Бастауыш сыныпта бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық қызығушылықтарының қалыптастырудың әдістемесі диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе……………………………….........……………………………..........3 - 10
I – тарау. Бастауыш сынып оқушыларының танымдық іс-әрекеттерін қалыптастырудың ғылыми-педагогикалық негіздері...........................11-35
1.1. Бастауыш сынып оқушыларының оқу – танымдық іс-әрекетін белсендіру мәселелерінің зерттеу жағдайы...................................…......11 - 19
1.2. Бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың мәні, мағынасы............................................20 - 24
ІІ–тарау. Бастауыш сыныпта бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық қызығушылықтарының қалыптастырудың әдістемесі....................................................…...........................................….36 - 50
2.2. Бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық қызығушылықтарын қалыптастыру формалары, құралдары, әдістері оларды жетілдіру жолдары........................................................................
ІІІ. Қорытынды…………………………....……….………....…………....51-52
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер…………………………….....…………53 - 54
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 52 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
Кіріспе……………………………….........……………………………..........3 - 10
I – тарау. Бастауыш сынып оқушыларының танымдық іс-әрекеттерін
1.1. Бастауыш сынып оқушыларының оқу – танымдық іс-әрекетін белсендіру
1.2. Бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық белсенділігін арттырудың
ІІ–тарау. Бастауыш сыныпта бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық
2.2. Бейнелеу өнері сабағы арқылы оқушылардың танымдық қызығушылықтарын қалыптастыру
ІІІ. Қорытынды…………………………....……….………....…………....51-52
ІV. Пайдаланылған әдебиеттер…………………………….....…………53 - 54
Кіріспе.
Тақырыптың көкейкестілігі: Дәл қазіргі кезге білімнің
Танымдық белсенділік — оқушының оқуға, білуге деген ынта-ықылы сының,
Оқушының өздігінен білім алуы өз еркімен жүйелі жұмыс істеуді
Ахмет Байтұрсынов оқушының өзіндік жұмысының маңызын бала білімді тәжірибе
Ал, В.Г.Лембергтің пікірінше, өзіндік жұмыстарды ұйымдастыру мына шарттарға байланысты:
а) жұмыстың мақсатын айқын түсінуі;
ә) жұмыстың жемісті аяқталуына, оның алдағы нәтижесіне қызығуы;
б) жұмысты өз еркімен, қалауымен орындауы.
Оқушының оқу-таным әрекетін арттырудың тиімді құралдарының бірі -оқушының өзіндік
Өзіндік жұмысты ұйымдастырудың шарттары мыналар: мұғалімнің нақты тапсырмалар, нұсқаулар
Өзіндік жұмысты мұғалімнің дұрыс басқара білуі және оқушының дербестік
Оқушылардың дербестігінің даму деңгейіне қарай өз бетінше істейтін жұмыстарды
Оқушының өзіндік әрекетінің нәтижесінде оның бойында мынадай қасиеттер қалыптасады:
1. Өз бетінше ойлану біліктері мен ізденімпаздығы.
2. Оқуға деген қабілетінің артуы.
3. Берілген білімді игеру ғана емес, оны жаңалап және
4. Басқа оқушылардың түсіндірмелеріне сын көзбен қарау.
5. Өз ойының дербестігі. Оқушының өз бетінше кітаппен жұмыс
Репродуктивтік жұмыстарға — оқушының дайын үлгіге қарап жасайтын жұмыстары
Оқушылардың өзіндік жұмыстарының жоғарғы формасына олардың өз еркімен жаңа
Өзіндік жұмыс танымдық іскерлігі мен дағдыларын қалыптастыруда, болашақта білімді
Оқушылардың оқу үрдісінде танымдық белсенділігін, қабілетін дамы-ту, танымдық жан
Оқушылардың танымдық іс-әрекеті адамдық танымның әртүрлілігі және оқыту процесінің
1) Әрекеттік жақындасу оқушыларды танымдық әрекетке тәрбиелеу. Әрекеттік жуықтаудың
Педагогтарға сонымен бірге оқушылар әрекеттерінің негізгі түрлерін білу керек:
2) Гуманистік психология және педагогика ілімдеріндегі жеке-бағытталған жуықтау төменгі
- Индивид үнемі ауысып отыратын әлемнің ортасында өмір сүреді.
- Қоршаған әлемге адам жеке қабылдау және түсі арқылы
- Адам өзінше түсінуге және өзінше пайдалануға ұмтылады; өзіндік
- Өзіндік жетілу, даму-ол қоршаған ортамен, басқа адамдар байланыста
3) Оқыту процесіне деген зерттеушілік өткендегі іс-әрекетпен байланысты. Атап
түрлері, әдісі.
Мәселелеп оқыту (проблема қою) - ізденіс танымдық әрекеттің негізгі
Қазіргі мектептерде, оқушылардың әртүрлі дәрежесіне бағытталған оқыту тапсырмаларын дифференциадцап,
Оқушылардың танымдық белсенділіктерінің бір бағыты болып ұжымдық
Танымдық қызығушылықтың қалыптасуы. Қызығушылық (латынша interest-мәні бар, маңызды) -
Танымдық ынта-ықыластардың қалыптасуы.
Ынта-ықылас (интерес)-(лат. Іntегst - мағынасы болу, маңызды) -әрекеттің адам
Оқушылардың танымдық ынта-ықыластары олардың білімінің деңгейі мен сапасына, ойлау
Танымдық іс-әрекетке деген ынта-ықыласты оятуда келесі қызметтердің маңызы зор:
Зерттеудің объектісі. Бастауыш мектеп оқушыларының танымдық іс-әрекетін білім
Зерттеу пәні. Бейнелеу өнері сабағы арқылы танымдық іс-әрекет
Зерттеудің мақсаты – Бастауыш мектеп оқушыларын педагогикалық процеске қатыстыруда
Зерттеудің міндеттері:
- бастауыш сынып оқушыларының танымдық іс-әрекетіне арналған әдебиеттерге талдау
- танымдық іс-әрекеттердің мәнін ашып көрсету.
- жұмыстың негізгі түрлеріне, танымдық іс-әрекеттердің элементтеріне сипаттама беру.
- мектеп оқушыларының танымдық іс-әрекетін дамыту үшін мұғалімнің ұжымдық-танымдық
Дипломдық жұмыстың құрылымы – кіріспеден, екі тараудан,
I – тарау. Қазіргі жағдайда бастауыш сынып оқушыларының
1.1. Бастауыш сынып оқушылаының оқу-танымдық іс-әрекетін белсендірудің әдіс-тәсілдері.
Қазіргі ғылыми-техникалық прогресс дәуірінде өндіргіш күштердің дамуымен бірге,
Оқушылардың оқу-танымдық іс-әрекетін, белсенділігін қалыптастыруда олардың қабілеттерін дамытуға, танымдық
Оқу үрдісі оқушылардың оқу-танымдық әрекеті негізінде жүзеге асады,
Оқушылардың оқу-танымдық іс-әрекеті жеке тұлғаның танымдық қызығушылығы қажетсінуін, белсенділігі
Нәтижесінде, оқушылардың танымдық іс-әрекеті - жеке тұлғаның танымдық қызығушылығы
Берілген анықтама негізінде, оқу-танымдық іс-әрекет - оқушылардың негізгі іс-әрекеті
Оқу-танымдық іс-әрекет күрделі үрдіс болғандықтан, мұғалім мен оқушының бірлесіп
Оқу-танымдық белсенділік - оқушының оқуға, білуге деген ынта-ықыласының, құштарлығының
Сабақ барысында оқушының бойында танымдық белсенділік пайда болса, сонда
Оқу-танымдық іс-әрекет белсенділігі проблемалық сұрақтың жауабын іздестіруде, өзіндік жұмыс
Сонымен оқу-танымдық белсенділікті қалыптастыру проблемаларының пайда болуы мен дамуын
- танымдық белсенділікті қалыптастыру, түрлі пәндерді оқыту барысында оны
жоғарыда көрсетілген тұжырымдамаларда ауыл мектебіндегі жоғары сынып оқушыларының танымдық
Оқу-танымдық іс-әрекет белсенділігінің көрсеткіштері ретінде мыналарды бөліл көрсетуге мүмкіндік
1. Білімді өз бетінше алуы және оны түрлі нақты
2. Іргелі білімдерге қол жеткізу.
3. Танымдық тапсырмаларды шешу біліктері.
4. Өз бетіндік оқу әрекетіне қызығушылығы, әрекет тәсілдерін білуі.
5. Тұтас педагогикалық үрдісте мұғалімнің оқуы мен мақсатты өзара
6. Әрекетке бейімделуі мен өзін-өзі бақылау.
Оқу-танымдық белсенділік пен жалпы танымдық іс-әрекет проблемасына арналған көптеген
Олардың кейбіреуін нақтырақ қарастырайық.
а) Оқудағы жетістікті қамтамасыз ету. Жетістік — адамның белсенді
ә) Оқушылардың артта қалуының алдын алу, қиыншылықтарға тап болғандардың
б) "Қауіп-қатер балаларының" диагностикасы және олардың оқудағы қиыншылықтарын болдырмау.
Олардың бойында дене және психологиялық дамуында кезге көрінетін аномалиялары
"Қауіп-қатер балаларымен" жұмыс кезінде баланың даралық ерекшеліктерін ескеретін әртүрлі
Басқа да әлеуметтік қауымдастықтар жүйесіне оқушылардың араласуы, олармен әрекеттесуі,
Оқу процесінің субъектілерінің қарым-қатынасы мен өзара әрекеттестігінің феномені педагогикалық
Қазіргі педагогикалық әдебиеттерде ұжымдық жұмыс ұғымын көп жағдайда фронтальды
Ұжымдық танымдық іс-әрекеттер - әлеуметтік тәжірибені игерудегі, өз мүмкіндіктерін
Оқушылардың ұжымдык танымдық іс-әрекеттерінің оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамытуға жетелейтін
Сонымен бірге жеке, фронтальды оқытуға қарағанда оқушылардың есептер шығару,
Ұжымдық танымдық іс-әрекеттер белгілі бір дәрежеде оқу материалдарын меңгеруі,
1.2. Бейнелеу өнерінде оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру.
Оқушылардың танымдық шығармашылығының дамуына бейнелеу өнері сабағының ықпал ететін
Мектеп жасындағы балалардың танымдық-шығармашылық белсенділігін тәрбиелеу, ең алдымен, олардың
Атақты психолог Б.М.Теплов қажеттілік негізінде өмір процесінде сезім тәрбиеленеді,
Бейнелеу өнерін оқыту барысында балалардың өзбетгілігі және белсенділігі жақсы
Мұндай талаптардың бірі - сурет салуды шебер түсіндіру, суреттің
Әсіресе, кіші мектеп жасындағы балалар сәндік композиция мен тақырыптық
Балаларға еркін тақырыпта сурет салуға тапсырма көбірек беру керек.
Бейнелеу өнерінің өзіне тән ерекшелігі - үнемі шыдамдылық пен
Таным қабілетін дамыту туралы Ресей ғалымдарының (Н.Дайри, Т.И.Махмутов, Л.В.Занков,
1. Таным қабілетін дамыту - бұл барлық мұғалімдердің барлық
2. Оқушыларға білім беру және объективтік шындықты тану мәселелері
3. Оқытудың әдістері мен формаларын әрдайым жетілдіріп отыру.
4. Мұғалімнің теориялық дайындығы, педагогикалық шеберлігі, білімдарлығы - оқушылардың
Бастауыш мектеп мұғалімі балаларды оқуға үйретуді, оқушының танымдық қажеттілігін
Бейнелеу өнері пәнін оқытуда оқушылардың танымдық іс-әрекетінің кейбір сипаттарына
Бастауыш сынып оқушыларының сурет салу кезінде мұғалім оларға жазу
Мәселен, бала заттарды көруге, олардың пішіні, түсі, өлшемдік қатынасына
Бастауыш сыныптарда салынатын суреттердің дені табиғатқа, ондағы құбылыстарға бағытталады,
1. Ойша талдауды дамыту. Бұл жүйелі жаттығулар арқылы заттардың
2. Қабылдаудың көлемді болуы. Дүниедегі заттардың бәрінің көлемі бар,
3. Бейнелеудің тұтастыгы болу қажет. Суреттегі салынған бөлшектер бір
4. Суреттегі көңіл-күйді немесе мінезді көрсету. Бұл бастауыш мектеп
Бастауыш мектеп оқушыларының бейнелеу өнері сабақтарында танымдық - шығармашылық
Бейнелеу өнеріне үйретудің негізіне қойылымды зерттеу, қоршаған дүниені өмірді
1.3. Ойын бастауыш сынып оқушысының
Таным - іс-әрекетінің адам мақсаттары
Таным ақиқаттары тек оқшау, арнайы өткізілетін тәжірибеде ғана тексерілмейді.
Қай заманда болмасын есті де еңбек сүйгіш, қайырымды ұрпақ
Қазақ халқының да бала тәрбиесі жөнінде ерте заманнан бері
Халық тәжірибесі - ғасырлар бойы сараланып, жұртшылықтың ой-арманымен, тыныс-тіршілігімен,
Бала табиғатынан қимыл-қозғалысқа құмар жан.
"Баламен ойнама шаршарсың "
"Бала -құлыншақ, бала - ұрыншақ",
"ойнай білмеген бала, ойлай білмейді",
- деп бекер айтылмаса керек.
Бала ойыны алуан түрлі ойын арқылы бала адамгершілік қасиеттерді
М. Жұмабаев халықтық педагогика негізінде бала ойынына мынадай мән
балшықтан мал жасайды; қуыршақтан қыз жасап, таныстырады,
7-10 жас арасы анатомиялық-физиологиялық даму жағынан қауырт қимыл-әрекеті,
Ойын арқылы бала айнала қоршаған ортаны, өмірді таниды. Өмір
Бірнеше ойын түрлеріне тоқтала кетейік. Мысалы:
Үйрек ойыны
Аралығы 4-5 м етіп, қаз-қатар 2 ұзын сызық сызылады.
Бәйге ойыны
Ойынға қатысушылар санамақ бойынша бастаушы сайлап алады. Сонан соң,
Құстар, жер, су, от, ауа
Балалар дөңгеленіп тұрады. Бастаушы ортаға шығады. Ол ойынға қатысушылардың
"Күн мен түн"ойыны
Залдың ортасына екі параллель сызық жүргізіледі, арасы 1-1,5 м.
"Қарлығаш " ойыны
Диаметрі 1 м шеңбер сызылады, санамақ бойынша екі бастаушыны
Қарлығаш шеңбердің ортасында отырады. Күзетші оны айналып,
Бұл ойындардың бәрі төменгі сынып оқушыларының ойыны. Бұл жерде
Ал енді ұлттық ойындардың біразы "ойлануды қажет ететін ойындарға"
Әрине бұл ойындар ойды, есепті талап етеді. Бірақ та
Балалар ойындарының тағы біреуі "асық ату", "хан талапай", "омпа",
Халық ойынның неше алуан түрлерін туғызып ғана қойған жоқ,
Жалпы оқу ғылыми танымнан айырмашылығы бала тура, ол сөзсіз
Таным қызметінің мотивтеріндегі айырмашылық ғылыми және шәкірттік танымдардың салыстырмалығында
Мектеп оқушыларының да танымы мотивтермен қозғалмалы болуға білім, шэкірттік
Танымдық белсенділік әрекетіне қабілетті дамыту да ақыл-ой тәрбиесінің аса
Қазіргі таңда қарым-қатынас мәселелері мектептің оқу-тәрбие процесінің ынтымақтық гуманистік
Танымның әлеуметтік маңызы саланың, қоғамның, табиғаттың обьективті заңдарын белгілі
Адамның психологиялық дамуын зерттеулер циклі жалпы танымдық әрекеттің эволюциясы
Қарым-қатынас арқылы оқытудың негізі болып табылатын таным мен қарым-қатынас
Ғалымдардың зерттеулері бойынша, оқушылардың өзара оқу процесі негізіндегі қарым
Ынтымақтастықты оқу-танымдық процестің өнімділігін, оқушылардың еңбегін, оның нәтижесін өсіру
Бірлесіп атжаратын іс - әрекеттің тиімділігі оқушылардың мәселені шешуге
Танымдық әрекет оқушылар мен оқытушылар арасындағы өзара қарым -
Жоғарыда айтылған танымдық теорияның тікелей қарым - қатынаспен тығыз
Ойындардың сан алуан түрлілігі балалардың ой-өрісінің дамуына, танымның артуына,
Сайып келгенде, жоғарыда аты аталған ойындар қазақ халқының ғасырлар
Ұлт ойындары ата - бабамыздан бізге жеткен, өткенімен байланыстыратын
Сондықтан оны үйренудің, күнделікті тұрмысқа пайдаланудың заманымызға сай ұрпақ
Ойын баланың алдынан өмірдің есігін ашып, оның творчестволық қабілетін
В.А Сухомлинскийдің сөзімен айтқанда: "ойынсыз ақыл - ойдың қалыпты
Міне ойын дегеніміз тынысы кең, алысқа меңзейтін, ойдан -
Қоғамдық жас ұрпақты тәрбиелеу, танымдық белсенділігін арттыру, білім беру
Оқыту процесінің маңызды компоненттерінің бірі - бақылау, баға қою
Бақылау — бұл педагогикалық басшылықтың және оқушылардың танымдық
Сабақтың барлық кезеңдерінде бақылаудың мазмұны оқушыларды іс-әрекетіне ынталандыру және
Тақырыптық бақылау оқу бағдарламасындағы белгілі тақырыптар бойынша өткізіледі. Сабақтың
Тараулар бойынша оқтын-оқтын бақылау әрбір тоқсанның аяғында оқу бағдарламасының
Қорытынды бақылау — барлық пәндер бойынша жыл аяғында өткізіледі.
Машинасыз бағдарламалап бақылау әдістері бойынша перфокарталар және бақылау карталарын
Егер оқушының дайындығы жеткілікті болса, ол дұрыс жауап беріп,
Код нөмірлері Сұрақтар рим цифрымен
І ІІ ІІІ ІV V
1 3 2 1 4 4
2 3 3 1 4 2
3 2 4 3 2 1
4 1 4 4 2 3
5 4 4 2 3 4
6 2 4 1 1 3
7 3 1 3 4 2
8 1 2 1 2 1
9 2 3 4 3 4
10 4 2 2 2 1
11 3 4 1 2 4
Бірінші графада код нөмірлері араб цифрларымен (II), бірінші –
Сұрақ № 1 Оқыту процесі дегеніміз не, оны дәлелдеп,
Жауаптың варианттары:
1. Оқыту міндеттерін шешуге бағытталған танымдық әрекеттердің
жүйесі.
2.Мұғалім мен оқушылардың оқыту процесін жүзеге асыруға бағытталған бірізділік
3. Білімді, іскерлікті және дағдыны игеруге
Оқушылардың ойлау қабілетін дамыту, оларды білім, іскерлік және дағдымен
Егер оқушы осы сұрақтардың ішінен бақылау картасы бойынша бірінші
Сонымен, мұғалім бақылау карталарын пайдалана білсе, сөзсіз
оқушылардың білімін аз уақыттың ішінде анықтай алады.
Машиналы бағдарламалап бақылау әдістері қазіргі кезде
Оқушылардыц үлгерімін сандық белгімен көрсетудін
Жапонияда оқушылардың білімін есепке алу және бағалаудың басқа формалары
Куба мектептерінде емтихан және баға қою жойылған. Толық мінездеме
ІІ-тарау. Оқушылардың танымдық қызығушылықтарының қалыптасуы.
2.1. Оқушының танымдық қызығуын оятудың жолдары
Математикада өнер сияқты таным. Оқушының таным әрекетін жақсарту үшін,
Математика күрделі пән бөлу үстіне, - ақыл-ой оралымдығына, әлем
Математиканы оқытудың жалпы білімдік мақсаттары мұғалімнен төмендегідей жұмыс түрлерін
- оқушыларға математикалық білімнің, біліктің белгілі жүйелерін меңгерту;
- болмыстағы ақиқатты танудың математикалық әдістерін меңгерту;
- математика тілін, терминологиясын меңгерту, қалыптастыру;
- математикалық интуициясын дамыту;
- оқу қызметін ұйымдастыруға қажет болатын математикалық мағлұматтарды
Оқушы аталған мақсаттарды жете түсініп, білімді берік, саналы және
Сондықтан мұғалім бірінші сабағында-ақ, сол сияқты жыл бойы, реті
Қазіргі есептеу техникасының дамуына байланысты қолданбалы зерт-теулерде математикалық эксперименттердің
Биология мен математика саласындағы ғалым - мамандардың бірлескен еңбектерінің
Соның нәтижесінде жыртқыштарды аулаудың мерзімі тағайындалды. Біз бұл арада
Компьютер өндірісті дамытып, еңбек өнімділігін арттырумен қатар, халық шаруашылығының
Оқыту үрдісінде жоғарыда айтылғандарды біртіндеп кірістіріп, оқушыларға түсіндіре жүру
Оқыту, тәрбие жұмыстары нәтижелі болуы үшін:
1) жұмыс жоспарлы түрде, үздіксіз жүргізіледі;
2) жұмыстарды еріктілік, саналық негізде ұйымдастырып, оқушының оқу қызметін
Көптеген математикалық ұғымдар ойлаудың дамуына белсенді әсер етеді.
Мұғалім танымның тек шама жағынан бейнеленген заңдылықтарын оқушыларға түсінікті
Белгісіз объектіні жанама жолмен танып білу тікелей шешуге болмайтын
Танымның басқа әдістері де бар. Олар басқа ғылымдар не
Әркім өз мамандығына қарай, бір нәрсені әртүрлі қабылдауы мүмкін.
Біз неге үшкір, аққұман неге шар тәрізді, шәйнектің түбі
Оқушылардың танымдық іс-әрекеті адамдық танымның әртүрлілігі және оқыту процесінің
Осы көрсетілген қарама-қайшылықты шешудің мәні әрбір балаға қоршаған ортаны
Басқа да әлеуметтік қауымдастықтар жүйесіне оқушылардың араласуы, олармен әрекеттесуі,
Оқу процесінің субъектілерінің қарым-қатынасы мен өзара әрекеттестігінің феномені педагогикалық
Қазіргі педагогикалық әдебиеттерде ұжымдық жұмыс ұғымын көп жағдайда фронтальды
Ұжымдық танымдық іс-әрекеттер - әлеуметтік тәжірибені игерудегі, өз мүмкіндіктерін
Оқушылардың ұжымдык танымдық іс-әрекеттерінің оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамытуға жетелейтін
Сонымен бірге жеке, фронтальды оқытуға қарағанда оқушылардың есептер шығару,
2.2. Балалардың танымдық қызығушылығын арттыру.
Балалардың танымдық қызығушылылығын арттырудың негізі, олардың жемісті іс-әрекеттерді
1) Балалардың сабаққа, оқу материалына, танымдық іс-ерекетке қызығушылығын белсендіру
2) Сабақ мазмұнының ғылыми дәрежесіне сәйкестігі, өмірмен, қоғаммен, табиғат
3) Ізденушілік, ойландырарлық ахуал жасау;
4) Балалардың шамасы жететіндей қиындық деңгейінде оқыту;
5) Мәселе — ізденушілік әдістері, дидактикалық ойындар, жаттығулар, танымдық
Мұндағы негізгі мақсат — балалардың ойлау қызметіне, танымдық белсенділігіне,
Балалардың мұндай сұрақтарына жауап беру әрбір ата-ананың, ұстаздардың міндеті,
Сабақ — балаларды табиғатпен таныстырудың негізгі түрі. Сабақта табиғат
Саяхат — сабақ түрі, жұмыстың бұл түрінде балалар табиғатпен
Оқушылардың қызығушылығын арттыру жолдары
Республикада оқыту мазмұны жаңартылып, жаңа буын оқулықтарының негізінде жасалған
К.Д.Ушинский оқушыларды сабаққа тарта білу, олардың оқуға қызығушылығын арттырып,
Неміс педагогі И.Ф.Гербарт өзінің оқыту теориясының негізіне әр сала-дағы
Жас бала не нәрсені болса да білуге құмар, қызыққыш,
Оқушының пәнге қызығушылығын арттыру мақсатында сабақта проблемалы жағдай туғызып
Ұлы неміс педагогы А.Дистервергтің-әйгілі "Неміс мұғалімдерінің білім беру ісін
Біз елімізге Джордж Соростың ашық қоғам институты "Сорос-Қазақстан" қоры
Оқушылардың танымдық процестерін психологиялық зерттеудің
кейбір әдістері
Баланың жадын (ес) зерттеу.
Мұнда жеке баланы немесе сынып оқушыларын топтарға бөле отырып
Көріп есте сақтау
Бұл жұмысты сынып оқушыларының барлығына бірдей болатындай тақтаға жазу
Салауат, заңғар, Көкше, Жымпиты, қарсақ, зілзала, сауысқан, желдеткіш, шаңсорғыш,
Жазылған сөздерді 2 минут іштей оқып, тақта сүртіледі. Оқушылар
Таблицада көрсетілген сандарды көріп есте сақтау
18 43 36 72 13 14 3
27 86 93 12 31 67 54
2 21 74 52 13 82 17
15 97 16 64 78 11 8
Таблица 3 түрлі түспен боялып жазылады. Осыған байланысты таблицаны
Елестетіп сезіну арқылы есте сақтау
Зерттеудің бұл түрінде сыныптағы барлық оқушы бірігіп, жеңілден ауырға,
Оқушының жас ерекшелігіне қарай, тапсырма күрделенеді, цифрлар (124, 152,
Жедел есте сақтау
Зерттеудің бұл түрінде жеке оқушымен, сыныппен немесе топтарға бөлу
3 қатарға жазылған сандар асықпай ретімен оқылып, сол ретпен
1-қатар: 83, 6, 17, 24, 43, 60.
2-қатар: 42, 21, 72, 9, 65.
3- қатар: 36, 15, 27, 3, 86.
Жүргізуші жеке оқушыға немесе сыныпқа жатқа өлең жолдарын оқып
Қаратаудың басынан көш келеді,
Көшкен сайын бір тайлақ бос келеді.
Қарындастан айрылған жаман екен,
Екі көзден мөлтілдеп жас келеді.
Рет-ретімен жатқа жазады.
Осындай жеке баламен, не оқушыларымен жасалған жұмыстардың соңында қорытынды
7 а сынып оқушыларының есте сақтау қабілетіне зерттеу жұмысы
1. Дыбыстап оқығанда есте сақтау қабілетіне байланысты "Сұңқар" тобы
Мұнда әрбір дұрыс жауапқа 2 ұпай берілді.
2. Көріп есте сақтау қабілетіне байланысты "Сұңқар" тобы 6,
3. Елестетіп сезіну арқылы есте сақтау қабілеті бойынша "Сұңқар"
4. Жедел есте сақтау қабілеті зерттелгенде топтардың үшеуі бірдей
Қорытындыда:
1) "Сұңқар" тобы -10+6+8+6 = 30 ұпай,
2) "Тұлпар" тобы - 4+4+8+6 - 22 ұпай,
3) "Қаршыға" тобы - 6+2+4+6 =18 ұпай. Жеңімпаз "Сұңқар"
Қорытынды
Білім берудің қазіргі заманға сай әдістемелерін талдайтын болсақ, олардың
Қазіргі уақытта мұғалімнің таңдау мүмкіндігі бар кезде педагогтар шығармашылығы
Оқушылардың белсенділігін арттырудың жаңа формаларын епті пайдалана отырып, жаңашыл
Жаңашыл педагогтар мен шебер ұстаздар тәжірибесінде оқыту әдістері өзгеріп
Алайда қандай да керемет техника болмасын, ол мектептегі мұғалім
Осылайша, жинақгау әдісі ғана оқушылардың танымдық іс-әрекетін белсендірудің практикалық
Пайдаланылған әдебиеттер
«Бастауыш мектеп». №7-2007 ж.
О.С. Богданова, В.И. Петрова «Бастауыш жастардағы тәрбие жұмысының методикасы»
Ю.К. Бабанский Педагогика. М. 1998 ж.
Ж.Б. Қоянбаев. Педагогика. А. 1992 ж.
«Бастауыш мектеп». №9-2006
К. Оразақов, Б. Нарбаев. «Ата дәстүрі әдеп, болашақ
Ж.Боданов, К.Бөлеев Қазақтың халық педагогикасы (библиографиялық
А. Абдрахманов. Қазақстанның этнопедагогикасы А. Рылым
Әбілова. Этнопедагогика. Алматы 1997 ж.
«Бастауыш мектеп». №3-2002 ж. Ә. Табылдиев. Халық тағылымы,
А. Асарбаев. Қазақтың ұлттық ойындарын бастауыш
Қазақ халқының тәлім – тәрбие тарихынан
Әбиев Ж, Бабаев С, Құдиярова А. Педагогика.
Харламов И.Ф. Педагогика-Минск 1997.
Журнал «Бастауыш мектеп» №11, 2005ж.
Жарықбаев Қ, Қалиев С. Қазақ тәлім – тәрбиесі. Алматы
Журнал «Бастауыш білім» №1, 2006ж.
Журнал «Тәрбие құралы» №2, 2004ж.
Журнал «Бастауыш мектеп» № 8,
Журнал «Бастауыш сыныпта оқыту»
Жарықбаев Қ, Қалиев С. Қазақстандағы педагогикалық ойдың антологиясы
Л. Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М., Педагогика. Алматы 2000.
Әбиев Ж., Бабаев С, Құдиярова А. Падагогика. Дарын -2004.
Педагогика. Дэріс курсы. Алматы : Нұрлы элем, 2003.
Бегалиев Т. Педагогика. Тараз 2001.
Бұзаубақов Қ. Ж. Жаңа педагогикалық технология. Алматы 2004.
Қалиев С, Майғаранова Ш., Нысанбаева Г. Тэрбие хрестоматиясы. Алматы2001.
Сабыров Т.С. Оқыту теориясы. Алматы. 2000.
Педагогика Уч. Пособи под. ред. Пидкастого -М,1998.
Подласной И.П. Педагогика: 100 вопросов - 100 ответов: Учебное
Ю.ХарламовИ.Ф. Педагогика - Минск 1997.
Сластенин В.А., Исаев И.Ф., Мишенко А.И., Шлянов Е.Н. Педагогика.
Вульфов Б.З., Иванов Б.Д. Основы педагогики. М.1997.
Аманоливили Ш.А. Личности —гуманшая основа педагогического
процесса. Минск 1990.
35. Вульфов Б.З. Семь прадоксов воспитания. М. 1994.
36. Воспитания сознательной дисциплины и культуры поведения
школников сост. Бабаев Ф.А.; под. Ред. Морьенко И.С. М.1982.
37. Журавлев В.И. Педагогика в системе наук о человеке.
38. Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақ тэлім - тэрбиесі.
39. Маленков Л.И. Воспитание в современной школе .
40. Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақстандағы педагогикалық ойдың
антологиясы - Алматы, Рауан, 1995. 21.Гребнюк О.С., Гребенюк Т.Б.
12
