің бірін атқарады. Дүниежүзілік
Біздің дәуірімізге дейінгі үшінші мыңжылдықта басталған Ұлы Жібек
Тақырыптың өзектілігі. Қазақстанда қазіргі заманғы инфрақұрылым салаларының дамуына,
Қазақстанның тәуелсіздік алуы туристік қызметті реттеу мен халықтың
Қазақстанның мәдени - тарихи және демалыс зоналарын жетілдіру
Туристік қызмет кәсіпорын шаруашылық әрекетімен ғана шектеліп қоймайды,
бағыт болып табылады. Сондықтан, аталған сала бойынша маркетинг
Зерттеу жұмысының мақсаты. Тақырыпты теориялық тұрғыдан жан жақты
Аталған мақсатқа жету үшін алға қойылған. мәселелер, ҚР
Зерттеу пәні - туризм саласындағы маркетинг.
Зерртеу объектісі - ҚР туризм рыногы және оның
Ғылыми жұмыстың тоериялық және методологиялық негізі осы саладағы
Аталган тақырыпта жүргізілген зерттеу жұмысының жаңалығы. ҚР туризм
Ғылыми жұмыстың тәжірибелік мацызы. Туризмнің дамуы барлық жақтан
Зерттеу жүмысына байланысты ғылыми жариялымдар әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-нің
Ғылыми жұмыс кіріспеден, негізгі бөлімнен және қорытындыдан тұрады.
1 ТАРАУ. Туризм саласындағы маркетингтің сипаттамасы
1.1 Туризм саласындағы маркетингтің мәні мен ерекшеліктері
Қызмет көрсету сферасының маркетингі қажетті жерде, қажетті уақытта
Дәстүрлі маркетинг пен қызметтер саласындағы маркетингтің ортақ принциптеріне
Не өткізе аламыз, соны өндіру;
Жаңа тауар (қызмет) шығара отырып, тұтынушыларды ынталандыру;
Тиімділік пен пайдалылық принципі;
• Маркетингтік үрдістің барлык кезеңдерінде әлеуметтік факторды ескеру.
Бірақ қызметтер сферасында басты орынды әлеуметтік факторды ескеру
Қызметтер маркетингінің негізгі міндеті - рынокқа жаңа қызметтерді
Қызметтер рыногын зерттеу және зерттеу нәтижелеріне талдау жасау;
Қызметтерге деген
Қызметтерді өткізу және өндірісті жоспарлау;
Баға саясатын жасау;
Қызметтер саласындағы кәсiпорынның имиджiн қалыптастыру
Әр түрлі қызметтер түрлерінiң көбіне қарамастан оларды тауардан
Қызметтер жоғарыдағы көрсетуі бойынша қызметті өндіруші өзінің маркетингтік
Жалпы қызметтер маркетингінің маңызы қызметтер рыногының ерекшеліктері мен
Қызмет маркетингінде басты орынды маркетинг кешенін құруға береді.
қызмет - негізгі өнім, яғни тұтынушылардың проблемаларын шешетін
қызметтер - қосымша тауарлар, яғни
қолдану үшін тұтынушыларға қажетті қызметтер;
қызметтер - бірге жүретін тауарлар, яғни негізгі тауарларды
жалпы айтқанда қызмет тауар
жүретін тауарлар.
Жаңа қызметті жасау үрдісі келесідей кезеңдерден тұрады:
идеяны сүзіп алу.
идеяны таңдау.
жаңа қызмет тұжырымдамасын жасау және оны тексеру
маркетинг стратегиясын құру
бизнес-талдау
қызметті жасау
сынақ маркетингі
коммерциализация
Қызметтерді жобалауда өндірушілер
негізінен қызмет көрсететін кәсіпорынның
орналасуына байланысты анықталады;
клиенттердің қажеттілігі мен қалауы әдетте тиімділікті ойлаудан бұрын
болуы мүмкін;
жұмысты календарлық жоспарлау негізінен тұтынушыға байланысты;
қызметтердің сапасын анықтау және өлшеу қиындыққа соқтырады;
жұмысшылар тұтынушылармен тіл табыса алуы керек;
өндірістік күштер әдетте
есептеледі;
жұмысшылардың еңбек тиімділігін өлшеу қиын, өйткені төменгі өнімділік
қызметкерлердің жаман
сұраныстың болмауынан болуы мүмкін,
қызмет көрсету
(авиакомпниялардан басқасы);
кейде қызметтер аясында
соқтырады.
Осы факторлардың арасындағы ең негізгісі қызмет көрсету орнының
Рынокқа шығарылған кез- келген қызмет біртіндеп өзінің бәсекеге
• қызметті өндіруді доғарып, рынотан кету;
қызметіне жаңа сипат беріп, рынокқа қайта шығу;
қызметін басқа рынокта көрсету (1 кесте).
1кесте - Қызметтердің өміршеңдік циклының фазаларына сипаттама
Енгізу Өсу Кемеліне жету Құлдырау
Сұраныс Төменгі деңгейде Жоғарғы қарқынмен өседі
Бәсеке Фирма-монополист Алғашқы бәсекелестер пайда
Маркетинг стратегиясы Дифференциация Дифференциация және төмен
Баға стратегиясы «қаймақты сүзіп
Пайда Болмайды Өседі Тұрақталады немесе
Өткізу Әлсіз Өсу Тұрақталады
Жарнама ақпараттық Агрессивті Жалпы
Кейбір ғалымдар бір уақытта рынокта келесі қызметтер тобы
Фирмалардың сұрыптамалық саясатында рыноктан кететін, құрылып жатқан қызметтер
Тәжірибе көрсеткендей, тауарлар мен қызметтердің негізгі тобын 73-85%
Алғаш рет туризмде маркетинг терминологиясын, принципін, концепциясын қолдануды
Туризм индустриясы көптеген шағын және орташа кәсіпорындармен сипатталады.
Бәсекелестіктің күшеюі және туристік қызметке деген клиенттердің талаптарының
Туристік фирмалардың маркетингті қолданудың маңыздылығы оның пайда болуын
Туристік қызметтегі маркетинг концепциясы:
Рынокты зерттеу және болжау;
Рынокта туристік өнімді тарату әдістерін өңдеу;
Тиімді баға саясатын анықтау;
Ақпараттық қамтамасыз ету жүйесін құру;
Маркетинг жоспарын өңдеу.
Туристік маркетинг дегеніміз - ірі
Туристік маркетингтің
Туристік маркетингтің қызметтеріне келесілер жатады:
Рыноктық сұранысты анықтау;
Өнімнің оңтайлы ассортиментін анықтау;
Өндірістің құрылымын анықтау;
Тиімді шешімдерді қабылдау;
Өткізу саясатын жасау.
Кейбір авторлар туристік маркетинг анықтамасына жаһанды мән береді.
Туристік өнім ең алдымен жақсы сатып алынуы керек.
Туристік маркетинг дегеніміз - ұсынылатын қызметтерді, нарықтағы сұранысы
Туристік өнім деп, туристік саяхат кезінде туристің қажеттілігін
1 сурет - Туристік өнімнің қүрылымы
Туристтердің туристік өнімнің әрбір элементі бойынша шығындарының қүрылымы:
Тур деп, туристік өнімнің біріншілік (міндетті) бірлігі. Ол
Тауарлар туристік өнімнің материалды бөлігінен түрады. Олар: туристік
Қосымша туристік - экскурсиялық қызметтер жолдама немесе ваучердің
Туризм өзінің негізгі сипаттамалары бойынша шаруашылық қызметтердің басқа
Бірақ туризмнің бір ерекшелігі бар, онда тек қызметті
Еңбектің нақтырақ нәтижесі бар дәстүрлі өндірісте, маркетинг нақтырақ
Туристік өнімнің бірнеше ерекшеліктері бар:
Біріншіден, туристік өнімге деген сүраныс бағаға және табысқа
Екіншіден, сұраныстың маусымдық ауытқуына байланысты, толықсып кету феномені
Үшіншіден, туристік өнімді ұсыну икемсіз өндіріспен ерекшеленеді. Олар
Төртіншіден, туристік өнім көптеген кәсіпорындармен жасалады. Олардың әрқайсысының
Туристік өнімнің ерекшеліктері туризмдегі маркетингке әсер етеді. Маркетингтің
Әлемдік туристік үйым туристік маркетингтің 3 негізгі қызметтерін
Клиенттермен байланыстарды ұйымдастыру
Даму - өткізу жаңа
Бақылау - қызметтерді рынокқа жылжыту бойынша қызметтерін талдауды
Манилада өткен туризм жөніндегі дүниежүзілік конференцияда (1980ж.) туризмге
Отандық және шетел практика мен теориясында маркетинг тұжырымдамасын
2 Сурет - Туристік кәсіпорындағы маркетинг
Маркетингтік қызметтің үрдісі рыноктық мүмкіншіліктерді талдаудан басталады. Бұл
Маркетингтік мүмкіншіліктерді анықтау туристік фирманың перспективалық рыноктарын таңдауға
Маркетингтің негізгi мәселелерінің бірі болып туристік қызметті максималды
Маркетингтік стратегияны практикалық қолдану құралдарды таңдаумен байланысты. Сондықтан,
Жаңа туристік қызмет түрлері, жаңа компаниялар пайда болуы,
Тауар. Туризм индустриясында туристік өнімді өңдеудің жүйелік бағдарламалары
Жаңа өнімді өңдеу бірнеше кезеңдерден тұрады. Ең алдымен
Стратегияны анықтаганнан кейін идеяны сүзіп алу басталады. Көптеген
Келесі кезең туристік фирмалардың өнімдерін өңдеу - бүл
Егер жаңа туристік өнім стратегиялық жоспарада қолдау тапса,
Идеяны сүзіп алу, рынокқа шығару және туристік өнімдерді
Жаңа өнімді жоспарлаудың негізгі бөлігі, яғни туризм индустриясында
Туристік қызметтер аумағындағы тауар саясатының өзгешелігі жоғарыда айтып
Тұтынушы күтуі туристік қызметтің құрылуы, персоналдың қаншалықты дайындығы,
Кез-келген қызмет түрін тұтыну оның өндірісімен бірге жүреді.
Туристік кәсіпорынның тауар саясатында маркетинг қызметінің нақты әсері
Тауарларға қарағанда қызметтердің айрықша ерекшеліктерінің болуына қарамастан олардың
Өткізу. Маркетинг кешенінің келесі кұрамдасы туристік қызметтің қозғалысының
Туризм индустриясында компания қызмет аясына байланысты әлуетті сатып
Туризм индустриясында күшті бәсекелестік ортада көптеген туристік компаниялар
Туроператорлар жаңа туристік қызмет пакетін жасап, оларды түпкі
Агенттік тораптың барлық мүшелеріне тур фирманың үсынатын толық
Маркетингтік бөлімнің кызметкерлері агенттік тораптардың жұмысы туралы есеп
Агенттік тораптың қызметін ынталандыру мақсатында бонустар жүйесі қолданылады.
Маркетинг кешенінің келесі құрамдасына баға және баға құру
Туристік қызметер рыногында баға кұру процессі күрделі процесс.
Баға саясатында туристік фирмалар көбінесе екі жақындауды қолданады.
Туристік фирма баға құрудың белгілі бір саясатын ұстана
Баға құру саясатына әсер ететін туркәсіпорынның мақсаттары; рынокта
Баға құруға әсер ететін төрт факторды атап өтуге
шығындар кұрылымы (баға турфирманың шығындарынан
керек);
бағаның бәсеке қабілеттілігі;
түтынушылар төлеуге дайын бағалар (сұраныстың икемділігі);
туристік кәсіпорынның мақсаттары:
пайданы максималдау;
инвестицияға қаражатты қайтаруды максималдау;
өмір сүргіштік (туризм
бәсекенің жоғраы деңгейі);
сату көлемін үлғайту).
Бағаның өзгеруі сату көлеміне үлкен әсер етеді. Әдетте,
Баға құру стратегиясы туркәсіпорынның перспективті мақсаттары мен оның
«Қаймақтарын сүзіп алу» стратегиясы турөнімге жоғары баға орнатумен
Рынокқа жаңадан кіру кезіндегі стратегия бастапқыда төмен баға
Бәсекелер бағасы стратегиясы, яғни өзінің турөніміне бәсекелестер бағасымен
Дамыған мемлекеттерде мемлекетке келетін туристер балансын сақтау үшін
Баратын мемлекеттегі саяси тұрақтылық;
Халықаралық өзгерістер (саяси және экономикалық);
Туристердің өздерінің мемлекетіндегі өзгерістер.
Жылжыту немесе маркетингтік коммуникациялар жүйесі - бұл турөнімнің
Турөнімді сәтті жылжыту үшін әлуетті тұтынушылар мен сауда
Маркетингтік кешен төрт компоненттен тұратын жүйе ретінде сипатталады:
Туристік тауарды жылжыту үшін қолданылатын 3 негізгі құрал
3 сурет - Жылжытудың негізгі құралдары
Керекті нәтижеге жету коммуникациялық арнаның біреуін қолданып, мүмкін
Жарнама, әрине, туристік тауарлар мен қызметтерді сату мен
Жарнаманың көптеген анықтамалары бар, бірақ барлығында ортақ сипат
жарнама-тура емес байланыс құралы;
жарнама-жаппай байланыс құралы; адамдардың үлкен санына арналған.
жарнама персоналды сатумен тығыз байланысты.
Мақсаты-тұтынушының назарын аударып, тауарды тікелей емес жылжытатын агентіне
Жарнаманың мақсаты-тұтынушының назарын аудару, қызығушылығын туғызу, ақпарат беру.
Туристік фирма мұндай әдістерде өткізуді ынталандыру үшін қолданады.
Қоғаммен байланыстар- ол фирманың коммуникациялық қызметінің бір бөлігі.
1.2 Шетелдiк- тәжiрбенi туризм саласындағы маркетингте қолданылуы
Батыстағы экономикалық ғылымдарда қалыптасқан маркетингтің түсініктерін және қағидаларын
кәсіпорындарда маркетинг жүйесінің қалыптасуы мен дамуы үшін қажетті
экономикалық шарттарды құру;
маркетингтің анықталған функциялар кешені ретінде,кәсіпорынды
басқарудың орта деңгейінде жүзеге асырылуы және басқару функциясы
ретінде болуы сияқты екі жақты табиғатын табиғатын есепке
маркетингтің функционалдық құрамдастарын кешенді қолдану;
тауар және баға саясаты, өткізу мен тауарды рынокқа
зерттеу және маркетинг қызметін басқарумен толықтырылған;
маркетинг қызметін құрылымдық ұйымдастырып, маркетинг және басқа да
кәсіпорынның функцияларының интеграциялануға бағытталуы;
басқарудың маркетингтік қағидаларына өту кезінде кәсіпорынның басқару
жүйесінің өзгеруі
Қазіргі заманғы туристік индустиря даму кезеңінін ерекшелігін білу
Осы замаңғы туризм -бір жағынан жаңа құбылыс, себебі
Туризм дамуының тарихы 4 кезеңнен түрады:
1 кезең. Ежелгі заманда саяхаттың уәждері: сауда, білім
19 ғ. ортасына дейін саяхаттың ерекшелігі жылжу құралдарының
18-19 ғ. Европа елдеріндегі мануфактура өндірісі мен кәсіпорындарындағы
2-кезең-таңдаулы тур және көпшілік туризмнің пайда болуы. Туризм
Ғылыми техникалық прогресс және еңбеккерлердің әлеуметтік күресі және
1873 ж. Германияда төленетін демалыс енгізілді. Трансорт тасымалдауының
19 ғ. 2-жартысында демалыс индустриясы өз өндіріс аумағын
3-кезең-көпшілік туризмнің қалыптаса бастауы. Бірінші Дүниежүзілік соғыс және
4 кезең: Екінші Дүниежүзілік соғыстан кейін туризм
1950-60 ж. Батыс Европа елдері үшін -туристік фирмалардың
Ресейде қонақ үй индустриясының дамуның болашағы туралы жыл
Ресейдегі қызметтер рыногындағы жағдайды талдау Мәскеу қаласында -
Бәсекеге қабілетті турөнімді құру, оны ішкі және халықаралық
Осыған байланысты туризм индустриясын дамытудың мемлекттік мақсаты бағдарламасы
2001 жылы августе Украина елінің тәуелсіздік алып еркін
«Туризм туралы» (1995 жылы) Украинаның Заңына сәйкес мемлекет
1997 жылы Украина Әлемдік Туристік Ұйымға (ӘТҰ) мүше
Заң базасы туризм саласында кәсіпкерлікті дамытудың құқықтық негізін
Рыноктық қатынастар жағдайында қызметтер рыногында ұлттық турөнімді жылжытудың
ӘТҰ бас секретары Ф.Франжкалми Украинада (2000жыл, қазан) туризмді
Халықаралық туризм күннен күнге өсуде. 1970-1998 жж бойы
Төменде көрсетілген елдердің халықаралық туризмді дамытуда негізгі үлестері
Осы елдер ішінен АҚШ пен Франциядағы туризмнің дамуын
Елде туризм 1960 жылдан бастап дамып келе жатыр.
Үйымның Парижде, Лондонда, Амстердамда, Миланда, Сиднейде, Франкфуртта, Токиода,
АҚШ-тың туристік офистері жоқ елдерде бұл қызметті коммерция
АҚШ СТҰ негізгі бюджетті Федеральді несиелер арқылы қаржыландырады.
Бюджет шығындары төмендегідей бөлінеді, %:
офис шығындары (елдегі) - 10,5;
шетелдегі офис шығындары - 42,3;
ақпарат пен әріптестік шыгындары - 23,7;
маркетинг жэне рынокты зерттеу - 16,8;
жеке сектор қызметінің шығындары - 12,5;
ақпараттық материалдарды құру
брошюралар, презентацияларға дайындық) - 3,5;
т.б.-0,7.
Шығындарды талдау барысында шетел офистеріне кеткен шығындардың көп
2002 жылы Франция елге келетін туристердің саны бойынша
Бұл жетістікке Франция «Тһе Маіsоп dе 1а Ғгапsе»
Бұл үйымның ерекше белгісі халықаралық және жеке туристік
ақпаратты жинау және тарату - 22;
жарнама-30;
коммерциялық әріптестік - 34;
маркетинг және рынокты зерттеу - 8;
т.б.-6.
АҚШ және Франциядагы туризм дамуын терең зерттеу арқылы
Бірақ бұл елдердегітуризм саясаты бір-бірінен ерекшеленеді.
АҚШ-та туризмге көп көңіл бөлінеді. Туризм өнімінің бағалары,
Францияда туризм өнімінің бағасы төмен. Францияға 1,5 есе
АҚШ және Франция тәжірибесінде егер барлық туристік ұйымдар
Ал туристік саланы дамыту үшін төмендегідей факторларға көңіл
дамушы елдерге елдің туризмін дамытуға ықпал ететін министрліктермен
және комитеттермен жұмыс істейтін ұйымды құру керек;
елдің және оның
жұмысын күшейту
туризм өнімінің түрлерін көбейту, оның сапасын жақсарту, сонымен
жарнаманы күшейту, туристік
қатысу;
туристер көп келетін жерлерге ұйымның офисін құру. Бұл
келетін туристердің ағымын
жасауы керек;
дамушы елдерге ішкі туризмді дамыту қажет;
туристік ұйымға маркетингтік зерттеу, жарнаманы ұйымдастыру, туризм
туралы ақпаратты дайындау жауапкершілігін арттыру керек;
жеке секторда жұмыс істейтін кәсіпорындарға
2001 жылды Қырғызстан Республикасының Президенті А. Акаев Туризмді
Бірақ елдің туризм потенциалы халықаралық стандарт тараптары республиканың
1998 жылы Қырғызстанға 16,3 мың шетел туристері келді,
Бүл жоғарыдағы цифрлар арқылы Қырғызстанның өз территориясы жағынан
Қырғызстанда туризм нақты инвестицияның болмауынан, қонақ-үй сервисінің төмен
Республикада үлкен рекреациондық ресурстар бар. Оның территориясында 14
Сондықтан да Қырғызстан туризм индустриясын дамыту үшін өте
Бұл елде туризмнің дамымауының бірқатар себептері :
халықаралық стандарт талаптарына елдің туристік кешенінің сәйкес келмеуі;
жергілікті қонақ-үй базасының болмауы;
сервистің төменгі деңгейі;
маркетинг қызметінің жеткіліксіздігі;
туристік-рекреациондық объектілердің және тағы да басқа моральдық және
физикалық ескіруі;
қаржы қаражатының жетіспеуі.
Қырғызстан экономикасына инвестицияны тарату үшін біріккен туристік фирмаларды
туристік кешенді дамытуда шетел және отандық инвестицияны тарту
жеңілдік беру;
жоғарғы эффектілі
орындардың фотосуреттері, видеофильмдер, буклеттер мен
және т.б.);
инвестиция ағымын көбейту
бағдарламасын құру;
туризмнің МТБ және оның инфрақұрылымының қамтамасыз ету;
халықаралық станларт деңгейіне деійн қызмет көрсетусапасын жоғарылату,
туристердің мүдделерін қорғау мақсатымен Халықаралық туристік қызметін
лицензиялау және сертификаттау жүйесін жетілдіру;
телекоммуникация торын, байланыс қызметтерін дамыту;
виза жүйесін жақсарту және жетілдіру.
Туристік секторды тікелей инвестицияны тарту, қаржылық салымдар мен
10-50 орынды мотелдерді соғу;
әр түрлі класты жаңа қонақ үйлерді соғу және
өткізу;
кемпинг, жанұялық және пансионаттар қүру;
қонақ үй персоналын дайындау және оқыту;
орынды бронерлеуде компьютерлік торға ену.
Туризмді дамыту тек туристік ғана емес, сонымен қатар,
Зерттеуші ғалымдардың пікірінше, біздің облыс үшін туризмнің болашағы
2 Қазақстан Республикасының туризм саласындағы маркетингті дамыту және
2.1. Қазақстан Республикасында туризм саласындағы маркетингтің дамуы
Туризм Қазақстанда рыноктық қатынастарды қалыптастыруда көптеген аспектілердің жетекшісі
Әлемдік экономикада туризмнің рөлі күннен күнге өсуде. Жоғарғы
Республикамыз бойынша туризм, демалу және емделу зоналар жалпы
Қазақстанда туризмді дамытудың маңызды алғышарттарының қатарына күзетілетін табиғи
Қазіргі таңда Өзбекстан, Қырғызстан, Ресей сияқты көрші мемлекеттер
Қырғызстан мен Өзбекстанның артықшылықтары туризм бұл елдерде басымды
Туристер үшін Қазақстанда 700 саяхат бағыттары ұсынылады. Сонымен
Туристік қызметтердің баламалы рыногын көрші елдер ұсынып отыр,
Біріншіден, шетел азаматтары үшін визаның қымбаттылығы және
Екіншіден, турфирмалардан алынатын жоғары салық қойылымдары.
Үшіншіден, кедендік процедуралардың күрделілігі.
Төртіншіден, теңізге шығатын жолдың жоқтығы және елдің туризм
Бесіншіден, Үкімет басындағылардың экономикалық дағдарысты себеп қылып ақша
4-сурет. Қазақстандағы туризмді дамытуға әсер ететін негізгі экономикалық
Тұтынушылардың қажеттіліктерін білу ең маңызды мәселе екені бәріне
Туристік аймақтың тартымдылығын анықтайтын факторларға келесілерді жатқызуға болады:
Сондай-ақ, туристердің ағымының төмендеуіне әсер ететін басқа да
Қазақстан туризм саласына SWOT талдау жүргізетін болсақ, МЖМ
Сонымен қатар, туристік саланы мүлдем артқа қарай шегіндіріп
Туристік саланың төмен деңгейде болуының себептері мен оған
Кесте 2 – SWOT матрицасы.
Мүмкіндіктер
Туризмге тікелей немесе жанама қатысы бар барлық кәсіпорындарды
Халықты жұмыспен қамтамасыз ететін шағын және орта бизнесті
Еліміздің беделін әлемдік қауымдастық алдында көтеру;
Келу туризмін кеңейту арқылы шетел валютасының Қазақстанға келуіне
Қызмет көрсету саласын кеңейту. Қауіптер
Экологияның нашарлауы;
Саяси тұрақсыздық;
Экономикалық тұрақсыздық.
Мықты жақтар
Қазақстанның геосаяси тұрғысынан ыңғайлы жерде орналасуы;
Туристік рекреациялық зоналарының, ландшафтардың, флора мен фаунаның алуан
Саяси тұрақтылық пен экономикалық дау;
Қазақстан территориясында тарихи ескерткіштердің көп болуы;
Қазақстанның Ұлы Жібек Жолы бойында орналасуы. МЫҚТЫ ЖАҚТАР
Әлсіз жақтар
Әлсіз инфрақұрылым;
Қазақстан жөнінде потенциалды туристерде ақпараттың аздығы;
Көрсетілетін қызметтердің сәйкес деңгейде болмауы;
Туризм саласында Қазақстан мамандарының тәжірибесінің аздығы. ӘЛСІЗ ЖАҚТАР
Туристік кластер ядросы қызмет жабдықтаушылар болып табылады, басқа
Қызықтыру орындары туристік кластер картасының өте маңызды орнын
Қазақстанның бәсекелестік артықшылығы өзгеше мәдениетінде (тарихи туризм), көркем
Келушілер де туристік кластердің маңызды бөлігі, туристік кластер
Туристік қызметтердің жанама жабдықтаушылары мейрамханалар мен туристердің қауіпсіздігімен
Туристік кластер дамуының қажетті құраушысының бірі білім беру
Туризм индустриясын дамыту мақсатында біртұтас мемлекеттік саясат жасалған.
Елбасымыздың жолдауында ең бірінші мәселе болып туризм мәселесі
Қазақстан өзінің туристік өнімімен халықаралық нарыққа шыққанына көп
Сонымен қатар шетелдік партнерлар ақпатар көзі болуы мүмкін.
Бәсекелестер туралы ақпарат жиналып, талданып есеп түрінде туристік
Агенттік тораппен жұмыс жасау маркетинг бөлімінің маңызды мәселесі
Агенттік торатың мүшелеріне турфирманың ұсынатын қызметтерінің пакеттері жіберіледі
Сонымен қатар, маркетинг бөлімінің қызметкерлері агенттердің жұмысы нәтижелері
Агенттік тораптың мүшелерінің жұмысын ынталандыру мақсатында бонустар жүйесі
Турөнімді жылжытудың негізгі қүралының бірі болып, халықаралъқ көрмелер
Көрмеге турфирманың өнімін көрсететін жарнамалық материал дайындалады. Көрмеге
Туристік көрмелерге қатысудың екі мақсаты бар: 1) партнерлік
Стендте жұмыс істеу үшіе турфирма ең көзге түсімді,
Тур операторлармен жұмыс істеуге агенттерді тартудың тағы бір
құралы презентацияларды ұйымдастыру. Презентация кәсіби көрме жүмыс
істеп жатқан күндері, аумақтардағы жаңа филиалдардың ашылуына
байланысты немесе туристік мерзімнің ашылуымен байланысты
ұйымдастырылады. Презентацияны ұйымдастырумен маркетинг бөлімі айналысады. Презентация салтанатты
Ұйымдарга демеушілк көмек, Турфирмалар әр түрлі қоғамдық шараларда
Оперативті маркетшг. Турфирманың маркетингтік бөлімі агенттік торап арқылы
Жарнамалық қызмет. Турфирманың жарнамалық қызметін жүргізудің негізгі бағыттары
Шетелде турөнімнің жарнамасымен тек турфирмалар ғана емес, сонымен
Туристік аймақтың тартымдылығын анықтайтын факторларға келесілерді жатқызуға болады:
Сондай - ақ, туристердің ағымының төмендеуіне әсер ететін
виза мәселелерімен байланысты қиыншылықтар. Визасыз кіріп -- шығуға
болатын елдер елдер бар. Біз үшін осындай әкімшілік
өте маңызды.
Қазақстан Республикасының туризм агенттігі
айналысуда. Егер турист кез - келген аймақта туристік
кезде төтенше жағдай болса, арнайы жүйе арқылы қажетті
ақпарат беруге мүмкіндік туады. Бүл әрине мәселенің ұшығуының
алады.
тұрақты негіздегі авиарейстің жеткіліксіздігі
көрсетілген қызметтердің бағасының
болмауы (түру, тамақтану, көлікпен қамтамасыз ету және т.б.)
салық саясаты туризмнің дамуына кедергі жасайды, фирма
жіберу немесе қабылдаумен айналыстынына өарамастан туристік қызметке
қосымша қүн салығы салынады.
Туризм саласы дамыған елдердің тәжірибесі көрсеткендей тек шетелдік
2.2. Қазақстан Республикасындағы туристік кәсіпорынның маркетингтік іс- әрекетің
Қазіргі уақыт немесе кеңейтілген маокетинг категориясында кәсіпорынның сыртқы
Рыноктың қатынастарға өту кезіндегі маркетингті ұйымдастыру процесіне сыртқы
5сурет – Кәсіпорындарда маркетинг жүйесін ұйымдастырудың негізгі объективті
Осы көрсетілген суретте өтпелі кезенде маркетинг жүйесін ұйымдастырудың
«SANAT» компаниясы тур пакеттерін шығарушы және туристік қызметті
ЖШС-ң қызметінің заңды негізгі, Жарғы және құрылтай құжаттары
Егер де туристік фирманың туристік жылдамасы қалай есептейтіні
«SANAT» компаниясы орташа мөлшердегі компания болғандықтан, ол үшін
бөлім басшысы – бөлімді жалпы басқару; маркетингтік іскерлік
бөлім басшысының орынбасары – қызмет рыногын оқу, дәстүрлі
сыртқы және ішкі ортаны бақылайтын маркетолог, яғни болып
туристік өнімдерге сұранысты қанағаттандару үшін қажет өндірістік ресурстарды
балаларды құру бойынша маркетолог;
басқа ұйымдармен қатынас, жарнама және қызмет сапасы бойынша
Қызметтің бәсекелік қабілеттігі – бұл рынокта жемістілікті анықтайтын
«SANAT» компаниясы рынокта табысты әрекет ету үшін қызметтің
бәсекеге қабілетті туристік қызмет;
бәсекеге қабілеттік деңгейіне жеткізуді талап ететін туристік қызметтер;
өндірістен шығаруға жататын туристік қызмет.
Рынокқа қызметті жылжыту жүйесінің негізгі құрамдастары – жарнама,
Жарнаманы жоспарлау оңтайлы түрде, яғни ең аз шығынмен
«SANAT» компаниясындағы жарнамалық кампанияның мақсаты – берілген өнімнің
Белгілі мақсатқа арналған мақсатты аудиторияны таңдау: туристік қызметті
Бірінші деңгей – тұтынушылар;
Екінші деңгей – ұйымдар – тұтынушылар;
Үшінші деңгей – жергілікті кәсіпорындар – турагенттер басшылары;
Төртінші деңгей – шетел кәсіпорындары - турагенттер басшылары.
Фирманың маркетингтік бюджеті 20000 АҚШ долларын қамтиды. Жарнамалық
Жарнамалық кампанияның құрылымына келетін болсақ, рынокқа шығу мен
Жарнамалық кампанияларды жүргізу бөлімі жарнамалық кампанияны басқару және
3-кесте – Фирманың маркетингтік бюджеті
Құны Қажеті Шығыны
Көрмеге қатысу Көрмедегі 1шаршы м. Аудан – 2000
500долл.
500долл.
Теледидардағы
роликтер
1 мин.- 10000 долл. 5 секундтан 2 ролик
Радио ролик 1 мин.- 1000долл. 10секундтан 6
Журналдағы жарнама Жарнама ¼ бет – 500
Газеттегі жарнама Жарнама ½ бет – 600
Басылған қағаздар 1 беті – ¼ долл. 1000
Компьтерлік тор Бетті құру – 2000 долл.(тіркеу) +100
(дизайн) 1 Web бет 300долл.
Нәтижесі: 11350
Ал жарнамалық кампанияны жүргізу уақыты 2005 жылдың қантар-
Өнімнің кеңінен бағытталған түрлеріне берілген өнімге демографиялық мүдделері
Жарнамалық кампаниялар жүзеге асыруды өткізу бөліміне беру керек.
Сайтта құру мен дизайнын жасау дизайнерлік компьютер фирмаларына
Қорытынды
Әрбір туристік фирмаға қандай елге саяхаттарды ұйымдастыру,
Туристік фирмалардың қызметін жетілдіру үшін туристік фирмаларға тек
Бәсекелестерді зерттеу;
Агенттік тораппен жүмыс істеу;
Арнайы көрмелер мен кездесулерге қатысу;
Презентацияларды ұйымдастыру;
Ұйымдарға демеушілік көмек көрсету;
Оперативті маркетинг;
Жарнамалық әрекет.
Бәсекелестерді зерттеу мақсатында маркетингтік бөлімнің қызметкерлері тұрақты негізде
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1. Академия рынка: маркетинг/пер. с фр. (Дайан А.,
др.); науч.ред. Худакормов А.Г. - М.: Экономика, 1993.
2. Багиев Г.Л., Тарасевич В.М. Маркетинг. СПб: СПБУЭФ,
3. Бейжанова А.Т. Қазақстан
маркетингтің дамуы. // Вестник КазНУ: серия экономическая. -
-с. 52-53.
4. Голубков Е.П. Маркетинпстратегии, планы, структуры. - М.:
192с.
5. Жих Е.М., Панкрухин А.П., Соловьев В.А.
рынок? - Л.: Лениздат, 1991.- 250 с.
6. Шеденов У.К., Ильясов Д.Қ. Теория маркетинга и
услуг. Алматы: Қазақ университеті, 2002. - 150 с.
7. Ілиясов Д.Қ. Маркетинг:
университеті, 2002. - 222 б.
8. Борисова Ю.Н Маркетинг в туризме. М.: Рос.
1996.-56 с.
9. Котлер Ф. Маркетинг: Гостеприимство и туризм. Учебник
анг. под ред. Р.Б.Ноздревой. - М.: ЮНИТИ, 1998.
10. Дурович А.П. Маркетинг в
аудит», 1998. - 199 с.
11. Основы менеджмента туризма / под ред. Квартального
статистика, 2001. - 125 с.
12. Введение в бизнес туроперейтинга / под ред.
Межд. туризма, 1997. - 64 с.
13.Алтынбаева Б.А. Рынок туристических услуг. Учебное пособие: Основы
рыночной инфраструктуры. - Алматы: Экономика, 1997. - 125
1999.-144 с.
15.Юрик Р.А.
турфирмой. // Маркетинг в Росии и за рубежом.
университеті, 2000. - 111 бет.
17.Маркетинг. Учебник под ред. Романова А.Н.
ЮНИТИ, 1995.-560 с.
18.Сапрунова В.Б. Туризм: Эволюция. Структура. Маркетинг. - М.:
-89с.
19.Экономика современного туримза / под ред. Карповой. М.:
статистика, 1998. - 225 с.
20.Котлер Ф. Маркетинг негіздері: ағыл. ауд. - Алматы:
550 бет
Қосымша туристік- экскурсиялық қызметтер
Туристік өнім
Тур
Тауарлар
Рыноктың мүмкіншіліктері таладу
Перспективті мақсатты рынокты анықтау
Маркетингтік стратегияны тандау
Маркетинг кешенін құру
Маркетингтің сыбайлас жүйелерін жасау
Қоғаммен байланыстар
Жарнама
Өткізуді ынталандыру
Өткізу құралдары
Үкімет басындағылардың экономикалық дағдарысты себеп қылып ақша қаражатын
Қазақстан туризмі
Қазақстанның ТМД елдерімен қажетті экономикалық байланыстың жеткіліксіздігі
Факторлар
Турфирмалардан алынатын жоғары салық және т.б. бюджет төлемдерінің
Өзбекстан, Қырғызстан жағынан туристік қызметтер сферасында жоғары бәсекелілігі
Визалық процедуралардың жоғары бағасы және тіркеу жұмысының күрделілігі
Кәсіпорын іскерлігінде маркетингтік функциялардың ұзақ мерзімді болмауы
Ағымды шарттарда маркетинг жүйесін ұйымдастыруда тәжірибе тапшылығы
Кәсіпорындарда маркетинг жүйесін ұйымдастыру
Осы іскерлікті орындау үшін қор жетімсіздігі
Өтпелі кезенде осы уақытта қалыптасқан сыртқы орта факторлары
