TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

Кіріспе

1 тарау.

1.1. Оқушылардың сабақтан тыс әрекеттеріндегі оқу мен тәрбие үрдістерін біріктіру шартары.

1.2. Оқушылардың сабақтан тыс уақыттары танымдық сипатын күшейту.

2 тарау.

2.1. Кіші мектеп жасындағы оқыушыларға берілетін сабақтан тыс тәрбие процесі

2.2. Тәрбиенің мақсаты жайлы жалпы түсінік.

2.3. Эстетикалық тәрбие туралы білім қалыптастыру.

Қортынды

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 43 бет
Пәні:
-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ



Мазмұны

Кіріспе

1 тарау.

1.1. Оқушылардың сабақтан тыс әрекеттеріндегі оқу мен тәрбие
1.2. Оқушылардың сабақтан тыс уақыттары танымдық сипатын күшейту.

2 тарау.

2.1. Кіші мектеп жасындағы оқыушыларға берілетін сабақтан тыс
2.2. Тәрбиенің мақсаты жайлы жалпы түсінік.

2.3. Эстетикалық тәрбие туралы білім қалыптастыру.

Қортынды

Кіріспе

Шағын мектептер қоғамның барлық даму кезеңінде және бүгінгі
Шағын мектепте сабақтан тыс жұмыстардың орны ерекше. Сабақтан
Оқушылардың сабақ үстіндегі және сабақтан тыс әрекеттерінің бірігуі
Шағын мектептерде оқу мен тәрбиенің біріктірлуі мына төмендегі
- базалық кәсіпорындарда, табиғат аясында, мұражайларда, мәдени мекемелерде
- ауылдық гимназияларда, лицейлерде оқыту үшін әр түрлі
- таңдауы бойынша, еркін сабақтар, оқу пәндері бойынша
- кәсіптік бағдар бойынша соған сәйкес оқу бағдарламаларын
- біріктірілген және пән аралық оқу сабақтарын жүргізу.
Шағын мектептің басшыларынан, мұғалімдерден кәсіби икемділіктері мен шығармашылық
Оқушылардың сабақтан тыс әрекеттеріндегі оқу тәрбие үрдістерін біріктірудің
- Ұлттық және жергілікті дәстүрлерді ескере отырып, мектептің
- Оқушылардың қызығушылығы мен сұраныстарына қарай шығармашылық бірлестіктер,
- Оқушылардың мектепте демалыс уақытын (шығармашылық байқаулар, пікір
- Оқушылардың клубтық бірлестіктерін, үлкендер мен балалардың шығармашылық
- Оқушыларды саналы түрде кәсіп таңдауға, экономикалық білімдерді
- Оқушылар ұжымында өзіндік басқаруды дамыту: оқушылар арасынан
- Мектептің қоршаған ортамен байланысын кеңейту ауыл оқушыларын
1 тарау.

1.1.1 Оқушылардың сабақтан тыс әрекеттеріндегі оқу мен тәрбие
Оқушылардың сабақтан тыс уақыттары ақыл-ой, танымдық сипаттағы әрекеттерін
Жалпы алғанда, сабақтан тыс әрекеттер оқушылардың білімдерін кеңейтіп,
Абай (Ибрагих) Құнанбаев шығармаларын әдебиет, тіл, тарих, педигогика,
Сондықтан өз зерттеуімізде тәрбие беру жұмыстарын ұйымдастыруда ақын
Сонымен бірге сабақ үстінде ақын шығармалары арқылы эстетикалық
Бұл ретте мынандай мәселелерді ескеру жұмыстың нәтижелілігіне септігін
Нақты және белгілі сезімде қалған әсерлердің жинақталған қорынан
Эстетикалық білімнің басқалардан айырмашылығы: ол адамның бүкіл жан
2. Эстетикалық тәрбие білімі эстетикалық қабылдаудың біліктілігі мен
3. Эстетикалық тәрбие тұлғаның қажеттену және қабілет секілді
Абай шығармалары арқылы ағылшын сабағында эстетикалық тәрбие беруі
Мұны шешу мақсатында «Абай шығармаларындағы эстетикалық тәрбиеге қатысты
Төменде оның кестесі ұсынылып отыр.

Тәрбие беру Тәрбие берудің Өткізу

жұмыстары мазмұны, жоспарларын

формалары мән түзіп, оларды

әдістері. өткізу

тәсілдерін жазу

және түсіндіру

Ақын шығармаларының эстетикалық тәрбиелік мәнін студенттердің жеке түсінуіне
Өйткені, студенттер ақын шығармаларының мазмұнын ана тілінде толық
Табысты оқу қамтамасыздығы үшін неге оқыту қажет, білім
1.2. Оқушылардың сабақтан тыс уақыттары танымдық сипатын күшейту.

Білімдендіру қызметін іске асыруға бағытталған дәстүрлі педагогикада білім
Бұл көзқарастан демократиялық қоғамның басты міндеті -шығармашыл, дербес
Соңғы кездерде білімді адамиластыру идеясының арқасында білім мазмұнының
Оқу тәрбие барысында ең алдымен шәкірттерде құндылықты-мәнді сұраныстар
Тұлғалық бағдардағы білім мазмұны мейілінше толық құрылымға келтірілген,
-нәтижелік формасы - білім (қоғам, табиғат, техника, ойлау,
-үлгі бойынша орындау ептіліктері (ақыл-ес және практикалық ептіліктер
-проблемді жағдайларда қалыптан тыс шешеімдер қабылдау ептіліктері формасындағы
-тұлғалық бағдар (қоршаған ортаға, дүниеге, адамдарға, өз басына,
Білім мазмұнының аталған элементтері бір-бірімен байланысты және өзара
Білім мазмұны тарихи сипатқа ие. Ол қоғам дамуының
Білім мазмұнының материалдық теориясын қолданушылар білімнің негізгі мақсаты-оқушыларға
Білім мазмұнының формалардың теориясын қалаушылар оқуды шәкірттердің қабілеттері
Қазіргі дәуір педагогикасында бұл екі теория да сынға
Білім мазмұнының міндеті қоғамның әлемдік деңгейге сай жалпы
Білім мазмұнын қалыптастырудағы басты мақсат-аралық, ұлттық, этникалық, діни
Білім мазмұны жалпы және кәсіби білімдерден құралады. Жалпы
Кәсіби білім мазмұны адамға нақты еңбектік іс-әрекет саласындағы
Педагогика ғылымында білім мазмұнын іріктеудің өлшем-шек жүйесі қабылданған.
-тұлғаның жан-жақты дамуы және оның базалық мәдениетінің қалыптасуына
-оқу пәндері мен қоғамдық практикаға енетін білім материалдарының
-әрқилы жас деңгейіндегі оқушылардың нақты мүмкіндіктеріне сәйкес болуы;

-материал мазмұны көлемінің оқушының мүмкін болған игеру уақытына
-жалпы орта білімді құрастыруда халықаралық тәжірибені ескеру;

-осы заманғы мектепте бар оқу-әдістемелік және материалдық базаға
Білім мазмұны оқу жоспарларында, бағдарламаларында, оқулықтар мен оқу
Түбір жоспар негізінде жеке ерекшеліктерін ескерумен мектеп өз
Оқу бағдарламаларының түбілі, оқу-жұмыс және авторлық түрлері ажыралады.
Оқу -жұмыс бағдарламалары түбір жоспары негізінде түзіліп, мектептің
Авторлық оқу жоспарларында білім стандартының талаптары міндетті сақталады,
Концентрлі әдіске орай бір оқу сатысында өтілген оқу
Тізбекті әдіспен түзілген оқу бағдарламадарында әр кезекті оқу
Білімдік оқу материалының нақты мазмұны оқулықтар мен оқу
Оқулық мектептік білім ақпаратының көзі әрі оқу жабдығы,
Оқулықтың басты көрінісі-мәтінде. Мәтін келесі біріліктерден құралады:

-негізгі (тұғыр терминдер, олардың анықтамалары, негізгі деректер, құбылыстар,
-қосымша (құжаттар, хрестоматиялық және анықтамалық материалдар, өмірнама деректері,
-түсініктеме( кіріспе, ескертулер, сөздіктер, көрсетпелер және т.б.)

Оқушыларға қосымша оқу құралдары дайындалады. Мұнда оқулық материалдарының
2 тарау.

2.1. Кіші мектеп жасындағы оқыушыларға

берілетін сабақтан тыс тәрбие процесі

Шағын мектептер қоғамның барлық даму кезеңінде және бүгінгі
Кіші мектепте сабақтан тыс жұмыстардың орны ерекше. Сабақтан
Оқушылардың сабақ үстіндегі және сабақтан тыс әрекеттерінің кірігуі
-базалық кәсіпорындарында, табиғат аясында, мұражайларында, мәдени мекемелерде мектептен
-ауылдық гимназияларда, лицейлерде оқыту үшін әртүрлі жас тағы
-таңдауы бойынша, еркін сабақтар,оқу пәндері бойынша олимпиадалар жүргізу;

-кәсіптік бағдар бойынша соған сәйкес оқу бағдарламаларын оқыту
-кіріктірілген және пәнаралық оқу сабақтарын жүргізу.

Оқушылардың сабақ үстіндегі және сабақтан тыс әрекеттерін кіріктіру
Кіші мектептің басшыларынан, мұғалімдерден кәсіби икемділіктері мен шығармашылық
Оқушылардың сабақтан тыс әрекеттеріндегі оқу мен тәрбие үрдістерін
-ұлттық және жергілікті дәстүрлерді ескере отырып, мектептің тәрбие
-оқушылардың қызығушылығы мен сұраныстарына қарай шығармашылық бірлестіктер, үйірмелер,
оқушылардың мектепте демалыс уақытын ( шығармашылық байқаулар, пікір
- оқушыларды саналы түрде кәсіп таңдауға, экономикалық білімдерді,
- оқушылар ұжымында өзіндік басқаруды дамыту: оқушылар арасынан
Оқушылардың сабақтан тыс уақыттағы ақыл-ой, танымдық сипаттағы әрекеттерін
Жалпы алғанда, сабақтан тыс әрекеттер оқушылардың білімдерін кеңейтіп,
2.2. Тәрбиенің мақсаты жайлы жалпы түсінік.

Адамзат дамуының қай кезеңінде болмасын тәрбиенің тиімділігін жетілдіру
Жалпы адамзаттық тұрғыдан қарағанда тәрбие мақсаты-тұлғаны әржақты және
Адам іс-әрекеті, сезімі мен ойлау ерекшеліктері оның өмір
Қоғам дамуының белгілі сатысында педагогикалық философиялық ой-пікірлер пайда
Егер тәрбие мақсатының қалай өзгеріп отырғанына көз жіберсек,
Педагогика ғылымы тәрбиенің мақсатын жеке адамды жан-жақты дамыту,
Адам баласының жарқын болашағы толығымен жас ұрпақты тәрбиелеу
Әрбір адамның дүниеге көзқарасын қалыптастыру - негізгі шарттарының
Сонымен, елдіміздің болашағына сай адам - ол теориялық
Тұлғаны барлық жағынан дамытып тәрбиелеу, жас ұрпақты қоғам
Мектеп реформасын жүзеге асырудың барысында оқу мен тәрбие
2.Тәрбие мен өзін-өзі тәрбелеудің бірлігі. Оқушы тұлғасының дамуы
Қарым-қатынас белсенділігі арқылы бала жолдастарымен Кейбір адамдармен қарым
Тұлғаның даму процесінде өзін-өзі тәрбиелеу белсенділігі Сапа жағынан
З. Тәрбие іс-әрекетінің және қарым-қатынастың шешуші ролі. Тәрбие,
Қарым-қатынас нормативтік процесс тұрғысынан қарастырсақ, оқушылардың қарым-қатынасы белгілі
Қайта құру қажеттігі туды. Солардың бастыларының бірі, мұғалім
Осындай идеямен қаруланған халық ағарту қызметкерлерінің жалпы орта
Тәрбиенің жалпы мақсаттың жүзеге асыру ең алдымен тәрбие
Тәрбиенің құрамды бөліктерінің бірлігі мен өзара байланысының нәтижелі
Тәрбие процесінің мәні және заңдылдықтары. Тәрбиенің мәнін анықтайтын
Тәрбиенің мақсатта бағытталған ықпалын қиындататын жағдайлар мыналар:түрлі әсердің
Сондықтан оқушының ішкі рухани жан дүниесін ашудың қиындығы
Тәрбие диалектикасы дегеніміздің өзі сыртқының объективті ішкі жағдайдың
Сыртқы қарама - қайшылықтар қоғамда объективті белгіленген ережелер
Қарама-қайшылықтың әртүрлі сатыларынан өтіп, адамның қоғамдық мәні өз
Тәрбие процесі адамның қоғамдық мәнінің әлеуметтік маңызды сапаларын
Қарым-қатынас-таным процесі. Таным және қарым-қатынас өзара байланысты, мұны
Тәрбие процесінде оқушылардың жас және дербес ерекшеліктерін есепке
Педагогикалық процесте ұжым мен адамның өзара байланысы. Оқушы
Көрнекті педагогтар Н.К.Крупская, А..С.Макаренко, В.А.Сухомлинский ұжымдық қатынастарды қалыптастырудың
Сонымен тәрбие мазмұны қоғамның әлеуметтік - саяси, Экономикалық
Әдеттері принцип дегеніміз адамның нақты іс-әрекетінде өзі басшылыққа
Тәрбиенің идеялылығы мен мақсаттылығы. Тәрбиенің алдына қоғам болашағына
Әрбір тәрбие жұмысына дайындалу үшін ең алдымен олардың
Тәрбиенің өмірмен, еңбекпен, қоғам құрылысының практикасы мен байланыс
Ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу. Бұл тәрбие жұмысының
Тәрбиеленушінің тұлғасына қойылатын талаптар мен көрсетілетін құрметтің бірлігі.
Мұғалім осы принципті басшылыққа алып, оқушы күш қуатына
Тәрбиелік ықпалдардың тізбектестігі, жүйелілігі, беріктігі және үздіксіздігі. Бұл
Тәрбиенің оқушылардың жас және дербес ерекшеліктеріне сәйкестігі. Бұл
Бастауыш сынып жасындағы баланың ерекшелігі мен дамуы. Адамның
Жас мөлшердің психологиясы курсында оқылатын жоғарыда айтылған жас
Жастарды өмірге және ұжымдық еңбекке тәрбиелеудің, әрбір жас
Белгілі бір жастағы балалардың жас мөлшері де генде
Бастауыш сынып жасындағы баланың салмағы бір жылда 2-2,7кг
Нерв жүйесінің жетілуі жалғасады. Нерв клеткалары арасында жаңа
Нерв жүйесіндегі бұл өзгешеліктер баланың ақыл-ойы дамуының келесі
Баланың білім алынудағы іс-әрекеті де, бұған дейінгі барлық
Білім алу іс-әрекетен оқушы баланың өзіне бақыталған іс-әрекеттен
Білім алу іс-әрекетіндегі баланың маңызды әрекеті - бұл
Бастауыш сынып жасы-бұл айналадағы өзге әлемді баланың өз
1. Педагогикалық жағдайлардың, тәрбиелік әсерлердің нәтиже-сін талдау, жоспарлау
2. Тәрбие процесінің жобасын құру және жүзеге асыру.
З. Тәрбиелік ықпалдарды реттеу және оларға түзетулер енгізу.
Қорытынды есепке алу және бакылау. Мұның мазмұны әдепкі
Тәрбие-бұл педагогикалық құбылыс. Олай болса педагогикалық құбылыстар мен
1. Тәрбие қоғам мұқтаждығына және жағдайына байланысты. Неғұрлым
Тәрбие әдісі – тәрбиешілер мен тәрбиеленушілердің өзара байланыс
Тәрбие жұмыстарының әдістері тәрбиенің мақсатына, принциптеріне және
Әдістерді іске асыру барысында тәрбиеші оқушыларға педагогикалық ықпал
Тәсіл әдістің құрамды бөліктері, әрбір әдістің тәсілдері болады.
Тәрбие құралдарына іс - әрекеттерінің түрлері, көрнекі құралдар,
Оқушы тұлғасы қалыптасуының басқарылуын қамтамсыз ету – тәрбие
Қазіргі кезде тәрбие әдістерін жіктеудің ІІ – ден
Герцен атындағы Санкт -Петербург мемлекеттік педагогикалық институтының
Бірінші топ - тәрбиеленушілердің іс - әрекеттеріндегі, қарым
Екінші топ. Жеке адамның санасын қалыптастыру әдістері (ұғым,
Бұл әдістердің балалар санасына ықпал жасауда маңызы өте
Үшінші топ – мадақтау және жазалау әдістері. Өткізілетін
Сонымен, Санкт – Петербург педагогикалық институтының ғалымдары жасаған
Мектеп өмірінде В. А. Сластенин жасаған тәрбие әдістерін
Бірінші топ. Жеке адамның санасын қалыптьастыру әдістері: әңгіме,
Екінші топ. Қоғамдық, мінез – құлық тәжірибесін қалыптастыру
Үшінші топ. Іс - әрекетін және мінез –
Төртінші топ. Бақылау, өзін - өзі бақылау және
Тәрбие әдістерінің мақсаты оқушыларды адмгершілік көзқарасқа сендіре білуге,
Тәрбие әдістерінің көмегімен оқушылардың әр түрлі іс -
Барлық тәрбие әдістері бір – бірімен өзара байланысты,
Әдістердің бірлігі тәрбие жұмысына игі әсер етеді, балалардың
2.3. Эстетикалық тәрбие туралы білім қалыптастыру.

Оқушылар ұжымы – тәрбиенің шешуші факторлары және біздің
Қоғамда ұжымдарды ортақ іс - әрекеттерінің түрлеріне қарай
Осы жағдай талабына сай ұжым балаларды қоғамдық өмір
Н. К. Крупская тұлғаның дамуы мен қалыптасу ортасы
А. С. Макаренко ұжымда жеке адамды тәрбиелеудің бірізді
А. С. Макаренко ұжымда жеке адам тәрбиесінің қоғамдық
1. Ұжым тәрбиенің мақсаты және обьектісі, жеке адам
2. Ұжым адамдарды жалпы мақсатқа, еңбекке және еңбекті
3. Ұжым барлық ұжымдармен табиғи байланысты қоғамның бөлігі.

4. Ұжымның өзін - өзі басқару органдары және
Әрбір ұжым – бұл топ, бірақ әрбір топ
Оқушылар ұжымы үш кезеңнен өтеді. Ұжымның даму кезеңдерін
Бірінші кезеңде оқушылар ұжымы жеткіліксіз ұйымдастырылған топ. Сондықтан
Бірінші кезең аяқталу үшін мына мәселелерді еске алған
ұжымды нығайтуға бағытталған мақсаттарды анықтау;

ұжым іс - әрекетінің дамуы;

жеке адам арасындағы қарым – қатынас іскерлік және
барлық ұжым мүшелері қолдайтын белсенділер тобының бөлінуі.

Бұл кезеңде мұғалімнің негізнгі қызметі – оқушылардың ұжымдық
А. С. Макаренко ұжымда нығайту үшін тәрбие жұмысын
Екінші кезеңде ұжым өзін - өзі басқару,а яғни
Ұжымның бұл даму кезеңінде параллельді ықпал жасау принципті
Үшінші кезең – бұдан былай белсенді, топтық және
Ұжым қоғамдық пікірмен сипатталады. Қоғамдық пікір –
Оқушылар ұжымын нығайту мен қалыптастыруда аса маңызды мәселелердің
Жақын перспектива – бұл күнделікті өмірде пайда болып
Орта перспектива – бұл перспективаға балалар ларегіне бару,
Қашық преспектива – бұл ұжымның немесе жеке адамның
Қоғам адамдарды қашық перспектива арқылы мүмкіндігінше ұжымға, Отанға
Дүниетаным дегеніміз обьективті дүниеге және ондағы адамның алатын
Педагогика ғылым оқушы тәрбиесінің мазмұнынына енетін
Білім обьективтік дүниені бейнелейтін адам баласының мол тәжірибесі.
Дүниетаным жеке адамның табиғи және әлеуметтік құбылыстарын түсіндіру
Сенім терең, тиянақты идеялардың жиынтығы. Сенім жеке адам
Адам мұраты жете түсінудің жоғары кемелі, адам баласының
Дүниетанымның қалыптасуы ұзақ және күрделі процесс, оның нәтижесінде
Жеке адамның өмірге, табиғатқа көзқарасының қалыптасу процесі дүниетаным
Оқушылардың өмірлік жағдайларының қалыптасуы, әлеуметтік тұрмыс және адамгершілік
Жоғары сынып оқушыларының табиғат және қоғам туралы ғылыми
Ғылыми дүниетанымды қалыптастыруға сан түрлі факторлар ықпал жасайды.
Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру оларды осы заманғы ғылыми
Мектепте оқытылатын жаратылыстану, математика ғылымдары табиғаттың құбылыстары мен
Физика, химия заңдарын білу және сол пәндер бойынша
Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыруда гуманитарлық ғалымдардың алтын орны
Тарих курсы қоғамның даму заңдарын түсінуге мүмкіндік
1. Мұғалімнің ғылыми дүниетаным негіздерін қалыптастыру іс -
2. табиғат пен қоғамдық өмірдің танылуға тиісті құбылыстарына
3. алған білімді меңгеру, қолдану және үздіксіз бекітудің
4. оқушының адамгершілік қатынас тәжірибесін жүйелі жинауы. Адамгершілікті
5. мұғалім – ғылыми дүниетаным иесі және оны
Шәкірттердің саналы тәртібі, байымды мінезі туралы түсінігін қалыптастыру,
Қортынды

Жас ұрпақтың тәрбиесінде ұлттық тәртіп пен мінез ерекшеліктерінің
Құлық тәрбиесінің міндеттері:

оқушыларды қоғамның моральдық нормасын орындауға қалыптастыру;

оқушылардың тәртіп және мінез – құлық тәжірибесін қалыптастыру;

балалардың сапасына және мінезіне педагогикалық ықпал жасаудың бірлігін
отанға, халқымызға, еңбек және қоғамдық іс - әрекетке
Бұл міндеттерді жүзеге асыру біріншіден, тәрбие процесінің обьективті
Құлық тәрбиесінің мазмұны, оған қойылатын талаптар тәрбие бағдарламасында
2. Ақыл – ой тәрбиесі.

Ақыл – ой тәрбиесі әр заманда жастарға білім
Ақыл – ой тәрбиесі тұлғаның жан – жақты
Ақыл – ой тәрбиесіне екі ұғым кіреді: зер
Ақыл – ой тәрбиесінің міндеттері:

ойлау іс – әрекетінің шарты болатын білім қорын
негізгі ойлау операцияларын меңгеру;

зиялылық біліктерді қалыптастыру;

дүниетанымды қалыптастыру.

Оқушыға зиялы белсенді іс - әрекетке қажетті ақылдың
Ақыл – ой тәрбиесінің ең басты құралы –
Пайдаланған әдебиеттер:

Айтманбетова Б.Р. «Оқыту процесінде тәрбиелеу» Алматы 1972ж.

Айтманбетова Б.Р. «Жанұяда балаларды адамгершілікке тәрбиелеудің негізгі мәселелері».
Бейсенбаева, Айтманбетова Б.Р. «Тәрбиенің жалпы әдістері»

Махмудов Н. «Мектепте проблемалық оқытуды ұйымдастыру» 1981 ж.
Махмудов Н. «мектептегі тәрбие жұмысының теориясы мен әдістемесі»
Мухина В.С. Психология дошкольника М,
Нежнова Т.А. Динамика внутренней позиций при переходе
Божович Л.И. Личность и ее формирование в
Выготский Л.С. Собрание сочинений: в 6 т.
Коломинский Я.Л. Учителю о психологии детей шестилетнего
Климин С.В. Методы психодиагностики как средство повышения
Столяренко Л.Д. Основы психологии. Ростов-на-Дону,
Обухова Л.Ф. Возрастная психология. М,
Абрамова Г.С. Возрастная психология. М,
Годфруа Ж. Что такое психология. М,
Кэмпбелл Р. Как на самом деле любить
Сатир В. Как строить себя и свою
Выготский Л.С. Исторический смысл психологического кризиса //Собр.
Жезан А.Н. История психологии. М,
Эльконин Д.Б. Введение в психологию
Ярошевский М.Г. История психологии. М,
Пузырей А.А. культурно-историческая теория Л.С.
Величковский Б.М. современная когнитивная психология. М,
42