Қазақ әдебиеті және З.Ахметов диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе
І-тарау. Қазақ әдебиеті және З. Ахметов
1.1. Кеңес дәуіріндегі қазақ әдебиеті
1.2. З. Ахметовтің өмірі мен шығармашылығы
ІІ- тарау. З. Ахметов және Абайтану ғылымы
2.1. Абайтану ғылымының қалыптасуы мен зерттелу тарихы.
2.2. З. Ахметовтің «Абайтану» ғылымы саласындағы еңбектері
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 61 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе
І-тарау. Қазақ әдебиеті және З. Ахметов
1.1. Кеңес дәуіріндегі қазақ әдебиеті
1.2. З. Ахметовтің өмірі мен шығармашылығы
ІІ- тарау. З. Ахметов және Абайтану ғылымы
2.1. Абайтану ғылымының қалыптасуы мен зерттелу тарихы.
2.2. З. Ахметовтің «Абайтану» ғылымы саласындағы еңбектері
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақ әдебиетінің кеңес дәуірінде өсіп-өркендеуіне өз үлесін қосқан және
Жұмыста З. Ахметовтің қазақ әдебиетіне сіңірген еңбектері және оның
Зерттеудің өзектілігі.
Біздің ғылыми жұмысымызда бүгінгі таңда зерттеу әлі де қолға
Кеңестік дәуірдегі қазақ әдебиетінің негізгі көрсеткіштері,
З.Ахметовтің қазақ әдебиетіндегі өзіндік салған сүрлеуі,
Абайтану ғылымының қалыптасуы мен дамуы,
З. Ахметовтің Абайтану ғылымындағы өзіндік қолтаңбасы.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы.
-Абайтану ғылымының өркендеп дамуындағы еңбектерді топтастырып бір жүйеге түсіру;
-Егемендік алғанға дейінгі және егемендік алғаннан кейінгі Абайтану ғылымының
Зерттеу жұмысының әдістері.
Зерттеу барысында сипаттама, жүйелеу, түсіндіру сияқты әдіс
І-тарау. Қазақ әдебиеті және З. Ахметов
1.1. Кеңес дәуіріндегі қазақ әдебиеті
Қазақ әдебиетінің өсіп-өркендеп, қанатын кеңге жайып, жан-жақты дамуындағы негізгі
Кеңестік дәуірдегі әдебиет дамуын ғылыми қорытындылауға арналған тұңғыш еңбек
1954 жылы қыркүйекте Қазақстан Жазушылары өздерінің үшінші съезін өткізді.
Отызыншы жылдардан бастап қазақ әдебиетінің қарқынды басталысы бұл кезде
Соғыс тәжірибесін жинақтауда, халық ерлігінің рухани мазмұны және оның
Осыларға жалғас қазақ әдебиетінде жаңа романдар легі дүниеге келді.
Елуінші жылдардың бас кезінде қазақ әдебиетінде өндіріс тақырыбына арналған
Осы дәуірдегі ірі шығармалардың бірі – С.Мұқановтың «Өмір мектебі»
Жастар өміріне арналған С.Шаймерденовтің «Инеш» (1953) романы, М.Иманжановтың «Алғашқы
Бұл жылдарлағы қазақ повестерінің қатарын С.Бакбергеновтың «Талғат» (1950), «Күй»
Бұл тұста С. Омаров, Б. Момышұлы, С. Шаймерденов, Б.Соқпақбаев,
Қазақ поэзиясы бұл дәуірде өзінің заман талаптарына елгезек қарайтын
Соғыс жылдары танылған Қасым таланты бұл тұста ерекше толысты.
Бейбіт еңбектің өндірістегі қимылын ондағы адамдарды жырлауда Қ.Бекхожиннің «Жезқазған
Қазақ жыры шындық сырын кең қамтыған, ойлы, суретті лирикаға
Бұл жылдар поэма жанрының да өркен жайған кезеңі болды.
Соғыстан кейінгі дәуірдегі қазақ поэмасының идеялық-көркемдік ізденістерін байытқан
Тұтастай алғанда бұл дәуір қазақ поэмасының есейтенін танытты. Ол
Қазақ драматургиясы саласындағы ізденістердің бағыт-бағдары да сол дәуірдің міндеттерінен
Осы дәуірдегі драматургиялық дамуға белсенді үлес қосқан жазушы —
Соғыстан кейінгі дәуірде ауыл шаруашылығын көтеру, ондағы еңбекті жаңаша
Әдебиет сыны мен әдебиетті зерттеу ғылымы үшін бұл дәуір
Бұл дәуірде туған күрделі еңбектер қатарында «Қазак әдебиеті тарихы»
Соғыстап кейінгі дәуірдің әдебиеті осындай қиыншылықтарға қарамастан, барлық жанрда
Қазақ әдебиетінің дамуының бір кезеңі бұл- жаңғыру кезіндегі қазақ
1958 жылғы Мәскеуде өткен қазақ әдебиеті мсн өнерінің онкүндігі,
Бұл дәуірдегі әдеби қозғалыстың басты ерекшеліктерінің бірі жазушылардың шығармашылық
Бұл саладағы жаңаша ізденістің бір үлгісін Мұхтар Әуезов көрсетті.
Мал шаруашылығын өркендету шараларын проблемалық тұрғыда көтере отырып, ондағы
Бұл жылдардағы ауыл еңбеккерлері жайлы романдарды Қазақстанда тың көтерумен
Осы жылдары роман жанрында Зейін Шашкин (1912-1966) елеулі қызмет
Бұл шығармалар әдебиетте қазіргі заман шындығын суреттеу жалаң
Бұл дәуірдің бірталай тәуір шығармалары қазақ халқы бастан кешкен
Бұл дәуірде тарихи адамдар өмірінен алынып жазылған шығармалар ішінде
Бұл дәуірде сонымен қатар Отан соғысы дәуірінің шындығы қайта
Аталған дәуірде қазақ прозасының даму тенденциясын осы сияқты көлемді
Осы жылдардағы көркем әңгімені дамытуға да осы аталған жас
Елімізде жеке адамға табынушылықты сынаумен байланысты илеологиялық шектеушілік пен
Қазақ лирикасының жаңа ізденісі әлемдік озық поэзия дәстүрімен байланысты
Қазақ поэзиясының табыстары ақындарымыздың өмірге өктем араласып, дәуірдің әлеуметтік-философиялық
«Тартыссыздық теориясының» күйреуі, жеке адамға табыну кезінің таршылығынан босау
Осы дәуірде қоғамдық дамуға кірген өзгерістер драматургиядан да қалыптасқан
Қазақ халқының ауыз әдебиетіне арналған жаңа зерттеулер оны тұтас
Бұл жылдардағы зерттеу еңбектердің, негізгі саласы Кеңестік дәуірдегі әдебиетке
Кеңестік дәуірдегі әдебиет дамуын ғылыми қорытындылауға арналған тұңғыш еңбек
Қазақ халқының ұлттық ой-санасының жүдеп бара жатқанын көрген зиялы
Бұл дәуірдегі қазақ әдебиетінде халықтық поэзияның жаңа сапаға ие
Мұның бәрі қаралып отырған дәуірдан қазақ әдебиетіңде үлкен мән-маңызы
Қазақ прозасының бұл кезеңіндегі ірі табыстарын роман жанрынан көруге
Елуінші жылдардың бас кезіндегі қазақ тарихына байланысты талқылаулар,
Қазақ-орыс қарым-қатынасының кейінгі тарихын (ХҮІІІ-ХІХ ғасырлар) Ә.Кекілбаев жазды. Оның
Қазіргі қазақ романында проблемалық сипат молайғанын ауыл өміріне арналған
Бұл дәуірдегі қазақ прозасының бір сала жстістіктерін повестің жанрлық
Бұл дәуірдегі қазақ повесінің басым көпшілігі бүгінгі заман тақырыбына,
З. Ахметовтің өмірі мен шығармашылығы
Қазақ әдебиеттану ғылымының тарихына көз жіберсек, әрбір кезеңде осы
Тілі мен діліне, діні мен тініне, дүние танымы мен
Зәки Ахметов -қазақ әдебиеттану ғылымының қалыптасу, өсуіне, өркендеуіне өлшеусіз
Ғалым қазақ әдебиеттану ғылымының барлық саласына араласқан, көп қырлы,
Зәки Ахметовті ғылыми әлемге әйгілі еткен алғашқы көлемді туындысы
Ғалымның «Қазақ өлеңі құрылысы» (1964, орыс тілінде), «Қазақ поэзиясының
З.Ахметовтің ғылыми зерттеу жұмыстарының құндылығы - қазақтың сөз өнерінің
Өлең сөздің теориясын сөз еткенде 3.Ахметов «Әдебиет теориясы, соның
Ғалымның зерттеу еңбектерін түгелдей алып қарасақ, оның ғылыми іс-әрекеттерінде
Ахметовтің өлең құрылысымен қатар туған әдебиетіміздің тарихы (Шоқан, Абай,
Бұл ғылыми еңбекте қазақ әдебиетіндегі дәстүр мен жаңашылдықтың өзара
Бүкіл саналы ғұмырын іліммен, ғылыммен өткерген көрнекті ғалым, Казақстан
Зәки Ахметовтің ғалымдық еңбектері көп саланы қамтиды. Біз бұл
Абайтану ғылымының қалыптасуы мен зерттелу тарихы
Абайтанудың арғы бастау бұлағы, қайнар көзі жайында айтқанда, алдымен
Қайғы шығып иыққа,
Қамалтпасын тұйыққа
Сергі, көңілім, сергі енді,—
дегенді қоса айтады.
Абай шығармалары әр түрлі қолжазбалар негізінде, кейде ауызша да
Бұл ауызша таралып жүрген өлең ел жадында сақталмайды, жоғалып
Бірақ Абайдың өз қаламының бедері түскен қолжазбалар бізге жетпегені,
Жоғалған порселер туралы сөз болғанда нақтылы мысал ретінде кейбір
Қазіргі кезде Абай жинағында басылып жүрген шығармалар қандай классик
Абайдың өмір жолын, шығармашылық өнерінің өзгешелігін, қыр-сырларын, сол дәуірді,
Абай заманы, ол ақындық өнерге, ағартушылық жолындағы күреске барын
Абай жас шағында Семей қаласындағы медреседе оқиғаны мәлім. Бұл
Халық мүддесі үшін күресуге бел байлап, елді, жастарды адал
Бірақ өнімді еңбек етіп, көп оқып, талмай ізденіп, өзі
Болды да партия,
Ел іші жарылды.
Әуремін мен тыя
Дауың мен шарыңды,—
деген секілді сөздерінен аңдай аламыз.
Абайдың білімін тереңдетіп, ғылымды игеруге, орыс классиктерінің шығармаларын жүйелі
Михаэлис Петербургте 60-жылдары студенттердің қозғалысын ұйымдастырушылардың бірі болғаны үшін
Тұтастай алып қарағанда Абайдың орыс әдебиетінен оқығаны, түйгені көп
Әрине, шығыс халықтарының әдеби нұсқаларына құштарлық, ынта-ықылас та көбеймесе
Абай ақын, ойшыл, композитор болып елге таныла бастаған кезде
Абай әдебиетке мүлде жаңа міндет жүктеді. Ол өз поэзиясының
Абай шын мәніндегі халық ақыны, ұлттық ақын болды. Өйткені,
Ұлы ақынды заман туғызады дейміз. Бұл ап-айқын, үйреншікті қағида
Абай сөзін тексерушілер, сынаушылар ол ғұмыр кешкен дәуірдегі қоғамдық
Абайды ойшыл, қайраткер ретінде қалайда қатып қалған қағидалардың шеңберіне
Абай шығармаларында көркемдік шарттылық та, көркемдік қиял да шыншылдықпен
Абай поэзиясы ақын өз өмір сүрген тұтас бір тарихи
Абай — қазақтың жаңа реалистік жазбаша
Абай творчествосын түгелдей алып талқылағанда, жеке шығармаларын талқылағанда да
Абайдың өлеңдері туралы айтқанда, лирикалық поэзияның өзгешелігін естен шығармауымыз
Лирикалық поэзияға жан беретін- көркемдік ойдын қуаттылығы, сезімнің оттылығы,
Ақын бейнесі әр өлеңде әр қырынан, әр түрлі көркемдік
Абай шығармаларында алдымен мейлінше мол, әр қырынан көрінетін, әрине,
Әрине, «Жасымда ғылым бар деп ескермедім», немесе «Мен жазбаймын
Халықтың ой-санасында ертеден қалыптасқан кісіні адамгершілік тұрғысынан бағалап, даралайтып
Жақсыға айтсаң, жаны еріп,
Ұғар көңіл шын беріп...
Жамандар адал еңбек қыла алмай жүр.
Ел, жұрт деген ұғымдарды Абай қалың ел, қазақ жұрты,
Ақынның поэзиядағы өз тұлға бейнесі арқылы біз оның өзі
Абайдың ақындық дарыны аса қуатты және сан қырлы. Ол-
Сап-сап, көңлім, сап, көңлім!
Саяламай, сай таппай,
Не күн туды басыңа
Күні-түні жай таппай?
Сен жайыңа жүргенмен,
Кыз өле ме бай таппай
Түн кезгенің мақұл ма?
Жан-жағыңа жалтақтай?
Өлермін деп жүрмісің,
Мұнан басқа жан таппай?
Абай поэзиясының халықтың сөз өнерімен жалғастығы, терең тамырластығы ақынның
Абайдың өзі кейбір ақындарды сынайтыны басқалармен өнер өлшесу, өзінің
Ал өзінен бұрынғы ақындарды сынағанына келсек, атын атап, анықтап
Шортанбай, Дулат және Бұқар жырау,
Өлеңі бірі- жамау, бірі-құрау.
Әттең, дүние-ай, сөз таныр кісі болса,
Кемшілігі әр жерде-ақ көрініп тұр-ау.
Абайдың сыны оларға поэзияда қолданылған әдіс-тәсілдерге, нақтылап айтсақ, өлең-жырларда
Абай өлеңдерінде қазақ поэзиясында бұрын дәл осындай мағынада айтылмаған
Абай қазақ әдебиетіндегі ұлы тұлга, маңдай алды ақын екені,
Абайдың алдындағы ірі ақындардың ең зор еңбегі деп, әсіресе,
Ақындық өнерді өзіне өмірлік зор мақсат етіп, өз өлеңдерін
Абайдың орасан зор ақындық қуат-күші өз шығармаларында қазақ
Абайдың адам мен қоғам жайындағы концепциясы- қазақ топырағындағы жаңа
Абай поэзиясындағы психологизм, әр түрлі адамдардың мінез-құлқын, психологиясын, қандай
Елді бірлікке, татулыққа шақыру- «Сегіз аяқ» өлеңінің ең күшті
Біріңді, қазақ, біріңді дос
Көрмесең істің бәрі бос-
деген үлкен қоғамдық мәні бар терең мағыналы түйінді ойын
«Қайға шығар ілімнен»- ашу мен ызаға толы өлең. Ақынның
Қызық пенен тыныштыққа
Қазақ тұрмас тұрықтап
...Түзу бол деген кісіге
Түзу келмес ырықтап,-
деп сипаттайды.
Қажет деген жерінде ақын сөз тигізетін адамдар тобын саралап,
Ал енді жалпы жұртқа қаратып айтылған:
Бірлік жоқ, береке жоқ, шын пейіл жоқ,
Сапырылды байлығың, баққан жылқың.
Баста ми, қолда малға талас қылған,
Күш сынасқан күндестік бұзды-ау шырқың,—
деген секілді сөздер халықтың қамын жеп толғанған ақынның жүрегінің
Абай халық туралы сөйлегенде, ел жайын қозғағанда кейде «қазақ»,
Еңбек ету, өнер үйренуді уағыздайтын пікірлерімен ұштастыра,
Абайдың қоғамдағы әр түрлі топтардың өкілдерін сипаттаудағы сыншылдық пікірлері
Абайдың өмірді, адамды суреттеуі барынша шыншыл да терең. Қандай
Қажет деген жағдайда көрер көзге келгірсіп, жанын аямайтындай көрініп,
Елге білім тарату, ғылымды меңгеру тақырыбы Абай творчествосында бұрын-соңды
З. Ахметовтің «Абайтану» ғылымы саласындағы еңбектері
З.Ахметов-Абай мұрасының көрнекті зерттеушісі, ғалым, педагог. Ол өзінің «Абайдың
Абай- қазақ әдебиетіндегі ұлы тұлға, маңдай алды ақын екені,
Абай шығармаларында алдымен мейлінше мол, әр қырынан көрінетін, әрине
Ғалым З.Ахметов Абайтану белестері деп 40-50жылдарда Абайдың өмірі мен
Ұстаз, білімпаз, қоғам қайраткері Зәки Ахметовтің өнегелі өмірі мен
С.Е.Маловтың жетекшілігімен 1951 жылдың 5 қаңтарында «Абай және Лермонтов»
Зәки Ахметов Абайтану мен Лермонтовтануға жаңалықты құбылыстар енгізді. Жас
Академик Зәки Ахметовтің «Поэзия шыңы- даналық» атты зерттеуінде ұлттық
Тегінде, шынайы көркем сөз туындату үшін әлеуметтік, қоғамдық құбылыстарды,
Академик Зәки Ахметовтің «ақынның жан дүниесінің жарқын сәулесіменн нұрланып
Ұлттық поэзиядағы, халықтың ой-санасындағы сұлулық пен ізгіліктен құйылып, нұрлана
Зәки Ахметов ұлттық әдебиетіміздің ғылымында қазақ өлеңі құрылысынан бірден-бір
Задында, өлең құрылысының ұлттық сипат-белгілері өзгеше. Бұл ұлт тілімен
Ахметов Зәки (1928 ж.т.)- әдебиет зерттеуші ғалым, Қазақстан Республикасы
Ғылыми-әдеби еңбегі, азаматтық өмір жолы өзінен кейінгілерге өнегеге айнаоған
Әдебиеттану ғылымында өз бағыт-бағдарын әбден анықтаған ғалым 1965 жылы
Академик З.А.Ахметов «Қазақ кеңес әдебиеті тарихының очерктері» (Мәскеу), «Ежелгі
З.А.Ахметовтің әдебиет теориясы қазақ өлең құрылысы, аударма проблемасы, т.б.
Зерделі талант, білімпаз зерттеуші ұлы Абайды танытуда да өлшеусіз
1996 жылы З.А.Ахметовтің тікелей жетекшілігімен «Әдебиеттану терминдерінің сөздігі» шықты.
З.А.Ахметов- отандық ғылымының әдебиет теориясы саласындағы ірі маман ретінде
З.А.Ахметовтің ғалымдық бейнесін тарихта қалдыратын, әдебиеттану ғылымының тарихына алтын
Тұтас әдебиет пен оны құрайтын бөлшекті бір-бірінсіз тануға болмайтынына
З.Ахметов зерттеулерінде шешімін тапқан мәселелер қазақ әдебиетінің шеңберімен ғана
Ұлы жазушы Сәбит Мұқанов былай деген:
- Өлең құрылысы туралы бұрын да аз болған жоқ.
Профессор Темірғали Нұртазин: «Өлең құрылысының нәзік құбылыстарын тамыршыдай дөп
Зерделі зерттеуші «Келдік талай жерге енді», «Жүрегім, нені сезесің»,
Асылы, Абайдың қара сөздері ұлттық прозаның, публицистикалық әдеби тілдің
З.Ахметов зерттеулерінің мәні поэтика категорияларының көркем шығармадағы тұрақты сипатын
Иә елу жылдай әдебиеттану әлемінде елімізде болған елеулі оқиғалармен
Абай мұрасы-бір халықтың рухани-мәдени өмірінің шарайнасы, жазба әдебиетінің көшбасшысы-
Зерттеуші Зәки Ахметов өз еңбегінде Абай шығармаларының азаматтық рухани-көркемдік
Академик Зәки Ахметовтің зерттеуінде проза мен ұлттық поэзиның байланысы,
Ұлт санаткері Зәки Ахметовтің әдебиет тарихы мен теориясы, ұлттық
Ол репрессияға ұшыраған Алаш қайраткерлерінің шығармашылық мұрасын бағалауда тарихи
«Сөз жинаған мың кісілік», «Сөзінің әр ширегі мың ділдалық»
Академик З.Ахметов ұлы Абайдың ақындық даналығын сонау 1949 жылдан
Академик В.М.Жирмунский Зәки Ахметовтің «Қазақ өлеңінің құрылысы» зерттеуін түркітануға
« Здесь достаточно отменить... докторскую диссертацию и ряд статей
Жалпы, Зәки Ахметовтің айтылмыш еңбегінде қазақ әдебиеті теориясының
Зәкең поэзия теориясын, өлеңтану (стиховедения) мәселелерін өмір бойы зерттеді,
Аса көрнекті ғалым деген атаққа ие қылған сондай-ақ оның
Зәки Ахметовтің тұла бойы тұнған әдемілік еді, тәні де,
Бір бойында ғылым, әдебиет, өнер тоғысқан Зәки Ахметов не
Абай шығармаларына өте сақтықпен қарайтын. Ұлы Мұхтар Әуезовпен бірге
Зәки Ахметов- ішкі мәдениеті өте жоғары, мейлінше кішіпейіл, жаны
Әділетсіздікке тап болған Зәки Ахметов, әрине, іштей қынжылды, бірақ
Зәки Ахметов- шын мәнінде творчество адамы еді. Үнемі ізденіс,
Зәки Ахметовтің адами да, ғылыми да әуелеті мол еді.
Жалпы алғанда, З. Ахметовтың қазақ әдебиетінің өсіп-өркендеуіне, жан-жақты дамуына,
«Қазақ әдебиетінің қазіргі дамуы және дәстүрі». Ал. 1978
«Поэзия шыңы-даналық». Астана: 2002
«Қазақ поэзиясының тілі». Алматы, 1970 ж.
«Основы теории казахского стиха» (монография), Алматы- 2002
«Әдебиеттану». Алматы: «Ана тілі», 1998.
«Қазақ өлең құрылысы» «монография), Аламты: 1964 ж.
«Материалы и исследования». Алматы: «Ғылым» 1998 ж.
«К вопросу изучения теории тюркского стиха», Совет. тюркология, 1972
«Роман-эпопея». Алматы: «Санат», 1997 ж.
«Абай жолы» эпопеясының поэтикасы және оның жазылуы тарихы». Алматы,
«М.Әуезовтың роман-эпопеясы». Ал. «Санат», 1997.
«Өлең сөздің теориясы». Алматы: «Мектеп», 1973.
«Абайдың ақындық әлемі». Алматы: «Ана тілі», 1995.
«О языке казахской поэзии». Алма-Ата, 1970
«Казахское стихосложение». Алматы, 1964 ж.
«Поэтика эпопеи» Путь Абая в свете истории ее создания».
«Лермонтов и Абай» Алма-Ата, 1954 г.
«Абай жолы»- тарихи шындық пен көркемдік шындық. // Заман
Мұхтар Әуезов және әлем әдебиеті: [жазушы творчествосының дүниежүзілік мәнін
Даналық тағылымы: [М.Әуезов- академик] // Абай- 1997. және т.б.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
«Қазақ әдебиеті энциклопедия». Алматы: «Білік», 1999 ж- 750 бет.
Ахметов З.А. «Қазақ әдебиетінің қазіргі дамуы және дәстүрі». Алматы:
Ахметов З.А. «Поэзия шыңы-даналық». Астана: 2002 ж.
Ахметов З.А. «Қазақ поэзиясының тілі». Алматы, 1970 ж.
Ахметов З.А. «Основы теории казахского стиха» (монография), Алматы- 2002
Ахметов З.А., Шаңбаева Т. «Әдебиеттану». Алматы: «Ана тілі», 1998
Ахметов З.А. «Қазақ өлең құрылысы» «монография), Аламты: 1964 ж.
Ахметов З.А. «Материалы и исследования». Алматы: «Ғылым» 1998 ж.
Абай энциклопедия. Алматы: «Ата мұра», 1995 ж- 720 бет.
Ахметов З.А. «К вопросу изучения теории тюркского стиха», Советская
Ахметов З.А. «Роман-эпопея». Алматы: «Санат», 1997 ж.
Ахметов З.А. «Абай жолы» эпопеясының поэтикасы және оның жазылуы
«Қазіргі абайтанудың өзекті мәселелері» (Ұжымдық монография)- Алматы: «Ғылым», 2002
Ахметов З.А. «М.Әуезовтың роман-эпопеясы». Алматы: «Санат», 1997ж.
Ахметов З.А. «Өлең сөздің теориясы». Алматы: «Мектеп», 1973 жылы-
Ахметов З.А. «Абайдың ақындық әлемі». Алматы: «Ана тілі», 1995
Ахметов З.А. «О языке казахской поэзии». Алма-Ата, 1970 г.
Ахметов З.А. «Казахское стихосложение». Алматы, 1964 ж.
Ахметов З.А. «Поэтика эпопеи» Путь Абая в свете истории
Ахметов З.А. «Лермонтов и Абай» Алма-Ата, 1954 г.
Ахметов З.А. «Абай жолы»- тарихи шындық пен көркемдік шындық.
Ахметов З. Мұхтар Әуезов және әлем әдебиеті: [жазушы творчествосының
Ахметов З.А. Даналық тағылымы: [М.Әуезов- академик] // Абай- 1997
Негимов С. «Негимов С. «Сөзде сиқыр бар, ал өлеңде
Ыбыраев Ж. Қазақ өлеңінің зергері: [әдебиетші, филология ғылымының докторы,
Зәки Ахметұлы Ахметов [Өмірбаяны мен творчествосы] // Қазақ әдебиеті-
Қасқабаев С. Академик Ахметов: (Зәки Ахметов туралы) // Егемен
Негимов С. Ғұлама ғибраты: [Академик З.Ахметовтың өнегелі өмірі мен
Сыздықова К., Әділова Ш. Теңіздің тұңғиығынан інжу терген: /Академик
Бекниязов Т. Талғамы терең ғалым: /Академик З.Ахметов 70 жаста/
60
