Сабақ оқытудың негізгі формалары курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ......................................................................................................................3
I.ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ФОРМАЛАРЫ
1.1 Сабаққа қойылатын дидактикалық талаптар жүйесі.........................................4
1.2 Сабақтың түрлері және оның құрылымы............................................................8
1.3 Мұғалімнің сабаққа дайындалу жұмыстары.....................................................10
II.САБАҚ ОҚЫТУДЫҢ НЕГІЗГІ ФОРМАЛАРЫ
2.1 Сабақта оқушылардың жеке дара,топтық және ұжымдық танымдық
іс-әрекеттері.........................................................................................................13
2.2Сабақты ұйымдастыру және өткізу әдістемесі.............................................14
2.3 Сарамандық іскерлік пен дағдыны қалыптастыру сабағы...................21
ҚОРЫТЫНДЫ........................................................................................................27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР..................................................................28
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 28 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ......................................................................................................................3
I.ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ФОРМАЛАРЫ
1.1 Сабаққа қойылатын дидактикалық талаптар жүйесі.........................................4
1.2 Сабақтың түрлері және оның құрылымы............................................................8
1.3 Мұғалімнің сабаққа дайындалу жұмыстары.....................................................10
II.САБАҚ ОҚЫТУДЫҢ НЕГІЗГІ ФОРМАЛАРЫ
2.1 Сабақта оқушылардың жеке дара,топтық және ұжымдық танымдық
іс-әрекеттері.........................................................................................................13
2.2Сабақты ұйымдастыру және өткізу әдістемесі.............................................14
2.3 Сарамандық іскерлік пен дағдыны
ҚОРЫТЫНДЫ........................................................................................................27
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР..................................................................28
КІРІСПЕ
Курстық жұмыстың өзектілігі: Оқытуды ұйымдастыру формасы - оқыту
Қоғамның даму тарихында жас ұрпақты оқытудың ұйымдастыру тәсілдері
Жекелеп оқыту жүйесі көне және орта ғасырларда пайдаланылды.
Жаңа дәуірде «Сатылы» немесе «өзара оқыту» түрінің ерекшелігі:
Оқытудың кең таралған сынып - сабақ жүйесінің негізін
1.Оқушыларды сыныпқа жас шамалары мен таным қабілеттері бойынша
2.Сыныптағы оқушылар құрамының әркезде тұрақты болуы.
3.Жеке пәндерді тұрақты оқу кестелері арқылы алмакезек оқыту.
4.Оқытуды оқу жоспарына, оқу бағдарламалары және оқулықтарға негіздеу.
Оқытуды жылдың тұрақты бір мезгілінде бастап, аяқтау.
Оқытуды ұйымдастыру тек мұғалімнің басшылығымен жүргізілуі.
Мұғалімнің оқу материалын мазмұндау кезеңі, жаңа материалды өткен
Курыстық жұмыстың мақсаты:Қазіргі кезде cабақты ұйымдастыру және
Курыстық жұмыстың міндеті:
1. Сабақты ұйымдастыру формаларын қалыптастыру
2 Сабақты ұйымдастырудың түрлері
3.Сабақты ұйымдастыру және өткізу әдістемесі қолдану.
Курыстық жұмыстың зерттеу әдісі: Зерттеу маңыздылығы бойынша әдебиет
I.ОҚЫТУДЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ ФОРМАЛАРЫ
1.1 Сабаққа қойлытын дидактикалық талаптар жүйесі
Сабақ тұтастай оқу процесінің буыны болғандықтан, оның негізгі
- қабылдау, пайымдау және есте сақтау деңгейінде;
білімді үлгі бойынша қолдану деңгейінде;
білімді және жаңа жағдайларды қолдану деңгейінде. Сабақтың тиімділігін
1. Әрбір сабақта білім беру, даму және тәрбиелеу
Сабақта белгілі бір білімді баяндай отырып, оқушылардың пайымдауын
2. Әрбір сабақ дидактиканың барлық принциптеріне және бәрінен
Оқу пәні бойынша кез келген сабақ - ол
3. Әрбір сабақ, ең алдымен, сабақтың тақырыбымен жиі
Әрбір тақырып бойынша бірнеше сабақ өткізілуі мүмкін және
Мұғалім белгіленген мақсатқа байланысты сабаққа дайындалу процесінде окушыларға
4. Сабақтың барлық кезеңдерінде оқушылардың танымдық қызметін жандандыру
Оқушыларға кез келген бірыңғай ұзақ ықпал ету (мысалы,
5. Сабаққа қойылатын талаптардың бірі - оның эмоционалдығы.
6. Әрбір сабақта оқушылардың білімін үздіксіз есепке алу
Оқыту процесі кез келген сабақта тұрақты кері байланыс
Сондықтан да оқушылардың білімін бақылаудың әр алуан түрлерін
7. Әрбір сабақ өзінің ұйымдастырушылық заңдылықтарымен, оң нәтижелерді
Әрбір өткен сабақ мұғалім мен оқушыға алға басушылық
8. Әрбір сабақта жүйелі қайталаудың элементтері қатысуы тиіс.
Өтілген оқу материалын қайталаудың барлығы бірдей оқыту процесінің
9. Әрбір сабақ техникалық оңтайлы және дидактикалық жарақтандырылған
Таным сезімдік қабылдаулардан басталады. Әйтсе де, көрнекілікті, техникалық
10. Кез келген пән бойынша әрбір сабақтың өткен
Кез келген сабақ басқалардан оқшауланып қарастырылмауы керек, ол
11. Сабақтың барлық уақытын тиімді пайдалану.
Сабаққа дайындалғанда оқушылар-дың 45 минут бойы жұмысын ұйымдастыруды
Сабақта уақыт шығындамау үшін көрнекі құралдар, приборлар, техникалық
Дәстүрлік құрылымның өзі де (сұрау, түсіндіру, бекіту) қызметтің
Жекелеген оқушылардың сабаққа кешігу, сабақтағы басқа да тәртіп
12. Оқушылардың бүкіл сабақ бойы оқу-еңбек тәртібін қамтамасыз
Алдыңғы айтылған талаптарды орындау сабақтағы тәртіпті белгілі бір
13. Сабаққа қойылатын талаптардың бірі оның құрылымдық икемділігі
14. Сабақтың кәсіби бағыттылығы. Әрбір сабақтың оқу пәніне
15. Үй тапсырмасының тиімділігі және оны міндетті түрде
Мұғалім үйге тапсырма бере отырып, оқушылардың барлығы оны
Оқушылар орындаған кез келген үй тапсырмасы міндетті түрде
16. Қолайлы моральды-психологиялық және санитарлық-гигиеналық жағдайлар туғызу.
Бұл жағдайлар көпшілігінде сабаққа қойылатын барлық жоғарыда аталған
Сабақ - оқыту жұмысын ұйымдастырудың басты формасы болғандықтан,
1.Сабақтың мақсаты айқын, мазмұны, жоспары және оның құрылымы
2.Сабақ оқыту принциптерінің ережелері мен талаптарына сәйкес болуы
3.Сабақтың ғылыми мазмұны оқушылардың жас және дара ерекшеліктеріне
4.Сабақтың мазмұны оқытатын пәннің бағдарламасына сәйкес болуы және
5.Сабақта оқушылардың білімге ынтасы мен қызығуын арттыру үшін
6.Сабақта оқушылардың белсенділігін арттыру үшін проблемалық ситуациялар туғызып,
7.Сабақтың сапасын жақсарту үшін мұғалім оқушылармен қарым-қатынас жасау
1.2 Сабақтың түрлері және оның құрылымы
Қазіргі кездегі сабақты жетілдіру жұмыстарының ішіндегі негізгі мәсележрінің
Мектеп тәжірибесінде бір типті сабақтар болмайды. Сондықтан, оқыту
Сабақ классификациясы (жіктелуі) - сабақтарды құрылысы жөнінен топастыру,
Сонымен қатар, сабақты жіктеу әрбір пәннің ерекшеліктеріне, оқушылардың
Мысалы, И.Н.Казанцев сабақты жіктеуді оқу материалының мазмұны мен
И. Ц. Казанцев бойынша:
1.Алғашқы сабақ - әр пәннен оқу жылының басында
2.Кіріспе сабақ - бағдарламаның күрделі тараулары мен тақырыптарынан
3.Жаңа білімді меңгеру сабағы - жаңа оқу материалы
4.Пысықтау сабағы - өткен оқу материалын пысықтау сабағы.
5.Жаттығу сабағы - оқушылардың білімі мен дағдысын жатықтыру
6.Тәжірибелі сабақ - оқушылардың алған білімін өмірде қолдану
7.Қайталау-қорыту сабағы - өткен күрделі тараулар мен тақырыптарды
8.Тексеру сабағы — оқушылардың білімін тексеретін сабақтар.
9.Білім сапасын бағалау сабағы — оқушылардың алған білімін
10.Қорытынды сабақ - оқу жылының ақырында әр пәнінің
С. В. Иванов бойынша:
1.Кіріспе сабақтар.
2.Оқу материалымен алғашқы рет танысу сабағы.
3.Жаңа білімді меңгеру сабағы.
4.Меңгерген білімді тәжірибеде қолдану сабағы.
5.Дағдылану сабағы.
6.Қайталау, пысықтау және қорыту сабақтары.
7.Бақылау сабағы.
Б. П. Есипов бойынша:
1.Аралас сабақтар.
2.Жаңа оқу материалымен танысу сабағы.
3.Пысықтау сабағы.
4.Қайталап жинақтау, қорыту сабағы.
5.Оқушылардың білімі мен дағдысын жаттықтыру сабағы.
6.Білім сынау сабағы.
Сол секілді шет елдер тәжірибесінен, атап айтсақ, Чехословакия
1.Жаңа оқу материалын мазмұндау сабағы.
2.Жаттығу сабағы.
3.Қорыту сабағы.
4.Қайталау, білім сынау сабағы.
5.Аралас сабақ.
Қорыта айтқанда, қазіргі мектеп тәжірибесінде көптеп қолданылатын сабақ
1.Кіріспе сабағы.
2.Жаңа білімді хабарлау сабағы.
3.Білімді, білікті және дағдыны бекіту сабағы.
4.Жаттығу және тәжірибе сабақтары.
5.Зертханалық сабақ.
6.Қайталау-қорыту сабағы.
7.Оқушылардың білімдерін, біліктіліктері мен дағдыларын тексеру және бақылау
8.Аралас сабақ.
9.Өздігінен білім алу сабағы.
Сабақты бұлай жіктеу кездейсоқ емес, оның бұлай қалыптасуында
Сол секілді мұғалім өткен оқу материалын оқушылардың есіне
Ал сабақтың "Аралас сабақ" түрі оның құрылымына байланысты
Мұғалім сабақтар жүйесінде дидактикалық бірнеше мақсаттарды жүзеге асырады.
Сабақ құрылымын белгілеу оқу жұмысын неғұрлым айқын және
Жоғарыда баяндағанымыздай сабақтарды топтастыру, оның құрылымын белгілеу негізінен
1.3 Мұғалімнің сабаққа дайындалу жұмыстары
Мектептің аса жауапты міндеті - оқушыларды ғылым негіздерімен
Сабаққа мұқият дайындалу, оның мазмұны мен ұйымдастыру әдістемесін
Егер сабақ көңілсіз өтсе, мұғалімдер сабақты босаң және
Мұғалімнің сабаққа дайындалуы - аса жауапты іс. Мұғалім
Әрбір мұғалімнің сабаққа дайындалуы жөніндегі талап, педагогикалық процестің
1.Сабақтың мақсаты қандай?
2.Оқушылар қандай жаңа білімдер алуы қажет және олар
3.Сабақта айтылатын ойдың бастысы қайсысы?
4.Бұл ойлар қандай жүйемен баяндалмақ?
5.Олар қандай жолмен негізделмек?
6.Қандай қорытындылар керек?
7.Сабақта қандай әдістер және көрнекті құралдар пайдаланылмақ?
8.Оқушылардың білімін тексеру үшін оларға қандай бақылау сұрақтарын
9.Оқушылар алған білімдерін пысықтау және практикада қолдану мақсатында
10.Үй тапсырмасына нені беруге болады және оны қалай
Озық тәжірбелі мұғалімдер сабаққа белгілі бір тиянақты жүйемен
а) Алдағы оқу тоқсанына оқу материалын жоспарлау.
б) Өтілген сабақтың табыстары мен кемшіліктерін есепке ала
в) Кезекті сабақтың жоспарын жасау.
Мұғалім жұмысындағы мұндай жүйелік оқу процесін үздіксіз жетілдіре
Оқу жұмысының мазмұнын ойластырып алу - сыныпта оқу
Мектепе оқу материалы әрбір жарты жыл бойынша жоспарланады.
Тақырыптық жоспарлау - белгілі бір пәнге қатысты оқытудың
Ол мұғалімге бір сабақтан келесі сабаққа өту барысында
Тәжірибелі мұғалім тақырыпты зерттегенде, оқу материалын оқып біледі,
Сабаққа осындай жүйемен даярлануда мұғалімдер оқушылардың оқу еңбегін
Оқу бағдарламасының тараулары бойынша сабақтардың тақырыптарын жасап болғанан
Жеке сабақтардың жоспары - әрбір мұғалімнің жеке сабақ
Қазіргі кезде мектеп тәжірибесінде қалыптасқан мұғалімнің жеке жоспарының
1.Оқу бағдарламасының берілген тарауы бойынша сабақтың күні мен
2.Сабақтың тақырыбы.
3.Сабақтың мақсаты.
4.Сабақтың құрылымы немесе дидактикалық кезеңдері.
5.Сабақтың мазмұны.
6.Оқыту әдіс-тәсілдері.
7.Сабақ құралдары.
8.Үй тапсырмасы.
9.Қорытынды, сабақтың аяқталуы.
Сабақтың анағұрлым негізгі белігі — оның төртінші және
Сабақтың әрбір құрамды буынына немесе дидактикалық элементтеріне мұғалімнің
Одан әрі қырай оқушылардың тәжірибелік жұмыстарын ұйымдастыру тәсілдері
Содан кейін сабақта қолданылатын әр түрлі оқу құралдары
Н.К.Крупская мұғалімдердің назарын тапсырманы орындау жөнінде оқушыларға мұқият
Сабақ жоспарлары мұғалімнің дайыңдығы мен тәжірибесіне байланысты өзгеруі
Тәжірибелі мұғалімдер жоспарды жасап, сол жоспар бойынша сабақты
II.САБАҚ ОҚЫТУДЫҢ НЕГІЗГІ ФОРМАЛАРЫ
2.1 Сабақта оқушылардың жеке дара,топтық және ұжымдық танымдық
Мұғалім сабақты пысықтау, бекіту және соған орай оқушылармен
Оқыту процесі - мұғалімнің бір мезгілде барлық оқушыларды
Соған орай жеке дара жұмыс әр оқушының өз
Оқушылардың жеке дара жұмыс түрлеріне:
1.Оқулықпен жұмыс істеу.
2.Практикалық жұмысы: ауызша, жазбаша жұмыстары (есеп шығару, шығарма
3.Мұғалімнің тапсырмасы бойынша әр түрлі лабораториялық тәжірибелерді орындау.
Жеке дара жұмыс оқушыларды өз бетімен бітім алуға
Оқушылардың топтық танымдық жұмыстары сабақ барысында оқу міндеттерін
Жұмыстың бұл түрі негізінен екі бағытта іске асады:
Оқушылардың бірыңғай, біркелкі оқу жұмыстары мұғалімнің барлығына ортақ
Ал бөлшекке бөліп оқыту - бір мезгілде бірнеше
Жұмыстың бұл түрі топ ішінде оқушылардың тапсырманың мақсатын,
Сонымен қатар бір сыныптағы оқушылардың оқу міндеттерін топ
Мұндай жұмыс барысында оқушылардың өз тобының нәтижесіне өзара
Мұғалімнің топтық жұмысты нәтижелі ұйымдастыру шартына:
оқушыларды өздігінен жұмыс істеуге үйрету;
жолдастарымен ақылдасуға ұйрету;
оқушылардың жекелеген топтарына оқу тапсырмалары жүйесінің нақты болуы;
тапсырмаларды оқушылардың жекелеген топтарына үлестіру іскерлігінің болуы т.б.
Оқытуды осындай тәртіппен ұйымдастыру оқушылардың тәрбиесіне, атап айтқанда
Оқушылардың үжымдық жұмысы дегеніміз - ортақ мақсатгы көздейтін
Сондықтан ұжымдық жұмыстың ерекшелігі, өз бетімен істейтін дара
Фронталдық жұмыс ерекшелігі - бір сыныптағы барлық оқушылардың
2.2 Сабақты ұйымдастыру және өткізу әдістемесі
Мұғалімдер айрықша білімімен ерекшеленеді, олар оқушыларға сабақты қызықты
Қызба-әдістемелік стиліндегі (ҚӘС) мүғалімдер оқыту үрдісі мен оның
Пікірлесуші-тосын стиліндегі (ПТС) мұғалімдер қызба-әдістемелік стиліндеп мұғалімдерге қарағанда
Пікірлесуші-әдістемелік стиліндегі (ПӘС) мұғалімдер оқыту және оқу-тәрбие үрдісінде
№ Сұрақтар Сұрақтардың варианттары
ҚТС ҚӘС ПТС ПӘС
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33 Сіз сабақтың жоспарын толық жасайсыз
Сіз сабақты жай жалпылай жоспарлайсыз ба?
Сабақ жоспарынан әрдайым ауытқып отырасыз ба?
Оқушылардың сабақ үлгірмеуіне байланысты оқу жоспарынан ауыткисыз
Сабақтың көп бөлігін жаңа материалды түсіндіруге
Түсіндіру үрдісінде оқушылардың жаңа материалды меңгеруін әрқашан қадағалан
Түсіндіру барысында оқушыларға сұрақтар қоясыз ба?
Оқушылардан сабақ сұрау барысында әр оқушының жауап
Сізге әрқашан оқушылар тура жауабын
Сіз әрқашан жауап беруші оқушының жауабын
Түсіндіру барысында үнемі қосымша оқу материалдарын қолданасыз ба?
Сабақ барысында жиі жұмыс тақырыптарын өзгертесіз бе?
Оқушының жауабы немесе жаңа оқу материалдарын түсіндіру
Сіз қойған сұраққа оқушылар бірден жылдам жауап бере
Сіз сұрау барысында оқушылардың бәрінің қатынасуын қадағалайсыз
Оқушылардың сабаққа дайындықсыз келгені сізді
Оқушылардың қатесін әрдайым өзіңіз түзейсіз бе?
Сізге әрдайым сабақ уақыты жетеді ме?
Оқушылар бақылау жұмысы кезінде кітапқа қарамауын қатаң қадағалайсыз
Сіз әрқашан оқушылардың әр сүраққа
Жақсы және нашар оқитын оқушыларға бірдей сұрақ
Жақсы жауап беретін оқушыларды әрдайым қолдайсыз ба?
Нашар жауап беретін оқушыларды жиі ұялтып отырасыз ба?
Оқушылардың білімін әрдайым бақылап отырасыз ба?
Өткен сабақты жиі қайталап отырасыз ба?
Өткен сабақты оқушылар толық меңгермесе де, жаңа сабақты
Сіз калай ойлайсыз, сабағыңыз оқушыларға қызық па?
Сіз калай ойлайсыз, сабағыңыз оқушыларға жағымды ма?
Сіздің сабағыңыз әрқашан жоғары деңгейде өтеді ме?
Сізді оқушыларыңыздың сабакқа үй тапсырмасын орындамай
Сабағыңызда оқушылардың тыныш отыруын талап етесіз бе?
Сізді сабақтағы «жұмыс шуы» көңіліңізді алаңдатады ма?
Сіз сабағыңызға өзініз жиі талдау жасайсыз ба? Жоқ
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ Иә
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә Жоқ
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Иә
Жоқ
Иә
Жоқ
Иә
Жоқ
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ Иә
Жоқ
Жоқ
Иә
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Жоқ
Иә
Иә
Иә
Жоқ
Жоқ
ИӘ
Ескерту. Сіз белгілеген қай бағанада иә көп болса?
Енді мұғалімдердің жеке стилін жетілдіруге берілетін ұсыныстарды айта
1. Қызба-тосын стилі (ҚТС). Білім деңгейіңіз жоғары, әртістік
бар, зерексіз, оқу материалдарын оқушыларға қызық әрі қонымды
аласыз және оқытудың әр түрлі формалары мен әдістерін
Көп уақытыңыз жаңа оқу материалдарын түсіндіруге кетеді.
Бірақ сізде мынадай кемшіліктер бар: әдістемеңіз жеткіліксіз, оқу
2. Қызба-әдістемелік стилі (ҚӘС). Білім деңгейіңіз жоғары, әдістемеңіз
Нәтижесінде сіздің оқушыларыңыздың білім деңгейі жоғары.
Бірақ кемшілігіңіз: оқушылар білімін жоғары бағалайсыз. Оны жою
3.Пікірлесуші-тосын стилі (ПТС). Білім деңгейіңіз жоғары, оқу материалдарын
4.Пікірлесуші-әдістемелік стилі (ПӘС). Әдістемеңіз бар, бірақ, сізде мынадай
Осы кемшіліктерді жою үшін жақсы жауап берген оқушыларға
Оқу жұмысын ұйымдастырудың көптеген формалары бар, сабақ -солардың
Сыныпта жас шамасы мен білім дәрежесіне сәйкес оқушылардың
Оқытудың сыныптық-сабақтық жүйесі жалпы білім беретін орта мектептің
Сыныптық-сабақтық жүйе - педагогика саласындағы бағалы жетістіктердің бірі.
Сабақ - бұл оқытудың ұйымдастыру формасы, сол арқылы
Сабақ - біртұтас күрделі жүйе, оған оқушылардың білімді
Сабақтың жіктелуі
Оқушыларға химиядан жүйелі білім беруде сабақ басты орын
Сабақ мақсат қоюдан басталады. Қазіргі кезде сабаққа қойылатын
Алға қойған мақсаттарға сәйкес сабақта оқу үрдісінің белгілі
Дидактикада бірыңғай жіктеу жоқ. Кейде жіктеудің өлшемі ретінде
Химия сабақтарының жалпы жүйесі жайында сөз еткенде оған
Сабақтың негізгі құрамдас бөліктерінің арасындағы байланыстарды сызбанұсқа түрінде
Жалпы педагогикалық мақсат - оқушыларға тәрбие беру және
Әдіскерлер көптеген дидактикалық мақсаттарға сәйкес мынадай жіктелулерді ұсынды.
1.Жаңа материлдарды үйрену және жаңа біліктерді меңгеру сабақтары.
2.Оқушылардың білімді, іскерлікті жетілдіру
3.Білімді, іскерлікті тексеру сабақтары.
Олар өз алдына үш түрге бөлінеді:
а)түсіндірме-көрнекі бейнелеу;
ә)догматикалық-сөздік;
б)тапқырлық-зерттеу сабақтары.
Бұл жерде білімді жинақтау мен жүйелеу түрлері айтылмаған.
Сабақты жіктеуде оның мазмұнына қарау керек. Осы айтылғандарды
1.Жаңа білім мен дағдыны меңгеру сабақтары.
2.Сарамандық білімді, дағдыны, іскерлікті жетілдіру және қалыптастыру
3.Білімді жүйелеу, қайталау, қорытындылау, жалпыламалау сипатындағы сабақтар.
4.Білімді бақылау, тексеру, есепке алу сабақтары.
5.Аралас құрама сабақтар.
Жаңа білім, іскерлік және дағдыны беру, меңгеру сабақтарында
Сабақтың бұл типінде мұғалім мен оқушы негізінен жаңаны
Жаңа білімді, іскерлікті меңгеруге арналған сабақтарға мынадай сабақтар
1.Курстың басындағы (кіріспе сабақ) жаңа тақырыптар.
Мысалы, «Химия пәні, заттар» (8-сынып), «Электролиттер және бейэлектролит»
2.Күрделі теориялық материалдарды оқу кезінде, мысалы: «Атомдардағы электрондардың
3.Сабақтың мазмұны кең көлемде сипаттап айтатындай материалдардан тұрса,
4.Сабақта орындалуы көп уақытты алатын көрсетілім не зертханалық
Жаңа білімді, іскерлікті меңгеру сабақтары қысқаша кіріспеден басталады
Білім іскерлік және дағдыларды бекіту және жетілдіру сабақтары
Бұл сабақтың негізгі дидактикалық мақсаты - химиялық заңдарды,
Бұл типтегі сабақ ерекшелігін мына тақырыптардан көруге болады:
Сабақты мынадай жоспар бойынша
1.Кіріспе бөлім. Сабаққа мақсат қойып, оқушыларды жұмысқа дайындау.
2.Теориялық материалдарды қысқаша қайталау (әңгімелесу әдісі бойынша немесе
3.Оқушылардың өздік жұмысы. Тапсырманы орындау. (Мысалы, №33 элементті
4.Өздік жұмыстардың нәтижесін тексеру (әңгіме).
5.Сабақты мұғалімнің қорытындылауы. Оқушылардың істеріне талдау жасау.
6.Үйге тапсырма беру.
7.Сабақты ұйымшылдықпен аяқтау.
2.3 Сарамандық іскерлік пен дағдыны
Сабақтарының мақсаты - теорияларды, заңдарды бағдарламада көрсетілген іскерлік
Сонымен сарамандық іскерлік пен дағдыны қалыптастыру сабақтарына:
1.Жұмыстың мақсатын анықтау және қауіпсіздік техникасын
белгілеу.
2.Жұмысты орындау тәсілдерін жоспарлау.
3.Жұмысты орындаудың үлгісін көрсету не
4.Орындалган жұмысты талдау не жүйелеп жазу, қорытындылау.
5.Жұмыс орнын тәртіпке келтіру.
6.Үйге тапсырма беру.
Сабақта мұғалім дидактикалық мақсаттарды шешеді. Оқушылардың теориялық білімдерін
Зертханалық сабақ - ұзақ уақыт бойы (бір не
Бұл сабақтарда (бағдарламада көрсетілген) оқушылар зертханалық іскерліктер мен
Сарамандық сабақтарды (зертханалық сабақ) шамамен мынадай жоспармен өткізуге
Білімді қорытындылау және жүйелеу сабақтары (қорытынды, әңгімелеу, шолу
Сабақтың тақырыптық мысалдары: «Тұздар. Тұздардың құрамы мен аттары.
Білімді қорытындылау мен жүйелеу сабақтары әр түрлі жүргізіледі,
Оқыған материалды қайталау және қорытындылау сабағы. Білімді қорытындылау
Білімді қорытындылау мен тереңдетудің пәрменді құралдарының
Қайталау мен қорытындылау сабағының жоспары мұғалімнің таңдаған жұмыс
1.Қайталанатын тақырып бойынша қажетті химиялық ұғымдарды талдау.
2.Оқушылардың хабарламалары мен рефераттарын талдау.
3Тақырып бойынша оқу филъмдерін көрсету не телехабарды көру.
4Семинар сабақтарын өткізу.
5Сабақты қорытындылау, т.т.
Қорытындылаушы сабақтың бір түрі - конференция сабақ. Мұғалімнің
Бақылау-есепке алу сабақтары (бақылау-тексеру әңгімелесулері, бақылау-сарамандық сабақтары).
Бақылау-есепке алу сабақтарының негізгі дидактикалық мақсаттары -білімдерінің толықтығын,
Химиялық тілді тиімді пайдаланып есептерді шығару, тәжірибелерді орындау,
Оқушыларды нәтижелі, ілгерілете оқыту жағдайларының бірі - әрбір
Оқушылардың білімін бақылау мен тексеру сабақтың шағын ғана
Оқушылардың білімін бақылау мен тексеру сабақтарының құрылымы мұғалімнің
Әр түрлі әдістер мен көрнекі құралдарды пайдаланып жүргізілетін
Сабақтың бұл типінде оқушылар тек жаңа материалды оқып
1.Оқушылардың білімін, іскерлігін тексеру.
2.Жаңа материалды оқу (үйрену),
3.Алган білімді, іскерлікті бекіту, жетілдіру.
4.Үйге тапсырма беру.
Құрама (комбинациялық сабақ). Оқу үрдісінде бірнеше дидактикалық міндеттерді
1.Дидактикалық міндеттердің азаюы.
2.Құрылымында 4 элемент (үй тапсырмасын қайталау, материалды оқып
Соңғы уақытқа дейін құрама сабақтар еліміздің мектептерінде жетекші
Құрама сабақтың басты кезеңдері:
1. Үй тапсырмасын тексеру мен жаңа материалды игеру
бұрынғы өтілгенді қайталау.
2.Жаңа материалды оқып үйрену.
3.Жаттығуларды орындау және жаңа материалды игерудің деңгейін тексеру.
4.Үй тапсырмасы. Кейде құрама сабақтың тиімділігін арттыру
мақсатында үй тапсырмасын тексеру сабақ соңында, жаңа материалды
меңгерумен біріктіре жүргізілуі де
Сабақтың барлық кезеңдерінде оқушылардың әр түрлі формадағы өздік
Әрбір типтің шекарасында көптеген түрлерді ерекшелеуге болады немесе
Оқу материалының мазмұны мен ерекшеліктеріне, дидактикалық мақсаттарга, жүйедегі
Мұғалім бүкіл курсты не жеке тақырыптарды оқуды жоспарлағанда
Электролиттік диссоциациялану теориясы тақырыбын жоспарлау
Сабақтың мақсаты деп сабақ соңында мұғалімнің белгіленген нәтижеге
Педагогтардың дәстүрлі емес сабақтар бойынша пікірлерінде қарама-қайшылықтар бар:
Әрине, дәстүрлі емес сабақтар қатаң құрылымы және қалыптасқан
Дегенменде ол мұғалімдерге оқыту жұмысында осындай тәсілдерді көптеп
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта айтқанда оқыту жұмысын ұйымдастырудың қандай да формасын
Дидактикалық мақсат оқу үрдісінің әрбір кезеңінің бірізділігін анықтап,
Сабақта оқушыларға білім берумен қатар оларды өздігінен білім
Сабақ оқытудың білім беру, тәрбиелеу және дамыту қызметін
Сабақтың дидактикалық құрылымы кемесе кезеңдері бірізділікте, бір-бірімен өзара
Сабаққа дайындалу және оны өткізу барысында мұғалімнің сыныптағы,
Сабақтың барлық кезеңдерінде оқушылардың білімін бақылау мен бағалау
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Айтмамбетова Б.Р., Керимов Л.К., Төлеубекова Р.К. Тәрбие
процесінің мәні мен мазмұны. Тәрбие принциптері. 5-лекция.Алматы, 1991.28
Әбенбаев.С. Тәрбие теориясы мен әдістемесі.-Алматы,2005.76- 82бб.
Әбиев.Ж.Педагогика.-Алматы,2004.22-25бб.
Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазак; тәлім-тәрбиесі – Алматы
Қоянбаев Ж.Б. Педагогика. -Алматы, 1992. 104-125бб
Оқушыларды тәрбиелеудің үлгі мазмұны. - А.: Мектеп,
Оқушылардың тұлғалық қасиеттерін дамытудың педагогикалық негіздері.-Алматы,2001. – 97-108бб.
Педагогика. Лекциялар курсы. - Алматы, 2003. – 36-41бб.
Сағындықұлы.Е. Педагогика.-Алматы,2002. – 54-59бб.
Хусаннова.Б.Конференциялық сабақ.-Қазақстан мектебі,2007,N2.-31-39бб.
Жарықбаев Қ., Қалиев С. Қазақ тәлiм-тәрбиесi. Алматы, Санат,
Жарықбаев Қ. Табалдиев Ә. Әдеп және жантану орта
Педагогикалық және жас ерекшелік психологиясы. – Алматы: Мектеп,
Айтмамбетова Б.Р., Керимов Л.К. Оқыту әдістері. Алматы, 1992.-
Әбенбаев С. Мектептегі тәрбие жұмысының әдістемесі. -А., 1999.
Әбиев Ж. Еңбек тәрбиесінің педагогикалық негіздері. -Алматы, 1997.
Айтмамбетова, Бейсенбаева. Тәрбиенің жалпы әдістері. -А., 1991.-73-81бб
Айтмамбетова Б. Жаңашыл педагогтар идеялары мен тәжірибелері. -А.,
Ақназарова Б. Класс жетекшісі. -А., Мектеп, 1973.-102-106б
Баженова И.И. «Педагогикалық ізденіс», Алматы: Рауан, 1987.-135-141бб
Көшімбаева Л. «Қазақ əдебиетін оқыту əдістемесі». Алматы: Мектеп,
Педагогикалық ізденіс. – Алматы, 1990. – 8-58; 58-100,
Ж.Әбиев, С. Бабаев, А.Құдиярова. Педагоика. -Алматы. 2004. 79-86бб
Ж..Б. Қоянбаев, Р. М. Қоянбаев. Педагогика. – Алматы,
Қалиев С. Қазақ этнопедагогикасының теориялық мәселелерi және
Жұмабаев.М. “Педагогика” – Алматы: “Ана тiлi” 1992 ж.
Дүйсембiнова Р.Қ. Қазақ этнопедагогикасын мектеп программасына ендiру. –
Қожахметова К.Ж. Халық педагогикасын зерттеудiң кейбiр ғылыми және
Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы
Ф-ОБ-001/035
