Оқытудың түрлері курстық жұмыс
Жоспар:
Кіріспе ...............................................................3-4
І. Оқыту теориясы және түрлері
1.1 Оқыту туралы түсінік......................................................5
1.2 Оқытуды ұйымдастыру формалары туралы түсінік..........................6-9
ІІ. Қазақстандағы білім беру саласы
2.1 Қазақстандағы білім беру жүйесіндегі оқытудың түрлері................10-12
2.2 Оқытудың түрлері және оларға сипаттама....................13-17
2.3 Дистанциялық оқыту технологиясы..............................18
2.4 Проблемалық оқытудың теориялық негізі ....................19-21
2.5 Проблемалық оқытудың тиімді жақтары.....................22-25
Қорытынды................................................26-27
Пайдаланған әдебиеттер тізімі......................................28-29
Қосымшалар...............................................30-31
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 31 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар:
Кіріспе ...............................................................3-4
І. Оқыту теориясы және түрлері
1.1 Оқыту туралы түсінік......................................................5
1.2 Оқытуды ұйымдастыру формалары туралы түсінік..........................6-9
ІІ. Қазақстандағы білім беру саласы
2.1 Қазақстандағы білім беру жүйесіндегі оқытудың түрлері................10-12
2.2 Оқытудың түрлері және оларға сипаттама....................13-17
2.3 Дистанциялық оқыту технологиясы..............................18
2.4 Проблемалық оқытудың теориялық негізі ....................19-21
2.5 Проблемалық оқытудың тиімді жақтары.....................22-25
Қорытынды................................................26-27
Пайдаланған әдебиеттер тізімі......................................28-29
Қосымшалар...............................................30-31
Кіріспе
ХХІ ғасырдағы оқытудың ең өзекті мәні, ерекше мақсаты
Бүгінгі таңда мектептегі оқыту білім беруді
Зерттеудің өзектілігі: Даму бағдарламасын жасаған елдер биікке қарыштап, алға
Сонымен бірге қолданатын оқытудың түрлері, оқушылардың өзіндік жұмысы, дамыта
Бұдан шығатын қорытынды: теория мен тәжірибе арасында сабақтастық болып,
Оқу үрдісі білімді беру, тексеру, бағалау деп аталатын жүйелердің
Зерттеу мақсаты: Оқытудың түрлері және оларды қолдана отырып
Зерттеу объектісі: Оқу-тәрбие процесі.
Зерттеу пәні: Педагогика
Зерттеу болжамы: Мұғалімдер сабақты жүргізгенде сабақ
Зерттеудің міндеттері: Мектеп мұғалімдерінің сабақ жүргізудегі оқытуды
Зерттеу әдістері: Оқушыларымен мен мұғалімдер арасында сауалнама жүргізу,
Жұмыстың құрылымы: Курстық жұмыс кіріспеден, 2 бөлімнен,
1.1.Оқыту туралы түсінік
Оқыту- ғылыми білімдерді, біліктерді және дағдыларды игеру бойынша шығармашылылық
Екі жақты сипаты;
Оқытушы мен оқушының бірлескен әректі;
Оқыту жағынан басқаруы
Арнайы жоспарланған ұйымдастыру мен басқару;
Бүтіндік пен бірлік
Оқушылардың жас дамуының жас ерекшеліктігіне сәйкестігі
Оқытуды жүзеге асыруда білім мен оқытуды ұйымдастыруда оны модернизациялау
Яғни «түрлері» ішкі байланысты білдіреді және ұйымдастыру тәсілдері, өзара
1.2.Оқытуды ұйымдастыру формалары туралы түсінік
Оқытуды ұйымдастыру формалары - оқыту процесінің міндеттерін іске асырудағы
Педагогика тарихында ұлы педагогтардың тұжырымдары және оқуды ұйымдастырудың әртүрлі
• жеке ( бір ғана оқушымен жұмыс істейді);
• жеке-жұптық ( оқушы – оқушы, мұғалімнің оқушымен қарым-
• жеке-топтық топ мектепте жұмыс істейді, бірақ бір мектепте
• Өзара бірлесіп оқыту, (аталған оқыту жүйесі Англияда пайда
• Саралап оқыту, оқытудың бұл түрі оқушылардың қабілетіне карай
• Бригадалық оқыту,тапсырманы бригада алады: бір сыныпта 5-6 оқушы
• Американдык «Винетка-жоспар», «Трампа-жоспар» және т.б.
• Оқытудың микротоптық жүйесі (фронтальді, ұжымдық жұмыс
және т.б.).
Оқыту түрлерінің сыныптық-сабақ жүйесі ХҮІІ ғасырда туысқан тәуелсіз мемлекеттердің
ең көп тараған жэне үш жүзжылдық уақыт бойы әлі
салыстырғанда, сыныпты-сабақ жүйесінің көптеген ұтымды тұстарын атап өтуге болады;
Бәрін есептей келгенде, әрине сыныптық- сабақ жүйесі тұрақталып, жаппай
Сыныптық – сабақ жүйесі өзіне көптеген оқу үрдісін ұйымдастырудың
Оқытудың осы түрі ауқымында жұмыстың ұжымдық, топтық, жеке даралап
Жоғарыда жіктелген оқытуды ұйымдастырудың түрлеріне жататын ерекшеліктің бірі –
Сыныптық -сабақ жүйесін оқытуды ұйымдастырудың ең қайнар көзі болып
Сабақтың талабын орындау мен оны түсінуге байланысты, мұның өзі
- ғылым жетістіктерінің жаңа түрін озық іс тәжірибені, оқу-тәрбие
- сабақты өту үрдісінде, барлық дидактикалық принциптер мен ережелер;
- оқушылардың санасын қалыптастыруға әсер етерлік, пәнаралық байланысты;
- бұрынғы білімнің байланыстыруға, оны меңгеруде икем-қабілетін және оқушылардың
- тұлғаны жан-жақты дамытудың белсенді және түрінің қажеттілігі;
- педагог оқу-құралдарын ұтымды қолдануы;
- алған білімнің, өндірістік қызметпен, оқушының жеке іс-тәжірибесімен байланысты
- білімнің, икемнің, қабілетін тәжірибеде қалыптастыру, оны ойлау –
- сабақты диагностикалау, жоспарлау, жобалау және болжау алуы.
Әрбір сабақ тұтас педагогтың процестің функциясын жүзеге асыруға бағытталған:
енгізу, жаңа материалды зерделеу, өткен материалды бекіту, бақылау, оқушылардың
Көріп отырғанымыздай, сабақтың құрылымы кездейсоқ болмайды, ол оқыту үрдісінің
2.1. Қазақстандағы білім беру жүйесіндегі оқытуды ұйымдастырудың формаларына сипаттама
Қазақстан Республикасынның білім беру саласы өз жастығына қарамастан, тереңге
1990 жылдарынан бастап Қазақстан Республикасының тәуелсіздігіне, ұлттық идеяға бағытталған
1992 және 1999 жылдары қабылданған «Білім туралы» заңға байланысты
Президентіміз Н.Назарбаевтың «Қазақстан-2030» бағдарламасына сәйкес «Мемлекеттік білім беруді 2010
Білім беру жүйесін жетілдіруде ең басты қадам мемлекет бойынша
Мемлекетте жоғарғы кәсіби білімді 50 мемлекеттік ЖОО-дары қамтамасыз етуде.
Әлемдік ЖОО-ның жетекші жүйесінің үлгісіне жақындастыру мақсатында Қазақстанда 3
Білім беру жүйесіндегі реформаны қалыпты шешу және перспективті дамыту
Ғылым және білімді дамытуға жағдай жасау мақсатында атаулы сыйлықтар
Білім беру саласында Қазақстанда Халықаралық байланыстар кеңейтілуде. Жыл сайын
Білім беру саласында қайта құрудың ең басты кезеңі жалпы
Қазақстан Республикасының Евразиялық аймаққа кіруі, XXI ғасырға аяқ басуы
Тек білім беру арқылы ғана біз өткенімізді тануға, қазіргі
Ғылым мен техниканың дамуына қарай педагогиканың да мүмкіншіліктері артты,
Бүгінде оқыту жұмысын осылай ұйымдастыру мен әдісінің жаңалығы басқа
«Технология» деген сөз-грек тілінен алғанда «техне»-өнер, кәсіп, ғылым, +
Оқыту технологиясы-жүйелі категория. Оның құрлымы төмендегідей болып келеді:
- оқытудың мақсаты,
- білім беруің мазмұны,
- педагогикалық өзара әрекеттестіктің құралы /оқыту және
- оқушы,оқытушы,
- әрекетің нәтижесі /сонымен
Оқыту технологиясы-оқыту процесін ұйымдастыру, басқару және бақылау деп түсіну
Бүгінде білім беруде нәтижелі жетілдірудің құралы ретінде практикада жаңа
2.2. Оқытудың түрлері және оларға сипаттама
Оқу мекемелері тəжірибесінде бірқатар белгілерімен дербестенген оқу түрлері қолданылуда.
Оқу түрі өз негізіне алынған педагогикалық технология (кейінгі дəрісбаяндарда
Түсіндірме-көрнекілі: (дəстүрлі, ақпарат жеткізу) оқу түрі. Мұндай оқуда мұғалім
Жалаң - жаттанды (догматикалық) –оқуда тыңдаушы ұсынылған ақпараттың мəн-мағынасына
Дамытушы оқу түрі оқушылардың білім, ептілік жəне дағдыларының күннен
Шығармашыл (эвристикалық) – оқу проблемді жəне шығармашыл оқудың басты
Тұлғалық бағдарлы оқу мəні – білімдену бағдарламалары мен оқу
Компьютерлі оқу жəне оқыту қызметтері электронды есептеу машиналарының кері
Модульді оқуда – білімдік ақпараттың шағын дидактикалық бөлшегінің –
Қашықтықтан оқыту түрі қазіргі заман телебайланыс жүйесін пайдаланумен көзделген
Пəнаралық оқу – сыбайлас білім салаларындағы пəнаралық жəне пəнішілік
Міндетті оқыту - ағартушы саясаттын ұстанымы, осыған сәйкес заңнама
Ашық оқыту - бірқатар шетелдердегі мектептерде оқу жұмысын
Оқыту тәжірибесі
Оқыту тәжірибесі - табиғи тәжірибенің әр түрлілігі, ол психикалық
Енгізілген оқыту
Енгізілген оқыту - тәжірибелі нәтижеге жетуге бағытталған, арнайы ұйымдастырылатын
Дистанциялық оқыту
Дистанциялық оқыту - бұл кез келген жерде тұратын әр
Интеграциялық оқыту
Интеграциялық оқыту - мүгедек пен дамуында сәл бұзушылығы мен
Интеграциялау – бөліктерді бүтін шығатындай біріктіру, оларды бір тұтас
Контекстік оқыту
Контекстік оқыту - болашақ кәсіби еңбектің пәндік және әлеуметтік
Политехникалық оқыту
Политехникалық оқыту - оқушылардың қазіргі заман өндірісінің жалпы ғылыми
Проблемдік оқыту
Проблемдік оқыту - оқытылушылардың іздену қызметіне, олардың шынайы өмірлік
Бағдарламалы оқыту
Бағдарламалы оқыту - алдын ала кұрастырған оқыту бағдарламасы бойынша
Дамыта оқыту
Дамыта оқыту - оқу үрдісінің адамның мүмкіндіктері мен оларды
Модулдік оқытудың басты мақсаты-оқытудың ұйымдастырылуы бойынша және мазмұны бойынша
Модулдің көптеген анықтамаларына қарамастан, олардың барлығын үш түрлі
- модул-біліктілік мінездемесінің талаптарына
- модул-пәнаралық әдістемелік-ұйымдастыру құрлымы болып, әр түрлі оқу пәндерінің
- модул-бір ғана оқу пәнінің шеңберіндегі ұйымдастыру
Оқыту мазмұнын таңдап алғаннан кейін сол мазмұнды жүйелеу мәселесі
Қашықтан оқыту - қоғамды ақпараттандырудың маңызды бағыттарының бірі-білім беру
Бұл күнде қашықтан оқыту білім берудің дамытудың нақты элементті
Интерактивті оқыту-қазіргі кезде қарым-қатынас үрдісіне негізделген оқыту-интерактивті оқытуға үлкен
Қазігі кезде интерактивті оқыту 2 бағытта жүзеге асырылып жүр.
1. «Қарым-қаынасмәдениті», «Риторика», «Біз адамдар арасында
2. Оқу жағдаяттарын барынша
Интерактивті оқыту кезінде студенттер тек қана бақылаушы болып қатыспай,
Сонымен, Білім беру жүйесі дегеніміз қазіргі тарихи кезеңде әлеуметтік-эконмикалық,
2.3 Дистанциялық оқыту технологиясы
Дистанциялық білім беру негізінен үш технология арқылы іске асады.
Дистанциялық оқытудың екінші түрі телекоммуникациялық технологияларды қолдану арқылы іске
Оқытудың бұл түрінде студенттерге тек тыңдаумен ғана шектеліп қоймай,
Қазіргі таңдағы дистанциялық оқытудың ең келелі түрі интернеттің мүмкіндіктерін
Дистанциялық оқыту әдісі бүкіл білім жүйесінің даму сатысындағы жаңа
2.4. Проблемалық оқытудың теориялық негізі және оқыту мазмұны
Мұғалімдер – қоғамның ең білімді, ең ойшыл, ең сынампаз
Мұғалімге жүктелер міндет өте ауыр, тек өз ісіне берілген,
Сабақты бүкіл сынып қызығатындай етіп, бастауға зор мән берілуі
Мұғалім сабақты қазіргі талапқа сай жаңа әдіс – тәсілдермен
Бастауыш мектеп – бұл оқушы тұлғасы мен санасының дамуы
Бастауыш сынып оқушысының зейіні тұрақсыз, импульсивті, қабылдау мүмкіндіктері әртүрлі
Проблемалық оқыту- мұғалім басшылығы мен қиын мәселелерді туғызу және
Проблемалық оқыту технологиясы оқушылардың мұғалім басшылығымен проблемалық ситуацияны шешуде
Проблемалы оқыту кезінде мұғалімнің жетекшілігімен проблемалы жағдай жасалып, оқушылар
Проблемалы оқыту ынталандырудың ерекше проблемалы түріне негізделеді, сондықтан материалдық
Ғылыми білім логикасының түп-төркіні проблемалы жағдайлардың логикасы болып табылады.
Проблемалы жағдайларды оқу үрдісінің барлық, яғни жаңа тақырыпты түсіндіру
Проблемалық оқыту өзінің мазмұны мен құрылымы бойынша педагог пен
Проблемалық оқытуға тән ерекшеліктерді анықтау оның басқа технологиялардан айырмашылығын
- проблемалық оқытудың бірінші шарты оқу іс-әректінің дамуын алдын-ала
- проблемалық оқытудың екінші шарты ақпаратты міндетіне ауыстыру
проблемалық оқытудың үшінші шарты - студенттің субъекті ретіндегі ұстанымы,
проблемалық оқытуды анықтайтын негізгі сипат оқытушы мен студенттің өзара
Қазіргі кезде проблемалық оқыту педагогика ғылымы мен практикасының ізгілендіру
2.5.Проблемалық оқытудың тиімді жақтары
Проблемалық оқыту тапсырманы шешудің жаңа әдістерімен құралдарын анықтағаннан кейін
Проблемалық талсырмалардың дамытушы және танымдық қызметі тәрбиелік функциясымен тығыз
Проблемалық тапсырмалар әрбір оқушының тұлғасына және сыныптың бүкіл ұжымына
ие болады. төзімділік пен бір-біріне көңіл бөлуге, мұқият болуға
Проблемалық тапсырмалар мен ситуациялар жүйесі дамудың кез келген деңгейінде
Проблемалық тапсырмалар жүйесінің оқу мотивациясын, танымдық қызығушылықты, оқушылардың дербестігін,
Проблемалық тапсырмалар жүйесін қолданумен жүретін тәжірибелік оқытуды ұйымдастыру оқытудың
Цикл мұғалімнің бүкіл сыныпқа тапсырманы ұсынуынан басталады. Тапсырма тақтаға
Бұл мақсатпен мұғалім тапсырма жазылыл, дауыстап оқылғаннан кейін, сыныпқа
Сендерге танымайтын, түсініксіз сөздер кездесті ме?» Егер оқушылардың біреуінде
Осылайша, мұғалім мақсатты құрастырады, балалардың алдына міндет қояды. Жұмыстың
Мұғалім қойған мақсатты оқушылар қалай қабылдайтындығы, олардың өз мақсаттарына
Әдетте, мұғалім мақсатты қойғаннан кейін, оған қол жеткізу үшін
Бірақ бұл кезеңде мұғалімнің барлығын өзі істеуінің қажеттілігі жоқ,
Мұғалім оқушыларды жаңа заңдарды, жаңа формулаларды, схемалар, ережелерді ашуға
Тапсырманы шешудің жаңа әдістері мен құралдарын анықтағаннан кейін, бала
Осылайша, жұмыстың барысы мен нәтижелеріне баға беруді бақылау кезеңіне
Оптималды түрде бұл өзара тексеру үдерісінде жүзеге асады. Оқушылар
Сабақтың барысында мұғалім өз сөзін қадағалауы тиіс, ол сабақтың
Жұмысқа талдау жасай отырып. олар тапсырма бітті деп атап
Қазіргі күнде еліміздегі басты мәселенің бірі – білім
Бүгінгі таңда білім беру саласында әртүрлі сипаттағы және бағыттағы
Проблемалық оқытудың тиімді жақтары:
1. Оқушылардың өздігінен жан-жақты білім алуына жағдай жасалады.
2. Сабақ кезінде уақытты ұтымды пайдалану мүмкіншілігі молаяды.
3. Оқушылардың өзара пікір алмасуына мүмкіндік туады..
4. Мұғалім мен оқушылар арасында ізгілік қарым-қатынастар орнайды.
5. Алған білімдерін өмірмен ұштастыра біледі.
6.Жаңа білім көздерін игереді.
7. Жан-жақты ойлау қабілеттері дамиды.
8. Қарапайымнан күрделіге қарай және басқа пәндермен ұштастырып үйренеді.
9. Оқушы алдына мақсат пен міндет қойып, шешу жолдарын
10. Берік білімге, оқытудың жоғары нәтижесіне жетеді.
Қорытынды
Білім беру жүйесінің алдына қойған мақсаты- өмір сүріп отырған
Қоғамның білім беру жүйесіндегі қажеттіліктерді іске асыру мақсатында педагогтардың
Білім беру жүйесін ақпараттандыру бағыты- жаңа ақпараттық
Проблемді оқуда ұстаз басшылығында оқу, дəріске байланысты мəселелерді шешу
Модуль дегеніміз - қандай да бір жүйенің. Ұйымның
Модульдік оқыту технологиясының негізі алға баланың тұлғасын қояды,
-адамның әлеуметтік маңызды қасиеттер жиынтығы;
- қажеттілік жүйесі
- шығармашылық мүмкіндігі мен қабілеттерінің жиынтығы
- айналадағы қоршаған әлемді және онда өзін-өзі жете түсіну
Модулдік оқытудың дидактикалық жүйесі басқада дидактикалық жүйелер сияқты оқытудың
Сонымен, модулдік оқытуды кибернетикалық басқару тұрғысынан талдасақ, модулдік оқыту
Курстық жұмыста оқытудың түрлері, олардың классификациялаудың проблемалары, оқыту
Классификациялауда мына мәселелерді ескеруге тура келетіндігін білдік:
ә ) әрбір оқыту түрінің процесінде дидактикалық мәселелерді шешуін;
а) мұғалім мен оқушылардың байланыс іс-әрекеті таным қабілетін дамытудың
б) оқытудың түрін тиімді ұйымдастыру.
Курстық жұмыста оқулықтар , қосымша материалдар пайдаланылды.
Пайдаланған әдебиеттер тізімі
Қазақстан Республикасының «Білім туралы заңы» // Егемен Қазақстан,2007,15 тамыз
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. Астана.
Назарбаев Н.Ә. «Қазақстан -2030 бағдарламасы». Алматы, 2005
2006-2007 оқу жылында Қазақстан Республикасының жалпы білім беру ұйымдарында
Гуманитарлық білім беру тұжырымдамасы.- Алматы: Қазақстан,1994.-40 бет
Государственный общеобязательный стандартобразования Республики Казахстан.«Образование высшее профессиональное».Основные положение ГОСО
Государственный общеобязательный стандарт общего образования. Основные положения.Алматы,2002
Модернизациялық жетілдіру: дүниежүзілік тәжірибе және қазіргі Қазақстан //
Көмекова С.О. Қазіргі кездің білім беру мазмұнын құрастыру
Әбенбаев С.Ш. Педагогика .-Астана; Фолиант, 2003.-352 бет
Бабаев С.Б. Жалпы педагогика .Оқулық Алматы, 2005
БеспалькоВ.П. Слагаемые педагогической технологий. М., Педагогика, 1989,192 бет
Досанова Қ. Модульдік оқытуды қолданудың мүмкіндіктері// Қазақстан жоғары мектебі,
Жадрина М.Ж. Қазақстан Республикасындағы жалпы орта білім беруді
387 бет
Жанпейісова М.М. Модульдік оқыту технологиясы оқушыны дамыту құралы ретінде.
Қажығалиева А. Модулмен оқытуды ұйымдастыру // Қазақстан мектебі
Көнеева Қ. Оқыту үрдісінде педагогикалық технологияларды ұтымды пайдалану// Білім.№3,
Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. Алматы,
Қыдыгелдина Н. Жаңа ақпараттық технологияларды пайдалану // Тәрбие құралы,
Мажимова Б. Оқытудың жаңа технологиясы // Қазақ тілі
Мұхамбетова С.Қ. Педагогика. Ақтөбе, 2000.
Нұрғалиева Т. Салыстырмалы педагогика, Рауан, 1999-176
Сағындықұлы Е. Педагогика (дәрістер курсы).Алматы, 1999
Шаймерденова С. Модулдік оқыту// Қазақстан мектебі,№3, 2004 35-37 бет
С.К.Мұхамбетова «Педагогика», Ақтөбе 2002ж
Н. Берікұлы «Педагогика», Ақтөбе 2004ж
Қашықтықтан оқытудың педагогикалық психологиялық мәселелері //«Педагогикалық білім- Қазақстанның интелектуалдық
Қосымшалар
Кесте №1.Оқыту түрлері
Кесте 2- Қашықтықтан оқытудың концептуалдық моделі
Деңгей нөмірі Деңгейлер атауы Жүйені құраушы компоненттердің сипаттамасы
3 деңгей Қашықтықтан оқытуды дамыту және ұйымдастыру тәсілдерінің жүйесі
2) қашықтықтан оқыту жүйесінің қызметтік мүмкіндіктеріне әсер ететін факторларды
3) қашықтықтан оқытудың дамуын басқару.
2 деңгей Іс-әрекет жүйесі 1) қолданылатын технологияларды жетілдірудің мүмкіндіктерін
2) инновациялық үдерістерді жүзеге асыру тәсілдерін анықтау және жүзеге
3) енгізген жаңа технологиялар мен іс-әрекет түрлерінің енгізу сапасын
1 деңгей Қашықтықтан оқытуды ұйымдастыру тәсілдері 1) қашықтықтан оқытуды
2) қашықтықтан оқыту жүйесінде ішкі үдерістерді басқару;
3) ақпараттық білім беру ортасының оқытушыларына арналған қолайлылықты ұйымдастыру.
3
Оқытудың түрлері
Міндетті оқыту
Ашық оқыту
Дистанциялық оқыту
Интеграциялық оқыту
Контекстік оқыту
Проблемалық оқыту
Дамыта оқыту
Бағдарламалық оқыту
