Жасушаның зерттеу әдістері курстық жұмыс
Жасушаның зерттеу әдістері.
Кіріспе:
Жасуша туралы ілім
I.Жасушаның микроскопиялық зерттеу әдістері
1.1.Оптикалық микраскопия
1.2.Электрондық микроскопия
II.Жасушаның химиялық құрамы
2.1.Белоктар
2.2.Нуклейн қышқылдары
2.3.Жасушаның арнаулы органоидтары
2.4.Жасушаның тіршілігіндегі ядроның ролі
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 40 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Анотация.
Курстық жұмыстың тақырыбы «Жасушаның зерттеу әдістері» болғандықтан, жасушаны
Жасушаның зерттеу әдістері.
Кіріспе:
Жасуша туралы ілім
I.Жасушаның микроскопиялық зерттеу әдістері
1.1.Оптикалық микраскопия
1.2.Электрондық микроскопия
II.Жасушаның химиялық құрамы
2.1.Белоктар
2.2.Нуклейн қышқылдары
2.3.Жасушаның арнаулы органоидтары
2.4.Жасушаның тіршілігіндегі ядроның ролі
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Жасуша туралы ілім.
Цитология жеке ғылым ретінде өткен ғасырдың соңгы ширегінде
ғасырда микроскоптың құрылысы
ғасырда микроскоптыд қүршшсына елеулі жацалыкпгар енбеген,
XIXғасырдың басында микроскопиялық зерттеулердің кең таралу клеткалық құрылыс
Пуркинье микроскопиялық анатомияның негізін ғана қалаушы емес, сонымен
И.М.Сеченовтың еңбектері бүкіл әлемге мәлім. 1838 және 1839
Қазіргі кездегі клеткалық теорияның негізгі қағидалары мыналар:
Клетка тіршіліктің ең кішкене бірлігі.
Түрлі организмнің
Клеткалар бөліну арқылы көбейеді.
Көп клеткалы
XIX ғасырдың соңғы ширегінде цитология оз алдына жеке
Микроскоп оптикасы конструкциясының онан әрі дамуы Э.Аббенің есімімен
Микроскоптың жақсаруымен бірге микроскопиялық
Жұқа кесінділер
Оптикалық микроскопия
Биологиялық микроскоптың бірнеше модельдері бар (МБИ-1, МБИ-2, МБИ-3,
Электрондық микроскопия.
Электронды микроскопты 1931 жылы Девиссон мен Калбин Германияда
Жасушаның химиялық құрамы.
Қоршаған ортадағы барлық элементтердің іздері тірі жүйеде байкалғанымен
Тірі табиғатқа ғана тән арнаулы элементтер болмайды. Бұл
Клеткадағы катиондар мен аниондардың мөлшері клетканы қоршаған ортадагы
Су
Клетка заттарының ішіңде салмағы жағынан су бірінші орында.
Белоктар
Клеткалардың сыртқы пішіні
Белоктар клетканың басты құрылыс материалы ғана емес, сонымен
Клеткада белоктардың саны өте кеп. Ең кішкене және
Белоктардың екі типі бар: фибриллалық және глобулалық.Ұзын жіп
Нуклейн қышқылдары.
Нуклейн қышқылдарын 22 жастағы швейцариялық дәрігер' Фридрих
дершің құрылыс материалы. Тірі организмдсрдің, бәріндс ДНҚ жәнс
ядрода орналаскан, интерфаза кезінде хроматиннің құрамына кіреді. Ядродағы
Жасушаның арнаулы оргоноидтары.
ЦИТОПЛАЗМА
Чех ғалымы Пуркинье 1840 жылы клетканың ішкі құрамын
Цитоплазма клетканың метаболизмдік жұмысшы аппараты. Мұнда негізгі метаболизмдік
Эукариондық клеткалардың цитоплазмасы гиалоплазмадан (һуаline шыны), органоидтардан және
Органеллаларды мембраналы және мембранасыз, жалпы маңызы бар және
ГИАЛОПЛАЗМА
Гиалоплазма (грекше — мөлдір), негізгі плазма немесе
Гиалоплазманың құрамында түрлі глобулалық белоктар мен цитоплазмалық матрикстың
Эндоплазмалық тор
1945 жылы Портер,Клод және Фуллам фибробластардың
эритроциттер мен бактериялардан басқа клеткалардың бәрінде де байқалған.
Эндоплазмалық тор
Эндоплазмалық тордың екі түрін ажыратады: 1. Бұдыр немесе
Гранулалық эндоплазмалық тордың мембранасьшың цитоплазмалық бетіне жабыса біткен
Гольджи аппараты
Бұл органоидты 1898 жылы Италия ғалымы К.Гольджи нерв
Жарық микроскопы Гольджи аппаратының екі түрін ажыратады:
Лизосомалар
Лизосомаларды 1955 жылы швед биохимигі Де Дюв дифференциалдық
Лизосомалардың төрт түрін ажыратады: алғашқы лизосомалар, екінші лизосомалар,аутофагасомалар
МИТОХОНДРИЯЛАР
Митохондриялар АТФ-ті синтездеуші органелла. Негізгі функциясы органикалық қосылыстарды
Митохондриялар бактериялар мен көк-жасыл балдыр-лардан басқа клетканың бәрінде
Цитоплазманың ерекше органелласы ретінде митохоңдрияларды алғаш рет кім
Тірі клеткаларды зерттегенде митохондриялар қозғалысының, формасы мен үлкендігінін
Митохондриялардың формасы айнымалы келеді, бірақ та көбінесе жіп
ХЛОРОПЛАСТЛАР
Өсімдіктер автотрофты организмдер тобына жатады. Тікелей аудармасы "өзін-өзі
СОг, Н2О және басқа заттардың көмірсуларға, белоктарға, липидтерге
Жабайы системаларда автотрофтық тотықсыздандыру НАДН қатысында жүреді, яғни
НАДФ НАД-қа ұқсас болғанымен қызметі өзге. Қазіргі автотрофтық
Биологиялық фотоэлектрлік бірліктердің негізгі кызметі энергиясы аз донорлардан
Фотосинтез — көптеген қосылыстар қатысатын өте күрделі процесс.
Рибосомалар
Рибосомалар — прокариоттар мен эукариоттардаң клеткаларында болатын диаметрі
Рибосомалар белшектерінің үлкендігін ультрацентрифугада бөлшектер шөгуінің жылдамдығын сипаттайтын
Ультрацентрифуганы түңғыш рет ойлап шығарған және ультрацентрафугалаудың ғылыми
Рибосомалар үлкендігі
Белоктарды жедел синтездейтін клеткаларда рибосомалар көп болады. Сол
Рибосомалар үнемі қозғалыста болады. Рибосомалаға митохондриялардың, Гольджи аппаратының
Вакуольдер.
Вакуолъдер пісіп жетілген өсімдіктер клеткаларына тән: бұлар сұйықка
Өсімдіктердің орталық вакуольдері көптеген маңызды функцияларды атқарады. Олардың
Вакуольдер мембранасы плазмалық: мембрана сиятыы заттарды таңдап откізеді,
Клеткалық центр
Клеткалық центрді 1875 ж. Гертвиг ашқан. Екінші жылы
1891ж. Гейденгайн гистологиялық препараттарды бояудың темір гемотоксиленмен бояу
ЯДРО
Ядроны алғаш рет 1833 жылы Броун өсімдіктер клеткасынан
Ядроның химиялық құрамы.
Биохимиялық зерттеулердің нәтижесінде ядроның химиялық
Ядрода минералдық заттардан фосфор, калий, натрий, темір, цинк,
Ядро қабықшасы.
Оптикалық микроскопиялық зерттеулер мен микрургияны қолданып жүргізілген көптеген
Ядро сөлі.
Ядро сөлі немесе кариоплазма,я болмаса кариолимфа
Ядрошық.
Ядрошық - интерфазалық ядроның тұрақты
Тығыз кішкене ядролардың
Ядрошықтың іріленуі мен оның санының көбеюі бұл органоидтың
Клетканың тіршілігіндегі ядроның ролі
Клетканың тіршілігі үшін ядроның маңызы жөніндегі түсінік өткен
Сонымен бірге ядроны бөліп алу цитоплазмада болатын түрлі
Ядросыз бөлігінде ядролы бөлікке қарағанда қышқыл фосфатазаның, экстеразаның
Интерфазалық ядро белок синтезінің жеделділігінде реттейді. Интерфазалық ядрода
Ядро мен цитоплазма өзара байланысты: бір-бірінсіз тіршілік ете
№1 Зетханалық жұмыс.
Тақырыбы: Микроскоптың құрылысы жәнс онымен жұмыс
Мақсаты: Микроскоп
Сабаққа қажетті материалдар: ұлғайтқыш
Зертханалык сабақтарда өсімдіктердің
морфологиясымсн танысу үшін ең алдымен микроскоп түрлерімен танысу
Микроскоп негізінсн 2 бөлімнен тұрады: оптикалық және механикалық.
Зат үстелшесінің үстіне көретін препаратты клеммалар арқылы бскітіп
Микроскопты пайдалану тәртібі:
Микроскоп өтс нақты және күрделі де нәзік оптикалық
1. Микроскоппен отырып қана жұмыс істейді және үстелдің
2. Микроскопты бір орыннан
3. Микроскоптың оптикалық бөлімдерін
Препаратты қарау- обективтің ең кішісінен басталады.
Айнаны қозғалту арқылы
6.Препаратты обьектив пен үстелшенің
7.Окулярға сол көзбен,қарап отырып, обьективті зат бейнссі
8.Затты үлкен обьективте қарау үшін сол қолмен микроскопты
мойынынан ұстап салмақ түсіруге болмайды.
9.Микрометрлік винтті бір жағынан қарай жарты
айналымнан артық бұрауға болмайтынын сақтау
10.Жұмыс аяқталған соң микроскопты қайтадан
обьективке ауыстырып содан кейін ғана препаратты зат
Ескерту: сабақ кезінде әрбір
Жұмысты орындау
Биологиялык МБР-1 микроскопының немесе биоламкын
Қаралған обьектілердің суреттерін сашлып, тиісті белгілерін жасау.
Суретті альбом бетіне салу.
Микроскоптың құрылысы.
1.Тубус.
2.Мойын.
3.Стопрлы бұранда.
4.Микраскоп мойнының басы.
5.Револьвер.
6.Обективтер.
7.Зат үстелшесі.
8.Клемма.
9.Зат үстелшесінің бұрандасы.
Эндоплазмалық тордың құрылысы.
Гольджи аппараты.
1.Көпіршіктер.
2.Жарғақшалар мен қуыстар.
3.түтікшелер.
Рибосомалар.
Лизосомалар.
Митохондриялар
\
. Эукариоттық ядролардың интерфазалық ядроларыныңпішіндері
Жануарлар жасушасы.
Қорытынды.
Жасушаның химизмін, структурасы мен қызметін түпкілікті оқып үйрену
Жасушаның химиялық құрамын оқып үйренген кезде биологиялық маңызды
Зат алмасудың алуан түрлі жақтарын окып үйрену процесінде
Пайдаланған әдебиеттер.
1.Цитология. М.Х.Нұрышев.
2.Гистология және эмбриология негіздері. М.Нұрышев.
3.Жалпы цитология негіздері. Қ.Сапаров.
4.Организмнің нәзік құрылымы. А.Рақышев.
5.Клетка. К.Свенсон.
6.Гольджи аппараты. У.Уэйли.
29
