Ағылшын тілінде ауызекі сөйлеу диплом жұмысы
Мазмұны
Кіріспе...........................3-5
1 Ауызекі сөйлеу мәдениетінің теориялық негіздері........6-13
1.1 Тіл мәдениеті туралы ғалымдар көзқарасы...........14-18
1.2 Ауызекі сөйлеудің өлшемдері мен оған қойылатын талаптар....19-20
1.3 Оқушыларды тіл мәдениетіне тәбиелеудегі дидактикалық, әдістемелік ұстанымдар.........................20-26
2 Оқушыларды ауызекі сөйлесуге үйретудегі коммуникативтік әдіс...26-28
2.1 Ағылшын тілі пәнінен орта буын оқушыларын тіл мәдениетіне тәрбиелеу ................................29-35
2.2 Ағылшын тілі сабақтарында жоғары сынып оқушыларын тіл мәдениетіне тәрбиелеудің әдіс-тәсілдері………………………………………....36-42
2.3 Мектеп оқушыларының ауызекі сөйлеу дағдысын қалыптастыру әдістемесінің тиімділігін эксперимент арқылы дәлелдеу жұмыстары.43-59
Қорытынды..........................60
Қолданылған әдебиеттер...................62
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 60 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Кіріспе...........................3-5
1 Ауызекі сөйлеу мәдениетінің теориялық негіздері........6-13
1.1 Тіл мәдениеті туралы ғалымдар көзқарасы...........14-18
1.2 Ауызекі сөйлеудің өлшемдері мен оған қойылатын талаптар....19-20
1.3 Оқушыларды тіл мәдениетіне тәбиелеудегі дидактикалық, әдістемелік ұстанымдар.........................20-26
2 Оқушыларды ауызекі сөйлесуге үйретудегі коммуникативтік әдіс...26-28
2.1 Ағылшын тілі пәнінен орта буын оқушыларын тіл
2.2 Ағылшын тілі сабақтарында жоғары сынып оқушыларын тіл
2.3 Мектеп оқушыларының ауызекі сөйлеу дағдысын қалыптастыру әдістемесінің
Қорытынды..........................60
Қолданылған әдебиеттер...................62
Кіріспе
Ағылшын тілі – әлемдегі тілдер арасынан көркемдігі
Зерттеу жұмысында ауызекі сөйлеу мәдениетінің теориялық негіздері
Орта буын оқушыларын тіл мәдениетіне, яғни ауызекі сөйлеуге
Зерттеу жұмысының өзектілігі.
Соңғы жылдардағы тілші, әдіскер ғалымдардың зерттеу жұмыстарының нәтижесіне
а) тіл дамыту жұмыстарын көркем-әдеби үлгілерімен емес,таза «бала
рының тілін пайдалану.
в) тіл дамытуда көркем-әдебиет тілінен үлгі алу.
Тіл дамыту жұмыстарын үш салаға бөледі: 1) сөздік
Зерттеу жұмысының тақырыбы:
Ағылшын тілінде ауызекі сөйлеуде коммуникативтік әдіс.
Зерттеудің мақсаты: Мектеп оқушыларының ауызша сөйлеу дағдысын қалыптастыру;
Зерттеудің міндеттері:
– әдістемелік әдебиеттерді пайдаланып, ауызекі сөйлеуін қалыптастыруға байланысты
–оқушылардың ағылшын тілі сабағында ауызша сөйлеу дағдыларын
- оқушы тілін дамыту әдістемесінің ұтымдылығын эксперимент нәтижелеріне
Зерттеу пәні: Ағылшын тілі сабағында ауызекі сөйлесудегі коммуникативтік
Зерттеу нысаны: Мектеп оқушыларының ауызша сөйлеу тілін
Зерттеу әдіс-тәсілдері: Зерттеу жұмысында баяндау, бақылау, тұжырымдау, талқылау,
Зерттеудің ғылыми жаңалығы:
– Ағылшын тілі сабағында мектеп оқушыларының ауызша
–Мектеп оқушысының тілін дамытуда тілдік қатысым әдісі
– оқушыларды ғылыми жұмысқа баулу арқылы ғылыми стильге
– оқушының сөйлеу әрекетін дамытуда, қалыптастыруда,
Зерттеудің ғылыми болжамы: Оқушылар тілін дамыту
Зерттеудің теориялық маңыздылығы: Сөйлеу аудирование, оқу және жазумен
Зерттеудің практикалық маңыздылығы: Зерттеу жұмысының нәтижелерін бастауыш мектепте
Зерттеу жұмысының апробациясы: 20.04.2011 «Қазақстан Республикасының тәуелсіздігінің
Зерттеу жұмысының құрылымы: Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі бөлімнен
1 Ауызекі сөйлеу мәдениетінің теориялық негіздері
Ауызекі тіл , ауызекі сөйлеу — адамдардың тіл
Орфоэпиялық дағдылардың қажеттілігі тек сөйлеумен шектелмейді. Егер тыңдаушының
Орфоэпиялық дағдылардың қатысымдық әрекетте алатын орнын, маңызын ескере
а) Белгілі бір фонетикалық минимумды іріктеп алу талабы.
ә) Орфоэпиялық дағдыларды қалыптастыруға қойылатын келесі талап-сөздердің, сөз
Дыбыстарды дұрыс айтып, жекелеген сөздердің екпінін дұрыс қоя
Тұжырымдай келгенде, баланың сөйлеу икемділіктер мен дағдылар қалыптастырылуы
- жеке дыбыстарды сөзде, сөйлемде орфоэпиялық қалыпта дұрыс
- сөздердің, сөз тіркестердің дауыс екпінін дұрыс кою;
- сөйлемдерді дауыс ырғағын, мәнеріне келтіріп дұрыс айту;
- мәтін түрлерін функциональдык стиль түрлеріне, жанрға байланысты
Сондықтан, біз айтылым сөйлеу әрекетінде айтушының орындауға тиіс
- тақырыпта әңгімелесе және сөйлесе;
- айтылым сөйлеу әрекетінде тыңдаушының назарын, ықыласын аудара
- әңгімелеушінің қызығушылығын, тақырыбын аңғару, сөйлеу әрекетін сол
Қазіргі фонетика сөздің дыбыстық жағын екіге топтап карастырады.
Екінші жағынан: сөз екпіні, интонация, дауыс ырғақтарының элементтері,
Дұрыс сөйлеу нормасы негізінен мына сияқты тілдік объектілерді
Екіншіден, дұрыс сөйлеу үшін сөз екпінін, буын түрлері
Үшіншіден, жеке сөздер мен сөз тіркестерін және сөйлемдерді
Қазақ тіліндегі буынның құрамы мен жүйесімен орфоэпиялық нормасына
Ал жалпы лингвистикадағы буын теориясы тұрғысынан қараса буынның
А. Байтұрсынов сөйлеу мен сөйлем, сөйлем мен сөз,
Буын мәселесіне арналған келесі лингвистикалық еңбектер осы А.
Қазақ тіліндегі буын қондырғы (инструментал) әдісімен де зерттелген
Буын құбылысын сингармонизммен тікелей байланыстыра отырып, профессор Ә.
Қазақ тіліндегі буын түрлерінің, әсіресе, олардың дауысты немесе
Буынның дыбыс құрамы іштей екі салаға жіктеледі. Бірінші,
Екінші, буын құрамындағы дыбыстың әуез қатысына қарай, мысалы,
Әрине, бұл зандылыктардың реті бір түбірден бір қосымшаға
Сонда қазақ тіліндегі буынның басқы және аяққы дыбыстарының
Бұл – іргелес дыбыстардың арасындағы фонетикалық шарт.
Ал буын құрамындағы дыбыстардың бір-біріне икемделуі сингармонизм заңына
Тұжырымдағанда, бұл орфоэпиялық, фонетикалық нормалар туралы үндестік заңнан
Ел тәуелсіздігін тіл тәуелсіздігімен астастыра қарап, туған
Тіл қарым-қатынас құралы. Адамның ой-өрісін, мәдени дәрежесін, ақыл-парасатын,
Қазақстан Республикасы Президентінің «Тілдерді қолдану мен дамыту бағдарламасында»:
Ал қазақ халқының тіл келешегі мектеп оқушыларында. Көптеген
Қазіргі заманымызда қойылған басты талаптардың бірі - өмірден
Жұмыстың негізгі мақсаты – оқушыларды қазақ тілі сабағында
- тіл мәдениеті ұғымына ғылыми
- оқушы жастардың тіл мәдениетінің
себептерін саралау;
- тіл мәдениетінің жоғары болуына
айқындау;
- тіл мәдениетінің даму сатысы
анықталатындығын көрсету;
- тіл мәдениетін қалыптастыру жұмысының
анықтау;
- оқушыларды тіл мәдениетіне тәрбиелеудегі
әдістемелік ұстанымдарды негіздеу;
- мектептің орта буынында тіл
- жоғары буын оқушыларын тіл
тұжырымдау.
Тіл мәдениеті туралы ғалымдар көзқарасы
Қазіргі таңда ең басты мәселелердің бірегейі қазақ тілінің
Сөйлеу, тілдік амалдар, тіл мәдениеті
Адамның тіл амалдарын пайдалану арқылы пікірін, ойын білдіруін
Тілдік амалдар – сөз тудыру, сөйлем құрау ережелері.
Тіл мәдениеті – тіл білімінің әдеби тілінің нормасы
Ойдың және сөйлеудің дамуы
Әркім өзінің басындағы ойларын басқаға айтып, түсіндіру үшін
Сыртқы сөйлеу ауызша, жазбаша болып бөлінеді. Бұлардан басқа
Адамның айтқан қандай сөзі де белгілі бір мазмұнды
Өзара тілдескенде, лекция, баяндама жасағанда мәнерсіз сөйлеу –
Дұрыс сөйлей білген адам өз ойын, айтқанын тыңдаушыға
Психолог – ғалым Б.М.Теплов өзінің «Психология» кітабында (Алматы,
Қосталған сөз қосталмаған сөйлеуден жеңіл болады. Онай болатын
Мұндай сөйлеу көп жағдайда ым-ишарамен толықтырылады. Қорыта айтқанда,
Сөйлеу мәдениетіндегі шешендік өнер
Ел алдында шебер, шешен сөйлеу көп еңбектену, оқып,
Сөзді тыңдай білмеу
Кейбір адамдардың ерсі мінездері бар: басқаның сөзіне құлақ
Және де кейбір адамдар диалогтық сөйлеудің талаптарын орындай
Қаратпа сөз хақында
Ағылшын тілінде қазір «сен» деп сөйлесу іс жүзінде
Кейінгі кезде орыс тіліндегі «товарищ» деген қаратпа сөз
Шіркін, сөз қадірін түсініп, сөйлеу мәдениетін сақтай білсе,
Тіл қарым-қатынас құралы. Адамның ой-өрісін, мәдени дәрежесін, ақыл-парасатын,
Қазақстан Республикасы Президентінің «Тілдерді қолдану мен дамыту бағдарламасында»:
Ал қазақ халқының тіл келешегі мектеп оқушыларында. Біз
болып табылады» -
Біз осы мәселені зерттеу тақырыбы ретінде ала отырып,
Сонымен, тіл мәдениеті дегеніміз – оқыту үрдісінде,
Зерттеуіміздің келесі кезеңінде біз қазіргі оқушы жастардың тіл
1. Ортаның әсері; а) оқушының сөйлеуіне жергілікті тіл
2. Сөйлеу
3. Жекелеген оқушы тіліндегі кемшілік (сақаулық, быдықтық, мыңғылдық,
Сондай-ақ М. Балақаев, Т. Қоңыратбаев, С. Қирабаев, Ш.
1. Көркем әдебиет оқуға
2. Мәдени орталықтарға бару,
3. Ата-аналардың
4. Тілдік ортаның әсері;
5. Тіл мәдениетін қалыптастыруды тек қазақ тілі
Баланың тіл мәдениетін қалыптастыруда отбасының орны ерекше. Қазақтың
Сонымен біздің зерттеуіміз қарастырып отырған мәселенің бүгінгі күні
Ауызекі сөйлеудің өлшемдері мен оған қойылатын талаптар
Ауызекі сөйлеу тілінің стилі — 1. Тілдің негізгі
Бұл өте кең таралған функционалды стиль. Тұрмыста, отбасында,
2. Ауызекі сөйлеу тілінің стилі өзіндік ерекшеліктерін жасайтын
а) ауызекі сөйлеу тілі диалогқа құрылады. Қатысушы екі
ә) Ауызекі сөйлеу тілінің стилі ерекшеліктерінің екінші түрі
б) Ауызекі сөйлеу тілінің стилі әдеби кейіпкердің сөйлеу
в) Ауызекі сөйлеу тілінің стилі тілінде қыстырма, қаратпа,
г) Ауызекі сөйлеу тілінің стилі тілдің көркемдегіш бейнелеуші
т) Ауызекі сөйлеу тілінің стилі басқа стильдерден өзгешелігі
Оқушыларды тіл мәдениетіне тәбиелеудегі дидактикалық, әдістемелік ұстанымдар
Адамдардың эстетикалық сезімдері олардың
Қазіргі кезде эстетикалық көз қарастарды
Адам өмірінде эстетикалық көз- қарас
Еңбек әсемдігін қабылдауды үйретіп,
Өнерде шоғырланған адамдардың шындыққа эстетикалық
Сонымен оқушылардың эстетикалық көзқарасын
үйлесімді дамытудың жалпы жүйесінде
Кең ой өрістілік сөйлеу
Әсемдікке тәрбиелеудің оқушыны жан –
Әсемдіктің адам үшін зор
Баланың эстетикалық көзқарасын тәрбиелеу әсемдіктің
Эстетикалық көзқарасты тәрбиелеудің негізгі құралы-өнер.
Мектеп оқушыны әсемдік өмірден,адамдар қылықтарынан,еңбек іс-әрекетін,еңбек нәтижесін
Сонымен эстетикалық тәрбие табиғаттағы,
Эстетикалық тәрбиенің өзіне тән міндеттері
Эстетикалық ұғымды,байымдауды, баға беруді қалыптастыру-эстетикалық
Көркемдікке және сұлулыққа баға
Эстетикалық танымның дамуы көбінесе
Қазіргі жағдайда біздің қоғамдық
Балаларды эстетикалық белсенділікке тәрбиелей
Баланың эстетикалық мәдениеті және
Эстетикалық тәрбиенің маңызды міндеті
Эстетикалық тәрбиенің негізгі құралдары
Белгілі орыс суретшілері П.А.Федовтың,В.Г.Перовтың,
М.Горкий, Н.А.Островский, А.А.Фадеев, М.А.Шолохов, М.Әуезов,
Сонымен өнер мен әдебиет
Әдемілікті сезуде, эстетикалық көзқарастарды қалыптастыруда
көзқарастарды қалыптастыруда табиғат зор
Мектеп оқушыларының эстетикалық түсініктері, олардың
Жемісті еңбектен қанағаттануы, көңілдің
Оқушылардың оқу еңбегіне талғампаздық
Бақылау және балармен әңгіме
Көп жағдайда оқушылар тәртібінің
Оқушылардың эстетикалық санасының және
Оқушыларға берілетін эстетикалық тәрбиенің
Демек, эстетикалық тәрбие берудің міндеті
адамгершілік тәрбиесі мен бірлікте
Қазіргі таңда бастауыш мектепте оқыту барысындағы мәселелердің бірі-оқушылардың
Мектеп мұғалімдері бастауыш сыныптарда эстетикалық тәрбиені кітап оқу,
Оқушы өзін қоршаған ортадан әсемдікті сезінуі, оны бағалай
Оқушылардың көркем білімге талпынуын арттырып, қиялын шарықтатып,
Өскелең ұрпаққа эстетикалық тәрбие беруде бастауыш мектептегі бейнелеу
Балаларды әсемдікті сезініп, түсініп, қадірлей білуге баулу бейнелеу
бейнелеу өнер пәні арқылы оқушыларды әдемілікке әсемдікке деген
- бейнелеу өнері пәні арқылы эстетикалық тәрбие берудің
- бастауыш мектеп кезеңінде эстетикалық тәрбиені ұйымдастыру деңгейін
- оқушылардың көркем өнерге деген қызығушылығының шығармашылықпен ұщтасуына
- бейнелеу өнері пәні бойынша бастауыш мектеп оқытушылары
Бастауыш мектепте бейнелеу өнері сабағында эстетикалық тәрбие беруде
Эстетикалық тәрбие біздің байқауымызда дүние жүзілік және ұлттық
Эстетикалық тәрбие мәселелері көптеген ғалымдар еңбектерінде жан-жақты қамтылған.
Эстетикалық имандылық, адамгершілік тәрбиесін қалыптастыруда ұлттық тәлім-тәрбие дәстүрлерін
Кейінгі кездері бейнелеу өнері пәні құралдары арқылы эстетикалық
Сонымен бастауыш мектепте оқыту барысында кезек күтірмейтін мәселенің
Балалардың эстетикалық тәрбиесінің маңызды бөлігі көркемдікке тәрбиелеу ісінде
Оқушыларды ауызекі сөйлесуге үйретудегі коммуникативтік әдіс
Қазақ тілі мұғалімнің негізгі міндеті - оқушылардың сөйлеу
Оқушы тілін дамыту үшін әр түрлі әдістер жұмыстар
Қазіргі заман талабына сай көп түрлі педтехнологиялар қолданылуда.Осыған
."Үндестік заңын" түсіндіруге келгенде мен Г.Досмамбетованың әдісін қолданымын.
Мысалы,
түлк . ғал . м ( і -ы)
Мына сөздерде нүктелердің орнына не шар не өлшем
"Шулежко аквариумы" - осы үлгі бойынша қазақ тіліне
"Иә - жоқ" - бұл ТРИЗ әдісі сұраулық
Мысалы :
Ол жануар ма ? жоқ
Ол балық па ? жоқ
Ол құс па ? иә
Ол үлкен бе ? жоқ
Ол суда жүзе ме ? иә
Ол үйрек пе ? иә
"Сурет салу" - оқушылар мұғалімнің әңгімесі бойынша сурет
"Баяндама" - М.Жанпейісованың модульдік оқыту технолгиясы бойынша жүргізілетін
Ағылшын тілі пәнінен орта буын оқушыларын тіл мәдениетіне
Ағылшын тілі – XXI ғасырдың тілі. Бұл тіл
Тілді үйретудегі негізгі мақсаты - ағылшын тілінің әлемдік
Шәкірттердің сабақтағы белсенді іс-әрекеттерін ұйымдастыру, ойлау,шығармашылық, ізденіс қабілеттерін
Күнделікті бір сарынды,дәстүрлі сабақпен оқушыларды қызықтыра алмайсың, керісінше
Ойын технологиясын қолдану арқылы барлық мәселе шешіле қалмайды.
Ағылшын тілі сабағында ойын технологиясын пайдалану арқылы оқушы
Тиімді қолданылған кез келген технология білім сапасын арттыратыны
Ауызша және жазбаша қарым-қатынас сейлеу ерекшелігінің төрт түрінің-сөйлеу,
Қазіргі кезде қарым-қатынас дегенді адамдардың бір-біріне белгілердің (соның
1. Кез келген қарым-қатынас (тікелей немесе жанама) оның
Mіне, сондықтан да оқу процесінде оқушылардың әpбіp сөйлеу
2. Қарым-қатынас –белгілі біp нәтижеге жетуге бағытталған жай
Сондықтан да сабақта қарым-қатынас орнату барысында шетел тілін
3. Адамдардың өзара белсенді әрекеттерінің белгісі -олардың өзара
Оқушылардың қарым-қатынас жасау қабілеттерін дамытуды мақсат етіп койған
Орта деңгейде ағылшын тілдерін оқытудың нeгiзгі мақсаты —
Жоғарыда көрсетілген жағдайлардың шетел тілдерін оқыту барысында қалай
Дәстүрлі сабақ Дәстүрлі емес сабақ
(қарым-қатынас сабағы)
Сөйлеу уәжі
Оқушылардың сөйлейтін себебі: мұны одан мұғалім талап етеді
Сөйлеу мақсаты
Оқушылар қатесіз сөйлейді(не сөйлегісі келеді); мұндай жағдайда мұғалім
Сөйлеудің мазмұны
Мұғалім, оқулық оқушының не туралы айтуы керек екенін
Қарым-қатынас құралы
Оқушылар толық сөйлемдер қолданады, мұндай жағдайда олар өздерінің
Сабақты ұйымдастыру
Бір мәселені, әдетте, бүкіл топ болып талқылайды; мұндай
Тыңдауға үйрету мүмкіндігінше барлық сабақтарда үнемі және мақсатты
а) ауызша жаттығуларда жаңа сөздік-грамматикалық материалдарды меңгеру барысында;
ә) ауызша сөйлеу жаттығуларын орындау кездерінде;
б) мұғалімнің байланыстыру сөздерін, сөйлеу әрекеттерінің бip түрі
1. Орта деңгейде мәтінмен танысар алдындағы кезең -
2.Орта деңгейде белгілі бip коммуникативті мідеттерді орындау мақсатымен
3. Орта деңгейде ағылшын тілін оқытудың мәтінмен танысқаннан
Бұл кезеңде ұсынылып отырған тапсырмалар репродуктивтік, репродуктивтік-продуктивтік жене
Сөйлеуге, сөйлесуге үйрену диалог пен монологті қамтиды. Құймақалыптарды,
Орта деңгейде ағылшын тілін оқытудың монологтік сөйлеуге үйрету
Оқумен жұмыс істеудің бірсыпыра ерекшеліктері бар.
Оқуға үйрету барысында оқушылардың мәтінде берілген ақпараттарды әр
- мәтіннің негізгі мазмұнын түсінуді (танысып оқу);
- мазмұнын толық түсінуді (түсініп оқу);
- қажетті ақпараттарды тыңдап алуды (ізденіп оқу) дамыту
Жазуға үйрету сөздік және грамматикалық материалдарды оқу барысында
Ағылшын тілі сабақтарында жоғары сынып оқушыларын тіл мәдениетіне
Жобалар әдісінің оқыту мақсаттарының ауқымы: «оқушылардың танымдық, шығармашылық
Жобалар әдісінің мәні – белгілі бір білім
Рефлекторлы ойлау мәні – фактілерді әрдайым іздеу,
Жобалар әдісі біріншіден – қандай бір мәселені
Жобалар әдісі – қандай да бір түрде безендірілген,
Жобалар әдісін педагогикалық технологиялар ретінде айтатын болсақ, онда
Жобалардың түрлері.
Жобаларды түрлерге бөлудің негізі болып келесі белгілер табылады:
Жобада басты іс-әрекет: зерттеу, іздеу, шығармашылық, рольдік, қолданбалы
Жобаның пәндік – мазмұндық ауқымы: моно жоба (білімнің
Жобаны үйлестіру сипаты: бір беттілік (бұлжымайтын, иілгіш), жасырын
Байланыстың сипаты: бір ЖОО, қала, аймақ, елдің және
Жобаға қатысушылардың саны;
Жобаның ұзақтығы.
Жобамен жұмыс жасаудың кезеңдері.
Оқушылардың барлық іс-әрекеттері келесі кезеңдерге шоғырланған: дайындалу, жоспарлау,
Дайындалу.
- мәселені және одан туындайтын мақсаттар мен міндеттерді
- мәселені шешудің болжамдарын беру;
- зерттеу әдістерін талқылау.
Жоспарлау.
- ақпарат көздерін анықтау;
- ақпаратты жинау және талдау тәсілдерін анықтау;
- нәтижелерді көрсету тәсілін анықтау;
- нәтиже мен үрдісті бағалаудың іс жосығы мен
- топ мүшелері арасында міндеттерді бөлу.
Зерттеу.
- ақпараттарды жинау;
- аралық тапсырмаларды шешу.
Нәтижелер және қорытындылар.
- алынған көрсеткіштерді талдау;
- қорытындыны тұжырымдау;
- нәтижелер мен үрдісті бағалау;
- соңғы нәтижелерді рәсімдеу;
- қорытынды жасау, түзету енгізу, соңғы қорытындылар.
Жобалар әдісін қолдану қиыншылықтары мен шекаралары.
Жобалар әдісі оқу үрдісінде шешімі үшін әр түрлі
Берілген тарауда мынадай сұрақтарға тоқталамыз:
Қазіргі заманда жобалау әдісінің Жалпы Орта Білім Беретін
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақ пен жобалау әдісі қолданылған
Жобалау әдісінің жеке тұлғаға бағытталған әдістін негізгі мазмұнына.
Елімізде Жалпы Орта Білім Беретін мектептерде орта тапта
Сыныптан тыс жұмыстың мақсаты:
Білімді, білікті, шығармашылықпен, жұмыс істей алатын жылдам өзгеріп
Оқушылардың сапасы білім алуға, білімін көтеруге деген ынтасын
Шығарманың жұмыс істей алатын белсенді, әлеуметтік жауапкершілігі мол
Өмірлік бағдарын белгілейтін, әлемдік бір тұтас көзқарасты, тұрақты,
Қазақстан халықтарының рәміздеріне, тіліне, дәстүрі мен мәдениетіне деген
Жұмыстың теориялық негізі:
Аудару емес – түсініп, оқу- түсіну- сөйлем құрау.
Сөйлемнен –эссе жазу.
Түсінік айту.
Әлем әдебиетімен байланыс жасау.
Сыныптан тыс жұмысқа түрткі қайдан шықты дегенге жауап
Американ ғалым, философ Дейль Карнеги сөзінен бастағым келіп
“Ең бірінші адам бойындағы қажеттілікті туғыза білу керек.
«Жеті жұрттың тілін біл, жеті жұрттың қамын
Мильрудтің айтуы бойынша:
Дәстүрлі сабақ беру әдісінде жаттығу, жаттандыру әдістері басым
Жаттығу әдістерімен оқушылар әзір мазмұнды игереді, ал жобада
Бұл жағынан Мильруд өте дұрыс атап кетті, өйткені
ал дәстүрлі әдісті қолданатын мектеп мұғалімдерінің басты мақсаты
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақтарда мұғалім мәлімет көзі, диктатор
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақтарда оқушылар 20%жұмыс жасайды, ал
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақтарда оқушылар ұян, өздері сөйлеуге
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақтарда оқушылар қиындыққа әзір болмайды,
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақтарда бірен(саран оқушы қалыс қалу
Дәстүрлі сыныптан тыс сабақтарда оқушылар ұжыммен жұмыс істей
Жобада меңгерілген білім бір салалы емес көп салалы
Осы аталған себептер жобалау әдісін сыныптан тыс сабақтарда
“Жобалау әдісі” немесе “Проблемалық әдіс” немесе “Мақсатталған іс(әрекет
Түсіндірме сөздікте оған төмендегідей анықтама беріледі: Жобалау
Дьюидің ілімін жалғастырушы – Колумбия университетінің жанындағы мұғалімдер
Сабақ материалының проблемалық болуы.
Оқушының белсенділігі.
Оқытудың оқушының өмірі мен еңбегімен және ойынмен байланыстылығы.
Соған сәйкес Дж. Дьюи оқушы материалды
Осы уақытта орыс методисттері де жобалау әдісімен қызыға
1929-1930 жылдары жаппай мектеп программаларына арналған жобалау әдістерінің
1931 жылы Крупская Совет мектептерінде жобалау түрлерін
Ал Е. С Полаттың айтуы бойынша жобалау әдісінің
Яғни жобалау әдісінің жеке іс(әрекетке бағытталған әдісте жатыр.
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә Назарбаев Республикалық білім
Оқу процесінде жеке тұлғаның шығармашылығын дамыту қажеттілігімен оны
Оқушы тұлғасының танымдық қабілеттерін дамыту;
Танымдық процестерді (жады, ойлау, зейін, елестету қабілеті)
Оқуға жағымды қызығушылық қалыптастыру;
Белсенді сөздік қорын, ауызша және жазбаша тілін дамыту
Тұлғаның қиындықтарға даяр болу және оны жеңе білу,
Оқушылар өзара сөйлесудің, оқыта үйрету ойындарының артықшылығын көреді.Бұл
Бұл жобаны зертегендердің ойынша бұл әдіс тек білімнің
Жоғарыда айтылған барлық тұжырымдарға сүйене отырып жобалау әдісінде
Жобалау әдісінің негізінде жатқан тағы бір компонент-іс
Кез келген іс әрекет астында мотив немесе түрткі
Зерттеушінің ойы бойынша сөйлеу қабілетінде ішкі түрткі
Жобаның идеясы мен шынайы өмірдің байланысы:
Жобаның сәтті шығуы оны қорғаушылардың ішкі қызығушылығы, тек
Жоба әзірлеушілердің автономды болуы, яғни бұнда мұғалім
Қорыта келгенде, жобалау әдісі бастысы оқушының ішкі тұлғасына
Бүгінгі таңда білім тек өзіндік тәжірибеден алынатыны айқын
Кез келген қиындықтарға төтеп беру өмірлік тәжірибеге үйрене
Бұндай қасиеттің дамуы үшін біздің мыныларға көңіл бөлгеніміз
Сабақ беру тәсілін проблемалық бағытталған ету керек.
Рефлексифті оқыту тәсілін кеңінен қолдану.
Мектеп оқушыларының тек дайындалған сұраққа мұқиат, толық жауап
Автономия дәрежесін көтеру.
Дәстүрлі сабақ беру әдісіндегі мұғалім мен оқушының орнын
Мектеп оқушыларының ауызекі сөйлеу дағдысын қалыптастыру әдістемесінің тиімділігін
Тіл дамыту жүйесі
Қазақ тіл білімі – қазақ тілін зерттейтін ғылым
Ұлттық тіл білімі қалыптаса бастаған кезеңнің өзі а)
Әліппе мен емле. 19 ғасырдың 2-жартысында Ы.Алтынсарин қазақ
Грамматика. Байтұрсыновтың оқулықтары, мақалалары Қазақ тіл білімінің грамматика
Лексикология және лексикография. Оқулық жазу ісімен бірге осы
Тіл тарихы және диалектология жеке ғылым ретінде қалыптаса
1934 жылы Қазақтың ұлт мәдениеті ғылыми-зерттеу институтының құрылуына
Фонетика‚ емле. 1930-жылдан бастап салыстырмалы фонетика саласы пайда
Грамматика. 1930 – 40 жылдардан бастап сөз таптары
Лексикология және лексикография. 1950 жылдарға дейін лексикология жеке
Ономастика. Ұлттық тіл білімі қалыптаса бастаған тұста ономастика
Терминология. Бұл сала заман талабына сай түрлі кезеңдерді
Тіл мәдениеті және стилистика. Бұл саладағы іргелі зерттеулер
Тілдің пайда болуы туралы әртүрлі теориялар бар, олар
1. Биологиялық теориялар тілдің пайда болу себебін адам
а) Еліктеу теориялары, оның ішінде кең таралған «дыбысқа
б) «Одағай теориясы» бойынша адамдардың өздеріндегі көңіл-күй әсері
в) Ымдау теориясы бойынша алғашқы кезде тілде «сөздермен»
1. Қоғамдық теориялар бойынша тілдің пайда болуы әлеуметтік
а) «Қоғамдық келісім теориясы» бойынша адамдар белгілі бір
б) Еңбек теориясы бойынша тіл адамдардың бірлесіп еңбек
Қоғамдық теориялардың дұрыстығы – тілдің қоғамдық қажеттіліктен пайда
Тілдің алғашқы негіздерін адамның пайда болуы процесімен байланыстыра
аталады.
Адам эволюциясының қазіргі деректер бойынша даму жолы төмендегідей.
Бұл болжамды көне тілдің қазіргі тілден елеулі айырмасы
Адамзат тілінің қазіргі күйінен алдындағы тілдің түрін «диффузды
Дүниені танып білуге қойылатын басты бір методологиялық талап—шындықтың
Бірақ бұл мәселе жайлы сөз қозғағанда, ең алдымен,
Бұл екі түрлі ұғымды бір-бірімен шатастырмау керек. Өйткені
Адамның сөйлеу қабілетін білдіретін жалпы шығу тарихы өте
Жер шарында мыңдаған жеке тілдер бар. Олардың бәрінің
Философия тілді ең алдымен қоғамдық-тарихи прогрестің нәтижесінде пайда
Олай болса, материалдық өндірісті тудыратын тіл емес, керісінше,
Тілдің шығуы туралы Маркстік көзқарасқа дейін де бір
Ежелгі грек философиясынан бастау алатын “дыбысқа еліктеу” (немесе
Әсіресе 18-19 ғасырларда кеңінен өріс алған бұл теорияны
Бірақ табиғатта дыбыс шығармайтын да заттар мен құбылыстар
Тілдің шығуы жайлы тағы бір ғылыми емес теория
XIX ғасырда еңбек айқайы ("Трудовые выкрики") деп аталатын
Олардың тілдің шығуының себепшісі болған алғашқы сөздер етістіктер
Тіл философиясының ғылыми түсінігін кезіндегі археология мен єтнографияның,
Сонымен, адамның санасы мен сөйлеу тілінің шығуы қоғамдық
Сонымен қатар, ру-тайпалар арасында кұралдар және басқа бұйымдар
"Алғашқы тілдің табиғи материясы" да қазіргі заманғы тілдердің
Тіл және қоғам. Тіл – қоғамдық құбылыс. Ол
1. Әлеуметтік дифференция әдеттегі кәсіби сөздерді, терминдерді, жаргондарды
Бұл атаулар әдеби тілге енбейтіні болмаса, жағымсыз мағынада
2. Территориялық дифференция тілдегі диалектілерді, говорларды тілдің варианттарын
Тіл өзінің бағытталуы бойынша монологті, диалогті, полилогті түрлерде
Тіл және қоғам мәселелеріне тілдің мәртебелері, қолданылу аясы,
Тілдің пайда болуы, дамуы, әдеби тілдің қалыптасуы, стильдік
Лингвистердің зерттеулерінде көше тілі атауы өткен ғасырдың орта
Бұл жөнінде ақылдасатын, ортаға салатын жайлар жетерлік. Олай
Көше қозғалысы деген тіркесті жиі айтып, жазамыз. Бүл,
Астана қаласының Уәлиханов, Иманов, Абылайхан көшелеріндегі аяқталған құрылыстардың
Ш.Қалдаяқов әндерінің кешіне арналған жарнамада көрнекті әншілеріміздің
Термин жасау ісінде көп жыл тер төгіп, талай
Неге дейсіз ғой. Ондаған жылдар бойы қазақ тілділердің
Ауа райы ғана емес, қонақ үй де талайдың
Бұрындары кез келген ресторанның (мейрамхананың) ішінде банкет залы
Халықтың әл-ауқатының, жағдайының біршама өсуіне байланысты қимас
Әріптестерімен соңғы рет қоштасқан мекеменің аты тұрақты
Кемел біліммен – келешекке деген сөйлемнің айтары
Көпшілік орындарында мемлекеттік тілді бұзып сөйлеу немесе
Сонымен, көше тілі – жалпы халықтық тілдің
Ауызекі сөйлеу стилі бірнеше түрге бөлінеді:
1) дидарластық сөз(әңгімелесу, сұхбаттасу);
2) полемикалық (дауласу) сөз;
3) көпшілікке арналған сөз (баяндама, лекция).
Дидарластық сөз стилі екі немесе брнеше,сондай-ақ одан да
Даулы сөз пікір таластырушы немесе мүделлері қарсы кісілердің
Даулы сөзде қарсы жақтың сөзіне полемикалық қатысты білдіретін
Көркем әдебиет – сөзбен салынған сурет; оқиғаға кейіпкерлердің
Көркем әдебиет стиліне тән ерекшеліктер мынадай:
1.Эмоционалдық, бейнелі,эксрессивті сөздер мол қатысады.
2.Сөйлемдердің ырғақ, интонациясы мәтінге әсерлілік беру үшін айрықша
3.Шығарма тартымды болу үшін синоним сөзднр, тұрақты тіркестер
4.Осылардың бәрі грамматикалық амал-тәсілдерді ерекше қиюластырып қолдану арқылы
Іс қағаздар дегеніміз-жеке адамның, ұжымның,фирмалардың, мекемелердің атқаратын қызметіне
Іс қағаздарының мынадай түрлері бар:
1.Әр түрлі мазмұндағы арыздар.
2.Өмірбаян .
3.Анықтама, түсінікхат,ақпар, есеп, хабарлау т.б.
4.Іс жөнінде мәлімет (хат) алысу, келісім жасасу, шешім
5.Мекемеде өткен мәжілістердің жүрісін, шешімін баяндайтын құжат –
6.Бұйрық. Қызметкер жөніндегі мінездеме, мінездеме, ұсыныс т.б.
Іс жөніндегі қатынас қағаздар бірнеше бөліктен құралады:
1.Қатынас қағазының жіберілген мерзімі (күні, айы, жылы).
2.Қатынас қағаз жіберілген мекеменің (фирманың),мекеме басшысының аты-жөні.
3.Қатынас қағазының мазмұны.
4.Қатынас қағазды жіберуші жөнінде мәлімет және оның қолы.
Қатынас қағаздың композициясына кіретін әр бөлік «реквизит» деп
Іс қағаздар стилінің ерекшеліктері:
1.Мәтін өте жинақы құрылады.
2.Сөйлемдер негізінен номинативті, екі негізді болып келеді.
3.Сөйлемдегі сөздер базистік тәртіпке сай орналасады.
4.Экспрессивті сөздер қатыспайды.
Іс қағаздарының басында, соңында қағаздың жіберілу мерзімі міндетті
Публицистикалық стиль жұртқа үндеу, үгіт айтуда пайданылады.Мұндай үндеуге,
Қорытынды
Ағылшын тілі (ағылш. English) — Үнді-Еуропалық тілдер жанұясының
Ағылшын тілі — БҰҰ-ның алты тілінің бірі болып
Қолданылған әдебиеттер
Ангеловски Крсте. Учителя и инновации:
Ариян М.А. Повышение самостоятельности учебного труда школьников
Асеев В.Г. Возрастная психология: Учеб.
Бим И.Л. Основные направления организации обучения иностранным
Вайсбурд М.Л. Толстиков С.Н. Учебное общение как
Витлин Ж.Л. Эволюция методов обучения иностранному языку в
Даниленкова Г.Г. Педагогическое проектирование учебного
Зимняя И.А., Сахарова Т.Е. Проектная методика
Крупская Н.К. О методе проектов: Стенограмма доклада на
Назарова Т.С. Педагогические технологии: новый этап эволюции?
Программы для общеобразовательных учреждений. Иностр. языки
Фасхутдинова Г.М. Новые УМК по английскому
Щукина Н.М. Опыт работы гимназии по вовлечению
Новые педагогические и информационные технологии в системе образования
Пахомова Н.Ю. Проектное обучение – что это? //
15
