Кәсіпорындағы инновациялық қызмет курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
Кіріспе…………………………………………………………………………….3
І бөлім. Инновация түсінігі және инновациялық саясат
1.1. Инновация мәні және қасиеттері…………………………………………6
1.2. Инновация түрлері………………………………………………………...9
1.3. Инновациялық саясат…………………………………………………….11
ІІ бөлім. Кәсіпорындағы инновациялық қызмет
2.1. Кәсіпорындағы инновациялық үлгілер………………………………....15
2.2. Инновацияның даму заңдылықтары……………………………………17
ІІІ бөлім. Жаңа техника мен технологияның көрсеткіштері
3.1. Инновацияны жүзеге асыру шарттары..............................……………...21
3.2. Инновация факторлары..............................................................................22
3.3. Ғылыми-техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі………………………………………………………………………...25
Қорытынды……………………………………………………………………...28
Пайдаланған әдебиеттер тізімі……………………………………………........30
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 29 бет
Пәні: Қаржы
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
Кіріспе…………………………………………………………………………….3
І бөлім. Инновация түсінігі және инновациялық саясат
1.1. Инновация мәні және қасиеттері…………………………………………6
1.2. Инновация түрлері………………………………………………………...9
1.3. Инновациялық саясат…………………………………………………….11
ІІ бөлім. Кәсіпорындағы инновациялық қызмет
2.1. Кәсіпорындағы инновациялық үлгілер………………………………....15
2.2. Инновацияның даму заңдылықтары……………………………………17
ІІІ бөлім. Жаңа техника мен технологияның көрсеткіштері
3.1. Инновацияны жүзеге асыру шарттары..............................……………...21
3.2. Инновация факторлары..............................................................................22
3.3. Ғылыми-техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі………………………………………………………………………...25
Қорытынды……………………………………………………………………...28
Пайдаланған әдебиеттер тізімі……………………………………………........30
Кіріспе
Курстық жұмыстың мақсаты - Қазақстандағы инновацияның дамуы туралы,
Кәсіпорынның инновациялық қызметі - бұл жаңа немесе өнімнің
Инновацияның екі тұрпаты ажыратылады:
өнімділік;
үдерістік.
Жаңа өнімді өндіріске енгізу инновацияның түбегейлі өнімділігі
ретінде анықталады. Мұндай жаңалықтар негізінде жаңа технологияға негізделеді,
Процестік инновация - бұл жаңалықты енгізу немесе өндіріс
Жаңалық дәрежедегі инновация негізінде жаңа, яғни өткен, отандық
Инновацияның өмірлік кезеңі өзара байланысты процестердің және жаңалықтарды
Кәсіпорынның инновациялық қызметін әзірлеуде, енгізуде, жаңалықтарды пайдалануда қосылатындары:
жаңалық идеяны әзірлеу, зертханалық ғылыми жұмыстар, өнімнің
өнімнің жаңа түрлерін дайындау үшін шикізаттар мен
жаңа өнімді дайындауда технологиялық процесті әзірлеу;
қажетті өнімдерді дайындау үшін жобалау, жасау, сынақтан өткізу
жаңалықтарды іс жүзіне асыруға бағытталған ұйымдастырушылық- басқарушылық шешімдерді
қажетті ақпараттық ресурстарды және инновацияны ақпаратпен қамтамасыз етуді
қажетті ғылыми-зерттеу және конструкторлық жұмыстарды жүргізу үшін дайындау,
лицензиялау, патенттеу, ноу-хау жұмыстарын жүргізу немесе қажетті құжаттарды
инновацияны жетілдіруді ұйымдастыру және маркетингтік зерттеулерді жүргізу.
Инновациялық өнім дегеніміз бұл түрлі дәрежеде технологиялық өзгерістерге
Өнім инновациясына технологиялық жаңа және технологиялық жетілдірілген өнімдерді
Үрдіс инновациясына технологиялық жаңа немесе өнімдерді табыстау әдістерін
Инновациялық қызмет дегеніміз технологиялық жаңа ойларды (әдетте ғылыми
Технологиялық инновациялар рынокта енгізілген, жетілдірілген өнімдер немесе қызметтер,
Инновациялық - белсенді кәсіпорындар деп әзірмелерді және жаңа
І бөлім. Инновация түсінігі және инновациялық саясат
Инновация мәні және қасиеттері
Әлемдік даму үрдісі ғылыми - техникалық серпелісті түбегейлі
Қазіргі уақытта технология, құрал-жабдықтар, кадрлар даярлау, өндірісті ұйымдастыру
Жаңалық, жаңарту және инновация. Ғылыми-техникалық серпіліс заңдылықтарының мәселесі,
Жаңалық - бұл қандай да бір іс-әрекет аясында
Заңнама бойынша «инновация - нарықта сатылатын жаңа немесе
Инновацияның ерекше мазмұнын өзгертулер құрайды, ал инновациялық іс-әрекеттің
жаңа техника, жаңа технологиялық үрдістерді пайдалану немесе өндірісті
жаңа қасиеттері бар өнімді өндіру;
жаңа шикізат түрін пайдалану;
техникалық қамсыздандыруды ұйымдастырудағы өзгерістер;
өнімді сатуда жаңа нарықтың пайда болуы.
Кейінірек, 1930-жылдары, ол инновация тұтыну тауарларының жаңа түрлерін,
Мұндай көзқарасқа халықаралық стандарттарға негізделген нарықтық экономика жағдайында
жаңа немесе жетілдірілген технологиялық үдерістерде;
нарықта ендірілген технологиялық жаңа немесе жетілдірілген тауарлар мен
іс жүзінде пайдаланылған өндіріс тәсілдері мен оны ұйымдастыру
Сонымен, «инновация – бұл бір мезгілде екі бірдей
Инновация нарықта немесе өндірістік үдерісте ендірілген жағдайда ғана
жаңалығы болуы керек;
нарық сұранысын қанағаттандыруы керек;
өндірушіге пайда әкелуі керек.
Демек, инновация – белгілі бір тұтынушылардың сұранысын қанағаттандыру
1.2. Инновация түрлері
Инновациялық іс-әрекетті басқару оны ұзақ уақыт бойы зерттеген
Кесте 1.1.
Инновацияның саралануы
Белгілері Инновация түрлері
1. Енгізілген өзгерулердің тереңдігіне қарай Радикалдық (немесе түп
2. Технологиялық көрсеткіштері бойынша Өнімдік. Үдерістік
3. Нарық үшін жаңалық түрлері бойынша Әлемдік сала
4. Орнын басушылығы бойынша Орнын басушы. Күнін жоюшы.
5. Қамту аймағы бойынша Жергілікті. Жүйелік. Стратегиялық
6. Нарыққа шыққан уақыты бойынша Көшбасшы-инновациялар. Ізбасар-инновациялар
Радикалдық инновация - бұл бұрын соңды белгісіз болған
өнім құрылымын өзгеріссіз қалдыратын, бұйымның көрсеткіштеріне, қасиетіне және
кәсіпорынның табысын ұлғайту және ағымдық сұранысты қанағаттандыру мақсатында
Өнімдік инновация өндіріске немесе нарыққа технология жағынан жаңа
Үдерістік инновация технологиялық жаңа немесе едәуір жетілдірілген өндірістік
1.3. Инновациялық саясат
Экономикалық қатынастардың жалпы жүйесінде инновациялық қызметтің түпкі нәтижелері
Қазіргі уақытта ғылымды көп қажетсінетін отандық өндіріс дамыту,
Қазақстаннның ғылыми - технологиялық саясаты инновациялық үдерістерді жандандыруға,
Ғылыми-техникалық салада кәсіпкерлік секторды қалыптастырмай инновациялық қызметті дамыту
Қазақстандық өндірушілерге ғылыми әзірлемелерді рыноктық тауар деңгейіне жеткізу
Зияткерлік меншікті пайдалану мен құқықтарын қорғау инновациялық
Инновациялық дамудың базалық үлгісі негізінде ішкі (өсіру) және
Сонымен, ғылыми-техникалық және инновациялық қызмет саласындағы мемлекеттік саясаттың
- мемлекеттің қатысуымен маманданған венчурлік қорлар құру және
инновациялық қызмет субъектілерін мемлекеттік қолдау нысандары мен әдістерін
инновациялық қызметтің мемлекеттік, салааралық, салалық және өңірлік сипаттағы
технологиялардың өркениетті нарығы үшін жағдайлар жасау, яғни авторлық
отандық кәсіпорындардың үздік әлемдік тәжірибеге сәйкес сапа
халықаралық донор ұйымдардың, мүдделі қаржы-несие және шаруашылық құрылымдарының
ІІ бөлім. Кәсіпорындағы инновациялық қызмет
Кәсіпорындағы инновациялық үлгілер
Инновациялық үдеріс деп идеяның іргелі және қолданбалы зерттеулер,
қарапайым ұйымішілік (табиғи);
қарапайым ұйымаралық (тауарлық);
кеңейтілген.
Қарапайым ұйымішілік инновациялық үдеріс жаңалықтың қалыптасуы мен пайдаға
Инновациялық үдерісті тауарлық түрге көшуімен бірге ол екі
Инновациялық үдеріс циклдік сипатқа ие және соңғы уақытқа
ІЗ-ҚЗ-ТӨ-Иг-ӨӨ-М-Ст, (2.1.)
мұнда:ІЗ - іргетасты зерттеулер;
ҚЗ - қолданбалы зерттеулер;
ТӨ - технологиялық (тәжірибе-конструкторлық) өңдеулер;
Иг - игеру;
ӨӨ - өнеркәсіп өндірісі;
М - маркетинг;
Ст - сату (өткізу).
Осы үлгі бойынша әзірленген іргетасты идеялар қолданбалы зерттеулерде
Басқарылатын сызықтық емес (интербелсенді) үлгісінің сызықтық үлгіден айырмашылығына
интербелсенді үлгі инновациялық үдерістер кезеңдердің арасында өзара әрекеттесу
жаңа идеялар инновациялық үдерістің барлық сатыларында пайда болып
зерттеу нәтижелері инновациялық үдерісті әртүрлі пайдаланады;
басқарымды сызықты емес үлгісі инновациялық үдерістің менеджерлері мен
2.2. Инновацияның даму заңдылықтары
Шумпетер Й. тәсіліне сәйкес инновацияны келесі аспектілердің кем
технологиялық;
қолданбалы;
нарықтық сегменттеу;
ұйымдастырушылық.
Бұл аспектілер келесі түрде сипатталады: технологиялық - жаңа
Янсен Ф. пікірінше, инновациялық үдерісті инновация алаңы түрінде
Траекториядағы жағдайлардың өзгеру үдерісін инновациялық үдеріс деп сәйкестендіруге
Ғылыми-техникалық дамуды жай ғана жаңа ғылыми-техникалық білімдерді іске
Технология, инновация құрудың негізі ретінде, әр түрлі көзқарас
механикалық жүйелер;
буды пайдаланатын технологиялар;
электр энергиясын пайдаланатын технологиялар;
автоматтандыру және химияландыруға негізделген технологиялар;
биотехнология, компьютерлендіру мен электрондау;
нанотехнология, гендік инженерия, мультимедиялық интербелсенді ақпараттық жүйелер.
Технология инновацияны (жаңартуды) іске асырудың әмбебап түрі. Қазіргі
Инновация менеджментінде жаңа әдіс-амалдарды дамытуды қоса алғанда, инновациялық
Сонымен, инновация жаңа технология ендіру, жаңа қосымшаларды пайдалану
ІІІ бөлім. Жаңа техника мен технологияның көрсеткіштері
Инновацияны жүзеге асыру шарттары мен факторлары
Жұмыс істеп тұрған кәсіпорын болсын немесе жаңадан құрылған
Инновациялық әлеуметтің қалыптастыру инновациясының ішкі және сыртқы ортасы.
Жаңартуларды ойлап табу және басты шарты - кәсіпорында
зияткерлік ресурсы (технологиялық құжаттама, жаңалықты игеру патенттері, лицензиялары
материалдық ресурстар (тәжірибе - аспаптық база, заманауи технологиялық
қаржылық (меншіктік, несиелік, инвестициялық, аймақтық, гранттар).
кадрлық (жаңашыл-көшбасшы, инновацияға ынталы персонал, қызметкерлердің ғылыми-зерттеу институттарымен
инфрақұрылымдық ресурстар (меншікті ҒЗТКЖ бөлімшелері, жаңа өнім маркетингі
Аталған ресурстар кәсіпорынның жалпы ресурстық әлеуетінің бір бөлігі
Сонымен, компанияның инновациялық дамуы көп ретте компанияның инновация
Инновация факторлары
Кәсіпорынның өмір сүру циклінің сатылары және инновацияны қаржыландыру.
Компанияның даму кезеңіне байланысты оған әртүрлі қаржыландыру көздері
Сызба 3.1.
Кәсіпорынның даму үлгісі
Кәсіпорынның өмір сүру циклінің сатылары
Жасақтау Басталуы Ерте өсу Кеңею Жетілу
Жасақтау – зерттеу жұмыстарына, басталу кезеңіне жеткенге дейінгі
Басталуы - өнімді жетілдіруге және алғашқы маркетинг жүргізуге
Ерте өсу - компанияны дамыту және өндірісті өрістету
Кеңею - бұл компанияның капитал нарықтарына қол жеткізгеннен
Толығу (жетілу) сатысында қалыптасқан, даму шыңында тұрған компанияның
Кесте 3.2.
Инновациялық компаниялардың қаржыландыру көздерінің құрылымы
Қаржыландыру
көзі Өркендеу (өсу) сатысы Толысу кезеңі
Жасақтау Басталу Ерте даму Кеңею Толығу
Жеке адамның жинақтары *** *
«Бизнес періштелер»қаражаттары * ** *
ЖОО қаражаттары, гранттар ** *
Бизнес-инкубаторлар мен сол тәріздес құрылымдар ресурсы
** *
Венчурлік компаниялар (қорлар)
*** ***
Қор нарықтары
*** ***
Банктер
*** ***
Ескерту:
*-қолайлы қаржыландыру ішіндегі тартымдылығы төмен қаржы көзі;
**-тұрақты қаржы көзі;
***-оңтайлы қаржы көзі.
Өркендеу сатысындағы компанияның қаржыландыру көздері. Өркендеу кезінде инновациялық
жеке адамның жинақтары;
гранттар,жоғарғы оқу орындарының қаражаттары;
бизнес-инкубаторлар ресурсы;
«бизнес періштелер» қаржысы;
Венчурлік компаниялар (қорлар).
Қаржы көздерін бұлайша шартты түрде бөлу инновациялық компанияны
Қаржыландыру көздерінің ерекшелігі шағын инновациялық компаниялары іс-әрекеттің ерекшелігімен
3.3. Ғылыми-техникалық прогрестің экономикалық және әлеуметтік тиімділігі
Нарықтық экономика жағдайында инновациялық қызметтің тиімділігін талдау қиындайды
Техникалық - ұйымдастырушылық деңгейінің экономикалық тиімділігін арттыру көрсеткіштері
Техникалық және ұйымдық дамудың экономикалық тиімділігін арттыру шаралары
еңбек өнімділігінің үстелуі, жұмыс істеушілердің саны және еңбекақы
материалдық қайтарымның үстелуі (материалды қажетсіну), материалдық ресурстардың шығындарының
негізгі өндірістік қорлардың қор қайтарымының үстелуі (қор сиымдылығының
айналым қаражатының айналым жылдамдығының үстелуі, (босатып алу немесе
қарқындату есебінен еңбек, материалдық және қаржы ресурстарын тиімді
пайданың немесе өнімнің өзіндік құнының үстелуі;
кәсіпорынның төлем қабілеттілігі және қаржы жағдайының көрсеткіштерінің үстелуі.
Қолданылатын техникалық және технологиялық шешімдердің
үнемділігі өндірістің мүмкіншілігімен тығыз байланысты. Өндірістің технологиялық деңгейінің
Жобалауда, әзірлеуде және жаңа техника мен технологияны өндіріске
Бірінші кезең – бұл инновациялық шараларды іске асыру
Екінші кезең – бұл қаржыландырудың мүмкіншілік көздерін анықтау;
Үшінші кезең – бұл жаңа техника мен технологияны
Төртінші кезең – бұл экономикалық көрсеткіштерді салыстыру арқылы
Өндіріс жағдайында экономикалық тиімділікті анықтау кезінде мыналар пайдаланылады:
өнімде және қызмет көрсетуде қолданыстағы көтерме сауда, бөлшек
қолданыста заңды түрде белгіленген өндірістік ресурстар (өндірістік қорлар,еңбек
қолданыстағы кәсіпорынның пайдадан нормативтік аударымы және орталықтандырылған салалық
банкілердің несие берудегі немесе жеке қаржыларын сақтау жөніндегі
валюталық түсімдерді қайта есептеу нормативтері, т.б.
Жалпы түрінде ғылыми - техникалық прогресті жеделдету тиімділіктің
Экономикалық нәтижелілік – бұл еңбек өнімділігінің артуы, еңбек
Ресурстық нәтижелілік – бұл кәсіпорындарда ресурстарды босатып алу:
Техникалық нәтижелілік – бұл жаңа техника мен технологияның,
Әлеуметтік нәтижелілік – бұл халықты материалдық және мәдени-тұрмыстық
Бұл нәтижелерге қол жеткізуге болады, егерде үкімет тарапынан
Қорытынды
Қурстық жұмысты қорытындылай келе, кәсіпорынның инновациялық қызметі деп
Қазіргі уақытта отандық өндірісті дамыту, бәсекеге қабілетті өнімдерді
Ғылыми-техникалық салада кәсіпкерлік секторды қалыптастырмай инновациялық қызметті дамыту
шағын кәсіпкерлікті ірі кәсіп орындармен біріктіру мақсатында табиғи
шағын бизнесте инновациялық және ғылымды көп қажетсінетін өндірістерді,
отандық өндірушілерге ғылыми әзірлемелерді рыноктық тауар деңгейіне жеткізу
Зияткерлік меншікті пайдалану мен құқықтарын қорғау инновациялық қызметті
Инновацияны өсіру стратегиясы өзіндік технологияларын белсенді жетілдірілген елдерге
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
1. Н.Ә.Назарбаев «Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде қалыптасуы және
2. Н.Ә.Назарбаев «Қазақстан-2030» Елбасының Қазақстан халқына жолдауы.
3. Богатин Ю.В., Швандар В.А. Оценка эффективности бизнеса
4. Дауренбекова А.Н. Қазақстан өнеркәсібінің индустриялық деңгейін көтерудің
5. Ералы А.Қ., Қабылбеков М.Г. Кәсіпорын экономикасы,
6. Мейірбеков А.Қ., Әлімбеков Қ.Ә. Кәсіпорын экономикасы:оқу құралы-
7. Ниязбекова Р.Қ., Рахметов Б.А., Байнеева П.Т. Кәсіпорын
8. Оразалин К.Ж., Есайдар І.С., Төлегенов Б.Т. Кәсіпорын
9. Оразалин К.Ж. Кәсіпорын экономикасы. Оқу құралы: Алматы,
10. Өмірзақов К. Кәсіпорын экономикасы. Оқу құралы: Орал,
11. Сейтқазиева А., Бекназарова А. Кәсіпорын экономикасы және
4
