Бағдарламалық өнім диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе .....................................................................................................................4
1 Техникалық тапсырма 5
1.1 Бағдарламалық өнімді құрастырудың негізі 5
1.2 Бағдарламалық өнімге қойылатын талаптар 6
2 Бағдарламалық өнімнің жазылуы 7
2.1 Бағдарламалық өнімде қолданылған бағдарлама туралы 7
2.2 Бағдарламалық өнімнің логикалық құрылымдарына сипаттама 12
3 Қолданушыға көмек 29
3.1 Бағдарламаны іске қосу 29
3.2 Анықтамалықтармен жұмыс 30
3.3 Құжаттар мен есеп берулер 32
4 Еңбекті қорғау 37
4.1 Жұмыс берушінің құқығы мен міндеттері...................................................37
4.2 Қызметкерлердiң еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау құқықтарын қорғау жөнiндегi құқықтары ...............................................................................38
5 Өңдеудің экономикалық эффективтілігін таңдау 40
5.1 Бағдарламалық өнімді өңдеуге арналған шығынды анықтау 40
5.1.1 Бағдарламалық өнімді құрастырушының еңбекақысына кеткен шығындар 40
5.1.2 Бағдарламалық өнімнің жасалуының еңбек өнімділігінің есебі 40
5.1.3 Есептің қойылымын жазуға кеткен шығыны 41
5.2.4. Алгоритмді құрастыруға арналған еңбек шығыны 41
5.2.5 Бағдарламаның қатесін тексеруге кеткен шығыны 41
5.1.6 Программистің орташа еңбекақысы 42
5.2 Жалпы шығындар есебі 42
Қорытынды 43
Қолданылған әдебиеттер тізімі 44
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Басқа тақырыптағы дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе .....................................................................................................................4
1 Техникалық тапсырма 5
1.1 Бағдарламалық өнімді құрастырудың негізі 5
1.2 Бағдарламалық өнімге қойылатын талаптар 6
2 Бағдарламалық өнімнің жазылуы 7
2.1 Бағдарламалық өнімде қолданылған бағдарлама туралы 7
2.2 Бағдарламалық өнімнің логикалық құрылымдарына сипаттама 12
3 Қолданушыға көмек 29
3.1 Бағдарламаны іске қосу 29
3.2 Анықтамалықтармен жұмыс 30
3.3 Құжаттар мен есеп берулер 32
4 Еңбекті қорғау 37
4.1 Жұмыс берушінің құқығы мен міндеттері...................................................37
4.2 Қызметкерлердiң еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау құқықтарын қорғау
5 Өңдеудің экономикалық эффективтілігін таңдау 40
5.1 Бағдарламалық өнімді өңдеуге арналған шығынды анықтау 40
5.1.1 Бағдарламалық өнімді құрастырушының еңбекақысына кеткен шығындар 40
5.1.2 Бағдарламалық өнімнің жасалуының еңбек өнімділігінің есебі 40
5.1.3 Есептің қойылымын жазуға кеткен шығыны 41
5.2.4. Алгоритмді құрастыруға арналған еңбек шығыны 41
5.2.5 Бағдарламаның қатесін тексеруге кеткен шығыны 41
5.1.6 Программистің орташа еңбекақысы 42
5.2 Жалпы шығындар есебі 42
Қорытынды 43
Қолданылған әдебиеттер тізімі 44
Кіріспе
Ақпараттық және компьютерлiк технологиялар әлемi, қазiргi кезде үлкен дамулы
Мәліметтер қоймаларының басқару жүйелері, ақпараттың көлемі өте үлкен боса
Қазіргі уақытта көптеген тауарлық фирмалар және ұйымдар тауарларды сату
Берілген дипломдық жұмыстың мақсаты «Жанармай құю станциясы» реляционды деректер
Ұсынылып отырған Бағдарлама өнімі Borland Delphi тілінде жазылған.
Borland Delphi өзінің қолдану интерфейстерінің ыңғайлылығынан, компонентті архитектурасынан, dBase
Берілген бағдарлама Windows’95 – тен бастап Windows – тың
1 Техникалық тапсырма
1.1 Бағдарламалық өнімді құрастырудың негізі
Бұл дипломдық жұмысты «Мұнай өнімдері» фирмасының басшысының тапсырмасымен жасалған.
Өңдеудің негізгі белгіленуі оператор жұмысының автоматизация процесі болып табылады,
Берілген автоматтандырылған жүйе Borland Delphi бағдарламасында жасалған, «Мұнай өнімдері»
«Мұнай өнімдері» фирмасының операторының автоматтандырылған жұмыс орнының программасының
қандай типті жанармай станцияға түсті және қандай мөлшерде келгенін
енгізілген деректерді «Анықтамалықтар» бөлімінде редактірлеуге, жоюға мүмкіндік туғызады;
белгілі бір кезеңінің уақытының есебі;
жанармайдың санын енгізе отырып оның қайда, қандай мөлшерде және
есептің баспаға шығару мүмкіндігі.
Қосымшаны өндіру үшін Borland Delphi бағдарламасын қолдану қажет деп
Программа әрбір IBM бірлескен компьютерлерде Windows 9x, XP басқаруымен
Берілген дипломдық жұмысты құрастырудың негізі болып – “Borland Delphi”
Бірінші кезекте бағдарлама анықталған талаптарға сәйкес және келесі сұрақтарды
көп терезелі өте ыңғайлы интерфейс;
бағдарлама өнімінің конфигурациясын өзгерту мүмкіншілігі.
1.2 Бағдарламалық өнімге қойылатын талаптар
Бұл бағдарламалық өнімнің өзінің анықталған талаптары бар. Ең алдымен,
Бағдарлама Windows 9x,Me,2K,XP басқаруында үйлесімді компьютерлердің кезкелген ЭЕМ-де
Қосымшаларды өңдеп шығу үшін Borland Delphi интегралдық ортасы
2 Бағдарламалық өнімнің жазылуы
2.1 Бағдарламалық өнімде қолданылған бағдарлама туралы
«Мұнай өнімдері» фирмасының мысалында автотұрақ реляционды деректер базасының
Borland Delphi – бұл бірнеше маңызды технологиялардың жиынтығы:
Машиналық кодқа келтіретін жоғары өндіруші компилятор;
Компоненттердің объектті – бағытталған моделі;
Бағдарламалық прототиптерден қосымшаларды визуалды құру;
Мәліметтер қоймаларын құру үшін масштабталған құралдар.
Borland Delphi ортасы қолданушылық интерфейсті өңдеуді және корпоративті мәліметтер
Borland Delphi – ең күрделі жүйелердің бірі, бұл бағдарламалау
Borland Delphi ортасын шақырғаннан кейін
- негізгі терезе;
- объектілер тармағының терезесі;
- объектілер инспекторының терезесі;
- броузер (көру) терезесі;
- формалар терезесі; 6)программа кодының терезесі.
Программа кодының терезесін көру үшін F12 клавишын басу жеткілікті.
Негізгі терезе құрылатын программаның жобаларын басқаратын негізгі қызметті атқарады.
Бас меню жобаны басқаруға арналған барлық қажетті командалардан тұрады.
Бас терезенің барлық элементтері арнайы панельдерде орналасқан, оның сол
Панельде көрінетін батырмалардың құрамын өзгерту үшін оған курсорды келтіріп,
Borland Delphi ортасының 5-нұсқасынан бастап, үш жаңа интерфейстік элементтермен
Терезелердің сэйкес өлшемі мен оны орналастырудың күйін келтіргеннен кейін,
Компоненттер палитрасы - Borland Delphi ортасының ең басты байлығы
Батырмалар панелі тәрізді, компоненттер палитрасы да түзетіледі. Ол үшін
Формалар терезесі Windows жобасы - болашақта программа жазатын терезе
Объектілер инспекторы терезесінің кез келген беті екі бағанды кесте
Броузер терезесіндегі элементті тышқанмен екі рет белгілеу сэйкес обbектіні
Borland Delphi программалауда алғашқы қадамдар жасап жүргендер үшін
Borland Delphi программалау жүйесі Windows-тың барлық офистік қолданбаларына енгізілген,
Есептеуіш техниканың қарқынды дамуы, нәтижелі бағдарламалық құралдарын қажеттілігі
Borland Delphi - дегеніміз жылдам өндеу ортасы, программалау тілі
Borland Delphi ортасы – программистің аса тиімді жұмысын қамтамасыз
Жылдам өндеуіш жүйелер негізінде (RAD-жүйесі, Rapid Application Development –
Borland Delphi-да программалауда екі процесс әрекеттеседі: программаның визуалды құрастыруында
Delphi тіліндегі бағдарламаның құрамына .dpr кеңейтілуі бар жобаның
Объектілік типтердің негізгі қасиеттері- функционалды толықтығы және өрістер мен
Модульдер - бағдарламаның үзіндісін орналастыру үшін қолданылатын бағдарламалық бірлік.
Модуль басқа модульдерде және бағдарламаларда пайдалану мүмкіндігін туғызатын
Кез келген модульдің құрамына келесі бөліктер кіріді: тақырыбы, интерфейстік
Delphi-да программалауда екі процесс әрекеттеседі: программаның визуалды құрастыруында (Windows
Delphi – визуалды бағдарлаушы саласындағы соңғы жетістік. Ол маңызды
Объектті бағыттау принциптерінен жасалған қосымша – бұл кез келген
Объектті кез келген мәліметтердің және олармен жұмыс істейтін әдістердің
Біріншіден, объект сенімді түрде жұмыс істеу үшін оның мәліметтерінің
Екіншіден, сыртқы объекттерді мәліметтердің ішкі жүзеге асыруының ерекшеліктерінен бөлу(айыру)
Мұндай принципті қолдану үшін көп жағдайда объектте мәліметтерге жасалатын
Жеке мәліметтермен жұмыс істейтін әдістермен қатар объектте барлық жиынтықпен
«Мұнай өнімдері» фирмасының мысалында автотұрақ реляционды деректер базасының
«Мұнай өнімдері» фирмасының мысалында автотұрақ реляционды деректер базасының бағдарламалық
Fоrm1 – реляционды деректер базасының бағдарламалық өнімінің басты
формасы;
Help – бағдарлама туралы түсінік беретін анықтама формасы;
Jprihod – түсімді реттейтін формасы;
Jrachod – шығысты реттейтін формасы;
Oth – бағдарлама жайлы есеп беру формасы;
Post – тауардың түсімін анықтайтын форма;
Azs - жанармайды таңдау формасы;
SprGsm – жанармай түрлерін анықтауға арналған формасы;
SprPost – тұтынушылар формасы;
Admin – бағдарламаның әкімшіліктеу бөліміне арналған формасы.
Бағдарламаның әкімшіліктеу бөліміне арналған формасы көптеген мәліметтер туралы мағлұмат
2.2 Бағдарламалық өнімнің логикалық құрылымдарына сипаттама
Біздің осы бағдарламалық өнімімізді жүзеге асыру үшін ДББЖ ретінде
Бұл бағдарламалық өнім тұтынушылармен автомашиналарға арналған есепті жүргізуі қажет.
Деректер базасын объектінің ақпараттық моделі ретінде қарастыруға болады. Егер
Деректердің ең кіші элементін өріс деп атаймыз. Деректер базасының
Деректер элементтерінің арасындағы өзара байланысты көрсететін деректер жиынтығын кортеж
Деректер базасының қалыптасуын бірнеше кезеңдерге бөлуге болады.
Бұл кезеңнің программалық жабдықталуы, негізінен есте сақтау құрылғысына енгізу-шығару
Екінші кезең (60 ж. соңы), бірінші кезеңмен салыстырғанда файлдар
Берілгендерді өңдеудің керек-жарақтарының дамуында, қолданбалы программаларды мүмкіндігінше, файлдар көлемінің
Деректер базасы басқару жүйесін құрудың принциптері деректер базасын ұйымдастыруды
Мәліметтердің модель түріндегі берілуі деректер базасының төртінші кезеңінің айтарлықтай
Бұл күндері деректер базасы саласымен айналысатын көптеген мамандар деректер
Егер қатынастағы мәліметтердің арасынан туындаған элементте алғашқы элементтен көп
Реляциялық модельдің идеясы мәліметтердің элементтері мен байланыстарын бірдей көрсетуге
Деректер базасын объектінің ақпараттық моделі ретінде қарастыруға болады. Егер
Деректердің ең кіші элементін өріс деп атаймыз. Деректер базасының
Деректер элементтерінің арасындағы өзара байланысты көрсететін деректер жиынтығын кортеж
Деректер базасының қалыптасуын бірнеше кезеңдерге бөлуге болады.
Бұл кезеңнің программалық жабдықталуы, негізінен есте сақтау құрылғысына енгізу-шығару
Екінші кезең (60 ж. соңы), бірінші кезеңмен салыстырғанда файлдар
Берілгендерді өңдеудің керек-жарақтарының дамуында, қолданбалы программаларды мүмкіндігінше, файлдар көлемінің
Деректер базасы басқару жүйесін құрудың принциптері деректер базасын ұйымдастыруды
Мәліметтердің модель түріндегі берілуі деректер базасының төртінші кезеңінің айтарлықтай
Бұл күндері деректер базасы саласымен айналысатын көптеген мамандар деректер
Реляциялық модельдің идеясы мәліметтердің элементтері мен байланыстарын бірдей көрсетуге
Клиент – серверлік архитектура(сәулет) – қазіргі кезде ең көп
Клиент/серверлер жазба деңгейінде, кейде өріс деңгейінде бөгет орнатады. Бұл-кестемен
Сервер негізінен деректерді өңдеу жұмысын орындайды, сонымен қатар
Клиенттік қолданбалар серверге деректер қорының жиынын алу үшін сұраныс
Бұл архитектура төмендегі артықшылықтарға ие бола алады:
- клиентердің жұмысын жақсарту үшін негігі жұмыс серверде орындалаы;
- қолданушылардың жасайтын жұмыстары серверде болмайды, сервер мен клиент
- сервердің сенімділігі және тез жұмыс жасауы көбейеді.
Клиент-серверлік архитектура деректер қорын өңдейтін негізгі дерекқор және қолданбалы
- деректердің үлкен массивтермен жұмыс жасау барысында клиенттік компьютердің
- әртүрлі көптеген клиенттер бір деректерді күш салып қолданған
- жүйені құруға кеткен шығындар көп.
Қорыта айтқанда клиент/серверлік архитектураны құру жұмысы нақты есептерді шешуге
Деректер қорының сервері – клиент / серверлік сәулеттің қолданбаларының
Бұл SQL-сұраныс тіліне негізделген деректер қорын басқаратын қуатты жүйе
Қолданба сервері: көп мөлшерді клиенттік қолданба және деректер қорының
Серверлік қолоданбалар деректер қорының клиентпен ара қатынасын басқаратын функцияларды
Сервер деңгейлік қолданбаның бір бөлігі болып табылады және клиенттік
деректер қорын әкімшіліктендіру;
деректерге қатынасты бақылау және қатынасты шектеу;
деректер ағынын басқару және манипуляциялау.
Клиенттік қолданбалар арасындағы ара қатынас 2 деңгейде іске асырылады.
Көп деңгейлік қолданбада деректерді өңдеуді ұйымдастыру жұмысы көптеген ерекшеліктерден
Сұраныстарды орындау барысында сервер өзі уақытша кестелерді құруға болады.
Транзакция - бұл дегеніміз барлық командалары табысты орындалуы тиіс
Аппараттық және программалық қамтамасыз етудің, телекоммуникациялық құралдардың дамуының әсерінен,
Бұл реляционды деректер базасының құрылымын құрастыру кезінде кейбір ДББЖ
Жоғары да айтылғандардың барлығын ескере отырып, «Мұнай өнімдері»
«Azs» кестесі. Қажеттілігі - бұл кесте базадағы мұнай өнімдерін
Сурет 1. «Azs» кестесінің формасының құрылымы
«Azs» кестесінің формасының құрылымын жүзеге асыру үшін келесі процедуралар
procedure TSelAZS.FormActivate(Sender: TObject);
var
i:integer;
begin
bsSkinCombobox1.Items.Clear;
form1.query1.first;
for i:=1 to Form1.query1.recordcount do
begin
bsSkinCombobox1.Items.Add(form1.query1.fieldbyname('AZS').text);
form1.query1.Next;
end;
end;
procedure TSelAZS.bsSkinButton2Click(Sender: TObject);
begin
SelAZS.Close;
end;
procedure TSelAZS.bsSkinButton1Click(Sender: TObject);
begin
if edit1.text='1' then begin
Form1.Query1.First;
while bsSkinCombobox1.TextForm1.query1.FieldByName('AZS').Text do
begin
Post.Caption:= 'Новое поступление на '+Form1.query1.FieldByName('AZS').Text;
Form1.Query1.Next;
end;
SprGSM.query1.Close;
SprGSM.query1.SQL.Text:='Select * from SprGSM where Type = '''+Form1.Query1.fieldByName('Adress').Text+'''';
SprGSM.query1.Open;
Post.bsSkinEdit3.Text:=SprGSM.query1.fieldbyname('StoimostP').Text;
Post.Caption:= 'Новое поступление на '+Form1.query1.FieldByName('AZS').Text;
Post.bsSkinEdit2.Text:=Form1.Query1.fieldByName('Adress').Text;
SprGSM.query1.Close;
SprGSM.query1.SQL.Text:='Select * from SprGSM ';
SprGSM.query1.Open;
SelAZS.Close;
Post.showModal;
end;
if edit1.text='2' then begin
Form1.Query1.First;
while bsSkinCombobox1.TextForm1.query1.FieldByName('AZS').Text do
begin
Prod.Caption:= 'Новая продажа на '+Form1.query1.FieldByName('AZS').Text;
Form1.Query1.Next;
end;
SprGSM.query1.Close;
SprGSM.query1.SQL.Text:='Select * from SprGSM where Type = '''+Form1.Query1.fieldByName('Adress').Text+'''';
SprGSM.query1.Open;
Prod.bsSkinEdit3.Text:=SprGSM.query1.fieldbyname('StoimostPr').Text;
Prod.bsSkinEdit2.Text:=Form1.Query1.fieldByName('Adress').Text;
SprGSM.query1.Close;
SprGSM.query1.SQL.Text:='Select * from SprGSM ';
SprGSM.query1.Open;
Prod.Caption:= 'Новая продажа на '+Form1.query1.FieldByName('AZS').Text;
SelAZS.Close;
Prod.showModal;
end;
end;
end.
«Jpost» кестесі. Қажеттілігі – бұл кесте мұнай өнімдерінің түсімдерін
Сурет 2. «Jpost» кестесінің формасының құрылымы
«Jpost» кестесінің формасының құрылымын жүзеге асыру үшін келесі процедуралар
procedure TPost.FormActivate(Sender: TObject);
begin
BsSkinEdit4.Text:=Datetostr(Date);
BsSkinStringgrid1.Cells[0,0]:='Тип ГСМ';
BsSkinStringgrid1.Cells[1,0]:='Кол-во';
BsSkinStringgrid1.Cells[2,0]:='Стоимость';
end;
procedure TPost.bsSkinEdit2Buttonclick(Sender: TObject);
begin
SprGSM.Edit1.Text:='1';
SprGSM.ShowModal;
end;
procedure TPost.bsSkinButton1Click(Sender: TObject);
var
i,k:integer;
begin
i:=BsSkinStringgrid1.RowCount-1;
BsSkinStringgrid1.RowCount:=BsSkinStringgrid1.RowCount+1;
BsSkinStringgrid1.Cells[0,i]:=BsSkinEdit2.Text;
BsSkinStringgrid1.Cells[1,i]:=BsSkinSpinEdit1.Text;
k:=strtoint(BsSkinEdit3.Text);
BsSkinStringgrid1.Cells[2,i]:=FloatToStr(BsSkinSpinEdit1.value*k);
BsSkinSpinEdit1.Value:=0;
end;
procedure TPost.bsSkinEdit1Buttonclick(Sender: TObject);
begin
SprPos.Edit1.Text:='1';
SprPos.ShowModal;
end;
procedure TPost.bsSkinButton3Click(Sender: TObject);
var
xl:variant;
itog,i,j:integer;
begin
Itog:=0;
XL := CreateOleObject('Excel.Application');
XL.WorkBooks.Add;
XL.Visible := true;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Name :='Приходная накладная';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[1].ColumnWidth := 20;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[2].ColumnWidth := 25;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[3].ColumnWidth := 25;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Range['A1:C1'].Merge;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[1].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[1,1] :=Post.Caption + ' от '+datetostr(Date);
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,1] :='Тип ГСМ';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,2] :='Количество';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[3].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,3] :='Стоимость';
j:=3;
for i:=1 to BsSkinStringgrid1.RowCount-2 do begin
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[j,1] := BsSkinStringgrid1.Cells[0,i];
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[j,2] := BsSkinStringgrid1.Cells[1,i];
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[j,3] := BsSkinStringgrid1.Cells[2,i];
j:=J+1;
itog:=Itog+StrToInt(BsSkinStringgrid1.Cells[2,i]);
end;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Range['A'+inttostr(j)+':C'+inttostr(j)].Merge;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[j].HorizontalAlignment := 1;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[j,1] :='Итого :'+IntToStr(Itog);
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Range['A'+inttostr(j+1)+':C'+inttostr(j+1)].Merge;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[j+1].HorizontalAlignment := 1;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[j+1,1] :='Поставщик: '+BsSkinedit1.Text;
end;
procedure TPost.bsSkinButton4Click(Sender: TObject);
begin
Post.Close;
end;
end.
«SprPost» кестесі. Қажеттілігі – бұл кесте мұнай өнімдерін тасымалдаушылар
Сурет 3. «SprPost» кестесінің формасының құрылымы
«SprPost» кестесінің формасының құрылымын жүзеге асыру үшін келесі
procedure TSprPos.bsSkinButton2Click(Sender: TObject);
begin
SprPos.Close;
end;
procedure TSprPos.bsSkinButton3Click(Sender: TObject);
begin
SprPos.Close;
end;
procedure TSprPos.bsSkinButton1Click(Sender: TObject);
var
xl:variant;
i:integer;
begin
XL := CreateOleObject('Excel.Application');
XL.WorkBooks.Add;
XL.Visible := true;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Name := 'Список поставщиков';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[1].ColumnWidth := 50;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[2].ColumnWidth := 50;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[3].ColumnWidth := 15;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Range['A1:C1'].Merge;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[1].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[1,1] := ' Список поставщиков :';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,1] :='Поставщик';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,2] :='Адрес';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[3].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,3] :='Телефон';
query1.First;
for i:=1 to query1.RecordCount do begin
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[i+2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[i+2,1] :=query1.FieldByName('Post').Text;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[i+2,2] :=query1.FieldByName('Adress').Text;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[i+2,3] :=query1.FieldByName('Tel').Text;
Query1.Next;
end;
end;
«SprGsm» кестесі. Қажеттілігі – бұл кесте арқылы мұнай өнімдерінің
Сурет 4.«SprGsm» кестесінің формасының құрылымы
«SprGsm» кестесінің формасының құрылымын жүзеге асыру үшін келесі
procedure TSprGSM.bsSkinButton1Click(Sender: TObject);
var
xl:variant;
i:integer;
begin
XL := CreateOleObject('Excel.Application');
XL.WorkBooks.Add;
XL.Visible := true;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Name := 'Список типов ГСМ';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[1].ColumnWidth := 20;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[2].ColumnWidth := 25;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Columns[3].ColumnWidth := 25;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Range['A1:C1'].Merge;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[1].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[1,1] := ' Список типов ГСМ :';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,1] :='Тип ГСМ';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,2] :='Стоимость покупки';
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[3].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[2,3] :='Стоимость продажи';
query1.First;
for i:=1 to query1.RecordCount do begin
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Rows[i+2].HorizontalAlignment := 3;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[i+2,1] :=query1.FieldByName('Type').Text;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[i+2,2] :=query1.FieldByName('StoimostP').Text;
XL.WorkBooks[1].WorkSheets[1].Cells[i+2,3] :=query1.FieldByName('StoimostPR').Text;
Query1.Next;
end;
end;
procedure TProd.bsSkinButton2Click(Sender: TObject);
var
i:integer;
st:string;
begin
//
Query1.Insert;
Query1.post;
st:='Документ №'+inttostr(Query1Index.value);
Jprodaj.query1.Edit;
Jprodaj.query1.Insert;
Jprodaj.query1.FieldByName('Document').Text:=st;
Jprodaj.Query1.FieldByName('Type').Text:='2';
Jprodaj.query1.FieldByName('AZS').
Text:=form1.Query1.fieldbyname('AZS').Text;
Jprodaj.query1.FieldByName('Data').Value:=Date;
Jprodaj.query1.Post;
//
for i:=1 to bsSkinstringgrid1.RowCount-2 do
begin
//
Jprodaj.query2.Edit;
Jprodaj.query2.Insert;
Jprodaj.query2.FieldByName('Data').Text:=bsSkinEdit4.Text;
Jprodaj.query2.FieldByName('Type').Text:=BsSkinStringgrid1.Cells[0,i];
Jprodaj.query2.FieldByName('Kolvo').
Value:=strtoint(BsSkinStringgrid1.Cells[1,i]);
Jprodaj.query2.FieldByName('Cena').
Value:=strtoint(BsSkinStringgrid1.Cells[2,i]);
Jprodaj.query2.FieldByName('Doc').Text:=st;
Jprodaj.query2.Post;
//
//
Form3.query1.close;
form3.Query1.sql.text:='Select * from Sclad where AZS ='''+Form1.query1.fieldbyname('AZS').text+''' and Type='''+BsSkinStringgrid1.Cells[0,i]+'''';
Form3.query1.open;
if Form3.query1.RecordCount>0 then
begin
Form3.query1.First;
Form3.Query1.Edit;
Form3.query1.FieldByName('KolVo').
Value:=Form3.query1.FieldByName('KolVo').Value-StrToInt(BsSkinStringgrid1.Cells[1,i]);
Form3.Query1.Post;
end
else
begin
Form3.Query1.Insert;
Form3.Query1.FieldByName('AZS').
Text:=Form1.query1.fieldbyname('AZS').text;
Form3.Query1.FieldByName('Type').Text:=BsSkinStringgrid1.Cells[0,i];
Form3.Query1.FieldByName('Kolvo').Value:=-StrToInt(BsSkinStringgrid1.Cells[1,i]);
Form3.Query1.Post;
end;
//
end;
procedure TSprGSM.bsSkinDBGrid1DblClick(Sender: TObject);
begin
if Edit1.Text='1' then begin
Form2.BsSkinEdit2.text:=query1.fieldbyname('Type').Text;
//Post.BsSkinEdit3.text:=query1.fieldbyname('StoimostP').Text;
SprGSM.Close;
end;
if Edit1.Text='2' then begin
Prod.BsSkinEdit2.text:=query1.fieldbyname('Type').Text;
Prod.BsSkinEdit3.text:=query1.fieldbyname('StoimostP').Text;
SprGSM.Close;
end;
end;
procedure TSprGSM.bsSkinButton2Click(Sender: TObject);
begin
SprGSM.Close;
end;
procedure TSprGSM.bsSkinButton3Click(Sender: TObject);
begin
SprGSM.Close;
end;
end.
Осы кестелерді жүзеге асыра отырып, осы қосымшада болатын функцияларды
Ең алдымен, бағдарламаның басты мақсаттарының бірін анықтайық.
Біздің қосымшамыздың басты формасын MDI – қосымша стилінде рәсімдейміз,
3 Қолданушыға көмек
3.1 Бағдарламаны іске қосу
Деректер базасындағы басты файл Project.exe іске қосқаннан кейін, «Қолданушыны
Администратор;
Оператор.
Сурет 5. «Қолданушыны таңдаңыз» формасы
Администратор режимі арқылы бағдарламаға енетін болсақ, толыққанды бағдарлама мен
Сурет 6. Администратор режимі арқылу ену формасы
3.2 Анықтамалықтармен жұмыс
Егер де Оператор режимі арқылы бағдарламаға енетін болсақ алдымызға
Сурет 7.Оператор режимі арқылу ену формасы
Бұндағы тұтынушылардың кәсіпорын мен келісім шартқа отыратындығына байланысты олар
Сурет 8. Тұтынушылар анықтамалығының формасы
Жанармай типін анықтауға арналған анықтамалық, өзінің аты айтып тұрғандай
Сурет 9. Жанармай типі анықтамалығы
3.3 Құжаттар мен есеп берулер
Жоғары да айтылған анықтамалықтар мен қатар бағдарламаның өз деңгейінде
Бағдарламалық өнім екі құжаттан тұрады. Олар «Приходная накладная» және
Сурет 10. «Документы» мәзірі
«Приходная накладная» құжаты реляционды деректер базасына келіп түсетін
Сурет 11. Кірісті анықтайтын құжаттың формасы
Мұнай өнімдерін деректер базасына енгізу «Новое поступление» батырмасы арқылы
Сурет 12. «Новое поступление» формасы
«Расходная накладная» құжаты реляционды деректер базасына келіп түскен
Сурет 13.Шығысты анықтайтын құжаттың формасы
Бағдарламалық өнімде берілген құжаттар арқылы кіріс пен шығыстарды көру
Бағдарламалық өнімде төмендегідей есеп берулер қарастырылған:
сату бойынша есеп берулер;
түсірілім бойынша есеп берулер;
мұнай өнімдерінің колонкалары бойынша.
Сату бойынша есеп беру таңдалған уақыт кезеңіндегі мәліметтерді экран
Сурет 14. Сату бойынша есеп берулер
Сату бойынша есеп беруді қарау үшін қажетті реквизиттерді таңдап
Сурет 15. Сату бойынша есеп берулердің экрандық беті
Реляционды деректер базасында түсірілім бойынша есеп берулер қарастырылған.
Сурет 16.Түсірілім бойынша есеп берулер
Түсірілім бойынша есеп берулердің экрандық бетін қарау үшін қажетті
Сурет 17. Түсірілім бойынша есеп берулердің экрандық беті
Егер де деректер базасында мұнай өнімдерін көрсетілген колонкалар бойынша
Сурет 18. Колонкалар бойынша есеп берулердің экрандық беті
4 Еңбекті қорғау
4.1 Жұмыс берушінің құқығы мен міндеттері
Өндірісте болған әрбір қайғылы оқиға туралы, кәсіби ауру (улану)
Мерзімді медициналық тексерулер мен ауысымды медициналық куәландырудан, сонымен қатар
Жұмыс берушімен ұсынылатын жеке және ұжымдық қорғаныс құралдарын тағайындауды
Жұмыс беруші қаржыландыратын жағдайда медициналық мекемемен берілген емдік және
Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау ережелері мен нұсқамасы, норма талаптарын,
Жұмыс берушінің құқығы:
жұмыс орнында жағымды еңбек жағдайын қалыптастырғаны, қауіпсіз еңбек жағдайын
Бекітілген Еңбек кодексі тәртібімен еңбек қауіпсіздігі мен қорғау
Жұмыс берушінің міндеттері:
жұмыс орындардағы кез келген қауіптің алдын алу мен профилактика
еңбек қауіпсіздігі мен қорғау бойынша жұмысшыларды оқыту және дайындау;
еңбек қауіпсіздігі мен қорғау бойынша ұйымдастырушылық-техникалық шаралар өткізу;
өндірістік үдеріс пен жұмысты қауіпсіз жүргізу жөніндегі құжаттармен қамтамасыз
еңбек қауіпсіздігі мен қорғау мәселесі бойынша білімін тексеру өткізу
жұмысшыларға қажетті санитарлық-гигиеналық жағдай жасау, арнайы киім мен аяқ
еңбек жөніндегі өкілетті мемлекеттік органға, және оның аумақтық бөлімшелеріне,
мемлекетті еңбек инспекторларының бұйрығын орындау;
қайғылы оқиға мен өндірістегі кәсіби ауруларды есепке алу, сараптау,
жұмысшы өкілдерінің қатысуымен бес жылда бір рет мерзімді түрде
Қазақстан Республикасының бекітілген заңнамалық тәртібімен қайғылы жағдайларды тексеруді қамтамасыз
еңбек міндеттерін орындауда жұмысшының денсаулығы мен өміріне келетін қауіпке
халықтың санитарлық-эпидемиологиялық жағдайы саласында мемлекеттік өкілетті органның сәйкес территориалдық
қауіпсіз еңбек жағдайын қамтамасыз ету;
өзінің қаржы есебіне, Қазақстан Республикасының заңнамасында қарастырылғандай, сонымен қатар
Жоғары қауіптілік көздері бар жұмыс түрлері мен қызмет спецификасын
Еңбек қауіпсіздігі мен қорғау бойынша шараларды қаржыландыру Қазақстан Республикасының
4.2 Қызметкерлердiң еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау құқықтарын қорғау
- Жұмыс берушiлердiң еңбектi қорғау туралы нормативтiк құқықтық актiлердi
- өндiрiстегi жазатайым оқиғаларды тергеуге және еңбек қауiпсiздiгi мен
- жұмыс берушiлерден және ұйымдардың өзге де лауазымды адамдарынан
- жұмыс берушiлердiң келiсiмдерде, ұжымдық шарттарда көзделген еңбектi қорғау
- өндiрiстiк объектiлер мен өндiрiс құралдарын сынақтан өткiзу және
- еңбектi қорғау туралы нормативтiк құқықтық актiлердi әзiрлеуге қатысуға,
- Қазақстан Республикасының еңбек қауiпсiздiгi және еңбектi қорғау туралы
- еңбек жағдайларының өзгеруiне, Қазақстан Республикасының еңбек қауiпсiздiгi және
- қызметкердiң өтiнiшi бойынша еңбек мiндеттерiн орындаумен байланысты қызметкерлердiң
5 Өңдеудің экономикалық эффективтілігін таңдау
5.1 Бағдарламалық өнімді өңдеуге арналған шығынды анықтау
Бағдарламалық өнімді жасауға кеткен шығын бағдарламаны құрастыруға кеткен шығыннан
Зспп = Ззпспп + Зобщ ,
Мұндағы,
Зспп – бағдарламалық өнімді құрастырушыға кеткен шығын;
Ззпспп – бағдарламаны құрастырушының еңбек ақысына кеткен шығын;
Зобщ – жалпы шығын.
5.1.1 Бағдарламалық өнімді құрастырушының еңбекақысына кеткен шығындар
Бағдарламалық өнімді құрастырушының еңбекақысына кеткен шығындарды анықтау жасалған бағдарламалық
Ззпспп=t * Тчас
5.1.2 Бағдарламалық өнімнің жасалуының еңбек өнімділігінің есебі
Бағдарламалық өнімнің құрастыруының еңбек өнімділігін төмендегідей анықтауға болады:
t = tо+ tа + tот
Мұндағы,
tо – есептің қойылымын жасауға кеткен шығын;
tа – есептің шешімінің алгоритмін құрастыруға кеткен шығын;
tот – кешендік тексерісте бағдарламаны тексеруге кеткен шығын;
Құрастырылған шығындарды, S оператордың көмегімен шартты оператор арқылы
5.1.3 Есептің қойылымын жазуға кеткен шығыны
Есептің қойылымын жазуға кеткен шығынды анықтау мүмкін емес, өйткені
tо = S * A /(75...85 * K),
Мұндағы,
A – есептің қойылымының коэффициенті, және кейбір қайта жөндеулер,
K – құрастырушының квалификациясының коэффициенті, 2 жылға дейін
Берілген есепті оқу барысында көптеген ескертулер берілді, сондықтан А
Осылардың негізінде келесідегідей нәтижеге ие боламыз:
tо = 18500 * 4/(80 * 0.8) = 468075
5.2.4. Алгоритмді құрастыруға арналған еңбек шығыны
Есептің шешімінің алгоритмін құрастыруға кеткен шығыны:
tа = S/(60...75 * K) = 18500/(70*0.8) = 133,9
5.2.5 Бағдарламаның қатесін тексеруге кеткен шығыны
Кешендік тексеріс кезінде кеткен шығын:
tот = 1.5 * tAот,
Мұндағы,
tAот –автономды қателерді тексерген кездегі;
tAот = S/(40...50 * K) = 18500/(45*0.8) = (адам
Мұндағы
tот = 1,5* 208,3= 312,45 (адам сағаты).
Сонымен жалпы еңбек өнімділігі келесіні құрайды:
t = 468,75+133,9+312,45 = 915,1 (адам сағаты).
5.1.6 Программистің орташа еңбекақысы
Программистің орташа еңбек ақысы бүгінгі таңда әртүрлі болуы мүмкін.
Осыдан программистін еңбекақысы шығады:
Ззпспп = 915,1 * 255= 233350,5 тнг.
5.2 Жалпы шығындар есебі
Жарықтандыруға, жылуға, коммунальдыө төлемдерге байланысты жалпы шығындар программистің үштен
Онда бағдарламалық өнімді жасау келесі соманы құрайды:
Зспп = 233350,5 + 77783,5= 311134 тнг.
Қорытынды
Өткен ғасырда адамзат нағыз ақпараттық жарылыстың куәгері болды.
Бұл дипломдық жұмысты жазған кезде Delphi визуалды бағдарламалау тілінің
Delphi өзінің қолдану интерфейстерінің ыңғайлылығынан, компонентті архитектурасынан, dBase және
Бағдарламаның жақсы жағы – оны қолдану өте оңай. Қолданушыға
Берілген бағдарлама аяқталған бағдарламалық өнім болып саналады және осындай
Бұл жобаны жазған кезде бағдарламалау облысында алынған білімдер терең
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Фаронов В.В. Система программирования Delphi. – СПб.: БХВ –
Архангельский А.Я. Программирование в Delphi 7. – М.: ООО
Сухарев М.В. Основы Delphi. – БХВ – Петербург,
П.Дарахвелидзе, Е.Марков, О.Котенок Программирование в Delphi 5.-СПб.:БХВ – Санкт-Петербург,
Гофман В.Ә., Хомоненко А.Д. Delphi5. – СПб.: БХВ –
Малыхина М. Базы данных: основы, проектирование, использование. – СПб.:
Хоббс Л., Хилсон С., Лоуенд Ш. Oracle9iR2: разработка и
Чекалов А. Базы данных: от проектирования до разработки приложений.
Jeffrey Richter. Programming Applications for Microsoft® Windows. ISBN 1-57231-996-8
Вильямс А. Системное программирование в Windows 2000 для
профессионалов – СПб: Питер, 2001 – 624 с.: ил.
Мешков А.В., Тихомиров Ю.В. Visual C++ и MFC. –
4
