Ертеректегі Рим республикасы курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
Кіріспе 2
1. Рим қаласының негізделуі 2
2. Ертеректегі Рим республикасының орнауы 3
2.1 Рим патрицийлік республикасы 3
2.2 Плебейлердің патрицийлермен күресі 4
2.3 XII таблица заңдары 5
2.4 Рим армиясы және оның ұйымдары 12
3 Римнің Италияны жаулап алуы және рим құл иеленушілік конфедерациясының құрылуы 14
4 Римнің Карфагенмен күресі (1 және 2-ші Пуни соғыстары) 15
5 Рим республикасының Жерорта теңізінің аса күшті державасына айналуы. Үшінші Пуни соғысы 17
6 Римдегі республикалық құрылыстың дағдарысы 19
7 Республикалық құрылыстың құлауы 20
Қорытынды 25
Қолданылған әдебиеттер тізімі 27
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Жалпы тарих
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
ЖОСПАР
Кіріспе 2
1. Рим қаласының негізделуі 2
2. Ертеректегі Рим республикасының орнауы 3
2.1 Рим патрицийлік республикасы 3
2.2 Плебейлердің патрицийлермен күресі 4
2.3 XII таблица заңдары 5
2.4 Рим армиясы және оның ұйымдары 12
3 Римнің Италияны жаулап алуы және рим құл
4 Римнің Карфагенмен күресі (1 және 2-ші Пуни
5 Рим республикасының Жерорта теңізінің аса күшті державасына
6 Римдегі республикалық құрылыстың дағдарысы 19
7 Республикалық құрылыстың құлауы 20
Қорытынды 25
Қолданылған әдебиеттер тізімі 27
Кіріспе
Ертедегі Римнің тарихы антикалық құлиеленуші қоғамдар тарихының бір
Жалпы алғанда мың жылдан артатын, бірнеше заманды қамтитын
Ертедегі Римнің тарихы антикалық құлиеленуші қоғамдар тарихының бір
Рим бүкіл дүниежүзілік тарихи маңызға бірден ие болған
Бұл кезде Апенин түбегінде және Сицилияда гректердің отарлары
Міне біз қарастырып отырған кезең Рим тарихының өте
1. Рим қаласының негізделуі
Лация қалаларының ішінде Рим қаласының маңызы ерекше үлкен
Трояндық Энейдің Италияға сапар шегуі туралы аңыз, әсіресе,
Римнің негізделуі туралы аңыз былай дейді. Эней ұрпақтарының
Қаланың орнаған уақыты жөнінде ертеде бірыңғай пікір болған
2. Ертеректегі Рим республикасының орнауы
2.1 Рим патрицийлік республикасы
Этрус династиясы патшасын қуып жібергеннен кейін этрускілер мен
Б. э. дейінгі V—IV ғасырлар бойында партицийлік аристократиялық
Сөйтіп, құрылып отырған республикада саяси өкіметтің барлық органдары
Рим ерте республикалық кезеңде полис, яғни еркін құл
Рим халқы егіншілікпен, мал шаруашылығымен және қолөнермен шұғылданды.
Патшалық басқару кезінің өзінде-ақ басталған қолөнердің ауыл шаруашылығынан
Сауданың дамуы қолөнердің ауыл шаруашылығынан бөлінуінің салдары еді.
2.2 Плебейлердің патрицийлермен күресі
Плебейлер барған сайын көптеп шұғылдана түскен қолөнер мен
Плебейлердің осылай жіктелуі тап күресінің шиеленісуіне әкеп соқты.
Б.э. дейінгі V—IV ғасырдағы Рим плебсі бүкіл рим
Сонымен плебейлердің патрицийлермен экономикалық тұрғыдағы күресі жер үшін
Б.э. дейінгі V—IV ғасырларда плебейлер экономикалық және саяси
Аграрлық мәселелерді шешуге жасалған плебейлердің алғашқы әрекеттері б.э.
2.3 XII таблица заңдары
Плебейлер б. э. дейінгі V ғасырдың ортасында үлкен
XII таблица заңдарын қабылдау Рим плебсінің үлкен жеңісі
XII таблица тексінің түпнұсқасы сақталмаған. Текст цитат және
Жер мен жылжымалы мүлік заңдарда жеке меншік ретінде
Жер меншігіне қатынасты статьялардың ортақ сипаты б.э. дейінгі
Заңдар қатал борыш правосының әрекетін тұжырымдайды. Кредитор өзінің
XII таблица заңдары рим азаматының праволарын қорғады. Оны
XII таблица заңдары басталғаннан кейін плебейлердің патрицийлермен күресі
Б.э. дейінгі 445 жылы халық трибуны Канулей ұсынған
Б.э. дейінгі V ғасыр аяғында IV ғасырдың басында
Соғыстар үлкен бөлігі бөлінбей қалған мемлекеттік жер қорын
Ұсақ меншіктердің жұтауымен, борышкерліктің, кіріптар құлдықтың өсуімен қосарланған
Аграрлық заң қоғамдық жердің негізгі ұстаушылары патрицийлерге қарсы
Б.э. дейінгі 326 жылы плебейлер жаңа заңды бекіттіріп
Плебейліктердің сауда-қолөнер тобы үшін б.э. дейінгі 31 жылғы
Саудагерлер мен плебстің қолөнерші жіктерінің көмегіне сүйене отырып,
Б.э. дейінгі IV ғасырдың аяғына қарай плебейлер барлық
Құлдықтағы және тәуелді халықты қанауға ұмтылу барлық саяси
Жаңа жағдайдағы аграрлық мәселе — толық жұтау қаупі
Патрицийлерге қарсы плебейлер күресінің ең ірі қорытындысы рулық-тайпалық
Мемлекеттік өкімет органдары халық жиналыстары (комициялар), магнстратуралар, сенат
Римде комициялардың үш түрі болады. Ежелгілері тек формальды
Центуриаттық комициялар Рим халқының еркін білдірді. Олар жоғарғы
Трибут комициялары (трибалар бойынша жиналыстар) тек б.э. дейінгі
Рим халық жиналыстарының жүйесі демократиялық негіздерде құрылмаған еді.
Рим магистраттары тек коллегиялық түрде әрекет жасап, яғни
Магистраттың жеке басы праволарына қол сұғылмайды, оның өкілеттілік
Магистратура экстраординарлы (төтенше) және ординарлы (дағдылы немесе тұрақты)
Диктатура бірден-бір коллегиялық емес магистратура еді. Диктатордың алты
Жоғарғы одинар магистратуралары — 2 консул, преторлар, цензорлар,
Преторлар сот істерін жүргізді, провинцияларды басқарды. Олар консул
Екі цензорды (әдетте бұрынғы консулдардан) бес жылда бір
Халық трибундары жыл сайын трибун жиналыстарында сайланды. Басқа
Төменгі магистраттар болып саналатын эдилдер қаладағы тәртіпті қадағалады,
Сондай-ақ квесторлар да төменгі магистраттарға жатты. Олар трибут
Әрбір магистраттың өз қарамағында толып жатқан хатшылар, лекторлар,
Рим республикасының жоғарғы мемлекеттік органы б.э. дейінгі I
Рим республикасы типті аристократиялық республика болды. Бұған қала
2.4 Рим армиясы және оның ұйымдары
Рим республикасының әскери жүйесі б.э. дейінгі IV ғасырда
Алғашында бүкіл Рим жасағы легион деп аталады. Кейініректе
Консулдар халық жиналысында күні бұрын, белгіленген күні цензор
Ұрысты әдетте әр центурияны қосарлаған жеңіл қаруланған сақпаншылар,
Ауыр қаруланған жауынгерлердің тастар мен лақтырылған снарядтардың соққыларынан
Консулдар, легаттар (соғыстағы консулдың көмекшілері), әскери трибундар легиондарына
Б.з. дейінгі III ғасырдың басынан бастап эллиндік техникамен
Римдіктердің coғыc өнерінің мақтанышы легиондар тұрақтаған кезде олардың
Римдіктер көтермелеу мен жазалаудың мұқият жасаған жүйелі жолымен
Әскери бастықтардың кінәлы легионшыларды жазалауға пpавосы болды. Жауынгерлерді
Ұсақ диқаншылармен толықтырылып отырған Рим республикасының армиясы жақсы
3 Римнің Италияны жаулап алуы және рим құл
Б.э. дейінгі V—III ғасырларда Рим сенаты Апеннин түбегіне
Б.э. дейінгі VI ғасырдың аяғында этрускілер мен Римге
Б.э. дейінгі V ғасырда римдіктер этрускілерге шабуыл жасауға
Римдіктер Тибрдің оң жақ жағасында орналасқан этрускі —
Б.э. дейінгі V ғасыр Рим үшін Тибрдің оң
Кельттердің (галлдардың) шапқыншылығы италия тайпаларын, тіпті этрускілерді
Самнит соғыстары. Галл шапқыншылығы Римнің Лациядағы ықпалын әлсіретті.
Б.э. дейінгі 343—341 жылдардары бірінші Самнит соғысының нәтижесінде
Б.э. дейінгі 340—338 жылдарда Рим мен латын одағынын
Соғыстардың қорытындысында б. э. дейінгі IV ғасырдың аяғына
Б.э. дейінгі 281 жылы Римнің Тарентпен ашык соғысы
Б.э. дейінгі III ғасырдың 60 жылына қарай Римнің
4 Римнің Карфагенмен күресі (1 және 2-ші Пуни
Б. э. дейінгі III ғасырдың орта шеніне қарай
Карфаген де, Рим де құл иеленушілік экономиканың сипатымен
Бірінші Пуни соғысының себебі Сицилия үшін Рим мен
Бірінші Пуни соғысы басталды, бұл 23 жылға созылды
Жиырма үш жылдық соғыс соғысушы жақтардың күштерін сарықты.
Бірінші Пуни соғысы аяқталып, екіншісі басталған кезеңде (б.
Екінші Пуни соғысы (б. э, дейінгі 218—201 жылдары)
Рим сенаты ұзаққа бармайтын соғысқа әзірленді. Консулдардың бірі
Ганнибал б. э. дейінгі 218 жылы ерте көктемде
Ол үлкен қиыншылықпен кейбір тайпалармен қақтығыса отыра Пиреней
Италиядағы алғашқы ұрыстарда карфагендер рим консулдар армияларын жеңіп
Рим әскерлері солтүстіктен оңтүстікке қарай Ганнибалдың жолын торып
Б.э. дейінгі 216 жылы Ганнибал Римге соқпастан Апулияға
Римдіктердің Канны түбінде жеңілуі Римнен самниттердің, лукандардың, бруттилердің
Дегенмен, Ганнибалдың жағдайы өте ауыр еді. Үлкен территорияда
Б.э. дейінгі 204 жылы римдіктер соғыс қимылдарын Карфагеннің
Африкада, б.э. дейінгі 202 жылы Зама деген жердің
Ганнибал б. э. дейінгі 195 жылы Карфагеннен Сирияға
Екінші Пуни соғысынан кейін Карфаген Жерорта теңізі дүниесінің
5 Рим республикасының Жерорта теңізінің аса күшті державасына
Екінші Пуни соғысында римдіктер Карфагенді жеңгеннен кейін эллиндік
Римнің шығысқа шабуылы эллиндік елдерде римдік сауда мен
Римнің шығысқа жасаған агрессиясында ірі құл иеленушілер мен
Ең күшті эллиндік державалар — Македония мен Сирия
Екінші Македон соғысы. Комиция сенаттың қысымымен ғана соғыс
Шешуші шайқас б.э. дейінгі 197 жылы Киноскефала деген
Сирия соғысы (б.э. дейінгі 192—188 жылдар). Екінші Македон
Римдіктер Антиох әскерлерін Грециядан ығыстырады. Шешуші шайқас Азия
III Антиохты римдіктердің талқандауы ең ірі эллиндік державаның
Үшінші Македон соғысы (б.э. дейінгі 171—168 жылдар). Балкан
Б.э. дейінгі 168 жылы Пидна түбінде жігерлі әскери
Македонияны талқандаған соң Рим соғыс жарияламай-ақ өзінің ырқын
Бірқатар басқыншылық соғыстардың нәтижесінде Рим республикасы орасан зор
Б.э. дейінгі 30 жылдардың басына қарай Рим республикасы
6 Римдегі республикалық құрылыстың дағдарысы
Б.э. дейінгі 74—71 жылдардағы ұлы Италия құлдар көтерілісі
Сулла қайтыс болғаннан кейін көп кешікпей консул Марк
Сонымен бірге Этрурияда Сулла легиондарының ардагерлеріне үлестіру үшін
Ұрыс қаланың өзінде Марс алаңында болды. Лепид отрядтарын
Б.э. дейінгі I ғасырдың басында Римде қанды көрініс
Осындай гладиаторлар мектептерінің бірі Капуяда Лентул Батиат деген
Тарихшы Аппиан айтып кеткендей «Спартак бостандық үшін бел
Алайда көтерілісшілер армиясының соғыс табыстары мен сан жағынан
Италияның шығыс жағалауы жолдарымен солтүстікке қарай жылжыған Спартак
Спартак армиясы Луканияға бұзып енгеннен кейін, соғыс қимылдары
Үш Рим армиясына қарсы күрестің мүмкін еместігін түсіне
Спартак бастағап ұлы италиялық көтеріліс италия қоғамдық қатынастары
7 Республикалық құрылыстың құлауы
Б. э. дейінгі 49 жылдың 10 январында Цезарь
Рубиконның жағасында Цезарь біраз уақыт толқыған соң «Жеребе
Римге шабуыл жасаған Цезарьдың әскерлері сан жағынан аз
Римде Цезарь қазынаға ие болып отырды да, қаланың
Римге қайтып оралғаннан кейін Цезарь диктатор болып жарияланады.
Мұнда түбіндегі ұрыспен б.э. дейінгі 49—45 жылдары болған
Рим державасындағы республикалық құрылыс, ең алдымен берілген легиондарға
Рим республикасының ірі құл иеленушілерінің екі тобының нобилитет
Мемлекеттік аппаратты нығайту мен оны орталықтандырудың қажеттігін көптеген
Оптиматтармен бітісуге ұмтыла отырып, Цезарь өзінің бұрынғы дұшпандарының
Нобилитет өкілдерінің арасында жаңа заговор туады. Оны Красстың
Заговоршылардың мақсаты Цезарьды өлтіру және ескі республикалық құрылысты
Март идаларына (б.э. дейінгі 44 жылы 15 март)
Цезарь өлтірілген сәтте Гай Октавий Иллирия Аполлониясында жүрген
Октавий Цицероннан қолдау іздейді. Ол Октавийді Антонийге қарсы
Сенат Антонийді республика жауы деп жариялайды. Цицерон оған
Осы сәтте Октавиан Цицеронға қолдау ұсынды. Егер ол
Табыспен құлшынған сенаторлар Македонияда Марк Брут пен Сирияда
Сенаттың шешімдері туралы біліп алған Октавиан, өз армиясын
Б.э. дейінгі 43 жылы күзде үш әскери бастық
Сонымен, біріншіден төтенше өкілеттікпен ерекшеленген, ресми мемлекеттік орган
Триумвирлер Цезарьды өлтірушілерге жасалған кешірімді жою туралы және
Республиканы жақтаушылардың әскери күштері қауіп төндірген салт аттылар
Римде, Италия мен батыс провинцияларда өкімет билігі цезаршылардың
Әскерлер мен флот жинап алып Секст Помпей Сицилияны,
Шығыс провинцияларының халқын тонау және оларға зорлық-зомбылық жасау
Дұшпанның белсенді қимылдарын күтіп, екі жақ ұзақ тұрады.
Филиппы жанында республикашылардың армиясып құртқаннан кейін трумвирлер провинцияларды
Триумвирлердің билігі, Италияның оңтүстігіндегі жағалық қалалардың кейбіреулерін басып
Жерорта теңізі дүниесін мұндай бөлісу цезаршылар басшылары мен
Триумвирлерді жақтаушылар олардың арасында ашық соғыс жүргізуіне жол
Екі теңіз шайқасында Секст Помпейдің эскадрасын талқандап, Октавиан
Осы кезде Эмилий Лепид оларды өз жағына қызметке
Ақырында бұл екеуі де бір-бірімен ашық соғысқа барып
Қорытынды
Римнің құлиеленуші қауымының шығуы жағдайларын түсіну үшін, жалпы
Этрускілерді қуып жібергеннен кейін және патша өкіметі күшін
II ғасырдың 30-ші жылдарының басынан бастап, I ғасырдың
Ірі латифундиялардың айналасына құлдардың көп жиналуы, II ғасырдың
Еріктілердің әртүрлі топтарының арасындағы әлеуметтік күрестің шиеленісуі Римнің
Біз бұл курстық жұмыста Рим республикасының тарихын біршама
Цицерон, Цезарь, Сулла, Ганнибал тәрізді тарихи тұлғалардың өмір
Қолданылған әдебиеттер тізімі
Моммзен Т. История Рима. М.—Л., т. 1, 1934;
1941; т. IV. 1949.
Сергеенко М. Е. Простые люди древней Италии. М.—Л.,
Сергеенко М. Е. Ремесленники древнего
Штаерман Е. М. Расцвет рабовладельческих отношений в Римсқой
Штаерман Е. М., Трофимова М. К. Рабовладельческие отношения
Ежелгі дүние тарихы ІІ бөлім, Орысша редакциясын басқарған
Машкин Рим тарихы, 1951 ж.
7
