Мектеп оқушыларын танымал талантты суретшілердің туындыларымен таныстыру диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ.................................................................8-10
І. 8-9 СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА ФАКУЛЬТАТИВТІК САБАҚТА МАЙЛЫ БОЯУМЕН СУРЕТ САЛУДЫҢ ӘДІС-ТӘСІЛДЕРІН ҮЙРЕТУ
1.1. Майлы бояумен сурет салудың әдіс-тәсілдері...................................11-18
1.2. Майлы бояумен көктем көрінісін салу.........................19-20
ІІ. КӨНЕ ЕУРОПА БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
2.1. Италия...........................................................21-26
2.2. Испания.........................................................17-24
2.3. Франция........................................................27-34
ІІІ. РЕСЕЙ БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
3.1.Крамской........................................................35-46
3.2.Е.Репин, И.И. Шишкин.....................................................48-49
3.3. А.К.Саврасов, В.А.Серов, И.И. Левитан...................50-53
ІV. ХХ ҒАСЫРДАҒЫ ҚЫЛҚАЛАМ ШЕБЕРЛЕРІ
4.1. Кеңес дәуірі...................................................54-59
4.2. Қ.Т.Телжанов, С.Ә.Мәмбеев, М.С.Кембаев, Таңсықбаев...............60-61
4.3. С.А.Айтбаев, И.Н.Исабаев, М.М.Қисамединов, Б.Х.Тәбиев...........62-65
Қорытынды..............................................................66
Пайдаланылған әдебиеттер.........................................................67
Қосымшалар.............................................................68
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 54 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ.................................................................8-10
І. 8-9 СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА ФАКУЛЬТАТИВТІК САБАҚТА МАЙЛЫ БОЯУМЕН СУРЕТ
1.1. Майлы бояумен сурет салудың әдіс-тәсілдері...................................11-18
1.2. Майлы бояумен көктем көрінісін салу.........................19-20
ІІ. КӨНЕ ЕУРОПА БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
2.1. Италия...........................................................21-26
2.2. Испания.........................................................17-24
2.3. Франция........................................................27-34
ІІІ. РЕСЕЙ БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
3.1.Крамской........................................................35-46
3.2.Е.Репин, И.И. Шишкин.....................................................48-49
3.3. А.К.Саврасов, В.А.Серов, И.И. Левитан...................50-53
ІV. ХХ ҒАСЫРДАҒЫ ҚЫЛҚАЛАМ ШЕБЕРЛЕРІ
4.1. Кеңес дәуірі...................................................54-59
4.2. Қ.Т.Телжанов, С.Ә.Мәмбеев, М.С.Кембаев, Таңсықбаев...............60-61
4.3. С.А.Айтбаев, И.Н.Исабаев, М.М.Қисамединов, Б.Х.Тәбиев...........62-65
Қорытынды..............................................................66
Пайдаланылған әдебиеттер.........................................................67
Қосымшалар.............................................................68
КІРІСПЕ
Көкейтестілігі: Кешегі өткен ата бабаларымыздың мол мұрасымен сусындатып, олардың
«Өнер» - мәдениеттің айнасы деп бекерде бекер айтылмаған. Ол
Өнер деп адамның рухани болмысына, сезіміне, эмоциясына әсер етіп,
Өнерде үйлесімділік ретінде танылған кемелділік бейнесі жасалады. Өнер арқылы
Өнердің жекелеген түрлерін және олардың бір-бірінен ерекшеліктерін білу, ажырату
Бейнелеу өнері – дүниені көзбен көріп түйсіну негізінде бейнелейтін
Өнердің қоғамдық тәрбиелік мәнін жан
Өнердің сан алуан түрі бар.
Пейзаж – табиғатқа қарап отырып, айнытпай сурет салу емес,
Нағыз суретші ауыл табиғатын жазған
Кескіндеме – бейнелеу өнерінің ең толысқан түрі. Онда көптеген
Бүгінгі қоғамдағы жаһандандыру үрдісінде жастарды жалпы адамзаттық құндылықтармен қаруландыратын
Мақсаты: Мектеп оқушыларын танымал талантты суретшілердің туындыларымен, еңбектерімен таныстыру.
Міндеті: Қылқалам шеберлерінің әрқайсысының сурет салу техникасымен таныстыра отырып,
Жаңалығы: Мектеп оқушыларын тек сабақ жүйесінде ғана емес, сабақтан
Іс-тәжірибелік тиімділігі: Қазақстанның танымал қылқалам шеберлерінің шығармаларымен, туындыларымен
І. 8-9 СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА ФАКУЛЬТАТИВТІК САБАҚТА МАЙЛЫ БОЯУМЕН СУРЕТ
Майлы боямен сурет салудың әдіс-тәсілдері
Қазақстанның ХХ ғасырдағы бейнелеушілік өнері 3-ші мыңжылдыққа парасаттылық және
Суретші өзінің ойы мен сезімін толық таныту жолында, тек
Қазіргі таңдағы қоғамдағы басты мақсаттарының бірі адамды жан-жақты тарбиелеу
Сурет өнері оқушылардың сана-сезіміне көркем құндылықты қалыптастыру, бейнелеу өнеріне
Міндетті түрде адам мен табиғаттың бойындағы сұлулықты сезініп түсінуге
Адам баласы өмір бойы ізденіс үстінде жүріп, осыдан бес
Кескіндеменің ішінде ең күрделісі майлы бояумен жұмыс істеу екені
Кенепке қалай сурет салуға болатынын кез келген жас суретші
Майлы бояумен жұмыс істегенде картон, сызу қағаздары, кенеп пайдаланады.
Төсенішке байланысты кенептің сапалы жағы кәрінеді. Оған пайдаланылатын желімнің
Ақ желатин (ас желатині, фото-желатин) ең жақсы желім есебінде
Казеин желімін пайдаланып, төсеніш жасауға болады. Оны дайындауға белогы
Дайындалған желім флейц арқылы кенептің үстіне жағылады. Бірінші қабат
Желімді төсеніш қарапайым, кемшілігі майлы бояумен жұмыс істегенде, құрамындағы
Майлы бояумен жұмыс істегенде, бояуды үйлестіргіш заттар: зығыр, жаңғақ,
Қазір өндірісте шығарылатын майлы бояулар зығыр майына ерітіледі. Біртіндеп
Еріткіш қоспалар өзінің атқаратын міндеттеріне байланысты бірнеше түрлерге бөлінеді.
Кескіндемемен жұмыс істегенде әр түрлі қылқаламдар пайдаланылады. Қылқаламның жалпақ
Суретшінің жұмыс істер кезде пайдаланатын құралының бірі – палитра.
Суретші палитрасы жұмыс істейтін тақта емес, болашақ туындысына пайдаланар
Жас суретші жұмыс бастардың алдында бояуларды қалай пайдалану керектігін
“Толық палитра” дегеніміз суретшінің өз қалауымен пайдаланатын бояулар. Әр
Кейбір бояулар араластырғанда тұрақсыз болатындықтан, түссізденіп, бояу қабатының өзгеруі
Жұмыс шеберханасында суретші арнайы мольберт жасайды. Ол картинаны алдына
Табиғат аясында жұмыс істегенде арнаулы ағаш қобдиша (этюдник) пайдаланылады.
Қазіргі уақытта суретшілер жұмыс техникасын өз қалауларынша ойластырады. Жұмыс
Кенепке қалай сурет салуға болатынын кез келген жас суретші
Майлы бояумен жұмыс істегенде картон, сызу қағаздары, кенеп пайдаланады.
Кескіндеменің ішінде ең күрделісі майлы бояумен жұмыс істеу екені
Табиғатта жұмыс істеу. Суретшінің табиғатта істеген жұмыстарын «этюд» деп
Жұмыс үстинде табиғат құбылыстарын түсіне,оны бойындағы бар қанық түспен
Ол үшин суретші,озін қоршаған ортаны жақсы түсіне білуі керек.
Соны көре біліп, кенепқа түсіру, шебердің өзіндік ерекшелігі. Төңіректегі
Этюдта жасалған жұмыстар,табиғаттан тікелей әсер алу. Сондықтан да салынған
Жұмыс жасағанда салынатын этюдтин композициясын белгілеп алган жөн. Суретші
Этюд күн жарығына өте байланысты, сондықктан уақытты дәл көрсету
Кейбір сурешілер этюдты ұзақ салғанды жаксы көреді. Бірінші сеанста
Этюд салғанда қатынастарды салыстыра отырып, бірден алу шарт.
Салынған этюдтарды қатар-қатар қойып, рең, түстің уақытына байланысты өзгеруін
Қыстыкүні майлы бояумен жұмыс істеу үшін,түтіктегі майды сығып алып,
Этюд суретшінің шеберлігін арттырады. Жақсы шебер болу үшін ерінбей
Қай белгілі суретшінің жұмыстарын алсақ та, ондаған этюдтардың, ізденістердің
Майлы бояумен көктем көрінісін салу
Педагогика ғылымыньң күрделі бір саласы-халық педагогикасын кай жағынан алып
Халық педагогикасының алдына койған мақсатының бірі-ел арасына кеңінен тараған
Ұрпақты туған жерін, өскен елін жанындай сүйетін, өлкенің келешегі
Табиғат қорғау дәстүрлері- сан ғасырлар бойы халқымыздың еңбектенуінің арқасында
Дипломдық жұмысымызда майлы бояумен көктем көрінісін салу арқылы табиғатты
Сабақтың тақырыбы: Майлы бояумен көктем көрінісін салу
Сабақтың мақсаты:
а) Қазақстандағы танымал талантты туындыгер, суретшілермен таныстыру, олардың туындылары
ә) Оқушылардың эстетикалық талғамын, өнерге деген қызығушылығын қалыптастыру. Еңбексуйгіштікке
б) Балалардың бейнелеу өнеріне деген қызығушылылықтарын арттыру. Шығармашылығын,
Сабақтың көрнекілігі: Танымал қылқалам шеберлерінің туындылары, шығармалары. Атақты суретшілердің
Сабақтың түрі: Аралас сабақ;.
Сабақтың әдісі: Талдау, сараламандық жұмыс.
І. Сабақтың барысы:
Ұйымдастыру кезеңі. Оқушылармен амандасу. Сабаққа
қатысуын қадағалау. Сыныптың тазалығына тексеру, құрал-жабдықтарын тексеру.
Балалардың назарын сабаққа аудару.
ІІ. Жаңа сабақ: Балаларды жаңа сабаққа қызықтыру мақсатында, оларға
Табиғаттың жеке бөлшектерін салып үйрену арқылы табиғат көрінісін тұтастай
Табиғат көрінісін бейнелеуде алғашқы әсерді есте сақтап,
дәл көрсету - оқушы үшін табылмайтын асыл қасиет.
Табиғат әуенін іздеуде көптеген суретшілер табигат
аясында жүріп, сурет салуды ұнатады. Ол-барлық суретшілерге тән нәрсе.
Пейзаж - коршаған ортаны бейнелеу, табиғат көрінісін бейне түрде
Суретші О. Таңсықбаевтың «Алма ағашы гүл жарғанда» атты шығарманы
Бұл суретке карап тұрып, суреттің жазықтык бетінде орындалғаның ұмытамыз
Қараңдаршы, суретші қандай сезімталдықпен, қандай сенімме көктемгі ауа кеңістігін
Егер сендер өздеріңді коршаған ортадағы заттар мен бұйымдарды коңіл
ІІІ. Сарамандық жұмыс: балалар әртүрлі бояуларды қолдана отырып өз
ІV. Үй тапсырмасы: Қылқалам шеберлері туралы мәлімет жинап келу.
ІІ. КӨНЕ ЕУРОПА БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
2.1. Италия
ХVІІ-ХVІІІ ғасырлар өнерлері Қайта өрлеу дәуірі өнерінің дәстүрлерімен тығыз
Бұл ғасырдың өнерінде Италия, Испания, Голландия, Франция елдеріндегі ұлттық
Бейнелеу өнерінде дәстүрлі мифологиялық, діни жанрлармен қатар тұрмыстық, пейзаж,
Еуропада XVII ғасырда екі жаңа стиль қалыптасады, олар, барокко
Жалпы, осы екі қарама-қарсы бағыт не дегенмен бір елдің
XVI ғасырдың ортасынан бастап XVII ғасырдың соңына дейін Италия
XVI ғасырдың сексенінші жылдары қалыптасқан барокко стилінің негізін осы
Барокко итальян тілінен «түсініксіз», «таңғаларлық» деп аударылады. Стиль атауы,
Итальян сәулет өнерінің айқын нақыштары XVII ғасыр Рим ескерткіштерінде
Барокко стилінің ең бірінші үлгісі 1575 жылы иезуит монахтары
Шіркеу жобасының негізгі бөлігінің авторы Виньола сәулет өнеріндегі күмбезді
Шіркеулік барокко сәулет өнеріне, негізгі үш шебер өздерінің орасан
Карло Мадернаның (1556-162) өміріндегі ең басты ісі Қасиетті Петр
Ұлы Микеланджело кезеңіндегі. Қайта өрлеу дәуірінде түрғызылған негізгі ғимараттың
Карло Мадернаның шәкірті Франческо Борромини (1599-1667), өз уақытында аса
XVII ғасырда Италияда көптеген сарай ансамбльдері түрғызылады. Барокко шеберлері
Қайта өрлеу кезеңіндегі Донателло мен Микеланджело сомдаған Давид мүсін
XVI ғасырда Микеланджело мәрмәр тастың табиғи фактурасын сақтауға тырысқан
Шебердің шамамен 1632 жылдары орындалған Шипионе Боргезенің портретінде бейненің
Сондай-ақ, Берніңи өзінің сүйіктісі Констанция Буонарелли (шамамен 1635) бейнөсін
ХVІ -ХVІІ ғасырлар ширегінде мәдениет пен өнердегі жалпы өзгерістерге
Академия болса, бұл көзқарасқа толығымен қарсы шығады. Ағайынды Карраччилер
Болондық академистердің ең алғашқы жұмыстары Аннибале және Агостино Карраччилер
Шеберлердің көркемдеуінде Микеланджелоның монуплен-талдық кескіндемесінің тигізген әсері байқалады. Бірақта,
Академистердің алғашқы буын түлектерінің ішінде Гвидо Рени (1575-1642), Доменикино
XVII ғасыр Италия кескіндеме мектебінің көрнекті қылқалам шебері Микеланджело
Караваджо Италияның солтүстігіндегі Ломбардия провинциясында дүниеге келген. XVI ғасырдың
1590 жылдары шамасында Караваджо Римге келіп мұнда 1606 жылдарға
2.2. Испания
XV ғасырдың соңында сегіз
ғасырлардағы ағылшындармен соғыста теңіздегі биліктерінен айырылып қалады.
Алайда Испанияның мәдени дамып өркендеуі нақты осы XVII ғасырда
XVІ ғасырдағы испания сәулет өнерінде ортағасырлық еуропа және араб
Платереско (испан тілінен аударғанда рlаtегесkо-өрнекті, шекімделген) атауы XVI ғасырдың
XVII ғасырдағы Испан мүсін өнері, кеңінен таралған өнер түрі
Испандық кескіндеме өнері XVI ғасырдың екінші жартысына дейін дамымаған
Исландық реалистік мектебінің гүлдену шағы XVII ғасырдың бірінші жартысына
Рибера қатаң тақуалар, күш-жігері мол мейірбан адамдар мен сопылардың
Рибераның тұлғаның жеке ерекшеліктерін нақты бейнелеуге ұмтылуы Эль Греко
Суретші өзіне тән біртұлғалық композицияларындағы дайындық жұмыстарын (этюдтарын) натурадан
Рибераның алғашқы туындыларына жататын «Аспан сырнайының әуенін тыңдаушы Қасиетті
Рибераның осындай қатарға жататын туындылары «Қасиетті Онуфрий» (1637), «Қасиетті
XVII ғасырдағы Испания көркем идеалдары Франсиско Сурбаран (шамамен 1598-1664)
Сурбаран өз заманыңдағы атақты теолог, жазушы, ақындардың бейнелерін сәулет
Сол сияқты XV ғасырдағы Испания қоғамындағы әйел ролі үй
Осындай кейіпкерлердің бірі «Қасиетті Касильда» туын-дысында бейнеленеді. Туынды «Қасиетті
Аңыз бойынша ислам дініне сенетін, шыққан тегі мавритандық Толедо
Суретшінің натюрморт жанрын тереңінен меңгергенін біз оның «Төрт құты»
Испанияда XVII ғасырда жеміс-жидектер мен гүлдер, ас үй заттарын
Өмірінің соңғы жылдарында шебердің шығармашылық сипаты өзгере бастайды. Бейнелерінде
Испаиия кескіндеме өнері Еуропаның ұлы реалистерінің бірі Диего Родригес
Веласкес шығармашылығының мықты тұстары психологиялық анализдің тереңдігі мен сипаттамасының
Қылқалам шеберінің түстік түзілімдерінің жетістіктері, оның композицияларының қарапайымдылығы және
Веласкес Севильяда дүниеге келеді. Реалист-суретші, құрылымдық қатаң образдарды бейнелеуші
Король мен бекзадаларды бейнелей отырып, ол XVI ғасырдағы испандық
Суретші король образын сол кездегі испандық қоғамда кеңінен тараған
Веласкестің кескіндемеші ретінде қалыптасуына италияға (жасаған саяхатындағы
«Инфант Фердіңант», «салт атты инфант Балтасар Карлос», «инфанта Марғарита»
1656 жылы жазылған «Меніңы» картинасында автор сарай іші өмірінің
Батыс Еуропа қылқалам шеберлерінің ішінде Веласкес адамзатғың күнделікті қарапайым
Бірінші, алдыңғы пландағы көрінісі жұмыс үстіндегі испандық тоқымашылар, екінші
Веласкестің композициясының тақырыптық сипаты жағынан екі түрлі көріністерді салыстыру
Веласкестің түс пен жарық саласында ашқан жаңалығы, оның теңдессіз
XVII ғасырдың орта шенінде испандық өнер, өмірдің шынайылығымен тікелей
Севильдік мектептің соңғы ірі кескіндөмешісі Бартоломео-Эстебан ІИурильоның (1617-1682) туындылары
XVII ғасырдың екінші жартысында испаниядағы экономикалық, саяси құлдырау өнердің
XVII ғасырдың соңы мен XVIII ғасырдың басында испандық
2.3. Франция
Франция өнері. Әрбір кезеңде уақыт өткен сайын маңыздылығы артып,
Рас, біздің мысыр перғауындарының құдіреттілігіне де көп сеніміміз жоқ.
XVII - XVIII ғасыр аралығындағы Франция өнерінде патша сарайының
Мұндай стильдік дамудың үлгісі, әрине, шартты түрде ғана. Көбі
XVII ғасырдың ең басында олардың қаТарына езгеше мінезді және
Қондырғылы кескіндемеге Қарағанда сәулет өнері үшін мемлекеттік үстемдік соншалықты
Дегенмен жоғарыда айтылғандай, француз бароккосы «таза» барокко болған жоқ.
Классицизм - антика әлемінің жаңа «қайта дамуы» болғанымен ішкі
XVII ғасырдағы қалыптасқан классицизм Франция елінің көркемөнеріндегі ең ірі
VII ғасырдың екінші жартысында ерте классицистердің жоғарғы эстетикалық құндылықтәры
Француз саябағы - бұл табиғаттың сәулетшінің қатаң архитектоникасына бағынуы.
XVII ғасырда Версаль сарайы жалпы Еуропаға молшылық пен талғамның
Бірақ XIV Людовик өз құдіреттілігін асыра бағалады. Өз маңындағы
Француз монархтарының негізгі тірегі болған ақсүйектер мен буржуазиялық топ
Соған сәйкес Франциядағы көркемөнер мәдениеті де екі бағытпен жүрді.
Бұл қауым рококо стилінің ордасына айналғанымен, бароккодағыдай кең ұғымға
Антуан Ватто (1684 - 1721) шығармашылығы оны кескіндеме өнеріндегі
Ваттодан өзге әсерлі табиғи
Мұңды ырғақта тебірентетін туындылардың тағы бірі «Жиль». Жиль -
Рококо өнері - «өнер жайлы өнер» болды. Өмір -
Рококо дәуіріндегі бекініс-сарайлар жасанды болғанымен өзіндік әдемілігімен ерекшеленді. Ақсүйектердің
ХV Людовик дәуірінде киім,шаш үлгісі,жалпы адамның сыртқы келбетінің өзі
Сәулет өнеріндегі рококо стилінің негізгі өрістері интерьерден байқалады. Париждегі
Егер ерте ренессанс сәулетшілері кеңістік пен жазықтықты қарапайым және
Декорда классицизм, рокайльдегі майысқан дөңгеленіп келген сызықтарды түзеді, нақты
ІІІ. РЕСЕЙ БЕЙНЕЛЕУ ӨНЕРІ
3.1. И.Н. Крамской
Иван Николаевич Крамской (1837-1887) - тарихи картиналар мен портретжазудыңшебері.көшпелісеріктестіктіңдемберушілерінің
1873 жылы салған Толстой портреті оның шығармашылы-ғында үлкен орын
3.2. И.Е. Репин, И.И. Шишкин
Илья Ефимович Репин (1844-1930) 1844 жылы Харкьковте әскерилер
1890 жылдары суретші жан дүниесі өнер адамдарына тән күйзеліске
Иван Иванович Шишкиннің (1832-1898) орыс бейнелеу өнерінде орны бөлек.
1867 жылы ол әйгілі Валаамға қайта сапар шегеді. Орыс
3.3. А.К.Саврасов, В.А.Серов, , И.И. Левитан
Алексей Кондратьевич Саврасов (1830-1897) - орыстың тамаша суретшісі,
1854 жылы жазда суретші Фин шығанағында, Петербор маңында жұмыс
1860 жылдары орыстың өнерінде пейзаждың ұлттық бет-бейнесі қалыптасты. Саврасов
І997 жылы 26 қыркүйекте дүние салады. Оның шәкірті И.И.Левитан
Валентин Александрович Серов (1865-1911) - 1865 жылы Петерборда /ған.
1882 жылы Көркемсурет академиясына түседі. Көпке белгілі талантты үстаз
өзін живописші, театр суретшісі ретінде көрсетті. Ертерегідегі «Қыз бен
«1905 жылғы атыс-шабыстан кейін суретші мінезінде өзгерістер болды», -
Исаак Ильич Левитан (1860-1900) Кескіндемемен айналысқан суретшілердің көбі өз
Левитанның өмірі туралы толық мағлұмат жоқ. Өйткені суретші өзінің
Исаак Левитан Литваның шағын қалашығы Кивартайда еврей отбасында дүниеге
ІV. 20 ҒАСЫРДАҒЫ ҚЫЛҚАЛАМ ШЕБЕРЛЕРІ
4.1. Кеңес дәуірі
Қазақстандағы кәсіби кескіндеме өнерінің тарихи Қазақ төнкерісінен кейін басталады.Бұл
Әбілхан Қастеев (1904-1973)- Қазақ ССР халық суретшісі, Ш.Уалиханов атындағы
А.Қастеев-көсілте жазуға бейім суретші. Оның суреттерінің ширак контурлары берік,ар
Таудың бұлағынан,
Қойдың құлағынан,
Анамның киізінен,
Ешкінің муйізінен,-деп жауап береді.Қазақстан бейнелеу өнерінде артына мол мұра
1920 жылдары Қазақстанға қылқалам шеберлері Н.Кручильников, Ф.Болпоев, В.Каптерев,
В.Капчеревтин қарапайым заттармен қоршаған ортаны бірегей бірлікте бейнелеген әдемі
Бұл кездегі суретшілер әлі біртұтас мектеп құрай алған жок
Сонымен қатар олар төңкеріске байланысты және замана сюжеттеріне құрылған
Ол кезде көбірек табысқа жеткен Бортниковтын картинасы болды. Мұның
Ұлы отан соғысы жылдарында республикаға елдің әр түрлі аудандарынан
К.Телжановтың суретшілік дарыны 1950 жылдардың ортасында жазылған «Тұңғыш рет»
Исмайлова Гулфайруз Мансуркызы- Қазақстан Республикасының Халық суретшісі,Қазақстан Республикасына еңбегі
Кенбаев тіпті тарихи сюжеттерге ден койғанда да, ең бір
4.2. Қ.Т.Телжанов, С.Ә.Мәмбеев, М.С.Кембаев
Телжанов Қанапия Темірболат ұлы 1927 жылы туған. 1953 жылы
Қ.Телжанов өз туындылырында тарих пен заман шындығын терең зерттей
Қ.Телжановтыц алғашқы көркем туындысы «Жамал»
картинасы болып табылады. Ал «Атамекен» атты көркем
картинасы–суретші шығармашылығының үлкен бір белгісі,
қазақ жері туралы толғаныска толы дастан. Қ. Телжановтың
таңдаулы туындыларының бірі - «Домбыра үні». [3; 15-16б]
Композицияның ойдағыдай табылуы, бояулардың өзіндік үндестігі асқан сезім мен
Мәмбеев Сабыр Абдирасулулы –Қазақстан Республикасының халық суретшісі, Қазақстан Республикасына
1956 жылдан КР СО-ның мүшесі. Суретші Мәмбеев «дәстүрді жасап,
Суретшіні адамдардың қарым-қатынасы мен халықтық мінез құлықтың уақытпен кеңістік
«Бір кесе кымызда» (1967) рухы жанған бет-жуздің сұлулығы бірі
Романов Сахи Қазақстан Республикасының суретшісі, Қазақстан Республикасына еңбек сіңірген
ҚР СО-ның мүшесі. Ол көптеген қазақ киноларының нобайларының авторы.
Суретші С.Романов халық аңызы «Қырық өтірік» (1955) ертегісі тақырыбына
1960-шы жылға дейінгі бұл суретшілер Қазақстан бейнелеу өнерінің қалыптасуына
Кенбаев Молдахмет Сыздықұлы 1925 жылы туған, 1993 жылы
М. Кенбаевтың шығармаларынан табиғатқа деген шынайы сүйіспеншілік, шат –
Шопанның тұлғасы төменгі көк жиек аясында ерекше дараланып көрінеді,
4.3. С.А.Айтбаев, И.Н.Исабаев, М.М.Қисамединов, Б.Х.Тәбиев
Қазақстан бейнелеу өнеріндегі 50-ші жылдардың соңы мен 60-шы жылдардың
Айтбаев Салахитдин Абдисадыкулы (1938-1994) –кескіндемеші,қазақ КСР еңбек қайраткері, Қазақстан
Ол 1938 жылдың 15-ақпанында Қызылорда қаласында дүниеге келген. Н.В.Гоголь
Айтбаевтың шығармашылығында портрет маңызды орын алды. Портреттерді салу кезін
Исабаев Исатай Нұрышұлы (1936-2007) –графикшы, Қазақ КСР еңбек сіңірген
Суретші 1936 жылдын 18 акпаныңда Талдыкорган обылысы Кокозек ауылында
1966 жылдан 1975 жылға дейін Сәулет-құрылыс институтының аға оқытушысы
Жұмыстары Мемлекеттік Ә.Қастеев атындағы өнер мұражайында, Қазақстан Республикасы мәдениет
Суретшінің негізгі жұмыстары: «Мұхтар Әуезов» (1967), «Қазақтардың өнері» сериясы.
Кисамединов Макым Мустахулы (1939-19840) –графикшы. Қазақстан Ленин комсомолы сыйлығының
1961 жылдан көрмелерге қатысты.Сол жылы сайысудан КСРО спот шебері
Макым Кисамединов шындықты бүркемелей, өмірдің ащы тұстарын көрсетудегі терең
Тәбиев Бактияр Хасанулы (1940-1999)-кескіндемеші, Қазақ КСР еңбек сіңірген қайраткері.
1940 жылдың 14 мамырында КХР, Құлжада дүниеге келеді. 1955
«Кескіндеме-89» бүкілодактық көркем көрме байқауының дипломанты. 1990 Қазақстандағы татарлар
Сыдыханов Абдирашит Аронулы-кескіндемеши, Қазақ КСР енбек сіңірген қайраткері. Мемлекеттік
1989 жылы Ә.Қастеев атындағы өнер мұражайында А.Сыдыхановтың «Таңбалық кескіндеме»
А.Сыдыханов шығармалары Ә.Кастеев атындағы Мемлекеттік өнер мұражайының қорында (Алматы)
Суретшінің негізгі шығармалары: «Туркі халықтарының рәміздері» (1997), «Көтерілісшілер» (1969),
ҚОРЫТЫНДЫ
Әдемілік, көркемділік адамның күнделікті өмірінде зор міндет атқарады. Адамды
Адамзат өмірінде «өнер» атауы саналылығымен,
Адамдар өнер арқылы мәдениет өзінің тұңғиық тереңінде болып жатқан
Сонымен қатар, өнер қашан да адамзат баласының дүниетанымын, ой-өрісін
Шынайы сұлулық адамның рухани баюына, болмыс құпияларының сырын білуге
Кемел келешектің тізгінін ұстайтын бүгінгі жастарды, әсіресе мектеп
Сонымен қатар, бұл дипломдық жұмысымызда Қазақстандағы атақты, талантты қылқалам
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Аралов А. «Золотое руно», 1907ж.№1
Арын Е.М Қазақ өнері (энциклопедия) «Қазақстан даму институты», Алматы,
А.С Шипанов. «Әуесқой жас суретшілерге». Алматы, «Мектеп» басппасы, 1989
Апухтин О. Певец нашего края. «Правда востока». Ташкент, 1968г.
Әубәкір Исмайлов. Алматы, «Өнер» баспасы, 1985ж
Әбілхан Қастеев. Алматы, «Өнер» баспасы, 1986ж
Ә. Қанапин. «Қазақстан мәдениеті жаңа кезеңде» Алматы, «Қазақстан» баспасы,
Б. Мешинов. «Әлемнің жеті кереметі». Алматы, «Өнер» баспасы,1982ж
Б.Виппер. Борьба течений в итальянском искусстве ХVI века. М.:
В.Манин. Куинджи. Москва. «Изобразительное искусство», 1976.
Е.Каменова. «Кемпірқосақтың түсі қандай». Алматы, «Өнер» баспасы, 1981ж
Ергалиева Р . А. Этнокультурные традиции в современном искусстве
И.И. Калинина. «Французская пейзажная живопись». Л, 1977г
Қазақ ССР бейнелеу өнері. «Советский художник», Москва 1974 г
Қазақ Совет энциклопедиясы. Алматы, 1983ж
Қазақстан Бейнелеу өнері – XX ғасыр. Алматы, 2001 ж
Қазақстанның бейнелеу өнері Совет өкіметі жылдарында. И. Рыбакова.
Лазарев В.Н. Леонардо да Винчи. М.: «Искусство», 1986г
Нурмухамедов Н. Б. Искусство Казахстана . М, 1970г.
Очерки истории изобразительного искусства Казахстана. Алматы, 1975г
9
