Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебі диплом жұмысы
М А З М Ұ Н Ы
Кіріспе 3
1. «Семей Табыс» ЖШС мен танысу
1.1 «Семей Табыс» ЖШС ның қысқаша тарихы 5
1.2 Техника-экономикалық көрсеткіші 7
1.3 «Семей Табыс» ЖШС қаржылық жағдайы 9
1.4 Кәсіпорынның табысы мен шығысын талдау
12
2. Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебі мен аудитінің теориялық аспектісі
2.1 Табыс пен шығысты анықтаудағы жіктемесі 15
2.2 Негізгі қызметтерден түскен табыстар есебінің негіздері 22
2.3 Негізгі қызметтен емес түскен табыстар есебін ұйымдастыру 24
2.4 Төтенше жағдайлардан және тоқтатылған операциялардан түсетін табыстардың (зияндардың) есебі 26
2.5 Табыстар мен шығыстар аудитін ұйымдастыру
29
3. Кәсіпорынның табысы мЕн шығысының есебі
3.1 Негізгі қызметтің табысы мен шығысының есебі 37
3.2 Жалпы және әкімшілік шығындар есебі 38
3.3 Табыстар мен шығындар аудиті
41
4. Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебін, талдауын жетілдіру шаралары
4.1 Бақылауды автоматтандыру технологиясы 46
4.2 Шығындардың, қызмет көрсету көлемінің және табыстардың ара қатнасын талдау 48
Қорытынды 50
Қолданылған әдебиеттер тізімі 52
Қосымшалар
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 58 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
М А З М Ұ Н Ы
Кіріспе 3
1. «Семей Табыс» ЖШС мен танысу
1.1 «Семей Табыс» ЖШС ның қысқаша тарихы
1.2 Техника-экономикалық көрсеткіші 7
1.3 «Семей Табыс» ЖШС қаржылық жағдайы 9
1.4 Кәсіпорынның табысы мен шығысын талдау
12
2. Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебі мен аудитінің
2.1 Табыс пен шығысты анықтаудағы жіктемесі
2.2 Негізгі қызметтерден түскен табыстар есебінің негіздері 22
2.3 Негізгі қызметтен емес түскен табыстар есебін ұйымдастыру
2.4 Төтенше жағдайлардан және тоқтатылған операциялардан түсетін табыстардың
2.5 Табыстар мен шығыстар аудитін ұйымдастыру
29
3. Кәсіпорынның табысы мЕн шығысының есебі
3.1 Негізгі қызметтің табысы мен шығысының есебі 37
3.2 Жалпы және әкімшілік шығындар есебі 38
3.3 Табыстар мен шығындар аудиті
41
4. Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебін, талдауын жетілдіру
4.1 Бақылауды автоматтандыру технологиясы 46
4.2 Шығындардың, қызмет көрсету көлемінің және табыстардың ара
Қорытынды 50
Қолданылған әдебиеттер тізімі 52
Қосымшалар
Кіріспе
Нарық экономикасына көшу кезеңінде бухгалтерлік есеп барлық шаруашылық
Шаруашылықтар мен мекемелер, мүліктер мен қаражаттар, қаржылар мен
Бұл мақсаттарды нақтылы жолдармен өз мәнінде жүргізу, оны
Осыған байланысты кәсіпорынды басқаруда есептің мақсаты ақпараттарды талдап
шаруашылық субъектілерде болып жатқан процестердің құндық бағалануын
табыс алуды қамтамасыз ететін, сатудың көлемі қандай
экономикалық критерилері бойынша шешім қабылдау жүйесін қалыптастыру үшін,
нарықтық конъюктураның өзгерісі кезінде, яғни өндіріс қуаттылығы кем
жалпы алғанда табыстың шығысқа қарағанда жоғары болуын.
Осы мәселелерді қарастыра отырып менің дипломдық жұмысымның актуалдық
Менің дипломдық жұмысымның негізгі мақсаты - «Семей Табыс»
1. «Семей Табыс» ЖШСмен танысу
1.1 «Семей Табыс» ЖШСның қысқаша тарихы
«Семей-Табыс» шаруашылық 2003 жылы Семейдегі жүк тасымалдау мекемесі
Халыққа қызмет көрсету (өлшеу, вагонға тиеу, жеткізу)
Жүк жіберушілердің санын көбейту.
Қаржылық шаруашылықтың қаражаттарының қалыптасу келесідей қайнар көзден болады
Есептік саясатты құрудың негізгі талабы:
Ол :бухгалтерлік есептеу стандартына сәйкес бухгалтерлік есепте есептеу
- Шаруашылық салық заңдарына сәйкес салық органына ай
Бухгалтерлік есеп стандартына қатаң сақатуына байланысты ақпарат
Есептеу стандартына сәйкес бухгалтерлік есепте болатын қателерді табу
Шаруашылықтың есеп саясатына байланысты 2003-2005 жылығы бухгалтерлік есебі
1. Кәсіпорынның қаржы-шаруашылық опреацияларын тіркеу және жинақтау үшін
2. Бухгалтерлік есеп стандарттары негізінде «Есептеу саясаты
Негізгі құралдар бойынша амортизациялық есеп бірқалыпты әдіс бойынша
Шаруашылықта аудиттік тексеру жүргізілмегеніне қарамастан ішкі бақылау келесідей
ТМҚ бойынша : шикізат, материалдар, қораптар және
Ақша қаражаты қозғалысының есебі бойынша : ақша қаражатының
Негізгі құралдар бойынша екі топқа бөлінеген құралдарға
Олардың құрламы мен құрамы және жаңару коээфиценттері есептеліп
Қаржылық кезең аяқталған кезде негізгі құралдарға түгендеу жүргізіледі.
Кәсіпорынның қызметін талдау негізінен қаржылық есеп мәліметтері бойынша
Кәсіпорындағы бас бухгалтер бухгалтерлік есепті сәйкес заңдылықтар негізінде
1.2 Техника-экономикалық көрсеткіші
Сонымен қатар «Семей Табыс» ЖШСнда меншік иелігінде
Осындай мәліметтердің, яғни жұмыс көлемін, табыс көзін, көрсетілген
1 Кесте. «Семей Табыс» ЖШС – нің
№ Көрсеткіштер 2003 2004 2005 Ауытқулар
+/- +/-
1 2 3 4 5 6 7
1 Көрсетілген қызметтен түскен табыс, (мың теңге) 129978
2 Көрсетілген қызметтің өзіңдік құны, (мың теңге) 107227
3 Жалпы табыс, (мың теңге) 22751 111118 206945
4 Таза табыс, (мың теңге) -29569 19583 35452
+35452
5 Жұмысшылардың орта тізімді саны, (адам) 42 48
6 Еңбекақы қоры, (мың теңге) 504000 660000 780000
7 Бір еңбеккердің орташа еңбекақысы, (теңге) 12000 13750
8 Негізгі қордың жылдық құны, (мың теңге)
9 Алашақ қарыз, (мың теңге) 49558 42045 67193
10 Берешек қарыз, (мың теңге) 31776 22086 34820
11 Рентабельділігі, (%) - 6,2 9,2 -
Осы кестеден көріп отырғанымыздай қызмет көрсету көлемінің
1.3 «Семей Табыс» ЖШС қаржылық жағдайы
Бухгалтерлік есептің негізгі атқаратын қызметінің, функциясының бірі –
Бухгалтерлік стандартына сәйкес бухгалтерлік баланстың актив бөлімінде
Ал баланстың пассиві деп аталатын бөлімінде кәсіпорынның қорлану
Сондықтан бухгалтерлік баланстағы мына теңдіктің әрдайым тең болатындығы
«Семей Табыс» ЖШС - нің қаржылық есеп беруді
- өз уақытында қаржылық қызметтің жетіспеушілігін іздеп, төлем
- қаржылық шешімдерді жоспарлап экономикалық рнтаблділігін анықтап, шаруашылыққа
- кәсіпорынның қаржылық ресурстарын үнемді пайдаланып, қаржылық жағдайын
Негізгі ақпарат көздері болып келесілр табылады: бухгалтерлік баланс,
абсалюттік ликвидттік коэффициент:
Кал = Ақша қаражаттары + бағалы қағаздар
Ағымдағы міндеттеме
Жабу коэффициенті:
Кпл = Ағымдағы актив – өндірістік қорлар
Ағымдағы міндеттеме
Жалпы ликвидттік коэффицинт:
Кол = Ағымдағы актив – Болашақ кезеңдрдің шығыны
Ағымдағы міндеттеме
2 Кесте. Баланстың ликвидтігің талдау 2004 және 2005
Көрсеткіштер 2004 ж. 2005 ж. Абс.ауыт +,-
Коэф. Абсолюттті ликвидті
Жабу кэффициенті
Жалпы ликвидті коэф. 0,98
3,6
5,7 0,12
0,48
0,89 -0,86
-3,12
-4,81 12,2
13,3
15,6
Осы кестеден көріп отырғанымыз баланстың ликвидті коэффициенті
Кәсіпорынның меншікті қаражатының қандай бөлігі, осы қаражаттарды еркін
Кж =
Мұндағы: Кж – жұмсау коэффициенті
Мак – актив жиынтығы
Мк – меншік капиталы
Осы формуланы қолдана отырып төмендегідей мәліметтермен жұмсау коэффициентін
3 Кесте. Кәсіпорынның меншікті қаражаттарының салыстырмалы талдауы
Көрсеткіш 2004 жыл 2005 жыл ауытқу (+,-)
Актив жиынтығы, мың тенге 15467 16577 1110
Меншікті капитал, мың тенге 13630 14 840 1210
2004 жыл бойынша Кж = =
2005 жыл бойынша Кж = =1,1
Бұл коэффициент ұзақ мерзімді қарыз қаражаттарының негізгі құралдарды
Ал, біздің «Семей Табыс» ЖШС бойынша жұмсау коэффициенті
1.4 Кәсіпорынның табысы мен шығысын талдау
Алдымен кіретін және шығатын шығындарын талдаудан бастайық, өйткені
Егер бұл қаражаттар есеп беру кезеңі бойында табыс
Егерде бұл тауарлар сатылмаса және қоймада сақталса, онда
Кәсіпорынның қаржылық жағдайы оның сомаларымен мінезделіп, оның табысымн
Өндірістік, өтікзудік, қамтамасыздық және қаржылық жұмыстардың ортақ нәтижесі
- Өнім өткізуден пайда (зиян)
- Басқа заттарды өткізуден пайда (зиян)
- Сатуға жатпайтын операциялардан кіріс пен шығын
- Баластық пайда
- Салықтөленетін пайда
- Таза пайда және басқалары.
Қаржылық нәтижелер көрсеткіш мекеменің қаншалық тиімді жұмыс істегенін
Пайда өсуі өзін өзін қаржыландыруға, өндірісті ұлғайтуға қаржылық
4 Кесте. Табыс және шығын құрлымы және динамикасы
Көрсеткіштер 2003 2004 2005 Ауытқу
Мың тг Мың тг Мың тг +/- +/-
1 Көрсетілген қызметтен түскен табыс 129978 315517 593825
2 Көрсетілген қызметтің өзіңдік құны 107227 204399 386880
3 Жалпы табыс 22751 111118 206945 +88367 +95827
4 Кезең шығындары 56990 100737 158226 +43747 +57489
5 Негізгі қызметтен түскен табыс -34239 10381 48719
+38338
6 Негізгі емес қызметтен түскен табыс 4670 9612
6 Корпоративті табыс салығы. - 410 17930
-17520
7 Таза табыс -29569 19583 35452
+15869
Қаржылық жұмыс нәтижесін талдау келесі міндетті тексеру элементтерін
2. Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебі мен аудитінің
2.1 Табыс пен шығысты анықтаудағы жіктемесі
Табыс пен шығынды анықтау үшін барлық осы ақпараттарды
Оларды былайша ажыратамыз:
кіретін және шығатын;
тікелей және жанама;
негізгі және үстеме;
өнімнің өзіндік құнына кіретін және өндірістік емес сипаттағы
бір элементті және кешенді.
Бір мезгілде бірнеше белгілер бойынша шығындарды осылайша жіктеу
тікелей материалдар;
тікелей еңбек ақы;
үстеме шығындар.
Бұл кезде бастапқы екеуі өндіріс шығындарының негізін құрайды.
Мұндай бөлудің мақсаты – бұл алынған табыс пен
Қазақстандық ШС шығындар есебі осы күнге дейін үстеме
Алдымен кіретін және шығатын шығындарын талдаудан бастайық, өйткені
Егер бұл қаражаттар есеп беру кезеңі бойында табыс
Сатылған өнімнің өзіндік құнына енген материалдар шығындарын өткен
Сөйтіп, кіретін шығындар «шығындар» терминінің синонимі болып табылады,
Шығыстар – бұл табыс алумен байланысты ШС жұмсалған
Өнімнің кейбір түрлерін өзіндік құнына жатқызу әдістеріне байланысты
Негізгі шығындар тікелей шығындар түрінде көрінеді, ал үстеме
Тағы да атап өтетін жайт: егер өзіндік құнның
«Шығындар, деп жазады Лисович Г.М., Ткаченко И.Ю –
Тура осындай мазмұндағы анықтаманы сәл кейінірек проф. Шеремет
Осы ұғымдардан «шығындар» тұжырымдамасының абстрактілі деңгейде екені көрініп
Сондықтан, мұндағы шығындардың ой өзегі, «әр түрлі мақсаттағы
«Шығындар» ұғымына өндіріс шығындардың пайда болуымен байланысты активтердің
Бухгалтерлік есептің стандарттары бойынша «Шығыстар» есепті кезеңде активтерді
«Шығындардың» мәнін түсіну үшін оны үш жақты қарастыру
Осыдан келіп, шығындар өзіндік құнға қарағанда едәуір кеңжәне
Осыдан барып, есептің мақсаты, атқаратын қызметі және мазмұндары
келесі жылға өндірістік қызметтің қандай көлемін жоспарлау қажет?
сатылатын тауарлардың көлемі өсуіне байланысты сату бағасын азайту
өнімді сатумен айналысатын қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу қандай
өнім шығарушыдың мөлшерін арттыру үшін қосымша құрал-жабдықтар сатып
Бұндай құбылыстарды (объектілерді) ұғыну үшін осы немесе басқа
Бухгалтерлік ақпараттарды жіктеу схемасының көптігіне қарамастан, эталон ретінде
Одан басқа, бақылау және реттеу функцияларын жүзеге асыру
Шығындарды жіктеудің мақсаты – жалпы массадан тек релевантты
1)Бірінші бағыт – жай өндірістік есеп, оның негізгі
2)Екінші бағыт - өзіндік құн туралы есеп берулер
3)Үшінші бағыт – шығу орындары бойынша шығындарды бақылау
Осы келтірілген мәселенің әрқайсысын шешуде шығындардың өзіндік жіктелуі
Қарастырылып отырған жіктемемен сәйкес есепті жүргізу – отандық
Баптар бойынша шығындарды топтау «Негізгі өндіріс» шотында аяқталған
Бухгалтерлік есептің аясында шығындарды жіктеудің көптеген белгілері туралы
2.2 Негізгі қызметтерден түскен табыстар есебінің негіздері
Негізгі қызметтерден түскен табыстардың есебі 70-бөлімшесінің «Негізгі қызметтен
701-шот, «Дайын өнімді (жұмыстарды, қызметерді) өткізуден келетін табыс».
5 кесте. 701-шот бойынша жасалған шоттардың корреспонденциясы төменде
Шаруашылық операцияларының мазмұны Шоттардың корреспонден
дебет Кредит
1 Салықтық шот-фактураларының және төлем талап-тапсырмаларының негізінде келісімді
Сатып алушыларға көрсетілген ҚҚС сомасына, 15 % 301
2 Салықты шот-фактураларының, төлем талап-тапсырмаларының және орындалған жұмыстары
ҚҚС сомасына, 15 % 301 633
3 Сатып алушыларға берілген төлем талап-тапсырмаларының негізінде олардың
441
301
Дайын өнімді, жұмыстарды және қызметтерді сатудан түскен табыс
334 «Басқадай дебиторлық берешек»- әр түрлі жалға алушылардың
2.3 Негізгі қызметтен емес түскен табыстар есебін ұйымдастыру
Енді біз қысқаша негізгі қызметтен емес түскен табыс
721-шот, “Материалдық емес активткрді сатудан түскен табыс”;
722-шот, “Негізгі құралдарды сатудан түскен табыс”;
723-шот, “Бағалы қағаздарды сатудан түскен табыс”;
724-шот, “Акциялар бойынша дивиденттер және пароценттер түріндегі табыстар”;
725-шот, “Бағам айырмашылығынан түскен табыс”;
726-шот, “Үкіметтің атқарушы органдарының субсидиялары”;
727-шот, “Басқа да қызметтер бойынша түскен табыстар”.
Жоғарыдағы келтірілген шоттарда негізгі емес қызметтен алынған табыстардың
Бұл бөлімшенің шоттары пассивтік, күрделі болып табылады.
721-шоты, материалдық емес активтерді сатудан келген табыстарды жинақтауға
6 кесте. Материалдық емес активтерді өткізген кезде мынадай
Шаруашылық операцияларының мазмұны Шоттардың корреспонденциясы
дебет Кредит
1 Материалдық емес активтер өткізілді:
қалдық құнының сомасына 841 101-103, 106
тозу сомасына 111-113, 116 101-103, 106
2 Босатылған (немесе сатылған) сомасына 301 721
3 Жылдың аяғында материалдық емес активтерді сатудан түскен
2.4 Төтенше жағдайлардан және тоқтатылған операциялардан түсетін табыстардың
Табиғат апаттарынан және тоқтатылған операциялардан түсетін табыстардың немесе
“Табиғат апаттарынан түскен өтелмейтін зияндар”;
“Табиғат апаттарынан түскен табыстар (зияндар)”;
“Тоқтатылған операциялардан түскен табыстар (зияндар)”;
“Төтенше жағдайлардан түскен басқадай табыстар (зияндар)”.
861-шоты активтік, күрделі шот болып табылады, ол бойынша
862-864- шоттары, егер кәсіпорын зиян шексе, онда олар
862-864- шоттар бойынша төтенше жағдайлардың және тоқтатылған операциялардың
Табиғат апаттарынан болған өтелмейтін залалдардың есебі (861-шот). Табиғат
Төменде 861-шот бойынша жасалған шоттардың корреспонденциясы келтіріліп отыр.
Басқа активтердің (материалдардың, дайын өнімнің, сатып алынған тауарлардың
Табиғат апаттарынан келген табыстардың (залалдардың) есебі (862-шот). Бұл
Табиғат апаттарының салдарынан кәсіпорын жекелеген жағдайларда табыс ала
Табиғат апаттары салдарынан жойылған (істен шыққан) басқа активтерді
Зияндарды не табыстарды 571-шотқа көшіріп жазғаннан кейін 862-шот
Тоқтатылған операциялардан түскен табыстардың (зияндардың) есебі (863-шот). Тоқтатылған
1 Сақтанушы мүлікті сақтандыруға шарт жасаспаған. Сельдің салдарынан
Тракторды пайдалануға қабылдап алған кезден бастап, жойылған кезіне
133 124
2 Трактордың қалдық сомасына 861 124
3 Жыл аяғында 861-шотта есепке алынған залал сомасы
Әрбір тоқтатылған (жалғасын таппаған) операция үшін қаржы жөнінде
“Тоқтатылған операциялардан келген табыстар (зияндар)” деп аталатын 863-шотта
863-шотта есепке алынған табыстар мен шығындар жылдың аяғында
Төтенше жағдайлардан келген басқадай табыстардың (зияндардың) есебі (864-шот).
Әдетте төтенше жағдай табиғат апатының немесе мемлекеттің араласуының
Мысалы, жер сілкініс немесе кәсіпорын активтерін және басқаларын
Төтенше жағдайлардың салдарынан келген табыстар немесе зияндар (залалдар)
Әрбір төтенше жағдайдың мәні мен әрбір төтенше жағдайдың
Төтенше жағдайлардан түскен табыстар мен зияндар (залалдар) есепте
864-шотта есепке алынған табыстар мен зияндар жылдың аяғында
Үлестік қатысудан түскен табыс (зиян). Басқа ұйымдарға үлестік
871-шот егер кәсіпорын басқа ұйымдарға үлестік қатысудан табыс
Бұл күрделі шот, онда талдау есебі капитал салынған
871-шоттың дебеті мен кредиті бойынша мынадай шаруашылық операциялары
Егеринвестиция берілген кәсіпорын үлестік қатысудан түскен зияндардың барлығын
Басқа ұйымдарға үлестік қатысудан түскен табыстар (зияндар) жылдың
Жыл аяғында 871-шоты бойынша қалдық қалмау керек.
871-шот бойынша жасалатын талдау есебі көп жолды үлгідегі
2.5 Табыстар мен шығыстар аудитін ұйымдастыру
Кәсіпорынның есеп саясаты сол кәсіпорында қолданылатын бухгалтерлік есеп
Сонымен қатар есепті жүргізіп қана қоймай, оның тиімділігін
Аудит жүргізу үшін шаруашылық субъектілері (тапсырылушылар) аудит фирмаларымен
Аудитордың міндеттеме хаты өзінің тапсырушы алдындағы жазбаша түріндегі
Міндеттеме хаттың түрі және мазмұны тапсырушы талабына сәйкес
қаржы отчетын тексерудің мақсаты;
тапсырушылардың тексеруге информациялардың дұрыстығына жауапкершілігі;
аудит жұмысының көлемі, ондағы аудитордың жұмыс бабындағы қолданатын
тапсырылатын аудит отчетының, аудит қорытындысының үлгісі;
жүргізілетін аудит жұмысының бағдарламасы;
аудит жұмысының төлем ақысы, гонорары.
Аудит келісім – шартының мазмұны бірнеше бөлімнен тұрады:
Бірінші бөлімінде. екі жақтың реквизиті толық көрсетіліп, жауапкершіліктеріне
Екінші бөлімінде, аудитор жауапкершілігі анықталады. Мысалы, аудит жұмысын
Үшінші бөлімінде, тапсырушының міндеттері анықталады. Мысалы, аудит жұмысын
Осы шартта, аудит жұмысының қорытындысын тапсырушыға өткізу тіртібі
Шартта қажет болған жағдайда қосымша төлем жасау мүмкіндіктері
Осындай себептермен бірінші жасалынған шарт қайта жасалуы мүмкін.
Аудит барысында шарттың орындалуын тоқтату, жою жағдайы кездеседі.
Сол сияқты аудитор фирмасы жағынан да әр түрлі
Аудит ұйымдары мен тапсырушылардың құқысы, міндеті, жауапкершілігі Қазақстан
Заңның бесінші тарауында «Аудитолық ұйымдар (фирмалар) мен аудиторлардың
Заңның алтыншы тарауында «Субъектінің (тапсырушының) құқықтары, міндеттері мен
Қазіргі кезде Қазақстан Республикасында шет ел аудит фирмаларының
Шарт мазмұны және олардың міндеттері.
Тапсырушы міндеттейді, ал Орындаушы сол тапсырмаларды орындауға міндеттенеді.
Аудитор, тапсырушының қаржы-шаруашылық, өткен бір жылдық көрсеткіштерін (белгіленген
Аудиторлық тексеру нәтижесінде:
Бухгалтерлік есеп жұмысының дұрыстығына, мүлкінің және ақша қаражатының
Аудитор қорытындысын жасайды.
Шарт жасау кезінде екі жақтық міндеттері төмендегідей анықталады:
Тапсырушы міндеттері:
Шаруашлық субъектісі өзінің мүлкіне, ақша – қаржысына, есеп
Тапсырушы осы шарттың 1.1. бөлімінің талабына сәйкес «орындаушыға»
Осы көрсетілген құжаттар немесе басқа қажетті информациялар уақтылы
Тапсырушы орындаушының талабына сәйкес қажет болған жағдайда өзінің
Орындаушының міндеттері:
Аудитор тапсырушының бір жылдық қаржы – шаруашылық жұмысын
Осы шарт бойынша аудит актісін және аудитор қорытындысын
Аудит қызметіне төлем және есеп айырысу тәртібі.
2.1. Аудит қызметіне төлем, осы шартқа тіркелетін
2.2. Тапсырушы аудит қызметін өткізіп алғаннан кейін аудит
3. Аудитордан орындалған тексеру жұмысын қабылдау тәртібі.
3.1. Орындаушы аудитордың тексеру жұмысын бітіргеннен кейін арнайы
3.2. Тапсырушы 15 күннің ішінде аудитор материалын қарастырып,
3.3. Екі жақ аудиторлық тексеру нәтижесіне келіспеушілік жасаған
3.4. Аудитордан жұмыс қорытындысын қабылдау барысында бұрынғы шартта
4. Екі жақтың жауапкершілігі.
4.1. Осы шартта көрсетілген міндеттерін дұрыс орындамаған жағдайда
4.2. Орындаушы аудитор қорытындысын дұрыс жасамау нәтижесінен келтірген
4.3. Орындаушы шарт бойынша жүргізетін аудиторлық тексеруін белгіленген
4.4. Тапсырушы аудит қызметінің төлемін кешіктірген жағдайда әр
5. Құпиялық (Конференцияльность).
5.1. Екі жақ осы шарттың мазмұны туралы, оны
5.2. Тапсырушы шарттың талабына сәйкес аудит информациясының құпиялығын
7. Шарттың жойылуы, тоқтатылуы.
7.1. Екі жақтың да арнайы жазбаша түрде мәлімдеуі
а) аудит қызметіне төлем жасауға қаржысы жоқ болса;
б) шаруашылық операциясының тоқтатылуына байланысты;
в) аудит процесінің құпиялығын сақтамаған жағдайда.
7.2. екі жақтың біреуі заңсыз ақша операциясын жасаса
8. «Форс-мажорный» жағдайында.
8.1. Табиғи апат, соғыс, мемлекеттік дағдарыс жағдайын «форс-мажорный»
9. Басқаша жағдайлар.
9.1. Орындаушы өз тарапынан шарт бойынша аудит жүргізуге
9.2. Аудит қызметінің төлемі әр бір шарт үшін
10. Шарттың мерзімі және екі жақтың адресі.
Аудит қызметіне төлем жасауды, келісім бағасымен анықтау.
Біз, төменде қол қойып, тапсырушы жағынан Айманова Шолпан,
Аудит жүргізген тексерушілердің әр қайсысының жеке-жеке жұмыс сағатын
Осы протокол мазмұны «Орындаушы» мен «Тапмырушының» есеп айырысуына
Осы заң Қазақстан Республикасында аудиторлық қызметті жүзеге асыру
3. Кәсіпорынның табысы мн шығысының есебі
3.1 Негізгі қызметтің табысы мен шығысының есебі
Шаруашылық субъектісінің табыстары – деп Қазақстан Республикасы бухгалтерлік
«Семей Табыс» ЖШС субъектінің негізгі қызметтен алынатын табыстарының
«Семей Табыс» ЖШСнда келесідей шоттар корреспонденциясы жүргізіледі:
Дайын өнімді, жұмысты сатудан кезіндегі табыс
Д-т 301, 441, 451 К-т 701
Өзіндік құнның көрсетілуі
Д-т 801 К-т 221, 900, 920
Қызметті өткізу кезінде негізгі құралдарға тозуды септеу
Д-т 811 К-т 131-134
Қызметті көрсету барысында жұмысшыларға еңбек ақыны есептен шығару
Д-т 811 К-т 681
Материалдық көмек беру
Д-т 821 К-т 441, 451
3.2 Жалпы және әкімшілік шығындар
«Семей Табыс» ЖШС тұтастай алғанда қызмет көрсетуге
Тізімдемеге немесе машинажазбаға жазбаларды кәсіпорын бекіткен баптардың номенклатурасына
Жалпы және әкімшілік шығындардың талдау есебі жобамен шығындар
Шығындар баптарының мазмұны
А. Әкімшілік шығындар
1
2
3
4 Кәсіпорынды басқару аппартын ұстау
Кәсіпорынды басқару аппаратының қызмет бабындағы іссапарлар
Кәсіпорын қызметіне байланысты өкілдік шығындар
Кәсіпорынды басқару бойынша басқа да шығындар
Ә. Жалпы шығындар
5
6
7 Жалпы шаруашылық қызметкерлерін ұстау
Жалпы мақсаттағы негізгі құралдардың амортизациясы
Жөндеу қорына бөлінетін қаражат немесе үйлерді, құрылыстарды және
Қажет болған жағдайда бұл номенклатураға кәсіпорын тағы да
7 кесте. Жалпы және әкімшілік шығындар 821-шоты бойынша
Шаруашылық операцияларының мазмұны Шоттардың корреспонденциясы
дебет кредит
1 Материалдық емес активтер бойынша амортизация есептелді 821
2 Құрылысты салуға байланысты, бірақ оның бастапқы құнына
3 Негізгі құралдардың амортизациясы мен тозуы есептелінді 821
4 Жалпы және әкімшілік шығындарға шикізаттар мен материалдар
5 Дайын өнім, жалпы мұқтаждықтарға пайдаланылды (тәжірибелер жасау
6 Күдікті арыздар бойынша резерв жасалды 821 311
7 Есепті жылдық, келесі жылында күдікті қарыздың пайдаланбаған
8 Есеп беруге тиісті адамдардың іссапарға, шаруашылық пен
9 Болашақ кезеңдер шығындарының осы есепті кезеңге қатысты
10 Әкімшілік және жалпы шаруашылық қызметкерлеріне еңбек төлемі
11 Әлеуметтік, зейнетақымен қамсыздандыруға және жалпы шаруашылық қызметкерлерінің
12 Қабылданған жұмыстардың және көрсетілген қызметтердің (жарық, жылу,
13 Бас мамандарға есептелінген жалақы 821 682
14 Басшылықтағы адамдарға есептелген жалақысынан әр түрлі қорға
821
651, 652, 653, 655
15 Негізгі құралдарды жөндеуге құрылған резервтер
821
686
16 Есептелінген жалға төлемдері 821 687
17 Істелген жұмыстар мен көрсетілген қызметтер қабылданды:
Негізгі өндіріс цехтарынан 821 900
Қосалқы өндіріс цехтарынан 821 920
Бюджетке төленетін салықтар есептелінді 821 639
18 Есептің кезеңнің аяғында жалпы және әкімшілік шығындардың
Жалпы және әкімшілік шығындарды барлық табыс есебіне шығарғаннан
3.3 Табыстар мен шығындар аудиті
Аудит жұмысы – бір жүйеге келтірілген белгілі құжаттар
Аудит теориясында оның сатылап жүргізілуі бірнеше этапқа бөлінеді:
Бірінші сатысы : Жалпы қарастыру. Тапсырушылармен жұмыс істеу,
Екінші сатысы: Алдын ала танысу (зерттеу). Аудитор ұйымы
Аудит жұмысын сәтті жүргізу үшін аудитор алдымен сол
Осы айтылған танысу – зерттеу процесінен кейін аудитор
Үшінші сатысы. Аудит жұмысына бағдарлама.
Қандай жұмыс болмасын оның тиянақтылығы және жүйелі орныдалуы
Бағдарламаның формасы мен мазмұны шаруашылық субъектісінің технологиялық ерекшелігіне
Жалпы бағдарламада қарастырылатын мәселелер:
тапсырушы субъектінің шаруашылық жағдайын түгелдей зерттеу;
есеп саясатының негізін және ішкі аудит жұмысының негізін
аудитор тобының жұмысына жүйелі түрде басшылық жасауды ұйымдастыру.
Аудит программасында шаруашылық субъектісінің есеп саясаты ерекше орын
Екіншіден, есеп сасяcаты субъектісінің қаржылық отчеттарының мазмұнын
Үшіншіден, есеп саясаты бухгалтерлік есеп процесінің құқылық негіздеріне;
Енді аудит программасының мазмұнын қарастырамыз: Шаруашылық субъектісінің технологиялық
Аудиттің мақсаты: аудитор тапсырушыларға қандай қызмет көрсететінін, субъект
Аудит мақсатында, бухгалтерлік есеп көрсеткішіне сараптауц жасау, оның
Аудит мақсатында- аудиторлық риск ерекше орын алады. Онда
Оның өзін аудит теориясында үшке бөледі:
Отчет құрамындағы риск – ішкі аудит кемшілігіне сәйкес
Ішкі аудит рискісі – бұл риск бухгалтерлік отчеттарда
Анықталмаған риск – шаруашылық операцияларының бкхгалтерлік есепке дұрыс
Аудитор өнімді (қызмет, жұмыс) сату операцияларына тексеру жүргізген
Аудиторлық тексеру жүргізудің тәжірибесі көрсетіп отырғандай, өндіріс шығындарының
бұрмалаушылықтарға талдау жасауға мүмкіндік береді: еңбек ақы және
4. Кәсіпорынның табысы мен шығысының есебін, талдауын жетілдіру
4.1 Бақылауды автоматтандыру технологиясы
Бүгінде бухгалтерлік есп прцедурасын автоматтандыру үшін ұсыныплып отырған
Сонымен негізгі қызметтің әр түрлі участкелеоін тиесілі нақты
Сонымен осындай қолданбалы бағдарламаның көмегімен әртүрлі әдістер бойынша
Бақылау технологиясы – бұл басқару мақсаттарының ауытқуларды анықтау
Басқару процедурасы жаңа әзірлемелерді еңгізу үшін басқарудың жалпы
Басқару процедуралары бастапқы бақылауды жүргізудің ережесін бекітеді содан
Егерде бақылау процедурасын, басқарушы есеп тұрғысынан қарастыратын болсақ,
Бақылаудың қызметін кеңінен пайдалануда, өйткені ол қойылған мақсаттардың
4.2 Шығындардың, қызмет көрсетудің көлемінің және табыстардың
ара қатнасын талдау
Шаруашылық субъектінің шаруашылық қызметіндегі басты экономикалық көрсеткіштердің негізгі
Егерде өндіріс көлемі анықталса, онда ол тапсырыстар профеліне
Шығын-көлем-табыс тіркесінен арақатнасын талдау бұл кәсіпорынның ең күшті
NP=Px-(a-вx) осы формула бойынша келесіні анықтауға болады:
{[(Көлемнің бірлігі х Өнім бағасының бірлігі)
Зиянсыздықты есептеп шығару үшін біз келесідей мәліметтерді
қолданамыз:
Тұрақты шығындардың жалпы сомасы –21000 мың тенге.
Кезең бойындағы айнымалы шығындар – 220500 мың тенге.
Өнім бірлігіне есептелген айнымалы шығындар - 630 мың
Сатылған өнімнің бағасының бірлігі – 700 мың тенге.
Өнімнің ағымдағы сатылған көлемі 350 дана, ал оның
Енді осы мәліметтер мен жоғарыда берілген формула бойынша
700х - 630х = 21 000 –
х = 21000 / (700-630) = 300 данасын
8 Кесте. Сату көлеміне тұрақты шығындардың тәуелділігі
Көрсеткіштер Релеванттық дәйектілік шектеулері
минималды аралық максималды
Қызмет көрсету көлемі, мың дана
Жалпы тұрақты шығындар, мың тенге
Қызмет бірлігінің тұрақты шығындары, тенге 40
200
5 50
200
4 60
200
3,3
Белгіленген сату көлемінің тұрақты шығындарының жалпы сомасы тұрақталғанымен,
Бұл дегеніміз, қызметті өткізудің үлкен көлеміне қол жеткізген
Қорытынды
Шаруашылықтар мен мекемелер, мүліктер мен қаражаттар, қаржылар мен
Осы дипломдық жұмысты орындау барысында келесідей мақсаттарды алдыға
Осы негіздерді қарастыра отырып менің дипломдық жұмысымның актуалдық
Сонымен «Семей Табыс» ЖШСна келесідей іс – шараларды
Осы жазылған дипломдық жұмысымның актуалдық қиыншылығымен табыстар мен
Қолданылған әдебиеттер тізімі
«Бухгалтерлік есеп және қаржылық есепберушілік» заңы бойынша ҚР
«Аудит қызметі» заңы бойынша ҚР Президентінің Қаулысы,
Бухгалтерлік есеп стандарты – Алматы: LEM, 2002.
Типтік шоттар жоспары, Алматы 2005
Әбдiқалықов Т.Ә. Шағын кәсiпорында бухгалтерлiк есептi ұйымдастыру: Оқу
Барышников Н.П. В помощь бухгалтеру и аудитору: Справ-метод.
Горшко Е., ленгвист Р. Калькулирование себстоимости на предприятии//
Дюсембаев К.Ш. Аудит и Анализ финансовой отчетности. –
Дюсембаев К.Ш. Анализ финансового положения предприятия: Учебное пособие.
Джумагазина А.К. Бухгалтерский учет и аудит, 2002, №5.
Евдакимова Д.М. Евразийский вестник аудитора, 2004 год №2
Кондраков Н.П., Кондраков И.Н. Бухгалтерский учет в бюджетных
Кондраков Н.П. Бухгалтерский учет, анализ хозяйственной деятельности и
Кеулимжанов К.К., Тулешова Г.К. Бизнес класс, 2001, №6
Муканов А.Ж. Бухгалтерский учет и аудит, 2000, №3
Нидлз Б., Андерсон Х., Колдуэлл Д. Принципы бухгалтерского
Назарова В.Л./ Калькулирование себестоимости /Управленческий учет №4 /
Радостовец В.К., Радостовец В.В., Шмидт О.И. Бухгалтерский учет
Раицкий К.А. экономика предприятия. –М.: Маркетинг, 2000.
Радостовец В.К. Финансовый и управленческий учет на предприятии.
Радостовец В.В., Шмидт О.И. Теория и отраслевые особенности
Суйц В.П. Ахметбеков Н.Н. Аудит: общий, банковский,
Сейдахметова Ф.С. Особенности учета в различных субъектах хозяйствования:
Савицкая Г.В. Ананлиз Хозяйственной деятельности предприятия. –МН.: ООО
Тулегенов Е.Т., Габбасова Ш.М. Бухгалтерский учет и аудит,
Тасмағанбетов Т., Радостовец В.К. Алматы, Экономика 2001
Тасмағанбетов Т.А. Алматы “Дәуiр” 1998 жыл Қаржы есебi:
Попова Л.А., М.Қ. Жұматов Қарағанды 2003 Кәсiпорындағы бухгалтерлiк
Қ О С Ы М Ш А Л
ЖШС «Семей Табыс » 2003-2005 жылдардағы
технико-экономикалық көрсеткіші.
№ Көрсеткіштер 2003 2004 2005 Ауытқулар
+/- +/-
1 2 3 4 5 6 7
1 Көрсетілген қызметтен түскен табыс, (мың теңге) 129978
2 Көрсетілген қызметтің өзіңдік құны, (мың теңге) 107227
3 Жалпы табыс, (мың теңге) 22751 111118 206945
4 Таза табыс, (мың теңге) -29569 19583 35452
+35452
5 Жұмысшылардың орта тізімді саны, (адам) 42 48
6 Еңбекақы қоры, (мың теңге) 504000 660000 780000
7 Бір еңбеккердің орташа еңбекақысы, (теңге) 12000 13750
8 Негізгі қордың жылдық құны, (мың теңге)
9 Алашақ қарыз, (мың теңге) 49558 42045 67193
10 Берешек қарыз, (мың теңге) 31776 22086 34820
11 Рентабельділігі, (%) - 6,2 9,2 -
Табыс және шығын құрлымы және динамикасы
Көрсеткіштер 2002 2003 2004 Ауытқу
Мың тг Мың тг Мың тг +/- +/-
1 Көрсетілген қызметтен түскен табыс, (мың теңге) 129978
2 Көрсетілген қызметтің өзіңдік құны, (мың теңге) 107227
3 Жалпы табыс, (мың тенге) 22751 111118 206945
4 Кезең шығындары, (мың тенге) 56990 100737 158226
5 Негізгі қызметтен түскен табыс, (мың тенге) -34239
+38338
6 Негізгі емес қызметтен түскен табыс, (мың тенге)
6 Корпоративті табыс салығы, (мың тенге) -
-17520
7 Таза табыс, (мың тенге) -29569 19583 35452
+15869
Табыс пен шығыс есебінің, бақылауының, талдауының
жетілдіру шаралары
Шаралар Шараның дәйектілігі
Бақылауды автоматтандыру технологиясы Ауытқуларды анықтау үшін, қажет мәліметтерді
Шығындардың, сату көлемінің және табыстардың ара қатнасын талдау
х = 21000 / (700-630) = 300 данасын
Жалпы және әкімшілік шығындар 821-шоты бойынша жасалатын шоттардың
Шаруашылық операцияларының мазмұны Шоттардың корреспонденциясы
дебет кредит
1 Материалдық емес активтер бойынша амортизация есептелді 821
2 Құрылысты салуға байланысты, бірақ оның бастапқы құнына
3 Негізгі құралдардың амортизациясы мен тозуы есептелінді 821
4 Жалпы және әкімшілік шығындарға шикізаттар мен материалдар
5 Дайын өнім, жалпы мұқтаждықтарға пайдаланылды (тәжірибелер жасау
6 Күдікті арыздар бойынша резерв жасалды 821 311
7 Есепті жылдық, келесі жылында күдікті қарыздың пайдаланбаған
8 Есеп беруге тиісті адамдардың іссапарға, шаруашылық пен
9 Болашақ кезеңдер шығындарының осы есепті кезеңге қатысты
10 Әкімшілік және жалпы шаруашылық қызметкерлеріне еңбек төлемі
11 Әлеуметтік, зейнетақымен қамсыздандыруға және жалпы шаруашылық қызметкерлерінің
12 Қабылданған жұмыстардың және көрсетілген қызметтердің (жарық, жылу,
13 Бас мамандарға есептелінген жалақы 821 682
14 Басшылықтағы адамдарға есептелген жалақысынан әр түрлі қорға
821 651, 652, 653, 655
15 Негізгі құралдарды жөндеуге құрылған резервтер
821
686
16 Есептелінген жалға төлемдері 821 687
17 Істелген жұмыстар мен көрсетілген қызметтер қабылданды:
Негізгі өндіріс цехтарынан 821 900
Қосалқы өндіріс цехтарынан 821 920
Бюджетке төленетін салықтар есептелінді 821 639
18 Есептің кезеңнің аяғында жалпы және әкімшілік шығындардың
Құжат айналымы
2
Бақылаудың бастапқы процедурасы
Өндіріске қатысушылардың өзара қарым-қатнастарының негізін қалыптастыру
Бастапқы бақылау, есеп және талдаудың ұйымдастырушылық негізін
Бастапқы құжаттар жүйесін, алғашқы есеп құралдары мен тәсілдерін,
Алғашқы құжаттар
Қызмет көрсету мен қызметті өткізудегі ведомостар
Журнал ордер № 10
Журнал ордер № 11
Бас
кітап
Шаруашылық субъектінің қаржы-шаруашылық есебі
