Қазақстанда индустриялық - инновациялық инфрақұрылымның қазіргі жағдайы диплом жұмысы
Мазмұны
Кіріспе
I. Индустриялық - инновациялық инфрақұрылымның теориялық негіздері
1.1 Индустриялық - инновациялық инфрақұрылым түсінігі және оның мәні
1.2 Индустриялық - инновациялық инфрақұрылым элементтері
1.3 Индустриялық - инновациялық инфрақұрылым дамуының әлемдік тәжірибесі
II. Қазақстан Республикасында технопарктердің қалыптасуы мен дамуын талдау
2.1 Қазақстанда индустриялық - инновациялық инфрақұрылымның қазіргі жағдайы
2.2 Қазақстан Республикасында 2010 - 2014 жылдарға арналған бағдарлама шеңберінде технопартерді талдау
2.3 Қазақстан Республикасындағы технопарктер қызметін бағалау және оның шешу жолдарының негізінде ғылыми жаңалыққа енгізу
III. Қазақстан Республикасында индустриялық - инновациялық инфрақұрылым дамыуының негізгі бағыттары
3.1 Қазақстанда технопарктердің даму жолдары
3.2 Қазақстанда технопарктер қызметін жетілдіру тетіктері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 53 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе
I. Индустриялық - инновациялық инфрақұрылымның теориялық негіздері
1.1 Индустриялық - инновациялық инфрақұрылым түсінігі және оның мәні
1.2 Индустриялық - инновациялық инфрақұрылым элементтері
1.3 Индустриялық - инновациялық инфрақұрылым
II. Қазақстан Республикасында технопарктердің қалыптасуы мен дамуын талдау
2.1 Қазақстанда индустриялық - инновациялық инфрақұрылымның қазіргі жағдайы
2.2 Қазақстан Республикасында 2010 - 2014 жылдарға арналған
2.3 Қазақстан Республикасындағы технопарктер қызметін бағалау және оның шешу
III. Қазақстан Республикасында индустриялық - инновациялық инфрақұрылым дамыуының негізгі
3.1 Қазақстанда технопарктердің даму жолдары
3.2 Қазақстанда технопарктер қызметін жетілдіру тетіктері
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі. Дүние жүзінде жаһандану үрдісінің күрделенуіне байланысты бәсекеге
Әлемдік экономиканың қарқындап дамуы - адами және интеллектуалдық ресурстардың
Өнеркәсібі жан-жақты дамыған елдер индустриялдық әлеуеті қалыптасқан топқа кіреді.
- технопарктерді құруға мемлекеттік жүйелік тәсілдерді әзірлеу;
- технопарктер салуды және дамытуды қаржыландыру тетіктері мен іске
- заңнама ортасының жаңа технологияларды сатып алуына ынталандыруды жасау;
- жаңа жоғары технологиялық өнімді жасау (сатып алу) үшін
- басқару және технологиялық сауаттылықты көтеру.
Зерттеу объектісі - ҚР индустриялық-инновациялық инфрақұрылымы, оның ішінде
Зерттеу пәні - индустриялық-инновациялық инфрақұрылымның қалыптасуы мен дамуының негіздері,
Теоретикалық және әдістемелік негізі Қазақстан Республикасының индустриялық-инновациялық инфрақұрылымының дамуы
Ғылыми жаңалығы Қазақстан Республикасының технологиялық парктерін дамыту мақсатында технологиялық
- индустриялық-инновациялық инфрақұрылым механизмі;
- қалыптасуының нақты әдістемелік кешені;
- жаңа өнім шығаруға бетбұрыс;
- ауыл шаруашылығы машиналарын жасау;
- ауыл шаруашылығы өнімдерін өндіру;
- ауыл шаруашылығы саласына сапалы мамандар даярлау;
- шет елдермен байланыс жасау.
Зерттеу барысында мынадай ғылыми нәтижелер жүзеге асырылды:
- технопарк резиденттерін тіркеу жүйесі жеңілдетілген әрі жеделдетілген нұсқасы
- жаңа технопарк кешені құрылды;
- бұл технопарктің арнайы құрылымы құрылды.
Тәжірибелік маңызы. Ғылыми жаңалық тәжірибелік негізде мынадай республикалық бағдарламаларда
- Қазақстан Республикасында инновацияны дамыту және технологиялық жаңғыртуға жәрдемдесу
- Мемлекеттік индустриалды-инновациялық дамудың бағдарламасы;
- Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттігі.
I. Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымның теориялық негіздері
1.1. Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым түсінігі және оның мәні
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым дамуының негізгі мақсаты отандық, шетелдік потенциал мен
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым - ғылыми идеяның өндірісте қолдау тауып, нақты
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымның негізгі міндеті инновациялық өнім өндірумен (қызмет көрсетумен,
Индустриялық–инновациялық даму қызметінің маңызды факторларының бірі индустриялық-инновациялық
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымның негігі элементтері жалпы экономикалық инфрақұрылым бөлігінің
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымға кіретін барлық ұйымдар инновациялық қызметтің біртұтастығын білдіретін
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым субъектілерінің қызметтері: инновациялық даму субъектілерінің ұйымдық-құқықтық құрылу
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым элементтеріне инновациялық қызметтің барлық субъектілері жатады:
- индустриялық-инновацияларды жасайтын және іске асыратын жеке және заңды
- индустриялық-инновациялық қызметтің мамандандырылған субъектілері, парктер, бизнес инкубаторлар, инновациялық
- индустриялық-инновациялық қызметті реттеуге қатысатын мемлекеттік басқару органдары;
- индустриялық-инновацияны өндіруші мен тұтынушылардың құқығын қорғайтын қоғамдық бірлестіктер;
Қазіргі кезде Қазақстанның инновациялық инфрақұрылымын мемлекеттік бюджет құралдарының қатысуымен
- гранттарды ұсыну жүйесін кеңейту
- ұлттық және шетел капиталына қатысуымен венчурлық қаржыландыру жүйесі
- венчурлық қорлар мен жаңа технологиялық компаниялардың бағалы қағаздар
Сонымен қатар мемлекеттің инновациялық инфрақұрылым элементтері жүзеге асырылады. Олар:
1.2 Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым элементтері
Арнайы экономикалық аймақ (бұдан әрі - АЭА) - қызметтің
Индустриялық аймақ (бұдан әрі - ИА) - Қазақстан Республикасының
Инжинирингтік ұйымдар – бір жағынан ғылыми зерттеулер мен жасалымдарды,
Кәсіпкерлік инкубаторы – ерекше ғылыми-техникалық идеяларды іске асырушы кіші
1.3 Индустриялық-инновациялық инфрақұрылым дамуының әлемдік тәжірибесі
Әлемдік экономиканы дамытудың қазіргі заманғы кезеңінде шаруашылық практикасында
АЭА құру және қалыптасуы ырықтандыруға және белсенді сыртқы экономикалық
Әлемдік нарыққа
АЭА өз дамуының ұзақ тарихи жолында еркін экономикалық аймақтардың
Алайда, осы құрылымдардың мәнін ашатын айқындама жақында ғана пайда
Осындай жолмен, АЭА - бұл осы мемлекет үшін жалпы
АҚШ. Автокөлік саласының жедел қалыптасуымен және дамуымен байланысты 1934
Аймақтық құрылымдарды көп жылғы дайындау, олардың тиімді жұмыс істеуі
Оңтүстік Корея.1970 жылдың 1қаңтарында Оңтүстік Корея әлемдегі алғашқы елдердің
Қытай. 90 жылдары экономикалық өсудің қарқыны бойынша Қытай әлемдік
ҚХР-да барлығы 32 техникалық-экономикалық дамудың аймақтары құрылған, олар мәртебесі
Біріккен Араб Әмірліктері (Дубай). Біріккен Араб Әмірліктерінде жеті әмірліктің
II. Қазақстан Республикасында технопарктердің қалыптасуы мен дамуын талдау
2.1 Қазақстанда индустриялық-инновациялық инфрақұрылымның қазіргі жағдайы
Технопарктер уәкілетті органның немесе өзге де орталық атқарушы органның
Технопарк мынадай қызмет түрлерін:
материалдық-техникалық кешенді басқаруды;
технопаркті дамытуға қатысу үшін инновациялық қызметтің әлеуетті субъектілерін тартуды;
инфрақұрылымдық қорларды пайдалану қызметін көрсетуді, қызметін технопарк аумағында жүзеге
қызметін технопарк аумағында жүзеге асыратын инновациялық қызмет субъектілерінің мүдделерін
ғылыми-зерттеу ұйымдары, білім беру ұйымдары мен қызметін технопарк аумағында
индустриялық-инновациялық қызметті жүзеге асыру үшін қажетті жұмыстар мен қызмет
Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де қызметті жүзеге
Бюджет қаражаттарының есебінен жүзеге асырылатын қолданбалы ғылыми зерттеулерді жүргізу
кеңестері құрылады, олардың қызметі уәкілетті орган айқындаған тәртіппен жүзеге
Ғылыми парк идеясы елдің аумағынан тысқары шықты. Ғылыми парктер
Бірнеше технопарктерді құрумен байланысты теріс құбылыстар оң нәтиже бермеген
Әлемдік статистиканың деректері бойынша 700 жұмыс істеп тұрған аймақтардан
Индустриялық-инновациялық инфрақұрылымды құру мен дамытуға жүйелілікті беру үшін технопарктер
Қазақстан Республикасындағы технопарктердің алғашқы толқыны
Технопарктер құру мынадай қағидаттарға сәйкес келуі тиіс:
әлемдік нарықтың жаһандық жүйесіне кіру;
осы өңірлерде технопарктер құру мен орналастырудың орындылығы;
қаржылық, өндірістік және еңбек ресурстарын орынды салу;
мемлекеттік-жеке серіктестіктің тәуекелдерін бөлу.
Технопарктерді құруға мемлекеттік тәсілдерді жүйелендірудің жоқ болуы бюджет қаражаттарын
Сондықтан тұтастай алғанда технопарктер құру туралы шешім дамуы нақты
Осылайша технопарктер құру өлшемдеріне мыналарды жатқызуға болады:
Салалық дамудың барынша жоғары деңгейіне көшуді қамтамасыз ететін өндірілетін
Транзиттік әлеуетті дамыту үшін елдің артықшылықты жағрафиялық орналасуын пайдалану;
Технопарктердің серік болатын және қосымша өндірістердің нақты өсуін қамтамасыз
Жаңа отандық немесе шетелдік технологияларды пайдалана отырып, өндірістерді құру;
Технопарктер жұмыс істетуді аяқтағаннан кейін еңбек өнімділігін, аймақты дамытудың
2.2 Қазақстан Республикасында 2010 - 2014 жылдарға арналған
Қазақстанда технопарктердің тиімді жұмыс жасауы және құру мәселелері 2003
Технопарктерді құру Қазақстан Республикасының 2003-2015 жылдарға арналған индустриялық-инновациялық даму
Республика экономикасының нақты секторын технология жағынан дамытуды көздейтін мұндай
Осы заманғы мамандандырылған материалдық-техникалық кешендерді құру және қалыптастыру арқылы
«Технопарктер құрудың қолда бар – Алматы түбіндегі Алатау кентіндегі
Ядролық технологиялар технопаркін құруда ең алдымен екі мақсат көзделді
Кесте – 1. Жүргізілген SWOT талдау нәтижесінде ҰИЖ-ні дамытудың
Күшті жақтары Әлсіз жақтары
Саяси тұрақтылық;
Табиғи ресурстардың бар болуы;
Орта және жоғары білім берудің қамту кеңдігі;
Ел басшылығының ҰИЖ тиімділігін арттыру бойынша араларды саяси
Мемлекеттік органдарда қатаң субординация мен тәртіпке негізделген биліктің мықты
Инновациялық және қаржылық инфрақұрылымның бар болуы;
Инновациялық жобаларды венчурлік және жобалық қаржыландыру тәжірибесінің болуы; Ғылым,
ҰИЖ-нің ұлттық, өңірлік салалық деңгейлерін үйлестіретін жүйесінің болмауы (өңірлік
Кәсіпорындардың төменгі бастапқы технологиялық және басқару деңгейі;
Жоғары білікті мамандардың тапшылығы;
Инновацияны енгізу арқылы еңбек өнімділігін арттыру мүмкіндіктері туралы әлсіз
Шағын ішкі тұтынушы нарық;
Ғылым мен өндірістің арасындағы қалыптасқан алшақтық;
Өнертабыстар мен өнеркәсіптік үлгілерге арналған сақтау құжаттарын алудың ұзақ
Өнертабыстарға арналған қазақстандық өтінімдердің 1% азы әлемнің басқа елдерінде
Кәсіпкерлік пен ғылыми қоғамдастық өкілдерімен өзара іс-әрекетті тиімді тетігінің
Технологиялар тасымалдауы саласындағы білікті персоналдың жетіспеушілігі
Мүмкіндіктер Қауіп-қатерлер
Өнеркәсіп пен ғылым арасындағы өзара іс-әрекетті жақсарту есебінен ҰИЖ
Технологиялар тасымалдауы есебінен еңбек өнімділігінің анағұрлым артуы;
Анық бәсекеге басымдылықтар және ғылыми дайындамалар болуы есебінен даму
Ықпалдастыру үдерістері есебінен жоғары технологиялық тұтыну нарығының өсуі (Кеден
Зияткерлік ресурстарды қайтару үшін жағдайлар жасау Дамушы елдер арасындағы
инновациялық даму саласында бәсекелестіктің нығаюы;
Дамушы елдердің ғылыми-технологиялық және өндірістік деңгейде үлкен ауытқуы;
Шикізатқа арналған бағаның жоғары
өсуінен экономиканың шикізаттық бағытталуын бекіту;
Экономиканың жоғары шоғырлануы;
Мемлекеттік саясатта басымдылықтарды ауыстыру;
Жеткіліксіз қаржыландыру;
Зияткерлік ресурстардың кетуі;
Білім сапасының төмендеуі;
Инженерлік-техникалық мамандықтардың салыстырмалы төмен танымалдығы;
Шетелдік жоғары технологиялық компаниялар тарапынан ұлғаймалы бәсекелестік
2. 3 Қазақстан Республикасындағы технопарктер қызметін бағалау және оны
1. Алға қойған мақсатқа жету үшін мынадай міндеттерді іске
- технологиялық сараптаманы жүргізу нормативтік құқықтық базаны қалыптастыру;
- технологиялық аудиттің нәтижелері негізінде жаңа технологияларда (сұраныс) өнеркәсіп
- жаңа технологиялар мен әзірлемелер (ұсыныстар) туралы
- құрастырушылық бюроны, инновацияларды (білім) тарату орталықтарын, коммерциялау орталықтарын
- индустриялық-нновациялық гранттарды, оның ішінде, тәжірибелік- құрастырушылық жұмыстарды жүргізуге,
Технологиялық сараптама құны он мың есептік көрсеткіштен асатын және
Технологиялық сараптама ережелері, объектілері, өлшемдері мен тәртібі және басқа
Технологиялық сараптаманың құрылатын нормативтік-құқықтық базасы атап айтқанда, ұсынылған технологиялық
Технологиялық сараптаманы жүргізуді технологиялық даму жөніндегі ұлттық оператордың қолдауымен
2. Жаңа технологиялар жөніндегі ұсынысты қалыптастыру ақпараттық қорлармен толығымен
3. Болашақта ғылыми-инновациялық инфрақұрылымды дамыту жаңа өнімдер мен технологиялық
Бұл ретте, ғылым саласындағы уәкілетті орган ғылыми ұйымдардың ғылыми-техникалық
Бұл үдерісте ЖОО әлеуетін тарту ерекше рөлге ие болады.
Технологиялық шешімдер туралы ақпаратқа қол жетімділікті қамтамасыз ететін инновациялық
Кәсіпорындардың жаңа талап ететін өнімдерді жетелдетіп игеруі мамандандырылған құрастырушылық
Жетекші ғылыми-зерттеу ұйымдарымен бірлескен зерттеу және инжинирингтік орталықтар құрылатын
Бұдан өзге, аталған саладағы уәкілетті мемлекеттік орган жүйесінде Инновациялық
Елдің маңызды өңірлерінде және технологиялық дамытудың басым салаларында технологияларды
Коммерцияландыру орталықтары индустриялық-инновациялық қызмет субъектілеріне әртүрлі қызметтерді (кеңестік, ақпараттық,
Дүниежүзілік Банктің «Технологияларды коммерцияландыру» жобасы шеңберінде Коммерцияландыру кеңесі құрылатын
Нақты зерттеулер мысалында ол әуелден талап етілетін нәтижеге және
Технологияларды енгізуге және таратуға жәрдемдесу. Технологияларды енгізуді және таратуды
Инновациялық гранттар беру бағдарламасы шеңберінде технологиялар мен жаңа өндіріс
Инновациялық гранттар жүйесі мақұлдау рәсімінен және «Өнімділік-2020» бағдарламасына енгізуден
Жобалық және венчурлік қаржыландыру. Инновациялық дамуды жобалық және венчурлік
Венчурлік капиталдың өңірлік және салалық бөлікте қолжетімділігін арттыру үшін
Технологиялық даму жөніндегі ұлттық оператордың жарғылық капиталына қатысумен жобаларды
Экономиканың жоғары технологиялық секторларын дамыту мақсатында өндірістік қуаттарын Қазақстан
Кәсіпорындардың жаңа технологияларды қабылдау дайындығын арттыру жүйесін құру. Технологиялық
Трансұлттық компанияларымен бірлескен кәсіпорындар құру. Трансұлттық корпорациялардың қатысуымен жоғары
Тартымды жағдайлар ретінде шетелдік компанияларға инфрақұрылыммен және салықтық жеңілдіктермен
Технологиялық болжау және жоспарлау. Технологиялық болжау мен жоспарлауды өткізу
технологиялық дамудың басым салаларын айқындау;
сындарлы технологиялар бойынша технологиялық шешімдер мен болжам инновацияларды бағалау;
басымды салалар бойынша ғылыми-технологиялық даму бағдарламаларын әзірлеу.
Технологиялық болжамдар мен жоспарлар тұрақты негізде әзірленеді. Олар: технологиялық
Ұзақ мерзімді дамуда өнеркәсіптің таңдап алынған және жаңа салаларында
СҒТЖ шеңберінде технологиялық бағдарламалар мен жобаларды іріктеуді Технологиялық даму
Инновациялық даму нәтижелерінің объективті бағасы үшін «Фраскати Басшылығы» және
Қолданбалы ғылымның нарықтың қажеттілігіне бағдарлануы. Бағдарлама мақсаттардың бірі ретінде
Мақсатқа жету мынадай міндеттерді іске асыруға негізделеді:
технологиялық зерттеулер мен тәжірибелік-құрастырушылық жұмыстарды өткізуге мемлекеттің шығындарды өтеуі;
ғылыми-зерттеу инфрақұрылымын қалыптастыру және дамыту;
ғылыми-зерттеу жоғары оқу орындарындағы технологиялар тасымалдауы;
жетекші әлемдік ғылыми мектептермен бірге ынтымақтастықты қарқынды дамыту;
біліктілікті жоғарылатуды қоса алғанда, бәсекеге қабілетті ғылыми мамандарды даярлау.
Қолданбалы зерттеулер мен тәжірибелік-құрастырушылық жұмыстар саласындағы (ТҚЖ) негізгі екпін
Осы мақсатта елдегі ғылымды қаржыландыру деңгейін 2014 жылға қарай
Қолданбалы зерттеулер мен тәжірибелік- құрастырушылық әзірлемелер жүргізудің басым бағыттарындағы
Өнеркәсіп салаларындағы және «келешек экономикасы» бағыттарындағы технологиялық даму бағдарламаларын
Мемлекеттік бюджет қаражатынан қолданбалы зерттеулер мен ТҚЖ-ні қаржыландыру заңнамада
Қолданбалы ғылыми зерттеулер бағдарламасын ғылым саласындағы уәкілетті орган және
Ғылыми инфрақұрылымды кеңейту және дамыту зерттеулердің басым салаларында технологиялық
Кәсіпкерлікпен бірлесіп, жетекші жоғары оқу орындарының жаңа ғылыми-зерттеу құрылымдары
Халықаралық ғылыми-технологиялық ынтымақтастықты қарқындандыру жетекші шетелдік ғылыми-зерттеу жоғары оқу
Экономиканың басым секторларының мамандарын даярлау мен олардың біліктілігін арттыру
Шетелдердің тәжірибесі бойынша ЖОО ғана емес, сонымен қатар, кәсіпорындардың
Ірі шетелдік және өнеркәсіптік компаниялардың зерттеу және өндірістік бөлімшелерінде
Жаһандану мен ықпалдасудың әлемдік үдерістерін ескере отырып, отандық өнеркәсіптің
Ғылыми зерттеулерді жүргізу үшін пайдаланылуы мүмкін қазіргі заманғы жабдықпен
Аталған бағыттарды іске асыру үшін ғалымдар мен инженерлерді үшін
Бұл ретте, инженерге құрмет идеологиясын дамыту, оның кәсібін беделді
Бұдан өзге, ЖОО және ҒЗИ зерттеушілерін, сондай-ақ, кәсіби инженерлерді
Бұл мәселелер егжей-тегжейлі ғылым саласындағы уәкілетті орган әзірлейтін ғылымды
Ғылымды дамыту инновациялар үшін негіз болып табылатын назарға ала
Индустриялық-нновациялық кластерлерді қалыптастыру. Ірі университеттер, ғылыми орталықтар, кәсіпорындар, отандық
Индустриялық-нновациялық кластерлерді дамыту білімнің, ғылымның, қаржы мен кәсіпкерліктің синергиясын
Индустриялық-нновациялық кластерлерді қалыптастыру үшін мынадай талаптардың болуы қажет:
ЖОО-ның, ғылыми ұйымдардың, ірі компаниялардың зерттеу бөлімшелерінің, инвестициялық қордың
Еркін қолжетімділік және кластер қатысушылары арасында ақпаратпен алмасу бойынша
Қолайлы кәсіпкерлік орта;
Тиісті инженерлік-техникалық инфрақұрылым (коммуникациялар, жолдар,тұрмыстық жағдайлар);
Ғылыми, инженерлік және адам қарым-қатынасының сыртқы шетел ортасымен еркін
Дарынды тұлғаларды тарту үшін жағдай жасау.
Бұл ретте, зерттеу, оқыту, тәжірибелік-өнеркәсіптік сынамалау және жаңа ғылымды
Пилоттық ретінде ұлттық деңгейде мынадай жобалар іске асырылуда -
Өңірлік деңгейде негізін жетекші жоғары орындар немесе технопарктер құрайтын
Бұл ретте, 2011 жылы инфрақұрылымды салу, шетелдік басқарушы компанияны
Бағдарламаның аталған бағытын іске асыру нәтижесінде білім беру мекемелерінде
Бағдарламаны іске асыру нәтижелерінің көрсеткіштері.
1. Жаңа технологияларға сұранысты, инновацияларға ұсынысты қалыптастыру және инновацияларды
2015 жылға қарай саны 150 жобадан кем емес болатын
2. Технологиялық болжау және жоспарлау, бизнестің қажеттіліктеріне арналған қолданбалы
2015 жылға қарай ғылыми-технологиялық болжаудың ұлттық жүйесі құрылатын, Салааралық
3. ҰИЖ элементтерін үйлестіруді арттыру, инновациялық белсенділікті насихаттау және
2015 жылға қарай инновациялық даму саласындағы уәкілетті органның рөлін
Бағдарламаны іске асыру кезеңдері.
Бағдарламаны іске асырудың бірінші кезеңінде (2010 - 2012 жж.)
Осы кезеңде бюджеттік бағдарламаларды әзірлеуден басқа өңірлер мен ұлттық
Аталған кезеңнің негізгі мақсаты - бірінші кезекте, өнеркәсіпті үдемелі
Бағдарламаны іске асырудың екінші кезеңінің негізгі мақсаты (2012 -
Қазіргі таңда елімізде технопарктердің санының жоғары болғанымен,сапасының төмен болуы
«Алтын Дән» – ауыл шаруашылығы саласындағы
«Алтын дән» технопаркінің тарихы
«Алтын дән» - технопаркі Қазақстан Республикасы, Қарағанды обл. Нұра
III. Қазақстан Республикасында инновациялық инфрақұрылым дамыуының негізгі бағыттары
3.1 Қазақстанда технопарктер дамуының болашағы
Технопарктердің негізгі мақсаты елдің, әсіресе, оның өңірлерінің инновациялық әлеуетін
Қазақстанда технопарктерді енгізу мен жұмыс істету мынадай ерекшеліктерге ие
онда шағын кәсіпкерлік субъектілерін орналастыруға арналған ғимараттардың болуы, бұл
инноваторлар үшін қажетті қызметтік құрылымды (бухгалтерлердің, маркетологтардың және т.б.
Технопарктерді құру мен дамытудың ағымдағы тұжырымдамасына кейбір өзгерістер енгізген
Технопаркті оның аумағына технологиялық кәсіпкерлік-инкубаторларды, ғылыми және білім беру
Жергілікті атқарушы органдар технопарктерді құру үшін жер телімдерін беретін
Жүйелік тәсілдің ұсынылатын тетігі.
Технопарктердің желісін одан әрі дамытудың шешуші қағидаттары ретінде мыналар:
технопарктер инфрақұрылымында тәжірибелік-өнеркәсіптік база құру;
импорттық технологияларды пайдаланумен, инновациялық бизнес-мәдениетті таратумен бірге кәсіпорындарды көбейтуге
инновациялық үдерістің барлық кезеңінде ұлттық инновациялық жүйе шеңберінде іс-қимылдың
технопарктердің өңірлік ЖОО тығыз байланысын орнату ұсынылады.
Әрбір нақты технопаркке оператор-компания бекітілген болуы тиіс. Өңірдің ғылыми
Өнеркәсіптік аймақ ғылым мен өнеркәсіптің барынша тығыз байланысты болуы
Инновациялық процестің барлық кезеңдерінде ұлттық инновациялық жүйе шеңберінде өзара
Өңірлік жоғары оқу орындары мен технопарктердің тығыз байланысын қамтамасыз
Технологиялық кәсіпкерлік - инкубаторлардың жанынан сараптамалық кеңестер құрылады.
Сараптамалық кеңес қызметтің мақсаты келіп түскен жобалық ұсыныстарды технологиялық
Сараптамалық кеңес:
инновацияларды әзірлеушілерден, кәсіпкерлерден келіп түсетін өтініштер мен жобалардың алдын
жаңашылдықты және жобаның техникалық орындаушылығын, құрылатын инновацияның нарықтық тартымдылығын,
оператор-компанияға технопарктің аумағындағы қызметке жеке және заңды тұлғаларға рұқсат
Сарапшылық кеңес жобалық ұсыныстарды қарастыруды бағалау мәніне қарай жүзеге
жобалық ұсыныстың жаңалық деңгейі;
инновация үшін нарықтың бар болуы және сыйымдылығы;
жобалық ұсыныстардың экономикалық өңірлерді және Қазақстан Республикасын дамытудың басым
инновациялық жобаның бастамашы қорларының оның күрделілік масштабына және деңгейіне
коммерциялануға жобалық ұсыныстардың дайындық деңгейі.
Тәуелсіз сарапшыларды тарту
Тәуелсіз сарапшыларды тарту сараптамасы әр түрлі салада бар сарапшылар
Сыртқы сараптаманың мақсаты жобалық ұсыныстың техникалық бағалауы, яғни ұсыныстарды
Тәуелсіз сараптама нақты жобалық ұсыныстар үшін сарапшылар ретінде айқындалған
Тәуелсіз сарапшыларды тарту, сонымен қатар инновациялық жобаны іске асыруда
Технопарктерді басқару. Оператор-компанияны жергілікті атқарушы орган айқындайды, инновациялық қызметтің
Оператор-компанияның құзыреті мыналар:
технопаркке технопарк аумағына жіберілген инновациялық қызмет субъектілерінің барлық қатысушыларының
инновациялық қызметті қалыптастыру мен дамыту үшін қолайлы жағдайлар жасау;
технопарк құрылысының жобасын уәкілетті органмен келісу;
технопаркті дамытуға қатысу үшін инновациялық қызметтің әлеуетті субъектілерін тарту;
инфрақұрылымдық қорларға пайдаланушылық қызмет көрсетуді;
технопарк аумағында орналасқан мемлекеттік органдармен қарым-қатынастағы инновациялық қызмет субъектілерінің
технопарктердің аумағында орналасқан жеке сектормен, ғылыми-зерттеу және білім беру
Қазақстан Республикасының өзге де заңдарына қарама-қайшы келмейтін өзге де
АЭА режимінде технопарктерді құру. АЭА режимінде технопарктерді
Әкімшілік барлық меншіктік кешеннің иесі ретінде шығу тиіс, бірақ
Осылайша, технопарктерді құру өлшемі:
1) ҒЗТҚЖ және өнеркәсіп аймағындағы ғылыми-зерттеу инфрақұрылымның кешенінің бар
2) көбейтілген өндірістер үшін тәжірибелі-өнеркәсіптік негіздің бар болуы;
3) технопаркті ғылыми инфрақұрылыммен қамтамасыз етуде ЖОО-ның қатысуы;
4) технологияларды тасымалдау және коммерциялау арқылы жаңа бәсекеге қабілетті
5) саланы, өңірді және кәсіпкерлікті дамыту есебімен даму жолдары
3. 2 Қазақстанда технопарктер қызметін жетілдіру тетіктері
Технопарктердің инфрақұрылымдық қорлар қатарының және құрылыс мерзімдерінің қысқаруы үшін
Қазақстан Республикасының 2007 жылғы 7 шілдедегі "Концессиялар туралы" заңына
Сонымен қатар, келісімнің шарттарын орындау нәтижесі бойынша туындаған концессия
концессия объектісінің құрылысы аяқталғаннан кейін аталған объектінің концессионердің одан
концессия шартында анықталған, мемлекеттік меншік объектісінің пайдалану кезеңі аяқталғаннан
Концессия объектісін пайдалану нәтижесінде концессионермен алынған өнім және басқа
Концеденттің алдын ала жазбаша келісімінсіз концессия объектілері кепіл зат
Халықаралық тәжірибеде мемлекеттік жеке әріптестіктің бірнеше түрлері танымал. МЖӘ
Аталған тетік мынандай құндылықтарға ие:
инфрақұрылымдық ғимараттарды құрудың тез кезеңі:
инфрақұрылымдық ғимараттар мемлекеттік меншікте қалады;
мемлекет түпкілікті тұтыну үшін сапаға, санына және құндылығына бақылау
қызмет сапасының және жеке әріптестің ауысуда сәйкессіздікке байланысты шарт
Негізгі жетіспеушілік шартты бұзған банкротқа ұшырауы немесе белгілі қызмет
Халықаралық тәжірибеде қолданылатын мемлекеттік жеке әріптестіктің түрлеріне кешенді талдау
Қажетті ресурстар. Бағдарламаның іс-шараларын іске асыру республикалық бюджеттің, жергілікті
Бұл ретте, республикалық бюджеттің шығыстары тиісті кезеңге арналған бюджетті
Қорытынды
Қазақстан Республикасы үшін экономикалық тұрғыда бәсекеге барынша қабілетті болу
Жүргізілген зерттеу нәтижесінде келесідей қорытынды жасаймыз:
Ұлттық экономика мен өнеркәсіп салаларының бәсекеге барынша қабілетті салаларын
Экспортқа бағытталған өнімдер шығаратын салаларын дамыту, оған үкімет тарапынан
Дамыған елдердің экономика салалары мен құрылымдарын модернизациялаудағы ерекшеліктерін отандық
Ғылыми-техникалық даму жолдарын және ғылыми-зерттеу, тәжірибелік-құрастырушылық жұмыстарға жұмсайтын қаражаттары
Дамыған елдердің инновациялық даму жолдарын, оның ерекшеліктерін Қазақстанның инновациялық
Әлемнің озық технологиялық парктерінің мысалы негізінде қазақстандық еңбек
Зерттеу жұмысы нәтижесінде жоғарыда аталған технологиялық парктердің индустриялы-инновациялық инфрақұрылымын
Пайдаланылған әдебиеттер:
Кривогузова Н.А. «Экономикалық талдау» - Қарағанды, 2004 ж.;
Ашимбаев Т. Қазақстанның нарық жолындағы экономикасы, Қазақстан, 1994 ж.;
ҚР-ның Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2010 жылғы 29 қаңтардағы халыққа
Кривогузова Н.А. «Экономикалық талдау» - Қарағанды, 2004 ж.;
Мамыров Н.К., Саханова А.Н. Мемлекет – Алматы: Экономика,2002 ж.;
Бабақұлы Б., Тәуелсіздік нарық экономика.-Алматы,1996 ж.;
www.stat.gov.kz.-ҚР-ның статистика агенттігінің ресми сайты;
ҚР-ның Президенті Н.Ә. Назарбаевтың 2010 жылғы 29 қаңтардағы халыққа
Кайгородцев А. Инновационный климат в Республике Казахстан // Альпари.
Шилов А. Инновационная экономика: наука, государство, бизнес // 2007
Инновации в Казахстане: Дует ли ветер во все паруса?
Әмірбекұлы Е. Ұлттық инновациялық инфрақұрылым шеңберіндегі
Егизбаев Д., Кумпекеев А. Экономический анализ влияние инноваций на
Алдашов Б.А., Ткач Е.В. Инновационная инфраструктура: понятие, основные элементы
Дуламбаева Р.Т. Экономическая политика повышения конкурентоспособности Республики Казахстан в
Арыстанов А.К. Экономика будущего – это инновационная экономика //
Мустафина Л.Е. Развитие инноваций как основа конкурентоспособности национальной экономики
Саурукова А.К. Теоретические основы формирования национальной инновационной системы //
Ситенко Д.А. Проблемы инновационной инфраструктуры Казахстана: институты и механизмы
Осуществлен долгожданный запуск в коммерческую эксплуатацию сетей связи нового
Притворова Т.П. Проблемы инновационной инфраструктуры Казахстана: институты и механизмы
Нурлихина Г.Б. Региональная экономика под призмой национальной безопасности //
Анализ современного состояния экономики и обоснование необходимости инновационного развития
Әжігереева Г. Омеганың инновациялық жобалары // Экономика. – 2011
