Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алу және бағалаудың ерекшеліктері курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе 3
І тарау. Негізгі өндіріс мәні және оны есептеу түрлері
1.1. Негізгі өндіріс мәні және өндірістік есепті ұйымдастыру 4
1.2 .Негізгі өндіріс шығындарын есептеу түрлері 12
ІІ тарау. Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алу және бағалаудың
ерекшеліктері.
2.1. Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алудың әдістері 22
2.2. Аяқталмаған өндірісті бағалау,есептеу және шығындардың
аналитикалық есебі 25
Қорытынды 28
Пайдаланған әдебиеттер
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 29 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе
І тарау. Негізгі өндіріс мәні және оны
1.1. Негізгі өндіріс мәні және өндірістік есепті ұйымдастыру
1.2 .Негізгі өндіріс шығындарын есептеу түрлері
ІІ тарау. Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алу және
ерекшеліктері.
2.1. Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алудың әдістері
2.2. Аяқталмаған өндірісті бағалау,есептеу және шығындардың
аналитикалық есебі
Қорытынды
Пайдаланған әдебиеттер
Кіріспе
Қазіргі кезде нарықтық экономикаға өту жағдайында кәсіпорындар мен
Кәсіпорынға толық жұмыс еркіндігін беру, ішкі шаруашылық жоспарының
Мен жазған бұл курстық жұмыстың мақсаты: негізгі өндіріс
Жұмыс : негізгі өндірістің жалпы түсінігі, өндіріс шығындарының
Бірінші тарауда, негізгі өндіріске жалпы түсінік беріліп, ол
Негізгі өндірістіі бағалау, есептеу ерекшеліктері деп аталатын екінші
І тарау. Негізгі өндіріс мәні және оны
1.1. Негізгі өндіріс мәні және өндірістік есепті ұйымдастыру
Кәсіпорын - түрлі өндірістерден және шаруашылықтардан (негізгі, көмекші,
Кәсіпорының жекелеген өндірістік буындары бойынша жоспарлау және шығындарды
Негізгі өндіріске кәсіпорын шығаратын өнімдер, сондай-ақ өнімді
Көмекші өндіріс негізгі өндірістің өнімін әзірлеуге қатыспайды, бірақ
Қосымша цехтар (мақта қалдықтарынан тазартылған мақта өндіру жөніндегі
Қосалқы цехтар (ыдыстар мен буып-түю материалдарын дайындау мен
Эксперименттік (тәжрибелік) цехтар тәжрибелік үлгілерді дайындайды және
Бұдан басқа кәсіпорында қызмет көрсететін өндірістер мен
Өндірістің бухгалтерлік есебін ұйымдастыру көбіне өндірістің тұрпатына (типіне)
Жеке-дара (жекелеген)өндіріс- өнім жекелеген даналарымен немесе қайталанып отыратын
Сериялық өндіріс біркелкі бұймдарды дайындап шығарудың оқтын-оқтын қайталанып
Жаппай өндіріс- ұзақ уақыт бойы бірдей өнімді үздіксіз
Өндірісті ұйымдастыру тұрпаты (типі) тек шығындарды есепке алуға
Кез-келген өнімді өндіру, жұмыстарды атқару және қызметті көрсету
Шешімді қабылдау үшін ақппараттарды жинаған кезде белгілі бір
шығындардың туындайтын (пайда болатын) орындары (өндірістер, цехтар, учаскілер)
қызметтер, жұмыстар және өнім түрлері бойынша; өндіріс шығындары
өндіріс шығындары өнімнің көлеміне қатысты екіге бөлінеді; айнымалы-шығарылған
шығыстары тұрі бойынша (баптары мен элементтері бойынша); экономикалық
Шығындар басқару қызметі (функциясы) бйынша:
өндірістік (өндіріс процесінің барысында пайда болады);
коммерциялық (сатумен байлансты);
әкімшілік (басқару процесімен байлансты);
Коммерциялық және әкімшілік шығыстар кезең шығыстарына жатады ал
Активтердің азаюын енгізетін шығындар (материалдар, ақша қаражатты
Коммерциялық және әкімшілік шығыстар кезең шығыстарына жатады,
Өндірістің өзіндік құны.
Сызба 3
Материалдар Жалақы Жалақыдан аударылған аудармалар Үстеме шығысы
Өндірістік
өзіндік құнға
қосылатын,
шығындар
Өндірістік
өзіндік құнға
қосылатын,
шығындар
Өнімді өндірген кезінде Жұмыстарды атқарған, қызметтерді көрсеткен кезде
Келтірілген сызбадан байқағанымыз өзіне активтердің азаюын енгізетін шығындар
Өндіріс шығындарын есепке алу үшін шоттардың кешенді жүйесі
Өндіріске жұмсалған шығындарды олардың құжаттары бойынша қандай калькуляция
Орташа және ірі кәсіпорындарда өндіріс шығындарын есепке алу
Қаржылық бухгалтерия шоттардың бас жоспарының 10-80 бөлімшелеріне енетін
Басқару бухгалтериясы шоттардың Бас жоспарының 90-шы
Қаржылық және өндірістік (басқару) бухгалтериясыны арасындағы
өзара қарым-қатынастары
Сызба 5
Кәсіпорының орталық бухгалтериясы
Қаржылық
бухгалтериясы өндірістің қалдықтары
(10-80 бөлімше 211-214 – шоттарында
шоттарында
жүргізіледі)
Есепті кезеңде өнімге, жұмыстарға,
көрсетілген қызметтерге жұмсалған
барлық шығындарды беріледі
Есепті кезеңде өндірістік өнімді,
атқарылған жұмыстарды,
көрсетілген қызметтерді береді
Есепті кезеңде өзі өндірген
шалафабрикаттарды өткізу үшін
береді
Есепті кезеңде өндірісте
пайдаланбаған материалдарды,
өндініс қалдықтарын, ақауларды
қайтарады
Есепті кезеңнің соңында 900, 910,
920, 950 – шоттары бойынша
аяқталмаған өндірістің өзіндікұны
беріледі
Жаңа есепті кезеңнің басында
211-214 шоттарындағы есепке
алынған аяқталмаған өндірістің
қалдықтары беріледі
Кәсіпорының қаржылық бухгалтериясында аяқталмаған өндіріс есептеу үшін 211-«Негізгі
Сонымен, 211-214 шоттар «бір күндік шоттар» болып табылады
Өндіріске кеткен шығындарды есептеуге арналған шоттардың бөлімшесі
«Транзиттік» шоттарда көрсетілген ақпараттар нақты жасалған шығындар
шығындарға кеткен тікелей материалдар;
шығындарға кеткен тікелей жұмыс күші;
үстеме шығыстар
Тікелей шығыстарға кеткен материалдар соңғы өнімнің құрамына (яғни,
Өндіріс шығындарының бухгалтерлік есебін ұйымдастыру сызба 4
Өндіріс шығындарының талдамалық (аналитикалық) есебі калькулияция (есеп) объектілерінің
Өндіріс шығындарының бухгалтерлік есебін ұйымдастыру
Сызба 4
Материалдар мен жалақы шығындарын тарату кестесін әзірлеу, амортизациясын
Өндіріске жұмсалған шығындарын көрсететін, құжаттар
"Цехтар бойынша шығындар" ведомостары (90, 92, 93, 95-
Ай ішіндегі өндіріс шығындарының жинағы
Экономикалық элементтер бойынша өндіріс шығындарының жинағы
Өндіріске жұмсалған шығындары туралы есеп беру
Бас кітап Бухгалтерлік баланс және басқа да есеп
Карточкала, тандамалық есеп ведомостары (тапсырыс, қайта жасау, өндіріс
Өндіріске жұмсалған шығындарды олардың құжаттары бойынша қандай
Жұмыс күшіне жұмсалған тікелей шығындар-бұл өнімді әзірлеуге тікелей
Мысалы, толасыз өндірісте жұмыс істейтін оператордың немесе маеталл
Қызмет көрсететін цех жұмысшыларының еңбекақсы тікелей
Үстеме шығыстар өндіріске кеткен барлық шығындардан тікелей шығындарды
Жалпы алғанда өндіріс есебін төрт негізгі кезеңге бөлуге
өндіріс түрлері бойынша «транзиттік» шоттарда субъектінің есепті
«Үстеме шығыстардың» шоттары бойынша субъектің үстеме шығстары жиналып,
үстеме шығыстарының белгіленген тәсіл (шаруашылық жүргізуші субъектің есептік
«Транзиттік» шоттардағы жинақталған шығыстарды дайын өнім шотына
1.2. Негізгі өндіріс шығындарын есептеу
Өндіріс шығындарының есептеу үшін 90-шы «Негізгі өндіріс»
Өндіріске жұмсалған барлық шығндарыды қортындылау (шолу) үшін 900-«Негізгі
Негізгі өндірістегі шығындар есебін ұйымдастыру 2-ші
Материалдар. Шикізаттар мен материалдар-өнімді әзірлеу негізінде пайда болатын
Лимиттік алу карталар және талап –наклоднойы жұмсалған
Көмекші материалдар-тұрақты технологиялық процестерді қамтамасыз ету үшін негізгі
Көмекші материалдардың нақты шығысы әрбір өнімнің өзіндік
Қайтарылған қалдықтар-бұл негізгі, көмеші және қосалық өндірістердің қалдығы.
Өнімнің өзіндік құнына кіретін материалдық ресурстарының шығыстарына
Қайтарылған қалдықтар болып: материалдар, шикізаттар, шалафабрикаттар, жылуды сақтайтын
Белгіленген технологияға сәйкес өнімнің басқа түрін
Қайтарылған қалдықтар (отходттар) келесі тәртіпте бағаланады:
егер де қалдықтарды негізгі өндіріс мұқтаждығы үшін, бірақ
қалдықтар қайта өңдеуге немесе сыртқа сатуға кетсе, олардың
егер де қалдықтар шартқа сәйкес шикізат немесе толыққанды
Қайтымсыз (пайдаланылмайтын) қалдықтар бағалауға жатпайды. Қалдықтарды
Сатып алынатын бұйымдар, шалафабрикаттар және тараптық кәсіпорындар мен
Субъектінің өз транцпортымен және өз қызметкерлерінің күшімен
Дайындау-көліктік шығыстардың ( ДКШ) шығының келесі түрлері жатады:
Технологиялық мақсатқа арналған энергиямен отындар. Өндіріс процесінде тікелей
Технологиялық мақсатқа отын шығындарына кәсіпорының өзі өндірген отындардың
Сондай-ақ кәсіпорының технологиялық, двигателдік және басқа
Өнімнің өзіндік құнына енгізілген материалдық шығындардан қайтымды
Еңбек ақы «Еңбек ақы» бабына өндіріс нәтижелері
кәсіпорында қабылданған еңбек ақы төлеу жүйесі мен және
ынталандыру сипатындағы төлемдер; өндірістік нәтижелер үшін берілетін сыйлықақылар
жұмыс режимімен және еңбек жағдайларымен байланысты өтемдік
қолданып жүрген заңдарға сәйкес жекелеген салалардағы қызметкерлерге тегін
қолданылып жүрген заңдарға сәйкес тегін берілетін, тұрақты және
қолданылып жүрген заңдарға сәйкес кезекті және қосымша демалыстарға
заңдарға белгіленген жағдайларда кәсіпорындар мен ұйымдардың қайта құрылуына,
қолданып жүрген заңдарға сәйкес еңбек сіңірген жылдары үшін
қолданып жүрген заңдарға сәйкес аудандық, экологиялық коэффицентер бойынша
кәсіптік –техникалық училищені бітірген түлектерге және жоғары немесе
кешкі және сырттай жоғары және арнаулы орта оқу
заңдарда көзделген жағдайларға сәйкес еңбекақсы төмен жұмыстарды
бұрынғы жұмыс орынындағы қызметтік айлықақсының мөлшерін белгілі бір
вахталық жұмыс кестесіне сәйкес кәсіпорының орналасқан жерінен жұмыс
жұмысшы донорға тексеруден өткен, қан тапсырған және әрбір
егер атқарылған жұмыс үшін есеп айырысуды тікелей кәсіпорының
Еңбек ақыдан аударылатын аударымдар. Қазақстан Республикасының
Үстеме шығыстар. Үстеме шығыстар – бұл өндірістік басқару
Бұл шығындар ай бойында белгіленген номенклатуралық шығыс
Негізгі өндіріс шығындарының құрамына кіретін үстеме шығыстарын
Шаруашылық жүргізуші субъектілер өзінің есептік саясатында өндіріс ерекшеліктерін
Негізігі өндіріс операциялары бойынша
шоттар кореспонденциясы
Кесте 4
Қатар № Шаруашылық операциялардың мазмұны Шоттар кореспонденциясы
дебет Кредит
1 2 3 4
1. Аяқталмаған өндірістің жыл басындағы (шартты түрде қаңтар
900
211
2. Негізгі өндірістің цехына әртүрлі шикізаттар мен материалдар
901
201-206, 208, 671
3. Жұмысшыға еңбек ақы есептелінді 902 681
4. Өндіріс жұмысшыларының жалақысынан аударымдар жасалынды - әлеуметтік
5. Үстеме шығыстары (құрал-жабдықты пайдалану және күтіп-ұстау шығыстары+жалпы
6. Көмекші өндірістің көрсеткен қызметі белгіленген тәртіпте қабылданды
7. Негізгі цехтың шығыны жинақталған 900 901, 902,
8. Жоғалтулар есептен шығарылды:
жөнелтілетін ақау бойынша
жөнделемейтін ақау бойынша 900
900 950
950
Өндіріске кеткен шығындардың, барлығы
9. Сатуға арналған, дайын өнім қоймаға кірістірілді 221
10. Өндіріс қалдықтары, пайдаланбаған материалдар қоймаға қайтарылды 201-206
11. Жөнделмейтін ақау нақты өзіндік құнға жатқызылды 950
900 шотының кредиті бойынша жиыны
12. Аяқталмаған өндірістің құны есептік кезеңнің соңында, өндірістік
Өндіріске кеткен шығындар цехтар бойынша "Цехтар шығындары" деп
Егер де біртектес өнім шығарылатын болса, онда өнім
Брутто көлемі – бұл мақтаның жалпы көлемі, яғни
Әрбір жинаушыға жинау картасын ашады, соның көмегімен жұмсалған
Жинақ ведомосымен қатар материалдардың қозғалысы туралы айналым ведомосын
Материалдар шығысының жинақ және айналым ведомостары жинау
ІІ тарау. Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алу және
бағалаудың ерекшеліктері.
2.1. Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алудың әдістері
Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алғанда, төмендегі екі әдістің
Шалафабрикатсыз нұсқасы кезіңде өндіріске кеткен шығындар есебін ұйымдастыру
900 «Негізгі өндіріс» шоты
дебет
Кесу цехы
4393500
(қайтарылған қалдық құны) 4393500
Пішу цехы
9160500
9160500
Дайындау цехы
8569500
8569500
Ай басында қалған
Аяқталмаған өндірістің жұмсалған шығындар
қалдығы 123517
Ай ішінде жұмсалған
шығындар
7387500
Ақау бойынша шығындар
9583
Ақау болған өнімдер
есептен шығарылды 12000
Ай соңында қалған
аяқталмаған өндірістің
қалдығы
Жиыны 29548100
Шалафабрикатсыз нұсқа негізінен машина жасау өнеркәсібінде пайдаланылады.
Өндіріске жұмсалған шығындарды есепке алудың шалафабрикаттық нұсқасы кезінде
Шалафабрикатсыз нұсқадан айырмашылығы мұнда шығындар басы артық заттар
Шалафабрикаттарды нұсқа кезінде есепке алуды ұйымдастыру біршама күрделі
Жекешеленген цехтардың аяқталған өнімі болып есептеленетін шалафабрикаттар қоймалардан
Шалафабрикатты нұсқасы кезінде өндіріске кеткен
шығындардың есебін ұйымдастыру
900 шоты,
1-механикалық цехы
Ай басындағы
аяқталмаған өн-
діріс қалдығы
140000
алушыларға
Ай ішіндегі цех
шығындары тың өзінде жұм-
530000
420000
Өндіріске жұмсал-
ған шалафабри
каттар
500000
(140000+530000+
-170000)
1 цехтің шалафаб-
рикатының құны
500000
Ай соңында
аяқталмаған өнді-
ріс қалдығы
170000
аналитикалық есебі
Өндеудің барлық түрінен өтпеген және техникалық бөлім де,
Бұл есеп аяқталмаған өндірісте тұрған материалдардың, тораптар мен
Өндірісте детальдарды есепке алу бөлшектік-операциялық және бөлшек деп
Жеке өндірісте цехтардағы бөлшектердің жылжуы және олардың бір
Бөлшектердің қозғалысын есепке алуды жеңілдету мақсатымен олардың цехтан
Аяқталмаған өндірістегі қалдықтар былай бағаланады:
шығындарды толығымен дайын өнімге жатқызады, «Өндірісті әзірлеу мен
дайындық дәрежесін (жаппай және ірі сериялы өндірістерде) ескере
Тоқыма өнеркәсібінде аяқталмаған өндіріс қалдықтарын шикізат пен материалдар
Жеке-дара өндірістегі аяқталмаған өндірісті әрбір аяқталмаған тапсырыс бойынша
Өндіріс шығындарыныңы аналитикалық есебі. Бұл есеп өнімнің бір
Қорытынды
Мен осы курстық жұмысымды қорытындылай келе негізгі өндірісті
Осы курстық жұмысты жазу барысында мен негізгі өндіріс
Негізгі өндіріс қорын жыл соңында минимизациялау үшін менің
Кәсіпорынға толық жұмыс еркіндігін беру, ішкі шаруашылық жоспарының
Мен жазған бұл курстық жұмыстың мақсаты: негізгі өндіріс
Пайдаланған әдебиеттер
1. Друри К., «Введение в управленческий
ЮНИТИ 1997г
2. Скоун Т., «Управленческий учет», ЮНИТИ 1997
3. Радостовец В.К., Радостовец В.В., Ғабдуллин Т.Ғ.,
“Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп” – Алматы 2002 жыл
4. Ә.Әбдіманапов,
«Бухгалтерлік есеп теориясы және принциптері» Алматы 2001ж
«Бухгалтерский учет на предприятии» Алматы 2002ж
6. Т.Әбдіхалықов ,«Бухгалтерлік есеп және аудит»
7. К.Ш.Дүйсенбаев, Э.Т.Төлегенов
«Кәсіпорынның қаржылық жағдайын талдау» Алматы «Экономика» 2001ж
8. Ю.А.Бабаев, «Теория бухгалтерского учета» Москва 2001г
9. В.К.Радостовец, Т.Ғ.Ғабдуллин
«Кәсіпорындағы бухгалтерлік есеп» Алматы 2003ж
10. Г.В.Савицкая
«Анализ хозяйственной деятельности» Минск 2000г
11. Н.Г.Волков
«Руководства по бухгалтерскому учету на предприятиях»,Москва 1995г
12. А.Д.Шеремет, М.И.Баканов
«Теория анализа хозяйственной деятельности» ,Москва 1987г
13. И.Т.Балабанов
«Анализ и планирование финансов хозяйствующего
субъекта» Москва
14. А.К.Мишкин
«Учет, анализ, аудит на предприятий» Москва 1996г
15. В.В.Радостовец, О.И.Шмидт
«Теория и отраслевые особенности бухгалтерского учета» Алматы 2000г
16. М.С.Ержанов, А.М.Ержанов
«Основы бухгалтерского учета и новая корреспонденция счетов» Алматы
17. С.Н.Щадилова
«Основы бухгалтерского учета» Москва 1998г
18 .Шеремет А.Д. Сайфулин
Методика финансового анализа. – М : ИНФРАМ,
19. Қ.К. Кеулімжаев, З.Н. Әжібаева, Н.А. Құдайбергенов, А.Ә.
20. Үмбеталиев А., Керімбек Ғ. “Кәсіпорын экономикасы және
21. АльПари, 2003 №6
22. Бухгалтерлік есеп және аудит, 2003 №
