Оңтүстік Қазақстан облысындағы туризм курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ
1 Бөлім Оңтүстік Қазақстан облысында туризмнің қалыптасуына талдау
1.1 Оңтүстік Қазақстан облысындағы туристік ресурстарға баға беру
1.2 Оңтүстік Қазақстан облысындағы туризм обьектілеріне сипаттама
1.3 Оңтүстік Қазақстан облысында туризм дамуының қазіргі жағдайын талдау
2 Бөлім Оңтүстік Қазақстан облысында туризмді дамыту жолдары
2.1 Туристік өнімдерге сұранысты зерттеу және оларды дамыту жолдары
2.2 Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша турларды жобалау
2.3 Аймақтық туризмді дамыту бағдарламасы
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 41 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
1 Бөлім Оңтүстік Қазақстан облысында туризмнің қалыптасуына талдау
1.1 Оңтүстік Қазақстан облысындағы туристік ресурстарға баға беру
1.2 Оңтүстік Қазақстан облысындағы туризм обьектілеріне сипаттама
1.3 Оңтүстік Қазақстан облысында туризм дамуының қазіргі жағдайын талдау
2 Бөлім Оңтүстік Қазақстан облысында туризмді дамыту жолдары
2.1 Туристік өнімдерге сұранысты зерттеу және оларды дамыту жолдары
2.2 Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша турларды жобалау
2.3 Аймақтық туризмді дамыту бағдарламасы
ҚОРЫТЫНДЫ
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1 Бөлім Оңтүстік Қазақстан облысында туризмді қалыптасуына талдау
1.1 Оңтүстік Қазақстан облысындағы туристік ресурстарға баға беру
Талас Алатауының таулы және орта таулы ландшафтары, Қаржантау, Қаратау,
Оңтүстік Қазақстан облысы еліміздің ең ірі және де әдемі
Оңтүстік Қазақстан облысы - республикамыздағы мақта, қантты қызылша, күріш
Аймақтық шекара негізінен жазық дала болып келген. Солтүстігінде құмды
Ауа-райы континеналды, қысы жылы, жазы қапырық, және ұзақ. Қыста
Ең ірі өзен Сырдария (жалпы ұзындығы 2219 шақырым) Құркелес
Облыс орталығы Шымкент қаласында орналасқан. Қалада 2004 ж 1
Облыс бойынша 12 шаруашылық аудан, 8 кішкене қалалар, 13
Облыста: 1027 жалпы білім беретін мектеп, 31 колледж және
Облыста: 154 аурухана мекемелері, онда 6,2 мың дәрігер қызмет
2003 жылғы бйдай өндірісі 497,4 мың тонна өндірілген: оның
Инвестиция құрлымы келесі бағытта тартылған: үй құрлысы - 7,0%,
Оңтүстік Қазақстан облысы шекарасында Тянь-Шаньның шығыс салаларының таулы тізбектері
Кейінгі қола және ерте темір дәуірлері қөптеген археологиялық ескерткіштердің
Облыс біздің мемлекеттің қалалық мәдениетінің бесігі болып есептеледі. Нақ
Оңтүстік Қазақстан облысында бағдарламамыз туризмді дамыту мақсатын жүзеге асыру
1.2 Оңтүстік Қазақстан облысындағы туризм обьектілеріне сипаттама
Ерте кезден-ақ Оңтүстік Қазақстан облыс территориясында көшпелі тайпалар және
Қазақстанның Оңтүстік облысындағы мұсылмандық уақытындағы мұрасы өте маңызды. Мұсылман
Ортағасырлық қала орталықтарының сақталуы, монументалдық ескерткіштердің бар болуы, архитектуралық-кеңістік
Ақсақ-Темір дәуіріндегі Ахмет-Яссауи мешіт іргетасы қазіргі уақытқа дейін қажылық
Түркістан қаласындағы Қожа Ахмет Яссауи мешітінің ескерткіштері мен архитектуралары
Ахмет Яссауи кесенесі – ерте заманнан қалған көне архитектуралық
Архитектуралық құрылысы композициясы жағынан аса күрделі туынды. Мұндай кешен
Ахмет Иасауи кесенесінің ені 46,5 м, ұз. 62,5м. Осы
Арыстан баб күмбезі – ескі Отырар қаласының орнындағы көне
Қазығұрт – Оңтүстік Қазақстан облысының орналасқан әкімшілік бөлік..
Қазығұрт тауы – Талас Алатауының оңтүстік-батыс сілеміндегі аласа келген
Ежелгі аңызда дүниені топан су басқанда, Нұқ пайғамбар кемесі
Түркістан (Иасы) – қазақ хандығының бірінші астанасы, Оңтүстік Қазақстандағы
Орта ғасырда Иасының өз ақша сарайы болған. Ортағасырлық тарихшылар
Бағзы Түркістандағы өршіген өмір-тіршілік қаракеті XX ғасырдың басына дейін
Қала орны типографиясында бұрыштарға қарай дөңгелек мұнаралы жартылай қираған
1928 жылы М.Е.Массон ежелгі Түркістан аумағында бірінші ары
Отырар – Оңтүстік Қазақстан облысындағы ерте ортағасырда пайда болған
Атақты археолог А.Н.Бернштам ортағасырлық Отырар мәртебесі туралы былай деген:
Сайрам – Оңтүстік Қазақстанның орта ғасырдағы ірі қалаларының бірі.
Сауран – Ортағасыр қаларының ішіндегі ең атақты қалаларының бірі
Сауран XIV ғасырда біріншісі жартысында Ақ-Орданың астаналық орталығы болған.
Сауран өз уақытында мықты қорғаныс болған. Сондықтан қалалар қорғанысы
Сауран қалашығы туралы археологиялық танысулар 100 жылдан астам уақыт
Сауран қалашығының аудан жоспары дөңгелек тәрізді, қабырғалармен дөңгеленген, сақталған
Сауран қаласы өзінің биік қабырғаларымен, бұзылған тұрғын үйлерімен және
Ордабасы - Әбілқайыр ханды бүкіл қазақ әскерлерінің бас қолбасшысы
Ұлы жүздің әскери күші Сырдарияны оған құятын шыршық өзені
Қатты жеңіліске ұшыраған жоңғарлар тым-тырақай қашып, жедел шегінеді.
Еліміздің бостандық алып, туелсіз ел болған соң, Ордабасында ұланғайыр
Ақсейіт төбе – Қазақстандағы көне қала орны. Оңтүстік Қазақстан
Ақсу-Жабағалы қорығы – Талас Алаттауының солтүстік-батыс бөлігін және Өгем
Сарыағаш – Шымкент 110 шақырым қашықтықта орналасқан. Ол 1939
Сарыағаш ауданында 64 терминалды су құбырлары бар. Термоминералды су
Осы жоғарыда айтылып кеткен туристік обькетілер Оңтүстік Қазақстан облысындағы
1.3 Оңтүстік Қазақстан облысында туризм дамуының қазіргі жағдайын талдау
Оңтүстік Қазақстан облысы республикамыздың оңтүстік бөлігінде орналасқан. Ол 1932
Қазіргі уақыттағы қолға алынып Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша туристік
Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша туристік обьектілер құрлысы қазіргі таңда
Материалдық-техникалық базаны нығайту мақсатында жол инфрақұрлымының обьектілерін жобалап жүзеге
Түркістан-Отырар тас жолын қайта жөндеп, оны жабдықтау мәселелері де
Бұл тур маршрутта Оңтүстік Қазақстан облысында көне мәдени-тарихи ескерткіштерін
Дүниежүзілік Туристік Ұйым және оның басқа елдер мүшесі және
Оңтүстік Қазақстан облысында туризмде жан-жақты және әр түрлі негізде
Мәселен, Тәжікістан республикасының Соғды облысының және Белорусия республикасының
Аймақта туризм саласын дамыту мақсатында Түркістан қаласында сәуір айында
Туризм және спорт агенствосының жылдық есебі бойынша қазіргі таңда
2001 жылы облыс бойынша туристік кәсіпорынынан түскен табыс -
2001 жылы облыс бойынша есеп берген туристік кәсіпорындар саны
2001 жылы облыс бойынша туристік қызмет көрсету - 1567
Оңтүстік Қазақстанда облысы бойынша 2003 жылы туристерге қызмет көрсету
Қонақ үй қызметтерінің негізгі көрсеткіштері: жалпы нөмір саны 2001
Аймақ бойынша 2003 жылдың 9 айы және 2004 жылдың
Кесте 1
Аймақтағы туризм бойынша салыстырмалық көрсеткіш
Оңтүстік Қазақстан облысы
2003 жылдың 9 айы 2004 жылдың 9 айы
Туристерге қызмет көрсету (адам) 3274 2378
Кіру туризмі 195 186
Сыртқы туризм 870 611
Ішкі туризм 1209 1585
Сатылған жолдамалардың құны 7283,8 7498,9
Турфирмалардан түскен табыс 8983,3 9241,1
Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша 2003 жылдың 9 айы туристерге
Туристік қызметпен айналысатын кәсіпорындардың есебі бойынша 2003 жылдың 9
Кесте 2
Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша мұражай қызметінің көрсеткіші
2001 жыл 2002 жыл 2003 жыл
Мұражай саны 8 12 17
Негізгі қор экспонаты 72385 85456 96006
Экспонатталғандары 11659 16221 17258
Келушілер саны, мың 4004,4 481,5 561,9
Резиденттер саны 353,7 478,7 559,2
Экскурсияның жалпы саны 170,0 171,3 203,8
Экскурсоводпен жасалынған экскурсия 9841 10992 10908
Оңтүстік Қазақстан облысындағы мұражайлар жұмысының көрсеткіші: жалпы жұмыс істеп
Облыс бойынша мәдени мекемелердің көрсеткіштері. Облыстағы театр жұмысының негізгі
Концерттік ұйымдардың жұмыс көрсеткіштері: концерттік ұйымдар саны 2002 жылы
Облыстағы ойын-сауық мекемелері бойынша 2001жылға, 2002жылға, 2003 жылға арналған
Кесте 3
Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша ойын-сауық мекемелернің көрсеткіштері
Атауы 2001 жыл 2002 жыл 2003 жыл
Ойын-сауық мекемелерінің жалпы саны 24
Шығармашылық ұжымдардың саны 580 640 720
Шығармашылық жұмысқа қатысушылар саны 7402 8093 9194
Көрермендер және лекция орындарының саны 46969 50094 50709
Мәдени шаралардың өткізілуі 3533 5815 7010
Шығармашылық және білім курстары және орталық саны 29 53
Ойын-сауық мекемелерінің жұмыстарының көрсеткіші: ойын-сауық мекемелерінің жалпы саны 2001
Кинотеатрлар қызметінің негізгі көрсеткіштері: кинотеатрлар саны - 2002 жылы
Кітапхананың қызмет көрсету көрсеткіші: кітапхананың саны - 2001 жылы
Жоғарыда көрсетіліп отырған көрсеткіштер облыста туризм саласының даму жағдайын
Ондай кедергілерге мыналар жатады:
- туристік индустрияның әлсіз менеджменті және материалдық-техникалық базаның жетіспеуі;
- қолда бар инфрақұрылымның төмен жағдайда болуы: көптеген
- туризм инфрақұрылымның және халықаралық туристік маршруттардың дамуын
- қаржылық-несиелік жүйенің дұрыс қолға алынбауы; облыстағы туристік орындарды
- жоғары мамандаған мамандардың жетіспеуі;
2 Бөлім Оңтүстіктік Қазақстанда облысында туризмді дамыту жолдары
2.1 Туристік өнімдерге сұранысты зерттеу және оларды жетілдіру
Қазақ жамағатының, менталитетінің өзіндік ерекшіліктері бар. Ол Батыстағы Италия,
Оңтүстік Қазақстан облысындағы қолда бар ескрткіштерімізді ескере отырып, онда
Осыған байланысты тарихи және мәдени ескерткіштер мекемелерін мониторингтен өткізіп,
Жұртқа белгілі, Оңтүстік Қазақстан облысындағы өңіріндегі тарихи және мәдени
Шетел туристерін қызықтыру, оларға тиісті жағдай туғызу, Оңтүстік Қазақстан
Осы ретте Оңтүстік Қазақстан облысында туристік бизнесінің өзіндік сын-сипаты,
Туристік инфрақұрылым, оның менеджментін жақсарту саласына келімді-кетімді адамдарды сапалы
Тарихи және мәдени орталықтардың тағы бір ерекшелігі –
Оңтүстік Қазақстан облысы өзіндік тарихы, экономикалық, мәдени-әлеуметтік ортасы бар
2001 жылдың 13 маусымында күшіне енген «Қазақстан Республикасындағы туристік
Тарихи мекен жайлар ежелгі салт-дәстүрмен, этнографиялық айшықтармен тығыз байланысты
Басқа облыстарға қарағанда Оңтүстік Қазақстан облысында қазақтың салт-дәстүрлері,
Біз тарихи және мәдени ескерткіштерді қорғау, сақтау хақында жаңа
Қазақстанның шетелдік өкілдіктері, мемлекеттік радиоканалдары, газет-журналдары осы мәселемен тікелей
Қазақстан туризм саласында дүниежүзілік тәжірибені, ғалымдар болжамын ескере отырып,
2.2 Оңтүстік Қазақстан облысы бойынша турларды жобалау технологиясы
Туризмді дамыту мақсатында, Оңтүстік Қазақстан облысындағы негізгі тарихи жерлер
Бірінші маршруттық жолымыз Шымкент қаласы болып табылады. «Шымкент» атауы
Содан соң жолымыз Сайрамға (бұрынғы Испиджаб) қарай бағытталады. Бұл
Осы аршруты қарастырылған тарихи материалдарымыз Оңтүстік Қазақстан облысындағы
2.3 Аймақтық туризмді дамыту бағдарламасын жетілдіру
Ұлы Жібек жолы алғашқы кезде Қытайды Орта Азия Елдерімен,
Қазіргі кезде Ұлы Жібек жолының Қазақстандағы бөлігі - Орта
Оңтүстік Қазақстан облысы туристік обьектілерді ескере отырып, осы туристік
Соған сәйкес елімізде арнайы бағдарламаны дамытады жетілдіру қажет деп
Хронологиялық және мәдени аспектісінде Жібек жолы бойындағы тарихи мұра
Мекендеу ландшафтарында этномәдениетті теңестіруді қайта өркендету қажеттілігі, Ұлы Жібек
Бағдарламаның бастапқы міндеті Жібек жолы бойындағы Қазақстан жерін жалпықоғамдық,
Бағдарламаның негізгі міндеттері төмендегідей шараларды қарастырса, аймақта туризмнің дамуына
көшіп-қону және егін шаруашылық мәдениетін және олардың өзара әсер
Жібек жолы бойындағы археологиялық, архитектуралық, құрылыстық
тарихи және мәдени ескерткіштерді жаңғырту және мұражайлар жасау;
туризм обьектісіне қосылған тарихи қалалар дамуының негізгі сатысын жабдықтау
Жібек жолы бойындағы салттық тарихи құрылысты қайта өркендету және
салтық құрылыс және Жібек жолы бойындағы мекендер базасында туризм
туризм индустриясын және қажылықты жергілікті, аймақтық, халықаралық деңгейде және
түркі тілді халқтарының фольклорлық және этнографиялық тестр негізінде немесе
тарихи ландшафтарды, керуен жолдарын, ат және жаяу жүру
аймақтық экономиканың дамуын реттеу. Жергілікті халықты жұмыспен қамтамсыз ету.
Бұл бағдарламаның бастапқы міндет аспектісінде туризмнің инфрақұрлымын қалыптастыру -
Бірінші түрі инфрақұрлымның тарихи қала орталықтарын қайта өркендетуге, оларды
Бұндай шешім қысқа мерзімге келген қажылар мен туристерге жағдай
Осылайша, бағдарламаның үлкен бөлігі Жібек жолының бойындағы тарихи құрылыс
Осы Жібек жолы бойындағы мекендерді және капиталдық құрылыс қорын
Көшпелі тұрақтық жерлерде, мәдени ескерткіштер және туристік этнографиялық ландшафт
Жібек жолы бойындағы Қазақстан жерін қайта өркендету бағдарламасы бірнеше
Бірақ, осы мәселенің көпсалалық және кешендік түрлер сипатының
Осыған сәйкес бағдарлама келесі қызмет түрлерін қамтамасыз етеді:
тарихи ескерткіштерді, археологиялық, архитектура, құрылыс және монументалдық өнерді сақтау
Жібек жолындағы тарихи қалаларды және басқа орталықтарды орнына келтіру
жергілікті, аймақтық және халықаралық деңгейде оның көптүрлілігімен туризм индустриясын
халық шығармашылық, ұлттық және аймақтық кәсіп түріне, салттық-табынушылық, әдет-ғұрып,
жергілікті халықты жұмыспен қамтамасыз ету;
аймақтық экономиканың дамуын ынталандыру.
Оңтүстік Қазақстан облысында туризмнің инфрақұрлымын дамытуда мынандай негізгі нақты
туристік обьектілерді жаңарту мен салу үшін отандық және шет
тасымалдау қызмет нарығында көлік және темір жол көліктерінде жолаушыларды
туризмді дамыту аудандарда жерді пайдалану және құрылыс салу нормаларының
қонақ-үй сервистік кешенін әлемдік стандарттарға сәйкестендіру, туристік кешендердің, этнографиялық
ілеспе инфрақұрылымды: сумен, электрмен жабдықтау, кәріз желісі мен қатты
туристерді орналастыру орындары мен қонақ үйлерді жаңғырту және халықаралық
инвестициясын тарту жолымен жүйе құраушы туристік обьектілерді дамыту;
туристік обьектілерді, оның ішінде орналастырудың орта және шағын құралдарының
Оңтүстік Қазақстанда облысында туризмді дамытуда туристік саланы ақпараттық қамтамасыз
осы аймақтың табиғи және әлеуетін неғұрлым тиімді пайдалану мақсатында
осы облыстағы туристік ұйымдардың көрсеткен қызметіне электрондық брондауды ұйымдастыру
Жоғары аталып кеткен мәселелерді жүзеге асыру үшін ең алдымен
туристік саланы дамыту үшін қажетті жоғары, орта кәсіптік және
мүдделі органдармен бірлесіп мамандардың кәсіби даярлығының сапасын жақсарту, оларды
Туризмнің қауіпсіздгін қаматамсыз ету жөнінде мынандай басым бағыттарды қарастыру
туристің өмірімен денсаулығының қауіпсіздігі;
туризмнің сақтандыру нарығын дамыту;
тұтынушылардың құқықтарын қорғау;
өрт қауіпсіздігі;
орналасу мен тамақтану орындарындағы қауіпсіздік;
көліктегі қауіпсіздік;
турист кадрларын арнайы даярлауды және туристерге қызмет көрсету жөнінде
Осы бағдарламаны дұрыс жетілдіру арқылы:
біз қазақстандық және шетелдік азаматтардың мәдени-тарихи қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін
саланы дамытудың экономикалық және құқықтық тетіктерін әзірлеуге;
туристік өнімнің сапасын қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар аймақта тарихи-мәдени ескеткіштерді сақтап қалуға, халқымыздың рухани
Қорытынды
Осы күнге дейін елімізде туризм саласы әлі де болса
Сондықтан аймақтық бағдарламаны қайта қарастырып, оны жүзеге асыру, бағдарламада
Шетел туристерін қызықтыру, оларға тиісті жағдай жасау, Оңтүстік Қазақстан
Облысында басқа елдерде кездеспейтін тарихи және мәдени ескрткіштердің бар
Осы ретте Оңтүстік Қазақстан облысында туристік бизнесінің өзіндік сын-сипаты,
Туристік инфрақұрылым, оның менеджментін жақсарту саласына келімді-кетімді адамдарды сапалы
Жалпы туризмнің жай-күйін талдау мен бағалау жүргізген соң оның
Нормативті-құқықтық базаны жетілдіру аясында:
- салық заңдарын өзгерту бойынша ұсаныстарды әзірлеу мен енгізу,
- туризмге шетелдік және отандық инвестициялар тарту үшін жағымды
- шағын және орта бір жолғы сиымдылыққа
- туроператорлар мен турагентіктердің қоғамдық одақтары мен ассоциациялары
туристік сала үшін білікті кадрлар даярлау мен олардың кәсіпқой
Оңтүстік Қазақстан облысында бағдарлама келесі түрлерін қамтамасыз ету қажет:
- тарихи ескерткіштерді, археологиялық, архитектура құрылыс және монументалдық өнерді
- Жібек Жолындағы тарихи қалаларды және
- туризм индустриясын және қажылықты жергілікті, аймақтық, халықаралық
Аймақты мәдени-тарихи туризм орталығына айналдырса, нұр үстіне нұр болады.
Қолданылған әдебиеттер
Азар В.И. Экономика и организация туризма.- Москва., 1993 г.-
Адасбаева Е. По Шелковому пути // Понорама – 2001
Байпаков К.М. Средневековые города Казахстана на Великом Шелковом пути.-
Балабанов И.Т., Балабанов А.И. Экономика туризма: Учебное пособие. –
Биржаков М.Б. Введение в туризм.- Санкт-Петербург., 2001г.-356 с.
Васильева Н.А. Жемчужина на Шелковом пути.- Казахстанская правда, 2003-6
Годорова В.Е. Что нам мешает развивать туризм // Казахстанская
Дүйсен Г.М. «Основы формирования и развития индустрии туризма в
Имангали К. Казахстан делает предложение // Национальный бизнес –
Ердавлетов С.Р. Основы географии туризма.- Алматы, 1991 г. –
Ердавлетов С.Р. Казахстан – Туристский , 1989 г. –
Закон Республики Казахстан от 13 июня 2001 г. №
Кабушкин Н.И. Менеджмент туризма: Учебное пособие.- Москва: БГЭУ, 1998
Кабушкин И.Н., Дурович А.П. Организация туризма: Учебное пособие –
Квартальнов В.А. Туризм и отраслевые системы.- Москва, 2001 г.
Концепция развития туризма в Республике Казахстан от 6 марта
Ким А.Т. Рекреационная оценка территории Казахстана.- Алматы: Рауан,1997 г.
Матаева Б.П. Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет индустриясын дамыту мәселелері
Смагулов Е., Григорьев Ф., Итенов А. Очерки по истории
Соболев Е.А., Соболев И.И. Финансово – экономический анализ деятельности
СААП. – 1998. - №6. 17-60 с.
СААП. – 1997 - №17. 52-53 с.
Туризм Казахстана за 2003 год. (Сообщение агентства РК по
Туризм на Шелковом пути.// Транзитная экономика. – 2004. №4-5.
Устименко Л.М. Туризм и развитие его формы. М.: 1998.
ЮКГУ. Сборник материалов региональной научно – практичной конференции. Шымкент.
1
