TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

КІРІСПЕ............3

1. Оқу процессінің барысында ойынды пайдаланудың теориялық негіздері............5

Мәселенің тарихы ..............5

Ойынның психологиялық негіздері...........6

Оқу процессінің барысындағы ойын технологиясы. Дидактикалық ойындардың оқушының дамуына тигізетін ықпалы............10

2. Зерттеу мәліметтері...........17

2.1 Оқу процессінің барысындағы мұғалімнің ойын технологиясын пайдаланудағы тәжірибесінің сараптамасы.....17

2.2 Мұғалімдерге арналған ұсыныстар...........18

ҚОРЫТЫНДЫ ................21

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ .......24

ҚОСЫМШАЛАР..………………... …………………………..…...25

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 25 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ


МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ............................................................................................3

1. Оқу процессінің барысында ойынды пайдаланудың теориялық негіздері............................................................................................5

Мәселенің тарихы ......................................................................5

Ойынның психологиялық негіздері...........................................6

Оқу процессінің барысындағы ойын технологиясы. Дидактикалық ойындардың оқушының
2. Зерттеу мәліметтері...................................................................17

2.1 Оқу процессінің барысындағы мұғалімнің ойын технологиясын
2.2 Мұғалімдерге арналған ұсыныстар...........................................18

ҚОРЫТЫНДЫ ................................................................................21

ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ .......................................24

ҚОСЫМШАЛАР..........………………... …………………………..…...25

КІРІСПЕ

Ойын – ақпаратты өңдеп, меңгерудің балалар үшін тиімді
Тақырыптың өзектілігі. Қызықты ойын баланың ойының белсенділігін арттырады.
Ойнау арқылы, балалар білімдері мен біліктіліктерін іс-жүзінде әр
Ойын баланың тұлға болып қалыптасуының барысында оның еңбекқорлық,
Ойын білім беруде өте пайдалы технологиялардың бірі болып
Жиі ойын жаңа білімді хабарлау үшін, білім көкжиегін
Сонымен ойындар оқу процессінің өзекті мәселесіекні жоғарыда аталғаннан
Тарихнамасы. Мәселенің өзектілігі курстық жұмыстың тақырыбына әсер еткені
Мақсаты: Оқу процессінің барысында ойын технологияларының әдістемесін ашып
Мақсатқа жету барысында келесі міндетер шешіледі:

-Зерттелген әдебиет негізінде ойын әрекетінің оқу процессіндегі
Ойын технологиялары сабақта қаншалықты жиі қолданылатыны және оның
Жоғарыда аталған міндеттердің педагогикалық зерттеудің бірқатар әдістер шеңберін
әңгімелесу.

суалнама.

бақылау.

1. Оқу процессінің барысында ойын технологияларын қолданудың теориялық
1.1 Мәселенің тарихы

«Ойын», «ойнау» сөздері өте көп мағыналы болып келеді.
Осылай, бұл ұғымға бала әрекетінен басқа театр сахнасындағы
«Ойын» сөзі ғылыми түсінік болып табылмайды. Сондықтан болар
Саяхаттанушылар мен этнографтардың қоғамдағы баланың орны туралы мәлімет
Қоғам дамуының түрлі сатыларында, әсіресе қарапайым құралдар арқылы
Болашақ аңшы, малшы және т. б. дайындау талаптары
Келешекте сюжеттік-рольдік (немесе сюжеттік) ойын пайда болады. Ойын
Өз бетімен ойнап жүретін балалар бірігіп, өздерінің белгілі
Ойынның тарихи дамуы қайталанбайды. Онтогенезде хронология бойынша бірінші
Сонымен, балалық шақтың ажырамас бөлігі ойын болып табылады.
1.2 Ойынның психологиялық негіздері

Ойын ғылыми зерттеулердің пәні мен объектісі ретінде қолдана
Яғни, басқа әрекет барысында шектеулі түрде дамып,
Баланың психикалық және тұлғалық қасиеттерінің дамуы үшін
Ойынның басты маңызы баланың мотивациялық-талаптық аясына байланысты. Д.
Ойынның сәбилік кезеңнен мектепке дейінгі кезеңге трансформациясының негізінде
Бұл процестің негізінде баланың жаңа әлемді, ересектер
Ойынның оқыту үрдісіндегі ерекше рөлі ерте кезден белгілі.
Бала өмірге келе салысымен ойын арқылы өзін қоршаған
Ойын кезінде барлық оқушы бірдей, өйткені, брлығы да
Балалармен әр түрлі ойындар ойнауға болады. Кейбір ойындар
Оқушыларды психологиялық жағынан дайындауға;

Тілдік материалды бірнеше рет қайталауға;

Оқушының белсенділігін арттыруға;

Оқушылардың бір-бірімен қарым-қатынасын, ұйымшылдығын дамытуға;

Тез және дұрыс жауап беруге;

Сабақты қызықты өткізуге.

Ойынның біз білетін бірнеше түрі бар: граматикалық, лексикалық,
Ойынның сабақтағы орны бірнеше факторларға байланысты: оқушылардың дайындығына,
Ойын барысындағы ақыл-ойдың дамуы туралы сөз қозғамас бұрын
материаолдық заттардың негізіндегі қалыптасу сатысы;

жоғарыдағы әрекеттің қатты дыбыс аясындағы қалыптасу сатысы;

өзіндік ақыл-ой әрекетінің қалыптасу сатысы.

Баланың ойын барысындағы әрекетін қарастыра отырып, заттардың мәнімен
Егер дамудың бастапқы сатысында балаға міндетті түрде ойыншық
Баланың ойша заттан бөлек қалыптасатын атаулар, сипаттамалар арқылы
Ойын әрекеттерінің функционалдық дамуы онтогенетикалық дамуға еніп,
Ойын әрекеті арқылы баланың мінез-құлқының қайта құрылуы басталады.
А. В. Запорожец бірінші болып баланың ойын барысындағы
Қимылдың эффективтілігі, оның ұйымдасуы баланың ролді орындаудағы
Ойын оқушы үшін саналы түрдегі тәрбие мен жаңа
З. В. Манулейко ойынның психологиялық механизмі
Мотивтерге ғана сүйену жеткіліксіз. Мотивтер әсре ететін психикалық
Ойын оқушыларды жаңа әрекетке итермелеп, ынталандырады, әр балаға
Сонымен бірге, мұғалім бұл міндетті шешуге аса жауапкершілікпен
— ертегі және әдеби кейіпкерлерді сөзбен сипаттау;

— әңгіме мен ертегілердегі үзінділерді көрініс ретінде көрсету;
— белгілі бір тақырыпқа балалар арасында сайыс өткізу;
— ұжымдық ертегі ойлап шығару ("Жаңа жылдық
— шығарма жазу ("Мен Қазақ хандығының ханы болсам....");

— музыкалық шығармаларды тыңдау, сөзбен сурет салу;

— қиялдағы жағдайларды көрініс ретінде көрсету.

Ойын балалардың тату ұжымының қалыптасуының бірдін бір шарты
1.3 Оқу процессінің барысындағы ойын. Дидактикалық ойынның бала
Оқытудың ойын формаларының (ООФ) технологиялары негізінен оқушының
П. И. Пидкасистыйдың еңбектеріне сүйене отырып, барлық ойындар
Жасанды ойынның басты ерекшелігі –адам осы ойынды өзінің
Жеке формасына бір адамның өзімен өзінің түсінде және
Бірлік фрмасы-бір ойыншының тікелей және жанама байланыс арқылы
Ойынның қос формасы-бір адам басқа адамның сайыс жағдайындағы
Топтық форма үш немесе одан да көп ойыншының
Ұжымдық формасы –жеке ойыншылар арасындағы сайысты бәсекелесуші топтар
Ойынның жаппай формасы тікелей және жанама байланыс арқылы
Оқытудағы ойын формаларының теххнологиялары белгілі бір оқулықтағы әрбір
Қоғам дамуының түрлі сатыларында, әсіресе қарапайым құралдар арқылы
Оқыту ойындарының технологиясы педагогикалық теоряны жүзеге асыратын практикалық
Дидактикалық ойындар - педагогикалық мектептерде енгізілетін шарты
1) оқу әрекетін меңгеру, процесске ену өте баяу
2)Балалардың басқа нәрсеге көңілі ауып, оқу материалына дұрыс
3) Дидактикалық ойындар баланың психикалық процесінің ойдағыдай
4) Егер таным мотивациясы дұрыс қалыптаспай, мотив пен
Дидактикалық ойынның оқу формасы мен ойын әрекеті ретінде
1)дидактикалық міндет
2) ойын әрекеттері

3) ойын ережелері

4) қорытынды

Дидактикалық міндет – оқу және тәрбие әсерінің мақсатымен
Мысалы, дидактикалық ойындардың бірқатарында бағдарламалық міндеттермен сәйкес белгілі
Ойын міндетін қатысушылар (яғни, оқушылар-балалар) жүзеге асырады.
Әр түрлі ойындарда ойын әрекеттері бағытталуы және қатысушыларға
Ойын шарты. Ойындардың мазмұны мен бағытталуы бала тұлғасының
Дидактикалық ойынның ережелер алдын ала құрастырылып қояды. Осы
Қорытындылау – ойын нәтижесі ойны аяқталған соң бірден
Ойынды өткізгенде ойынның барлық құрамды элементтерін міндетті түрде
Балалар мен педагогтар арасындағы қарым-қатынас оқу жағдайымен емес,
баланың мектепке, сыныпқа, жалпы оқуға бейімделу процессін жеңілдетмен
психикалық жаңашылдықтарды қалыптастыру функциясы;

өзіндік оқу жұмысымен айналысу функциясы;

жалпы оқу білімі, біліктіліг мен дағдыларының қалыптасу функциясы;
өзін-өзі бақылау және өзін-өзі бағалау функциясы

әлеуметтік рөлдерді меңгеріп, қарым-қатынас жасау функциясын атақрады.

Осылай, дидактикалық ойын дегенімі- күрделі, көп қырлы құбылыс.
педагогтың дидактикалық ойындарға қатысты белгілі бір білімі мен
ойынды өткізудің мәнерлігі;

мұғалімнің ойынға өзінің қатысу қажеттігі;

ойнның мазмұнында қызықты мәлімет пен оқу материалының сәйкес
Балалардың ойынға деген эмоционалды қатынасын көтеретін әдіс –
ойынның балалардың жас ерекшелігі мен білім деңгейіне сәйкес
Дидактикалық ойындағы падаланатын көрнекілік қарапайым, мазмұны жағынан күрделі
Барлық дидактикалық ойындарды үш негізгі түрге бөлуге болады:

1 – заттармен ойнау (ойыншықтармен, табиғи материалмен);

2 – басылмалы үстел үсті;
3 – сөздік ойындар

Заттармен ойнағанда, нақты заттар мен ойыншықтар пайдаланады. Бұлармен
Сонымен бірге ойында бір-біріне өте ұқсас заттар қолданылуы
Дидактикалық ойындарада әр түрлі ойыншықтар кеңінен қолданылады. Ойыншықтардың
Табиғи материалдарды қолдану арқылы өтетін ойындарға мұғалім «Кімнің
Басылмалы- үстел үсті ойындар түрлерге бөлінеді: қос суреттер,
Суреттерді ортақ белгілері бойынша топтастыру – топтастыру деп
Сурет бойынша сипаттама беру, әңгімелеп беру ондағы әрекеттерді
Бұл ойындарад баланың өзгенің орнына тұрып, қажетті образға
Сөздік ойындар сөзге негізделеді. Бұндай ойындарда бала зат
Сөздік ойындар арқылы бала ойлай бастайды. Ойын барысында
Сөздік ойындарды қолдану тиімділігі үшін оларды шартты түрде
Заттар мен құбылыстардың маңызды белгілерін бөліп қарастыратын ойындар
Салыстыру, айырмашылықтарын табу, дұрыс шешім қабылдауға үйрететін ойындар
Заттар мен құбылыстарды түрлі белгілері бойынша жалпылап, топтастыруды
Назар аударуды, зейінді, ойлауды талап ететін ойындар («Ұша
Ойындардың дәстүрлі және халық ойындар түрлері болады.
Дамытушы потенциалды қамтамасыз ету үшін түрлі ойыншықтар ғана
Мұғалімдер үшін ойындарды сабақта қолданбас бұрын мұқият қарап,
2. Зерттеу мәліметтері

2.1 Оқу процессінің барысындағы мұғалімнің ойын технологиясын пайдаланудағы
Оқу процессіндегі ойын әрекеттерін зерттеу үшін ғылыми-педагогикалық зерттеу
-әңгіме

-сауалнама

-сұхбат

Оқу процесі барысындағы ойын технологияларын қолдану бойынша зерттеу
Оқытудың әдісі ретіндегі ойынның мақсаттары мен міндеттерін анықтау
Мұғалімдер арасында жүргізілген сауалнаманы сараптау барысында әрбір 10
Біреулері беріп жатқан пәні күрделі болғандықтан, сабақ барысында
Басқаларының ойынша, олар өздерінің ойыннан басқа технологиялары бар
Үшіншілері - дидактикалық ойындарды оқу процессі барысында пайдалану
Дегенмен нақты мұғалімнің қызметіндегі, оның ойын технолгиясын қолданудағы
Зерттеу кейіпкерінің пікірінше ойынды оқу материалын қайталау және
Өзінің педагогикалық тәжірибесіне сүйене келе математика мұғалімі балалар
Оның ойынша, ойынды келесі жағдайларда қолдануға болмайды:

-егер ойын күрделілігі жағынан оқушылардың деңгейіне сәйкес келмесе;

По её мнению, игру нельзя применять в следующих
Егер, балалар ойнағысы келмесе;

Егер, ойын жаңа болса. Жаңа ойында міндетті түрде
Сонымен бірге, мұғалім сабюақта ойын технологиясын қолданған кезде
Осы математика мұғалімінің ойынша, ойын оқушылардың тұлғалық қасиеттерін
2.2 Мұғалімдер үшін ұсыныстар

Оқушылардың оқу және тәрбиесі үшін сабақтағы ойынды эффективті
Сауалнамаға жауап берген оқушылардың жауаптарының сараптамасы:
Сабақтағы ойын барлық оқушыларға ұнайды екен.

Оқушылардың басым көпшілігі әр сабақта ойнағанды талап етеді,
Балалар көбіне топтық ойындар формасын ұнатады. Бұл құрбылармен
Ойындар арасында тарих сабағындағы ойындар көбірек беделге ие.
Егер, ойынды ұйымдастыруда оқушылардың қызығушылықтары ескерілмесе, оқушылар бұндай
Оқушылардың ойынға деген қызығушылығы, олардың мұғаліммен қарым-қатынасына байланысты.
Оқушылардың басым көпшілігі ойында жеңіске жеткенді талап етеді.
Осылай, нақты пәнді беретін мұғалімнің тәжірибесін қарастырып, зерттеген
Біріншіден, өте жиі ойынның шарты мен ережелерін түсіндіруге
Екіншіден, ойынның механизмі өте жиі бұзылады, яғни
Үшіншіден, ойындарды өткізгеннен кейін (әсіресе, төменгі сыныптарға қатысты)
Төртіншіден, қос, топтық, ұжымдық ойындар барысында бәсекелестік көре
Сонымен, ойын әрекетін талдап, оның нәтижелерінсараптау барысында келесі
Мұғалімдер мен педагогтар үшін жұмыс барысында келесі ұсыныстарды
-біріншіден, ойын технологиясын таңдаған кезде мұғалім жеке өзінің
-екіншіден, құрастырылған ойындарды бірден сыныпқа әкелудің қажеті жоқ.
Үшіншіден, оқушы ойнағысы келмесе, оны зорлап ойнатуға болмакйды.
Төртіншіден, баларға жоғарыдан қарап, менменсінуге болмайды және балаларың
ҚОРЫТЫНДЫ

Оқу барысындағы ойын адамзат тарихында болған оқиғаны жаңа
Педагогикалық аксиома болып табылатын негізгі ережеге сәйкес интеллектуалды
Егер дамудың бастапқы сатысында балаға міндетті түрде ойыншық
Сонымен, ойын әрекеттері аралық сипатқа ие болады. Ендеше,
Әдебиетті талдап, сараптау негізінде тақырыптық ойын, тарихы, оның
Практикалық бөлімінде мұғалімнің тәжірибесіне сүйене отырып, ойынның қаншалықты
Ойын әрекетінің белгіленуі оқу процессінде оқушылардың оқу матекриалын
Мектептерде өте жиі сабақ барысында ойын технологияларын қолданады,
Сонымен бірге мұғалім нақты, мұқият ойынның барысын алдын
Психологтар анықтағандай баланың білімді меңгеруі материалдық заттарға байланысты
Ойын әрекеті арқылы баланың мінез-құлқының қайта құрылуы басталады.
Сөзді байланысты түрде жеткізуге талпынатындар үшін жазбаша шығармалармен
Сондықтан кез келген тілді үйрету сабағында бастауыш сыныптарда
Ойын оқушыларды жаңа әрекетке итермелеп, ынталандырады, әр балаға
Ойын балаға жарқын оқиғалар мен құбылыстарды өзінің жеке
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

Запорожец А. В. Развитие произвольного поведения у детей
Манулейко З. В. Изменение моторики ребёнка в зависимости
Менджерицкая Д. В. Воспитателю о детской игре. М.-1992.
Пидкасистый П. И., Хайдаров Ж. С. Технология игры
Хейзинга И. Человек играющий. - М.1992. -77 б.

Шмаков С. А. Её величество игра.- М.-1992. –
Штерн В. Психология раннего детства.- М.-1993.- 88 б.

Эльконин Д. В. Психология игры.- М.-1990.- 50 б.

Выготский Л.С. Игра и ее роль в психическом
Зейнллинова А. П. Ойынның педагогикалық процестегі рөлі. //Қазақстан
Калкенова А. Оқытудағы ойнның ролі//Қазақстан мектебі.- 2007 №3.-
Шалабаева Қ. Алтыбақан интеллектуалды сайысы//Қазақстан мектебі. - 2006.
Бабанский В.А. Методические основы оптимизации учебно- воспитательного процесса.
Балбышев И.Н. Лесные встречи. - Л., 1995. –
Балбышев И.Н. Родная природа. - Л., 1995.-
Балбышев И.Н. Из жизни леса. - Л., 1997.
Бахарева А.С. Игра на уроках природоведения: Методическое
Башаева Т.В. Развитие восприятия у детей (форма, цвет,
Виноградова Н.Ф. Окружающий мир. Методические рекомендации. - М.:
Волина В., Маклаков К. Естествознание. - АРД Екатеринбург,
Волина В. Занимательное азбуковедение. - М.: Просвещение, 1991.
Выготский Л.С. Воображение и творчество в детском возрасте.
ҚОСЫМША 1

Мұғалімдер үшін сауалнама

Сіз педагогикалық процессте ойындарды пайдаланасыз ба?
Оқу процессінің барысында қандай ойындардың формасын тиімдірек және
Қандай жағдайларда ойынды пайдаланасыз?

Ойын немесе ойын элементтерін сабақтың қандай сатысында пайдаланған
Дидактикалық ойынды пайдалану барысында қандай мақсатты жиірек көздейсіз?

Жалпы ойынды сабақ барысында қолдану қойлыған масқатқа жеткізе
Қандай нәтижені көдейсіз және ол мақсат жүзеге асырыла
Оқушылар сабақ үстінде ойнағанды ұната ма?

Ойын ережелері мен шарттарын бұзбай ма?

Қандай жағдайларда ойынды пайдалануға болмайды?

Ойын баланың қандай психологиялық қасиеттерін даматады?

Оқушының ойын барысында қандай тұлғалық қасиеттері дамиды?

Оқушының тұлға ретінде қалыптасуына көмектесу үшін сабақ барысында
ҚОСЫМША 2

Оқушылар үшін сауалнама

Мұғалім сабақта ойынды пайдаланғанды ұнатасың ба?

қалауыңша қаншалықты жиі ойынды сабақ үстінде пайдаланғанды жөн
Ойынның қандай формасын көбірек ұнатасың: жеке, топтық, ұжымдық
Қандай сабақтарда ойнау керек деп ойлайсың?

Сабақ үстінде ойнағанды ұнатпайтын кездерің бола ма? Неге?

Сенің қалауың мен мұғалімнің ойын барысындағы әрекеті сәйкес
Ойын барысын қандай әрекеттерді көбірек ұнатасың?

Сабақ үстінде ойнау сенің ойлау, сөйлеу, еске сақтау,
2