TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

Мазмұны

1. Кіріспе…

2. Негізгі бөлім…

3. Қазақстан Ресупубликасындағы туризмнің дамуына жалпы сипаттама…

4. Қазақстан бойынша саяхат….

5. Қортынды…..

6. Қолданылған әдебиеттер тізімі… 

Кіріспе

      Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы (бұдан әрi — Мемлекеттiк бағдарлама) Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2006 жылғы 1 наурыздағы «Қазақстан өз дамуындағы жаңа серпiлiс жасау қарсаңында» атты Қазақстан халқына Жолдауын iске асыру жөнiндегi iс-шаралардың жалпыұлттық жоспарына және Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2006 жылғы 31 наурыздағы N 222 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасына, Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2006 жылғы 25 тамыздағы N 822 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасының әлеуметтiк-экономикалық дамуының 2007-2009 жылдарға арналған орта мерзiмдi жоспарына (екiншi кезең) сәйкес әзiрлендi.

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2002 жылғы 29 желтоқсандағы N 1445 қаулысымен бекiтiлген Туризм саласын дамытудың 2003-2005 жылдарға арналған бағдарламасын iске асыру кезеңiнде халықаралық туристiк байланыстар бiршама кеңейдi, туристiк саланың заңнамалық және нормативтiк құқықтық базасы жетiлдiрiлдi. Бұл ретте туристiк саланы дамыту жөнiндегi шараларды Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2003 жылғы 17 шiлдедегi N 712-1 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасының индустриялық-инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға арналған стратегиясын iске асыру жөнiндегi 2003-2005 жылдарға арналған iс-шаралар жоспарының негiзгi өлшемдерiн есепке ала отырып iске асыруға басты назар аударылды.

Жетi кластерлiк бастаманың iшiнде туристiк индустрияның экономиканың басым секторларының бiрi ретiнде танылуы оны дамытуға жаңа серпiн бердi.

Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң туризм саласындағы белгiлеген барынша маңызды мiндеттерiнiң бiрi — Қазақстанды орталық азиялық өңiрдегi туризм орталығына айналдыру.

Мемлекеттiк бағдарлама республикада қазiргi заманғы тиiмдiлiгi жоғары және бәсекеге қабiлеттi туристiк индустрия құруға және экономиканың сабақтас секторларын дамытуды қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi. Ол туризмдi дамыту саласындағы мемлекеттiк саясаттың стратегиясын, негiзгi бағыттарын, басымдықтарын, мiндеттерi мен iске асыру тетiктерiн айқындайды және туризм инфрақұрылымын дамытуды, осы саланы мемлекеттiк реттеу мен қолдаудың тиiмдi тетiгiн құрудың, туристiк әлеуеттi арттырудың, елдiң тартымды туристiк имиджiн, рекреациялық шаруашылық мамандануы бар аймақтар қалыптастырудың негiзгi аспектiлерiн қамтиды.

Қазақстан Республикасының теңдесi жоқ табиғи және мәдени әлеуетiне негiзделген қазiргi заманғы туристiк индустрия туризмнiң туристiк қызмет көрсетулердiң халықаралық саудасы жүйесiне оралымды кiрiгуiнiң табиғи жүйе жасаушы факторы, неғұрлым серпiндi дамушы және өзiнiң капитал сыйымдылығына қарамастан, салынған капиталға қайтарымы жөнiнен тиiмдi салалардың бiрi болып табылады. 

1  Қазақстан Ресупубликасындағы туризмнің дамуына жалпы сипаттама

Бүгiнгi күнi бiздiң мемлекетте туризмнiң дамуы 2001 жылғы 13 маусымдағы Қазақстан Республикасындағы туристiк қызмет туралы заңымен, 1997 жылғы 30 сәуiрдегi №3476 Түркi тiлдес мемлекет басшыларының Ташкент декларациясын, ЮНЕСКО және ҚР Ұлы Жiбек жолындағы туризм инфрақұрылымын дамыту бойынша БТҰ жобаларын орындау туралы ҚР Президентiнiң жарлығымен және 1998 жылғы 27 ақпандағы Туризм инфрақұрылымын құру, түркi тiлдес мемлекеттердiң мәдени мұрасын дамыту және сақтау, Ұлы Жiбек жолындағы тарихи орталықтарды жаңғырту туралы ҚР мемлекеттiк бағдарламасымен реттеледi. Сонымен қатар, мәдени ережелерiн және визалық құжаттарды хаттау, туристiк iс-әрекеттi лицензиялау ережесiн регламенттейтiн, бiрқатар заңдармен жүзеге асырылады. Барлық заң актiлерiн қабылдау Қазақстандық туристiк нарығын дамытуда өз үлесін қосуда..

Туризм сферасындағы бүкiләлемдiк қатынасты дамыту қадамдарының бiрi, Қазақстанның 1993 жылғы Бүкiләлемдiк Туристiк Ұйымға (БТҰ) нақты мүше ретiнде кiруi, туризм облысындағы ынтымақтастық туралы халықаралық келiсiмдi бекiтуi. Шетел мемлекеттерiнiң Үкiметiмен Қазақстан бай туристiк потенциалға иелiк етушi, тиiмдi серiктес ретiнде танылды.

ҚР стастистика агенттiгiнiң мәлiметтерi бойынша 2007 жылы елде 1007  — туристiк ұйым қалыптасқан. Қазақстандық кәсiпорындармен 80 елдiң туристiк фирмаларымен келiсiмдiк қатынас бекiтiлген. 40 – алматылық және 13 – облыстық турфирмалар, 8 – мемлекетке чартерлiк әуе қатынасын жүзеге асырады.

Алматы, Шығыс-Қазақстан, Қарағанды, Павлодар, Оңтүстiк Қазақстан облыстарының, сонымен қатар Алматы және Астана қалаларының туристiк фирмалар жүйесi анағұрлым дамыған. Осы облыстың және қалалардың туристiк ұйымдармен жыл сайын экскурсанттар мен туристердiң 88 % қызмет көрсетiледi.

Статистикалық және әкімшіліктік деректердің зерттеулері бойынша туристік қызмет 2007 жылы республикаға келушілердің есебінен 2006 жылы 16 пайызға өскені. Туристік индустрияның дамуы бойынша туризмнің барлық түрі кіру туризмі 12,8%, шығу туризмі 38,5%, ішкі туризм  12,5%  өсті. Туристік қызмет бойынша көрсетілген қызмет 59,3% өсіп, 53863,0 млн. тенгені құрады. 2006 жылмен салыстырғанда  сатылған жолдама 1,9 есеге өсіп,  бюджетке 13890,7 млн, тенгені  түсірді (Кесте 1).

Кесте 1.

Туризмді дамыту индикаторлары

2007 жылы   1007 туристтік фирма и 51 жеке кәсіпкерлік туристік іс-әрекет жасап, 567,0 мың келушілерді қабылдады. Бұл көрсеткіш 2006 жылмен салыстырғанда 105%  деңгейіне жетті. Қазіргі таңда қызмет атқаратын туристік фирмалар саны: Алматы  қ. (587), Астанада (57),  Қарағанды қ. (54), Павлодар қ. (48)  және  Алматы  облыстарында (47) құрайды.

Жалпы алғанда Қазақстандағы туристік фирмалар туристерді қабылдау қызметінен гөрі оларды шет елдерге шығаруды көбірек жүзеге асырады. Негізінен туристерді шет елге шығарғаннан гөрі (“Жаңа – Арқа”, “Гульнар – тур” фирмалары), халықаралық туристерді қабылдау анағұрлым тиімді болар еді.

Қазақстанда туристік қызметпен 2003 жылы 691 туристік ұйым айналысқан. Бұл ұйымдар 177091 туристке қызмет көрсеткен.

Жалпы көлемдегі көрсетілген қызметтің көрсетілу барысында сыртқы, ішкі, шығу және кіру туризмінің үлесінің өсуіне қол жеткізілді. Қазақстандағы қонақ үй бизнесі одан әрі дамытуды талап етеді. Сондай- ақ ойын – сауық индустриясы, демалысты ұйымдастыру, сервистік деңгей, бағалардың қызмет сапасына сәйкестігі дұрыс жолға қойылуы тиіс.

Туризм саласының дамуы, елде салыстырмалы түрде жақын арада басталды. Бiрақ жылдан жылға бұған көбiрек мән берiлуде. Саланың дамуын жақсы функционирлеу, қолдау көрсететiн iс-шараларсыз мүмкiн емес, соның iшiнде үкiмет жағынан, яғни дамыған сала мемлекетке үлкен пайда әкелуi мүмкiн.

Шетелдік туристік ұйымдардың өркендеп өсуінің бірден бір көзі олардың көрсететін қызметтерінің сан алуандығы мен сапасы болып табылады, ал Қазақстанда бүгінгі таңда барлық қажетті атрибуттары бар толыққанды біртұтас туризм жүйесі әлі жоқ. Туристік ұйымдардың көбісінде әлі қызмет көрсетудің жарнама, сату қызметі, көлік, орналастыру, тамақтандыру, сынды компоненттер жолға қойылмаған. Осы айтылғанның барлығы әлі де болса даму сатысында ғана (Кесте 2).

Кесте 2.

Ішкі туризмнің  2007 жыл бойынша әлеуметік-экономикалық көрсеткіші

2007 жылы ішкі туризмді дамытуда ең көп үлесті Алматы қаласы  алады, мұнда  келген адам 55819 адамды құрайды. Алматының әсем табиғаты мен қолайлы ауа-райы жылдың қай мезгілі болса да ішкі туризмді дамытуға қолайлы, туристерге ыңғайлы болып келеді. Мұнда туристердің қыдыратын жерлері де демалатын жерлері де көп болғандықтан, көбінесе туристер Алматы қаласына баруды қалайды.Екінші Маңғыстау облысы (42647), мұнда іскерлік туризмге байланысты шетелден қонақтар мен инвесторлар сапарға шығады. Сонымен қатар, Ақтау қаласындағы Каспиий теңізіне демалушылар да көп. Болашақта ішкі туризмді дамыту мақсатында Ақтау-Сити қалашығы орын алып, туризмнің лорталығына айналмақшы. Ол кезде туристер саны 5 есеге көбейеді деп болжануда.  Үшінші кезекте Шығыс-Қазақстан облысы (33321), мұнда табиғат көріністерін тамашалауға және Қатон-Қарағай  қорығына арнауы сапар шегушілер саны күннен-күнге көбеюде (Кесте 3).

Кесте 3.

ҚР-ғы туристік қызмет етуші кәсіпорындар саны, 2007 жыл

                                                                                                                (бірлік)

Өткен жылдардағы туризм саласындағы негізгі көрсеткіштер:

—      Сырттан келушілер туризмі 8%-ға өсіп, 4 млн. 706 мың адамды құрады;

—      Ішкі туризм 7 %-ға өсіп, 3 млн. 495 мың адамды құрады;

—      Шығу туризмі 23%-ға өсіп, 3 млн. 687 мың адамды құрады.

Кесте 4.

ҚР-ғы сапар барысында қызмет көрсетілген туристер саны, 2007 жыл

Қазақстан Республикасы бойынша сапар барысында қызмет көрсеткен туристер саны іскерлік сапар бойынша 1909859 адамды құраған (Кесте 4).

<!--more-->Қортынды

Қортындылай келсек Астана, Алматы қалаларында, Атырау, Қарағанды және Ақтөбе облыстарында сырттан келушiлер туризмiнiң барынша кең көлемi байқалады, бұл ретте iскерлiк туризм басым. Көрсетiлген қалаларда, сондай-ақ Алматы, Қарағанды, Солтүстiк Қазақстан және Батыс Қазақстан облыстарында неғұрлым сыртқа шығушылар туризмi дамыған.

Iшкi туризмнiң барынша дамуы Астана, Алматы қалаларында, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Алматы және Ақмола облыстарында байқалады.

Тұтастай алғанда, республика бойынша туризмнiң барлық түрлерiнен барынша көп туристке Алматы, Астана қалаларында, Шығыс Қазақстан, Қарағанды, Алматы, Атырау және Ақтөбе облыстарында қызмет көрсетiлген (5-қосымша). Бұл өңiрлердегi туристердiң сапар мақсаты негiзiнен iскерлiк және кәсiби мақсат, бос уақыт, рекреация және демалыс, сондай-ақ шоп-турлар болып табылады.

Мемлекеттiк бағдарламаны iске асыру барысында туристер ағынының тұрақты өсiмiн былайша қамтамасыз ету көзделедi:
бiрiншi кезеңде (2007 — 2009 жылдар):

iшкi туризм бойынша 2007 жылғы 3,4 млн. туристен 2009 жылы 4,0 млн. туристке дейiн;

сырттан келушiлер туризмi бойынша 2007 жылғы 4,5 млн. туристен 2009 жылы 6,0 млн. туристке дейiн.
екiншi кезеңде (2010-2011 жылдар):

iшкi туризм бойынша 2010 жылғы 4,1 млн. туристен 2011 жылы 4,5 млн. туристке дейiн;

сырттан келушiлер туризмi бойынша 2010 жылғы 7,0 млн. туристен 2011 жылы 9,5 млн. туристке дейiн (7-қосымша).

Шартты түрде орта есеппен бiр шетелдiк турист өзiнiң болуы уақытында бюджетке 63500-гe жуық теңге әкелсе, 2007 жылдан 2011 жылды қоса алғандағы дейiнгi кезеңде сырттан келушiлер туризмiнен бюджетке түсетiн түсiм 603250 млн. теңгенi құрайды.

Сырттан келушiлер туризмi есебiнен сонымен қатар халықтың жұмыспен қамтылуы 2007 жылғы 447,6 мың адамнан 2011 жылы 550,0 мың адамға дейiн қамтамасыз етiледi.

Мемлекеттiк бағдарламада көрсетiлген шаралар кешенiн iске асыру туристер ағынын ел азаматтарының да, шетелден келушiлердiң де есебiнен одан әрi көбейтуге жәрдем ететiн болады. Ақырғы қорытындысында бұл ұлттық турөнiмнiң тартымдылығын елеулi арттыруға әкеледi және Қазақстанның қызмет көрсетулердiң халықаралық саудасы шеңберiнде халықаралық кәсiпкерлiк пен әскери ынтымақтастықтың маңызды саласы ретiнде әлемдiк туристiк нарыққа кiруiне жәрдем ететiн болады. Мемлекет экономикасының шикiзаттық емес секторы iшiндегi бiршама кiрiстi саласына айналуға мүмкiндiгi бар, дамыған бәсекеге қабiлеттi туристiк индустрия құрылатын болады. Бұл ретте республикада Қазақстанның орталықазиялық өңiрдiң туризм орталығына айналуына нақты жағдайлар мен мүмкiндiктер жасалады.

Қолданылған әдебиеттер тізімі

Имя:*
E-Mail:
Полужирный Наклонный текст Подчеркнутый текст Зачеркнутый текст | Выравнивание по левому краю По центру Выравнивание по правому краю | Вставка смайликов Выбор цвета | Скрытый текст Вставка цитаты Преобразовать выбранный текст из транслитерации в кириллицу Вставка спойлера
Введите код: *	обновить, если не виден код