TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



Жоспар - www.topreferat.com.kz

Кіріспе................................................................................................................3

І Мемлекеттік басқарудың мәні және оның экономикалық процестерді әрі қарай дамудағы рөлі.

Мемлекеттік басқару мәні және оның нысандарын басқару

қажеттілігі..........................................................................................................4

Басқару қызметінің әлеуметтік – экономикалық тиімділігі.........................8

Экономиканың мемлекеттік секторын басқарудағы мемлекеттің рөлі.....11

ІІ Қазақстанда мемлекеттік басқаруды жетілдіру кезеңдері және дамыған елдердің басқаруды реформалау тәжірибелері

2.1 Мемлекеттік басқарудағы орталық атқарушы органдардың

құрылымының қалыптасуы және дамуы......................................................16

2.2 Мемлекеттік басқаруды жетілдіру кезеңдері...............................................34

2.3 Басқаруды реформалауда дамыған елдердің тәжірибесі.............................39

ІІІ Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік басқару тиімділігін арттырудағы мемлекеттік басқару органдарының құрылымын жаңарту жолдары.

3.1 Мемлекеттік органдар құрылымын жетілдіру.............................................42

3.2 Мемлекеттік басқару қызметінің жоғаы сапасына қол жеткізу.................47

Қорытынды................................................................................................50

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..........................................................52

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 56 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ



Жоспар

Кіріспе................................................................................................................3

І Мемлекеттік басқарудың мәні және оның экономикалық процестерді әрі
Мемлекеттік басқару мәні және оның нысандарын басқару

қажеттілігі..........................................................................................................4

Басқару қызметінің әлеуметтік – экономикалық тиімділігі.........................8

Экономиканың мемлекеттік секторын басқарудағы мемлекеттің рөлі.....11

ІІ Қазақстанда мемлекеттік басқаруды жетілдіру кезеңдері және дамыған елдердің
2.1 Мемлекеттік басқарудағы орталық атқарушы органдардың

құрылымының қалыптасуы және дамуы......................................................16

2.2 Мемлекеттік басқаруды жетілдіру кезеңдері...............................................34

2.3 Басқаруды реформалауда дамыған елдердің тәжірибесі.............................39

ІІІ Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік басқару тиімділігін арттырудағы мемлекеттік басқару
3.1 Мемлекеттік органдар құрылымын жетілдіру.............................................42

3.2 Мемлекеттік басқару қызметінің жоғаы сапасына қол жеткізу.................47

Қорытынды................................................................................................50

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..........................................................52

Кіріспе

Елу жылда – ел жаңа деуші еді бабаларымыз. Еліміз
Еліміз егемендік алған алғашқы күннен бастап мемлекеттік басқару мен
І Мемлекеттік басқарудың мәні және оның экономикалық процестерді
1.1 Мемлекеттік басқару мәні және оның нысандарын
Басқару – мемлекеттік және қоғамдық ұйымдарда, қоғамдық құрылыстың барлық
Сонымен мемлекеттік басқару мәні келесі қағида бойынша айқындалады. Мемлекеттік
қоғамдық пайдалы қызметтің нақтылы түрімен;

бұл қызметтің атқару өкім ету сипатымен;

арнайы уәкілетті субъектілердің жүзеге асырумен;

күнделіктілігімен және үзіліссіздігімен;

заңға тәуелді сипатымен;

қызметтің әр түрлі нысандарымен;

Мемлекеттік басқару принциптері – оның мән мағынасын білдіретін
Жалпы мемлекеттік басқару;

Ұйымдастырушылық мемлекеттік басқару;

Жалпы мемлекеттік басқарудың өзі бірнеше топқа бөлінеді:

жалпы демократиялық;

жалпы объективтілік;

жалпы ғылымдық;

жалпы нақтылық;

жалпы шапшаңдық;

жалпы тиімділік;

жалпы жариялылық;

Ал ұйымдастырудың түрлері мыналар:

салалық;

желілік;

аумақтық;

функционалдық;

екі жақта бағалаушылық;

жеке дара басшылық пен олқылықты үйлестіру.

Мемлекеттік басқару ол жүйелі құрастырсаң басқару қызметтерден тұрады. Олар:

Жоспарлау қызметі – мұнда қандай мақсат қойылуы қажет, ол
Ұйымдастыру қызметі – адамдарға өкілеттіліктер мен міндеттерді бөліп беру
Реттеу қызметі – адамдардың белгілі бір ұйым шеңберінде белгілі
Қызметкерлермен жұмыс істеу қызметі - әлемдік тәжірибеде бұл қызметке
Бақылау қызметі – барлық жоғарыда аталған қызметтердің кері байланысын
Мемлекеттік басқару нысаны – атқарушы билік органдарының өзінің құдіреті
Онтологиялық – мұнда элементтердің табиғатпен байланысын, оның даму заңдылығын
Гносологиялық – қағидалардың негізгі ерекшеліктерін талдау және оларға ғылыми
Методологиялық – қағидалардың теориялық және іс – тәжірибеде
Сонымен қатар мемлекеттік басқаруда келесі қағидаларды қамтиды:

Қоғамдық - саяси - мемлекеттік басқарудың әлеуметтік табиғатын
Функционалдық - құрылымдық - мемлекеттік басқару органдарының құрылымының заңдылығын
Ұйымдық – құрылымдық - мемлекеттік басқарудың ұйымдастыру құрылымының заңдылығы
Мемлекеттік басқару қызметі - мемлекеттік басқару органдарының басқару әдістерін
Мемлекеттік басқару әдістеріне – басқару субъектісінің басқару объектісіне ықпал
Мемлекеттік қызметтің белгілі бір түрін мақсатты түрде танумен табиғи
Басқару қызметі субъектісін объектіге басқару ықпалын білдіреді.

Басқару субъектісінің өз – құқық өкілеттілігін іске асырудың құралы.

Тиісті объектіге арналған.

Алға қойылған мақсатына нақты жағдайда қол жеткізудің қолайлы тәсілі.

Белгілі бір мерзімдік шеңберлері болады.

1.2 Басқару қызметінің әлеуметтік – экономикалық тиімділігі.

Мемлекеттік басқару тиімділігі тек технологиялық мәселе емес, ол тарихи
Сонымен әлеуметтік басқарудың анықтайтын келесі критерияларды атап көрсетуге болады:

басқару құрылымы мен қызметкерлердің қызметтерінің бағыттары, мазмұны және нәтижесі
басқару құрылымдары мен оның қызметкерлерінің шешімдерді заңға сәйкес қабылдауы,
басқару қызметінің басқару объектілерінің дамуына жағдай жасауы, яғни басқару
басқару шешімдерін адамдардың мақсаттарымен қажеттіліктеріне бағытталуы;

еңбек коллективін демократиялық басқару арқылы қызметкерлер еңбегінің нәтижелігі мен
басқару құрылымдары мен оның қызметкерлерінің қабылдаған шешімдері мен қызметтерінің
басқару құрылымдары мен оның қызметкерлерінің берген ақпараттарының дұрыстығы мен
Сонымен қатар мемлекеттік басқарудың тиімсіздігі адамдардың негізгі үлкен тобының
Басқару тиімділігінде көпшілік басқару субъектілері басқа пікірлерге қосылуына себепкер
Басым басқару тиімділігінің бағыты тек қана классикалық анықталуы мүмкін
Осыған орай барлық құрылымдар білуі қажет, өйткені басқару тиімділігін
Өйткен жағдайда басқару тиімділігін ортақ мақсатқа жұмылдыру барысында демократиялық
Ел мен аймақтарда басқаруға, парламент пен маслихаттарға кандидаттарды іріктеуші
Жұмысшыны таңдайтын адам ең алдымен өзіне нендей мәселелерді шешудің
1.3 Экономиканың мемлекеттік секторын басқарудағы рөлі

Қазақстан Республикасының әлеуметтік-экономикадағы мемлекеттік басқарудағы дербестілік саяси алғышарттарының қажеттілігін
Қазақстан экономикасы мемлекеттік реттеудің субъектісі болып табылады. Бұған басқару
Қазақстан Республикасы Конституциясының құрамында экономиканы басқаруды ұйымдастырудың қағидалары бар.
Бұл қағидалар Қазақстан экономикасын мемлекеттік басқарудың қазіргі жүйесінің негізін
Сапа мамандарының пікірінше, корпаративті басқару қағидаттары, яғни нарықтың
«Самұрық» мемлекеттік активтерді басқару жөніндегі “Қазақстандық холдингі”. Мемлекеттік холдингтің
Ауылшаруашылығы секторында «КазАгро холдинг» компаниясы құрылды. Мемлекет басқаның бәрін
Үкімет басшысын тағайындаған Жарлықтан көп кешікпей Президенттің «Әлеуметтік –
Жоғарыда аталған ұлттық компаниялар ортақ түптеп келгендегі мақсаты ел
Біріншісі – отын – энергетика секторының тиімділігін арттыру.
Екіншісі - өнім өндіруші компаниялардың өскелең сұранымы базасында
Үшінші – экономиканың дамуныа елеулі түрде ықпал етуге қабілетті
Төртінші. Жоғары қосылған құны бар тауарлар экспорты мен қызмет
Әрине, жоғарыда аталған мәселелер бәрін дерлік қамтыған жоқ, бірақ
Осы бағыттарда мақсатты жұмыстарды ұйымдастыру үшін «Қазына» тұрақты даму
ІІ Қазақстанда мемлекеттік басқаруды жетілдіру кезеңдері және дамыған
2.1 Мемлекеттік басқарудағы орталық атқарушы органдардың құрылымының қалыптасуы және
Мемлекеттік басқару сапасын дамытудың стратегиясы қашанда өмір мектебінен
Атқарушы биліктің орталық (республикалық) органдарын олардың қызметінің сипатына қарай
а) экономика салалары бойынша: Экономикаға; Мемлекеттік кіріс; Қаржы; Ауыл
ә) әлеуметтік – мәдениет салалары бойынша: Мәдениет, ақпарат және
б) әкімшілік – саяси қызмет бойынша: Сыртқы істер,
Қазақстан Республикасы министрліктерінің құрамында Үкімет құратын ведомстволар болады. Мысалы,
Кейбір органдардың өкілеттіктері мемлекеттің бірнеше салаларына таратылады, мысалы, Қарулы
Қазіргі кезде атқарушы биліктің орталық органдарын ұйымдастыру мен
Сонымен, Қазақстан Республикасында ұйымдық – құқықтық нысандарда қалыптасып қызмет
Қазақстан Республикасының министрліктері;

Қазақстан Республикасының агенттіктері;

Қазақстан Республикасының министрліктерінің құрылымдық бөлімшелері болып табылатын комитеттер (ведомстволар),
Орталық органдардың әдетте, тәжірибеде тұрақтанған үш буынды құрылымдары бар:
1. Қазақстан Республикасының министрлігі ммлекеттік басқарудың тиісті саласына (аясына
Министрліктерді Республика Премьер – Министрінің ұсынысы бойынша Республика Президенті
Министрлікті Республика Премьер – Министрінің ұсынысы бойынша Республика Президенті
Министрліктің жұмысына министр басшылық жасайды және министрлікке жүктелген міндеттемелердің
Министр лауазымы бойынша Қазақстан Республикасы Үкіметінің құрамына кіреді. Министрліктің
Министрлікте министрлердің орынбасарларының (вице министрлердің), сондай-ақ министрліктің басқа басшы
Министрлік өз құзыретінің мәселелері бойынша заңдарда белгіленген тәртіппен Қазақстан
Министрлік өзінің ұйымдық – құқықтық мәртебесі бойынша заңды тұлға
Министрліктің қызметін қаржыландыру тек қана мемлекеттік бюджеттен жүзеге асырылады.

Заң бойынша барлық министрліктер өзара тең болып табылады және
2. Қазақстан Республикасының агенттігі Үкімет құрамына енбейтін орталық
Агенттік тиісті мемлекеттік басқару саласына (аясына) басшылықты, сондай-ақ заңдарда
Агенттіктердің және басқа, үкімет құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдардың
Агенттіктің құрылымын оның басшысы – төраға бекітеді. Әдетте, оның
Агенттік төрағасының жанынан консультациялық кеңесші орган –алқа құрылады. Оның
Министрліктер мен өзге де орталық атқарушы органдар туралы ережелерді,
3. Қазақстан Республикасының Ұлттық қауіпсіздік комитеті, стратегиялық жоспарлау және
4. Республиканың орталық атқарушы органының комитеті тиісті орталық атқарушы
Кесте - 1

Қазақстан Республикасының орталық атқарушы

органдарының құрылымы

Ведомствоны тиісті орталық атқарушы орган басшысының ұсынуымен республика Үкіметі
Ведомство Республиканың орталық атқарушы құзыретінің шегінде арнайы атқару және
Орталық атқарушы орган басшысының ұсынуы бойынша Республика Үкіметі ведомствоның
Ведомствоның құрылымын, құзыретін және басқа мемлекеттік органдармен өзара іс
1. Сергей Александрович Терещенко үкіметі;

2. Әкежан Қажыгелдин үкіметі;

3. Нұрлан Балғымбаев үкіметі;

4. Қасым- Жомарт Кемелұлы Тоқаев үкіметі;

5. Иманғали Нұрғалиұлы Тасмағамбетов үкіметі;

6. Даниэл Кенжетайұлы Ахметов үкіметі;

7. Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов үкіметі – қазіргі уақытта қызмет
С.А.Терещенко тұсындағы орталық атқарушы органдарының яғни Президенттің бекітуімен 1993
1. ҚР ішкі экономикалық байланыстар министрлігі;

2. ҚР ішкі істер министрлігі;

3. ҚР геология және ортаны қорғау министрлігі;

4. ҚР денсаулық сақтау министрлігі;

5. ҚР сыртқы істер министрлігі;

6. ҚР ғылым және жаңа технология министрлігі;

7. ҚР мәдениет министрлігі;

8. ҚР қорғаныс министрлігі;

9. ҚР білім министрлігі;

10. ҚР мөртаңба және жалпы ақпарат министрлігі;

11. ҚР өндіріс министрлігі;

12. ҚР байланыс министрлігі;

13. ҚР ауыл – шаруашылық министрлігі;

14. ҚР халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;

15. ҚР сауда министрлігі;

16. ҚР көлік министрлігі;

17. ҚР еңбек министрлігі;

18. ҚР туризм, дене шынықтыру және спорт министрлігі;

19. ҚР қаржы министрлігі;

20. ҚР экология және табиғи ресурстар министрлігі;

21. ҚР экономика министрлігі;

22. ҚР энергетика және отын ресурсы министрлігі;

23. ҚР әділет министрлігі;

Комитеттер тізімі.

1. ҚР антимонополиялық саясат жөніндегі мемлекеттік комитеті;

2. ҚР архитектура және құрылыс жөніндегі мемлекеттік комитеті;

3. ҚР су ресурстары жөніндегі мемлекеттік комитеті;

4. ҚР мемлекеттік мүлік жөніндегі мемлекеттік комитеті;

5. ҚР жер қатынастары және жер орналастыру жөніндегі мемлекеттік
6. ҚР жастар ісі жөніндегі мемлекеттік комитеті;

7. ҚР өндірістегі жұмыс қауіпсіздігін қадағалау және тауды қадағалау
8. ҚР ұлттық қауіпсіздік комитеті;

9. ҚР статистика және талдау жөніндегі мемлекеттік комитеті;

10. ҚР төтенше жағдайлар жөніндегі мемлекеттік комиссия;

11. ҚР министрлер кабинетінің құрамындағы материалдық резервтер жөніндегі мемлекеттік
12. ҚР министрлер кабинетіндегі қаржылық бақылау жөніндегі мемлекеттік комитеті;

13. ҚР министрлер кабинетіндегі тілдер жөніндегі мемлекеттік комитеті;

14. ҚР министрлер кабинетіндегі архив және құжаттау жөніндегі басты
15. ҚР министрлер кабинетіндегі геодезия және картаға түсіру жөніндегі
16. ҚР министрлер кабинетіндегі гидрометеорология жөніндегі басты басқарма;

17. ҚР министрлер кабинетіндегі стандарттау және метрология жөніндегі басты
18. ҚР атом энергетикасы агенттігі;

19. ҚР министрлер кабинетіндегі ҚР ұлттық аэрокосмостың агенттігі;

20. Қазақ мемлекеттік ақпараттық агенттігі;

21. ҚР министрлер кабинетіндегі «Қазақстан» телерадиокешендік мемлекеттік компаниясы;

22. ҚР министрлер кабинетіндегі ҚР жоғары аттестациялық комиссиясы;

23. ҚР министрлер кабинетіндегі ұлттық патенттік ведомствосы;

Ә.Қажыгелдин (1994-1996 жж) тұсындағы үкімет құрылымы. Президенттің 1995 жылғы
Қазақстан Республикасының Конституциясының 44-бабына 3-тармақшасына сәйкес үкімет құрылымы:

1. ҚР Премьер Министрі;

2. ҚР Премьер Министрінің орынбасарлары;

3. ҚР Үкіметі Аппаратының Басшысы;

4. ҚР Ішкі істер министрлігі;

5. ҚР Геология жер қойнауын қорғау министрлігі;

6. ҚР Денсаулық сақтау министрлігі;

7. ҚР Сыртқы істер министрлігі;

8. ҚР Мәдениет министрлігі;

9. ҚР Ғылым және жаңа технологиялар министрлігі;

10. ҚР Мұнай және газ өнеркәсібі министрлігі;

11. ҚР Қорғаныс министрлігі;

12. ҚР Білім министрлігі;

13. ҚР Жастар ісі, туризм және спорт министрлігі;

14. ҚР Өнеркәсіп және сауда министрлігі;

15. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі;

16. ҚР Халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;

17. ҚР Құрылыс, тұрғын үй және аумақтарда құрылыс салу
18. ҚР Көлік және коммуникациялар министрлігі;

19. ҚР Еңбек министрлігі;

20. ҚР Қаржы министрлігі;

21. ҚР Экология және биоресурстар министрлігі;

22. ҚР Экономика министрлігі;

23. ҚР Энергетика және көмір өнеркәсібі министрлігі;

24. ҚР Әділет министрлігі;

25. ҚР Мемлекеттік мүлікті басқару жөніндегі мемлекеттік комитеті;

26. ҚР Жер қатынастары және жерге орналастыру жөніндегі мемлекеттік
27. ҚР Ұлт саясаты жөніндегі мемлекеттік комитеті;

28. ҚР Мемлекеттік шекара күзеті жөніндегі мемлекеттік комитеті;

29. ҚР Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы елдерімен ынтымақтастық жөніндегі мемлекеттік
30. ҚР Статистика және талдау жөніндегі мемлекеттік комитеті;

31. ҚР Жекешелендіру жөніндегі мемлекеттік комитеті;

32. ҚР Баға және монополияға қарсы саясат жөніндегі мемлекеттік
33. ҚР Төтенше жағдайлар жөніндегі мемлекеттік комитеті;

Нұрлан Балғымбаев (1996-1999 жж) тұсындағы үкімет құрылымы 1997
Конституцияның 44-бабына 3-тармақшасына сәйкес үкімет құрылымы:

1. ҚР Премьер Министрі;

2. ҚР Премьер Министрінің орынбасарлары;

3. ҚР Премьер Министрінің Концелярші басшысы;

4. ҚР Ішкі істер министрлігі;

5. ҚР Сыртқы істер министрлігі;

6. ҚР Ғылым министрлігі ҚР ғылыми академиясы;

7. ҚР Қорғаныс министрлігі;

8. ҚР Ауыл шарушалығы министрлігі;

9. ҚР Көлік және коммуникация министрлігі;

10. ҚР Қаржы министрлігі;

11. ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;

12. ҚР Әділет министрлігі;

13. ҚР Инвестиция жөніндегі мемлекеттік комитеті;

14. ҚР Ақпарат және қоғамдық келісім министрлігі;

15. ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлігі;

16. ҚР Экология және табиғат ресурстары министрлігі;

17. ҚР Білім, мәдениет және денсаулық сақтау министрлігі;

18. ҚР Төтенше жағдайлар жөніндегі комитеті;

19. ҚР Стратегиялық жоспарлау және реформалар жөніндегі агенттігі;

20. ҚР Тұрақты даму жөніндегі ұлттық кеңес.

Қ.Ж.Тоқаев (1999-2002 жж) үкімет тұсындағы үкімет құрылымы. Президенттің
1. ҚР Сыртқы істер министрлігі;

2. ҚР Қорғаныс министрлігі;

3. ҚР Ішкі істер министрлігі;

4. ҚР Қаржы министрлігі;

5. ҚР Әділет министрлігі;

6. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі;

7. ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;

8. ҚР Білім және ғылдым министрлігі;

9. ҚР Көлік және байланыс министрлігі;

10. ҚР Энергетика, индустрия және сауда министрлігі;

11. ҚР Денсаулық сақтау агенттігі;

12. ҚР Табиғи ресурстар және қоршаған ортаны қорғау министрлігі;

13. ҚР Экономика министрлігі;

14. ҚР Премьер – Министрінің канцеляриясы;

15. ҚР Жер ресурстарын басқару агенттігі;

16. ҚР Статистика агенттігі;

17. ҚР Стратегиялық жоспарлау агенттігі;

18. ҚР Туризм және спорт агенттігі;

19. ҚР Табиғи монополияны реттеу, бәсекелестікті қорғау және шағын
20. ҚР министрлер кабинетіндегі атом энергетикасы жөніндегі комитет;

21. ҚР министрлер кабинетіндегі орман, балық және аң аулау
22. ҚР министрлер кабинетіндегі су ресурстары жөніндегі мемлекеттік комитеті.

И.Н.Тасмағамбетов (2002-2003 жж) тұсындағы Президенттің 2002 жылғы 28
1. ҚР Ішкі істер министрлігі;

2. ҚР Ішкі істер министрлігінің Ішкі әскерлер комитеті;

3. ҚР Денсаулық сақтау министрлігі;

- ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің мемлекеттік санитарлық –
- ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің Фармация, фармацептикалық
3. ҚР Индустрия және сауда министрлігі;

- ҚР Индустрия және сауда министрлігінің Қорғаныс өнеркәсібі комитеті;

- ҚР Индустрия және сауда министрлігінің Құрылыс істері
- ҚР Индустрия және сауда министрлігінің
- ҚР Индустрия және сауда министрлігінің стандарттау, метрология
- ҚР Индустрия және сауда министрлігінің сауда комитеті;

4. ҚР Сыртқы істер министрлігі;

- Сыртқы істер министрлігінің ТМД істері жөніндегі комитеті;

5. ҚР Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігі;

- ҚР Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінің Мәдениет
- ҚР Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрлігінің Мұрағаттарды
6. ҚР Қорғаныс министрлігі;

7. ҚР Білім және ғылым министрлігі;

- ҚР Білім және ғылым министрлігінің Жоғары аттестаттау комитеті;

- ҚР Ұлттық ғылым академиясы;

8. ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі;

9. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі;

- ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің Су ресурстары жөніндегі комитеті;

- ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің Орман, балық және аңшылық
10. ҚР Көлік және коммуникациялар министрлігі;

- ҚР Көлік және коммуникациялар министрлігінің Автомобиль жолдары комитеті;

- ҚР Көлік және коммуникациялар министрлігінің Аэроғарыш комитеті;

- ҚР Көлік және коммуникациялар министрлігінің Байланыс және ақпараттандыру
- ҚР Көлік және коммуникациялар министрлігінің Көлікті бақылау
11. ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;

12. ҚР Қаржы министрлігі

- ҚР Қаржы министрлігінің Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті;

- ҚР Қаржы министрлігінің Қазынашылық комитеті;

- ҚР Қаржы министрлігінің Дәрменсіз борышкерлермен жұмыс жөніндегі комитеті.

- ҚР Қаржы министрлігінің Қаржылық бақылау комитеті

- ҚР Қаржы министрлігінің Салық комитеті.

13. ҚР Экономика және Бюджеттік жоспарлау министрлігі.

14. ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі;

- ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Геология
- ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Атом энергетикасы
- ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігінің Мемлекеттік энергетикалық
15. ҚР Әділет министрлігі

- ҚР Әділет министрлігінің нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы
- ҚР Әділет министрлігінің Зияткерлік меншік құқықтары жөніндегі
- ҚР Әділет министрлігінің Қылмыстық атқару жүйесі
- ҚР Әділет министрлігінің Тіркеу қызметі комитеті;

Агенттіктер

1. ҚР Мемлекеттік сатып алу жөніндегі агенттік;

2. ҚР Мемлекеттік материалдық резервтер жөніндегі агенттік;

3. ҚР Көші – қон және демография жөніндегі агенттік;

4. ҚР Табиғи монополияларды реттеу және бәсекелестікті қорғау жөніндегі
5. ҚР Статистика жөніндегі агенттік;

6. ҚР Кедендік бақылау агенттігі;

7. ҚР Туризм және спорт жөніндегі агенттік;

8. ҚР Жер ресурстарын басқару жөніндегі агенттік;

9. ҚР Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттік;

10. ҚР Қаржы полициясы агенттігі;

Д.К.Ахметов (2003-2007 жылға дейін) тұсындағы үкімет құрылымы. Президенттің
1. ҚР Сыртқы істер министрлігі;

2. ҚР Қорғаныс министрлігі;

3. ҚР Ішкі істер министрлігі;

4. ҚР Қаржы министрлігі;

5. ҚР Әділет министрлігі;

6. ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі;

7. ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі;

8. ҚР Білім және ғылым министрлігі;

9. ҚР Көлік және коммуникация министрлігі;

10. ҚР Энергетика және минералдық ресурстар министрлігі;

11. ҚР Денсаулық сақтау министрлігі;

12. ҚР Индустрия және сауда министрлігі;

13. ҚР Қоршаған ортаны қорғау министрлігі;

14. ҚР Экономика және бюджеттік жоспарлау министрлігі;

15. ҚР Пермьер – Министрінің канцеляриясы.

16. ҚР Статистика жөніндегі агенттігі;

17. ҚР Жер ресурстарын басқару жөніндегі агенттігі;

18. ҚР Ақпарат және байланыс агенттігі;

19. Төтенше жағдайлар жөніндегі министрлігі;

20. ҚР Мәдениет және ақпарат министрлігі;

21. ҚР Туризм және спорт министрлігі.

22. ҚР Табиғи монополияларды реттеу жөніндегі агенттігі;

23. ҚР ұлттық космостық агенттігі.

Кесте 2

Қазақстан Республикасының Үкіметінің 1992-2007 жылдар аралығындағы құрылым

№ ҚР Премьер - министрі Министрлік саны Комитет

саны Агенттік

саны

1 С.А.Терещенко (1992-1994) тұсындағы 1993 штат.

3-маусымдағы құрылым. 23 12 3

2 Ә.Қажыгелдин (1994-1996) тұсындағы 1996 19-қазандағы құрылым.
3 Н.Балғымбаев (1996-1999) тұсындағы 1997 ж. 6-қарашадағы құрылым. 13
4 Қ.Ж.Тоқаев (1999-2002) тұсындағы 1999 ж 22-қаңтардағы құрылым.
5 И.Н. Тасмағамбетов (2002-2003) тұсындағы 2002 ж 28-тамыздағы
6 Д.К.Ахметов тұсындағы (2003-2007) 2006 ж. құрылым.

17 1-1 4

7 К.ҚМәсімов (2007 жылдан бастап) тұсындағы үкіметі құрылымы. 17
2.2 Мемлекеттік басқаруды жетілдіру кезеңдері

1991 жылы тәуелсіздік алуымызбен Қазақстанда оның тұңғыш Президенті Н.Ә.
Дүниежүзілік банк, бірқатар өзге ірі халықаралық ұйымдар мен институттар
Қазақстандық қоғамтанушылар мен заңгер – құқықтанушылар, әдеттеп, жаңа мемлекеттің
1991 жылғы желтоқсанда Қазақстанның тәуелсіздік алуымен мемлекеттік басқару жүйесін
Біз оны өте күрделі жағдайда қолға алдық. Бұл кезең
Жаңа мемлекеттік билік органдарының қалыптасуы КОКП диктатының, жоспарлы социалистік
Бұл кезеңде Қазақстанда кеңестік социалистік республика моделінен президенттік басқару
Бірінші кезекте атқару билігінің жоғарыдан төмен қарай ретті негізі
Атқару билігінің жүйесін нығайтуымен бір қатарда жергілікті өкілетті органдарының
Мемлекеттік органдарды реформалаудың екінші кезеңі конституциялық реформа өткізумен және
1995 жылғы Конституция Қазақстан Республикасында Президенттік басқару нысанының орнатылғанын
Елдің қолданыстағы Конституциясы бойынша Қазақстанда атқару билігінің жүйесін республика
Мемлекеттік аппараты реформалау мақсатында осы кезеңде Қазақстан Республикасы
Мемлекеттік басқарудың реформалаудағы үшінші кезеңнің басталуы 1992 жылғы
Бұл құжатта кәсіби мемлекеттік басқару жүйесі Қазақстанның ұзақ
Алға қойылған міндеттерді орныдау мақсатында мемлекеттік органдарды қайта ұйымдастыру
“Қазақстан 2030” стратегиясының негізінде ұзақ мерзімді, орта
Мемлекеттік басқару органдарына сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес жөнінде
Қазақстан Республикасы Президентінің бастамасымен саяси партиялар мен үкіметтік емес
Мемлекеттік басқару жүйесін жетілдіру туралы Президенттің И.Ә.назарбаевтың “Жаңа
Корпоративтік басқаруды жақсарту үшін “Самұрық” құрылды және соған барлық
2.3 Басқаруды реформалауда дамыған елдердің тәжірибесі

Серпінді дамуға замануи, бәсекеге қабілетті, ашық экономикасы, демократиялық қоғамы
Әрине, бұл мақсаттарға жетуіміз үшін өзімізден көш ілгері алда
Елбасы таяуда Үкімет алдына міндет етіп қойған әкімшілік реформасы
Әкімшілік реформалардың қағидаттары мен негізгі құралдары Ұлыбритания, Жаңа Зеландия,
Орталық Еуропа елдерінде мемлекеттік басқару реформаларының оң нәтижелерге қол
Айталық, Үкіметтің құзырына мемлекет пен қоғамның даму стратегиясы, сыртқы
Осы орайда Ұлыбританияның әкімшілік реформасын үлгі ретінде де қабылдауға
Реформалаудағы озық нәтижеге қол жеткізген елдердегі мемлекеттік басқару жүйесіндегі
Негізінде шетелдерде мемлекеттік қызметшілердің жалақысы әлдеқайда жоғары.
Қорыта айтқанда осы үлгідегі тәжірибеде ұғымды тұстарын өзіміздегі
ІІІ Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік басқару тиімділігін арттырудағы мемлекеттік басқару
3.1. Мемлекеттік органдар құрылымын жетілдіру

Мемлекеттік биліктің атқарушы бұтағы да реформаланады, жетілдіріле түседі. Жолдамада
Біріншіден синистрліктер мен ведомстволар арасындағы өкілеттілік қағидаттарын заңдық
Осындай негіздегі іс – қиымл тапсырыс беруші мен
Атқарушы агенттіктер міндетті түрде мамандандырылуы тиіс, яғни нақты көрсетілген
Екіншіден - Орталық деңгейдегі мемлекеттік басқару жүйесін жетілдіру. Орталық
Үкіметтің құзырына мемлекет пен қоғамның даму стратегиясы, сыртқы және
Үшінші – Мемлекет органдар құрылымдағы қызметшілер санын біршама қысқарта
1. Кейбір штаттардағы орынбасарлық лауазымдағы штаттардың қызметі тиімді емес,
2. Мемлекеттік басқару органдарының қысқарту барысы мемлекеттік басқару
3. Ең бастысы қысқарту шаралары ең керекті яғни
Төртіншіден – Мемлекет басқару органдарының қызметкерлерінің айлық жалақысын
Мемлекеттік органдар мен әрбір қызметкердің жұмыс сапасына бағалау жүйесі
Саяси мемлекеттік қызметшілер бойынша мемлекеттік органдар қызметін рейтингтік
Сондай – ақ, жыл аяғына дейін жалақы деңгейі жоғарыда
Мұның бәрі кезең – кезеңімен жүзеге асатын болады.

Бесінші – Мемлекеттік аппараттың тұрақтылығын және басқарымдылығын арттыруға байланысты.
Статс хатшы министрліктің ішкі жұмысына ғана араласып, министрлер
Сонымен қатар құрылымдық өзгерісте Мемлекеттік органдардың қызметкерлер деңгейінің өзгеруі,
3.2 Мемлекеттік басқару қызметінің жоғары сапасына қол жеткізу

Мемлекеттік органдардың басқару жұмысының сапалық ашықтығы және олардың
Шынын айтуымыз керек, қазіргі уақытта шенеуніктердің көпшілігінің күнделікті қалыпты
Ашықтықты арттыру;

Шенеуніктер қызметіндегі саяси және әкімшілік салаларды нақты бөлу;

Шешімдер қабылдаудағы мүдделер қайшылықтарын реттеу;

Егер шенеунік жұмысын жоспарлауды үш деңгейге бөліп қарастырсақ, былай
Нақ осы деңгейде атқарушы билік арасында қайшылықтардың туындайтынын
Осы мәселелердің қатарына қалыптасқан қағазбастылықтан арылып, электрондық
Мемлекеттік органдардың қызметтік сапасына “Электрондық үкімет” бағдарламасы нәтижесінде уақыт
Сонымен қатара 4 электронды үкімет алдында түрлі міндеттер қойылуда.
Азаматтар электронды үкіметтің порталы арқылы мемлекеттік басқару органдарына
2006 жылдың 20-ақпанында “Мемлекеттік органдар үшін куәландыру орталығын құру”
Сонымен “электронды үкімет” құру шаралары интернет арқылы ақпараттандыру
Қорытынды

Тәуелсіз Қазақстанның жүріп өткен жолы мерзім жағынан көп емес.
Басқару жүйесін жаңартудың белгілі бір белесіне көтерілдік. “Қазақстан
Қазір біз өтпелі кезеңде табыспен аяқтап, дамуымыздың жаңа
Германияның канцлері Отто фон Бисмарк 19-ғасырда айтқанындай: Қауқарсыз
Мемлекеттік басқаруды жаңартуда – мемлекеттік басқару органдарына жүктелетін
Сондай-ақ үкімет құрылымын жетілдіруде олардың өкілеттіктерін анықтауда келесі
Қорыта айтқанда Қазақстанның өз дамуының жаңа кезеңіне аяқ
Сол орайда мен сіздерді алға қойған мақсаттарды қол
Пайдаланылған әдебиеттер

Сапарғалиев Ғ., Ибраева А. Мемлекет және құқық теориясы. Алматы:
Глущенко Е.В. Теория управления, М: 1992 г.

Егемен Қазақстан № 210. 02.09.06 ж. “Мемлекеттік
Егемен Қазақстан. 15.11.06. “Әлемдік стандартқа сай әкімшілік реформасы”.

Егемен Қазақстан № 184. 04.08.06 ж. ”Әкімшілік
Егемен Қазақстан № 110. 20.05.06 ж. ”Әкімшілік
Егемен Қазақстан 11.08.06 ж. “Қазақстандағы корпоративті
Егемен Қазақстан 16.12.06 ж. “Алдымен экономика”.

Егемен Қазақстан 26.06.06 ж. “Мемлекеттік қызмет мінсіз болсын”.

Егемен Қазақстан № 128 . 07.06.06 ж.
Егемен Қазақстан 18.10.06 ж. “Жаңа тұрпаттағы басқарушылар”.

Егемен Қазақстан № 94-95. 17.04.07 ж.
Егемен Қазақстан 21.02.07 ж. “ Электронды үкімет”
Казахстанская правда. 25.11.06 г. “Современное управление: диалектика
Ішкі саясат. Саясат – Policy № 6. 2005.
Президенттің Қазақстан халқына биылғы Жолдауы. “Жаңа әлемдегі Жаңа
ҚР Президентінің Актілер жинағы: ҚР Президентінің ҚР Үкіметі құрылымы
1) 1993 11-маусымдағы.

2) 1994 16 – сәуірдегі.

3) 1995 19-қазандағы №
4) 1995 18 – желтоқсанындағы.

5) 1996 14- қыркүйектегі
6) 1996 29-қазандағы
7) 1996 8-қарашадағы №
8) 1997 14-қаңтардағы №
9) 1997 4- наурыздағы
10) 1997 26-мамырдағы №3531

11) 1997 10-қазандағы №3655

12) 1997 6-қарашадағы №3741

13) 1999 22-қаңтардағы №6

14) 1999 3-наурыздағы № 80

15) 1999 13-мамырдағы № 139

16) 1999 13-қазандағы №235

17) 2000 13-желтоқсанындағы №507

18) 2001 17-қазандағы №705

19) 2002 28-тамыздағы №931

20) 2003 13-маусымдағы №1102

21) 2003 13-қыркүйектегі № 1189

22) 2003 23-желтоқсанындағы №1255

23) 2004 9-маусымдағы №1382

24) 2004 29-қыркүйектегі №1449

25) 2005 25 - ақпанындағы №1521

26) 2006 17-наурыздағы №73

Утверждена

постановлением Правительства

Республики Казахстан
Типовая структура местного государственного управления Республики Казахстан

Сноска. Внесены изменения - постановлением Правительства РК от 16
1. Областной акимат

1. Аппарат акима области

2. Департамент (Управление) архитектуры и градостроительства

3. Департамент (Управление) внутренней политики

4. Департамент (Управление) государственного архитектурно-

строительного контроля

5. Департамент (Управление) государственного санитарно-

эпидемиологического надзора

6. Департамент (Управление) здравоохранения

7. Департамент (Управление) координации занятости и социальных

программ

8. Департамент (Управление) культуры

9. Департамент (Управление) по мобилизационной подготовке,

гражданской обороне, организации предупреждения и ликвидации

аварий и стихийных бедствий

10. Департамент (Управление) образования

11. Департамент (Управление) пассажирского транспорта и

автомобильных дорог

12. Департамент (Управление) предпринимательства и промышленности

13. Департамент (Управление) природных ресурсов и регулирования

природопользования

14. (Исключен - от 27 декабря 2005 года
января 2006 года)

15. Департамент (Управление) сельского хозяйства 15-1. Департамент

(Управление) строительства

16. Департамент (Управление) финансов

17. Департамент (Управление) экономики и бюджетного планирования

18. Управление (Отдел) архивов и документации

19. Управление земельных отношений

20. Управление по развитию языков

20-1. (Исключен - от 22 сентября 2006 года N
дня первого официального опубликования)

21. Управление (Отдел) физической культуры и спорта

2. Акимат города республиканского значения, столицы

1. Аппарат акима города республиканского значения, столицы

1-1. Департамент (Управление) администрирования специальной

экономической зоны "Астана - новый город

2. Департамент (Управление) архитектуры и градостроительства

3. Департамент (Управление) внутренней политики

4. Департамент (Управление) государственного архитектурно-

строительного контроля

5. Департамент (Управление) государственного санитарно-

эпидемиологического надзора

6. Департамент (Управление) жилья

7. Департамент (Управление) занятости и социальных программ

8. Департамент (Управление) здравоохранения

9. Департамент (Управление) культуры

10. Департамент (Управление) по мобилизационной подготовке,

гражданской обороне, организации предупреждения и ликвидации

аварий и стихийных бедствий

11. Департамент (Управление) образования

12. Департамент (Управление) пассажирского транспорта и

автомобильных дорог

13. Департамент (Управление) предпринимательства и промышленности

14. Департамент (Управление) природных ресурсов и охраны

окружающей среды

15. (Исключен - от 27 декабря 2005 года
января 2006 года) 15-1. Департамент (Управление) строительства

16. Департамент (Управление) финансов

17. Департамент (Управление) экономики и бюджетного планирования 17-1.
18. Управление (Отдел) архивов и документации

19. Управление земельных отношений

20. Управление по развитию языков

20-1. (Исключен - от 22 сентября 2006 года N
дня первого официального опубликования)

20-2. Управление (Отдел) сельского хозяйства

21. Управление (Отдел) физической культуры и спорта

3. Акимат района и города областного значения

1. Аппарат акима района, города областного значения

2. Отдел внутренней политики

3. Отдел архитектуры и градостроительства

4. Отдел жилищно-коммунального хозяйства, пассажирского транспорта и
автомобильных дорог

5. Отдел занятости и социальных программ 5-1. Отдел земельных
6. Отдел культуры и развития языков

7. Отдел образования

7-1. Отдел предпринимательства

8. Отдел сельского хозяйства 8-1. Отдел строительства;

8-2. Отдел физической культуры и спорта

9. Отдел финансов

10. Отдел экономики и бюджетного планирования

4. Акимат района

(с численностью населения менее 50000 чел.)

(Раздел исключен - постановлением Правительства РК от 27 декабря
Басқарма директоры

Бас сарапшы

Сарапшы

Премьер министр

Үкімет

Премьер - Министр

орынба