Шығыс Қазақстан орман шаруашылығының жағдайы және дамуы диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
КІРІСПЕ 3
1 ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОРМАН ШАРУАШЫЛЫҒЫНЫҢ
ЖАҒДАЙЫ ЖӘНЕ ДАМУЫ 5
1.1 Шығыс Қазақстандағы орман қорларының географиялық жағдайы 8
1.2 Шығыс қазақстан орман шаруашылығының тарихы 17
1.3 Орманды жерлердің жер бедері мен топырақ ерекшеліктері 20
2 АҒАШ ДАЙЫНДАУ КӘСІПОРЫНДАРЫНЫҢ ОРНАЛАСУЫ
МЕН ТЕХНОЛОГИЯСЫ 28
2.1 Орманның халық шаруашылық маңызы 31
2.2 Орманның рекреациялық және экологиялық рөлі 35
3 ОРМАНДЫ ҚОРҒАУ ЖӘНЕ КӨБЕЙТУ ШАРАЛАРЫ 37
3.1 Орманды өрттен қорғау шаралары 31
3.2 Орман ағаштарының көшеттерін өсіру шаралары 47
ҚОРТЫНДЫ 50
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 52
ҚОСЫМША А Шығыс Қазақстан және Қазақстан Республикасы
бойынша орман көрсеткіштері 54
ҚОСЫМША Б Саны басым және жақсы отырғызылған ағаш
қорларыныңтаралуы 55
ҚОСЫМША В Орман шаруашылығындағы негізгі жұмыстарды жүргізу 56
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 53 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ
1 ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОРМАН ШАРУАШЫЛЫҒЫНЫҢ
ЖАҒДАЙЫ ЖӘНЕ ДАМУЫ
1.1 Шығыс Қазақстандағы орман қорларының географиялық жағдайы
1.2 Шығыс қазақстан орман шаруашылығының тарихы
1.3 Орманды жерлердің жер бедері мен топырақ ерекшеліктері
2 АҒАШ ДАЙЫНДАУ КӘСІПОРЫНДАРЫНЫҢ ОРНАЛАСУЫ
МЕН ТЕХНОЛОГИЯСЫ
2.1 Орманның халық шаруашылық маңызы
2.2 Орманның рекреациялық және экологиялық рөлі
3 ОРМАНДЫ ҚОРҒАУ ЖӘНЕ КӨБЕЙТУ ШАРАЛАРЫ
3.1 Орманды өрттен қорғау шаралары
3.2 Орман ағаштарының көшеттерін өсіру шаралары
ҚОРТЫНДЫ
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
ҚОСЫМША А Шығыс Қазақстан және Қазақстан Республикасы
бойынша орман көрсеткіштері
ҚОСЫМША Б Саны басым және жақсы отырғызылған ағаш
қорларыныңтаралуы
ҚОСЫМША В Орман шаруашылығындағы негізгі жұмыстарды жүргізу
КІРІСПЕ
Қазір республикамыздың халық шаруашылығының барлық саласы күшті қарқынмен өркендеп
Қазақстан Республикасының 2007-2024 жылға арналған орнықты дамытуға көшу тұжырымдамасына
Осыған байланысты Қазақстан аймақтарының табиғи ресурстарын, оның ішінде Шығыс
Орман ресурстары Шығыс Қазақстанның табиғи экожүиесінің құрамдас бөлігі, негізгі
Орман ресурстарының тікелей өнеркәсіптік маңызынан басқа, оның топырақтағы ылғалды
Қазақстан халықаралық келісімдермен және міндеттермен үйлестірілген қоршаған ортаны қорғау
Осы тақырыптың негізгі ұстанымдары ғылыми конференцияда баяндалды, сондай –
1 ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАНДА ОРМАН ШАРУАШЫЛЫҒЫНЫҢ
ДАМУЫ МЕН ЖАҒДАЙЫ
Орман шаруашылығы жөнінде қазақ тілінде жазылған әдебиеттердің болмауы қалың
Қазіргі дәуір - күрделі техника мен электр дәуірі, атом
Осыған байланысты ғасырлар бойы адам тіршілігінде мейлінше пайдалы роль
Ең алдымен жасанды материалдардың алуан түрін шығаратын жаңа өнеркәсіп
Орман ресурстарының басты бағыты ағаш дайындаудан басқа топырақтағы ылғалды
Орман ресурстарын пайдалну төлемдері оны экономикалық тұрғыдан реттеу, тиімді
Еліміздің орман алқабының негізгі бөлігі орманды дала зонасында, нақтырақ
Шығыс Қазақстан ормандарынгың таралуы облыстың жер бедері мен климат
Орман массивтері таулы тайгалық және біраз таулы далалық зонада
Кенді Алтайдың территориясы Батыс Алтай орман өсімдік провинциясына жатады
Дүние жүзінде өте сирек кездесетін жолақ қарағайлы ормандар Қазақстан
Семей өңіріндегі бұл орман алқабы Ертіс өзенінің бойлай ұзындығы
Ертіс өзенінің оң жағалауында құмды қарағайлы таспа пайда болып,
Егерде бұл маңда қарағай ормандар болмағанда Ертіс өзенінің арнасынан
Ал біздің еліміздегі қарағайлы орман Ресейдің Алтай өлкесіндегі жолақ
Негізінен, қарағай тобына жататын қылқан жапырақты ағаштар өндіріске пайдаланылады,
Шығыс Қазақстандағы орман қорларының географиялық жағдайы
мен дамуы
Қазақстан орман жердің 21,2 млн. га бөлігін алып жатыр,оның
Шығыс Қазақстан облысының ормандары Қазақстан Алтайы мен
Облыстың мемлекеттiк орман қорының ауданы 3,6 млн. га. Шығыс
Оңтүстік Алтайда Сібір жапырақшалары негізгі орман қалыптастырушы фактор болып
.
Сурет 1 Шығыс Қазақстан орман қорларындағы жалпы ормандардың көлемі
Таулы жапырақты орман көбінесе ашық сирек парктерде бейімделген. Мұндағы
Биік таулы белдеуде Кенді және Оңтүстік Алтайдың мүлдем
Орман шаруашылығын жүргізу үшін облыста 13 мемлекеттік мекеме жұмыс
Сурет 2 Жылдар бойынша орман отырғызулар және
Орман шараушылығын жүргізудің тиімділігін арттыру мен орманды қайта қалпына
2007 жылы ШҚО бойынша ағаш отырғызудың көлемін жылына 1900
Облыс аумағында құстардың 375 түрі. сүт қоректілердің 109 түрі
Облыста аңшылық шаруашылығын жүргізу үшін 24 аңшылық шаруашылығы жұмыс
Айталық, республикамыздың барлық орман қоры өзінің табиғаттағы ролі мен
Бірінші топтағы ормандар барлық мемлекеттік орман қорының 88%, яғни
Екінші топтпғы ормандағы ағаштары ертеректе көп мөлшерде кесілгендіктен қоры
Үшінші топтағы ормандардың экономикалық маңызы басым болғандықтан шаруашылыққа кеңінен
Қазақстанда өсетін ағаштардың да түрлері сан алуан. Мәселен, республика
Енді осы ағаштармен қысқаш танысып өтелік. Алғашқы сипаттамамыз қылқан
Майқарағай (пихта) - бұл қылқан жапырақты ағаш республикамыздың шығысында
Ағашты целлюлоза ретінде - қағаз өнеркәсібінде және құрылыста кеңіне
Шырша. Қазақстанда шыршаның екі түрі өседі. Олар Кенді Алтай
Балқарағай (лиственница) - бұл қылқан жапырақты ағаштың Қазақстанда екі
Қарағай (сосна). Республикамызда қарағай ормандары 600 мың га жерді
Самырсын (кедр). Реликті самырсын ағашы Кенді Алтай тауларының 1500
Самырсын жаңғағы орман шаруашылықтарында көптеп жиналып, олардан аса бағалы
Арша. Кипаристер тұқымдасына жататын аршаның Қазақстанда 10 түрі кездеседі.
Тал. Қазақстанда жабық тұқымды бұл ағаштың 65 түрі өседі.
Қайың. Қайың табиғат көркі ғана емес, үлкен шаруашылық маңызы
Қайың - аса бағалы дәрі - дәрмектік шикізат беретін
Терек. Басқа ағаштарға қарағанда тез жетілген теректің Қазақстанда 15
Жоғарыда біз қысқаша сипаттап кеткен ағаштардан басқа республика топырағында
Әсіресе, өлкемізде сексуіл өскен аймақ көп. Бұл республикамыздағы тікелей
Қазақстанда сексеуілдің ақ, қар және зайсан сексеуілі деген 3
Сонымен кең байтақ қазақ жерінде өседі деген ағаш түрлерінің
Қазақстан Республикасының барлық өндірістік салаарында болып жатқан өзгерістер орман
Президенттің мемлекеттік басқаоу органдары мен бұқарлық ақпарат құралдарының айырықша
Зайсан орман шаруашылығы Шығыс Қазақстан обылысының оңтүстік – шығысында,
Орман шаруашылығы Кендірлік, Үйдене, Шағаноба, Қара Ертіс өзендері бассейінінде
Қаратал орманшылығы жерінде ботаникалық «Қаратал құмы» қорығы орналасқан.
1.2 Шығыс Қазақстан орман шаруашылығының тарихы
Шығыс Қазақстан облыстық орман шаруашылығы басқармасы өзінің пайда болуын
1956 жылы Шығыс Қазақстан облыстық орман шаруашылығы басқармасы құрылған
1957 жылғы 4 маусымдағы Заңмен Қазақ ССР Министрлер Кеңесі
1960 жылы Қазақ ССР Министрлер Кеңесінің 1960 жылғы 18
Қазақ ССР Орман шаруашылығы министрлігінің 1987 жылғы 30 қарашадағы
Үкіметтің 1996 жылғы 26 сәуірдегі № 513 қаулысы негізінде
Орман және аңшылық шаруашылығы комитетінің 1997 жылғы 1 тамыздағы
Орман және аңшылық шаруашылығы комитетінің 1998 жылғы 4 сәуірдегі
Үкіметтің 2000 жылғы 10 ақпандағы № 198 қаулысы негізінде
Үкіметтің 2002 жылғы 22 қарашадағы № 1239 қаулысы негізінде
1.3 Орманды жерлердің жер бедері мен топырақ ерекшеліктері
Топырақты өңдеу топыраққа ғана емес, сонымен бірге өсімдікке және
Топырақты жан - жақты өңдеу дегеніміздің мәні егістердің жақсы
Топырақты өңдеу мынадай комплексті міндеттерді шешеді.
1) Топырақтың су және ауа режимдерін реттеу, егіншілік үшін
пайдалы қоректену режимін және заттар айналымын жақсартуды
қамтамасыз етуші микробиологиялық процестерді күшейту.
2) Мәдени өсімдік тамырларының тығыздығы, қаттылығы, аэра-
ция жөнінен дамуы үшін қолайлы жағдайлар жасау.
3) Топырақты эрозиядан және егісті арам
мен зиянкестерден қорғау.
4) Жыртылған қабатта өсімдік қалдықтары мен тыңайтқыш-
тарды сіңіру және бірдей тең орналастыру.
5) Мәдени өсімдіктердің тұқымдарын сіңіру үшін қолайлы жағ-
дайлар жасау.
6) Топырақтың тамыр жиналатын
өсімдіктің жалпы өніп - өскіштігін арттыру.
Топырақты өңдеудің нәтижесінде бүкіл жыртылатын қабаттың немесе бір бөлігінің
Топырақты өңдеудің жүйесі негізіне ең алдымен егіншілік аймағының немесе
Топырақ - климат ерекшеліктерін ескере отырып, топырақты өңдеу тәсілдерін
Шығыс Қазақстан облысында топырақты өңдеудің мынадай жүйесінің зор маңызы
Орманның өсуіне топырақтың ықпал жасайтыны әбден айқын. Ағаш тамырлары
Табиғи жолмен пайда болған ағаштардың құрамы
Тау жынысының топырағы орманның құрамы мен сипатына үлкен ықпал
Топырақ пен климат ағаштың техникалық сапасына да елеулі әсерін
Тау жыныстарынан пайда болған карбонатты топырақта қарағай мен шырша
Климат пен топырақтық ағаштың техникалық сапасы мен оның қабығының
Биік тауда жер бедері текшеленіп қазылған жердің солтүстік беткейінде
Кесте 1 Қазақстан Республикасы және Шығыс Қазақстан бойынша
орман қорларының көрсеткіштері
Қазақстан Республикасы, Шығыс Қазақстан обылысы 2000 2001 2002 2003
Орман қоры, мың га 26246,4
3665,0 26640,4
3632,1 26156,5
3631,5 26345,0
3604,6 26216,5
3632,0 26464,2
3632,6 26446,0
3634,9
Орман тұқымын дайындау, кг 21886
265 21243
112 20556
789 21545
498 21245
241 21986
212 21858
544
Ағаш отырғызу және егу, мың га 7,0
0,3 6,0
5,0 8,4
0,9 5,5
0,7 6,5
0,2 6,0
0,4 7,5
5,5
Мемлекеттік мақсатта орманды қалпына келтіру, мың га 12,1
0,7 9,3
1,1 12,6
1,0 12,2
1,2 8,9
0,7 12,6
1,3 12,5
0,7
Орманның табиғи жаңаруына жәрдемдесу, мың га 5,1
0,2 3,1
0,4 4,2
0,3 5,2
0,2 3,2
0,4 5,1
0,2 3,2
0,5
Қылқан жапырақты бөренелер өндіру, текше метр 140053
61042 136193
49387 117990
45513 136154
45125 140256
61025 114589
43250 136259
46982
Жалпақ жапырақтылардан бөренелер өндіру, текше метр 31563
5418 18944
3127 27769
4478 21658
4415 31548
5148 18458
4485 27856
3128
Отындық ағаш өндру, текше метр 473250
45159 590825
54212 347416
16070 473652
45142 551452
54125 341256
45123 472352
45152
Ағаш тамыры және оның тарамданып есуі де топыраққа тәуелді
Мәңгі тоңдан жататын топырақта ағаштың барлық тұқымдарының тамырлары жер
Таудың тастақ топырағында өсетін ағаштардың тамыр жүйелері көп терендікке
Топырақ ылғалының ролі. Орманның ойдағыдай өсуі үшін топырақтың ылғалы
Әр түрлі ағаш тұқымы ылғалды әр түрлі мөлшерде қажет
Табиғатта әр ағаш тұқымы бірі биік жерде, екінші біреуі
Батыс Сібір мен Семей және Павлодар облыстарының қарағай жолағы
Емен, терек, тал, қарағай ағаштары су уақытша жайылатын өзен
Байқаулар мынаны көрсетіп отыр: желі қатты құрғақ далалы аймақтарда
Көктемде ауаның температурасы тез көтеріліп, ашық алаңдардағы қар суы
Қажетті агротехниканы дұрыс сақтағанда орман алқабына отырғызылған ағаштар жақсы
Желі онша қатты емес
2 АҒАШ ДАЙЫНДАУ КӘСІПОРЫНДАРЫНЫҢ ОРНАЛАСУЫ МЕН
ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Ағаштан көпшілік қолды бұйымдар жасап шығару орман шаруашылықтарының міндеттерінің
Орман шаруашылығында ағаш бұйымдарын жасау отын әзірлеу, оларды тасу
Көпшілік қолды бұйымдар жасайтын цехтар қазіргі қалдықтарды іске асыратын
1994 жылдың бас кезінде 156 орман шаруашылығында көпшілік
Шаруашылық есеп негізінде жұмыс істейтін орман шаруашылығы цехтарының жасаған
Орман шаруашылығы цехтары өздері дайындаған ағашты да мемлекет орындары
Мәселен Қатонқарағай, Зырян, Риддер шаруашылықтарында қазір әр жылы шаруашылық
Орман шаруашылықтарында орманнан ағаш дайындап, тасу және өңдеу жұмыстарын
Әрине орман шаруашылықтарында қолмен орындалатын жұмыстар әлі де көп,
2005 жылы орман шаруашылығы цехтарының қарамағында 120 ағаш өңдейтін
Орман қылқанынан витамин ұны шығарылады. Бұл ұнда витамин мен
Жаңа жылға арнап шыршадан елка даярлау және өсіру кейінгі
2007 жылдан бастап қайыңның, көк теректің, теректің талдың және
Орман ресурстарын комплексті игеру сияқты күрделі жұмысты бірден еңсеріп
Соңғы жылдары орманның жапырағына дейін пайдаланып. Жыл сайын 8
Бұрындары ағаштың бұтағы, кесілген бөрене мен тақтайлардың кәдеге аспай
Нәтижесінде бұрын қажетсіз деп табылған қалдық ағаштың текше метрінін
2.1 Орманның халық шаруашылық маңызы
Іске жарайтын ағаш материалдарының 60% жуығы құрылыс өнеркәсіптері мен
Іске жарайтын ағаштың 11% астамы көмір және тау-кен руда
Қазіргі әлеуметтік қоғамның
Жарамды ағаштың 8% артығы, әр түрлі жәшіктер мен ыдыстар
Жарамды ағаштың (7% жуығын) едәуір бөлігін жиһаз, сіріңке жасайтын
Машина жасау кәсіпорындарына (вагон жасайтын және жөндейтін заводтар, авиақұрылыстары,
Қазір ағашты химиялық жолмен өңдеу де кең өріс алды.
Химиялық жолмен өңдеуден өткізу арқылы бір текше метр ағаштан:
Жасанды резина мен жібек, былғары мен жүн ағашты өңдеу
Ағаш дайындаған жерде қалатын қылқанды бұтақшалардан өте құнарлы малға
Сары қарағайдын шайырынан қағаз, бояу, лак жасайтын, сабын қайнататын
Жарамды ағаштың қалдықтары мен отынға арналған ағаштар үй құрылысында
Орманның ең негізгі және ең бағалы материал өнімі -
Самырсын ұрығы, грек жаңғағының жемісі, шамшат ағашының дәні-аса бағалы
Орманда кесілген ағаш пен онан жасалған өнімдер қаншалықты бағалы
Ормандар - ауа райын, табиғи су балансын реттейтін ең
Далалық және орманды - далалық жерлерде жасыл желек жамылған
Ормандар өзендер мен көлдердің және су қоймаларының суларын буланудан,
Ормандар жыралардың, дөңестердің, құмайт жерлердің топырағын бекітеді, тас және
Орман денсаулық сақтаудың да бірден - бір
Халық шаруашылығын өркендету мен адам баласының тұрмысында орман шаруашылығы
Орманда ағаш сүректері және оның өңделген көптеген бұйымдары жасалады.
2.2 Орманның рекреациялық және зкологиялық рөлі
Облыстың басты байлығының бірі оның орманы екендігі бізге мәлім.
Шығыс Қазақстан ормандары кесілуі бойынша үшінші топқа жатады.Қалпына
Қазақстан орман қорына бай болмағандықтан ағаш және ағаш өнімдерінің
Орман қорын қорғаудың және тиімді пайдаланудың басты мәселесі
Орман қоры өздігінен қалпына келетін табиғат ресурсы болса да,оны
Орман қорын тек қана шикізаттық табиғат ресурсы –
Орман тек қана ағаш шикізатын беріп қоймай, оның табиғи
Жалпы орман қорын бағалағанда мәліметтер толық болмағандықтан экологиялық қызметін
3 ОРМАНДЫ ҚОРҒАУ ЖӘНЕ КӨБЕЙТУ ШАРАЛАРЫ
Өсірілген екпе материалдарының 2006 жылы көлемі 220 гектар, ол
Бұнымен қатар, республикалық бюджеттен орман күзеті қызметкерлерінің қосымша штаттық
Өрт сөндіру - химиялық станциялар толық дайындыққа келтірілді, барлық
Өрт қауіптілігі жоғары кезең бойы өрт қауіпсіздігінің ережелерін сақтауға
Ағымдағы жылы қабылданған шаралардың нәтижесі 2004 жылмен салыстырғанда орман
Орман шаруашылығы мемлекеттік мекемелері мен өсімдіктер мен жануарлар әлемін
Табиғат қорғау заңнамасын бұзушылардан 143 аңшылық қаруы, олардың 129
“Жасыл ел” бағдарламасының негізгі міндеттерінің бірі болып елді мекендердің
Ағымдағы жылы елді мекендерде және олардың маңайында 237778 дана
Республикалық және облыстық “Жасыл ел” штабтарын құруға, және республикалық
3.1 Орман өрттері және оны болдырмау жолдары
Орман өртінен келетін зиян өте көп. Өрттен тік тұрған
Өрт орта жастағы және жас ормандарды құртып, бағалы ағаш
Өрт ағаштардың тамырын, қоректенуін нашарлатып, зиянды жәндіктер мен
Өрт ара шаруашылығына зиянын тигізеді. Жабайы құстардың санын
Өрт жабайы айуандардың қорегін құртып ғана қоймай, малдардың да
Өрттің түрлері. Өрт төменгі, жоғарғы және жер асты өртіне
Төменгі және жоғарғы өрттер кезінде өрт жанжағына тез тарайды.
Жоғарғы өрт кезінде ыстық ауа ағымы пайда болады да,
Тегіс жерлерде діңгектің ық жағы ұзағырақ жанады, сондықтан төменгі
Тау орманында діңгектің тауға қараған түбі көбірек жанады, сол
Метеорологиялық жағдайдың өрттің пайда болуына және таралуына тигізетін әсері.
Өрт шығып, оның жан - жағына таралуына себеп болатын
Әдетте орман өрті екі топқа бөлінеді. Біріншісі орман ішінде
Екіншісі найзағай түсуден, құстар мен жәндіктер әкелетін оттан шығатын
Таулы ормандарда нажағайдан болған өрт жиі кездеседі. Нажағай өрті
Найзағай ойнаған кезде орманда жүрген адам биік ағаштың астына
Өртке қарсы шаралар. Өртті болдырмау үшін кесілген ағаштың орнын
Мұнарада тұрған шолушы - күзетші әйнегі түтінделген көзілдірікпен және
Қазір өртке қарсы самолет кеңінен пайдаланылады. Самолетпен аумақты жерді
Самолеттер орманды шолу ғана емес, өрт шыққан жерге жұмысшылар,
Өрт мұнарасынан түтіннің пішініне қарап өрттің алыс-жақындығын шамалап айтуға
Орман өрттерін сөндіру тәсілі. Әрбір орман шаруашылығы және оның
Бағалы ағаш дайындалып жатқан жерлер мен тасылмай жатқан ағаш,
Әрбір орман шаруашылығы бөлімшелерінде өрт сөндіруге қажетті дискілі тырма,
Өрт сөндіретін саймандар өрттің хаупі күшті жерлерде арнайы
Төмен жанған өртті сабалап сөндіру үшін ағаш сапты металдан
Өрт өшіру үшін суды мол пайдалануға болады, егер ыза
Жоғары өрт орман үшін де, адам үшін де өте
Жоғары өртті сөндірудің негізгі екі әдісі бар. Біріншісі ағашын
Өрт шыққан жерден 200 метр жердегі ірі ағаштарға тимей,
Жоғары өрт қатты жанып тез жайылып, орман шаруашылығына түгелдей
Жер асты өртін, яғни шымтезек өртін сөндіру үшін өрттің
Діңгектің айналасындағы отты топырақпен көміп, су құйып не химикатпен
Өрттің қандай түрі болмасын, өшірілгеннен кейін де күзетші қалдырылады,
Қазақстанда орман өрттері жиі болады. Бұған республиканың ауа райының
Орманның тез немесе баяу тұтануы-жануы орман ағашы тұқымдарының құрамына,
Қайың, көк терек, қандағаш және басқа да жапырақты ағаш
Орман өртінен сақтану заңын бұзушылар жауапқа тартылмайды. Халық соттары
Орман шаруашылығында өртке қарсы жүргізілетін шаралардың жоспарын орман шаруашылығының
Алайда айта кету керек, орман шаруашылығында өртке қарсы жасалған
Орман қорын өрттен, зиянды жәндіктерден, орманды сақтау заңын бұзып,
Жыл сайын жаңадан орман шаруашылықтары және олардың бөлімшелері ұйымдастырылуына
Ауданы 3га болатын барлық орман өрті оқиғалары бойынша бөлім
3.2 Орман ағаштарының көшеттерін өсіру шаралары
Әдеттегі қара топырақ пен оңтүстік топырақта орман алқабын жасауда
Құмда және құмайтқа әдеттегі қарағайды отырғызады, ал аздаған сор
Жел эрозиясы күшті аудандарда орман алқабын немесе жа-йылымдарға ықтырма
Жергілікті жердің жағдайында өсірілген көшеттер басқа ауданнан әкелінгеннен жері
Теректерді көшет немесе ұзындығы 20 - 25см қалемше түрінде
Орман алқабын отырғызудың таңдаулы мерзімі - көшет бүршік атқанға
Көшеттерді орман отырғызатын машиналармен, ал егер олар жоқ болса
Көшетке күтім жасау бірінші жылы қатар аралық 4 -
Қазіргі уақытта ағаштарды күтіп - баптауды қатар аралықта ғана
Орман алқаптарын күту үшін тоғай шетін жылына екі рет
Орман алқабының жел өткізу үшін төменгі бұтақтарын кесіп ағаштарды
Ағашты балапан бұтақшалар аз пайда болатын кез шілде-тамыз айларында
Төменгі бұтақтарды ағаштың 3 - 4 жасынан бастап ең
Орман алқабын орналастыру және көгалдандыру.1953 жылға дейін егілген орман
ҚОРЫТЫНДЫ
Экологиялық жағдайдың нашарлауына байланысты Шығыс Қазақстанның бай табиғи ресурстарының
Табиғаттың ең үлкен сыйы ол орман. Қазақстанның жағдайында өзі
Жұмысты орындау барысында біз осы салада қалыптасқан түйінді мәселелерді
Сонымен бірге осы саладағы мәліметтердің, статистикалық деректердің жабық, яғни
Жұмысымыздың нәтижесінде орман ресурстарын сауықтыру үшін, оның ауданын азайтпай,
Сонымен бірге аймақтағы түсті металлургия кешенінің ілеспе өнімі -
Сонымен бірге, орманның экологиялық рөлін ескеріп, обылысымыздың бірқатар
Қазір 200 мыңға жуық шығыс қазақстандықтар орманмен және оның
Шығыс Қазақстан ормандарының тоқырауын 2010 жылға дейін «Қазақстан ормандары»
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Ө. Орынбаев. Қазақстан ормандары.-Алматы.-1972.-142 б.
Ауыл шаруашылығын өркендету жүйесі жөніндегі ұсыныстар
Ахметов М. Егоренков С. Егін қорғайтын орман алқаптаоын
Дәуренбеков Ж. Аскаров Ә. Жасыл әлемге саяхат.-Алматы: Қайнар.-1985.-160 б.
5. Н.Толепбергенов.Жасыл орман – ел дәулеті. – Алматы,Қайнар-1984. –
6. А.В.Чигаркин. Геоэкология иохрана природы Казахстана.-Алматы.- 2003.-337 с.
7. К.М.Джаналеева .Антропогенное ландшафтоведение.Алматы. – 2001.- 162 с.
8. Бейсембаев М.У. Лесопажарная классификация горной территории. Рудного Алтая.Казахстан
9 . Вдовина Т.А. Лесные экосистемы. Красноярск – 1987.-25
10. Гвоздиков.А.И. Лесовастанавление в Казакстане.-Алматы,198с. -102 с.
11. Фурсов.В.И. Экологическая проблемы окружающей среды.-Алматы,1991.-23с.
12. Демина.Т.А. Экология природопользование,охрана окружающей среды.Москва,1995.-152с.
13.И.С.Мелехов. Лесоведение. Москва .Издательства.Лесная,промышленость,1980. -160с.
14.В.Г.Атрохин. Лесоводства. Издательства,Лесная промышленость, Москва,1970. -185с.
15.А.В.Егорина, Ю.К.Зинченко, Е.С.Зинченко. Физическая география Восточного Казахстана Западный и
16. Альдербаев М.А Казахский лес. Миф и реальность.
17. С.Г Синшине Лес и охрана природы.
18.
19. А.М. Мушегян. Деревья и кустарники Казахстана. Алматы.,
20. Есеналиев.А. Табиғат байлықтарды қорғау мен ұтымды пайдалану. Заң
21. Қазақстан республикасының кодкестері мен заңдары: Жер кодексі
22. 2000-2024 жылдардағы Қазақстанның ауыл, орман және балық шаруашылығындағы
23. География және табиғат.2004(1,2),2005(2).
24. Қазақстан Республикасының 2004 – 2015 жылдарға
25. Коган. А.М, Коган. В.Н. Влияние условий выращивание
Шығыс Қазақстан облысы және Қазақстан Республикасы бойынша орманды қалпына
Орман тұқымдарын дайындау (мың, га )
2001 2002 2003 20004 2005
Қазақстан Республикасы
Шығыс Қазақстан 21886
26 31243
- 20556
789 53089
327 57620
150
Мемлекеттік мақсаттағы ормандарды қалпына келтіру (мың, га)
Қазақстан Респуликасы
Шығыс Қазақстан 12,1
0,7 9,3
1,1 12,6
1 14,3
0,0 13,4
0,1
Ағаш отырғызу және егу (мың, га)
Қазақстан Республикасы
Шығыс Қазақстан 7,0
0,3 6,0
0,5 8,4
0,9
10,7
0,0 10,4
0,0
Бағалы ағаш көшеттері санатына жататын жас екпе ағаштарды енгізу
Қазақстан Республикасы
Шығыс Қазақстан 41,2
1,9 20,3
1,5 9,2
0,4 7,1
- 7,3
-
Орманның табиғи қайта жаңаруына жәрдемдесу (мың, га )
Қазақтан Республикасы
Шығыс Қазақстан 5,1
0,2 3,3
0,4 4,2
0,3 3,7
0,2 3,0
0,3
ҚОСЫМША Б саны басым піскен және жақсы отырғызылған
Саны басым түрлері Қорғалу дәрежесі 1топ ормандардың барлығы
Жол бойында-ғы орман-дардың қорғала-тын бөлігі 2 топ ормандары
Таулы сирек орманды аймақтардағы ормандар
Бөген және өзен аңғарларын-дағы тиым салынған белдеуі Жол бойында-ғы
Қарағай 0,01 - 0,24 - 0,01 0,2 0,1
Шырша 0,17 - 0,48 - 0,17 0,65 0,12
Самырсын 1,15 - 8,12 - 1,15 9,27 24,50
Жапырақша 1,36 1,02 10,96 - 1,36 12,36 7,60
Балқарағай 0,05 - 0,79 - 0,05 0,84 0,15
Қылқан жапырақтылар-дың барлығы 2,74 0,02 20,59 0,02 2,74 23,37
Қайың 0,34 0,01 1,41 - 0,34 1,76 2,57
Терек 0,23 - 0,02 - 0,23 0,25 -
Жұмсақ жапырақтының барлығы 0,89 0,02 4,75 0,02 0,89 5,92
Ағаш түрлерінің барлығы 3,63 0,0425 25,34 0,02 3,63 29,29
қорларының таралуы.
53
53
