Қылмыстық құқықтағы әрекетсіздік және ол үшін жауаптылық шарттары курстық жұмыс
Мазмұны
Кіріспе................................................................................................................................3
1. Қылмыстың объективтік жағының түсінігі мен маңызы
1.1 Қылмыстың объективтік жағының түсінігі...........................................................5
1.2 Қылмыстың объективтік жағының маңызы..........................................................7
2. Қоғамға қауіпті іс-әрекеттің түсінігі
2.1 Қылмыстық құқықтағы әрекет...............................................................................12
2.2 Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы бойынша әрекетсіздік.............15
2.3 Қылмыстық құқықтағы әрекетсіздіктің шарттары және ол үшін жауаптылық.....................................................................................................................17
Қорытынды...................................................................................................................21
Пайдаланылған әдебиеттер.......................................................................................23
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 22 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе................................................................................................................................3
1. Қылмыстың объективтік жағының түсінігі мен маңызы
1.1 Қылмыстың объективтік жағының түсінігі...........................................................5
1.2 Қылмыстың объективтік жағының маңызы..........................................................7
2. Қоғамға қауіпті іс-әрекеттің түсінігі
2.1 Қылмыстық құқықтағы әрекет...............................................................................12
2.2 Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы бойынша әрекетсіздік.............15
2.3 Қылмыстық құқықтағы әрекетсіздіктің шарттары және ол
Қорытынды...................................................................................................................21
Пайдаланылған әдебиеттер.......................................................................................23
Кіріспе
Зерттеу жұмысының өзектілігі: Қылмыстық құқықтағы әрекетсіздік және ол
Қылмыс құрамының объективтік жағы дегеніміз – қылмыстық заңда
Олардың қатарына мыналар жатады: қоғамға қауіпті іс-әрекет (әрекет
Қылмыстың объективтік жағы – қылмыстық жауаптылықтың алғы шарты.
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі қылмыс деп адамның жүзеге
Қылмыстың объективтік жағы – қылмыстық жауаптылықтың негізін қалаушы
Адамның жауаптылығы үшін іс-әрекеттің объективті жағының айрықша мағынасын
Сондықтан, қылмыстың объективтік жағы қылмыскердің ойы мен мақсатын
Осыған байланысты, қылмысты істі алдын-ала тергеу немесе сотта
Курстық жұмыстың мақсаты. Объективтік жақтың белгілерінсіз субъективтік жақтың
Қылмыстың объективтік жағының маңыздылығын, қылмыс құрамының дәл осы
Зерттеу жұмысының құрылымы: Берілген курстық жұмыс кіріспеден,
1. Қылмыстың объективтік жағының түсінігі мен маңызы
1.1 Қылмыстың объективтік жағының түсінігі
Қылмыс құрамының бір маңызды элементі болып қылмыстың қылмыстың
Қылмыс құрамының объективтік жағы қылмыстың құқық диспозициясында көрсетілген
Кез келген қоғамға қауіпті іс-әрекет белгілі бір тәсілмен,
Мысалы, кісі өлтіруде бірнеше тәсіл қолданылуы мүмкін: кісіні
Қылмыс жасаудың тәсіліне алдау немесе сенімге қиянат жасау
Осы айтылғандарға байланысты қылмыс істеудің тәсілі, құрал және
Сонымен, жоғарыда айтылған белгілердің барлығы да қылмыстың объективті
Кез келген жеке қылмыс құрамы үшін объективтік жақ
Көптеген жағдайларда қоғамға қауіпті іс-әрекеттен міндетті түрде туындайтын
Мұндай ретте заң шығарушы объективтік жақтың – уақыт,
Біршама қылмыстық құқылық нормалар қоғамға қауіпті іс-әрекетті атап
Кейбір жекелеген қылмыстық-құқылық нормаларда қылмыстың істелген орны, уақыты
Яғни, қылмыстың объективтік жағының мазмұнына тән бір топ
Бұл белгілер адамның санасынан тысқары объективті өмір сүреді,
Сонымен бірге қылмыстың объективтік жағы қоғамға қауіпті салдарды
Қылмыстың объективті жағын сипаттағанда, қоғамдық қауіптілігін, өзіндік ерекшеліктерін,
Адамның өмiр сүруi əрқашанда қандай да бiр əрекеттермен,
тырысады. Мұндай əрекеттер қоғам үшiн пайдалы, зиянды немесе
Адам əрекеттерiнiң iшiнде қылмыстық iс-əрекет өзiнiң қауiптi болуымен
Жалпы мағынада, қылмыстың объективтiк жағы бұл сыртқы дүние
1.2 Қылмыстың объективтік жағының маңызы және белгілері
Қылмыстың объективтiк жағының қылмыстың-құқықтық маңызын мынадай бiрқатар жағдайлармен
Бiрiншiден, қылмыстың объективтiк жағы қылмыс құрамының мiндеттi элементi
Екiншiден, қылмыс құрамының объективтi жағының белгiлерi көпшiлiк жағдайларда
Үшiншiден, қылмысты дұрыс саралау үшiн қылмыстың объективтiк жағының
Төртiншiден, қылмыстың объективтiк жағы ұқсас қылмыстарды бiр-бiрiнен ажырату,
Бесiншiден, сотта жазаны жеке даралау кезiнде қылмыстың объективтiк
тағайындауға негiз болып табылады.
Осыған байланысты қылмыстың объективті жағы қылмыс құрамының ішіндегі
Қылмыстың объективтiк жағына қылмыстың сыртқы көрiнiсiн сипаттайтын мына
- белгiлi бiр объектiге қол сұғатын əрекет немесе
- қоғамға қауiптi зардаптар;
- əрекет немесе əрекетсiздiк пен зардап арасындағы себептi
- қылмыстың жасалу тəсiлi, уақыты, орны, жағдайы жəне
Қылмыстық iс-əрекет (əрекет немесе əрекетсiздiк) кез келген қылмыстың
орында жасалуы мүмкiн.[2.55 бет]
Қылмыстық құқықтық мағынада iс-əрекеттiң құқықтың белгiлерi бар, олар
Қылмыстық зардаптар деп адамның əрекетi немесе əрекетсiздiгi нəтижесiнде
Кез келген қылмыстық əрекет немесе əрекетсiздiк қылмыстық заңмен
Сипатына қарай қоғамға қауiптi зардаптарды екi үлкен топқа
1) материалдық зардаптар,
2) материалдық емес зардаптар.
Көп жағдайларда материалдық зардаптарға азаматтарға, заңды тұлғаларға жəне
уақытша пайдалану мүмкiндiгiнен айырумен байланысты зардаптар ретiнде түсiндiрiледi.
Сонымен, материалдық зардаптарға тiкелей келтiрiлген зияндар, алынбаған пайда,
Бұл меншiкке қарсы қылмыстардың барлығында кездеседi жəне экономикалық
мына көрсеткiштермен де анықталады ″iрi мөлшер″, ″iрi зиян″,
Ал жеке адамға келтiрiлген дене зиян түрiндегi материалдық
Материалдық емес зардаптар деген қылмыстық заңмен қорғалатын қатынастарға
тəртiбiне қарсы қылмыстарда, ал моральдық зиян – жеке
Қылмыстық заң қылмыс арқылы бұзылған қоғамдық қатынастың əлеуметтiк
бiрқатар жағдайларды ескерiп жəне осыған байланысты қылмыстық-құқықтық қатынастың
Сонымен бiрге, қылмыстық зардаптың ауырлық дəрежесi Қылмыстық Кодекстiң
Қоғамға қауiптi зардаптардың маңыздылығын мына жағдайлар түсiндiредi:
1) Қоғамға қауiптi зардаптар əрекеттi қылмыстандырудың басты негiзi
2) Қоғамға қауiптi зардаптар барлық қылмыс құрамдарының мiндеттi
3) Қоғамға қауiптi зардаптар жаза тағайындау кезiнде жауаптылықты
4) Қоғамға қауiптi зардаптар қылмысты қылмыс емес құқықбұзушылықтардан
Материалды қылмыс жасау кезінде тұлға әрекеті немесе әрекетсіздігімен
Қазіргі қылмыстық құқықта зиянды салдар тұлғаға тек қана,
Әрекет пен зиянды нәтиже арасындағы себепші байланыс егер
Қылмыстық құқықта көптеген ғалымдар себепті байланысты философиялық категория
Қылмыстық нәтиже адам әрекетінің кездейсоқ салдары. Мысалы, адам
Зиянды салдар тұлғаның әрекетсіздігінен де пайда болуы мүмкін.
4. Қылмыс құрамының объективті жағының факультативті белгілері.
Кез келген қылмыс белгілі бір уақытта, анықталған жағдайда
Сондықтан заң бұл белгілерді қылмыс құрамының маңызды белгілеріне
1. Уақыт. Мысалы, қылмыстық кодекстің баптарында ерекше бекітілген
2. Кей жағдайларда қылмыс құралы белгілеріне қылмыс жасаған
3. Көп жағдайда қылмыстық нақты құрамының объективті жақ
4. Кей кезде қылмыс жасау кезінде белгілі бір
у немесе жою.
Бұл объективтi белгiлер барлық қылмыс құрамдарына тəн жəне
Жоғарыда аталған қылмыстың объективтiк жағының белгiлерi мiндеттi жəне
Мiндеттi белгiсiне əрекет немесе əрекетсiздiк нысандағы қоғамға қоғамға
Қылмыс құрамының объективтiк жағының факультативтi белгiлерiне: қоғамға қауiптi
2. Қоғамға қауіпті іс-әрекеттің түсінігі
2.1 Қылмыстық құқықтағы әрекет
Қылмыстық iс-əрекет (əрекет немесе əрекетсiздiк) кез келген қылмыстың
орында жасалуы мүмкiн.
Қылмыстық құқықтық мағынада iс-əрекеттiң құқықтың белгiлерi бар, олар
осындай зиян келтiру қаупiн туғызады дегендi бiлдiредi. Сондықтан,
тұрғысынан қарағанда қоғамға қауiптi болып табылатын əрекеттер, егер
Iс-əрекет нақты, саналы жəне ерiктi түрде жасалғанда ғана
Сондықтан да адамның рефлекторлық, яғни сыртқы əсер етуден
Қылмыстық iс-əрекет əрекет немесе əрекетсiздiк түрiнде көрiнедi.
Əрекет адамның белсендi iс-қимылы жəне қоғамға қауiптi iс-əрекеттiң
Әрекет – бұл активті мінез-құлық. Қылмыстық кодексте қарастырылған
Қылмыстық мінез-құлықтың нақты үлгісі әр түрлі болып келеді.
Адам әрекеті оның сыртқы еркінің көрінісі. Сондықтан ол
Әрекетке адамның рефлекстік дене қозғалысы, сондай-ақ ауру адамның
Әрекет немесе әрекетсіздік осы жоғарыда аталған жағдайда жасалса,
Сондықтан тұлғаның қоғамға қауіпті әрекеттерді ұру арқылы жасауы
Психикалық мәжбүрлеу басқаша мәнге ие. Әрекетті психикалық мәжбүрлеу
Қылмыстық əрекеттердi жасау кезiнде субъект əртүрлi қаруларды, механизмдердi,
2.2 Қазақстан Республикасы қылмыстық құқығы бойынша әрекетсіздік
Əрекетсiздiк - қоғамға қауiптi iс-əрекеттiң екiншi түрi. Əлеуметтiк
Қылмыстық заңда объективтiк жағы əрекетсiздiкпен сипатталатын қылмыстар бар,
Əрекетсiздiк қылмыстық заңға қайшы болса ғана қылмыстық-құқықтық мағынаға
Қылмыстық әрекетсіздік – бұл тұлғаның міндетті және мүмкін
Әрекетсіздіктің енді бір тобын аралас әрекетсіздіктер құрайды. Мысалы,
Активті әрекеттер жасауға міндеттейтін әр түрлі негіздер бар.
Сонымен бірге кейбір әрекеттер келісім шартқа негізделуі мүмкін.
Әрекетсіздікке жауапқа тарту үшін тұлғаның әрекет ету мүкіндігінің
Қылмыстық заң қылмыс құралын әрекетті немесе әрекетсіздік тікелей
Қылмыстық салдар деп қылмыс құрамының объективті белгілеріне
Әрбір қылмыстық әрекет немесе әрекетсіздік қылмыстық заңмен қорғалатын
Қол сұғу объектісіне келтірілген зиян әр түрлі үлгіде
Қылмыстық нәтиже материалдық емес сипатқа да ие болуы
Заң шығарушы зиянды салдарларды жазу кезінде әр түрлі
Жекелеген қылмыс құралдарында ауыр қылмыс салдарының пайда болуы
2.3 Қылмыстық құқықтағы әрекетсіздіктің шарттары және ол
Қылмыстың объективті жағы – қылмыстық жауаптылықтың маңызды алғы
Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексі қылмыс деп адамның жүзеге
Қылмыстың объективтік жағы – қылмыстық жауаптылықтың негізін қалаушы
Адамның жауаптылығы үшін іс-әрекеттің объективті жағының айрықша мағынасын
Сондықтан, қылмыстың объективтік жағы қылмыскердің ойы мен мақсатын
Осыған байланысты, қылмысты істі алдын-ала тергеу немесе сотта
Объективтік жақтың белгілерінсіз субъективтік жақтың мәселелері қозғалмайды да,
Қылмыстың объективті жағының маңыздылығын, қылмыс құрамының дәл осы
Мысалы, қылмыстық заңда ылғи қоғамдық қауіпті іс-әрекеттердің белгілері
Əрекетсiздiк үшiн қылмыстық жауаптылыққа тартудың мiндеттi шарттары болып,
Əрекетсiздiк үшiн жауаптылық мiндеттен басқа, адамның өзiне жүктелген
Әрекетсіздік үшін қылмыстық жауапқа тартудың ең негізгісі –
Адамдардың өзіне жүктелген белгілі бір міндеттерді, талаптарды орындамауы
Заң талабынан (мысалы, заң азаматтарға ауыр қылмыстардың шынайы
Кәсіптік немесе қызмет талаптарынан (заң немесе арнаулы ереже
Келісім шарттан, контрактіден, келісім-шартта көрсетілген құқықтарды пайдаланып біреудің
Отбасылық, туыстық қатынастардан (кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі
Адамгершілік нормасы мен мінез-құлық ережелерінен. Мысалы өміріне немсе
Қорытынды
Осы курстық жұмысымды қорытындылай келе қылмыс құрамын саралау
Сонымен, Қылмыс құрамының бір маңызды элементі болып қылмыстың
Қылмыс құрамының объективтік жағы қылмыстың құқық диспозициясында көрсетілген
Кез келген қоғамға қауіпті іс-әрекет белгілі бір тәсілмен,
Мысалы, кісі өлтіруде бірнеше тәсіл қолданылуы мүмкін: кісіні
Қылмыс жасаудың тәсіліне алдау немесе сенімге қиянат жасау
Осы айтылғандарға байланысты қылмыс істеудің тәсілі, құрал және
Сонымен, жоғарыда айтылған белгілердің барлығы да қылмыстың объективті
Кез келген жеке қылмыс құрамы үшін объективтік жақ
Көптеген жағдайларда қоғамға қауіпті іс-әрекеттен міндетті түрде туындайтын
Мұндай ретте заң шығарушы объективтік жақтың – уақыт,
Біршама қылмыстық құқылық нормалар қоғамға қауіпті іс-әрекетті атап
Қылмыстық объективтік жағына жататын белгілер: әрекет немесе әрекетсіздік,
Адамның әрекет немесе әрекетсіздігі кез келген қылмыс құрамының
Егер осы аталған белгілер қылмыстық құқық нормасының диспозициясында
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Ағыбаев А.Н. /Қылмыстық құқық, жалпы бөлім/ Алматы
2. Звечаровский И.Э. // Уголовная ответственность. Москва -
3. Даубасов Ш. //Қылмыскерді ұстап беру бойынша көп
Хабаршы №2, 2003 ж.
4. Қазақстан Республикасының қылмыстық құқығы //Алматы – 2001ж
5. Қазақстан Республикасының қылмыстық – атқару құқығы /Алматы-2002
6. Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне түсінік /Алматы-2001
7. Лейкина Н.С. // Личность преступника и уголоная
М. 1995 г
8. Наумов А.В. //Осы заманғы қылмыстық құқықтың негізгі
9. Наумов А.В. // Қылмыстық құқығы/ Астана –
10. Смирнов В.Т. «Понятие прикосновенности по советскому уголовному
11. Трайнин А.Н. «Учение о соучастии». 1941 ж.
12. Тельнов П.Ф. «Ответственность за соучастие в преступлении».
Нормативтік құқықтық актілер
1. Қазақстан Республикасының Конституциясы. 1995 ж.
2. Қазақстан Республикасының Қылмыстық Кодексі. Алматы, 2012
3
