TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

Жоспар - www.topreferat.com.kz

Глоссарий

Кіріспе

I-тарау. ГААТ/ДСҰ-ның құрылуының теориялық алғышарттары және оның ұстанымдары.

1.1. ГААТ-тың құрылу тарихы мен оның негізгі принциптері.

1.2. ГААТ-тың іс-әрекетінің және ДСҰ-ны құрудың нәтижелері.

II-тарау. Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға ену процесі.

2.1 ДСҰ-ға енудің мақсаты мен барысы.

2.2. ДСҰ-ға енуден кейінгі ел экономикасына тигізетін зардаптарын бағалау.

2.3. Қазақстанның ДСҰ-ға қатысуынан түсетін артықшылықтары.

III-тарау. Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің проблемалары мен перспкетивалары.

3.1. Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің проблемалары.

3.1. Қазақстанның ДСҰ-ға ену перспкетивалары.

3.3. Келіссөздердің басты кезеңдері және ену процесінің ағымдағы күйі.

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер мен мақалалар

Қосымша мәліметтер

Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: 64 бет
Пәні: Соңғы қосылған дипломдық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ

Жоспар

Глоссарий

Кіріспе

I-тарау. ГААТ/ДСҰ-ның құрылуының теориялық алғышарттары және оның ұстанымдары.

1.1. ГААТ-тың құрылу тарихы мен оның негізгі принциптері.

1.2. ГААТ-тың іс-әрекетінің және ДСҰ-ны құрудың нәтижелері.

II-тарау. Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға ену процесі.

2.1 ДСҰ-ға енудің мақсаты мен барысы.

2.2. ДСҰ-ға енуден кейінгі ел экономикасына тигізетін зардаптарын бағалау.

2.3. Қазақстанның ДСҰ-ға қатысуынан түсетін артықшылықтары.

III-тарау. Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің проблемалары мен перспкетивалары.

3.1. Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің проблемалары.

3.1. Қазақстанның ДСҰ-ға ену перспкетивалары.

3.3. Келіссөздердің басты кезеңдері және ену процесінің ағымдағы күйі.

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер мен мақалалар

Қосымша мәліметтер

Глоссарий

ГААТ – Тарифтер мен сауда жөніндегі бас келісім

ДСҰ - Дүниежүзілік Сауда Ұйымы

БҰҰ – Біріккен Ұлттар Ұйымы

ХВҚ - Халықаралық Валюталық Қор

ЕО –Европалық Одақ

ВАК - Ведомствоаралық комиссия

ТМД – Тәуелсіз мемлекеттер достастығы

ТҰК – Трансұлттық корпорациялар

СТТ - Саудадағы техникалық тосқауылдар

ЕурАзЭҚ – Еуразиялық Экономикалық Қауымдастық

ЖІӨ - Жалпы Ішкі өнім

КІРІСПЕ

Қайта құрудың басталуымен Қазақстанда жарияланған ашық экономиканы құруға қатысты
Бітіру жұмысының басты мақсаты – ГААТ ұстанымдары мен механизміне
Қазіргі кезде Қазақстанның 1995 жылдың 1 қаңтарынан бері Тарифтер
Берілген бітіру жұмысының құрылымы 3 тараудан және осы мәселеге
Еңбектің 2-тарауы Қазақстанның ДСҰ-ға ену процесімен байланысты. Осыған орай
Бітіру жұмысының 3-тарауы тікелей Қазақстанның ДСҰ жүйесіне қосылу проблемасымен
Осы еңбекті жазу барысында ГААТ/ДСҰ жүйесінің қызмет ету проблемаларына,
Ең алдымен, А.И.Магомедова мен Е.З.Хасановалардың 1992 жылы
Экономика ғылымдарының кандидаты С.В.Чернышевтың 1991 жылы РФ
Монографиялармен қатар осы дипломдық еңбекте мерзімдік баспалардың материалдары қолданылған
Пайдаланылған әдебиеттердің толық тізімі еңбектің соңында келтірілген.

1-тарау. ГААТ/ДСҰ -ның ҚҰРЫЛУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ АЛҒЫШАРТТАРЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ ҰСТАНЫМДАРЫ.

1.1. ГААТ-тың құрылу тарихы мен оның негізгі ұстанымдары.

Халықаралық саудалық қарым-қатынастар саласында қалыптасқан қазіргі жағдайды толығымен елестету
1929-1933 жылдардағы “Ұлы күйзеліс” макроэкономикалық саясат
1944 ж. Бреттон-Вудстегі (АҚШ) БҰҰ-ның валюта-қаржылық конференциясында халықаралық
Саудалық қарым-қатынастарды халықаралық реттеудің талпыныстары екінші дүниежүзілік соғысқа дейін
Соғыстан кейінгі кезең әмбебап Халықаралық Сауда Ұйымын (ХСҰ) құруға
Бастапқыда Келісімнің мәтіні үш бөлімнен құралатын. I-бөлім екі баптан
ГААТ ХСҰ Жарғысын талқылау шеңберінде жүргізіліп жатқан тарифтік келіссөздердің
Алайда ХСҰ-ны құру жөніндегі әрекеттер табысқа жетпейтіндігі анықталғаннан кейін
ГАТТ-тың Жоғары Органы ретінде Келісуші Тараптардың Сессиясы белгіленген болатын.
Сессиялар, әдетте, жыл сайын жиналып отыратын, әрбір қатысушы-мемлекет оларда
Келісуші Тараптар Сессиясы норма шығару қызметтерін орындайды.

ГААТ-тың Жоғарғы органы Келісімнің ережелеріне қатысты беделді түсініктемелер берудің
1954 жылы 1948 жылдың наурыз айынан бастап әрекет еткен
1951 жылы Сессияаралық комитет құрылған болатын, оның міндеттеріне Сессияның
Аталмыш Кеңес жылына тоғыз рет Шұғыл мәселелерді шешу мен
ГААТ-тың қызметі басталған сәтінен бастап нақты проблемаларды зерттеу мен
Ерекше мәнге сарапшылар әділ-қазылары ие, ол да ГААТ-тың ұйымдық
1965 жылы осы кезге дейін орын алған Жауапты Хатшы
Бас директор Хатшылықтың басында тұрады және осы органның қызметін
Осылайша, Сауда мен тарифтер жөніндегі бас келісім көптараптық үкіметаралық
Сонымен қатар тағы да айта кететін нәрсе, ГААТ-тың дамуының
ГААТ-тың келісімшарттық жүйесі өзіне негізделумен құрылатын бастапқы шарты болып
- саудада кемсітпеу, ол бір жағынан экспорттық, импорттық және
- көбінесе сандық шектеулерді немесе соған ұқсас шараларды емес,
- кедендік тарифтерді мерзімді түрде жүргізіліп отыратын көптараптық саудалық
- саудалық-саяси жеңілдіктерді ұсынудағы өзаралық;

- саудалық дауларды кеңес берулер мен келіссөздер жүргізу арқылы
Жоғарыда келтірілген ұстанымдар, сондай-ақ өзге түрдегі негізін қалаушы ережелер
Барынша ықпал ету режимі. Келісімде басты сипатқа ие
І-бапта түсініктемеленген барынша ықпал ету режимі шүбәсіз сипатқа ие,
ГАТТ-та барынша ықпал ету режиміне қатысты бірқатар айрықшалықтар көрсетілген.
Ұлттық режим. Ұлттық режим ұстанымы ГААТ-тың ІІІ-бабында келтірілген, ол
Кедендік-тарифтік реттеу. ГАТТ-ты құру кезінде қатысушы-елдердің экспорты мен импортын
ГАТТ-та кедендік-тарифтік саясатты көптараптық негізде реттейтін бірқатар ережелер берілген.
II-баптың жалпы түрінде қатысушы-елдердің тарифтік жеңілдіктердің тізімін келісуі тиіс
V-бапта әрбір қатысушы елдің аймағы арқылы транзиттің еркіндігін жариялайды
Демпингке қарсы және өтемақылық баждар. ГАТТ-тың VI-бабында демпинг
ГАТТ-тың VI-бабына сәйкес өтемақылық баж импортталатын таураларға солар шығарылатын
Кедендік бағалау. VII-бабы кедендік баждарды жинауға арналған тауарларға қатысты
Мөлшерлік шектеулер. ГАТТ-тың XI-бабына сәйкес ортақ ереже болып
Демеуқаржылар. ГАТТ жалпы алғанда өндірісті, сондай-ақ экспортты демеуқаржыландыру тәжірибесін
Біріншіден, әрбір қатысушы-ел сауда ауқымына тікелей (экспортты демеуқаржыландыру) немесе
ГААТ-тың өзге баптарындағыдай негізделген үлестің шамасын бағалауға арнап алдыңғы
Демеуқаржыларды заңсыз түрде пайдалану үшін ГААТ белгілі түрдегі шараларды
Жекелеген тауарлардың импортына қатысты төтенше шаралар. ГАТТ-тың XIX-бабында
Кедендік одақтар және еркін сауда-саттық өңірі. ГАТТ-тың XXIV-бабында Келісімнің
ГААТ-қа негізделумен және едәуір мөлшерде ГААТ-тың бастамасымен Кедендік ынтымақтастық
1.2. ГААТ-тың іс-әрекетінің және ДСҰ-ны құрудың нәтижелері.

ГААТ құрылған сәттен бері алғашқы үш онжылдық бойы оның
Алайда кедендік тарифтердің төмендеуімен қатар әлемдік сауда-саттықта елеулі құбылыс
80-шы жылдардың басында ГАТТ органдарының отырыстарында сондай-ақ зерделік меншік
«Жаңа проблемалар» деген атауға ие болған жоғарыда аталған
ГААТ үшін дәстүрлі ауыр тақырып ретінде ауылшаруашылық өнімдерінің саудасы
Бас келісімнің құрылу сәтінің алғашқы кезеңінде-ақ АҚШ ұлттық заңдарға
Осылайша, кейбір сәтсіздіктерге қарамастан, Тарифтер мен сауда жөніндегі басты
Алайда, қол жеткізілген келісімдер халықаралық сауданың жаңа жүйесінің заңдық
ДСҰ-ны құру туралы шешім қабылдаумен, Келісуші Тараптар келесі жалпы
ДСҰ-ны құрудың басты мақсаты – ГААТ-тың ескі, ыдыраған жүйесін
ДСҰ-ны құру туралы келісім ГААТ шеңберіндегі көптараптық саудалық келіссөздердің
ДСҰ жүйесі келесі қызметтерді орындауға бейімделген:

- ол мүше-елдердің үкіметтерінің сауда-саттықтағы әрекетін реттейтін көптараптық негізде
- ол не ұлттық рыноктарды ашу арқылы, не ережелердің
- ол ДСҰ мүше-елдерінің үкіметтеріне өзара дауларды шешуіне мүмкіндік
ДСҰ құрылғанға дейін ГАТТ жүйесіне 125 мемлекет енетін, олардың
Сонымен қатар, әртүрлі себептермен сыртқары қалған 25 ел де
ДСҰ-ның құрылымына тоқталып кетелік.

Орналасқан жері: Женева, Швейцария

Негізі қаланған уақыты: 1995 ж. 1 қаңтары

Құрылуы: Уругвай раундысы келіссөздерінің қортындылары бойынша (1986-94)

Мүшелігі: 149 ел (2005 жылдың 11 желтоқсан айына қатысты)

Бюджеті: 175 млн. швейцар франкі (шамамен 145 млн. АҚШ
Хатшылығының штаты: 635 қызметкер

Басшысы: бас директор (Паскаль Лами)

ДСҰ-ның жоғарғы басқарушы органы болып Министрлер конференциясы табылады. Ол
Ұйымның қызметін ағымдағы басқару келісім мен министрлік шешімдердің орындалуына
Басты кеңес өзіне бағынышты төмендегі органдардың іс-әрекетін бақылайды:

- Тауарлардың саудасы жөніндегі кеңестің, ол Тауарлардың саудасы туралы
- Қызмет көрсетулердің саудасы жөніндегі кеңестің, ол Қызмет көрсетулердің
- Зерделік меншік жөніндегі кеңестің, ол Зерделік меншік құқықтарының
Жоғарыда аталып кеткен органдармен қатар ДСҰ-да жұмыстық сараптамалық топтар
ДСҰ күрделі де ауқымды механизм болып келеді, оған экономика
ДСҰ - халықаралық сауданы барынша жоғары мүмкіндікпен болжау
Қорытындылай келе айта кететін нәрсе, ДСҰ жүйесі халықаралық
II-тарау. ҚАЗАҚСТАННЫҢ ДСҰ-ға ЕНУ ПРОЦЕСІ.

2.1. ДСҰ-ға енудің мақсаты мен барысы.

ДСҰ-ның айрықша ерекшелігі болып оның өзара тиімді шарттарға, ашықтық
Кез келген елдің ДСҰ-ға енудегі көздейтін мақсаты белгілі бір
Қазақстан үшін олар келесіге негізделген:

Қазақстан ашық нарықтық экономикаға ие, әлем шаруашылығы мен оның
Қазақстан сондай-ақ өз тауараларын транзиттеуге арналған қосымша және тиімді
Қысқа және ұзақмерзімді келешекте Қазақстанның ДСҰ-ға енуі инвестицияларды тарту
Қазақстан үшін ДСҰ-ның саудалық дауларды, әсіресе Қазақстанның экспорттық тауарларына
ДСҰ-ға кірумен Қазақстан ұлттық мүдделеріне негізделумен әлемдік сауданы реттейтін
Сонымен қатар, сыртқы экономикалық саясат туралы жедел ақпарат пен
Ішкі рыноктағы алдыңғы қатарлы технологиялардың, тауарлардың, қызмет көрсетулер мен
Импорт кеңейтілгендіктен тұтынушы тауарлардың кең ассортиментіне одан да төмен
Тарифтер мен сауда жөніндегі бас келісімнің негізгі құжаттарында әлемдік
ДСҰ–ға ену рәсімінің өзі бірнеше жалпы сәттерден құралады:

1. ДСҰ Бас директорының атына өтініш алғаннан кейін Уәкілдер
2. ДСҰ-ға қатысқысы келетін елдің үкіметі мүше-елдердің сыртқы-сауда режиміне
3. Жұмыстық топ, барлық мәселелерді қарастырып шығып, Кеңеске ұсыныстары
4. ДСҰ-ның мүше-елдері баяндаманы немесе хаттаманың жобасын талқылайды, соған
Қазақстанның ДСҰ-мен өзара қатынастары осындай сұлба бойынша дамыған болатын.
Кеңес Одағына бақылаушы мәртебесі оның мерзімді негізде ГААТ-тың келісуші
1996 жылдың қаңтарында ҚР ДСҰ хатшылығына ресми түрдегі өтінімін
Өткен жылы жұмыс жандана түсті. Қазіргі кезде 15 елмен
1996 жылдың маусымында Ведомствоаралық комиссия (ВАК)
Былтырғы жыл ішінде Женевада Қазақстанның ДСҰ-ға енуіне арналған жұмыстық
Қазақстанның ДСҰ-ға енуі жайлы мәселеде Кедендік одақтың қатысушы-елдерінің көзқарастарын
ҚР үкіметінің отырысында ҚР-ның Дүниежүзілік сауда ұйымына енуіне арналған
Бір қарағанда бұл тізім қорқытып жіберуі мүмкін, алайда оған
ҚР СІМ хабарлауы бойынша келіссөздер бойынша қарсы серіктестер Еуропалық
“Келіссөздер қазақстандық рыноктарға тауарлар мен қызметтердің жеткізілу шарттарын, отандық
Бұл ретте қазақстандық “бұрында қол жеткізген келісімдерді бекітіп”
Қазақстандық делегацияның Женевада атқарған жұмысының басты қорытындысы “келіссөз процесін
Осылайша, Қазақстанның ДСҰ-ға ену жолы Ресейдің әлемдік саудаға қатысу
2.2. Ел экономикасына тигізетін зардаптарын бағалау

ДСҰ -ға енудің Қазақстанның экономикасына тигізетін зардаптарына баға беру
Қазақстан, нарықтық өзгерістер мен әлемдік шаруашылықтық байланыстарға бірігу жолына
Қазақстанның тауарларға арнап рынокқа жол ашу жөніндегі ұсыныстарын қалыптастыру.

Республиканың сыртқы саудасының тауарлық құрылымын жағымсыз деп танумен бағасы
Бұл жағдайларда экономиканың ырықтандыру мен ғаламдандыру басымдылығының маңыздылығы жағдайында,
Алайда мәселе шын мәнінде қорғауды қажет ететін және салыстырмалы
Бұл жағдайға басымдылыққа ие салалар мен өндірістерді қорғаудың қалыпты
Қазақстан тауарларына арнап нарыққа жол ашу жөніндегі тарифтік ұсыныстарды
- қолда бар өндірістік және ауылшаруашылық потенциалына негізделе
- өнеркәсіптік және ауылшаруашылық өнімінің құрылымындағы қосылған құнның арту
- Ортақ кедендік тарифтің Негізгі тізімін құрайтын Беларуссия, Қазақстан
Тауарлар бойынша келіссөздердің ағымдағы сәтінде орташа салмақталған тарифтың тұтастай
Өнеркәсіп бойынша жаңа нұсқасы бойынша қолданыстағы мөлшерлеме 7,8% жағдайында
Ауыл шаруашылығы бойынша қолданыстағы мөлшерлеме 10,5% жағдайында бастапқы орташа
Бұл ретте Қазақстан импорттық кедендік баждардың мөлшерлемелерін оның бастапқы
Қазақстанның «адвалорлық» ең жоғары мөлшерлемесі ауылшаруашылық өнімдері бойынша 90%
Ауылшаруашылық тауарларына қатысты тарифтік ұсыныстарды әзірлеу барысында оның негізін
Ауыл шаруашылығы туралы келісімге сәйкес елдер айрықша жағдайларда (әдетте,
Өнеркәсіпте экономиканың басымдылыққа ие секторларының тізіміне импорттық тарифтерді байланыстырудың
Тұтастай алғанда, тарифтік ұсыныстарды қалыптастыру кезінде шикізаттық тауарларға арнап
Қазақстан тарифтік келіссөздерді күрделі жағдайларда классикалық түрден тыс бойынша
ДСҰ бойынша тарифтік келіссөздердің осындай классикалық емес түрде өткізілуін
Келесі жағдайға көңіл аудара кеткен маңызды: ауылшаруашылық өнімі бойынша
Импортталатын өнеркәсіп өнімдеріне қатысты импорттық кіргізу баждарының мөлшерлемелерін белгілеу
Алайда мұндай проблеманы елдің ұзақмерзімді стратегиялық өнеркәсіптік саясаты болмайынша,
Оның үстіне, Қазақстанның өнеркәсіптік саясаты өзіне төмендегі басты бағыттарды
- ішкі және сыртқы рыноктарда экономиканың өңдеу салалары өнімінің
- өнеркәсіптік экспортты әртараптандыру жөніндегі мемлекеттік жүйені құру және
- экономиканың өңдеу секторына тікелей шетелдік инвестицияларды бағыттау
- озық технологияларға, жоғары технологиялық өндірісті игеруге негізделумен экономиканың
- шикізат өндіруден бастап жоғары тауарлық әзірлікке ие
Осы бағыттардың барлығы Қазақстан экономикасының шикізаттық сипатына жол бермеу
Сондықтан басты мәселе Қазақстанның міндеттемелердің оңтайлы жинағын даярлауда ғана
2. Қазақстан Республикасының қызмет көрсетулер бойынша тізбесін құрастыру.

Қызмет көрсетулерге арнап рыноктарға жол ашу жөніндегі келіссөздер Қазақстанның
Қазақстандағы қызмет көрсетулер рыногында дамыған секторлар аздап саналуда, олардың
Қазақстан потенциалды бәсекелес секторларда – қаржылық, банктік, құқықтық, құрылыстық,
Қызмет көрсетулер саласында өздерінің тиімді түрде дамуы үшін аса
Жаңадан қалыптасып келе жатқан және өзінің құрылуында қолдау мен
БҰҰ-ның жіктемесі 104 сектордан құралған, олардың арасынан Қазақстан 53
Қызмет көрсетулер саласындағы міндеттемелер тізімі бойынша Қазақстан БҰҰ-ның Жіктемесінің
Қазақстан қызмет көрсетулердің келесі ішкі секторларындағы қызмет көрсетулердің жекелеген
3. Қазақстанның ДСҰ -ға енуімен байланысты проблемалар

ДСҰ-ға ену Қазақстан Республикасының әлемдік экономикаға бірігуге арналған стратегиялық
Қазақстанның ДСҰ-ға ену проблемасын талқылау барысында Қазақстанның өз дамуындағы
Осы уақытқа қарсы Қазақстан көптеген нарықтық реформаларды жүзеге асырып
Мемлекеттің аздаған шамада араласуымен экономиканың ашықтығының қажетті деңгейіне қол
Сонымен қатар Қазақстанның ДСҰ-да бақылаушы мәртебесіне ие болғалы тоғыс
Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға енуі жөніндегі Жұмыстық топтың 4 отырысы
Республиканың заңдарын халықаралық сауда ережелерімен үйлесімдеуде үлкен прогреске қол
Қазақстанның ДСҰ-ға қосылуы бойынша тоғыс жыл бойы жүргізілген жұмыстардың
Тауарларға рыноктарға жол ашу жөніндегі егжей-тегжейлі екітараптық келіссөздерді жүргізу
Қазақстанның ДСҰ-ға ену процесіне әсер ету тұрғысынан аса маңызды
Сонымен қатар, біз Қазақстанның экономикасы нарықты болғанымен, әлі жеткілікті
Белгілі болғандай, ДСҰ-ға ену тәжірибесінде жаңадан енетін елдердің екі
Сонымен қатар ДСҰ мүшелері кедендік тарифтің 100%-дық мөлшерлемелерін байланыстыру,
ДСҰ-ға ену туралы шешім қабылдау кезінде республиканың экономикасының дамуына
Сыртқы сауданы оң таңбалы сауда балансымен дамыту ДСҰ-даға кіруден
Қазақстан әлемдік шаруашылық пен әлемдік құрылымдарға біріккен, ашық нарықтық
Қазақстан сонымен қатар өз тауарларының транзитіне арналған жолдарға ие
Бұл Қазақстанның өңдеу өнеркәсібінің отандық тауарларымен сыртқы саудасын дамыту
Қазақстан үшін ДСҰ-ның саудалық дауларға қатысты, әсіресе ретсіз түрде,
ДСҰ-ға енумен Қазақстан ұлттық мүдделерін басшылық ретінде қолданумен әлемдік
4. Қазақстанның ДСҰ-ға мүше болуынан көретін экономикалық зардаптары

ДСҰ-ға мүше болудағы шарттардың біріне елдің сыртқы сауданы, реттеу
Үкімет сонымен қатар ДСҰ-ға ену аясы тар мақсат емес
Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің маңызды ерекшеліктерінің бірі сол – ол
Келесі заңдылықты атап кеткіміз келеді: ел неғұрлым әлсіз болған
Әрине, ДСҰ-ның әлемдік сауданы реттейтін ұстанымдары мен нормалары соншалықты
Сонымен қатар, қазіргі уақыттағы елдің ДСҰ-ға енуінің салдарынан халықаралық
Сонымен қатар, осы кезеңде де ДСҰ-ға енудің жағымсыз салдарын
Қазақстан мен ДСҰ серіктес-мүше-елдерінің құқықтарының, мүдделері мен міндеттемелерінің теңгеріліміне
Қазақстан мен келіссөзді жүргізуші-елдердің мүдделерінің теңгеріліміне қол жеткізу мақсатымен
ЕурАзЭҚ қатысушы-елдерімен рыноктардан тауарларға, капитал мен жұмыс күшіне жол
ДСҰ-ға енуге даярлану ісі халықаралық ұйымдардың тарабынан келесі салалар
Сонымен қатар Қазақстанда мемлекеттік аппарат пен кәсіпкерлік салаларға арнап
2.3. Қазақстанның ДСҰ-ға қатысудан көретін артықшылықтары.

ДСҰ-ға мүше болудың жалпы потенциалдық артықшылықтарын келесі түрде қосындылауға
-ДСҰ мүшелерімен саудалық қатынастардың дамуының болжамдалатындығы мен сенімділігі;

- ДСҰ мүшелері ие болатын құқықтарды пайдалану;

- саудалық қатынастарда үлкен қауіпсіздікті қамтамасыз ететін саудалық серіктестердің
- дауларды ДСҰ шеңберінде шешу механизміне қол жеткізу, ол
- ДСҰ-ны соның шеңберіндегі көптараптық саудалық келіссөздерде қатысу арқылы
ДСҰ-ның келісімдері мүше-елдерге сыртқы сауданы, ең алдымен бүкіл экспортты
Тоқыма мен киім-кешек бойынша келісім – қатыспайтын елдер осы
Ауыл шаруашылығы бойынша келісім – көп жағдайда қатыспайтын елдер
Демпингке қарсы әрекет, демеуқаржылар мен өтемақылау шаралары туралы келісімдер
Қорғау шаралары жөніндегі келісім – бұл Келісімнің негізгі ережелерінің
Қызмет көрсетулердің саудасы жөніндегі бас келісімге –жариялылық пен біртіндеп
Саудадағы техникалық тосқауылдар туралы келісім (СТТ) міндетті стандарттардың болуымен
ДСҰ-ға қосылу рәсімі өзара байланысқан үш процестен құралады:

1. Қосылатын елдің сыртқы сауда режимін және оның ДСҰ-ның
Бұл келесі түрде орындалады: қосылатын ел сыртқы саудалық режимі
Қазақстанның қосылуы туралы өткізіліп жатқан келіссөздердің барысында төмендегі салалар
баға құрылымын реттеудің нормалары мен тәжірибесі;

салық салу жүйелері;

жекелеген экономикалық секторлардағы, атап айтқанада, ауыл шаруашылығындағы демеуқаржылар;

шетелдік инвестициялар режимі;

төлемдік баланс;

кез келген тарифтік жеңілдіктерді, кедендік алымдарды, тарифтік салық салу
қорғау шаралары және ұлттық өндірушілерді қорғаудың өзге шаралары (демпингке
импортық лицензиялау;

экспортты реттеу;

мемлекеттік саудалық кәсіпорындар;

импорттық тауарлардың стандарттау мен сертификаттау жүйесі, санитарлық және фитосанитарлық
валютаны айырбастаумен қатысты әрекеттер;

сыртқы саудаға жататын статистика және жарияланымдар;

зерделік меншікке қатысты құқықтарын қорғау жүйесі.

2. Тауарлардың саудасы саласына қатысты міндеттемелер бойынша келіссөздер (негізінен
Бұл келіссөздерді қосылушы ел екітараптық негізде басты саудалық серіктестерімен
3. Қосылушы елдің қызмет көрсетулер саудасы саласындағы міндеттемелерін әзірлеу
Ізденуші-елдердің ДСҰ-ға қосылуының маңызды шарты болып олардың ұлттық заңдары
III-тарау. ҚАЗАҚСТАННЫҢ ДСҰ-ға ЕНУІНІҢ ПРОБЛЕМАЛАРЫ МЕН ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ.

3.1. Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің проблемалары.

Бұл жерде Қытайдың үлгісі көрнекі болып табылады: ол осы
Бірігу кері айналмайтын процеске айналды, және көп елдердің ДСҰ-ға
ДСҰ-ның басты мақсаты - әлемдік сауданы оны импорттық баждардың
Сонымен қатар, Қытай ДСҰ-дан өзара қарым-қатынастардың түрлі салаларында жеңілдіктерді
Әрине, Қазақстанның ДСҰ-ға енуінің өзіндік артықшылықтары мен кемшіліктері бар.
Сонымен қатар, әлемдік экспорттық құрылымынң талдауы көрсетіп отырғандай, онда
2004ж. алғашқы жартыжылдығында былтырғы жылдың соған сәйкес кезеңі бойынша
Бірқатар сарапшылардың пікірінше, ғаламдану (ал, ДСҰ, сөзсіз түрде,
Қазақстандық экспорттаушылардың демпингке қарсы тексерулерден (атап айтқанда, уранның экспорты,
Жоғарыда айтылып кеткендей, ДСҰ-ға ену ұзақ әзірлену кезеңін қажет
Тағы бір проблемаға аймақтық бірігу айналып келеді. Ғаламдану жағдайларында
Осылайша, қорытынды біреу: бізге асығудың қажеті жоқ, себебі
3.2. ДСҰ-ға ЕНУ ПЕРСПЕКТИВАЛАРЫ.

Сауда еркінідігі үшін күрес - өткен ғасырдың екінші жартысындағы
Дереккөзі: ДСҰ-ның 2005ж. бойынша жыл сайынғы есебі.

90-шы жылдары әлемдік сауданың көлемі жыл сайын орташа есеппен
Ғаламдану Қазақстанды да тыс айналып кетпеді. 1996ж. қаңтар айынан
Оның есесіне агрессивті сыртқы сауда саясаты бар ел үшін
Қытай ену кезінде дамушы елдің мәртебесін алғанына қарамастан (бұл
Қытайдың намысына тиетін тағы бір нәрсе, жақын арадағы 15
Осылайша, Аспан асты елінің ДСҰ-ға енуден күтіп отырған келешек
Ұзақмерзімді келешектегі артықшылықтар бұларға қарағанда көз тартарлық болып келеді.
ДСҰ-ға енудің қажеттігін посткеңестік кеңістігіндегі елдер де сезіне бастаған.
Соның нәтижесінде ДСҰ-ға енуден бұрын да бәсекеге қабілетсіз болған
ДСҰ-ға Ресейдің қосылатын уақыты да алыс емес. Қытай қосылғаннан
Дегенмен де Ресей Федерациясының мақсаты: ұйымға мүше болу. Бірақ
Көбінесе Қазақстанның ДСҰ-ға енуі уақытынан бұрын қабылданған әрекет емес
Стратегиялық жоспарлау мен реформалар жөніндегі агенттігінің төрағасы Ержан Өтембаев
ТМД саясатын үйлестіру.

Ғаламшарлық рынок ең алдымен жетекші саудалық мемлекеттер құрған аймақтық
Қазіргі сәтте ДСҰ-да АҚШ, Жапония және ЕО тәрізді жоғары
Сөйтсе де ТМД елдерінің заңнамалық-нормативтік базасы мен сауда саясатын
ДСҰ-ға енудің жағымды және жағымсыз жақтары бар.

Жағымсыз жақтары. ДСҰ-ға енудің қандай жағымсыз жақтары болады? Біз
Бұл біздің еліміздің бюджеті үшін күшті сынақ болатыны түсінікті.
ДСҰ-ға ену халық шаруашылығының кейбір салаларының толығымен жойылып кету
ДСҰ-ға қосылудың қарсыластарының пікірінше - бұл ұйым трансұлттық корпорациялардың
АҚШ басымдылықтарының қатарына сонымен қатар мемлекеттік сатып алулардағы транспаренттік
Ғаламдандыру қарсыластарының тағы бір дәйектемесі: ол елдердің барлығын Батыстың
Жағымды жақтары. Басты жағымды фактор - әлемдік рыноктарға қол
ДСҰ-ға енбесе Қазақстан түрлі экономикалық кемсіту әрекеттерінің әсеріне түсетін
Еркін сауданың оппозициясы екі қарама-қайшы идеяларға негізделеді -
Сонымен қатар, отандық өнеркәсіпке нұсқан келтірілмейтін болады, сөйтіп Қазақстан
Қазақстан үшін, біздің республикамыздың мұнай, мұнай өнімдері, табиғи газ,
Жағымсыз жақтарына келетін болсақ, кіретін елдердің тарифтерді төмендету кезіндегі
Ойымды БҰҰ Бас Хатшысының «қазіргі тынымсыз әлемде бәрінен де
3.3. Келіссөздердің басты кезеңдері және ену процесінің ағымдағы күйі.

Қазақстан ДСҰ-ға қосылу процесін 1996 жылдың қаңтар айынан бастап
Сол жылдың ақпан айында оған бақылаушы мәртебесі берілген болатын.
Қосылу процесін үйлесімдеу мақсатымен 1996 жылы Қазақстан Республикасы Үкіметінің
2003 жылдың 22 сәуірінде Оттава қаласында Канадамен тауарлар мен
2003 жылдың 23 сәуірінде Вашингтонда Америка Құрама Штаттарымен Қазақстанның
2003 жылдың 9 және 15 шіледесі аралығында Женевада
Рынокқа тауарлар мен қызмет қызмет көрсетулерге арнап жол ашу
Тарифтік ұсыныстарды талқылау жөніндегі екітараптық келіссөздер 14 елмен, және
Аталмыш келіссөздердің барысында қазақстандық тарап Болгария, Канада, Швейцария және
2003 жылдың 17-19 желтоқсанында Брюссель қаласында ЕО-мен рынокқа тауарлар
2004 жылдың 15 шілдесінде Женева қаласында Жұмыстық Топтың Бейресми
Жұмыстық Топтың осы Бейресми отырысында қабылданған Жұмыстық Топтың келешек
Жұмыстық Топтың 6-шы отырысында (2004 жылдың 4 наурызы) құжаттың
Ену процесінің ағымдағы күйін қарастыратын болсақ

Қазақстанның ДСҰ-ға ену жөніндегі келіссөздер негізінен ДСҰ Хатшылығында Женева
1. Рынокқа тауарларға жол ашу жөніндегі келіссөздерге ДСҰ-ның мүше-елдерімен
Қазақстанның тарифтік ұстанымдарының негізін импорттық кедендік баждардың мөлшерлемелерін байланыстыру
2. Рынокқа тауарларға арнап жол ашу жөніндегі келіссөздер, олардың
3. Ауыл шаруашылығы жөніндегі көптараптық арнайы келіссөздер.

Ауыр табиғи-климаттық жағдайларға, ескірген техника мен технологияға ие, өткізу
4. Жүйелік мәселелер жөніндегі келіссөздер Қазақстан заң саласында қабылдауға
2004 жылы болып өткен келіссөздер туралы

2004 жылы Қазақстан Республикасының келіссөздік командасы Қазақстанның ДСҰ-ға енуі
Мысалы, 2004 жылдың 1 мен 11 наурызы аралығында Женева
Рынокқа тауарларға арнап жол ашу жөніндегі екітараптық келіссөздер

Қазақстанның тарифтік ұсыныстарын талқылау жөніндегі екітараптық келіссөздер Жұмыстық Топтың
Рынокқа қызмет көрсетулерге жол ашу жөніндегі екітараптық келіссөздер

Қазақстанның қызмет көрсетулер жөніндегі міндеттемелер қоржынын талқылау Жұмыстық Топтың
2004 жылдың 3 наурызында Женева қаласында Қазақстанның ДСҰ-ға енуі
2004 жылдың 4 наурызында Женева қаласында Жұмыстық топтың Қазақстанның
ЕурАзЭҚ және ЕЭП мүше-елдерінің ДСҰ-ға ену кезіндегі өзара әрекеттесуі
Қазақстанның ДСҰ-ға енуі жөніндегі келіссөздік процестің ең маңызды элементтерінің
Мүдделі ұйымдардың Қазақстанның ДСҰ-ға енуі туралы мәселені талқылауға қатысуы
Қазақстан Республикасының ДСҰ-ға ену мәселесінде ұлттық экономикалық мүдделерін қорғауға
ДСҰ-ға ену кезіндегі ішкі рыноктың қорғалуының тиімді деңгейін анықтау
2004 жылдың 11 қазанында Қазақстанның ДСҰ-ға енуі жөніндегі Жұмыстық
Қазақстанның ДСҰ-ға ену процесі қазіргі кезде басты сатысына ауысты,
А.Қазыбаевтың айтуынша, қазіргі уақытта Қазақстанның ДСҰ-ға енуі жөніндегі Жұмыстық
А.Қазыбаев, Қазақстанның ДСҰ-ға ену процесі 1996 жылдың 26 қаңтарында
" ДСҰ -ға ену Қазақстанның сыртқы экономикалық саясатының басты
Қазақстанның ДСҰ-ға енуі жөніндегі келіссөздер, - деп хабарлады Комитет
Қазіргі кезге қарсы Қазақстан елдің ұйымға енуі жөніндегі Жұмыстық
Өзінің сөзінде комитеттің басшысы келесіні атап кеткен болатын: қазіргі
ДСҰ-ға енудің артықшылықтары туралы айтумен, А. Қазыбаев таза түрдегі
" ДСҰ-ның толық құқылы мүшесі болумен Қазақстан халықаралық сауда
А. Қазыбаевтың айтуынша, қазіргі кезде ел Үкіметі отандық тауар
"Әрбір кандидат-ел келіссөздерге қатысу барысында ДСҰ-ға қосылудың барынша
ҚОРЫТЫНДЫ

Экономика мен сауда режимін қайта құрудың айрықша маңызды нәтижесі
Қазақстанның ДСҰ жүйесіне қосылу шеңберіндегі Қазақстандағы сыртқы саудалық саясат
1. Сыртқы сауданы реттеу ісінде бағалық әдістер мен
2. Үкіметтік сатып алулардың күшін жою.
3. Сыртқы экономикалық қатынастарға көптараптық көзқараспен қараудың басымдылығы.

4. Экспорттың кеңейтілуі және оның географиялық және тауарлық құрылымын
5. Импортқа қатысты қорғау шараларының баламалы жүйесін қалыптастыру. Импорттық
6. Сыртқы сауданы реттеу құралдарын пайдаланудан, өзге, іс-әрекеттің бұл
Осылайша, талдау көрсетіп отырғандай, сыртқы сауда саясаты реформасының алға
Қазақстан, әрине, барлық параметрлер бойынша ДСҰ-ға қосылғысы келетін аса
Сыртқы сауда саласының реформасын жүзеге асыру жауапкершілігі әрине, Қазақстанның
Қолданылған әдебиеттер мен мақалалар

1. Магомедова А.И., Хасанова Е.З. “ГАТТ: правовая природа
2. Чернышев С.В. “Механизм регулирования международной торговли: нормы
3. Васильев Ю.А. “Роль ГАТТ в
4. Дюмулен И. “Торгово-политическая система
5. Купалов И.В. “Многостороннее регулирование торговли
6. Полуэктов А. “Многосторонняя система ГАТТ: до и
7. Полуэктов А. “Важнейший этап на
8. Сабельников Л.В. “Генеральное соглашение по торговле услугами”,
9. Ситников В. “Уругвайский” раунд ГАТТ: Казахстан становится
10. Смирнова Е.В. “ГАТТ - завершение “уругвайского” раунда”,
11. Тайгунов А. “Как вступают в ГАТТ”, Внешняя
12. Мырзахметова А.М. “ ВТО и проблемы внешнеторговой
13. Андрюшина Е. “Казахстан на пути в ВТО”,
14. “Участники ВТО достигли компромисса по рамочному соглашению
15. Темирбекова А.Ж. “Проблемы вступления Казахстана в ВТО
16. Алшанов Р. “ Защитные меры Казахстана при
17. Sabelnikov L. “Kazakhstan on the way to
18. Быков О.Н. “Год планеты: Экономика. Политика.
19. Куттнер Р. “Единому рынку - общие правила”,
20. Овчинников К. “Что ждет Россию в ВТО?”,
21. “Интеграция отдельных стран с переходной экономикой в
22. Монгуш Т.Ф. “Кыргызтан и ВТО”, Экономика и коммерция,
23. Рахимбеков Т.С., Есполов А.Т. “ Проблемы вступления
24. Арыстанбков К. “Казахстан и ВТО: экономические ожидания”,
25. “ По мнению США, Казахстану в ВТО
26. Есентугелов А. “На пути Казахстана в ВТО
27. Оразбаков Г. “Процесс вступления Казахстана в ВТО
28. Лисовская Н. “Переговоры с ВТО: опыт Киргизии
29. Усманова С.А., Сембаева Р.Ж. “ Присоединение к
30. Статистический ежегодник Казахстана, Агенство РК по статистике.
31. “Казахстан и ВТО: шансы и упущения”, АльПари,
32. “ Опыт стран – членов ВТО
33. Смирнов С. “ВТО: Проблемы вступления”

http://www.kisi.kz/Parts/Comment.html.

34. www.wto.ru – Дүниежүзілік Сауда Ұымының сайты.(орысша)

35. www.wto.org - Дүниежүзілік Сауда Ұымының сайты. (ағылшынша)
36. www.dn.kz –“Деловая неделя” газетінің электронды түрі.

37. www.continent.kz - “Континент” газетінің электронды түрі.

38. www.khabar.kz –ЖАҚ “Хабар”.

39. www.kisi.kz – ҚР стратегиялық зерттeу институтының сайты.
40. www.news.central.kz – “Орталық Қазақстан” Интернет – қызметі.

Қосымша мәліметтер

ДСҰ-ның мүше елдері

11.12.2005 жыл бойынша

№

Мемлекет

Қосылған күні

1

Австралия

01.01.1995

2

Австрия

01.01.1995

3

Албания

08.09.2000

4

Ангола

23.11.1996

5

Антигуа және Барбуда

01.01.1995

6

Аргентина

01.01.1995

7

Армения

05.02.2003

8

Бангладеш

01.01.1995

9

Барбадос

01.01.1995

10

Бахрейн

(корольдіғі)

01.01.1995

11

Белиз

01.01.1995

12

Бельгия

01.01.1995

13

Бенин

22.02.1996

14

Болгария

01.12.1996

15

Боливия

12.09.1995

16

Ботсвана

31.05.1995

17

Бразилия

01.01.1995

18

Бруней Даруссалам

01.01.1995

19

Буркина-Фасо

02.06.1995

20

Бурунди

23.07.1995

21

Ұлыбритания

01.01.1995

22

Венгрия

01.01.1995

23

Венесуэла

01.01.1995

24

Габон

01.01.1995

25

Гаити

30.01.1996

26

Гайана

01.01.1995

27

Гамбия

23.10.1996

28

Гана

01.01.1995

29

Гватемала

21.07.1995

30

Гвинея

25.10.1995

31

Гвинея-Бисау

31.05.1995

32

Германия

01.01.1995

33

Гондурас

01.01.1995

34

Гонконг (Қытай)

01.01.1995

35

Гренада

22.02.1996

36

Греция

01.01.1995

37

Грузия

14.06.2000

38

Дания

01.01.1995

39

Конго демократиялық Республикасы

01.01.1997

40

Джибути

31.05.1005

41

Доминика

01.01.1995

42

Доминикан

Республикасы

09.03.1995

43

Еуропалық Кеңес

01.01.1995

44

Египет

30.06.1995

45

Замбия

01.01.1995

46

Зимбабве

05.03.1995

47

Израиль

21.04.1995

48

Үнді

01.01.1995

49

Индонезия

01.01.1995

50

Иордания

11.04.2000

51

Ирландия

01.01.1995

52

Исландия

01.01.1995

53

Испания

01.01.1995

54

Италия

01.01.1995

55

Камбоджа

13.10.2004

56

Камерун

13.12.1995

57

Канада

01.12.1995

58

Катар

13.01.1996

59

Кения

01.01.1995

60

Кипр

30.07.1995

61

Қырғызстан

20.12.1998

62

Қытай

11.12.2001

63

Колумбия

30.04.1995

64

Конго

27.03.1997

65

Корея (Онт. Корея Республикасы)

01.01.1995

66

Коста Рика

01.01.1995

67

Кот д'Ивуар

01.01.1995

68

Куба

20.04.1995

69

Кувейт

01.01.1995

70

Латвия

10.01.1999

71

Лесото

31.05.1995

72

Литва

31.05.2001

73

Лихтенштейн

01.09.1995

74

Люксембург

01.01.1995

75

Маврикий

01.01.1995

76

Мавритания

31.05.1995

№

Мемлекет

Қосылған күні

77

Мадагаскар

17.11.1995

78

Макао (Қытай)

01.01.1995

79

Македония

04.04.2003

80

Малави

31.05.1995

81

Малайзия

01.01.1995

82

Мали

31.05.1995

83

Мальдивы

31.05.1995

84

Мальта

01.01.1995

85

Марокко

01.01.1995

86

Мексика

01.01.1995

87

Мозамбик

26.08.1995

88

Молдова

26.07.2001

89

Моңғолия

29.01.1997

90

Мьянма (Бирма)

01.01.1995

91

Намибия

01.01.1995

92

Непал

23.04.2004

93

Нигер

13.12.1996

94

Нигерия

01.01.1995

95

Нидерланды

01.01.1995

96

Никарагуа

03.09.1995

97

Жаңа Зеландия

01.01.1995

98

Норвегия

01.01.1995

99

Біріккен Араб Эмираты

10.04.1996

100

Оман

09.11.2000

101

Пакістан

01.01.1995

102

Панама

06.09.1997

103

Папуа - Жаңа

Гвинея

09.06.1996

104

Парагвай

01.01.1995

105

Перу

01.01.1995

106

Польша

01.07.1995

107

Португалия

01.01.1995

108

Руанда

22.05.1996

109

Румыния

01.01.1995

110

Сальвадор

07.05.1995

111

Сауд Аравия

11.12.2005

112

Свазиленд

01.01.1995

113

Сенегал

01.01.1995

114

Сент-Винсент және

Гренадины

01.01.1995

115

Сент-Китс және Невис

21.02.1996

116

Сент-Люсия

01.01.1995

117

Сингапур

01.01.1995

118

Словакия

01.01.1995

119

Словения

30.07.1995

120

Соломон

аралы

26.07.1996

121

Суринам

01.01.1995

122

АҚШ

01.01.1995

123

Сьерра-Леоне

23.07.1995

124

Тайл