Мал қора ауасындағы зиянды газдарды азайту курстық жұмыс
Жоспар
I Кіріспе...........................3
II Негізгі бөлім
2.1 Атмосфералық қысым..........................4
2.2 Ауа ылғалдылығы және қозғалысы..................5
2.3 Аэроиондау және ауаның газдық құрамы...................8
2.4 Ауадағы механикалық қоспалар.....................10
2.5 Мал қора ауасындағы зиянды газдарды азайту..................12
2.6 Мал қора ауасын санитарлық-гигиеналық бағалау негіздері.........16
III Қорытынды........................19
IV Пайдаланылған әдебиеттер.....................20
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 19 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
I Кіріспе...........................3
II Негізгі бөлім
2.1 Атмосфералық қысым..........................4
2.2 Ауа ылғалдылығы және қозғалысы..................5
2.3 Аэроиондау және ауаның газдық құрамы...................8
2.4 Ауадағы механикалық қоспалар.....................10
2.5 Мал қора ауасындағы зиянды газдарды азайту..................12
2.6 Мал қора ауасын санитарлық-гигиеналық бағалау негіздері.........16
III Қорытынды........................19
IV Пайдаланылған әдебиеттер.....................20
V Қосымшалар
Кіріспе
Малдың денсаулығын сақтауда ауаның алатын орны ерекше. Ауаны гигиеналық
Менің курстық жұмысымның мақсаты-ауаның мал организміне сан түрлі әсерлерімен
Ауа-мал тіршілігі өтетін және олар үнемі қарым-қатынаста болатын сыртқы
2.1 Атмосфералық қысым
Бізді қоршаған атмосфера ауасының салмағы (1 м
Тауға өрлеген сайын барометрлік қысым мен оттегінің парциалдық қысымы
Атмосфералық қысымның төмендігінен болатын бұл аурудың себебі артерия қанында
Оттегі жетіспеген соң зат алмасудың бұзылуына, организмде толық тотығып
Мал организмінің тау жағдайына бейімделуі өкпе желдетілуінің, эритроциттер санының
2.2 Ауа ылғалдылығы және қозғалысы
Ауа ылғалдылығы мал тіршілігіне және оның өнімділігіне зор әсер
Ауадағы бу мөлшері белгілі кең аралықта ауытқиды. 1 кг
Ауа ылғалдылығының сипаттамасы ретінде метеорологиялық практикада және гигиена саласында
Абсолюттік (нақты) ылғалдылық (А)-1 м ауадағы
Максимальдық (ең жоғарғы) ылғалдылық (Е)-1 м ауада
Іс жүзінде зоогигиеналық мәні бар көрсеткіштер-салыстырмалы ылығалдылық, ылғал тапшылығы
Салыстырмалы ылғалдылық (R)-абсолюттік ылғалдылықтың максимальді ылғалдылыққа қатынасы, яғни ауаның
Мал қора ауасындағы салыстырмалы ылғалдылықты бақылап отырудың маңызы өте
Ылғал тапшылығы (Дф) белгілі бір температурада максимальдық және абсолюттік
Шық нүктесі (Т)-ауадағы будың суға (шыққа) айналу температурасы. Ол
Мал қоралары ауасының ылғалдылығы. Мал қораларының ішкі ауасындағы бу
Ауа ылғалдылығының мал организміне әсері. Ауа ылғалдылығының гигиеналық мәні
Мал қораларының жоғары ылғалдылығына қарсы мынандай шаралар жүргізу қажет:
Ауа қозғалысы топырақтың, содан соң оған жақын ауа массасының
Ауа қозғалысының мал организміне ісері. Ауа қозғалысы мал организмінің
Ауа қозғалысы жылдамдығының секундына 0,1 м артуы оның суыту
Мал қораларында ауаның салқындату күші (катаиндекс) мына төмендегідей болуы
2.3 Аэроиондау және ауаның газдық құрамы
Ауаның жер бетіндегі қабатының иондалу негізінде ғарыштық сәулелер мен
Теріс аэроиондардың малға әсері. Ауаның теріс зарядталған жеңіл иондары
Ауа деп атмосфераны құрайтын газдар қоспасын айтамыз. Тропосфераның төменгі
Атмосфералық ауаның құрамы
Газдар Көлемі бойынша, пайызы Салмағы бойынша, пайызы
Азот
Оттегі
Көмірқышқыл газы
Аргон, гелий, неон, криптон және т.б. инертті газдар
Озон
Су булары 78,08
20,94
0,03-0,04
0,94
0,000001
0,01...4 75,52
23,16
0,046
1,28
0,0000017
-
Деммен шыққан ауаның құрамы, пайызы
Параметр О СО
Адам
МІҚ
Жылқы 15,4...16,0
14,9...18,1
16,9...18,6 3,4...4,7
2,0...5,0
2,2...3,9
2.4 Ауадағы механикалық қоспалар
Ауада әруақытта шаң-тозаңның аздды-көпті мөлшері кездеседі. Ауа шаңының және
Мал қораларының ауасындағы шаң жем-шөп тарату, төсеніш төсеу, оны
Шаңның мал организміне әсері. Шаң теріге, көзге, тыныс ағзаларына
Көздің кілегей қабығына түскен шаң конъюктивит, кератит (көз етінің
Шаң-тозаң өкпе ауруларының көптеген түрлерінің өршуіне альвеолаларда шаң бөлшектері
Фагоциттер шаң бөлшектермен (кварц, көмір, әк және т.б. шаңы)
Мал арасында өкпе силикозы ауада кремний шаңы көп болғанда
Шаңның жанама әсеріне келетін болсақ, оның әсерінен ауада атмосфераның
2.5 Мал қора ауасындағы зиянды газдарды азайту
Шаруашылықтардағы мал өсіретін қора-жай ауасын зерттеген кездегі көптеген мәлімет
Мал қора-жай ауасының құрамын жақсарту үшін ондағы үлкен көлемдегі
Мал қораларына жақын орналасқан көң жинайтын (қабылдайтын) орыннан аммиак,
Ал жылытылатын мал қора-жайы (құсхана) ауасында көміртегі тотығы кездесуі
Мал қора-жайы ауасының газ құрамын жақсарту немесе жеке улы
Мал қора-жайының ауасында үлкен көлемде көмірқышқыл газы, аммиак және
Мал қораларының ауасын улы газдардан тазарту үшін сыртқы ауаның
Мал қорадағы аммиактың жиналу көзін азайту үшін ауаға формальдегид
Аммиакты тағы басқа улы газдарды қора-жай ауасын озондау және
Ауа гигиенасын қаматамасыз ететін шараларды жүргізу кезінде, күкіртті сутегінің
Ауаның әруақытта ластануына байланысты оны үнемі қорғау және санитариялық
Атмосфераға түсетін зиянды заттар агрегаттық жағдайына қарай газ тәрізді
Мал қора-жай ауасындағы белгілі аммиак, күкіртті сутегі, көмірқышқыл газы
Атмосфералық ауаның ластануымен күресу шаралары мал шаруашылығы мекемелерін жобалу
Атмосфералық ауаның негізгі ластану көзі мал қиы болып табылады
Қиды және қи үймелерін дезодарациялау үшін хлорлы әк, формалин,
Көптеген дезодарациялауға пайдаланылып жүрген химиялық әдістердің негізі мынадай: реагент
Өндірістік мекемелерде ауаны зарасыздандыруда әртүрлі химиялық заттар, иондау және
Мал шаруашылығ мекемелерінің қоршаған ортаға зиянды әсерінің алдын алу
Ауаны тазалауда көгалдандыру әдістерінің әртүрлі шаң-тозаң, микроорганизм және зиянды
Көгалдандыру үшін пайдаланылатын ағаштардың санитариялық-гигиеналық қасиетін бағалауда олардың фитонцидтік
Антибактериальды қаситі бар ағаш, бұта тектес тұқымдастарға: ақ акация
Көгалдандырудың санитариялық-гигиеналық қызметі-олардың көмірқышқыл газының мөлшерін азайтуда және сонымен
Жасыл ағаштардың ауа температурасының өзгеруіне де тигізетін әсері зор.
Көгалдандыру, жасыл ағаш отырғызу әсерінен жел жылдамдығы 2-3 есеге
2.6 Мал қора ауасын санитарлық-гигиеналық бағалау негіздері
Мал қора-жайының ауа ортасы өзінің физикалық қасиеті мен құрамы
Қора-жай ауа ортасын белгілі бір оптимальды деңгейде ұстау және
Мал қора-жайының ауа ортасын гигиеналық тұрғыдан бағалағанда негізгі және
Температура, ылғалдылық, ауа қозғалысы жылдамдығының организмге жекелей емес үшеуі
Адам өзін жақсы сезінуі үшін бір уақыт бірлігінде қанша
Қора-жай ауасының физикалық қасиетін бағалау үшін тікелей температура, ылғалдылық,
Қорадағы ауа көрсеткіштерін ұдайы тексеріп отыру қажет. Ол үшін
Ауаның әр уақытта ластануына байланысты оны үнемі қорғау және
Атмосфераға түсетін зиянды заттар агрегаттық жағдайына қарай газ тәрізді
Қазақстан бойынша алдағы жылдары ауаға тұрақты көздерден түсетін ластануды
Қазіргі дүние жүзінде кездесетін жылулық эффектің пайда болуна себеп
Қышқылды жауындардың пайда болуының негізгі себептері атмосфераға өнеркәсіптен түсетін
Мал шаруашылығы мекемелері атмосфералық ауаға әртүрлі шаң мен микроорганизмдердің
Атмосфера ластануы ірі қара мал шаруашылығынан (2,5-5км) алыс қашықтықта
Жыл мезгіліне байланысты, әсіресе шошқа және құс нысандарына тән
Құс фабрикаларының территорияларын тығыз орналастырғанда ондағы сыртқа шығарылатын
Ауаның әртүрлі зиянды газдармен ластануы микроклиматқа теріс әсерімен бірге
Ластанған ауада көздің тітіркенуі, өкпе ауарулары, мұрыннан қан кету
Көптеген заттар өздерінің химиялық беріктілігінің арқасында қоршаған ортада жиналып,
Қорытынды
Атмосфера-табиғи жағдайда шамамен 20 шақты заттардан тұратын жерді қоршап
Мал шаруашылығында микроклимат деп мал қораның климатын айтады. Мал
Малдың денсаулығы мен оның өнімділігін жоғары деңгейде сақтау үшін
Қора-жайларда қолайлы ауа температурасын ұстаса, оған қосымша дұрыс азықтандыра
Пайдаланылған әдебиеттер
1 Гершун В.И. Ветеринарная гигиена./ Тулякова Р.К-Костанай.: Колос,
2 Кузнецов А. Гигиена животных./ Найденский М.С.-Москва.: Колос, 2001.-Б.125-128
3 Кәдіров Н.Т. Жас мал дәрігеріне кеңес./ Гниломедов Д.С.
4 Бәшірова Ж, Мал шаруашылығы негіздері курсын оқыту негіздері./
5 Ставровский А.Е. Мал шаруашылығы практикумы./ Чичков В.А.
6 Наурызбаев И. Фермадағы мал дәрігерлік дезинфекция. Алматы.: Қайнар,
7 Мырзабеков Ж. Ветеринарлық гигиена./ Ибрагимов П. Алматы.:
8 Испенков А.Е Зоогигиенический и санитарный режим на фермах
9 Волков Г.К. Гигиена крупного рогатого скота на промышленных
10 Кузнецов А.Ф. Гигиена кормления сельскохозяйственных животных. Л.: Агропромиздат,1989.
20
