Капитал мен резервтер есебі курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ -------------------------------------------------------------------------------------3
І. Капитал және резервтер есебінің жалпы сипаттамасы
1.1 Капитал есебі.....................................................................................................4
1.2 Капитал қозғалысы бойынша болатын операциялар есебі.......................12
1.3 Резервтік капиталдың есебі..........................................................................19
ІІ. Тәжірбиелік бөлім
2.1 «Капитал мен резервтер» бөлімінің шоттары...............................................24
2.2 Акционерлік қоғамдардың есеп беруі – халықаралық стандартпен есеп саясатын құру және есеп беру әдістемесі............................................................27
ІІІ. Пәнаралық байланыс
3.1 Бухгалтерік есептің экономика, қаржы ғылымымен байланысы..............31
3.2 Бухгалтерік есептің аудитпен байланысы...................................................32
ҚОРЫТЫНДЫ---------------------------------------------------------------------------34
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР----------------------------------------------36
ҚОСЫМША --------------------------------------------------------------------------37-40
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 40 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ -------------------------------------------------------------------------------------3
І. Капитал және резервтер есебінің жалпы сипаттамасы
1.1 Капитал есебі.....................................................................................................4
1.2 Капитал қозғалысы бойынша болатын операциялар
1.3 Резервтік капиталдың есебі..........................................................................19
ІІ. Тәжірбиелік бөлім
2.1 «Капитал мен резервтер» бөлімінің шоттары...............................................24
2.2 Акционерлік қоғамдардың есеп беруі – халықаралық стандартпен
ІІІ. Пәнаралық байланыс
3.1 Бухгалтерік есептің экономика, қаржы ғылымымен байланысы..............31
3.2 Бухгалтерік есептің аудитпен байланысы...................................................32
ҚОРЫТЫНДЫ---------------------------------------------------------------------------34
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР----------------------------------------------36
ҚОСЫМША --------------------------------------------------------------------------37-40
КЖ. 0705002. ЭС - 08 -11гб 22.12.09
Лауазымы Фамилии Қолы Күні
Дайындаған НугербековаС.
Түсініктеме хат
Лит Лист Листов
Тексерген Тұрсынбекова Г.Ж..
АПК
КІРІСПЕ
Тақырыптың өзектілігі. Нарық жағдайында бухгалтерлік есептің басқару
Қазақстан Республикасындағы бухгалтерлік есеп, бухгалтерлік есеп стандарты, кәсіпорын
Қазақстан Республикасының заңына сәйкес кәсіпорындар өзінің құрылуы барысында,
Жалпы кәсіпорынның есебін жүргізу барысында жұмыс істеп тұрған,
Резервтік капитал - іс жүзінде заңнамамен құрылтайшы құжаттарға
"Капитал" ұғымы жеке тұлғаның қолындағы қорды тұтыну қарекеттерінен
Резервтік капитал - кәсіпорынның тоқтаусыз жұмысына және үшінші
Заңнама бойынша резервтік капитал құруға міндетті кәсіпорындар оны
Курс жұмысының мақсаты мен міндеті. Берілген тақырып –
І. КАПИТАЛ ЖӘНЕ РЕЗЕРВТЕР ЕСЕБІНІҢ ЖАЛПЫ СИПАТТАМАСЫ
1.1 Капитал есебі
Латын тілінен аударғанда "капитал" сөзі "басты" деген мағынаны
Қоғамдық өңдірістегі капитал мен оның рөлі туралы одан
Капиталға ауыл шаруашылығында қолданылатын өндіріс құралдары жатады. Барша
"Капитал" ұғымы жеке тұлғаның қолындағы қорды тұтыну қарекеттерінен
Капитал әлеуметтік-экономикалық санат ретінде қаралады. К.Маркс бір-неше анықтама
1) Капитал — жұмысшылардың жалданбалы еңбектеріне негізделген таптық
2) Капитал дегеніміз тып-тыныш жататын зат емес, ол
3) Капитал — еткен еңбекті қанағанда ғана
Капитал өндірістің екінші факторына жатады, ондайда бастапқы факторлар
"Капитал - ақша мен төлемдік міндеттемеден тұратын "сатып
Қазіргі экономикалық теория капиталды өндірістік тұтынуға арналған, адам
Жарғылық капиталының есебі
Кәсіпорынның жарғылық капиталының мөлшері, сол ұйымның шығарған акцияларының
Кәсіпорындарда жарғылық капиталдың есебі "Жарғылық қор" бөлімінің:
- "Жай акциялар ",
- "Артықшылығы бар акциялар ",
- "Салымдар мен жарналар "
— деп аталатын бөлімше шоттарында есептеледі.
Акционерлердің акцияға жазылған сомасына жарғылық қорды құрғанда, сондай-ақ
Д-т: "Төленбеген капитал" шоты,
К-т: "Жай акциялар" немесе "Артықшылығы
Егер үлес қосушылар мен акционерлер қоғамға өз үлесін
Д-т: "Ақшалар" шоты,
К-т: "Төленбеген капитал" шоты түріндегі екі жақты
Бүл жағдайда еліміздегі бас шоттар кестесіне сөйкес:
- "Ел ішіндегі валюталық шоттардағы
- "Шетелдердегі валюталық шоттардағы
- "Есеп айырысу шотындағы ақшалар",
- "Кассадағы ұлттық валюта түріндегі
- "Кассадағы шетелдік валюта түріндегі
Ал егер үлес қосушылар мен акционерлер қоғамға өз
"Материалдық құндылықтар" және тағы да басқа шоттардың тиістілері,
Сондай-ақ серіктестіктердің (акционерлік қоғамнан басқадай) қоғамдық жарғылық қорға
Д-т: "Материаддық емес активтер"; "Негізгі
"Қайтарылып алынған капитал" деп аталатын шот акционерлік қоғамның
Д-т: "Қайтарылып алынған капитал" шоты,
Д-т: "Қарапайым акциялар" немесе "Артықшылығы
К-т: "Қайтарылып алынған капитал"
Осы айтылғандармен қатар кәсіпорындарда "Қосымша төленген капитал" деп
Д-т: "Ақшалар" шоты,
К-т: "Қосымша төленген капитал" шоты түрінде бухгалтерлік жазу
Кәсіпорынның акционерлерден акцияларды олардың атаулы (номиналдық) бағасынан төмен
Д-т: "Қайтарылып алынған капитал" шоты,
К-т: "Қосымша төленген капитал" шоты түрінде бухгалтерлік жазу
Кәсіпорынның негізгі құраддарды, инвестицияларды және басқа да активтерді
Д-т: "Негізгі құралдар";
"Материалды құндылықтар"; "Инвестициялар" және тағы да басқа шоттардың
К-т: "Негізгі құралдарды қайта бағалағаннан алынған қосымша төленбеген
Сонымен қатар:
- негізгі құралдарды қайта бағалау
Д-т: "Негізгі құралдарды қайта бағалағаннан алынған
- негізгі құралдардың пайдаланылуына қарай
Д-т: "Негізгі құралдарды қайта бағалағаннан алынған қосымша төленбеген
К-т: "Есепті жылдың бөлінбеген табысы (жабылмаған зияны)" шоты
- негізгі құралдардың бұрынғы қайта
Д-т: "Негізгі құралдарды қайта бағалағаннан алынған
"Инвестицияларды қайта бағалағаннан алынған қосымша төленбеген капитал" шоты
- қаржылық инвестицияларды
Д-т: "Инвестицияларды қайта бағалағаннан –алынған қосымша төленбеген
- қабылданған есеп саясатына қарай
Д-т: "Инвестицияларды қайта бағалағаннан алынған қосымша төленбеген капитал"
К-т: "Бөлінбеген табыс
Кәсіпорынның жарғылық капиталы қызметті бастауды қамтамасыз ету үшін
Ол акцияларды орналастырудың немесе сатудың, жеке капиталын салудың,
Шаруашылық серіктестіктердің жарғылық капиталына салынатын салымдары, ақша да,
Құрылтайшылардың (қатысушылардың) жарлық капиталына натуралды нысанда салынатын салымдары
Шаруашылық жүргізуші субъектілер қайта тіркелген кезде қатысушылардың ақшалай
Қоғамның жарияланған жарғылық капиталы түгелдей теленіп және орналастырылып
Жарияланған жарғылық капиталын ұлғайту және азайту туралы шешім
Барлық кредиторларға кем дегенде 30 күн бұрын хабарланған
Қоғам акциялары жай және айрықша болып келеді.
Заңға сәйкес акциялар акционерлердің келесі құқтарын қанағаттандырады:
- дивидендтер алуын;
- қоғамды басқаруына қатысуын;
- қоғам жойылғаннан кейін одан қалған мүлікті бөлісуге
акцияның қозғалысы, яғни акцияның өз ұстаушысын ауыстыру, қатаң
Жарғылық капиталдың қолда бары және қозғалысы 5010-ші "Жай
5000-ші "Жарғылық капитал" бөлімшесінің шоттары бойынша қалдығы, оның
5000-ші "Жарғылық капитал" бөлімшесінің шоттары бойынша операцияларын қарастырайық.
5010-ші "Жай акциялар", 5020-ші "Айрықшалығы бар акциялар" шоттарының
Шығарылған акциялардың (салымдардың) немесе жарналардың номиналдық құны төленсе,
Егер де шығарылған акциялардың номиналдық құны негізгі құралдармен,
Жоғарыда атап өткеніміздей, жауапкершілігі шектелген серіктестіктердің жарлық капиталын
Егер де аталған жағдай орындалмаса, онда жарғылық капиталына
Серіктестіктердің қатысушысы мүшеліктен шығып кетсе, онда оның үлесін
Егер де қатысушылар шығып кетсе, онда соған байланысты
Егер де акционерлік қоғамның мүшелері өз акцияларын қайтып
1.2 Капитал қозғалысы бойынша болатын операциялар
Төленбеген капиталдың есебі
Капиталдың қозғалысы бойынша операциялардың дұрыс көрсетілуінің маңыздылығы әрбір
Төленбеген капиталдың есебі. Төленбеген капиталдың есебін жүргізу үшін
5110 "Төленбеген капитал" шоты шоттардың Бас жоспарында, "Меншік
Сондай-ақ, 5110 шоты тек қана жалған капиталды көрсетеді,
Жарияланған (белгіленген тәртіппен тіркелген) жарғылық қор сомасына 5110-ші
-материалдық емес активтерді жарғылық қорға жарна ретінде төлеу
- жерді, негізгі кұралды, малды, аяқталмаған құрылыс объектілерін
- материалдар мен тауарларды жарғылық қорға жарна ретінде
- ақшалай қаражаттарды жарғылық корға жарна ретінде аударған
Егер де 5110 шотының дебеттік калдығы болмаса, онда
5110-ші шоты бойынша аналитикалық есеп акционерлер (қатысушылар, құрылтайшылар)
ә) Қайтарылып алынған капиталдың есебі. Акционерлік қоғам акционерлердің
Сонымен қатар, АҚ-ның кредиторлары қоғамның тиесілі міндеттерін орындаудан
Бұл жағдайда АҚ өзінің акциясын өз қызметкерлері мен
Қайтарып алынған капиталдың есебін жүргізу үшін 5210-ші шоты
5210 шоттың дебеті акционерлердің меншігіндегі акцияларды қайтып сатып
Акционерлердің меншігіндегі акцияларды айналыстан шығару үшін, не болмаса
1. Сатып алынған акциялардың нақты құны номиналдық
2. Сатып алынған акцияның құны номиналдық күннан төмен
- сатып алу кұнына:
5210 шоты дебеттеледі де және 1040,,1030 , 1010
- сома айырмасына, яғни акциялардың құны номиналдық құннан
5210 шоты дебеттеледі де және 5510 "Есептік жылдағы
3. Сатып алынған акциялардың нақты құны номиналдық
- сатып алу құнына:
5210 шоты дебеттеледі де, 1040, 1010, 1030 шоттары
- сома айырмасына, яғни акцияның құны номиналдық құнынан
5510 "Есептік жылдағы таратылмаған табыс" шоты дебеттеледі де,
Егер де акциялар айналыстан шығарып алу үшін акционерлерден
Егер де акциялар одан әрі сату мақсатында қайтып
Акциялардың сатылатын құнына, олардың номиналдық құнының мөлшеріне 6210
Акционерлерден сатып алған акцияларды сатқан кезде қоғамның жарлық
Қоғам келесі жағдайларда акцияны қайтып сатып алуға құкығы
- қоғамның эмитенттелген акциялары толық төленгенге дейін;
- қоғамның шығарылған (төленген) жарлық капиталы қайтып сатып
- қоғам акцияны кайтып сатып алған шақта
- акцияны сатып алатын кезінде коғамның меншік
Қайтып сатып алынатын акцияның саны бүкіл қоғамның шығарған
Қоғамның акциясын сатып алу мәселесі сол қоғамның жалпы
б) Қосымша төленген капиталдың есебі. Қосымша төленген капитал
Өз меншігіндегі акцияларды сатқанда 5310 шоты кредиттеліп, мына
Сатылған акциялар бойынша шоттарды телеуге ұсынған кезде сатылған
в) Қосымша төленбеген капиталдың есебі. Капиталдың бұл түрінің
5420-шот "Негізгі құралдарды қайта бағалаудан алынған қосымша төленбеген
Негізгі құралдарды қайта бағалау операциялары. Негізгі құралдарды, ұзақ
Негізгі құралдарды (жерден басқа) қайта бағалау кезінде 2410,
Қайта бағалаудың сомасы тек негізгі кұралдардың объектісі есептен
Инвестицияны қайта бағалаудың операциялары бойынша. Инвестицияларды қайта бағалау
Еншілес, тәуелді бірлесіп бақыланатын және басқа да шаруашылық
Қаржылық инвестицияларын қайта бағалаудан қайта бағалаудан түскен сомасына
Есептен шығарылған ұзақ мерзімді қаржылық инвестиция бойынша
Кесте 1. Инвестицияны қайта бағалау операциялары
5430 шотының дебеті ұзақ мерзімді инвестицияның құнының темендегенін
- ұзақ мерзімді инвестицияның төмендеген құнына 1140 шоттары
- инвестицияның баланстық құнының азайған сомасына 2210-2310 шоттары
Басқа да активтердің қайта бағалануымен байланысты операциялары. Активтердің
Егер де доллар бағамы теңгеге шаққанда азайса, онда
Резервтік капиталдың есебі
Резервтік капитал - акционерлерлік қоғамның және басқа да
Резервтік капиталдың есебі 5500-ші "Резервтік капитал" бөлімшесінің мынадай
Заңдармен белгіленген резервтік капиталдың есебі. Шаруашылық жүргізуші серіктестіктің
Резервтік капиталдарды калыптастырған (қүраған) кезде 5610 шоты дебеттеледі
Резервтік капитал каражаттарын пайдалану 5410-ші шоттың дебетінен мына
3030, 3340 — артықшылығы бар акциялар бойынша төлем
Басқа да резервтік капитал есебі, 5530-ші "Басқа да
5460-шоттың дебеті мен кредиті бойынша шоттар корреспонденциясы 55410-шоттың
Акционерлік қоғамдар мен басқа да ұйымдар өздерінің таза
Резервтік капитал ұйымның таза
Д-т: "Ағымдағы жылдың бөлінбеген табысы" шоты,
К-т: "Заңмен белгіленген резервтік капитал" немесе "Басқадай
Ал кәсіпорынның резервтік
Д-т: "Заңмен белгіленген резервтік капитал"
К-т: "Есепті жылдың бөлінбеген табысы (жабылмаған
"Өткен жылдардағы бөлінбеген табыс (жабылмаған зиян)";
"Артықшылығы бар акциялар бойынша есеп айырысу" немесе тағы
Акционерлік қоғамдар немесе басқа да ұйымдар өздерінің тапқан
Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің
2005 жылғы 22 желтоқсанындағы №426
бұйрығымен бекітілген
"__" _________ жылғы жай-күй бойынша
меншік капиталындағы өзгерістер туралы есеп
ұйымның атауы _______________________________________
ұйым қызметінің түрі ___________________________________
ұйымдастыру-құқықтық нысаны ___________________________
ұйымның заңды мекен-жайы ____________________________
Мың теңге
Жол коды Бас ұйымның капиталы Аздық үлесі Капиталдың
Шығарылатын капитал Резервтік капитал Бөлінбеген табыс Барлығы
1 2 3 4 5 6 7 8
Есеп беру жылдың 1 қаңтарына арналған сальдо 010
Есеп саясатындағы өзгерістер 020
Қайта есептелген сальдо (010-жол +/- 020-жол) 030
Активтерді қайта бағалаудан түскен пайда/залал 031
Ақша ағындарын хеджерлеу 032
Шетелдік қызметтің бағам айырмасы 033
Капиталдың өзінде тікелей танылған пайда/залал (031-жол +/- 032-жол
Кезеңдегі пайда/залал (040-жол +/- 050-жол) 050
Кезеңдегі пайданың/залалдың барлығы 060
Дивиденттер 070
Акциялардың эмиссиясы 080
Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар 090
Есеп беру жылының 31 желтоқсанына арналған сальдо (060-жол
100
Алдағы жылға ауыстырылған 1 қаңтарға сальдо 110
Есеп саясатындағы өзгерістер 120
Қайта есептелген сальдо (010-жол +/- 020-жол - 132-жол)
Активтерді қайта бағалаудан түскен пайда/залал 131
Ақша ағындарын хеджерлеу 132
Шетелдік қызметтің бағам айырмасы 133
Тікелей капиталдың өзінде танылған таза пайда/залал (131-жол +/-
Кезеңдегі пайда/залал 150
Кезеңде танылған пайданың/залалдың барлығы (140-жол + 150-жол) 160
Дивиденттер 170
Акйиялардың эмиссиясы 180
Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар 190
Алдағы жылдың 31 желтоқсанына арналған сальдо 200
Басшы _________________________
(аты-жөні)
Бас бухгалтер _________________________
(аты-жөні)
Мөр орны
ІІ. Практикалық жұмыс
2.1 «Капитал мен резервтер» бөлімінің шоттары
5- «Капитал мен резервтер» бөлімінін шоттары капитал мен
Берілген бөлім мынадай кіші бөлімдерді қамтиды:
5000-«Шығарылған капитал»,
5100-«Эммисиялық кіріс»,
5200-«Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар»,
5300-«Резервтер»,
5400-«Бөлінбеген кіріс (жабылмаған залал)».
5000-«Шығарылған капитал» кіші бөлімі шығарылған капиталды есепке алуға
5010-«Жарияланған капитал», мұнда акционерлік қоғамның төленген эмиссияланған қарапайым,
5020-«Төленбеген капитал», онда ұйымдардың жарғылық капиталына эмиссияланған акцияларды
5100-«Эммисиялық кіріс» кіші бөлімі шоттардың мынадай тобын қамтиды:
5110-«Эмиссиялық кіріс», онда шығарылған акциялар бойынша эмиссиялық кіріс
5200-«Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар» кіші бөлімі
5210-«Сатып алынған жеке меншік үлестік аспаптар» шоттардың тобын
5300-«Резервтер» кіші бөлімі резервтерді есепке алуға арналған, ол
5310-«Құрылтай құжаттарында белгіленген резервтік капитал», онда Қазақстан Республикасының
5320-«қайта бағалауға арналған резерв», онда қаржылық активтерді, негізгі
5330-«Шетелдік валютаны қайта есептуге арналған резерв», онда монетарлық
5340-«Басқа да резервтер» онда алындағы топтарда көрсетілмеген басқа
5400-«Бөлінбеген кіріс (жабылмаған залал)» бөлімшесі бөлінбеген кірісті немесе
5410-«Есептік жылдың пайдасы (залалы)», онда есептік жыл үшін
5420-«Есеп саясатының өзгеру нәтижесінде пайданы (залалды) түзету», онда
5430-«өткен жылдардағы пайда (залал)», онда өткен жылдардағы пайда
5- «Капитал мен резервтер» бөлімінің шоттары
5000- «Шығарылған капитал» шоттары бойынша корреспонденциялық шоттар
Іс-әрекеттер мазмұны Жұмыс шоттар жоспары бойынша Типтік шоттар
Дебет Кредит Дебет Кредит
1. Жарғылық капиталға жарна бойынша қатысушылардың берешегі 5020
2. Қатысушының біреуінің шығуынан жаряланған капитал соммасы азайды.
3. Жарғылык капитал есбіне катысушылардан ұлес ретінде акша
4. Жарғылық капитал есебіне катысушылардан үлес ретінде корлар
5. Жарғылык капитал есебіне катысушылардан үлес ретінде материалдық
6. Меншігіндегі акциянын сату күны олардын номиналдык күннан
7. Меншігіндегі акциянын сату құны олардын номиналдық
1510,4410
5200 «Сатып алынган жеке меншік үлестік аспаптар»
1 Нарыктық баға бойынша акционерлерден меншігіндегі акция сатып
менгшігіндегі акпияны алуда олардын орналасу күнынын темен қүны
Айналымнан меншігіндегі акция алынды 5020 5210
5210
1. Ерте де шыгарылган акциялар сатылды 1010,1040, 1020,
5300 «Резервтер»
2.2 Акционерлік қоғамдардың есеп беруі – халықаралық стандартпен
Бухгалтерлік есеп әдістемесі үшін бухгалтерлік табыстың шамасы мен
Республикамызда бухгалтерлік есепті реформалау үшін ағылшын-американдық модель
Акционерлік қоғамдардың есеп беруі: методикасы мен методологиясын
Кәсіпорынның қаржылық қорытынды есебін жүргізу мақсаты;
Бухгалтерлік ақпараттардың сапалық сипаттамасы;
Бухгалтерлік ақпараттарды есепке алу принциптері;
Қаржылық қорытынды есеп элементтері.
Еліміздің бәсекелестікке қабілетті қабілетті 50 мемлекеттің қатарына қосуда
Біріккен сауда ұйымдарға (БСҰ) кіру шеңберіне
Мұнда ХҚЕС бойынша алғашқы қаржылық есептілікті жасаған кезде
ХҚЕС1 «ХҚЕС бастапқы қолдану» басты мақсаты жалпы бағыттағы
Стандарт келесілерді камтиды:
қаржылық есепті ұсынудың жалпы ерекшесі;
қаржылық есеп құрылымы бойынша ұсыныстар;
қаржылық есеп мазмұны бойынша минималды талаптар;
қаржылық есептің ХҚЕС-на сәйкестігіне ұсыныстар;
қаржылық есептің ХҚЕС-тан мүмкін ауытқулары бойынша ұсыныстар.
Акционерлік қоғамдағы бухгалтерлік есептің негізгі әдістемелік ұсыныстары Қазақстан
Есеп саясаты – ол ұйымдардың басқару
Есеп саясатын құру маңызды процедура болып табылады және
2000 жылы Кеңеспен шығарған ХҚЕС-ты үш буклеттер: ХҚЕС,
Акционерлік қоғамның есеп саясатын қалыптастырған кезде қабылданған және
кірістерді тану;
жиынтық қаржылық есеп жасау қағидаттары;
материалдық (негізгі құралдар) және материалдық емес активтерді тану
амортизациясы;
заемдар бойынша шығындары және басқа шығындары капиталдандыру;
мердігер шығындары;
инвестициалық меншік;
қаржылық құралдар және инвестициалар;
қорлар;
салықтар, оның ішінде төлеу мерзімі өткен салықтар;
резервтер (күмәнді борыштарға, кепілдіқызмет көрсетуге және т.б)
ақша қаражатын және олардың баламаларын айқындау;
маңызды қателер, сипаты, ағымдағы кезең үшін және барлық
есеп саясатындағы өзгертулер.
Өзгертулер туралы ақпаратқа мыналар кіруі тиіс:
а) есеп саясатын өзгертудің себептері;
ә) өзгертулер салдарларының ақшалай көрсеткендегі бағасы;
б) есептік жылға қаржылық есепке енгізілген бұрынғы есептік
Ретроспективті тәсілдеме егер жаңа есеп саясаты қалайда әрқашан
Переспективті тәсіл өзгеріс енген күннен бастап болған оқиғалар
ІІІ. Пәнаралық байланыс
3.1 Бухгалтерік есептің экономика, қаржы ғылымымен байланысы
Кәсіпорындар мен корпорациялардың қаржысы олардың шаруашылық қызметінің процесінде
Капитал (баланстың пассиві) - активтің (айналымнан тыс және
Кіріс тауар сатудан алынатын және өзге де операциялық
Ақша қоры тұтыну, жинақтау және резерв қорына бөлінеді.
Корпоративтік қаржының басты функциясы - шаруашылық жүргізуші субъектілердің
Нарықтық (тауарлық) шаруашылық жағдайында корпоративтік қаржының мына үш
1) капитал, кіріс және ақша қорын қалыптастыру;
2) капитал, кіріс және ақша қорын пайдалану;
3) бақылау функциясы.
Бірінші функция ұдайы өндіріс процесінің үздіксіздігін қамтамасыз ету
Бухгалтерлік есеп жөніндегі нормативтік құжаттарға сәйкес бухгалтерлік баланста
3.2 Бухгалтерік есептің аудитпен байланысы
Резервтік капитал - іс жүзінде заңнамамен құрылтайшы құжаттарға
Басқаша айтсақ, резервтік капитал - кәсіпорынның тоқтаусыз жұмысына
Заңнама бойынша резервтік капитал құруға міндетті кәсіпорындар оны
Қоғамның резервтік капиталы мемлекеттік тіркеуден өткен уақытынан бастап
Егер қайсыбір төлемдер нәтижесінде қоғамның резервтік капиталы оның
Резервтік капиталды қалыптастыру мен пайдалану былайша көрсетіледі.
1. Резервтік капиталға аударымдар – 5510 К-т «Құрылтай
2. Резервтік капиталды пайдалану Д-т 5410, 5460
«Қатысушылардың дивиденттері бойынша есеп айырысу» 6200 бөлімшесі және
«Бөлінбеген табыс (жабылмаған залал)» 5610 бөлімшесі кәсіпорынның есепті
Резервтік капитал есебі 13 журнал-ордерде жүргізіледі. Аудитор резервтік
ҚОРЫТЫНДЫ
Қазіргі уақытта жекелеген елдер арасындағы капитал қозғалысы кеңінен
Қазіргі уақытта дамушы және өнеркәсібі дамыған елдер арасындағы
Бірақ соған қарамастан, көптеген дамушы мемлекеттер өз экономикасы
Капиталдың қозғалысы бойынша операциялардың дұрыс көрсетілуінің маңыздылығы әрбір
Төленбеген капиталдың есебін жүргізу үшін 5110-ші "Төленбеген капитал"
Қосымша төленген капитал дегеніміз -акционерлік қоғам өз акцияларын
5400-ші "Қосымша төленбеген капитал" бөлімшесінің шоттарында құнсыздануға байланысты
Негізгі құралдарды, ұзақ мерзімге жалға алатын негізгі құралдарды,
Резервтік капитал - акционерлерлік қоғамның және басқа да
Резервтік капиталдың жұмсалуына байланысты
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Қазақстан Республикасының Конституциясы
Бердалиева К.Б. «Қазақстан экономикасын басқару негіздері».
Алматы -2006ж., 126 бет
Ермаков В.А. «Қазақстан қазіргі дүние әлемінде», Алматы –
Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. «Қаржы». Алматы 2006ж., 445
Мейірбеков А.Қ. «Кәсіпорын экономикасы», Алматы - 2007 ж,
«Экономикалық саясат», Экономика –Алматы, 2005ж, 168 бет
Дүйсенбаев К.Ш. Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау//Алматы, 2008
9. Радостовец В.К. Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп, Алматы-
10. Назарова В.Л. Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі бухгалтерлік есеп,
11. ҚР-ң қаржы министрлігінің ақпараттық хабаршысы, 2008
12. Бтймұханова С.Б. Бухгалтерлік есеп//Алматы – 2007
13. Кеулімжаев Қ.К., Әжібаева З.Н. Бухгалтерлік есеп принциптері//Алматы,
14. Қазақстан Республикасының Парламент Жаршысы, N 4,
15. Қазақстан Республикасының Президентінің 2007 жылғы 28 ақпан
16. Меншікті капитал есебі//Бухгалтер бюллетені-2009
17. Кәсіпорынның жарғылық капитал есебін талдау//Қаржы – қаражат,
18. Бухгалтерский учет//БИКОАлматы, 2001
19. Экономикалық теория негіздері, Алматы-2007
20. Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі бухгалтерлік есеп//Алматы – 2006
Қосымша 1. Кәсіпорындармен ұйымдардағы жарғылық капитал шоты бойынша
№ Операциялардың мазмұны
Дебиттелетін шот Кредиттелетін шот
1 2 3 4
1. Үлес қосушылар мен салымшылардың акционерлік қоғамның жарғылық
5020
5010
2. Серіктестердің (акционерлік қоғамдардан басқа) жарғылық қорының қосқан
3. Серіктестердің (акционерлік коғамдардан басқа) жарғылық қорының
5010 2730, 2411-2417, 1310 – 1317, 1330, 1060,
3 Кәсіпорынның өзінің акцияларының айналымнан шығарылғандарының құнына
5000, 5001 5020
4 Серіктестердің (акционерлерден басқа) қоғамның жарғылық қорына қосқан
5010 1050, 1060, 1010, 1020
5 Үлес қосушылар мен құрылтайшылардың және басқа да
5020
5000, 5001
6 Жарғылық қорға шетелдік валюта түрінде қосуға тиісті
5020 6250
7 Жарғылық қорға шетелдік валюта түрінде қосуға тиісті
7430 5020
8 Үлес қосушылар мен құрылтайшылардың және салымшылардың ақшалай
1050, 1060, 1010, 1020 5020
9 Үлес қосушылар мен құрылтайшылардың және салымшылардың акционерлік
2730, 2411-2417, 1310 – 1317, 1330,
5020
10 Акционерлік қоғамның акционерлерден сатып алған өзінің акциларының
5310 1050, 1040, 1010, 1020
11 Сатылып алынған акцилардың сатып алу және атаулы
егер акциялар өзінің атаулы құнынан төмен бағаға сатылып
егер акциялар өзінің атаулы құнынан жоғары бағаға сатылып
5310
5410
5410
5310
12 Өзінің атаулы құнынан жоғары бағаға сатылған акциялардың
1254, 1040, 1010, 1020
5220
13 Негізгі құралдарды қайта бағалауға байланысты бастапқы құнының
2412-2417 5320
14 Негізгі құралдарды қайта бағалауға байланысты оларға бұрын
5320
2421-2428
15 Негізгі құралдардың пайдалануына қарай қайта бағалау сомасының
5320
5410
16 Инвесторлардың, серіктестердің активтерін қайта бағалаудың салдарынан еншілес
5320
5310
17 Қайта бағалаудың нәтижесінде алынған ұзақ мерзімді қаржы
1150
5320
18 Бұрын жүргізілген қайта бағаладың нәтижесінде ұзақ мерзімді
5320
1150, 1130, 1110
19 Ұзақ мерзімді қаржылық инвестицияларды есептен шығарған уақыттағы,
5320
5410, 6210
Қосымша 2. Кәсіпорындар мен ұйымдардағы резервтік капитал шоты
№ Операциялардың мазмұны Дебиттелетін шот Кредиттелетін шот
1 2 3 4
1 Акционерлік қоғамның жарғысында белгіленген мөлшерде резервтік капитал
5410
5320
2 Акционерлік қоғамның жарғысында белгіленген мөлшерден артық резервтік
5410
5020
3 Кәсіпорынның ағымдағы жылда пайда таппауына немесе тапқан
5010, 5010
5410,5430
4 Кәсіпорынның есепті кезеңдегі немесе алдыңғы (өткен) жылдардағы
5010,5020
3110
5 Ағымдағы жылғы зиянды өтеуге бағытталған резервтік капитал
5310, 5320
3110
6 Өткен жылдың жабылмаған зиянын өтеуге бағытталған резервтік
5310,5320
5430
7 Акционерлердің қабылдаған қаулысына сәйкес резервтік капиталдың сомасы
5320
5010
КЖ. 0705002. Э0811гбТХ.
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
4
Есеп саясатының өзгерген күнінен бастап жаңа Есеп
Егерде жаңа Есеп саясаты қалайда әрқашан қолданылатын болса,
Есеп саясаты осындай баптардың туындаған сәтінен бастап, барлық
Преспективтік тәсілдеме
Ретроспективті тәсілдеме
8 «Таза пайда немесе залал,Есеп саясатындағы негізгі қателер
Есеп саясатының өзгеруі
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
3
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
5
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
6
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
7
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
8
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
9
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
10
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
11
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
12
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
13
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
14
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
15
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
16
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
17
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
18
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
19
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
20
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
21
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
24
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
25
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
26
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
27
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
28
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
29
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
30
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
31
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
32
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
33
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
35
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
36
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
37
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
38
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
39
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
40
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
22
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
23
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
КЖ. 0705002. ЭС-08 -11гб 22.12 09
34
Бет
Күні
Қолы
№ құжат.
Бет
өзг.
