TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

 Жоспар - www.topreferat.com.kz

Кіріспе 2

1. Қаржы жүйесінің мәні 4

2 Қаржы жүйесінің құрылымы 7

Ақша жүйесі 9

Салық салу 14

3 Қазақстан Республикасының қазіргі қаржы жүйесі 16

Қорытынды 28

Қолданылған әдебиет тізімі: 30

1

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Қаржы

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ

 ЖОСПАР

Кіріспе 2

1. Қаржы жүйесінің мәні 4

2 Қаржы жүйесінің құрылымы 7

Ақша жүйесі 9

Салық салу 14

3 Қазақстан Республикасының қазіргі қаржы жүйесі 16
Қорытынды 28

Қолданылған әдебиет тізімі: 30

Кіріспе

Бүгінгі күні кез-келген елдің, жеке алғанда Қазақстанның қаржы
Алайда, экономикалық дағдарыстардың әр елде әр түрлі көлемділігі
Қаржы саясатын әзірлеу және жүзеге асыру, теория мен
• қаржы саясатының институционалды және теориялық негіздерін әзірлеу;

• стратегияны анықтау, яғни оның мақсаттарын жан-жақты негіздеу
• монетарлық үкімет әрекеттерінің тактикасын анықтау, яғни алға
Бүгінгі күні көптеген елдер, оның ішінде Қазақстанның
Қаржылар, ең алғаш рет XIII-XV ғасырларда қалалары сауда,
Мемлекеттік қаржылар арқылы салалық және территориялық аспектілердегі қоғам
Қаржылар объективті қажет, себебі қоғамдық даму қажеттіліктерімен шартталған
Қаржысыз кеңейтілген негіздегі өндірістік қорлардың өзі жеке және
Жоғарыда айтылғандарды қорыта келгенде, таңдап алған курстық жұмыс
Курстық жұмыстың мақсаты негізінде ақша қаражаттарының сәйкес қорлары
1. Қаржы жүйесінің мәні

Мемлекеттердің қаржы жүйесі—әрбір ақша қаражатары қорын қаржыландыратын қаржы-экономикалық
Қүқықтық мағынада, қаржы жүйесі деп— мемлекеттің қаржы-экономикалық мекемелер,
Жалпы қаржы құқығының және жеке институттарының пәні ретіндегі
Қаржы жүйесіне:

1. қаржы құрылғысы;

2. ақша жүйесінің құқықтық негіздері;

3. қаржы саласындағы басқару;

4. қаржылық жоспарлау;

5. қаржылық бақылау.

Мемлекеттің қаржы жүйесі әр түрлі қаржы буындарының және
1. ақша қатынастарының жиынтығы

2. ақша қорларының жиынтығы

3. басқару қаржы аппараты

Қаржы қатынастар мемлекет, кәсіиорындар, ұйымдар, салалар ақша қорларының
Мысалы:

• мемлекет пен кәсіпорындар арасындағы қаржы қатынастары—бұл бюджетке
• Кәсіпорындар арасындағы қаржы қатынастары бұл бір бірлескен
• Кәсіпорын мен оның жұмысшылары арасындағы қаржы қатынастар
• Кәсіпорын мен несие жүйесі арасындағы қаржы қатынасы
• Мемлекет пен халық арасындағы қаржы қатынастары бұл
Анықтамасы бойынша қаржы жүйесі - қаржы қатынастарының жиынтығы.
Қаржы жүйесі не бірлік принципінде, не қаржы жүйесі
Қаржы жүйесін ұйымдастыру принциптері:

1. Кез келген елдің қаржысы ұйымдастыру сипатында жүреді,
2. Елдегі ақша жүйесін ұйымдастыруға арналған институт мемлекеттегі
3. Қаржы саласындағы басқару — ұйымдастырушы сипатта болады,
4. Өсуді қаржылық жоспарлау бюджеттік жоспарлауға, банк жоспарлауына,
5. Қаржылық бақылау бюджеттік банк, ведомстволық бақылауға айналады.

2 Қаржы жүйесінің құрылымы

Қаржы жүйесі орталықтандырылған және орталықтандырылмаған қаржылардан тұрады.

Орталықтандырылған (жалпымемлекеттік) қаржылар:

• бюджет (республикалық және жергілікті);

• арнайы бюджеттен тыс қорлар (зейнетақы қоры, әлеуметтік
Орталықтандырылмаған қаржылар:

• материялық өндіріс сферасының және материалдық емес өндіріс
• халық қаржысы (табыс салығын төлеу, материалдық және
Жоғарыда айтылғандай, қаржы жүйесі бес буыннан тұрады, оның
Қаржы қатынастарының сфералары мен буындары өзара байланысты, ал
Қаржы жүйесінің әр түрлі буындары қаржылық бөлудің әр
Қаржы жүйесінің әрбір буыны өз кезегінде, қаржы өзара
Сақтандыру қатынастар сферасында әрбір буын сақтандыру, түрлендіру бойынша
Ақша жүйесі

Қаржы — экономикалық институттың негізі (қаржының бүкіл жүйесі)
Мемлекеттік несиенің негізгі формасы мемлекеттік несие. Несиені орналастыруда
Ақша жүйесі тарихи қалыптасқан және заңмен бекітілген ақшаның
Ақша жүйесінің элементтері:

1. ақша бірлігі;

2. ақша бірлігінің түрлері;

3. белгілерді эмиссиялау шарты;

4. валюта тәріптемесі;

5. ақша айналысы тәртібі.

Елдің ерекшелігіне және ондағы ақша қатынастарын мемлекеттік реттеу
1. ресми валюта бағалы (валюталық тепе-тендік)

2. баға масштабы.

Мемлекет ақша айналысын реттей отырып, ең алдымен, осы
Деноминация нәтижесінде, ескі ақша белгілерін белгіленген қатынас бойынша
Девальвация — ақша өлшемінің алатын құрамын төмендету.

Ревальвация — девальвацияға қарама-қарсы түсінік. Ол ұлттық валюта
Мемлекеттік бюджет

Мемлекеттік бюджет мемлекеттік қаржы жүйесінде орталық орынға ие.

Бюджет жүйесі елдің ерекшелігін, оның әлеуметтік-экономикалық құрылымын, мемлекеттік
Экономикалық мәні бойынша, мемлекеттік бюджет ақша қатынастарын білдіреді.
Қазіргі кездегі мемлекет бюджеті, оның түрлі функцияларын бейнелейтін
Бөлу функциясы мемлекеттегі шоғырланған ақша қатынастардағы қоғамдық қажеттіліктерді
Бақылау функциясы қаржы ресурстарының мемлекет қарамағына қаншалықты толық
Мемлекеттік бюджет — бұл мемлекеттік шығындардың және олардың
Бюджетке бюджеттен тыс қорлар енеді. Бюджеттен тыс қорлар
1-кесте. Мемлекеттік бюджет құрылымы

Бюджет табыстары қажетті шығыстарды жүзеге асыру үшін жеткіліксіз
Бюджет тапшылығы — шығыс бөлігінің табыс бөлігінен жоғары
Бюджет тапшылығы елдегі төтенше жағдайды әрқашан білдіре бермейді.
Егер бір бюджет тапшылығы терең болып, экономикадағы дағдарыстың
Мемлекеттік бюджет тапшылығын жабу мақсатында мемлекеттік несиенің ішкі
Мемлекеттік қарыздың өсуі экономикадағы капитал қорын, сәйкесінше, болашақтағы
Мемлекеттік қарыз ішкі және сыртқы болып бөлінеді, сонымен
Салық салу

Нарықтық экономиканың дамуы қаржы-экономикалық әдістерімен салық салу жүйесін
Салық мөлшерлемесі, жеңілдіктер, айыппұл арқылы салық салу шартын,
Қазіргі кезде, бүкіл әлемде, салық жүйесін оңайлату тенденциясы
3 Қазақстан Республикасының қазіргі қаржы жүйесі

Қаржы жүйесін құрудың негізіне мына қағидалар қойылған:

1. Қаржы жүйесін ұйымдастыруда централизм мен демократизмнің үйлесуі.
Бұл қағида жергілікті қаржы органдарының тиісті жергілікті әкімшілікке
Кәсіпкерлік секторда қаржы дербестігі анағұрлым толық көрінеді: оның
2. Ұлттық және аймақтық мүдделерді сақтау. Бұл қағида
Қаржы жүйесін құрудағы оның көрінісі мемлекеттік қаржы органдары
3. Қаржы жүйесі бірлігінің қағидасы орталық қаржы органдары
4. Қаржы жүйесінің жеке құрамды элементтерінің фунционалдық арналымының
Қазіргі кезде қаржы жүйесі терең өзгерістерге ұшырап, қайта
Халық қаржысы қаржы жүйесінің өзіндік бөлігі. Халық өз
Мұндай қатынастар сауда тараптарында, нарықтарда, халыққа қызмет көрсету
1-кестеде Қазақстан Республикасы халқының табыстарының қаржы қатынастары бойынша
Қазақстан Республикасының халқының табыстарының қаржы көрсеткіштері бойынша статистикалық
Мұндай қатынастар сауда тараптарында, нарықтарда, халыққа қызмет көрсету
Жұмысқа орналасу сұрағымен келгендер Жұмысқа

орналастырылды

Жұмысқа орналастыру жөнінде өтініш жасағандар-орналасқандар

2002 қаңтар- қыркүйек 2003

қаңтар-

қыркүйек

Барлығы оның ішінде

Оқитындар Еңбек қызметі мен айналысатындар

Жұмыс іздеп жүрген азаматтар саны

Пенсионерлер, еңбек қызмет мен aйналыспайтындар

Жұмыспен қамту орталығында есепте тұрған жұмыссыздардың саны 1999
Материалдық өндіріс тобы кәсіпорындар қаржысы негізін құрайды, олар
2-ші кестеде Қазақстан Республикасындағы ұйымдар мен кәсіпорындар қаржысы
Нарықтық қатынастарда тауар-ақша қатынастары мемлекетпен аз реттеледі.
Экономиканы қайта бағдарлау үшін ірі қаржы салымдары қажет,
Экономиканы қайта бағдарлау үшін ірі қаржы салымдары қажет,
2-кесте. Кәсіпорындар мен ұйымдар қаржысы

1998 1999 2000 2001 2002

Барлық зиян пайда, олардың ішінде: 96053 73220 -32756
Өнеркәсіп 85381 62255 3985 -16569 -7374

Кен өндіру

- 23552 -9802

Өңдеуші өндіріс және электр энергиясы, газ және су

-42655 5860

Ауыл шаруашылығы 21999 -20841 -27396

Аңшылық және орман шаруашылығы

-23648

Құрылыс 15322 6262 -222 928 -923

Көлік және байланыс 12790 24834 -3978 4656 2417

Дайындамалар 219 207 115

Жабдықтау және өткізу 2062 393 -57

Сауда және қоғамдық тамақтану, қонақ үйлер мен ресторандар
Тұрмыстық қызмет көрсету -379 -155 3 -1661 -691

Білім беру

142 81

Денсаулық сақтау

11 39

Мемлекет бюджет-қаржы жүйесінің басты буыны болып табылады. Қазақстан
• қосымша құн салығы;

• акциздер (жанама салық);

• кәсіпорын, ұйым, бірлестік пайдасына салынатын салық;

• халыққа салынатын (еңбек ақыға, кәсіпкерлік қызметіне салынатын
• баж салығы, жергілікті салықтар мен табыстар;

• сыртқы экономикалық қызметтен түсетін табыстар (кеден, импорт,
• Қазақстан Республикасының ұлттық банкісінің пайдасы;

• жер салығы, ренталық төлемдер және тағы басқа.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік бюджетінің шығыстары:

• халық шаруашылығын қаржыландыру (АӨК, көлік және тағы
• әлеуметтік, мәдени іс шараларды қаржыландыру;

• ғылымды қаржыландыру;

• қорғанысқа;

• мемлекеттік үкімет органдарын ұстау;

• құқық қорғау органдарын ұстау.

Мемлекеттік бюджет табыстарын қалыптастыру — маңызды үрдіс. Ол
Мемлекеттік бюджет шығыстарының экономикалық мәні капиталистік ұдайы өндіріс,
Мемлекеттік бюджет шығыстары, құрамы мен құрылымы, мемлекет алдындағы
Қоғамдық ұдайы өндірістегі рөлі бойынша шығыстарды өндіретін үздіксіз
Екінші топта әлеуметтік-мәдени іс-шараларды қаржыландыру, қорғанысқа және мемлекетті
Осы екі шығыстар арасындағы қатынас бюджет тиімділігін анықтайды.
Бұл оны, экономиканы орталық жалпы мемлекеттік басқару құрамына,
Қазақстан Республикасының ақша жүйесін сипаттай отырып, келесі белгілерді
1. Ақша жүйесі ақшаға негізделмеген, ақшалай тауар ретінде
2. Ақшаның бірден-бір элементі, эмиссиялау орталығы болып табылатын,
3. Ақша бірлігінде, Қазақстан теңгесінде — баға масштабы
4. Қазақстан теңгесі Қазақстан Республикасының территориясында бірден-бір заңды
Ұлттық валюта 1993 жылы 12 қарашадағы "Қазақстан Республикасының
Ақша айналысының негізгі түрлері:

1) тауарға (жұмыс, қызмет) ақша төлеу;

2) тауарлы емес операциялардағы төлемдер;

3) қаржы міндеттемелерін атқару.

Ақша айналысының негізгі формалары:

1) қолма-қол ақша айналысы;

2) қолма-қол емес ақша айналысы.

Ақша айналысын реттеудің негізгі әдістері:

1) ақша операцияларын жүргізу ережелері мен тәртіптерін, нормативтік
2) нақты ақша операциясының жеке құқықтық актісін шығару
3) ақша операциясын жүргізу тәртібін келісіммен (ақша міндеттемелерінің
Мемлекеттік несие — бір тарабы мемлекет, ал кредитор
1. Мемлекеттік несие жолымен жұмылдыратын қаражаттар өндірістік және
2. Алынған және берілген несиелер мен олардың проценттерінен
Мемлекеттік несие түрлеріне қарай: ішкі, сыртқы (халықаралық), жарты
Ішкі несиеде мемлекеттік несие қатынастары үкімет, жергілікті үкімет
Халықаралық несиеде қатынастарға, бір жағынан, үкіметтер, жергілікті үкімет
Жарты мемлекеттік несие отандық қарыз алушылармен, кәсіпорындармен, ұйым,
Бюджеттен тыс қорлар қатаң анықталған мақсаттарға қолданылатын ақша
• отандық кәсіпорындарды қаржыландыру, қаражаттандыру, несиелену жолымен өндіріс
• қоршаған ортаны ластағаны үшін айыппұлдар есебінен қаржыландыра
• қарыз беруге болады, оның ішінде шетел партнерлеріне.

Бюджеттен тыс қорлардың пайда болуы, 1991 жылдан бастап
Бұл мақсаттарға экономиканы тұрақтандыру қоры сәйкес келді. Басқа
Қазақстан Республикасының өтпелі кезеңдегі бюджеттен тыс қорлардың орта
Қорытынды

Мен өз курстық жұмысымды қорытындылай келсем, бүгінгі күні
Мен Қазақстанның болашақ экономисті ретінде қаржы саясатына мына
Біріншіден, біздің елімізде жер, мемлекеттің иелігіне де, екі-үш
Екіншіден, менің ойымша қаржы жүйесін инвестиция арқылы ретке
Үшіншіден, қаржы жүйесін ретке келтіру үшін алдын ала
Сонымен қорытындылай келсек, ойдағы жоспарды тек сөзбен ғана
Қолданылған әдебиет тізімі:

1. Закон Республики Казахстан от 1 апреля 1999
2. Аблязов М. Отсутствие бюджетной политики у правительства
3. Арбабаева Г. На заседании правительства было отмечено
4. Бенельгабдин А.Э. Финансовая система: экономическое содержание и
5. Дроздов Г.Н. Общая теория финансов. Москва, 1999
6. Ильясов А.А. Государственный бюджет. Алматы, 1999 г.

7. Ковалёв В.М. Общая теория финансов. Москва, 1999
8. Мельников В.Д., Ильясов К.К. Финансы. Алматы: Каржы-каражат,
9. Нусупов А. На разных уровнях. Деловая неделя
10. Статистический сборник Казахсиана 2000 г: Социально-экономическое развитие
1

Мемлекеттік бюджет

табыстар

шығыстар

Салықтар, оның ішінде:

• табыс салығы

• пайда салығы

• қосымша құнға салық

• арнайы салықтар

мемлекеттік басқару

халықаралық қызметтер

ұлттық қорғаныс

құқық қорғау қызметі, сот жүйесі өнеркәсіп, энергетика, құрылыс
көлік, байланыс білім

мәдениет, өнер, бұқаралық ақпарат

денсаулық сақтау, денешынықтыру, әлеуметтік саясат,

төтенше жағдайларды алдын алу және жою,

ауыл шаруашылығы, балық аулау,

іргелі ғылыми зеттеулер,

резервтер мен қорлар

мақсатты бюджет қорларының шығыстары

республика субъектілері мен аймақтарға қаржылық көмек.

Салықтан тыс түсім, оның ішінде:

• мүліктен

• жекешелендіруден

• сыртқы экономикалық қызметтен

•әлеуметтік сақтандырудың мемлекеттік қорларына аударымдар

• зейнет ақы қорлары

• жұмыссыздықтан сақтандыру қорлары