Жекелеген санаттағы қызметкерлердің диплом жұмысы
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе.........................................................................................................................3
І. Еңбекті қорғаудың жалпы негіздері.................................................................7
1.1 Еңбекті қорғау түсінігі және оның маңызы..............................................7
1.2 Еңбекті қорғаудың құқықтық негіздері...................................................19
ІІ. Жекелеген санаттағы қызметкерлердің еңбегін қорғау...........................26
2.1 Еңбек саласындағы әйелдердің құқықтық жағдайы............................26
2.2 Кәмелетке толмағандардың еңбегін қорғау..........................................38
2.3 Мүгедектердің еңбектік реабилитациясын құқықтық реттеу.............46
Қорытынды..............................................................................................................55
Қолданылған нормативтік құқықтық актілер.................................................59
Қолданылған әдебиеттер мен мерзімді басылымдар.......................................59
Бітіру жұмысында жасалған сілтемелер............................................................62
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 45 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
БІТІРУ ЖҰМЫСЫ
Тақырыбы: ЖЕКЕЛЕГЕН САНАТТАҒЫ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРДІҢ
ЕҢБЕГІН ҚОРҒАУ
(ӘЙЕЛДЕР, КӘМЕЛЕТКЕ ТОЛМАҒАНДАР МЕН МҮГЕДЕКТЕР)
Мазмұны
Кіріспе.........................................................................................................................3
І. Еңбекті қорғаудың жалпы негіздері.................................................................7
1.1 Еңбекті қорғау түсінігі және оның маңызы..............................................7
1.2 Еңбекті қорғаудың құқықтық негіздері...................................................19
ІІ. Жекелеген санаттағы қызметкерлердің еңбегін қорғау...........................26
2.1 Еңбек саласындағы әйелдердің құқықтық жағдайы............................26
2.2 Кәмелетке толмағандардың еңбегін қорғау..........................................38
2.3 Мүгедектердің еңбектік реабилитациясын құқықтық реттеу.............46
Қорытынды..............................................................................................................55
Қолданылған нормативтік құқықтық актілер.................................................59
Қолданылған әдебиеттер мен мерзімді басылымдар.......................................59
Бітіру жұмысында жасалған сілтемелер............................................................62
КІРІСПЕ
Зерттелетін мәселенің өзектілігі.
Қазақстан Республикасы 1990 жылы 25 қазанда Қазақ ССР-ның мемлекеттік
Конституциямен өзін әлеуметтік мемлекет деп жариялаған Қазақстан Республикасы тұлғаның
Ағзасының белгілі бір физиологиялық, психологиялық ерекшеліктеріне байланысты еңбек нарығында
Осы жекелеген санаттағы қызметкерлердің еңбегін қорғау мәселесінің өзектілігі соңғы
Мәселенің ғылыми жетілдіру жағдайы. Еңбекті қорғаудың әлеуметтік негіздерінің жеке
Қазақстан Республикасының 1999 жылы 10 желтоқсандағы «Қазақстан Республикасындағы еңбек
Қазақстан Республикасының қазіргі әрекет етуші еңбек заңнамасы кеңес үкіметінде
Осы негізінде Қазақстан Республикасының еңбек саласындағы нормативтік құқықтық актілерін
Зерттеудің мақсаты мен міндеті. Бітіру жұмысының мақсаты Қазақстан Республикасындағы
Осы мақсатқа жету үшін мынадай міндеттер қойылды:
Еңбекті қорғаудың жалпы ұғымын және оның мәнін ашу;
Еңбекті қорғаудың құқықтық негіздерін анықтау;
Өндірістегі әйелдер еңбегінің салауатты және қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз етуге
Еңбекті қорғауға байланысты кеңес үкіметінің және Қазақстан Республикасының заңнамаларын
Мүгедектердің әлеуметтік-құқықтық реабилитациясы ұғымын құқықтық санат ретінде анықтау және
Зерттудің методологиялық негізі. Зерттеудің методологиясын құқықтық құбылыстарды танудың диалектикалық
Зерттеудің теоретикалық негізін құқық, философия, экономика, социология, физиология, психология
Зерттеудің теоретикалық және тәжірибелік маңызы. Зерттеудің теоретикалық маңызы –
Бітіру жұмысының құрылымы мен көлемі кіріспеден, екі бөлім, бес
І. Еңбекті қорғаудың жалпы негіздері
1.1 Еңбекті қорғаудың түсінігі және оның маңызы
Қазақстан Республикасында адамдардың еңбегі мен денсаулығы мемлекетпен қорғалады. Еңбекті
Қоғамдық қатынастардың түрлі жақтарын қамтитын күрделі әлеуметтік-құқықтық санат бола
Еңбек заңнамасы еңбекті қорғау ұғымына келесідей анықтама беріп отыр,
Шындығында да, еңбекті қорғау әр түрлі шаралардың, соның ішінде
Еңбек құқығында қалыптасқан «еңбекті қорғау» ұғымы екі түрлі жағынан
Қауіпсіздік пен гигиена талаптарына жауап беретін еңбек жағдайына құқық
Тар мағынада еңбекті қорғау еңбектің қауіпсіз және қолайлы жағдайларын
Еңбекті қорғау саласындағы ұлттық саясат кәсіподақтар мен жұмыс берушілерді
өндірістік қызмет нәтижелеріне қатысты алғанда қызметкерлердің өмірі мен денсаулығының
қызметкерлердің өмірі мен денсаулығына өндірістік факторлардың зиянды әсерінің қайтымсыз
қызметкердің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарына сай еңбек
нормативтік құқықтық актілерді әзірлеу және қабылдау арқылы қауіпсіздігі және
еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау мәселелерін мемлекеттік реттеу;
уәкілетті орган, оның аумақтық бөлімшелері және жұмыс берушілер мен
еңбек қауіпсіздігінің және еңбекті қорғаудың жай-күйі туралы ақпараттың жариялылығы,
мемлекеттік бағдарламаларды қаржыландыруға, нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуге, еңбек қауіпсіздігі
қызметкерлер өкілдерінің еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау жөніндегі мемлекеттік
Еңбекті қорғауға құқығы барлар: меншіктің және шаруашылық жүргізудің әртүрлі
Халықаралық шарттар мен келісімдер негізінде Қазақстан Республикасының азаматтары мен
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғауды мемлекеттік басқару республикада мемлекеттік
Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы нормативтік
еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік, салалық (секторлық)
еңбек жағдайларын, қауіпсіздігін және еңбекті қорғауды әзірлеу мен жақсарту,
еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мониторингті жүзеге асыруға;
еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау проблемалары бойынша ғылыми зерттеулер
өндірістегі жазатайым оқиғалар мен кәсіби ауруларды есепке алудың бірыңғай
Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы заңдары
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласында қызметкерлердің құқықтары мен
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік басқару органдары
Ұйымдық –құқықтық нысанына және меншік түріне қарамастан әрбір кәсіпорында
Кәсіпорынның еңбекті қорғау қызметі белгіленген мақсаттарға сәйкес еңбек қорғауды
Жеке еңбек шартының талаптары Қазақстан Республикасының еңбек қауіпсіздігі және
Жұмыс беруші қызметкерді еңбек жағдайлары зиянды және қауіпті жұмыстарға
зиянды (ерекше зиянды) еңбек жағдайлары – белгілі бір өндірістік
қауіпті (ерекше қауіпті) еңбек жағдайлары – еңбекті қорғау
кәсіби ауру – қызметкердің еңбек (қызмет) міндеттерін орындауымен байланысты
зиянды өндірістік фактор – оның әсері қызметкердің сырқаттануына немесе
қауіпті өндірістік фактор - әсерін тигізуі қызметкердің еңбекке қабілеттілігінен
Аталған анықтамалардың мазмұнын қорыта келгенде, еңбек қауіпсіздігі және еңбек
Ұйымдарда зиянды (ерекше зиянды), қауіпті (ерекше қауіпті) және қолайсыз
Ұйымдардағы, әрбір жұмыс орнындағы еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау
Қызметкерлердің еңбек қызметі үрдісіндегі еңбек қауіпсіздігіне және еңбекті қорғауға
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау талаптарының сақталмауы өндірістегі жазатайым
Еңбекті жан-жақты қорғаудың үлкен әлеуметтік, экономикалық және құқықтық мәні
Еңбекті қорғаудың әлеуметтік мәнінің маңызы келесіде:
Қызметкердің өмірі мен денсаулығын орын алуы мүмкін өндірістік зияндардан
Қызметкердің еңбекке қабілеттілігін сақтауға бағытталған.
Қызметкердің мәдени-техникалық өсуіне жәрдемдеседі, себебі лас, ауасы тар өндірістік
Еңбекті қорғаудың экономикалық мәнінің маңызы келесіде:
қызметкердің еңбек өнімділігінің өсуіне жәрдемдеседі. Ал ол өз кезегінде
әлеуметтік сақтандыру қорын үнемдеуге және жұмыс уақытын жоғалтуды қысқартуға
Еңбекті қорғаудың құқықтық мәнінің маңызы келесіде:
Ол еңбек жағдайының ауырлығын, әйел ағзасының физиологиялық ерекшеліктерін, оның
Азаматтың құқықтық мәртебесі оның еңбек қорғауға негізгі құқығын және
Еңбекті қорғау бойынша мәселелер еңбек ұжымы мен профкомның әкімшілікпен,
Еңбекті қорғау қызметкер мен жұмыс беруші арасындағы еңбектік құқықтық
Еңбекті қорғау түсінігі және оның маңызы бөлімі бойынша
Еңбекті қорғау қоғамдық қатынастардың түрлі жақтарын қамтитын күрделі әлеуметтік-құқықтық
Қазақстан Республикасының заңнамасы еңбекті қорғау ұғымына мынадай анықтама беріп
Еңбекті қорғау ұғымы кең және тар мағынада қарастырылады.
Кең мағынада аталған санат ретінде құқықтық, әлеуметтік-экономикалық, ұйымдастырушылық-техникалық, санитарлық-гигиеналық,
Тар мағынада еңбекті қорғау еңбектің қауіпсіз және қолайлы жағдайларын
1.2 Еңбекті қорғаудың құқықтық негіздері
Еңбекті қорғауды құқықтық реттеуде еңбек заңнамасының еңбекті қорғау бойынша
Қазақстан Республикасы Конституциясының 1-бабының 1-тармағында «Қазақстан Республикасының ең қымбат
Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заңының 7-бабы 1-бөлігінің
Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі қағидалары
Еңбекті қорғау туралы нормативтік құқықтық актілерді жетілдіру жөніндегі мәселені
Біздің ойымызша, мұндай актілерді бірнеше мемлекеттік органдар бірігіп жасауы
Әрине жұмыс беруші өз деңгейінде қызметкерлердің еңбегін қорғау жөнінде
Сондай-ақ аталған нормативтік актінің құрамына кәсіпорындардың әрбір жұмыс орнындағы
Еңбекті қорғау саласындағы нормативтік актілердің ішінде бүгінгі күні 1997
Берілген заңға тәуелді актінің мазмұнынан көріп тұрғанымыздай, оның ұйымдарда
Қазақстан Республикасының «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы» Заңында
Жұмыс берушінің қызметкерлерді салауатты және қауіпсіз еңбек жағадйларымен қамтамасыз
Кәсіпорындардың, ал дәлірек айтсақ жұмыс берушінің еңбектің салауатты және
Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заңының «Еңбек нормалары»
Қазақстан Республикасында еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бір
№148 Конвенция ерекше көңіл бөлуді қажет ететін ережелерді қамтыған:
Сонымен, аталған халықаралық құжаттар ратификациялаған мемлекеттерге еңбекті қорғау саласында
Еңбекті қорғаудың құқықтық негіздері бөлімі бойынша мынадай қорытынды жасауға
Қазақстан Республикасының заңнамасының әрбір адамға қауіпсіз еңбек жағдайына кепілдік
Заң актілерінен көрініс тауып отырған еңбекті қорғау саласындағы ережелер
ХЕҰ деңгейінде қызметкерлердің еңбегін қорғауға қатысты бірқатар нормативтік құқықтық
ІІ. Жекелеген санаттағы қызметкерлердің еңбегін қорғау
Еңбек саласындағы әйелдердің құқықтық жағдайы
Қазақстан Республикасы Констиутциясының 24-бабының 2-бөлігіне және «Қазақстан Республикасындағы еңбек
Мұндай негативті реформалауға көбінесе еңбек саласы ұшырады. 1999 жылдың
Кейбір мамандардың бағалауы бойынша 2006 жылы халық шаруашылығында жұмыспен
Әйелдердің еңбек қауіпсіздігі мен еңбек қорғау саласына мемлекет пен
2001 жылы Қазақстанда әйелдер арасындағы өндірістік жарақаттың төрт мыңға
Әйелдерге тек еңбек етуге ғана емес, сондай-ақ бұл құқығын
Жұмысшы әйелдердің ерекше бір санаты – бұл жүкті әйелдер
Аталған нормалар кеңестік заңнамада алғашқы қабылданған сәттен айтарлықтай өзгерістерге
Қазақстан Республикасында әйелдерге жүктілігі мен босануы бойынша босанғанға дейін
Заң шығарушының әрекеттері халықаралық құқық нормаларымен кейбір тұстарда келеді
Жоғарыда айтылған барлық шаралар стратегиялық маңызды болып табылады. Өйткені
Солтүстік Қазақстанда соңғы 10 жылдың ішінде туу екі есеге
Әйелдердің үкіметтік емес ұйымдары еңбектік және әлеуметтік заңнаманың гендерлік
«Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заңға сәйкес қазақстандық әйелдер бала
«Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заңы әйелдің жүктілігі мен босануы
«Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заңында жүктілігі мен босануына байланысты
«Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заңында әйелдердің толық емес жұмыс
Осыған байланысты «әйелдердің еңбекке құқығы» ұғымында қандай мазмұн жатқанын
____________________________
*ОБСЕ есебінен
Қазіргі заманның көрінісі ретінде бүкіл әлемдегі әйелдердің еңбек белсенділігінің
Бұл, өз кезегінде, әйелдер еңбегін ерекше әлеуметтік-құқықтық санат ретінде
Зерттеу объектісі ретінде әйелдер еңбегін бөле отырып, пәні жағынан
Теоретикалық көзқарас бойынша әйелдер еңбегі еңбек түрлерінің бірі. Ол
Еңбек процесі өзінің мазмұны жағынан, біріншіден, еңбек құралдарының, еңбек
Әйелдер еңбегі саласындағы шешілмеген сұрақтардың көбеюі ХЕҰ-ын құруды негізгі
Әйелдер еңбегін реттеу және ұйымдастыруға байланысты зерттеулер мен ұсыныстар
Біріншісі, әйелді өндірісте қамқорлықпен және ерекше көңілмен қоршауды
Екіншісі, керісінше әйел мен ер адамның арасында ешқандай айырмашылыққа
Халықаралық еңбек бюросы бірінші және екінші концепциялардың негізгі қағидаларын
Әйелдерді қамқорлыққа алатын және олардың еңбегін регламенттейтін заңдардың көп
Көптеген жылдар бойы және осы күнге дейін жоғарыда аталған
Еңбекті қорғау салалық институтының өте маңызды және көлемді нормалар
Сонымен, әйелдер еңбегін қорғау деп - әйелдер еңбегінің қауіпсіз
Әйелдердің еңбегі, ең бірінші, еңбек құқығының жалпы нормаларымен қорғалады.
Аталған құқытық шаралар кешеннің мақсаты - әйелдерге кәсіби қызметі
Сәйкесінше, әйелдер еңбегін қорғау бір-бірімен өзара байланысты және ажырамайтын
әйелдер еңбегін жалпы қорғау;
әйел ағзасының физиологиялық ерекшеліктері мен ана болу функциясын ескеретін
Әйелдер еңбегін әлеуметтік-құқықтық қорғаудың пайда болуы және кейіннен еңбек
Әйелдер еңбегін ерекше қорғаудың құқықтық мәні – ол тек
Әйелдер еңбегін ерекше қорғауға алу – бұл тек жергілікті
Мұндай заңнамаға қарсы дәлел ретінде мынадай жағдайлар келтірілді: экономикалық
Расында да, қорғау заңнамасын қолдайтын немесе оған қарсы шығатын
Әйелдер еңбегін қорғауды «әйелдер еңбегін ерекше қорғау» деп атау
Әйелдерге қатысты әрекет ететін еңбекті ерекше қорғау еңбекті қорғаудың
Әйелдер еңбегін ерекше қорғау құқығының субъектісі ретінде тек жұмыс
Заңнамамен әйелдер еңбегінің жағдайларын жүйелі түрде зерттейтін және әйелдер
Өндірістегі жұмыста әйел өндірістік зияндардың (шу, тербеліс, жоғары және
Еңбек құқығындағы әйелдер еңбегін қорғайтын құқықтық нормалардың мазмұнына қатысты
Сондықтан әйелдердің еңбегін қорғауды кең және тар мағынада қарастыру
Сонымен, әйелдердің еңбегін ерекше қорғау құқығы:
жеңілірек жұмыс алу мүмкіндігін;
жүктілігі мен баланы емізу кезінде толық жалақысы сақтала отырып,
әйелдер еңбегіне байланысты белгіленген нормалардағы жеңілдіктер мен құқытарды ұсынуды
Еңбек саласындағы әйелдердің құқықтық жағдайы бөлімі бойынша мынадай қорытынды
Адамзат тіршілігінің барысында еңбек оның негізгі нысаны және дамуының
Жалпы еңбектің құрамдас бөлігі бола отырып, әйелдер еңбегі жалпы
Субъективті факторларға әйелдер қоғамының өз ішінде еңбекке қажеттіліктерінің болуы,
Әйелдер еңбегін қорғау әйелдердің өндірістегі қалыпты және қауіпсіз
Әйелдер еңбегін қорғау жүйесінің маңызды әлеуметтік-құқықтық мәні бар, себебі
Әйелдер еңбегін құқықтық қорғау екі негізгі, өзара байланысты бөліктерден
Кәмелетке толмағандардың еңбегін қорғау
Кәмелетке толмағандар әлеуметтік-жастық топ ретінде қоғамның ең динамикалық бөлігі
Жастар, соның ішінде кәмелетке толмағандар, ұзақ уақыт бойы
Қазіргі таңда әрекет етуші заңнамада он сегіз жасқа дейінгі
Кәмелетке толмағандардың сана-сезімнің қоғамдық және еңбектік белсенділігінң, сонымен қатар
Кәмелетке толмағандардың бірқатар маңызды мәселелердің нақт-әлеуметтік, сонымен қатар теоретикалық
Жастардың әлеуметтік-экономикалық жағдайының деңгейін анықтайтын негізгі фактор ретінде еңбек
Құқық кәмелетке толмағандардың тек жасының және психикалық дамуының
Еңбек қызметіне араласуы кәмелетке толмағандардың өміріндегі жаңа саты іспеттес:
Еңбектік құқық субъектілік азаматтардың, соның ішінде кәмелетке толмағандардың
Еңбек саласындағы кәмелетке толмағандармен қатынастарды құқықтық реттейтін КСРО кезінде
Кәмелетке толмағандардың еңбегін қорғау саласындағы нормативтік құқықтық актілер КСРО
Келесі 60-шы жылдары жасөспірімдерді жұмысқа орналастыруды реттейтін нормативтік
70-ші жылдардың басы одақтас республикалар үшін еңбек туралы заңдар
Бүгінігі күні Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес кәмелетке толмағандар
Қазақстан Республикасынның «Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы» Заңының
КСРО кезіндегі кәмелетке толмағандармен еңбек қатынастарын құқықтық реттеудің ерекшелігі
Қазақстан Республикасының әрекет етуші заңнамасын сәйкес, соның ішінде Қазақстан
Кәмелетке толмағандардың еңбегін реттеу және оны қорғау мәселелеріне Халықаралық
Халықаралық еңбек ұйымы кәмелетке толмағандармен еңбекті және еңбек қатынастарын
Қазақстан Республикасы ХЕҰ-ның кәмелетке толмағандармен еңбек қатынастарын реттейтін кейбір
Кәмелетке толмағандардың еңбегін қорғау бөлімі бойынша мынадай қорытынды
КСРО-ның жан-жақты жүйесі кәмелетке толмағандардың тәрбиеленуі, құқықтық қорғалуы рухани
КСРО кезіндегі жиналған тәжірибеден бас тартпай, құқықтық мирасқорлық ретінде
Қазақстан Республикасында қабылданған кәмелетке толмағандармен еңбек қатынастарын реттеу тәртібін
ХЕҰ-ның деңгейінде кәмелетке толмағандардың еңбегіне қатысты бірқатар нормативтік құқықтық
Мүгедектердің еңбектік реабилитациясын құқықтық реттеу
Қазақстан Республикасының мемлекеттік егемендігінің қалыптасуы мен заңшығарушылық-құқықтық базаның құрылу
Мүгедектердің әлеуметтік-құқықтық реабилитациясына байланысты мәселе көпжақты және тек бірқатар
Өзінің маңыздылығына, көлемділігіне қарамастан әлеуметтік-еңбектік реабилитация мәселесі не теоретикалық,
Заңгер ғалымдар әлеуметтік-еңбектік реабилитациясын құқық институтының шегінде қарастыра келе,
Бұрынғы КСРО мен алдыңғы қатардағы шетел мемлекеттерінде соңғы жиырма
Еңбекке қабілетсіздік мүгедектік анықтамасының негізі болып табылады және оның
Кейде еңбекке қабілетсіздік қандай жағдай болмасын кәсіби еңбекті орындауға
Енді бірде, керісінше, толық еңбекке қабілетсіздікке бірінші, және кейде
Үшіншілердің пікірінше, еңбекке қабілетсіздер-еңбектену міндетінен босатылғандар [36, С.68-69,71].
Егер құқыққа жүгінсек, ол еңбекке қабілетсіз, жартылай еңбекке қабілетсіз
кәмелетке толмаған балалар;
қарт адамдар;
мүгедектер.
Біздің жағдайда құқықтық қатынастың субъектісі ретінде мүгедектер болып отыр.
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы дефект, мүгедектік және еңбекке қабілетсіздік
Дефект – психикалық, психологиялық немесе анатомиялық құрылымды не функцияны
Мүгедектік – адам үшін қалыпты болып табылатын қандай да
Еңбекке қабілетсіздік – жастық, жыныстық, әлеуметтік және мәдени мән-жайларға
Еңбекке қабілетсіздік, дефект, мүгедектік әлеуметтік-еңбектік реабилитациясының бір субъектісі болып
Халықаралық және шетел тәжірибесінің талдауы мүгедекті басқа субъектілерден айыратын
Ақыл-ойдың немесе физикалық кемістік тұрақты сипатқа ие болуы керек.
Қандай да бір қызметті жүзеге асыру қабылетінің белгілі бір
Физикалық немесе психикалық (ақыл-ой) кемістіктерінің болуы тіршілік әрекетінің барлық
Біздің заңнамамен берілген «мүгедек» ұғымының анықтамасын мынадай редакцияда көрсетуге
Мүгедектердің әлеуметтік-еңбектік реабилитациясын талдау аталған саладағы бірінші ғылыми зерттеулер,
Еңбек реабилитациясының негізгі компоненті болып табылатын рационалды еңбекке орналастыруды
Қазақстан Республикасының мемлекеттік заңнамасында «Қазақстан Республикасындағы мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы
Ал біздің көзқарас бойынша, мүгедектердің еңбектік реабилитациясы келесі бағыттарды
Медико-әлеуметтік Эксперттік Комиссиялардың дұрыс еңбектік нұсқауларды анықтауы;
Кәсіби дайындық;
Оқыту, даярлау, қайта даярлауды ұйымдастыру;
Мүгедектердің еңбегін ұйымдастыру;
Жұмыс істеуші мүгедектерге ұсынылған жеңілдіктер.
Мүгедектерді жұмысқа орналасуға құқығының кепілдігі ретінде әрекет етуші
Мүгедектерді олардың келісімінсіз мерзімінен тыс жұмыстарға, демалыс күндеріндегі және
Мүгедектердің жұмыс уақытын құқықтық реттеу еңбектің қоғамдық қажетті шарасын
І және ІІ топтағы мүгедектерді толығымен, ал ІІІ топтағы
Мүгедектерді жұмысқа алуға мүдделілік туғызу үшін Қазақстандағы кәсіпорындарға қызметкерлердің
Алайда, мүгедектерді жұмысқа орналастыру саласындағы аталған кепілдіктерге қарамастан, жедел
Қарапайым кәсіпорын. Әдетте, мұндай кәсіпорындарда ІІІ топтағы мүгедектер жұмыс
Мамандандырылған кәсіпорындар. Бұл кәсіпорындарда өндірісті жоспарлау жүргізілмейді, жұмыстың және
Арнайы цех, учаскі. Оның өндірістік базасында құрылған және қызмет
Үйдегі жұмыс.
Бүгіндері мүгедектердің еңбегін ұйымдастыру нысанын реттейтін нормативтік базаның ерекшелігі
Мүгедектердің еңбегін жеңілдететін құрылғылар мен жабдықтарды құрастыру және енгізумен
Жұмысшылардың негізгі құрамына қосымша ауысым болып табылатын бригадалар құру
Қарастырылып отырған мәселемен байланысты кез келген шешімнің негізінде экономикалық
Еңбек ресурстары – бұл мемлекеттің экономикалық және әлеуметтік стратегиясының
Мүгедектердің еңбектік реабилитациясын құқықтық реттеу бөлімі бойынша келесідей қорытынды
Өзінің маңыздылығына, көлемділігіне қарамастан әлеуметтік-еңбектік реабилитация мәселесі не теоретикалық,
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымның берген анықтамасы бойынша, мүгедектік –
«Қазақстан Республикасындағы мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының
Еңбек реабилитациясының негізгі компоненті болып рационалды еңбекке орналастыру
ҚОРЫТЫНДЫ
«Адамды адам еткен - еңбек» демекші, адамзат тіршілігінің барысында
Қоғамымызда мемлекет тарапынан ерекше қорғау мен қолдауды қажет ететін
Қоғамның әлеуметтік қорғалмаған топтарына, яғни әйелдер, жасөспірімдер және мүгедектерге
Жекелеген санаттағы қызметкерлердің еңбегін қорғау мәселесін зерттеу нәтижесінде мынадай
1. Еңбекті қорғау қоғамдық қатынастардың түрлі жақтарын қамтитын күрделі
Қазақстан Республикасының заңнамасы еңбекті қорғау ұғымына мынадай анықтама беріп
Қазақстан Республикасының заңнамасы әрбір адамға қауіпсіз еңбек жағдайына кепілдік
ХЕҰ деңгейінде қызметкерлердің еңбегін қорғауға қатысты бірқатар нормативтік құқықтық
Әйелдер еңбегін қорғау әйелдердің өндірістегі қалыпты және қауіпсіз еңбек
Әйелдер еңбегін қорғау жүйесінің маңызды әлеуметтік-құқықтық мәні бар, себебі
Әйелдер еңбегін құқықтық қорғау екі негізгі, өзара байланысты бөліктерден
КСРО-ның жан-жақты жүйесі кәмелетке толмағандардың тәрбиеленуі, құқықтық қорғалуы, рухани
КСРО кезіндегі жиналған тәжірибеден бас тартпай, құқықтық
Қазақстан Республикасында қабылданған кәмелетке толмағандармен
ХЕҰ-ның деңгейінде кәмелетке толмағандардың еңбегіне қатысты бірқатар нормативтік құқықтық
Өзінің маңыздылығына, көлемділігіне қарамастан әлеуметтік-еңбектік реабилитация мәселесі не теоретикалық,
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының берген анықтамасы бойынша, мүгедектік –
«Қазақстан Республикасындағы мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының
Еңбек реабилитациясының негізгі компоненті болып рационалды еңбекке орналастыру табылады.
Қолданылған нормативтік құқықтық актілер
Қазақстан Республикасының 30 тамыз 1995 жылғы Конституциясы
«Еңбек қауіпсіздігі және еңбекті қорғау туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
«Қазақстан Республикасындығы еңбек туралы» Қазақстан Республикасының Заңы 1999 жылғы
«Қазақстан Республикасындағы мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы туралы» Қазақстан Республикасының Заңы
Қолданылған әдебиеттер мен басылымдар
1. Абайдельдинов Т.М. О генезисе трудового отношения:
2. Абайдельдинов Т.М. Стороны коллективных соглашений // Конституция Республики
3. Абрамова О.В., Коршунова Т.Ю. Правовые проблемы организации надзора
4. Абрамова О., Нуртдинова А. Защита трудовых прав работников
5. Азтаев Б. Государственная инспекция труда. – Правовой вестник.
6. Время трудиться по другому. Парламентские слушания: «Об исполнении
7. Гусов К.Н., Курилин М.Н. Международно – правовое регулирование
8. Димитрова С.А. правовые проблемы труда и занятости населения.
9. Жармахан Туякбай: «Только в прошлом году на рабочем
10. Кужемуратов С. Если к Вам пришел инспектор. –
11. Кузнецов Н.Ф., Аргунова Ю.Н. Об эффективности уголовно-правовой охраны
12. Қарақұсова Г. Еңбек қауіпсіздігін қамтамасыз ету - өзекті
13. Нургалиева Е.Н. Механизм правового регулирования труда. – Алматы:
14. Нургалиева Е.Н., Хохлов Е.Б. Проблемы трудового права
15. Нургалиева Е.Н., Сериков О.Т. Коллективно-договорное регулирование труда (на
16. Нургалиева Е.Н., Сураган Г.А. Материальная ответственность сторон трудового
17. Нурмагамбетов А.М. Рынок труда: правовые проблемы и перспективы.
18. Обсуждаем законопроект Проект. «Об обязательном страховании ответственности
19. Охрана труда. Минимальный комплект нормативных актов, необходимых для
Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов
21. Пашков А.С Проект нового трудового Кодекса // Государство
22. Создание системы управления охраной труда на национальном уровне
23. Таимбетов Б.Т. Прокуратура Алматинской области выявляет нарушения законодательства
24. Тогайбаев И.У. Практика работы по обеспечению безопасности труда.
25. Уваров В.Н. Государственная служба. – Алматы, 1996.
26. Чиканова Л.А. Организационно-правовые проблемы обеспечения безопасности труда на
Бітіру жұмысында жасалған сілтемелер
Уваров В.Н. Қазақстан Республикасының еңбек құқығы. – Алматы: ҚазГЗУ,
Травматизм на производстве в Республике Казахстан в 2003 году
Сағынтай С. Қауіпсіз жұмыс қашан болады? // Заң. –
Толкунова В.Н., Гусов К.Н. Трудовое право России. – Москва:
САПП РК, 2001, №36, ст.345.
САПП РК, 1997, №48, ст.263.
Международные документы, ратифицированные Республикой Казахстан, в сфере обеспечения прав,
Мекебаева М. Женский вопрос в Казахстане // Финансы Казахстана.
Международная защита прав и свобод человека: сборник документов. Сост.
Тленчиева Г.Д. Роль прокурорского надзора в соблюдении и применении
Концепция государственной политики улучшения положения женщин в Республике
Здоровье детей. Равенство возможностей // Бюллетень феминистской лиги. –
Здоровье детей. Равенство возможностей // Бюллетень феминистской лиги. –
Из Приказа Министра труда и социальной защиты населения Республики
Шишкан Н.М. Труд женщин в условиях развитого социализма. –
Голощапов С.А. Правовые вопросы охраны труда в СССР. –
Толкунова В.Н. Право женщин на труд в СССР. –
Женщина в меняющимся мире / Под ред. Н.М. Римашевской.
Конвенция и рекомендации принятые Международной конференцией труда, 1919-1956. –
Николаева Л.А., Кожахметова Э.г. Трудовые права женщин. -
Абрамова А.А. Охрана труда женщин (справочник по законадательству). 2-е
Голощапов С.А. Правовые вопросы охраны труда в СССР.- Москва:
Ведомости Верховного Совета СССР 1956г. №24, ст.529.
Ведомости Верховного Совета СССР от 24 декабря 1958г.
СП СССР, 1966, №3, ст.26. СП СССР, 1963г., №21,
СП СССР, 1963, №21, ст.208
СП СССР, 1966, №3, ст.26.
Коментарий к законадательству о труде / Под ред. Теребилова
Ведомости Верховного Совета СССР 1971г. №39, ст.382.
Бюллетень Верховного Суда РСФСР, 1973г., №9.
Абжанов К., Уваров В. Трудовое законадательство Казахской ССР (пособие
Бюллетень Госкомитета Совета Министров СССР «По вопросам труда и
Белов В.П., Ефимов И.Н. Тенденции развития реабилитации трудоустройства инвалидов
Ефимов И.Н. Инвалидность как вид нетрудоспособности // Врачебно-трудовая экспертиза
Ефимов И.Н. Общие критерии временной и стойкой утраты трудоспособности
Азаров Е.Г., Козлов А.Е. Личность и социальное обеспечение в
