TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

МАЗМҰНЫ

Кіріспе

I Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерінің экономикалық мәні

1.2. Қазақстан Республикасының Салық жүйесі

1.2. Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтарының экономикалық мәні

II Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерін төлеу және ресімдеу тәртібі

2.1 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері бонустарды төлеу мерзімі

мен ресмдеу әдістері

2.2 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері роялтиді төлеу мерзімі

мен ресмдеу әдістері

2.3 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері өнiмдi бөлу бойынша

Қазақстан Республикасының үлесi

2.4 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері келiсiм-шарт бойынша

жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушының қосымша төлемiy

төлеу мерзімі мен ресмдеу әдістері

2.5 Жер қойнауын пайдаланушылардың үстеме пайда салығы

III Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерін жүзеге асырудағы қазіргі кездегі жетілдіру жолдары

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 32 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ

Кіріспе

I Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары
1.2. Қазақстан Республикасының Салық жүйесі

1.2. Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтарының экономикалық мәні

II Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерін төлеу және
2.1 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері бонустарды төлеу мерзімі

мен ресмдеу әдістері

2.2 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері роялтиді төлеу мерзімі

мен ресмдеу әдістері

2.3 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері өнiмдi бөлу бойынша

Қазақстан Республикасының үлесi

2.4 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері келiсiм-шарт бойынша

жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушының қосымша төлемiy

төлеу мерзімі мен ресмдеу әдістері

2.5 Жер қойнауын пайдаланушылардың үстеме пайда салығы

III Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерін жүзеге асырудағы
Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кіріспе

Нарықтық экономика мен мемлекеттің салық саясатының негізгі мақсаты- бюджеттің
Салық саясатының басты мақсаты- салық жүйесін құру және оның
Салық жүйесі өз алдына сала болып қалыптасуы үшін, біршама
Қазақстан Республикасы өз алдына егемендік алып, тәуелсіз мемлекет болғасын,
Қазақстан Республикасының Салық жүйесінің дамуы 3 кезеңнен өтті.

Бірінші кезең. 1991 жылы 9 шілдедегі Қазақ КСР Президентінің
Жер қойнауын пайдалану бойынша операцияларды жүргізу жөніндегі қызметке салық
1. Салық режимiнiң бiрiншi үлгiсi бойынша салық және бюджетке
2. Мiндетті салық сараптамасынан өткен және 2004 жылғы 1
3. өнiмдi бөлу туралы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен
Өнiмдi бөлу туралы келiсім-шартта белгіленетiн салық режимi келісім-шартқа қол
I Қазақстан Республикасы салық жүйесіндегі жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары
1.2. Қазақстан Республикасының Салық жүйесі

1991 жылғы қабылданған Қазақстан Республикасының «Қазақстан Республикасындағы салық жүйесі
I.Жалпы мемлекеттік салықтардың түрлері:

1.Қосылған құнға салынатын салық.

2.Пайдаға салынатын салық.

3.Акциздер.

4,Бағалы қағаздармен жасалатын операциялардан алынатын салық.

5.Экспорт пен импортқа салынатын салық.

6.Кеден тарифі және баж салығы.

7.Пайдалы қазбаларды геологиялық барлау және геологиялық іздестіру жұмыстарына байланысты
8.Тіркелген (ренталық) төлемдер.

9.Транспорт құралдарына салынатын салық.

10.Автотранспорт құралдарын сатып алуға салынатын салық.

11.Автотранспорт құралдарының Қазақстан Республикасына келіп кіргені үшін төленетін ақы.

12.Заңды ұйымдардың мүлкіне салынатын салық.

13.Қазақстан Республикасының азаматтарынан, шетел азаматтарынан және азаматтығы жоқ адамдардан
14.Мемлекеттік баж салығы.

15.Табиғат ресурстарына салынатын салық.

16.Колхозшылардың еңбегіне ақы төлеу қорына салынатын салық.

II.Жалпыға бірдей міндетті жергілікті салықтар мен алымдар:

1.Жер салығы.

2.Жеке адамдардың мүлкіне салынатын салық.

3.Орман табысы.

4.Су үшін төленетін ақы.

5.Табысқа салынатын салық.

6.Кәсіпкерлік қызметті тіркеу үшін алынатын алым.

7.Кәсіпкелік қызметтің субъектілері ретінде тіркелмеген азаматтардан алынатын алым.

8.Заңды ұйымдарды мемлекеттік тіркеуден өткізгені үшін алынатын алым.

9.Елтаңбалық алым.

10.Мұрагерлік және сыйға тарту тәртібімен ауысқан мүлікке салынатын салық.

III.Жергілікті салықтар мен алымдар.

1.Курорттық аймақта өндірістік мақсаттағы объектілер құрылысына салынатын салық.

2.Курорттық алым.

3.Азаматтардан алынатын мақсатты алым.

4.Жарнамаға салынатын салық.

5.Автотранспорт құралдарын, есептеу техникасы жәнежеке компьютерлерді қайта сатуға салынатын
6.Автотранспортты аялдауға қойғаны үшін алынатын алым.

7.Жергілікті символиканы пайдалану құқығы үшін алым.

8.Ипподромдарда ат жарысына қатысқаны үшін алынатын алым.

9.Ат жарысындағы ұтысы үшін алынатын алым.

10.Ипподромдарда тотализатор ойынына қатысушы адамдардан алынатын алым.

11.Тауар биржаларында және валютаны сату және сатып алу кезінде
12.Аукциондық сатудан алынатын алым.

13.Кино-телетүсірімдер өткізу құқығы үшін алынатын алым.

14.Пәтер алуға берілген рұқсат қағаз үшін алынатын алым.

15.Ит иелерінен алынатын алым.

16.Спиртті ішімдіктермен сауда-саттық жасау құқығы үшін алынатын лицензиялық алым.

17.Жергілікті аукциондар өткізу және лотореялар ойнату құқығы үшін алынатын
Екінші кезең. Қазақстан Республикасының Үкіметі 1995 жылдың басында салық
Салық жүйесі мен салық заңнамасын бірте-бірте халықаралық стандарт салық
Жалпы мемлекеттік салықтар:

1.Заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы.

2.Қосылған құнға салынатын салық.

3.Акциздер.

4.Бағалы қағаздармен жасалатын операцияларға салынатын салық.

5.Жер қойнауын пайдаланушылапрдың арнайы салығы мен төлемдері.

Жергілікті салықтармен алымдар:

1)Жер салығы.

2)Заңды және жеке тұлғалардың мүлкіне салынатын салық.

3)Көлік құралдарына салынатын салық.

4)Кәсіпкерлік қызметпен айналсатын жеке тұлғаларды және заңды тұлғаларды тіркегені
5)Жекелеген қызмет түрлерімен айналысу құқығы үшін алынатын алым.

6)Аукциондардан алынатын алым.

Қазақста Республикасы Президентінің бұл Жарлығы Қазақстан Республикасының 1999 жылғы
1.2. Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтарының экономикалық мәні

Жер қойнауын пайдаланушылардың мынадай салықтары мен арнайы төлемдерiн:

1) үстеме пайда салығын;

2) жер қойнауын пайдаланушылардың арнайы төлемдерiн:

а) бонустарды (қол қойылатын, коммерциялық табу);

б) роялтидi;

в) өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесiн;

г) қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша жүзеге асыратын
"жер қойнауын пайдалану бойынша операциялар", "мұнай операциялары", "мұнай" және
Пайдалы қазбалар өндiрудi жер қойнауын пайдалануға келiсiм-шарт жасалғанға дейін
Салық сараптамасы жүргізілген күн мен өнімді бөлу туралы келісім-шартқа
4. Өнімді бөлу туралы бiр келiсiм-шарт бойынша жер қойнауын
1) осындай келiсім-шарт аясында жүзеге асырылатын қызмет бойынша салық
2) бiр келісiм-шарт бойынша қызметті жүзеге асыратын резидент eмec
5. Жер қойнауын пайдаланушы келісiм-шарт аясында жүзеге асырылатын қызмет
Осы ереже кең таралған пайдалы қазбаларды және (немесе жер
6. Қорларын осы мақсаттар үшiн уәкiлеттi мемлекеттiк орган бекiткен
Жер қойнауын пайдалануға жасалған келiсiм-шарттардың салық режимiнiң үлгiлерi

Жер қойнауын пайдаланушыларға салық салу келiсiм-шарттардың негiзгi түрлерiне қарай
1) бiрiншi үлгi, өнімді бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесін
2) екiншi үлгі жер қойнауын пайдаланушының өнімді бөлу бойынша
экспортталатын шикi мұнайға, газ конденсатына салынатын рента салығы;

роялти;

шикi мұнайға, газ конденсатына салынатын акциз;

үстеме пайда салығы;

жер салығы;

мүлiк салығы қосылмайды.

Жер қойнауын пайдалануды жүзеге асыруға қатысы жоқ операциялар
Келiсiм-шарт шеңберiнде жүзеге асырылатын қызмет бойынша салық мiндеттемелерiн орындау
Салық заңдары өзгерген кезде өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша
1. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарттарда белгiленген салық салу шарттары
Салық заңдарындағы өзгерiстер нәтижесiнде жер қойнауын пайдаланушыға салық салу
2. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шартта көзделген салық және бюджетке
Салық сараптамасы

1. Салық сараптамасы - құзыреттi орган жасайтын жер қойнауын
2. Жер қойнауын пайдалану жөнiндегi барлық келiсiм-шарттарға қол қойылғанға
3. Салық сараптамасының нәтижелерi бойынша белгiленген салық салу шарттары
II Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерін төлеу және
2.1 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері бонустарды төлеу мерзімі мен
Бонустар жер қойнауын пайдаланушының тiркелген төлемдерi болып табылады.
Жер қойнауын пайдаланушы жер қойнауын пайдалануды жүргiзудiң жеке жағдайларын
1) қол қойылатын;

2) коммерциялық табу бонусын төлейдi.

Қол қойылатын бонус

Қол қойылатын бонусты белгiлеу тәртiбi

1. Қол қойылатын бонус жер қойнауын пайдаланушының келiсiм-шарт жасалатын
2. Қол қойылатын бонустың бастапқы мөлшерлерiн пайдалы қазбалар көлемi
3. Қол қойылатын бонустың түпкiлiктi мөлшерiн жер қойнауын пайдалануға
Қол қойылатын бонусты төлеу мерзiмi

Қол қойылатын бонус келiсiм-шарт күшiне енген күннен бастап күнтiзбелiк
Салық декларациясы

Жер қойнауын пайдаланушы қол қойылатын бонус бойынша декларацияны тiркелген
2. Коммерциялық табу бонусы

Коммерциялық табу бонусын төлеу тәртiбi

1. Коммерциялық табу - келiсiм-шарт аумағы шегiнде ашылған, өндiру
2. Осы баптың 3-тармағында аталған жағдайларды қоспағанда, коммерциялық табу
3. Пайдалы қазбалардың кен орындарына оларды кейiннен өндiрудi көздемейтiн
Қол қойылатын бонус келiсiм-шарт күшiне енген күннен бастап күнтiзбелiк
Коммерциялық табу бонусының мөлшерi

Коммерциялық табу бонусының мөлшерi салық салу объектiсi, есептеу базасы
Коммерциялық табу бонусының мөлшерiн есептеу үшiн:

1) кен орнынан алынатын пайдалы қазбалар қорының уәкiлеттi мемлекеттiк
2) алынатын пайдалы қазбалар қорының бекiтiлген көлемiнiң құны төлемдi
3) коммерциялық табу бонусы есептеу базасының 0,1 проценті ставкасы
Коммерциялық табу бонусын төлеу мерзiмi

Коммерциялық табу бонусы осы мақсаттар үшiн уәкілеттік берiлген мемлекеттік
Салық декларациясы

Коммерциялық табу бонусы жөнiндегi декларацияны жер қойнауын пайдаланушы тiркелген
Роялти

Роялти туралы жалпы ережелер

1. Жер қойнауын пайдаланушы роялтидi Қазақстан Республикасының аумағында өндiрiлетiн
3. Келiсiм-шарт бойынша қызметтi жүзеге асыру барысында роялтидi ақшалай
Төлеушiлер

Техногендiк минералды құралымдардан пайдалы қазбалар алуды қоса алғанда, пайдалы
2.2 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері роялтиді төлеу мерзімі мен
Роялти мөлшерi салық салу объектісi, eceптeу базасы мен ставка
Пайдалы қазбалардың өндіріліп алынған көлемi немесе нақты өндiрiлген пайдалы
Мыналар:

1) пайдалы қазбалардың өзi:

мұнай, табиғи газ және газ конденсаты;

көмiр және жанғыш тақтатастар;

тауарлы кендер;

жер асты сулары, оның ішінде бастапқы өңдеуден өткен сулар;

слюда, керіш, құрылыс материалдары өндiрісіне арналған шикізат;

металлургияға арналған кен емес шикізат;

2) қымбат бағалы металдар, құмда, кенде, концентратта болатын металдар;

3) қара, түсті, сирек кездесетiн және радиоактивті металдардың, кен-химия
4) қымбат бағалы тастар, бастапқы өңдеуден өткен жарқырауық тас
5) басқа пайдалы қазбалар бойынша - бастапқы өңдеуден өткен
2-1. алып тасталды

Пайдалы қазбалардың құны роялтиді есептеу үшiн салық базасы болып
Кесте №2

Газ конденсатын қоса алғанда, мұнай бойынша - қызметтiң күнтiзбелiк
500 000 тоннаға дейiн - 2 процент;

500 000-нан 1 000 000 тоннаға дейiн - 2,5
1 000 000-нан 1 500 000 тоннаға дейiн -
1 500 000-нан 2 000 000 тоннаға дейiн -
2 000 000-нан 2 500 000 тоннаға дейiн -
2 500 000-нан 3 500 000 тоннаға дейiн -
3 500 000-нан 4 500 000 тоннаға дейiн -
4 500 000-нан 5 000 000 тоннаға дейiн -
5 000 000 тоннадан жоғары - 6 процент ставка
Егер газ тәрiздес көмiрсутектердi сұйық көмiрсутектермен бiрге жер бетiне
2) алтынды, күмісті, платинаны, басқа да қымбат бағалы металдар
Осы Кодексте белгiленген роялти ставкалары жүргiзiлетiн өндiру түрiне қарамастан,
4-1. алып тасталды

5. Кең таралған пайдалы қазбалар мен жер асты сулары
6. Жер қойнауына керi айдалатын газ тәрiздес көмiрсутектер бойынша
Ескерту. 297-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2003.11.29. N
298-бап.

Ескерту. 298-бап алып тасталды - Қазақстан Республикасының 2003.11.29. N
Пайдалы қазбалардың құнын айқындау тәртiбi

1. Роялтидi есептеу мақсатында алтынды, күмiстi және платинаны қоспағанда,
Осы баптың мақсаттары үшiн тасымалдауға арналған шығыстар деп темiр
2. Жер қойнауын пайдаланушы салық кезеңiнде өндiрген алтынның, күмiстiң
3. Алғашқы тауарлы өнiм сатылмаған жағдайда, алтынды, күмiстi, платинаны
4. Алғашқы тауарлы өнiм мүлде сатылмаған кезде алтынды, күмiстi,
Келесi сату жағдайында жер қойнауын пайдаланушы алғашқы тауарлар өнiмнің
5. Кең таралған пайдалы қазбалардан алынған алғашқы тауарлы өнiм
Газ тәрiздес көмiрсутектерiн одан әрi өңдеу үшiн өтеусiз берген
Жер асты суларын шығарылатын өнiмдердің және (немесе) көрсетiлетiн қызметтердiң
Кесте №1

Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты

сулары бойынша роялтидiң ставкалары

1. Кең таралған пайдалы қазбалар мен жерасты сулары бойынша
___________________________________________________________________

Р/с
N
%

___________________________________________________________________

1 Металлургияға арналған руда емес шикiзат
2 Қалыпқа салынатын құм, глиноземдi жыныс
пегматит), әк, доломит, әк-доломит жыныстары

3 Тамақ өнеркәсiбiне арналған әк
4 Басқа руда емес шикiзат
5 Отқа берiк саз балшықтар, каолин,
6 Ас тұзы
7 Жергілікті құрылыс материалдары
8 Ауа кіретін кеуек жыныстар, құрамында
ауа кіретін шынылар мен шыны тектес жыныстар (перлит,

обсидиан), малта тас пен қиыршық тас, қиыршық

тас-құм қоспасы, гипс, гипстік тас, ангидрит, гажа, саз

балшық және саз балшықты жыныстар (баяу балқитын және

тез балқитын саз балшық, құмды саз балшық, аргиллиттер,

алевролиттер, сазбалшықты тақтатастар), бор, мергель

мергельдi-борлы жыныстар, кремнийлі жыныстар (трепел,

опока, диатомит), кварцты-далалық шпаты жыныстар, шой тас,

шөгiндi, атқылаудан кейiнгi және метаморфозалық

жыныстар (гранит, базальт, диабаз, мәрмәр), қалыпқа

салынатыннан басқа құм (құрылыстық, кварцты, кварцты-далалық

шпатты), құм тас, табиғи пигменттер, ұлутас.

___________________________________________________________________

9 Жерасты сулары
___________________________________________________________________

2. Жер қойнауын пайдаланушы кең таралған пайдалы қазбалар мен
3. Роялтидi:

1) жеке тұлғалар өзiнiң жеке меншiк құқығындағы жер учаскелерiнде
2) жерасты суларын өзiнiң шаруашылық қажеттерi үшiн өндiрудi жүзеге
3) жер қойнауын пайдаланушылар iлеспе өндiрiлген жерасты суларын жер
Төлеу мерзiмдерi

Пайдалы қазбалардың барлық түрлерi бойынша роялти салық кезеңiнен кейiнгi
Салық кезеңi

1. Осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, күнтiзбелiк ай
2. Егер алдыңғы тоқсандағы роялти бойынша орташа айлық төлемдер
Салық декларациясы

Жер қойнауын пайдаланушы роялти жөнiндегi декларацияны тiркелген жерiндегi салық
2.3 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан
Төлеушiлер

Өнiмдi бөлу жөнiндегi келiсiм-шартта өзгеше келiсiлмесе, өнiмдi бөлу туралы
Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт аясында

жүзеге асырылатын қызметке салық салу

ерекшелiктерi

1. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт соған сәйкес Қазақстан Республикасы
2. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт мынадай негiзгi талаптарды:

1) өлшеу орнынан өткен өндiрiлген өнiмнің жалпы көлемiн және
2) келісiм-шарт бойынша жұмыстарды орындауға арналған шығындарды өтеу үшiн
3) өтемдік өнім шегерілгеннен кейін бөлуге жататын өндірілген өнім
4) Қазақстан Республикасы мен жер қойнауын пайдаланушының арасындағы бөлiс
5) Осы Кодексте белгiленген тәртіппен Қазақстан Республикасының пайда түсiретiн
Өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан

Республикасының үлесiн айқындау:

1. Өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесі жер қойнауын
2. Өндiрiлген өнiмнiң құны осы Кодекстiң 313-4-бабына сәйкес белгiленедi.
3. Жер қойнауын пайдаланушының пайда түсіретін өнімдегі үлес төмендегі
1) R-фактор (табыс көрсеткіші) - жер қойнауын пайдаланушының жинақтаған
2) мердігер рентабельдiгінiң iшкi нормасы (PIH) - нақты таза
3) Р-фактор (баға коэффициентi) - жер қойнауын пайдаланушы табысының
Жоғарыда тiзiп көрсетiлген триггерлер осы баптың 4-6-тармақтарында аталған әдiстемеге
Жер қойнауын пайдаланушының өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шартта айқындалған пайда
4. R-фактордың (табыс көрсеткiшiнiң) есепті кезеңдегi мәнi (Rn) жер
Жоба бойынша жинақталған табыс өтемдік өнімнiң нақты жиынтық құны
Жоба бойынша жинақталған шығыстар нақты жиынтық өтелетiн пайдалану шығыстарының,
Осы баптың мақсаттары үшiн өтелетiн шығыстар осы Кодекстiң 313-бабына
Жер қойнауын пайдаланушының пайда түсiретiн өнiмдегi үлесiнiң көрсетiлген төменгi
Кесте №4

R-фактордың (кiрiстiлiк

көрсеткiшiнiң) мәнi Жер қойнауын пайдаланушының пайда

түсiретiн өнiмдегi үлесiнiң

проценттiк мәнi

1,2-ден аз немесе

соған тең 70 проценттен 90 процентке дейiн

1,5-тен көп немесе соған тең 10 процент

Егер R-фактордың (кiрiстiлiк көрсеткiшiнiң) алынған мәнi 1,2-ден көп және
жер қойнауын пайдаланушының пайда түсіретін өнімдегі үлесі = (A%
А - жер қойнауын пайдаланушының пайда түсіретін өнімдегі үлесiнiң
X - жобаның iске асырылуы кезеңiндегi R-фактордың (кiрiстiлiк көрсеткiшiнiң)
R-фактордың (кiрiстiлiк көрсеткiшiнiң) мәнi үтiрден кейiнгi екiншi белгiге дейiн
5. Рентабельдiлiктiң iшкi нормасы (РIН) жер қойнауын пайдаланушының өнiмдi
Таза ағымдағы құнды есептеу мынадай формула бойынша жүргiзiледi:

Таза ағымдағы құн = ДЧДП0 + ДЧДП1/(1 + СД1)1
ДЧДПn - eceпті кезеңдегi қолма-қол ақшаның нақты таза ағыны;

СДn - есептi кезеңдегi дисконт ставкасы (процентпен көрсетілген);

n - есептi кезең.

Есептi кезеңдегi нақты таза қолма-қол ақша ағыны мынадай формула
ДЧДПn = (ДСКПn + ДСДППn) - (ДВЭРn + ДВРРОn
ДСКПn - жер қойнауын пайдаланушының есептi кезеңде алған өтемдi
ДСДППn - жер қойнауын пайдаланушының есептi кезең iшiнде алған
ДВЭРn - есептi кезең iшiнде төленген өтелетiн пайдалану шығыстарының
ДВРРОn - есептi кезең iшiнде төленген, барлауға және бағалауға
ДВРОn - есептi кезең iшiнде төленген, игеруге жұмсалатын өтелетiн
СДНn - өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесiн қоспағанда
ДБКОn - осындай есептi кезең iшiнде әрбiр жағдайда төленген
ДПБn - осы игеру учаскесiне жатқызылған және есептi кезеңде
Жер қойнауын пайдаланушының пайда түсiретiн өнiмдегi үлесiнiң көрсетiлген төменгi
Кесте №5

R-фактордың (кiрiстiлiк

көрсеткiшiнiң) мәнi Жер қойнауын пайдаланушының пайда

түсiретiн өнiмдегi үлесiнiң

проценттiк мәнi

1,2-ден аз немесе

соған тең 70 проценттен 90 процентке дейiн

1,5-тен көп немесе соған тең 10 процент

Егер R-фактордың (кiрiстiлiк көрсеткiшiнiң) алынған мәнi 1,2-ден көп және
жер қойнауын пайдаланушының пайда түсіретін өнімдегі үлесі = (A%
А - жер қойнауын пайдаланушының пайда түсіретін өнімдегі үлесiнiң
X - жобаның iске асырылуы кезеңiндегi R-фактордың (кiрiстiлiк көрсеткiшiнiң)
R-фактордың (кiрiстiлiк көрсеткiшiнiң) мәнi үтiрден кейiнгi екiншi белгiге дейiн
6. Р-фактор (баға коэффициенті) есептілік кезеңіндегі өтемдік өнімнің нақты
Жер қойнауын пайдаланушының пайда түсiретiн өнiмдегi үлесiнiң көрсетiлген төменгi
Кесте №6

Р-фактордың (баға

коэффициентiнiң) мәнi Жер қойнауын пайдаланушының

пайда түсiретiн өнiмдегi

үлесiнiң проценттiк мәнi

1 баррель үшiн 12 АҚШ

долларынан кем немесе соған

тең 70 проценттен 90 процентке дейiн

1 баррель үшiн 27 АҚШ

долларынан астам немесе

соған тең 10 процент

Егер Р-факторының (баға коэффициентiнiң) алынған мәнi 1 баррель үшiн
жер қойнауын пайдаланушының пайда түсiретiн өнiмдегi үлесi = (А%
А - жер қойнауын пайдаланушының пайда түсiретiн өнiмдегi үлесiнiң
X - жобаның iске асырылуы кезеңiндегi Р-фактордың (баға коэффициентiнiң)
Р-фактордың (баға коэффициентiнiң) мәнi үтiрден кейiнгi екiншi белгiге дейiн
7. Осы баптың мақсаттары үшiн "нақты" терминi жобаны iске
8. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шартты iске асыру жағдайлары нашарлаған
Өтелетiн шығындар

1. Өтелетiн шығындар - осы Кодекстiң 313-1-бабында көрсетiлген шығындарды
2. Өтелетiн шығындардың құрамына мынадай шығындар:

1) жер қойнауын пайдаланушы келісім-шарт күшіне енгенге дейiн жұмсаған,
келiсiм-шарт жасасу алдындағы сатыда техникалық-экономикалық негiздемені дайындауға және әзiрлеуге
келiсiм-шарт бойынша алғашқы жұмыс жылы жер қойнауын пайдаланушының шығындар
2) 313-1-бапта көрсетiлген шығындарды қоспағанда, келiсiм-шарт күшіне енген күннен
Құрамына жер қойнауын пайдаланушы офистерінің, оның ішінде Қазақстан Республикасының
3. Жер қойнауын пайдаланушы өтейтін шығындар:

келісім-шарт бойынша жасалған не сатып алынған мүлікті жалға бергені
келісім-шарт шеңберіндегі қызметтен алынған басқа да табыстар (тұрақсыздық төлемдері
4. Егер жер қойнауын пайдаланушы мен Қазақстан Республикасы арасында
5. Yстемеақысыз (аплифтсiз) нақты жүргiзiлген шығындар өтелуге жатады.

Ескерту. 313-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2003.11.29. N
313-1. Өтелмейтiн шығындардың құрамы

Өтемдiк өнiм есебiнен өтелмейтiн шығындарға мынадай шығын түрлерi:

1) өнiмдi бөлу шарттарына орай жер қойнауын пайдалану құқығын
2) геологиялық ақпаратты сатып алу бойынша;

3) келiсiмде шектеулер, оның iшiнде әкiмшiлiк шығыстар белгiленген шығындарды
4) қоршаған ортаға белгiленген лимиттерден тыс эмиссия үшiн ақы
5) жер қойнауын пайдаланушыға тиесілі өтемдiк өнiм мен пайда
6) акционерлердің (құрылтайшылардың) талабы бойынша жүзеге асырылған қаржы-шаруашылық қызметтi
7) жер қойнауын пайдаланушының келiсiм-шартта белгiленген өз мiндеттемелерiн, соның
қазақстандық кадрлардың міндеттi оқу бағдарламаларын iске асыру және бiлiктiлiгiн
тiкелей сондай-ақ қосалқы мердiгерлiк шарттар жасасу арқылы сатып алынатын,
Бұл ретте Қазақстанда шығарылған деп тауарларды, жұмыстарды, қызметтер көрсетудi
8) экскурсиялар мен саяхаттарға арналған жолдамалардың құнына ақы төлеуге
9) кредит (заем) және заем қаражаттарын пайдалану үшін сыйақыларды
10) технологиялар мен техника қауiпсіздігінің сақталмауы нәтижесінде жер қойнауын
11) әлеуметтік жобалар бойынша шығындар;

12) қызметкерлердi epiкті сақтандыру бойынша шығыстар;

13) coт талқылауларына байланысты шеккен шығындар;

14) жер қойнауын пайдаланушыдан мемлекеттік органдар алатын айыппұлдар мен
15) қызметкерлердің Қазақстан Республикасының заңдарында көзделмеген жеке тұтынуына арналған
16) жер қойнауын пайдаланғаны үшін тіркелген бiржолғы төлемдеp немece
17) төленген салықтар және бюджетке төленетін міндетті төлемдер;

18) (алып тасталды)

19) келісім-шарт бойынша қызметке тікелей қатысы жоқ басқа да
Жер қойнауын пайдаланушының шығындарын

өтеу тәртiбi

1. Жер қойнауын пайдаланушының шығындарын өтеу өнiмде бөлу туралы
2. Жер қойнауын пайдаланушыға шығындарды өтеу пайдалы қазбаларды сынамалық
3. Өтемдік өнімнiң шектi үлесі қазылатын кен орнының экономикалық
жобаның өзін-өзi өтеуіне жеткенге дейінгі кезеңде - салық кезеңi
кейінгі кезеңдерде - елу процентiнен аспауға тиіс.

4. Әрбiр кен орны бойынша шығындарды өтеу келісім-шарт аумағында
5. Салық кезеңiнің аяғында өтелмеген, өтелетiн шығындардың қалдығы:

салық кезеңiнің басында жер қойнауын пайдаланушыға өтелмеген, өтелетін шығындар,
салық кезеңі ішінде жер қойнауын пайдаланушы жүргізген өтелетiн шығындар,

алу

салық кезеңінде жер қойнауын пайдаланушыға өтелген, өтелетін шығындар ретінде
6. Егер салық кезеңінiң басында өтелетін шығындардың және көрсетілген
313-3-бап. Өтемдiк және пайда түсiретiн өнiм есебi

1. Жер қойнауын пайдаланушы өтемдiк және пайдалы өнiм есебiн
2. Жер қойнауын пайдаланушы өтемдiк өнiм есебiн жүргiзудi бiр
Ескерту. 313-3-баппен толықтырылды - Қазақстан Республикасының 2004.12.13. N 11
313-4-бап. Өндiрiлген өнiм құнын есептеу

1. Өндiрiлген өнiм құны бөлу нүктесiнде белгiленедi және әрбiр
2. Өнiмдi өткiзудiң орташа бағасы аталған өнiмдi өткiзумен байланысты
3. Есептiлiк кезеңде өнiмдi өткiзу толығымен болмаған кезде өнiм
4. Өндiрiлген өнiм құны Қазақстан Республикасының трансферттiк бағаларды қолдану
Өндiрiлген өнiм құнын түзету осы Кодекстiң 312-1-бабының 3-тармағында айқындалған
Салық кезеңi Өнiмдi бөлу
Pecпубликасының үлесiн төлеу мерзiмi

Өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесi салық кезеңiнен кейiнгi
Салық декларациясы

Өнiмдi бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесi жөнiндегi декларацияны жер
2.4 Жер қойнауын пайдаланушылардың төлемдері келiсiм-шарт бойынша

жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушының қосымша төлемiy төлеу мерзімі
Қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша

жүзеге асыратын жер қойнауын пайдаланушының қосымша төлемi

Төлеушiлер

Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт жасасқан жер қойнауын пайдаланушылар қызметiн
Қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт

бойынша жүзеге асыратын жер қойнауын

пайдаланушының қосымша төлемiн есептеу

тәртiбi

1. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шартты орындау кезiнде мемлекет түсiмдерiнiң
2. Осы баптың мақсаттары үшін мемлекет түсімдерінің үлесі жер
Мемлекет түсiмдерiнiң үлесi қосылған құн салығын және жер қойнауын
3. Егер қайсыбiр салық кезеңiнiң қорытындылары бойынша түсiмдер сомасы
Салық кезеңi

Күнтiзбелiк жыл қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша жүзеге
Қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт

бойынша жүзеге асыратын жер қойнауын

пайдаланушының қосымша төлемдi төлеу мерзiмi

Қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша жүзеге асыратын жер
Салық декларациясы

Қызметiн өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша жүзеге асыратын жер
2.5 Жер қойнауын пайдаланушылардың үстеме пайда салығы

Төлеушiлер

Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарттар, кең таралған пайдалы қазбалар мен
Салық салу объектiсi

Жер қойнауын пайдаланушының жинақталған табыстардың жинақталған шығыстарға қатынасы 1,2-ден
Салық базасы

Жер қойнауын пайдаланушының салық кезеңiндегi әрбiр жекелеген келiсiм-шарт бойынша
Осы бөлiмнiң мақсаттары үшiн таза табыс салық салынатын табыс
Салық базасы қазақстандық кадрларды оқытуға iс жүзiнде жұмсалған шығындардың
Есептеу тәртiбi

1. Салық кезеңi iшiнде үстеме пайда салығын есептеу осы
2. Жинақталған табыстар жер қойнауын пайдаланушының келiсiм-шарт жасалған күннен
3. Жинақталған шығыстар осы Кодекстiң 306-1-бабына сәйкес салық базасын
Ескерту. 307-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2003.11.29. N
Кесте №7

Үстеме пайда салығы мынадай мөлшерлерде белгiленедi:

________________________________________

Жинақталған табыстардың | Ставкасы

жинақталған шығыстарға |

қатынасының алынған мәнi |

__________________________|_____________

1,2-ден кем
1,2-ден 1,3-кe дейiн
1,3-тен 1,4-кe дейiн
1,4-тен 1,5-кe дейiн
1,5-тен 1,6-ға дейiн
1,6-дан 1,7-гe дейiн
1,7-ден жоғары
_________________________________________

Салық кезеңі күнтiзбелiк жыл болып табылады

Салық төлеу мерзімі

Үстеме пайда салығы салық кезеңінен кейінгі жылдың 15 сәуірінен
Салық декларациясы Yстеме пайда салығы жөнiндегi декларацияны жер қойнауын
III Жер қойнауын пайдаланушылардың салықтары мен төлемдерін жүзеге асырудағы
Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына жолдауы «Қазақстан халдқының
Үкімет, Ұлттық банк, Қаржылық бақылау агенттігі мемлекеттің қаржылық тұрақсыздық
Қолданыстағы Салық кодексі экономикалық өсуде оң рөл атқарды, дегенмен,
Үкіметтің жаңа Салық кодексін әзірлеуі қажет. Ол экономиканы жаңғыртуға,
Жаңа Кодекс салық қызметтерінің оның нормаларын өз қалауларынша түсіндірулерінен
Бірақ, ең бастысы, ол экономиканың шикізаттық емес секторы, әсіресе,
ҚР Парламенті Мәжілісінде жаңа өтіп, құжаттағы негізгі жаңалықтар бойынша
2008 жылдың Қыркүйектің 8-інде ҚР Парламенті Мәжілісінде жаңа Салық
Салық кодексінің жобасы Мемлекет басшысының Жолдауына сәйкес әзірленіп, ол
Жобадағы негізгі жаңалықтар бойынша баяндама жасаған Экономика және бюджеттік
2009 жылы қосымша құн салығының ставкасы 12 пайызға тең
Жобаны таныстыру барысында Экономика және бюджеттік жоспарлау министрі Бақыт
Министрдің баяндамасынан кейінгі сауалдар барысында депутат Кенжеғали Сағадиев жер
Депутат сауалына жауап бере отырып министр Б. Сұлтанов, алдын
Жаңа Салық кодексі жобасының таныстырылымы барысында Экономика және бюджеттік
Министрдің айтуынша, келесі жылы жер қойнауынан алынатын мұнай мен
Қазақстан үкіметі жаңа Салық кодексінде әлеуметтік салықты 11% деңгейінде
"Әлеуметтік салықты 11% мөлшерінде белгілеу ұсынылған, ал қолданыстағы заңнамада
Жаңа Салық кодексін қабылдау экономиканың тұрақты дамуына және әртараптануына
Бұл заңнан мемлекеттің ұтатыны – салық салудың тәртібін жеңілдету
Жаңа жоба салықты әкімшіліктендіру бағытында да жақсы нәтижелерге қол
Қандай да бір себептермен енгізілмей қалған нормалар бар. Бұл
Жаңа кодексті әзірлеуге Үкіметке бар жоғы алты ай уақыт
Батыс Еуропада, АҚШ-та салық жүйесі жақсы дамығандықтан, олардың тәжірибесіне
Ең бастысы, қазіргі кезде кәсіпкерліктің алдында тұрған ең үлкен
Қорытынды

Пайдалы қазбалар өндiрудi жер қойнауын пайдалануға келiсiм-шарт жасалғанға дейін
Салық сараптамасы жүргізілген күн мен өнімді бөлу туралы келісім-шартқа
Жер қойнауын пайдалануға жасалған келiсiм-шарттардың салық режимiнiң үлгiлерi

Жер қойнауын пайдаланушыларға салық салу келiсiм-шарттардың негiзгi түрлерiне қарай
1) бiрiншi үлгi, өнімді бөлу бойынша Қазақстан Республикасының үлесін
2) екiншi үлгі жер қойнауын пайдаланушының өнімді бөлу бойынша
көзделген салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің
экспортталатын шикi мұнайға, газ конденсатына салынатын рента салығы;

роялти;

шикi мұнайға, газ конденсатына салынатын акциз;

үстеме пайда салығы;

жер салығы;

мүлiк салығы қосылмайды.

Жер қойнауын пайдалануды жүзеге асыруға қатысы жоқ операциялар
Келiсiм-шарт шеңберiнде жүзеге асырылатын қызмет бойынша салық мiндеттемелерiн орындау
Салық заңдары өзгерген кезде өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарт бойынша
1. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шарттарда белгiленген салық салу шарттары
Салық заңдарындағы өзгерiстер нәтижесiнде жер қойнауын пайдаланушыға салық салу
2. Өнiмдi бөлу туралы келiсiм-шартта көзделген салық және бюджетке
Салық сараптамасы

1. Салық сараптамасы - құзыреттi орган жасайтын жер қойнауын
2. Жер қойнауын пайдалану жөнiндегi барлық келiсiм-шарттарға қол қойылғанға
3. Салық сараптамасының нәтижелерi бойынша белгiленген салық салу шарттары
Пайдаланылған әдебиеттер

Қазақстан Республикасының Конституциясы, 1995ж.

Қазақстан Республикасының Салық Кодексі.

Қазақстан Республикасының Үкімет қаулысы, 16 мамыр 1996ж.

Қазақстан Республикасының Президентінің жарлығы, 24 сәуір 1995ж.

Қазақстан Республикасы Президентінің «Қазақстан-2030» жолдауы.

«Қаржы-қаржат» журналы, №10-11, 1999ж.

Бухгалтер бюллетені №10, наурыз 2008ж.

Бухгалтер бюллетені №6, ақпан 2008ж.

Бухгалтер бюллетені №17, 2008ж.

Интернет ресурстары:

а) www.goverment.kz

б) www.kyzmet.kz

33