Қазақстан-Қытай қарым-қатынастары диплом жұмысы
Мазмұны
Кіріспе .................................. 3 - 5
1. Қазақстан – Қытай қарым қатынастарын зерттеудің теориялық-методологиялық мәселелері .............. 6 - 30
1.1 Қазіргі заманғы геосаясат және Қазақстанның сыртқы сясаты .............. 6- 14
1.2 Қазақстан мен Қытайдың жаңа геосаяси кеңістіктегі орны ................. 14 - 22
1.3 Қазақстан - Қытай қатынастарының негізгі кезеңдері және
стратегиялық мүдделері ................. 22 - 30
2. Қазақстан – Қытай қарым-қатынастарының қазіргі жағдайы және дамуы ................................ 31 - 62
2.1 Қазақстан-Қытай сыртқы саяси қатынастары ..................... 31 - 42
2.2 Қазақстан экономикасына Қытайдың ықпалы: қауіп пен мүмкіндік ... 42 – 50
Қорытынды ..................... 63 - 66
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ......................... 66-68
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 67 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе .................................. 3 - 5
1. Қазақстан – Қытай қарым қатынастарын зерттеудің теориялық-методологиялық мәселелері
1.1 Қазіргі заманғы геосаясат және Қазақстанның сыртқы сясаты ..............
1.2 Қазақстан мен Қытайдың жаңа геосаяси кеңістіктегі орны .................
1.3 Қазақстан - Қытай қатынастарының негізгі кезеңдері және
стратегиялық мүдделері ................. 22 - 30
2. Қазақстан – Қытай қарым-қатынастарының қазіргі жағдайы және дамуы
2.1 Қазақстан-Қытай сыртқы саяси қатынастары ..................... 31 - 42
2.2 Қазақстан экономикасына Қытайдың ықпалы: қауіп пен мүмкіндік ...
Қорытынды ..................... 63 - 66
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі ......................... 66-68
Кіріспе
Зерттеу тақырыбының өзектілігі. Кез-келген мемлекет үшін көршілес мемлекеттермен бибітшілік
Жалпы айтқанда еліміз тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан басшылығының алдында
Біздің жас мемлекетіміздің қауіпсіздігінің сенімді кепілі ретінде Қытаймен тұрақты,
Қытайда іс жүзінде әлемнің барлық ірі компанияларының кәсіпорындары орналасқан.
1992 жылғы ақпанда Премьер-министр С. Тереченко ҚХР-ға ресми сапармен
Сауда-экономикалық және ғылыми- техникалық ынтымақтастық жөніндегі үкіметаралық комиссияны кұру
Қызмет бабындағы істер бойынша сапарға жүретін, барлық түрдегі паспорттардың
Мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункттерін ашу туралы келісім (Қорғас
Жоғары саяси деңгейдегі алғашқы байланыстар, сөз жоқ, сауда-экономикалық қатынастарды
Тараптар барлық даулы мәселелер бейбіт жолдармен шешілетінін, екінші тараптың
Өзара қабыдауға болатын, әділетті және ұтымды шешім үшін жалпыға
1996 жылғы 4-6 шілдеде Қазақстан-Қытай қатынасында тұңғыш рет ҚХР
1997 жылғы 24 қыркүйекте шекара процесін түпкілікті делимитациялауды аяқтаған,
Жалпы Қазақстан-Қытай арасында мелекетаралық қарым-қатынастар орнаған, саяси-экономикалық байланыстар даму
Тақырыптың зерттелу деңгейі. Қазақстан тәуелсіздігін алғанға дейінгі уақыттардағы яғни,
Еуразиялық идеяның негізін салушылар болып табылатын орыс ойшылдары (Н.
Сондай-ақ, ресейлік және отандық ғалымдардың еңбектерінде бұл тақырып төңірегінде
Курстық жұмысытың мақсаты мен міндеттері. Қазақстан республикасы мен Қытай
- Қазақстан-Қытай арасындағы қарым-қатынастың қазіргі жағдайына талдау жасау;
- Екі жақты байланыстардың мәнін ашу;
- Екі жақты бірлескен жобалардың пайдалы және зиянды жақтарын
- Екі ел арасындағы қарым-қатнасты (саяси, экономикалық, әлеуметтік, мәдени,
Курстық жұмыстың объектісі мен пәні. Зерттеудің объектісі ретінде Қазақстан-Қытай
Курстық жұмыстың эмпирикалық негізі.
- Ресми статистика;
- Қазақстан Республикасының Сыртқы Істер Министрлігінің ресми құжаттары;
- Қазақстан Республикасының Халықаралық Келісімдері;
- Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы 2003-2008
- ҚР президентінің жыл сайынғы дәстүрлі халыққа жолдауы.
Курстық жұмыстың құрылымы.
Курстық жұмыс кіріспеден, 2 бөлімнен, (әрбір бөлім бөлімшелерге
1. Қазақстан-Қытай қарым қатынастарын зерттеудің теориялық- методологиялық мәселелері
1.1 Қазіргі заманғы геосаясат және Қазақстанның сыртқы сясаты
Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының басымдық берілетін бағыттары бірінші кезекте
Азия мен Еуропаның қиылысындағы геосаяси орналасуы, экономикалық және әскери-саяси
Екі дуниежүзілік соғыстың және көптеген аймақтық жан-жалдардың Ресейдегі Қазан
Орталык Азия әлемдік державалардың страгегиялық мүдделерінің түйісу орнына айналды
Кез келген мемлекеттің геосаяси жағдайы - саяси күштердің орналасуымен
Осы заманғы түсініктегі геосаясат - негізінен ұлттык кауіпсіздікті қамтамасыз
Осы мәселеде профессор Чжень Кунь Фудың геосаясатты айқындауы кызығушылық
Еуразиялық идеяның негізін салушылар болып табылатын орыс ойшылдары (Н.
Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарында өзінің экономикалық әлеуетін, өзінің геосаяси жағдайын
Шынында да егер Қазақстан халықаралық мәселелерде өзінің мәртебесіне сәйкес
1990 жылдары экономикалық саладағы негізгі тенденция жаңа халықаралық экономикалық
Осы заманғы технологияны игеруді және пайдалануды мұрат тұтқан "азиялық
Кейбір елдердің (мәселен, Жапония) немесе түрлі ұйымдардың (мәселен, Еуропалық
Трансұлттық корпорациялардың қызметі бұрын-соңды болмаған ауқымда өрістеді. Бұл кұбылыс
Қаржылық кұйылыстардың ұлғаюы, тауарлар мен кызмет көрсетудің ауқымы мен
Саяси салада халықаралық проблемаларды ғаламдандыру үрдісі байқалады. "Қырғи-қабақ" соғыстың
Жалпыға бірдей турақтылық пен қауіпсіздікке катер төндіретін аймақтық жанжалдар
Ұлттардың мемлекеттік құрылысын өзі шеш құқығы мен мемлекеттердің аумақтық
Бүгінгі күні билік құрып отырған батыстық жүйе құндылықтарын халықаралық
Америка Құрама Штаттары - қазіргі заманның ең ірі державасы
XXI ғасырда басқа бір ірі державаның - Қытайдың әлемдік
Өзінің геосаяси жағдайына, аумағына, экономикалық, ғылыми және мәдени әлеуетіне
Аталмыш жолмен таяудағы тарихи болашақта әлемге жетекшілік етуге талаптанатын
Еуропа, Жапония және кейбір дамушы елдерді каперге алатын болсақ,
Географиялық орналасу ерекшелігі Қазақстанға белгілі бір геосаяси артықшылықтар береді,
Бір есептен географиялық жағдайдың өзгермейтіндігі экономикалық және саяси ахуалдың
Әлемдік экономиканың өсе түсіп отырған интеграциясы қаржылық ресурстарға, жаңа
Қазіргі әлемдегі жанжалдар көп жағдайда түрлі өркениеттердің, қақтығысы сипатында
Өзінің ұзақ мерзімді мүдделерін қамтамасыз етуде Қазақстан саяси іс-қимылдар
Мұндай ынтымақтастықты жемісті түрде дамыту мемлекетішілік, сондай-ақ халықаралық деңгейлердегі
Қазақстанның ішкі саяси тұрақтылығы барлық негізгі бағыттардағы сыртқы саясаттың
Әлемдік қоғамдастықта айрықша мәртебе алу үшін ядролық кеудемсоқтықтан, осы
Негізгі халықаралық проблемаларға қатысты өзінің шешімдеріне жауапкершілікпен қарайтын, ғаламдық
1995 жылғы 8 маусымда Женевада Қарусыздану жөніндегі конференцияның сессиясында
Бұған қарусыздану процесі көп жағдайда кәзіргі халықаралық кауіпсіздік жүйесінің
Осы идеяны дамыта отырып, қазақстандық басшы былай деп атап
Қазіргі халықаралык қауіпсіздік жүйесінің тиімділігі әлі де жетілдіруді талап
Әлі күнге дейін Үшінші әлем (дамушы елдер) өкілдерінің карусыздану
Осы заманғы әлем дамуының казіргі үрдістерін және халыкаралық қауіпсіздік
Біріншіден, бұл Орталық Азияда бейбітшілік пен тұрақтылықты қолдау жөніндегі
Екіншіден, бұл халыкаралық қауіпсіздік пен қарусыздану саласына Қазақстанның ТМД-дағы
Үшіншіден, бұл Азиядағы өзара іс-қимыл және сенім білдіру шаралары
Төртіншіден, бұл Қазақстанның ЕҚЫҰ жұмысына, ядролық қаруды таратпау туралы
1.2 Қазақстан мен Қытайдың жаңа геосаяси кеңістіктегі орны
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан басшылығының алдында Қытай сияқты ірі
Көршілес державалар арасындағы ресми тікетірес М. Горбачевтің 1989жылғы мамырдағы
КСРО мен ҚХР арасындағы шиеленісті бәсеңдетуге М.Гарбачевтың қосқан үлесін
Сондықтан саяси қайраткер және Қазақстанның басшысы ретіндегі Н.Назарбаевтың тұлғасы
Қазақстанда біздің жас мемлекетіміздің қауіпсіздігінің сенімді кепілі ретінде Қытаймен
Іс жузінде Қәзақстанға көңіл бөлу саяси қатынаспен шектелмейді. Пекинде
Қытайда іс жүзінде әлемнің барлық ірі компанияларының кәсіпорындары орналасқан.
1992 жылы қаңтарда дипломатиялық қарым-қатынас орнатып, Қазақстан мен Қытай
1992 жылғы ақпанда Премьер-министр С. Тереченко ҚХР-ға ресми сапармен
Сауда-экономикалық және ғылыми- техникалық ынтымақтастық жөніндегі үкіметаралық комиссияны кұру
Қызмет бабындағы істер бойынша сапарға жүретін, барлық түрдегі паспорттардың
Мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункттерін ашу туралы келісім (Қорғас
1992 жылы сыртқы ісгер министрлері өзара сапарлар алмасты. Тиісті
Жоғары саяси деңгейдегі алғашқы байланыстар, сөз жоқ, сауда-экономикалық қатынастарды
Тараптар барлық даулы мәселелер бейбіт жолдармен шешілетінін, екінші тараптың
Өзара кабылдауға болатын, әділетті және ұтымды шешім үшін жалпыға
Қазақстанның селаратизмді және діни фундаментализмді қабылдамайтыны туралы, сондай-ақ Тайвань
Сонымен бірге Президент Лобнорда жалғасып отырған ядролық жарылыстар Қазақстан
ҚХР Мемлекеттік кеңесінің Премьері Ли Пэн 1994 жылғы сәуірде
Алматыда болған келіссездердің нәтижесінде Н.Назарбаев пен Ли Пэн бірқатар
Сол жылы "Шығыс Түркістанды азат ету майданы" деп аталатын
Осындай саяси жағдайда жоғары деңгейде кезекті Қазақстан-Қытай кездесуі болды.
Өз кезегіндегі жауап тәртібімен Қытай басшылығы Қазақстанның ішкі істеріне
1996 жылғы 4-6 шілдеде Қазақстан-Қытай қатынасында тұңгыш рет ҚХР
Цзян Цзэминь Қазақстан қауіпсіздігінің кепілдіктері туралы Қытай үкіметінің мәлімдемесін
Қытай басшысының сөздерінің астары түсінікті болатын: Қытай он бес
Жоғары деңгейдегі жиі кездесулер ынтымақтастықты дамытудағы екі жақты мүдделілікті
Цзян Цзэминнің (1996 жылғы шілде) және Ли Пэннің (1997
1997 жылғы 24 қыркүйекте шекара процесін түпкілікті делимитациялауды аяқтаған,
Шекараны делимитациялауға қатысты жұмыста Қазақстанның үкіметтік делегациясы ҚР мен
Қазақстан Коммунистік Партиясы Орталық комитетінін халықаралық бөлімінің жоғары деңгейдегі
Шекараны делимитациялау туралы келісім қазақстандық дипломатияның елеулі табысы болып
2000 жылғы шілдеде Қытай Төрағасының орынбасары Ху Цзинтао Қазақстанға
Екі жақты қарым-қатынастардағы шетін тақырып - Қытайда тұрып жатқан
Трансшекаралық өзендер мен су айдындарының су ресурстарын ұтымды пайдаланудың
Әңгіме мынада, Ертіс өзенінің алабындағы су шаруашылық және экологиялық
Қазақстан Үкіметі екі жақты қарым-катынастарды жолға қоя бастаған кездің
1997 жылы Қазақстан, Кырғызстан және Ресей трансшекаралық өзендердің мәселелері
Трансшекаралық өзендердің мәселесі Казақстан мен Қытай басшыларының арасында жоғары
1999 жылғы наурызда Н.Назарбаев Цзян Цзэминьге жеке жолдау жіберді,
Қытай тарапы Президент Н.Назарбаевтың жолдауына қарымта ретінде сарапшылардың қазақстандық
Сонымен Қазақстанның табанды күш-жігерінің нәтижесінде келіссөздер процесі дегенмен басталды.
2000 жылғы мамырда Пекинде консультациялардың үшінші раунды өтті. Қытай
1990 жылдардың ортасынан бастап екі ел арасындағы сауда-саттықтың тұрақты
1999 жылғы 23-27 қарашада Президент Н.Назарбаеетың Қытайға ресми сапары
Келіссөздер барысында шекаралық мәселелерді реттеудегі екі елдің арасындағы жетістік
2001 жылғы 12-13 қыркүйекте болған ҚХР Мемкеңесінің Премьері Чжу
Екі елдің сауда-экономикалық және инвестициялық мүмкіндігі туралы айтқанда, мұнай-газ
Мұнай-газ сияқты маңызды саладағы ынтымақтастық, сөз жоқ, Қазақстан мен
1990 жылдардың алғашқы жартысында Қазақстан-Қытай қатынастарының саяси және экономикалық
Қазақстан-Қытай қатынастарына тән сенім білдіру мен әріптестікті екі жақты
Бірақ мемлекетаралық қатынастардың әлемдік тәжірибесі көрсетіп отырғанындай өзара күмән
Көршілерді таңдамайды, оларды Табиғаттың өзі анықтайды. Қазақ және қытай
Қытай бағыты отандық дипломатияда лайықты орын алатыны қуантады. Басқаша
Сонымен бірге кез келген екі жақты қарым-қатынастардағы сияқты Қазақстан
1.3 Қазақстан - Қытай қатынастарының негізгі кезеңдері және
стратегиялық мүдделері
Соңғы кездері қазақ-қытай қатынастары жайында даурықпа пікірлер көп айтылуда.
Мұндай басқосу баяғыда-ақ өткізіліп, қазақстандықтарды келе жатқан жаhандану процестерімен
Бәсекелестікті қорғау жөніндегі агенттік төрағасының орынбасары Борис Парсеговтың айтуынша,
Қытаймен қарым-қатынастың дамуы Қазақстан үшін тиімді болуы алдымен өзімізге
Сонымен, Қытаймен қарым-қатынас бізге не береді? Біздің басты мүддеміз
«Елге оралғандар» деген есімнің төркінін іздесек, ол өткен ғасырдың
«Елге оралғандар» деген есімнің төркінін іздесек, ол өткен ғасырдың
«Елге оралғандар» озық басқару білімі мен технологияны енгізіп қана
Қытайда реформа жасап, ашылғаннан бері, шетелдерде оқып еліне оралғандар
Елге оралғандар Қытайдың ашылуы барысында шетелдік қаржыгерлерді Қытайды тікелей
Жарамдылар басымдығы елге оралғандардың бизнес ашудағы зор абзалдығы есепті.
Бүгінгі таңда «елге оралғандар» Қытайлықтардың сөз тәмсіліне айналды. Еңбегі
Ғасыр төрінде төрткүл дүниеге өзін алпауыт ел ретінде таныта
Ежелгі дәстүр демекші, Шығыстың көне де көсегесі көгерген мемлекеті
Енді осы заманғы өзара байланыстарға ойыссақ, Қазақстан мен Қытай
Екі ел арасындағы экономикалық ынтымақтастық нығайтылып, өзара сауда-саттық жыл
Былтырғы жылы құрылысы аяқталып, алтын арнаға айналған Атасу-Алашаңқай бірлескен
Елбасы кеше Қытайдағы мемлекеттік сапары аясында әуелі Пекинді жоспарлау
Нұрсұлтан Назарбаев мұражайды аралап көргеннен кейін көрме орталығындағы экспонаттармен
Қазақстан басшысы кеше, сәрсенбі күні түстен кейін Қытайға мемлекеттік
Содан кейін кеңейтілген құрамда өткен келіссөздер кезінде екіжақты сауда-экономикалық,
Ху Цзиньтао екі ел арасындағы дипломатиялық қарым-қатынастың орнағанына он
Кездесулер қорытындысында екіжақты он құжатқа қол қойылды. Қазақстан басшысы
Көршілес мемлекеттер тату-тәтті өмір сүрген кезде ғана береке орнап,
2. Қазақстан – Қытай қарым-қатынастарының қазіргі жағдайы және дамуы
2.1 Қазақстан - Қытай қатынастарының негізгі кезеңдері және стратегиялық
Ғасыр төрінде төрткүл дүниеге өзін алпауыт ел ретінде таныта
Шығыстың көне де көсегесі көгерген мемлекеті — Қытаймен еліміздің
Енді осы заманғы өзара байланыстарға ойыссақ, Қазақстан мен Қытай
2002 жылдың желтоқсан айында Қазақстан мен Қытай арасындағы Тату
Екі ел арасындағы экономикалық ынтымақтастық нығайтылып, өзара сауда-саттық жыл
Былтырғы жылы құрылысы аяқталып, алтын арнаға айналған Атасу-Алашаңқай бірлескен
Елбасы кеше Қытайдағы мемлекеттік сапары аясында әуелі Пекинді жоспарлау
Нұрсұлтан Назарбаев мұражайды аралап көргеннен кейін көрме орталығындағы экспонаттармен
Қазақстан басшысы кеше, сәрсенбі күні түстен кейін Қытайға мемлекеттік
Содан кейін кеңейтілген құрамда өткен келіссөздер кезінде екіжақты сауда-экономикалық,
Ху Цзиньтао екі ел арасындағы дипломатиялық қарым-қатынастың орнағанына он
Кездесулер қорытындысында екіжақты он құжатқа қол қойылды. Қазақстан басшысы
Көршілес мемлекеттер тату-тәтті өмір сүрген кезде ғана береке орнап,
Қазақстан басшысының Қытайға мемлекеттік сапары бүгін одан әрі жалғасып,
Нұрсұлтан Назарбаевтың Қытай еліне мемлекеттік сапары одан әрі Гонконг
Сәрсенбінің сәтінде Бейжіңге ат басын тіреген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың
Құрмет белгісін табыс еткен Қытай Халық Республикасының Дене шынықтыру
Қытайға мемлекеттік сапары ауқымында Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Бейжіңнің орталық
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Жұңғо еліне сапарының негізгі мәселесі кеше
Сондай-ақ жоғары деңгейдегі келіссөздер барысындағы талқылаудың басты мәселелерінің бірі
Бейжіңде жоғары деңгейдегі келіссөздер қорытындысы бойынша Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев
Мемлекет басшыларының қатысуымен ҚР Премьер-министрінің бірінші орынбасары Өмірзақ Шөкеев
2005 жылы шілдеде стратегиялық әріптестік туралы қарым-қатынастарды дамыту туралы
Қытай Қазақстанның сыртқы сауда әріптестерінің арасында 4-ші орын алады.
Қазақстанның сыртқы сауда айналымында Қытайдың үлесі 10 пайыз.
2008 жылдың қорытындысы бойынша, екі ел арасындағы сауда 17,55
Жұңғо жұртымен мәдени байланыстар да жолға қойылған. Мәселен, 2007
Астана. 16 сәуір. "Қазақстан Бүгін" - Президент Нұрсұлтан Назарбаев
Түстен кейін Қазақстан президенті Нұрсұлтан Назарбаев Халық жиналысы үйіне
Мемлекет басшылары саяси, сауда-экономикалық және мәдени-гуманитарлық салалардағы екіжақты ынтымақтастықтың
Тараптар жоғары және өте жоғары деңгейлердегі саяси диалогтарды одан
Н. Назарбаев екіжақты сауда-экономикалық ынтымақтастықтың даму қарқынына қанағаттанушылық сезімін
Өткен жылғы кездесуде мемлекет басшылары 2008 жылы өзара сауда
Қазақстан-Қытай қарым-қатынасында трансшекаралық өзендерде су ресурстарын тиімді пайдалну және
Қазақстан Ынтымақтастық жөніндегі Қазақстан-Қытай комитеті құрамында трансшекаралық өзендерді пайдалану
Нұрсұлтан Назарбаев пен Ху Цзиньтао қос мемлекеттің әлеуметтік-экономикалық жағдайына
Қазақстан мен Қытай БҰҰ, ШҰҰ, АӨСШК, Әлемдік және дәстүрлі
Жоғары деңгейдегі келіссөздердің қорытындысы бойынша президент Н. Назарбаев пен
ҚХР Азия құрлығының шығысы мен Тынық мұхиттың батыс жағалауына
Бүгінгі ҚХР 1949 жылы 1 қазан күні құрылған. Кейбір
Осыдан бір ғасыр бұрынғы Қытай дүниедегі ең мешеу елдің
«Елу жылда ел жаңа, жүз жылда қазан жаңа», деп
Қытайдағы нағыз тарихи бұрылыс, толық жаңару 1978 жылғы Қытай
Қытай елі ХХІ ғасырдың табалдырығын нық қадаммен аттады әрі
Қытай үкіметі 1949 жылы 1 қазан күні ҚХР-дың құрылғандығын
ҚХР жоғарыда қысқаша таныстырғандай сыртқы саясаттарының негізінде өзінің ерекшеліктерін
Қытай елінің қыр-сырын білу, сондай-ақ онымен мәдениеттер алмастыру бүгінгі
Қытай халқының көрші мемлекеттермен қарым-қатынасын арғы тарихтан қарайтын болсақ,
Қытайлардың ұстанатын тағы бір ұстанымы бар, ол – өздерін
Қазіргі таңда Қытайдың заңына бүкіл дүние халқы тәнті. Қытайлар
Жыл санаудан бұрынғы V ғасырда жасаған қытайдың әскери істер
Біздің мемлекетте оларға ашық тұрған талабы бос есік бар.
Қытаймен сенімді қатынастардың орнауы Қазақстанның сыртқы саясатының аса маңызды
Сәуірдің 13-і. ҚазАқпарат /Талғат Баймұхамбетов/ - Бейсенбіде Қазақстанның Сыртқы
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев пен ҚХР Төрағасы Ху Цзиньтаоның кездесуі
Қ.Тоқаев екі елдің тауар айналымының көлемі 2002 жылғы 1,95
Екі ел мұнай-газ саласында ірі жобаларды іске асырып ынтымақтастықты
ҚР СІМ басшысы ҚХР-мен сенімді және болжамды қатынастардың орнауын
Президент елдің Ресей, Қытай, АҚШ, ЕуроОдақ пен мұсылман елдерімен
Бұл арада Еуро Одақтың кейін аталуына және мұсылман елдерімен
Бұл ант беру рәсіміне Қытай жағы, дәлірегінде көрші елдің
Президент резиденциясы – Ақорда қонақтарға лық толды. Елбасы өз
- Қазақстан дүние жүзінің 120 мемлекетімен дипломатиялық қатынастар орнатты
- Қазақстан 1300-ден астам халықаралық және үкіметаралық келісімшарттар мен
- Қазақстанда шетелдік мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардың 70-тей өкілдігі
- Шет елдерде Қазақстанның 50-ден астам елшілігі, дипломатиялық миссиясы
Қазақстанның сыртқы саясатының негізгі мақсаттары мен принциптері:
- Мемлекеттік мүдделерді қорғау;
- Экономикалық реформалар мен демократиялық институттарды дамыту үшін қажет
- Әлемдегі мемлекеттердің бәрімен тең құқықты үзеңгілестік пен қызметтестікті
- Жаһандық және аймақтық кірігу үдерісіне белсенділікпен қатысу;
- Жаһандық және аймақтық тұрақтылық пен қауіпсіздікті қамтамасыз ету
- Халықаралық ұйымдармен қызметтестікті дамыту. Қазақстанның сыртқы саясатының жетістіктері:
- Әлемнің барлық мемлекеттері мен халықаралық ұйымдар тарапынан Қазақстанның
- Көп бағытты сыртқы саясат жүргізу;
- Әлемдік қауымдастықта Қазақстанның халықаралық беделінің артуы;
- ҚР Президенті Н.Назарбаев көтерген кірігу жобаларының жүзеге асырылуы;
- Халықаралық аренада Қазақстанның оң сипатты имиджін қалыптастыру;
- Қазақстанның экономикалық потенциалы мен инвестиция салуға тартымдылығын ілгерілету;
- Ұлттық саясат пен экономикалық мүдделердің шет елдерде қорғалуын
Әлемдік экономикалық және саяси процестердің жаһандануы әр мемілекетті сөз
Елбасының Еуразиялық идеяны ұсыну арқылы және көшілес Қытай елімен
Әуелі Ақ ордада болып, онда Нұрсұлтан Назарбаев пен Ху
Қазақстан-Қытай арасындағы қарым-қатынас туралы айтар болсақ, ең бастысы біз
- Әлемде қандай жағдай болмасын, Қазақстан мен Қытай арасындағы
Қытай басшысының бұл сөзінен көп нәрсені аңғаруға болады.Ең бастысы
- Қазақстан мен Қытай арасындағы қарым-қатынас жаңа деңгейге көтерілді,-
Сонымен, «Түркіменстан-Өзбекстан- Қазақстан- Қытай» трансазиялық газ құбырының маңызы қандай?
Ашығын айтсақ, Қытайдың Бейжін қаласында биыл «Бейнеу-Бозай- Ақбұлақ» газ
Иә, қазақ елінің болашақ мұнайы үшін жаңа бағыт, көпвекторлық
Қазақстан үшін Қытайдан Каспий теңізіне дейін темір жол салып,
2.2 Қазақстан экономикасына Қытайдың ықпалы: қауіп пен мүмкіндік
Соңғы кездері қазақ-қытай қатынастары жайында даурықпа пікірлер көп айтылуда.
Мұндай басқосу баяғыда-ақ өткізіліп, қазақстандықтарды келе жатқан жаhандану процестерімен
Жоғарыда аты аталған институт пен агенттік ұйымдастырған дөңгелек үстел
Қытаймен қарым-қатынастың дамуы Қазақстан үшін тиімді болуы алдымен өзімізге
Академик Сайлау Байзақов экономикалық теорияны қалпына келтіріп, оның қуатты
Мәжіліс депутаты Мұрат Әбенов экономикалық мәселелерге ғылыми тұрғыда келудің,
Сонымен, Қытаймен қарым-қатынас бізге не береді? Біздің басты мүддеміз
Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы 2003-2008 жылдарға
Пекинде 2002 жылғы 23 желтоқсанда қол қойылған, Қазақстан Республикасы
I. Саяси сала
1) Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы жоғары
2) Қазақстан Республикасының Парламентi мен Халықтық Өкiлдердiң Бүкiлқытайлық Жиналысы
3) Екi елдiң Сыртқы iстер министрлiктерi арасындағы байланыстарды нығайту
4) Халықтық дипломатия шеңберiнде екi ел халықтарының арасындағы байланыстарын
5) Екi елдiң шекаралас облыстарының, аудандарының және қалаларының арасындағы
6) Халықаралық және өңiрлiк қауiпсiздiкке төнетiн қауiп-қатердiң алдын алуға
7) Шанхай ынтымақтастық ұйымын одан әрi дамыту жөнiндегi қызметтi
II. Сауда-экономикалық сала
1) Үкiметаралық Қазақстан-Қытай сауда-экономикалық ынтымақтастық жөнiндегi комиссияның әлеуетiн толық
2) Сауда-экономикалық ынтымақтастықтың қазiргi жағдайына және болашақтағы дамуына сәйкес
3) Қатар өмiр cүpу, теңдiк және өзара тиiмдiлiк қағидаттарының
4) Көлiк пен байланыс саласында, оның iшiнде темiржол, автомобиль,
5) Тараптар басымдық берiлетiн тәртiпте сауданың мынадай түрлерiн көтермелейтiн
6) Орталық және коммерциялық банктердiң арасындағы ынтымақтастықты белсендi түрде
7) Халықаралық экономикалық ұйымдардың және форумдардың, қаржы мекемелерiнiң шеңберiнде,
8) Екi ел арасындағы жолаушылар мен жүктердiң қозғалысына қолайлы
III. Энергетика саласы
1) Мұнай-газ саласында екi елдiң жан-жақты ынтымақтастығын нығайту, екi
2) Қазақстан мен Қытай арасындағы мұнай желiсiнiң құрылысына қатысты
3) Қазақстаннан Қытайға газ желiсiнiң құрылысына қатысты ынтымақтастықтың мүмкiндiгiн
4) Қазақстан Республикасының мұнай-газ ресурстарын пайдалануға, атап айтқанда Каспий
5) Қазақстан Республикасының Энергетика және минералдық ресурстар министрлiгi мен
IV. Әскери және құқық қорғау саласы
1) Екi жақты негiзде және Шанхай ынтымақтастық ұйымы шеңберiнде
2) Тараптардың бiрiнiң қауiпсiздiк мүдделерiне нұқсан келтiре алатын дағдарысты
3) Түрлi деңгейлердегi әскери делегациялармен алмасу практикасын кеңейту, қорғаныс
4) 1996 жылғы 26 сәуiрдегi Қазақстан, Қытай, Ресей, Қырғызстан
5) Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң бөлiмшелерi
6) Екi жақты форматта және Шанхай ынтымақтастық ұйымының шеңберiнде
7) Екi жақты шарттық-құқықтық негiздi тұрақты түрде жетiлдiру және
V. Шекара ауданындағы, көлiкке және өткiзу
пункттерiне қатысты ынтымақтастық саласы
1) Қазақстан-Қытай мемлекеттiк шекарасының режимi туралы келiсiмдi әзiрлеу және
2) Үкiметаралық Қазақстан-Қытай сауда-экономикалық ынтымақтастық жөнiндегi комиссияның Көлiк және
3) Санитарлық-эпидемиологиялық бақылау, кедендiк, көлiктiк режимдер саласында шекара төңiрегiндегi
4) Қоршаған ортаны қорғау, оның iшiнде атмосфераны ластанудан қорғау,
5) Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасының кеден қызметкерiнiң
VI. Ғылыми-техникалық сала
1) Екi елдiң ғылыми-техникалық ынтымақтастығы жөнiндегi комиссияны үйлестiру кезiнде
2) Қазақстан Республикасының Ғылым академиясы мен Қытай Халық Республикасының
3) Екi елдiң инновациялық қызметiн дамыту мақсатында Қазақстан Республикасында
4) Екi ел ғалымдарының қатысуымен халықаралық ғылыми форумдарды, конференцияларды,
VII. Мәдени-гуманитарлық сала
1) Екi елдiң мәдени-гуманитарлық саладағы ынтымақтастығын үйлестiру үшiн Мәдени-гуманитарлық
2) Қазақстан Республикасының Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келiсiм министрлiгi
3) Қазақстан Республикасының Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келiсiм министрлiгi
4) Бiр жағынан, Қазақстанның мемлекеттiк жастар саясатын iске асырумен
5) Мүмкiндiгiне қарай бұқаралық ақпарат құралдары арасында алмасу жүргiзу.
6) Зияткерлiк меншiктi қорғау саласындағы ынтымақтастықты жүзеге асыру.
7) Бiлiм және ғылыми дәрежелер туралы құжаттарды өзара тану
8) Екi мемлекеттiң аумақтарында консулдық мекемелердi ашу туралы мәселенi
Жоғарыда атлаған 2003 жылы 2-маусымда қабылданған Қазақстан Республикасы
Сондай-ақ, Елбасымыз 2010жылғы халыққа жолдауында өзінің халықаралық сапарлары барысындағы
Бүгінде Қытайдан, Оңтүстік Кореядан, Біріккен Араб Әмірліктерінен, сондай-ақ француз,
Қорытынды
Қазақстан Республикасының сыртқы саясатының басымдық берілетін бағыттары бірінші кезекте
Азия мен Еуропаның қиылысындағы геосаяси орналасуы, экономикалық және әскери-
Ғасыр төрінде төрткүл дүниеге өзін алпауыт ел ретінде таныта
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан басшылығының алдында Қытай сияқты ірі
Қазақстан біздің жас мемлекетіміздің қауіпсіздігінің сенімді кепілі ретінде Қытаймен
1992 жылы қаңтарда дипломатиялық қарым-қатынас орнатып, Қазақстан мен Қытай
1992 жылғы ақпанда Премьер-министр С. Тереченко ҚХР-ға ресми сапармен
Сауда-экономикалық және ғылыми- техникалық ынтымақтастық жөніндегі үкіметаралық комиссияны кұру
Қызмет бабындағы істер бойынша сапарға жүретін, барлық түрдегі паспорттардың
Мемлекеттік шекара арқылы өткізу пункттерін ашу туралы келісім (Қорғас
Жоғары саяси деңгейдегі алғашқы байланыстар, сөз жоқ, сауда-экономикалық қатынастарды
ҚХР Мемлекеттік кеңесінің Премьері Ли Пэн 1994 жылғы сәуірде
Алматыда болған келіссездердің нәтижесінде Н.Назарбаев пен Ли Пэн бірқатар
Осындай саяси жағдайда жоғары деңгейде кезекті Қазақстан-Қытай кездесуі болды.
Өз кезегіндегі жауап тәртібімен Қытай басшылығы Қазақстанның ішкі істеріне
1996 жылғы 4-6 шілдеде Қазақстан-Қытай қатынасында тұңгыш рет ҚХР
1997 жылғы 24 қыркүйекте шекара процесін түпкілікті делимитациялауды аяқтаған,
Қытайдың біздің экономикамызға ықпалының күшейе түсуінен қорқып, есік-терезені тарс
2000 жылғы шілдеде Қытай Төрағасының орынбасары Ху Цзинтао Қазақстанға
Екі жақты қарым-қатынастардағы шетін тақырып - Қытайда тұрып жатқан
Трансшекаралық өзендер мен су айдындарының су ресурстарын ұтымды пайдаланудың
Ұзақ уақытқа созылған екі жақты келіссөздердің нәтижесінде тараптар трансшекаралық
1990 жылдардың ортасынан бастап екі ел арасындағы сауда-саттықтың тұрақты
Қазақстан мен Қытай 1992 жылғы қаңтардан дипломатиялық қарым-қатынас орнатқаннан
2002 жылдың желтоқсан айында Қазақстан мен Қытай арасындағы Тату
Екі ел арасындағы экономикалық ынтымақтастық нығайтылып, өзара сауда-саттық жыл
Былтырғы жылы құрылысы аяқталып, алтын арнаға айналған Атасу-Алашаңқай бірлескен
Елбасымыз 2010жылғы халыққа жолдауында өзінің халықаралық сапарлары барысындағы негізгі
Бүгінде Қытайдан, Оңтүстік Кореядан, Біріккен Араб Әмірліктерінен, сондай-ақ француз,
2003 жылы 2-маусымда Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы
Пайдаланылған әдебиеттер
1. «Қазақстан халқының әл-ауқтын арттыру-мемлекеттік саясаттың басты мақсаты». Қазақстан
2. Қ. Тоқаев. Қазақстан Республикасының дипломатиясы. Алматы: ҒӨ Пбк
3. Бжезинский З. Великая шахматная доска.-М.:Международная отношения, 1998 г.-
4. Вестник Московского государственного университета. Серия 12. – 1993г.-
5. Чжень Ку Фу. Геополитика и геополитические мышление: западное
6. Сол жерде С. 8;
7. Исход к Востоку. Предчувствия и совершения. Утверждение евразийцев.
8. Доклад Генерального секретаря ООН К.Аннана к. Ассамблее Тысячелетия.
9. Қ. Тоқаев. Қазақстан Республикасының дипломатиясы. Алматы: ҒӨ Пбк
10. 1995 жылғы 8 маусымда Женевада Қарусыздандыру жөніндегі конференцияның
11. «Жаңа онжылдық-жаңа экономикалық өрлеу-Қазақстанның жаңа мүмкіндіктері». Қазақстан Республикасының
12. Бжезинский З. Великая шахматная доска.-М.:Международная отношения, 1998 г.-
13. Қуат Бораш. Ежелгі көрші етене ел. // Егемен
14. Құбаш Сағидоллаұлы. Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың ҚХР-ға сапары жайлы. //
15. ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қытайға мемлекеттік сапары. //»Қазақстан
16. Қытай қыр-сырын, саясатын біліңіз. //«Намыс» Сенбі, 20 наурыз
17. Қазақстан-Қытай сыртқы саяси қатынастары. // www.google.kz .
18. Алма Мұхамеджанова Бағыт пен мақсат айқын, бақылау мықты
19. Қазақстан мен Қытай үкіметтерінің басшылары трансшекаралық қорларын бірлесіп
20. Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы 2003-2008
21. Қазақстан Республикасының статистка агенттігінің 1 қаңтар 2010жылғы мәліметі.
22. Исход к Востоку. Предчувствия и совершения. Утверждение евразийцев.
23. Доклад Генерального секретаря ООН К.Аннана к. Ассамблее Тысячелетия.
24. Қ. Тоқаев. Қазақстан Республикасының дипломатиясы. Алматы: ҒӨ Пбк
25. 1995 жылғы 8 маусымда Женевада Қарусыздандыру жөніндегі конференцияның
26. Бжезинский З. Великая шахматная доска.-М.:Международная отношения, 1998 г.-
27. Қуат Бораш. Ежелгі көрші етене ел. // Егемен
28. Құбаш Сағидоллаұлы. Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың ҚХР-ға сапары жайлы. //
29. ҚР Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қытайға мемлекеттік сапары. //»Қазақстан
30. Қытай қыр-сырын, саясатын біліңіз. //«Намыс» Сенбі, 20 наурыз
31. А.Т.Ащеулов, Г.А. Жайлин Гражданеко-правовая ответственность за
32. Қ. Тоқаев. Қазақстан Республикасының дипломатиясы. Алматы: ҒӨ Пбк
33. 1995 жылғы 8 маусымда Женевада Қарусыздандыру жөніндегі конференцияның
34. Қазақстан Республикасы мен Қытай Халық Республикасы арасындағы 2003-2008
3
