TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

войти на сайт

вход на сайт

Логин: :
Пароль :

Забыл пароль Регистрация

Жастардың темекі мен ішімдікке әуестілігі




Жастардың темекі мен ішімдікке әуестілігі
0
Раздел: Валеология | Автор: Админ | Дата: 27-09-2015, 12:00
Загрузок: 3058




«Ауырып ем іздегенше


Ауырмаудың жолын ізде»


Жеке адамның да, қоғамның да, ең басты байлығы – денсаулық екені белгілі.Сондықтан да, денсаулық мәселесі, оған деген қамқорлық, жауапкершілік еш уақытта да күн тәртібінен түскен емес.


Бірінші байлық -денсаулық дейміз. Бірақ осы сөздің салмағын, жүктер жауапкершілігін көбіне сезбейтін де, мойындамайтында да сыңайлымыз.


Айтылған сәтте көңілімізге қонады, құлағымызға жағады. Келісеміз.


Сөйтіп күндердің күнінде бір арылмас дерітке шалдығып санымызды соғамыз.


«Тәннен жан артық еді,- дейді Абай атамыз –тәнді жанға бас ұрғызса керек еді. Жан бізді жас күнімізден билеп жүрген еді. Ержеткен соң, күш енген соң, оған билетпедік, жанды тәнге бас ұрғыздық , ешнәрсеге көңілмен қарамадық көңіл айтып тұрса сенбедік».


Денсаулық – тән, рухани және әлеуметтік игіліктің жиынтығы. Денені үнемі шынықтыру, сананың сапа деңгейін көтеру , интеллект өрісін биіктеу, рухыңды шыңдау – бәрі де денсаулыққа қызмет етеді десек қателеспейміз.


Бүгінгі таңда өз тәуелсіздігін алған егеменді еліміз осы бағытта Қазақстан мектептеріне жан-жақты дамыған, денсаулығы мықты , салауатты өмір салтын мұрат тұтқан дара тұлғаларды тәрбиелеу басты талап етіп қойылған.


Қазақстан азаматтарының денсаулығын нығайту, салауатты өмір салтын ынталандыру туралы елбасының жолдауын, егемендіктің кілтін ұстар жастардың болашағына апаратын, алтын сүрлеу десе де болады. Жас ұрпақтың дені сау болуына күнделікті күн тәртібінің де ықпалы зор.


Әр оқушы өзінің күн тәртібін дұрыс пайдалана отырып, оған жоспар құра білу керек. Мектебіміздің салтына айналған «Қара жорға» ұлттық би дәстүрімен таңғы жаттығуымызды бастаймыз. «Қара жорға» биін оқушылар бар ынта –ықыласымен билейді. Бұл биді игеріп алғандары соншалықты, бір- бірімен жарыса билейді. Сондықтан да адам өзін сергітіп көңілін көтеріп, денсаулығы жақсы болу үшін би билеуде денсаулыққа өте пайдалы.


«Дені сау адам- табиғаттың ең қымбат жемісі» — деп тегін айтпаған.


Қазіргі қоғамымызда халықтың табиғи өсімі төменде, сырқаттанушылық және өлім-жітім деңгейі арта түсті. Әсіресе, балалар мен жастардың денсаулығына қауіп тудыруда. Темекі тарту, ішімдік пайдалану, есірткі құмарлық және улы заттарға әуестілік, адамгершілікке жат мінез-құлық, ерте жыныстық қатынас кеңінен етек алуда. Сонымен қатар денсаулық қатерінің негізгі факторларына мыналар да енеді: қозғалыс күшінің кемуі салдарынан қимылдың кемуі гиподинамия/ дене салмағының артуы, жүйесіз тамақтану, қоршаған орта нысандарының барлығының көптеген уытты заттармен ластануы, өндірісте және тұрмыста күйзеліс туғызатын жағдайлар, зиянды әдеттердің –шылым шегу, ішімдік пайдалану, нашақорлық көп таралуы. Егеменді еліміздің болашағы біздер. Қоғамда болып жатқан жаман әдеттерге кінәлі — адамдардың өзі. Осындай жат, жаман әдеттерден бойымызды аулақ ұстап, төзімділік, табандылық танытып, адамгершілік қасиеттерді жоғары ұстай білуіміз керек. Болашағымыз нұрлы, еліміздің ертеңі нұрлы болсын десек, ел болып, халық болып болашағымызды, ұлтымызды, тегімізді жоғалтып алмау үшін нашақорлық, ішімдік, шылым шегуден бойымызды аулақ ұстап, қоғамымыздың бұл түнектен арылуының жолын іздеп, салауатты өмір салтын насихаттайық..


Ей замандас, алдыменен досыңды ұқ .


Досың спорт, таза ауа, өсімдік.


Дене шынықтырумен айналысып, таза ауада серуендеп, әрқашан жаман ойдан аулақ болып. Табиғатты адам үшін жаратқанын және парыз еткенін, қажетімізге дұрыс пайдалануды, денсаулығымызға зиян келмейтіндей жағдайда болуын қадағалауды салауатты өмір салты деп ұғамыз. «Тоқсан ауыз сөздің тобықтай түйіні», елімізде өсіп келе жатқан жас жеткіншектердің денсаулықтары мықты, келешегі зор болу үшін қолымыздан келетін барлық жақсы, игі істерімізді аямауымыз керек.


Ішімдікке дағдылану – алкоголизм деп аталатын психологиялық сырқаттың алғышарттарының бірі. Бұл дерт біздің ұлтымызға жат еді. Осы күндері өкінішке орай жиі кездестіріп қалып жатамыз. Жуырда Салауатты өмір салтын қалыптастыру мәселелері ұлттық орталығының мамандары журналистер алдында ресми мәлімдеме жасады. Келтірілген деректер жаға ұстатады. Алькогольді ішімдік ішуден біздің еліміз алдыда келеді! Еліміз сыраны тұтыну көрсеткіші бойынша әлемде 8-ші, ал Азияда тіпті алғашқы орынға шығыпты.


Қазақстанда соңғы кездері балалардың — 9,4, ал жасөспірімдердің — 21,3, ересектердің 46 пайызы алкогольді ішімдіктерді тұтынады. Оның ішінде, әсіресе студенттік ортада, сыра сәнді ішімдікке айналып отыр. 2007 жылғы орталықтың зерттеулері бойынша Қазақстан халқының 35,6 пайызы алкогольді ішімдіктерге бейім. Оның үстіне республикамызда ішімдікке әуестенушілер қатары күн санап жасарып барады. Айналымдағы ащы судың көлемі де арта түскен.


Ішімдік ішуден алдыңғы орындарға іліккен елімізде әр адам басына шаққанда, орташа 31 литр сыра, 12 литр арақтан келеді екен. Арақ ішу жағынан проценттік көрсеткіш бойынша тіпті Ресейді де басып озыппыз. Әрі ең сорақысы сол, бұл көрсеткіш қарқынды түрде өсіп келеді.


Тек соңғы үш жылдың өзінде ғана, жергілікті наркодиспансерлерде ем қабылдаушы маскүнемдердің саны 10 есеге артқан. Тағы бір тың дерек, өкініштісі, ішімдік ішуден қаракөз жасөпірімдер де әке-шешелерінен қалысар емес.


Мәселен, Алматы қалалық ІІД Қоғамдық қауіпсіздік басқармасы бастығының орынбасары Айгүл Шөпшекбаеваның айтуынша елімізде 2 мың 532 баланың ішімдікке әуес екені анықталып, 1 мың 996 жасөспірімге «алкоголизм» деген диагноз қойылыпты.


Олардың ең кішкентайының жасы – 14-те екен. Қоғамдық орындарда спиртті ішімдік ішуге байланысты шыққан Жаңа заң аясында қаншама бозбала мен бойжеткен құқық қорғаушылардың назарына ілігіп жатыр?Дәрігер наркологтар араққа салынғандарға қарағанда, сыраны сүйетіндермен күресудің қиын екенін айтады.


Бүгінде елімізде есепке алынған 300 мыңнан аса тұрғын ащы судың жетегінен шыға алмай жүр. Алайда бұл нақты дерек емес. Республикалық психиатрия және наркология ғылыми-тәжірибелік орталығының меңгерушісі Айгүл Нәшкенованың айтуынша шын мәнінде ішімдікке тәуелді жандардың саны бұдан әлдеқайда көп. Себебі, олардың көбі жеке клиникаларда емделгендіктен тіркеуге алынбайды. Сондай-ақ, ауылды жерлерде ішімдікке әуестілік қалыпты жайт болып санаға сіңіп бара жатқаны тағы бар. Тағы бір дерек бойынша орташа есеппен алғанда, қазақстандықтар алкогольге 14-16 жасынан әуес.


Спиртті өнімдер жайлы сөз қозғалғанда Ішкі істер органдары есебінен де мысалды көптеп келтіруге болады. Мәліметтер бойынша елдегі әрбір оныншы қылмысқа, әрбір үшінші адам өлтіру ісіне ішімдіктің буы себеп болады екен.


Адамның адамшылығын кетіріп, өміріне қауіп төндіретін ішімдік — тұтас ұлттарды да жойып жібере алатынын біле жүргеніміз жөн-ау.


«ТВК-6 ақпарат агенттігі»


Адамдар неге темекі тарта бастайды, спиртті ішімдік ішеді және есірткі қолданады? Кейбіреулер өмірінде болған қиыншылықтарға шыдамай, достарына ұқсауға немесе көңіл-күйін көтеруге, өз достар арасында «ақ қарға» болмау үшін қолданылады.


Кейбіреулер жас кезінде, еркек сияқты өзін көрсету үшін қорқыныштан қашып, энергия жинау үшін, не сенімді, әрі мықты болу үшін есірткі қолданады.


Есіңде болсын! Бар жамандық пен қиыншылық өмірде тез өтеді де кетеді. Бойыңды билеген мәселелермен ата-анаңмен, жасы үлкен аға-тәтелермен, достарыңмен, психолог-дәрігермен бөлісуге қорықпа, олар көмектеседі, жақсы ақыл береді. Есірткі заттар, темекі, алкоголь – ол сенің қиын жағдайлардағы өтірік достар және  жаман көмекшілер.


Кім есірткі, темекі немесе спирттік ішімдік  қолданып жүрсе, олардың басында бір ғана мәселе қалыптасады, ол тек қалай ақша тауып, өзіне керекті есірткі, темекі немесе спирттік ішімдік  сатып алу. Сондықтан, ақша табылмаған соң, көбісі ұрлайды немесе есірткі сатады. Есірткі мен қылмыс қатар жүреді. Ең алғаш рет  қалтадан ақша ұрлаудан бастап, сосын дүкендерді тонау,  келе-келе  үлкен қылмыс жасауға итермелейді.


Көптеген сен естіген нмесе білетін біздің елдегі және шет елдердегі атақта спортсмендер, актерлер, музыканттар, өнер жұлдыздар және  рок-н-роллдың кумирлері есірткінің құрбаны болған. Олардың кейбіреулері өнерлерін бастаған кездегі жас уақытында ақ өмірмен қоштасты,  бізді ешқашан өз өлеңдерімен, спорттық жеңістерімен, рөлдермен қуанта алмады. Себебі, оларды анаша өлтірді. Кейбіреулер анашаға  құмарлықтан өздерін-өздері өлтірді. Кейбіреулеріне есірткіні сақтағаны, қолданғаны және сатқаны үшін айыпталып, бастарына қылмыс жазылып, олардың спорттық өмірінде және оқуына кедергі болды. Кейбіреулер допинг қолданғаны үшін ұятқа қалып спорттық жарыстардан алшақтатылды.


Мыңдаған адамдар есірткі қолданғаны үшін өз өмірлерін өздері құрбан етті.  Соның негізінде атақты жүлдыздардың аттары газет-журналдардың беттеріне басылады.  Олар жұмыстан босатылады, үйінен айырылады, емтихан тапсыра алмайды немесе оқуын тастайды, сөйтіп өзіне де және өзінің жақындарына да ауыр жағдайға душар етеді. Саған сондай өмір қажет емес!


Егер адам темекі тартып, есірткі қолданса және көп арақ ішсе одан тоқтау өте қиын. Ең оңайы оны ешқашанда бастамау.


Егер де маған темекі тарт, есірткі қолдан немесе арақ  ұсынса, ал мен олардың біреуін де  қаламасам, не істеуім керек?


Егер саған олар ұнамаса, қорықпай, ашықтан-ашық оны өзінің қаламайтындығыңды айт. Мүмкін, біреулер сені түсінбейді, бірақ сен өз-өзіңе деген құрметті жоғалтпайсың. Ал, олар сені қорқытып, саған үстемдік көрсетіп, компаниямызға қоспаймыз деп, саған билік жүргізгісі келеді. Ондай адамдарға еруге болмайды. Темекі тартпағаның, есірткі қолданбағаның үшін басыңды көтеріп, кеудеңді жоғары ұстағаның жөн. Оның орнына кітап оқып, спортпен шұғылданғаның жақсы. Есіңде болсын, өзіңе ұнамайтын адамдармен сөйлесуіге сен міндетті емессің.


Егерде, компаниядағы балалар  саған темекі берсе, спиртті ішімдік не дәрі берсе, қорықпа, өзіңе деген нақты сенімнен шықпай  «ЖОҚ» — деп айт.  Олардың  достығын жоғалтып алам  деп қорықпа, өйткені шын дос СЕНІ сыйлайды және СЕНІҢ шешіміңді қолдайды. Темекі тартпайтын, спирттік ішімдікті ішпейтін, есірткі қолдануға ниеттері жоқ жаңа жолдастарды табуға тырыс.


Сен мынаны түсін, сен бұл өмірге дүниеге келгенде, сені нашақорлық, темекі немесе арақ өлтірсін деп туылған жоқсың.


Саған наша қолдан, арақ іш немесе темекі тарт дейтіндер сенің өлімің үшін ақша табуға ниеттенгендер деп түсін.


Нашаға  тәуелділік дегеніміз не?


Нашақорлық – бұл, нашаға тәуелді болып, оны қайта-қайта қолдану дегеніміз. Ол кішкентай мөлшерден үлкен мөлшерге дейін ұлғайтып, кейін өлімге әкеледі. Егер қолданбасаң – денең тітіркеніп, қозып, әлсіз болып, өз қимылыңды дұрыстай алмайсың. Махаббат, қорқыныш, рахымдылық деген сезімдерді есірткі басып оны сөндіреді. Ол ойсыз көздер, өтірік айту, ұрланған заттар, ашу-ыза, түнгі телефонның шылдыры, таныс емес  күмән келтіретін адамдар. Оны ананың мұңлы жасқа толы көздері де сені тоқтата алмайды.


Есірткінің түрлерін және атауларын тізіп жазу қажет емес. Адамның кәрі, жасы, байы не кедей болмасын есірткінің жеңіл не ауыр түрлері, олардың қолдану тәсілдері болмасын (демалу, көктамырға салу, тарту) соңы — өз-өзін жоғалту, бостандықсыз өмір сүру.


Әлсіз есіркілер еш қауіпті емес деген ой дұрыс емес. Мен көптеген нашақорлармен сөйлестім. Басында олар жеңіл немесе әлсіз есірткіні тартып, кейін маған еш жамандық болмайды деп ойлаған. Ал, егер бір нәрсе жаман бола қалса, ұнамсыздығын сезіп қалсам, онда тастай аламын деп санаған. Бақытсыздыққа орай, тоқтау қиын, қанша соны тілесе де, оның өмірін есірткі басқарады. Наша қолдан деп сені шақырып тұрғандай, сені қармағына түсіріп алғанын сезбей қаласың: есірткі – кайф -сыну – ақша — есірткі….


Солай полицияға ұсталып түрмеге түспейінше, аурумен ауруханаға не көп мөлшерде қолданып өлмейінше күннен-күнге созыла береді, созыла береді, егерде өзіңді-өзің тоқтатпасаң.


Тіпті кішкентай мөлшердің өзінде,  бір рет ған қолданғаны денсаулығына зиянды әсер етіп,  психиканы улап,  өзге өзерістер пайда болып, әр түрлі инфекцияларды  (ЖПБИЖС, АИЖВ, В гепатиті) жұқтырады.


Никотин мен спиртті ішімдік, есірткі болып есептеледі. Бақытсыздыққа орай, бұр нәрселерді адамдар ашық және көп мөлшерде қолданады, бұл заңсыз есірткі қолданумен бірге есептелінеді. Пассивті темекі тартатын балар да көп жапа шегеді. Спирттік ішімдік қолданудың бір өзі өте көп қиындықтар әкеледі. Сондықтан арақты ішу алдында  кейін не болатынын ойлан…


Нашаны (есірткіні) қолданар алдында, оны қолданған соң одан тоқтар жол жоқ екендігін ойла…., сондықтан оның ертеңгі күні саған соққы болар салдарын ойла…!…!





Написать комментарий
Имя:*
E-Mail:
Полужирный Наклонный текст Подчеркнутый текст Зачеркнутый текст | Выравнивание по левому краю По центру Выравнивание по правому краю | Вставка смайликов Выбор цвета | Скрытый текст Вставка цитаты Преобразовать выбранный текст из транслитерации в кириллицу Вставка спойлера
Введите код: *


Бұл сайтта Қазақстанның түкпір-түкпірінен жиналған қазақ тіліндегі рефераттар мен курстық және дипломдық жұмыстар ұсынылған. Қазіргі таңда www.topreferat.com.kz сайтының қазақ тіліндегі жұмыстар базасы бүкіл интернеттегі ең үлкен база болып табылады! Біздің базадағы жұмыстар саны 15000-нан асады. Біз бұл жетістікпен тоқтап қалмаймыз! Біз базамызды одан әрі толықтырамыз.
» » Жастардың темекі мен ішімдікке әуестілігі

© 2011-2016 Скачать бесплатно на topreferat.com.kz курсовые, дипломные и рефераты на телефон, на планшет и на компьютер.
При копировании материала активная ссылка на источник обязательна.


Мнение посетителей:
 

После 9 класса Вы:

Пойду в 10, 11, закончу школу полностью
Пойду в Колледж
Пойду в ПТУ
Пойду работать
Снова пойду в 9 класс

 
 
Похожие: