Дәлелдеу курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Kipicпe….........................................................................................................................................3
Негізгі бөлім
1. Соттық дәлелдеу және дәлелдеу құралдары...........................................................................4
2. Дәлелдеуге жатпайтын деректер ...........................................................................................11
3. Дәлелдемелерді жіктеу............................................................................................................15
4. Дәлелдеу процесіндегі ғылыми-техникалық құралдар........................................................16
Қорытынды...................................................................................................................................17
Актілер тізімі................................................................................................................................18
Пайдаланылға әдебиеттер...........................................................................................................19
К
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 18 бет
Пәні: Құқық
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Kipicпe….........................................................................................................................................3
Негізгі бөлім
1. Соттық дәлелдеу және дәлелдеу құралдары...........................................................................4
2. Дәлелдеуге жатпайтын деректер ...........................................................................................11
3. Дәлелдемелерді жіктеу............................................................................................................15
4. Дәлелдеу процесіндегі ғылыми-техникалық құралдар........................................................16
Қорытынды...................................................................................................................................17
Актілер тізімі................................................................................................................................18
Пайдаланылға әдебиеттер...........................................................................................................19
Кіріспе
Сот билігі - қазақтардың мемлекеттік символы болады. Үлттық
Қазақ даласындағы сот билігінің мұраты - сот процесіне
Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу мәселесінде дәлелдеу және
«1.3аңмен көзделген тәртіпте сот тараптардың талаптары мен қарсылықтарын
«Соттық дәлелдеу - бүл істің мән-жайларын соттың дәлелдемелер
1.Соттық дәлелдеу және дәлелдеу құралдары.
Соттық дәлелдеу - бүл істің мән-жайларын соттың дәлелдемелер
ҚР АІЖК-нің 65-бабына сәйкес, әр тарап (талап қоюшы
Осы мән-жайларды ҚР азаматтық іс жүргізу заңында белгіленген
тараптардың және үшінші тұлғалардың түсініктемелерімен;
куәлардың айғақтарымен;
заттай дәлелдемелермен;
сарапшылардың қорытындыларымен;
іс жүргізу әрекеттерінің хаттамаларымен және өзге де құжаттармен
Жоғарыда аталған деректерді басқаша - дәлелдеу құралдары деп
1.Тараптардың және үшінші тұлғалардың тусініктемелері. Бұлардың ерекшеліктері бар
Тараптардың және үшінші тұлғалардың іс үшін маңызы бар,
Осы түсініктемелерді мынадай түрлерге бөліп қарастырады:
Жазбаша;
Ауызша;
Талап;
Мойындау.
Жазбаша түсініктемелер талап арызында немесе талапқа қарсылық білдіруде
Егер деректілерді тану шындығында болмаған мән-жайды жасыру мақсатымен
Деректі тану бұл түсініктемелердің бір түрі, сондықтан оны
2. Куәлардың айғақтары (ҚР АІЖК-нің 79-бабы). Куә -
ҚР АІЖК-нің 79-бабының 2-бөлігіне сәйкес куә ретінде бола
балаларды тәрбиелеу туралы даулар бойынша істерді қоспағанда өзінің
өкілдің немесе қорғаушының міндетін атқаруына байланысты өздеріне белгілі
шешім немесе үкім шығару кезінде мәселелерді істің мән-жайын
оларға тәубаға келу кезінде сенім білдірген адамдардан белгілі
заңда көрсетілген басқа адамдар жатады.
Сондай-ақ, сотта адам өзі-өзіне, зайыбына (жұбайына) және шеңбері
Сот баланың өсу деңгейін ескере оны сотқа куә
Куә ретінде шақырылған адам сотқа үйғарыммен тағайындалған уақытта
Көрінеу жалган айгақ бергені және заңда көзделмеген негіздер
Әдетте сот отырысында куә айғақтарын ауызша береді, бірақ
ҚР АІЖК-і бойынша куә бірқатар құқықтарға ие:
сотта ана тілінде немесе өзі білетін басқа тілде
сотқа келуге байланысты жолақысы, бөлме жалдау жөніндегі шығындар
куә ретінде сотқа шақырылған жұмыс істейтін адамдарға сотқа
еңбек қатынастарында тұрмаған куәлар өздерін әдеттегі айналысып жүрген
сотқа шақырылуына байланысты шығындарды өтеттіруге және уақытын жоғалтуына
қажет болған жағдайда сотта осы немесе келесі отырыста
жазбаша материалдарды пайдалануға (ҚР АІЖК-нің 198-бабы).
3. Жазбаша дәлелдемелер. Жазбаша дәлелдемелер - бүл іс
Жазбаша дәлелдемелерді тараптар және іске қатысушы басқа да
Жазбаша дәлелдемелер, әдетте, түпнүсқа күйінде беріледі. Егер құжаттың
Жазбаша дәлелдемелерді нысаны бойынша мына түрлерге бөліп қарастыруға
жай жазбаша нысандағы құжаттар;
міндетті нысандағы жазбаша дөлелдемелер (неке құру туралы куәлік,
нотариуспен куәландырылған шарттар.
Егер құжаттарда үйымдар, лауазымды адамдар баяндаған немесе куәландырған
4.3аттай дәлелдемелер. Заттай дәлелдемелер - өзінің сыртқы түрімен,
Сотқа заттай дәлелдемелер:
өз бастамасы бойынша іске қатысатын түлғалар;
сот үйғарымы бойынша басқа тұлғалар ұсынылуы мүмкін.
Заттай дәлелдемелердің жазбашадан негізгі айырмашылығы - заттай дәлелдемелерінде
Заттай дәлелдемелерге билік ету мәселелері бойынша сот үйғарым
Тез бүлінетін заттай дәлелдемелерді қарап шығу, оның нәтижелерін
5.Сарапшылардың қорытындылары. Сарапшы - арнайы ғылыми білімі бар
Сараптама сарапшы арнайы ғылыми білімдер негізінде жүргізетін іс
Сот сараптаманы:
тараптың өтінімі бойынша;
өз бастамасы бойынша тағайындайды.
Сараптаманың тағайындалуы туралы сот үйғарым шығарады.
Сараптама зерттеу сипатына не сот отырысында зерттеу үшін
Сарапшының құқықтары:
істің сараптама нысанасына қатысты материалдарымен танысуға;
қорытынды беру үшін қажетті қосымша материалдарды өзіне беру
соттың рұқсатымен сот отырысына қатысуға және оған қатысушыларға
сараптама жүргізу кезінде өз құқығына нұқсан келтіретін сот
және т.б. ҚР АІЖК-і 92-бабының 1-бөлігінде көрсетілген.
Сарапшының міндеттері:
соттың шақыруы бойынша келуге;
өзінің алдына қойылған мәселелер бойынша негізделген және объективті
жүргізілген зерттеулер мен берілген қорытындыға байланысты мәселелер бойынша
Төрағалық етуші сарапшыға көрінеу жалған қорытынды бергені үшін
Сараптаманы:
сарапшы жеке;
сарапшылар комиссиясы (мүшелері алынған нәтижелерді бірлесіп талдайды және
кешенді (іс үшін маңызы бар мән-жайларды анықтау үшін
қосымша (қорытынды жеткілікті түрде айқын немесе толық болмаған,
қайталама (сарапшының алдыңғы қорытындысы жеткілікті түрде негізделмеген немесе
Сараптама сотта іс қарауға әзірлеу сатысында, сондай-ақ осы
Сарапшы өз қорытындысын жазбаша нысанда сотқа ұсынуы тиіс
Заңмен көзделген жағдайларда ерекше іс жүргізу (азаматтың психикалың
6. Іс жүргізу әрекеттерінің хаттамалары - бұл іс
Бірінші сатыдағы соттың әрбір сот отырысы туралы, сондай-ақ
Сондықтан оларға: сот тапсырмасы бойынша хаттамалар (ҚР АІЖК-нің
жатады.
Сот тапсырмалары - істі қараушы сот іске қатысушы
Өздері үшін қажетті дәлелдемелерді ұсыну соңынан мүмкін болмайды
куәлардан жауап алу;
сараптама жүргізу;
оқиға болған жерді қарап шығу;
және басқа да әдістер арқылы жүргізіледі.
Хаттаманы сот отырысының хатшысы жасайды (ҚР АІЖК-нің 257-бабының
қолмен жазылуы;
машинкаға;
компьютерде басу әдісімен дайындалуы мүмкін.
Оның толық жасалуын қамтамасыз ету үшін:
дыбысжазба құралдары;
стенографиялау пайдаланылуы мүмкін.
Хаттамада осы құралдардың қолданғаны туралы жазба жасалады (ҚР
Хаттамаға төрағалық етуші және хатшы қол қояды, сондай-ақ
Іс бойынша төрағалық етуші әлдебір объективті себептермен хаттамаға
2. Дәлелдеуге жатпайтын деректер
Дәлелдеуге жатпайтын деректер. ҚР АІЖК іс бойынша дәлелдеуге
жалпыға белгілі деректер;
преюдициалды анықталған деректер;
үйғарылған (болжамды) деректер;
даусыз деректер қатысты болады (ҚР АІЖК-нің 71-бабы).
Қандай деректерді жалпыга белгілі деп тану туралы соттың
Преюдициалды анықталган деректер дәлелдеуге жатпайды, яғни бұл іс
Тәжірибеде регрестік талаптарды қарастыруда преюдициалдың деректер жиі кездеседі.
Соттың бұрын қаралған азаматтың іс бойынша заңды күшіне
Үйғарылған (болжамды) деректерге, мысалы, көктем (наурыз) айларынын, басында
Даусыз деректер - заңмен танылған деректер. Заңға сәйкес
Дәлелдемелерсіз анықталған мән-жайларға:
осы заманғы ғылымда, техникада, өнерде, кәсіпшілікте жалпы қабылданған
адамның заңды білуі;
адамның өзінің қызметтік және кәсіби міндеттерін білуі;
олардың бар екендігін растайтын құжатты ұсынбаған және арнаулы
Дәлелдеу тәртібі заңмен регламенттелінген. Дәлелдеу қызметі азаматтық процестің
Дәлелдемелер келесі тұрғыдан бағаланады:
дәлелдемелердің қатыстылығы;
дәлелдемелерге жол беру;
дәлелдемелердің растығы;
дәлелдемелердің азаматтың істі шешу үшін жеткіліктілігі.
1.Дәлелдемелердің қатыстылығы - бүл іс үшін маңызды мән-жайлардың
Дәлелдемелердің қатыстылығы тәртібінің мәні - іске қатысты болатын
Іске қатысты дәлелдемелерді сотпен қатыстыру құқығы ҚР АІЖК-і
2.Дәлелдемелерге жол беру - бұл нақты азаматтық істер
Заң бойынша белгілі (тараптар және үшінші тұлғалардың түсініктемелері,
Кейбір жағдайларда азаматтың процесте өзге де мән-жайлар заңның
Нақты деректер (деректер және деректер туралы мәліметтер) заң
іске қатысушы тұлғалардың заңмен кепілдік берілген құқықтарынан айыру;
оларды ығыстыру арқылы;
істі сотта қарауға дайындау кезінде немесе сотта қарағанда
Оны жеке қарастыратын болсақ:
күш қолдану, қорқыту, алдау, сол секілді өзге де
оларға түсіндірмеудің, толық немесе дұрыс түсіндірмеудің салдарынан туындаған
осы азаматтық іс бойынша іс жүргізуді жүзеге асыруға
қарсылық білдіруге жататын адамның іс жүргізу іс-әрекетіне қатысу;
іс жүргізу іс-әрекетінің тәртібін айтарлықтай бұзу;
белгісіз көзден немесе сот отырысында анықтала алмайтын көзден;
дәлелдеу барысында қазіргі ғылыми білімге қайшы келетін әдістерді
Іс бойынша іс жүргізу кезінде нақты деректерді дәлелдемелер
өз бастамашылығы бойынша;
іске қатысушы (тараптар, үшінші тұлғалар, прокурор) тұлғалардың өтініші
Заңды бұза отырып алынған дәлелдемелер заңдық күші жоқ
Дәлелдемелердің жарамдылығы оларды алған кезде қолданыльш жүрген заңға
3. Дәлелдемелердің растығы - соттың тексеру нәтижесінде дәлелдеменің
Дәлелдемелердің қатыстылығы және оған жол беру тәртібіне сәйкес
Біріншіден, рас дәлелдемелер сапалы ақпарат деректерінен алынуы ңажет.
Екіншіден, дәлелдемелердің растығы бірнеше дәлелдемелерді бір-бірімен салыстыру арқылы
Үшіншіден, іс бойынша барлық дәлелдемелерді бағалау арқылы дәлелдемелердің
Азаматтьщ процесте дәлелдемелердің растығын анықтауда іс бойынша тараптар
4. Дәлелдемелердің жеткіліктігі - бұл істі шешуге қажетті
Егер дәлелдемелердің қатыстылығы, оған жол беру, оның растығы
Азаматтық іс жүргізу дәлелдеуінің сатылары:
Азаматтық істі әзірлеу кезінде дәлелдеу
Сотта дәлелдемелерді зерттеу
Іс бойынша шешім қабылдау үшін тұжырым жасау, бітімгершілік
3. Дәлелдемелерді жіктеу
Соттық дәлелдемелерді үш негіздер бойынша жіктеуге болады:
істің мән-жайлары бойынша дәлелдемелердің байланыс сипаты;
қалыптастыру негізі бойынша;
дәлелдемелерді қалыптастыру процесі.
1. Істің мән-жайлары бойынша дәлелдемелердің байланыс сипаты бойынша:
тікелей;
жанама болады.
Тікелей дәлелдеме - сәйкесті деректерді растайтын мән-жайлар анықтаумен
Жанама дәлелдеме - жеке алынған, бірнеше болжам тұжырымдарға,
Тікелей және жанама дәлелдемелердің растығын сот анықтауы қажет.
2.Қалыптастыру негізі бойынша:
жеке;
заттай дәлелдемелерге бөлініп қарастырылады.
Жеке дәлелдемелер - тараптардың және үшінші тұлғалардың түсініктемелері,
Заттай дәлелдемелер - жазбаша және заттай дәлелдемелер жиынтығы,
С.В.Курылев дәлелдемелердің тағы бір түрін белгілеп отыр -
3.Дәлелдемелер қалыптастыру процесі бойынша:
бастапқы;
туынды (өндірістік) дәлелдемелер болып бөлінеді.
Бастапқы дәлелдемелер - өз көзімен көрген куәнің айғақтарындағы
Туынды (өндірістпік) дәлелдемелер - басқа дәлелдеменің мазмұнын қайта
Бастапқы дәлелдемелер туынды (өндірістік) дәлелдемелерге қарағанда шындыққа жақын
Дәлелдеу процесіндегі ғылыми-техникалық құралдар
іске қатысушы адамдар – дәлелдемеледрі жинау мақсатында, сондай-ақ
ғылыми-техникалық құралдарды пайдалану кезінде жәрдем көрсету үшін сот
ғылыми-техникалық құралдарды қолдануға, егер олар:
заңда тікелей көзделсе немесе оның нормалары мен прнциптері
ғылымилығы жарамды болса
іс бойынша іс жүргізудің тиімділігін қамтамасыз ететін болса
қауыпсыз болса жол беруге болады деп танылады.
Ғылыми-техникалық құралдарды жасырын қолданудың нәтижесі, мұндай қолдануға заңмен
ғылыми-техникалық құралдады пайдалану тарап ұсынған анықтамамен белгіленеді немесе
ғылыми-техникалық құралдардың көмегімен алынған құжаттар мен басқа да
(ҚР АІЖК-і 90-бабы).
Қорытынды
Соттық дәлелдеу - бүл істің мән-жайларын соттың дәлелдемелер
Осы мән-жайларды ҚР азаматтық іс жүргізу заңында белгіленген
тараптардың және үшінші тұлғалардың түсініктемелерімен;
куәлардың айғақтарымен;
заттай дәлелдемелермен;
сарапшылардың қорытындыларымен;
іс жүргізу әрекеттерінің хаттамаларымен және өзге де құжаттармен
Сондықтан дәлелдеуге жатқызылмайды егер:
жалпыға белгілі деректер;
преюдициалды анықталған деректер;
үйғарылған (болжамды) деректер;
даусыз деректер қатысты болады (ҚР АІЖК-нің 71-бабы).
Курстық жұмыста дәлелдеу және дәледеме ұғымы толық және
Азаматтық іс жүргізу процесінде дәлдемелер орасан зор орын
Нормативтік актілер тізімі:
1995 жылы 30 тамызда республикалық референдумда қабылданған «Қазақстан
1999 жылғы 13 шілдедегі N 411-1 Қазақстан Республикасының
Қазақстан Республикасының Азаматтық iс жүргiзу кодексi 2007 жылғы
Әдебиеттер тізімі:
«Қазақстан Республикасының Азаматтық iс жүргiзу құқығы» Е.О.Егембердиев.
Астана-2006ж.
«Азаматтық құқық» 1 том. Сүлейменов М.К. алматы-2003 ж.
«Гражданское процессуальное право РК» Баймолдина З.Х. Алматы-2001г.
«Правохранительные органы РК». Алматы -2000 г.
«Қазақстан Республикасының Азаматтық iс жүргiзу құқығы» Қосанов.Ж.Х.
Алматы-1999ж.
«Азаматтық құқықтарды сот арқылы қорғау» Әбдірайымов Б.Ж., Нәркібаев
Алматы 1998ж
Қазақстан Республикасы Конституциясының түсіндірме сөздігі. Алматы 1996ж.
«Проблемы теории права» Алексеев С.С. Свердловск, 1972г.
18
