TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

КІРІСПЕ 3

1. ЛИЗИНГТІҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗІ 5

1.1. Лизинг: мәні мен маңызы 5

1.2. Лизингтің түрлері 13

2. ЛИЗИНГТІ ПАЙДАЛАНУДЫҢ ӘЛЕМДІК ТӘЖІРИБЕСІ 25

2.1. Дамыған елдердегі лизингтік қызмет 25

2.2. ТМД елдеріндегі лизингтік қызметтің ерекшеліктері 40

2.3. Лизингтің Қазақстанда даму деңгейі және оның тиімділігі 45

3. ЛИЗИНГТІҢ ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ ДАМУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ 57

3.1. Лизингтің Қазақстанда дамуының экономикалық механизмі 57

3.2. Қазақстандағы лизингтік қызмет нарығының болашағы 67

ҚОРЫТЫНДЫ 74

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 77

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Банк ісі

-----------------------------------------------------------------------------------

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ

User

Асхат

Мазмұны

Кіріспе

I-ТАРАУ. Лизингтің теориялық негіздері

1.1. Лизинг түсінігі, мәні мен маңызы

1.2. Лизингтің түрлері мен жіктемелік белгілері

1.3. Лизингтік қатынастарды нормативтік құқықтық реттеу

1.4. Қазақстан Республикасында лизингтік қатынастарды нормативтік –құқықтық реттеу

II-ТАРАУ. «Алекс» ЖШС–ң шаруашылық қызметін және лизинг пайдалану тиімділігін
2.1. Қазақстандағы лизингтің дамуының қазіргі жағдайын талдау

2.2. «Алекс» ЖШС-ң экономикалық қуатын талдау

III -ТАРАУ.Кәсіпорынның қызметін дамытуда лизингтік жүйені пайдалануды жетілдіру жолдары

3.1Лизингті пайдалану бойынша ұсыныстар

Қорытынды

Пайдаланған әдебиет көздері

Қосымшалар

Кіріспе

Қазіргі Қазақстан жағдайында кәсіпкерлік қызметтің өркендеп дамуында шешілмей
Елімізде қабылданған индустриалды-инновациялық сратегиясында негізгі қорларды тездетіп жаңарту, өндірістік
Еліміздегі лизингтік қызметпен айналысушыларға мемлекет көптеп қолдау жасауда. Ол
Лизингке әр түрлі салықтық жеңілдіктер жасалған. Лизинг беруші мен
Лизингік қатынас дамыған және дамушы елдерде
1 Лизинг ұзақ мерзімді қаржыландырудың бір түрі болғандықтан, капиталға
2 Лизинг негізгі құралдарды тез арада жаңартудың бір түрі
3 Лизинг қаржылық қызмет көрсету нарығында қосыша бәсекелестік туғызады
4 Сондай-ақ лизинг , өндірушілер үшін өндірген өнімдерін өткізудің
Лизинг қосымша қасиеттерінің артықшылығы бұрынғы Аристотель кезінде де мойындалған,
Қазақстанның нарықтық экономикаға өтуі өнеркәсіптік кәсіпорындар алдына бірқатар мәселелер
Ең басты мәселелердің бірі, негізгі құралдардың физикалық, моральдік тұрғыдан
бәсеке қабілетті өнім шығаруға техникалық құрал жабдықтары ескірген. Кәсіпорндар
Бұл мәселердің ең тиімді жолдарының бірі лизинг болып табылады.
I-ТАРАУ. Лизингтің теориялық негіздері

1.1. Лизинг түсінігі, мәні мен маңызы

«Лизинг» түсінігі шет ел және отандық әдебиеттерде
Лизингтік қызмет біздің елде инвестициялық қызметтің бір түрі болып
Әлемнің көптеген елдерінде лизингтік қызмет инвестициялық бағытталғандығымен сипатталады. Лизинг
Экономикалық қарым-қатынаста лизингті көп жағдайда қаржылық операция түрінде қарастырып,
1-сызба. Аренда келісім –шартының сызбасы

Аренда беруші
2 –сызба. Лизинг келісімінің сызбасы

Жабдықтаушы сатып алу келісімі Лизинг беруші аренда келісімі Лизинг
«Лизинг» термині ағылшынның «to leasе» деген етістігінен шыққан ,
Әртүрлі саладағы мамандар ( юристтер, коммерсанттар мен кәсіпкерлер, маркетолог,
Сондықтан кейбір жағдайда лизинг сауда – қаржылық немесе қаржылық
Е. Кабатов, Е. Чермаков, В. Перов сияқты «Лизинг»
Е.Чермаковтың тұжырымы бойынша: мүлікті жалға беру – лизинг мәнінің
Өз қаржылық ресурстарын пайдалану мен банктік несиенің баламасы ретінде,
1.2 Лизингтің түрлері мен жіктемелік белгілері

Лизинг түрлерінің жіктелуі отандық және шет елдік тәжрибе мен
Жіктемелік белгілеріне жататындар:

6 келісімге қатысушылар құрамы

7 лизингке берілетін мүлік түрі

8 оның өтімділік деңгейі

9 амортизация жағдайы

10 қызмет көрсету көлемі

11 операция өтететін нарық секторы

12 салықтық және амортизациялық жеңілдік қатынасы

13 лизингтік төлемдер сипаты

Қазқстан заңдық актілеріне сәйкес лизингтің негізгі екі түрі көрсетілген:
Ішкі лизингті жүзеге асырғанда лизинг беруші және алушы,
Егер, лизинг беруші ҚР резиденті болса, онда лизинг заты
Қазіргі ауқытта дамыған елдердің шаруашылық тәжрибесінде лизингтің көптеген түрлері
14 оперативті (қызметтік) лизинг

15 қаржылық (капиталды) лизинг

16 қайтарымды лизинг

17 іскерлік лизинг (үшінші жақтың қатысуымен)

18 тікелей лизинг

19 сублизинг

Аталған келісімдердің барлығы лизингтің негізгі екі формасының түрлері болып
I.Оперативті лизинг – бұл ағымдағы аренда келісімі, әдетте мұндай
3-сызба. Оперативті лизинг үшін

Жалға беруші
(Лизингтік компания)

Арендатор

(Жалдаушы)

1) құрал жабдықтарды алуға өтініш

2) алынған құрал жабдыққа төлем

3) құрал жабдық

4) жалгерлік төлемдер

5) келісім мерзімінің аяқталуымен құрал жабдықты қайтару

Оперативті лизинг обьектілері болып тез ескіретін құрал-жабдықтар (компьютер, көшірме
Кемшілектері : басқа лизинг түрлеріне қарағанда айтарлықтай жоғары арендалық
II.Қаржылық лизинг – ұзақ мерзімді келісім, мұнда жалдау төлемінің
Оперативті лизингке қарағанда қаржылық лизинг мүлік иесінің тәуекелін төмендетеді.
Қаржы лизинг обьектісіне тұрғын үй (жер ғимарат, құрылғылар), өндірістің
4-сызба. Қаржы лизинг механизмі

Жалға беруші
(лизингтік компания) (Жалдаудаушы)

Жалдаушы
1) құрал жабдықты алуға өтініш

2) құрал жабдыққа төлем

3) құрал жабдық

4) жалгрлік төлем

III.Қайтарымды лизинг – екі келісімді білдіретін жүйеден тұрады. Мұнда
5-сызба.
Лизингтік компания
1) Құрал жабдық құны

2) Арендалық төлем

IV.Іскелік лизинг - лизингтік келісімде үшінші жақтың (инвестордың)
6-сызба. Іскелік лизинг процесі үшін

Жалға беруші
Іскелік лизинг процесі үшін

Өндіруші

Жалға алушы

V.Тікелей лизинг - мұнда жалгер, лизингтік фирма
7-сызба. Тікелей лизинг процесі үшін

Өндіруші
(Лизингтік бөлімше)

1) құрал жабдық

2) арендалық төлемдер

VI.Сублизинг - бұл лизингтің түрі алынған құрал жабдықты
ҚР «Қаржы лизингі туралы» заңына сәйкес, құрал жабдықты сублизингке
Халықаралық сублизинг, халықаралық лизингтің бір түрі болып табылады.
8- сызба. Сублизингтік процесі үшін

Жалға беруші
1) Құрал жабдық

2) Жалгерлік төлемдер

1.3. Лизингтің субьектілер үшін артықшылықтары мен кемшілікері.

Лизинг - барлық лизингтік қатынасқа қатысушыларға өзекті мәселе, яғни
Лизинг артықшылықтары негізінен қазіргі елімізде қалыптасқан жағдайға байланысты маңыздылығы
а) Мемлекет үшін.

Қалыптасқан экономикалық жағдайда инвестициялық жандандыру мәселесінде лизингтің даму
20 бұл қаржы құралы, инвестициялық қызмет үшін барлық
21 өз механизмі арқылы инвестициялық ресурстардың өндірісті қайта
22 мемлекет лизингтік қызметті қолдау арқылы, мысалға салық жеңілдіктерін
б) лизинг алушы үшін.

23 тиімді, рентабельді жобасы бар кәсіпкер бірденнен көп көлемді
24 кәсіпорын мүлкіне салынатын салықты азайтады, яғни алынған мүлік
25 ҚР « Қаржы лизингі туралы» заңына сәйкес барлық
26 лизинг алушының бухгалтерлік есебі жеңілдетіледі.Өйткені негізгі құралдар бойынша
27 келісім шартта қарызды өтеудің ыңғайлы және икемді схемасын
28 жоғарыда аталғандарға қоса банктегі лизинг алушының жағдайын қарастырайық.
в) лизинг беруші үшін .

29 лизингтік компания инвестор сияқты капиталға салған салымы үшін
30 төлемдер толық өтеліп біткенше лизинг беруші заңды
31 лизинг алушының банкроттық жағдайында да лизинг берушінің құрал
32 лизинг беруші лизинг алушыға ақшалай қаражат бермейді
33 қаржылық лизинг (3 жылдан кем емес) арқылы алған
34 лизинг беруші кеден баждарын төлеуден босатылады, ҚР территориясына
г) лизингтік мүлікті сатушы үшін.

35 лизинг дамуына тек лизинг алушылар ғана емес, сонымен
Сонымен қатар лизингтің обьективті кемшіліктері бар. Олардан келесілерді атап
36 Инфляцияның елеулі өзгерісі жағдайында лизинг алушыға құрал
37 Қаржылық лизингті алғанда ҒТП нәтижесінде моральді тозуы мүмкін,
38 Лизингтік келісімге қатысушылар санының көп болуы лизингтік операцияны
39 Лизинг берушіге құрал жабдықтың моральді тозу тәуекелі жүктеледі(әсіресе
40 Егер, лизингке алынған құрал жабдық жұмыстан шығып қалса
41 Банк кредитімен салыстырғанда лизингтің қымбаттылығы. Бұл жағдайды былай
1.4. Қазақстан Республикасында лизингтік қатынастарды нормативтік –құқықтық реттеу

Лизинг пайдаланудың тиімділігінде оның нормативтік – құқықтық базасы
ҚР лизингтік қатынастарды реттеудің нормативтік – құқықтық базасы
1) Азаматтық – құқықтық реттеу:

42 ҚР Азаматтық кодкесі.

43 ҚР « Қаржылық лизинг туралы» заңы.

44 ҚР «ҚР қаржы лизингі туралы заңына кейбір өзгерістер
2) Салықтық реттеу:

45 ҚР Салық кодексі.

46 ҚР Үкіметінің « Лизинг беруші мен шет елден
3) Кедендік реттеу

4) Лизингтік операциялардың бухгалтерлік есебінің қағидалары.

Лизингтік қатынастарды реттеуде, оның құқықтық базасының дамуында 2004 жылы
Ол біріншіден ҚР Салық кодексі және Қаржы лизингі туралы
Қазақстанның жеке меншік секторын лизингтік қатынастарға ынталандыруға бағытталған пресс-конференцияда
Нәтижесінде негізгі құралдарға жасалған инвестиция құрамында лизингтің үлесін дамыған
Әлемдік банк институттың( International Finance Corporation) жорамалы бойынша 2004
Лизингтік заңдылықа енгізілген толықтырулардың маңыздылығы:

47 қаржылық есептің халықаралық стандартарына жауап беретін лизинг анықтамасы.

48 қаржылық аренданың алғашқы 36 ай мерзімінде лизинг мүлігін
49 бір клиенттен екінші клиентке құралдарды қайта жалға беру
50 сублизинг пен қайтарымды лизингтің анықтамаларын нақтылау.

51 қарапайымдылығы, лизинг алушыдан құралдарды талап етудің соттық емес,
Қазақстанда лизингті дамыту бағдарламасының жетекшісі Амангелді Омаровтың айтуы бойынша
Заңның бұрынғы редакциясы бойынша аренда қаржы лизингі бола алады
Мысалға ҚР қабылданған амортизация нормасы бойынша компьютердің пайдалы қызмет
ҚР «Қаржылық инвестициясы туралы» заңына сәйкес келісімге қатысушы
Лизинг алушы – лизинг келісімінің қатысушысы, кәсіпкерлік мақсатта келісім
Біріншіден, негізгі құралдарды лизингке алушының жеке меншігіне беру немесе
Екіншіден, қаржылық лизинг мерзімі негізгі құралдардың пайдалану мерзімінің 75
Үшіншіден, лизинг төлемдерінің ағымдағы құны толық лизинг мерзіміндегі
1) Қайтарымды лизинг – бұл лизингтің бір
2) Банктік лизинг – мұнда лизинг беруші ретінде банк
3) Толық лизинг – ағымдық техникалық жөндеу жұмыстары лизинг
4) Таза лизинг – ағымдағы техинкалық жөндеу жұмыстары лизинг
Толықтыруда жаңадан тағы да мынадай түрлер енгізілді:

1) Қайтара лизинг – лизингтің бір түрі, келісім шарт
2) Сублизинг – бұл лизингтің түрінде алынған құрал жабдықты
Сондай-ақ лизинг келісім шартының бұзылуы немесе уақытының бітуі ,
Сонымен заңға енгізілген толықтырулар қайтарымды, қайтара, сублизинг және т.б.
Лизинг заңнамаларында жасалған оң өзгерістерге қарамастан мүдделі жақтар(лизингтік компаниялар,
ІІ-ТАРАУ. «Алекс» ЖШС –ң шаруашылық қызметін және лизинг пайдалану
2.1. Қазақстандағы лизинг дамуының қазіргі жағдайына талдау

Қазақтанда лизингтің қалыптасуы мен дамуының 15 жылдық тарихы бар.
Бірінші этап (1989-1992). Ішкі нарықта лизингтің туылуы. Бұл кезде
Атап кететін жайт Қазақстан лизингінің дамуы еуропа құрылымымен ұқсас.
Олар келесі бағыттар бойынша лизингтік қызмет көрсетті:

52 Аймақтық көтерме делдалдық кәсіпорындар мен компаниялардың және облыстық,
53 Коммерциялық банктердің лизингтік операциялары.

54 Шет ел фирмалары мен біріккен кәсіпорын , сондай
Екінші этап (1992-1994). Қазақстан эконмикасындағы қолайсыз жағдайдың туындауына байланысты
Үшінші этап (1995-2000) – қазақстандағы лизингтік бизнесті мемлекеттік қолдау,
1995 жылы лизинг бойынша өндіруші және өңдеуші өнеркәсіптерге қызмет
Сондай –ақ ҚР Ауыл шаруашылық министрлігі жанынан лизингтік қор
2000 жылы 5 шілдеде қабылданған «Қаржылық лизинг» туралы заң
Қабылданған заң көптеген банктерде еншілес лизингтік компаниялардың ашылуына түрткі
Халқаралық қаржы корпорациясы лизингтік қатынастарды дамытуда дамушы және дамыған
Әлемдік тәжірибеге сүйене отырып, Қазақстанның лизингтік даму бағдарламасы келесілерді
55 лизингтің құқықтық – нормативтік базасын талдау, жетілдіру.

56 лизингтік қызмет нарығы қатысушыларын, банк мамандарын , лизингтік
57 шет елдік те жергілікті де инвесторлармен байланыс орнату.

58 Лизингтің артықшылықтарын түсіндіре отырып, БАҚ арқылы жариялау, түсіндіру.

Бағдарламаға қолайлы құқықтық жағдай туғызу үшін мемлекеттік органдармен тығыз
Алғашқы лизиннгтік компаниялар ауыл шаруашылығын қолдау мақсатында мемлекеттің қатысуымен
Ал егер тек коммерциялық лизингтік компанияларды қарастыратын болсақ, лизингке
Еліміздегі лизингтік компанияларының басым бөлігі Алматы қаласында орналасқан: Альфа
Агромашлизинг, Астана –Финанс, Зерновая , КазАгроФинанс лизингтік компанияларының басты
Еліміздегі лизинг компанияның көбеюі лизингтік индустрияның нақты дамуына
Лизингтік қызметтің негізгі тұтқалары болып отын энергетикалық, металлургиялық, көлік,
2004 жылы лизингтік келісімдер көлемін 2-есеге көбейтуді көздеп отыр.
Сондай -ақ 2004 жылы 10 наурызда қабылданған №532-11
Азаматтық –құқықтық реттеу. ҚР лизингтік операцияларын азаматтық құқықтық
Лизинг анықтамасы. Заңға сәйкес қаржылық лизинг (бұдан былай лизинг)
59 лизинг затын лизинг алушының меншігіне беру немесе келесім
60 лизинг мерзімі лизингке алынған заттың пайдалану мерзімінің 75%-нан
61 жалпы лизинг мерзімі үшін төлемдердің ағымдағы құнының 90%-нан
Халықаралық лизинг. Заңда көрсетілгендей халықаралық лизинг болып табылады, егер
Қайтара лизинг. Заңда қарастырылғандай лизинг келісімі бұзылған немесе
Лизингтік төлемдер. Заңда анықталғандай лизингтік төлемдер кезеңдік төлемдер ретінде,
Елімізде дамыған қаржы нарығымен зейнетақы жүйесі жұмыс жасайды. Ал
Банк активтерінің жиынтығы 39,3%-ға өсіп, 1,6 трлн. тенге( валюталық
Қазақстан лизингтік қызмет нарығы 2000 жылдан дами бастады.
Қазақстандық коммерциялық банктер лизингтік қызметпен айналысу үшін, бөлек лизингтік
Бүгінгі таңда Қазақстанда 20 –ға жуық лизингтік компания жұмыс
1-кесте. Негізгі құралдарға жасалған инвестиция бойынша

Көрсеткіштер жыл жыл ауытқу

+/- %

Негізгі құралдарға жасалған инвестиция млн долл. АҚШ

Инвестиция көлемі, млн долл АҚШ

Лизингтік келісім үлесі 7797,4

21,1

0,26 8449,7

85,2

1,00 652,3

64,1

0,74 108,3

4есе

3есе

Лизингтік келісім мөлшері орташа есеппен 2003 жылы 168,9
Проценттік ставкалары. Атап кетуіміз керек 2003-2004 жылдары лизинг нарығында
2003 жылы минималды пайыздық ставкасы 13 % , ал
Лизингке берілген мүлік құны мен мерзімі. Лизинг келісім
Ескерту: Коммерциялық банктер өз еншілес компанияларын Ұлттық банк бекіткен
2004 жылы Қазақстанның 6 лизингтік компаниясы 60 млн.$ несие
Лизинг саласында тәжрибесінің өсуімен ҚЕХС(МСФО)-ға өтуіне байланысты 2005 жылы
Лизингтік операциялардың басым бөлігі Алматы қаласы мен Алматы облысындарында
Солтүстік Қазақстан, Астана қаласында ірі келісімдер жасалған. Оңтістік
Лизингтік қызмет нарығында шешімін таппай жатқан мәселелер бар. 2004
«Қаржылық лизинг» туралы заңда сублизингті қаржылық лизингтің бір түрі
Лизинг заты және көлік құралдарына меншік құқығын бөлу мәселесі
Лизингтік қызмет нарығының даму келешегі бүгінгі таңда қаржылық
2.2. «Алекс» ЖШС-ң экономикалық қуатын талдау.

.

Алекс жауапкершілігі шектеулі серіктестігі негізінен минералды табиғи экологиялық таза
2-кесте “Алекс ”ЖШС-ң 2003-2004жж. Негізгі техника экономикалық көрсеткіштері

№ Негізгі көрсеткіштері өлшем бірлігі 2003 жыл 2004 жыл
1 Өткізілген өнімнен түскен табыс мың тг. 6020639,0 6103870,0
2 Өткізілген өнімнің өзіндік құны мың тг. 5114009,0 4983124,0
3 Жалпы табыс мың тг. 906630,0 913453,0 6823,0 100,7
4 Кезең шығындары мың тг. 443919,0 421312,0 -22607,0 94,0
5 Негізгі қызметтен түскен табыс мың тг. 462711,0 524744,0
6 Таза пайда мың тг. 291787,0 296563,0 4776,0
7 Негізгі қорлардың орташа құны мың тг. 793210,0 1847632,0
8 Қор қайтарымдылығы % 759,0 330,0 -429,0
9 Қор сыиымдылығы % 13,0 30,0 17,0
10 Персоналдың орташа тізімдік саны Адам 1013,0 1048,0 35,0
11 Еңбек ақы қоры мың тг. 162355,5 182955,6
12 Орташа айлық еңбек ақы мөлшері мың тг. 13,4
13 Еңбек өнімділігі мың.тг 5943,3 5824,3 -119,0 97,0

14 Сату рентабельділігі % 4,5 4,7 0,2
15 Өнімнің рентабельділігі % 5,7 5,9 0,2
16 Қормен қорлану мың тг. 783,0 1763,0 980,0 2есе
Жоғарыда келтірілген көрсеткіштер арқылы кәсіпорынның істеп жатқан жұмыстары тиімді
Кестені қарастыратын балсақ 2 жыл бойынша мәліметтер арасында біршама
Енді сол өзгерістердің себебін анықтап талдап шығуға тырысайын.

1-ші көрсеткіш - өткізілген өнімнен түскен табыс деп аталады,
2-ші көрсеткіш өткізілген өнімнің өзіндік құны. Базалық жылы
3-ші көрсеткіш – бұл жалпы табыс.
4-ші көрсеткіш-кезең шығындарына тоқталатын болсақ,
5-ші көрсеткіш – негізгі қызметтен түскен
6-шы көрсеткіш таза пайда деп
7-ші көрсеткіш – негізгі қорлардың орташа
8-ші көрсеткіш – қор қайтарымдылығы. Базалық
9-шы көрсеткіш – қор сыйымдылығы
10-шы көрсеткіш – қызметкерлердің тізімдік саны.
11-ші көрсеткіш – еңбек ақы қоры.
12-ші көрсеткіш – орташа айлық еңбекақы
13-ші көрсеткіш – еңбек өнімділігі. Базалыық
14-ші көрсеткіш – сату рентабельділігі
15-ші көрсеткіш - өнімнің рентабельділігі. Базалық
16-шы көрсеткіш – қор қарулану деп
VIII . Біз жоғарыда кәсіпорынның техника экономикалық негізгі көрсеткіштерін
I. Төлем қабілеттілік коэффиценттері:

1) Қарызды абсолютті
жою коэф-ті = ;

ағымдағы міндеттемелер
61352 58644

2003 жылы =
2809671 1020754

Оңтайлы мәні: 0,2-0,25

2) Жабудың (покрытия) ақша
аралық коэфф-ті =

ағымдағы міндеттемелер

Оңтайлы мәні: 0,7-0,8

64325+808536

2003 жылы = = 0,3

2809671

58644 + 784483

2004 жылы = = 0,8

1020754

ағымдағы активтер

3) Төлем коэффиценттері =

ағымдағы міндеттемелер

4728152

2003 жылы = = 1,6

2809671

1859157

2004 жылы = = 1,8

1020754

3-кесте. «Алекс » ЖШС міндеттемелері бойынша көрсеткіштер

Көрсеткіштер Оңтайлымәні 2003жыл 2004жыл ауытқу

+/- %

Қарызды абсолютті жою коэфициенті 0,2-0,25 0,02 0,8 7,1 40,0
Жабдықтаудың аралық коэфициенті 0,7-0,8 0,3 0,8 0,5 20,0

Төлем коэфициентері 2-2,5 1,6 1,8 0,2 25,0

Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау
1-ші көрсеткіш бойынша, яғни қарызды
2-ші жабдық аралық коэффиценті бойынша
3-ші көсеткіш төмен коэффиценті мәні
ІІ. Қаржылық тұрақтылық
1) Қарыз капиталы мен мен-
шіктік капитал қатынасы
Оңтайлы мәні: 1-ден
2905927

2003 жылы = =1,5;

1822225

1020754

2004 жылы = = 0,5;

1760175

2) Міндеттемелер меншіктік капитал

коэффиценті =

кәсіпорын мүлкі ( баланс сом)

Оңтайлы мәні; 0,7-ден жоғары.

1822225

2003 жылы = =0,3

4728152

1760175

2004 жылы = = 0,6

2780929

3) Қарыз капиталының
үлесі =
кәсіпорын мүлкі

Оңтайлы мәні; 0,3-тен төмен.
2905927

2003 жылы = = 0,6

4728152

1020754

2004 жылы = = 0,3

2780929

4-кесте. «Алекс»ЖШС-ң негізгі экономикалық көрсеткіштер

№ Көрсеткіштер Оңтайлы мәні 2003жыл 2004ж Ауытқу

1 Қарыз капиталы мен меншік капитал
2 Меншіктік коэффицент 0,7-ден жоғары 0,3 0,6
3 Қарыз капиталының үлесі 0,3-тен төмен 0,6
ІІІ. Іскерлік
1) Капитал айналымының
жалпы коэффиценті
Баланс соммасы

6020639

2003жылы = = 1,2;

4828152

6103870

2004 жылы = = 2,1;

2780929

2) Меншік капиталының
айналымдық коэффиценті =

Меншіктік капитал

6020639

2003 жылы =
1822225

6103870

2004 жылы =
1760175

3) Дебиторлық міндеттемелердің
айналымдық коэффиценті
Кезеңдегі дебиторлық мәнінің орт мәні

2003 жылы =
1915212,5

2004 жылы =
741375,5

4) Дебиторлық мәндердің
айналымдық орташа мерзімі =

Дебиторлық мән-дің айналым коэфф-ті

365 күн

2002 ж = =117

3,1

365 күн

2003 ж = = 44

8,2

5-кесте. «Алекс» ЖШС-ң негізгі экономикалық көрсеткіштер

№ Көреткіштер Ауытқу(+ - ) 2003жыл 2004жыл

1 Капитал айналымының жалпы коэффиценті +0,9 1,2 2,1

2 Меншіктік копиталдың айналымдықкоэффиценті +0,1 3,3 3,4

3 Дебиторлық міндеттемелердің айналымдық коэффиценті +5,1 3,1 8,2
4 Дебитордық міндеттемелердің айналымдық орташа мерзімі - 73,0
1-ші көрсеткіш капитал айналымының
ол 2 теңге 1 тиынға дейін
2-ші көрсеткіш меншікті капиталдың айналым
3-ші көрсеткіш дебиторлық міндеттемелердің айналым
4-ші көрсеткіш дебиторлық міндеттемілердің
ІV. Кәсіпорынның рентабельділігін
1). Кәсіпорын мүлкінің
рентрбельділігі.
кәсіпорын мүлкінің (активінің)

орташа өлшемі

291787

2003 ж =
793210

296563

2004 ж = х 100 =
1847632,5

2) Меншіктік капиталдың
рентабельділігі = х 100

меншіктік капиталдың

орташа құны

291787

2003ж =
1607343,5

296563

2004ж =
1791200

6-кесте. «Алекс» ЖШС-ң рентабельдiлiк кәрсеткiштерi

№

Көрсеткіштер Ауытқу 2003жыл 2004жыл

1 Кәсіпорын мүлкінің рентабельділігі -20,0 36,0 16,0
2 Меншікті капиталдың рентабельділігі -2,0 18,0 16,0
1-ші көрсеткіш – кәсіпорын мүлкінің
2-ші көрсеткіш –меншікті капиталдың рентабельділігі. Ол
ІІІ-ТАРАУ. Кәсіпорынның қызметін дамытуда лизингтік жүйені пайдалануды жетілдіру жолдары

3.1. Лизингті пайдалану бойынша ұсыныстар

Жасыратыны жоқ, әсіресе ауылдағы ағайынның шаруаны өрге бастыра алмай,
Бұл тек ауыл шаруашылығы құрылымдарының басындағы ғана жағдай емес.
Бұл арада, лизингтің ең басты артықшылығы: лизинг ұсынатын компания
Қазақстанда лизингтік қызмет нарығы 2000 жылдан бастап белсенді дами
жергілікті банктердің еншілес компнииялары, олардың еліміздегі жалпы лизинг көлеміндегі
2003 жылы Қазақстандағы жалпы инвестицицялар көлеміндегі лизинг үлесі 1%
Лизингілер мемлекеттің қолдауымен, негізінен ауыл шаруашылығы құрылымдарына трокторлар
Соңғы жылдар кәсіпкерлік лизингтің пайдасы мен артықшылықтарын түсіне бастады.
Бұдан бес жыл бұрын ауыл шаруашылығында лизинг агробизнестің
Лизингтің артықшылықтарын шығыс қазақстандық фермерлер бағалай білді. Үкіметтің ауылды
2005 жылы республика бюджетінінен лизинг бағдарламасы боынша мал шаруашылығы
Соңғы жылдары осы бағдарламаны жүзеге асыру жолында бірқатар заңнамалық
«БанкЦентрКредит» акционерлік қоғамының 2002 жылдың қаңтарынан бері өз жұмысын
«ЦентрЛизинг» ЖШС өзінің тауаржеткісушілнрініңаяасын барған
Әрине, бір ғана мақалада бизнестің
Қорытынды

Сонымен, лизингтік қызмет нарығы, лизингтік қатынастар
Бүгінгі таңда лизинг нарығында 20 шақты компания бар,
Халықаралық қаржы корпарациясының көрсеткіштері бойынша 2002 жылы негізгі құралдарға
Бұл айтылған өсімдер тек мемлекеттің қолдауының нәтижесінде ғана емес,
Бұл инвестициялық құралмен көптеп кәсіпкелер пайдалануда , өйткені кәсіпкер
есебінен алады.

Лизинг артықшылықтарын кәсіпкерлер көптеп түсіне бастады. Егер 2002 жылы
Лизингтік қызметті пайдаланушы кәсіпкерлер осыған
2003 жылдың халықаралық қаржы карпарацясының
Лизингтік қызымет нарығындағы шешілмеген мәселе
Атап кетуіміз қажет елімізде лизинг
Елімізде қабылданған индустриалды-инновациялық сратегиясында негізгі қорларды тездетіп жаңарту, өндірістік
Еліміздегі лизингтік қызметпен айналысушыларға мемлекет көптеп қолдау жасауда. Ол
Лизингке әр түрлі салықтық жеңлдіктер жасалған. Лизинг беруші мен
Лизингік қатынас дамыған және дамушы елдерде
62 Лизинг шағын және орта бизнес субьектісінің дамуына сәер
63 Лизинг ұзақ мерзімді қаржыландырудың бір түрі болғандықтан, капиталған
64 Лизинг негізгі құралдарды тез арада жаңартудың бір түрі
65 Лизинг қаржылық қызмет көрсету нарығында қосыша бәсекелестік туғызады
66 Сондай-ақ лизинг , өндірушілер үшін өндірген өнімдерін өткізудің
Лизинг қосымша қасиеттерінің артықшылығы бұрынғы Аристотель кезіндеде мойындалған, яғни
Қазақстанның нарықтық экономикаға өтуі өнеркәсіптік кәсіпорындар алдына бірқатар мәселелер
Ең басты мәселелердің бірі, негізгі құралдардың физмкалық, моральдік тұрғыдан
Бұл мәселердің ең тиімді жолдарының бірі лизинг болып табылады.
Пайдаланған әдебиет көздері

1) ҚР «Қаржы лизинг туралы» заңы, 2004 ж. 10-
2) ҚР азаматтық кодексі және салық кодексі

3) ҚР Президенті мен Үкіметінің актілер жинағы 2004 ж.,
4) ҚР Президенті мен Үкіметінің актілер жинағы 2002 ж.,№26

5) Егеменді Қазақстан 2004ж., 16 наурыз

6) Ресми газет, 2004 ж., наурыз

7) Промышленность Казахстана, 2004 ж.,№12

8) Промышленность Казахстана, 2004ж., №6

9) Бухгалтер Бюллетень «МФСО» 2004ж., №1-6

10)Аль Пари, 2004 ж., №4

11) Транзитная Экономика 2004ж., №6

12) Бухгалтер Бюлетень 2004 ж.,№21

13) Қаржы қаражат 2004 ж., №2

14) Қаржы қаражат, 2003 ж., №6

15) Аграрлық нарық проблемалары 2004 ж., апрель-июнь

16) Лизинг как механизм развития инвестиций и предринемательство

Василев Н.М, М: Дека, 1999 г

17) Газман В.Д. Финансовый лизинг: Учеб. пособ. М.:
18) Гормешыкин В.А. , Оснавы технологий лизинговых операции ,
89, 2000 г.

19) Джуха В.М . Лизинг- Ростов Н/Д : Феникс,
20) Лешенко М.Н. Основы лизинга: Учеб.
21) Анализ финансовый состояни и инаестиционной привлекательностьи,
М.:Финансый и статистика 2003г

22) Лизинг: Экономические правовые и организционые основы под