Аудиттегі мәнділік деңгейін анықтау курстық жұмыс
Мазмұны
Кіріспе………………………………………………………………..........…………5
Тарау 1 Аудиторлық мәнділіктің мәні мен мазмұны.....................7
Аудиттегі мәнділік..........................7
Аудиттік ауытқулар.......................10
Халықаралық аудит стандарты 320 «Аудит мәнділігі»....14
Тарау 2 Аудиттегі мәнділік деңгейін анықтау...........21
2.1 Мәнділік деңгейінің көрсеткіштерін тәжірибелік анықтау...................21
2.2 Мәнділікті бағалау үшін критерийлер.............26
Қорытынды..................................28
Пайдаланылған ақпар көздері.....................30
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 27 бет
Пәні: Соңғы қосылған курстық жұмыстар
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе………………………………………………………………..........…………5
Тарау 1 Аудиторлық мәнділіктің мәні мен мазмұны.....................7
Аудиттегі мәнділік..........................7
Аудиттік ауытқулар.......................10
Халықаралық аудит стандарты 320 «Аудит мәнділігі»....14
Тарау 2 Аудиттегі мәнділік деңгейін анықтау...........21
2.1 Мәнділік деңгейінің көрсеткіштерін тәжірибелік анықтау...................21
2.2 Мәнділікті бағалау үшін критерийлер.............26
Қорытынды..................................28
Пайдаланылған ақпар көздері.....................30
Кіріспе
Аудиттің ақпараттық негізі бухгалтерлік есеп болып табылатындықтан ұйымдарды тексеретін
Қазақстан Республикасының бүкіл халық шаруашылығының нарықтық экономикаға өтуі, кәсіпкерліктің
Аудиторлық қызмет негізгі қағидаларын сақтау негізінде жүргізіледі. Аудиттің мақсаты
Аудиттің мазмұнын қарастыру барысында оның нақты құрамы туралы айту
Курстық жұмыстың өзектілігі: елдің микроэкономикасын басқару құралына аса қажетті
Курстық жұмыстың негізгі мақсат міндеті аудиторлық мәнділіктің мәні мен
Аудиттік ауытқулар
Мәнділік деңгейінің көрсеткіштерін тәжірибелік анықтау
Мәнділікті бағалау үшін критерийлер
Халықаралық аудит стандарты 320 «Аудит мәнділігі»
Бірінші тарауда, аудиттегі мәнділік дегеніміз не деген сұраққа жауап
Мәнділікті бағалау аудитордың тәжірибесіне, мамандық дәрежесіне байланысты және олардың
Қаржылық есеп берудін кейбір көрсеткіштері жеткілікті дәл болмауы мүмкін.
Екінші тарауда, мәнділік деңгейінің көрсеткіштерін тәжірибелік анықтау және мәнділікті
Тарау 1 Аудиторлық мәнділіктің мәні мен мазмұны
Аудиттегі мәнділік
Аудиттегі мәнділік дегеніміз – қаржылық есеп берудің кейбір баптарын,
Мәнділікті бағалау аудитордың тәжірибесіне, мамандық дәрежесіне байланысты және олардың
Қаржылық есеп берудін кейбір көрсеткіштері жеткілікті дәл болмауы мүмкін.
Көбінесе аудиторлар бухгалтерлік есеп беруге дәл еместіктерді жібереді:
Олар майда және қаржылық есепті пайдаланушылардың шешіміне әсер етпейді,
Майда қателерді анықтауға және түзетуге кететін шығында өте жоғары;
Оған кететін уақыт бухгалтерлік есеп берудің жарық көруін кешіктіреді.
Сонымен, аудитор есеп көрсеткіштері абсолютті дәл болмайтындығын жібереді, бірақ
Қателердің абсолюттік шамасы. Қатенің абсолюттік шамасы басқа факторларға байланысты
Қателердің салыстырмалы шамасы. Бұл бағалау болжамдалған қателердің тиісті базалық
Есеп берудің баптарының маңызы. Бұл материалдылықты анықтаудағы қажетті фактор.
Нақты шарттар. Аудитор пайдаланушыларға ұсынылған қаржылық есептің болмашы қателерінеде
Белгісіздік. Ұйымның төлем қабілеттілігі жоқтығына байланысты немесе жақын арада
Кумулятивтік тиімділік. Аудитор белгілі және мүмкін қателердін жалпы мөлшерін
Материалдылық (мәнділік) аудитті жоспарлау кезеңінде аудиторлық тексерудің тиімділігін қамтамасыз
1-сурет. Мәнділік концепциясы
Мәнділік түсінігі аудиторға аудиторлық процедуралардың көлемін және орындалу мерзімін,
Халықаралық тәжірибеде 10% шегіндегі баланс бабының ауытқуына әкелетін қателер
«Аудиттегі мәнділік» 320 ХАС мынаны қарастырады: «Егер пайдаланушылардың экономикалық
Қаржылық есептілікті тексеру барысында аудитор аудиттегі мәнділіктің екі жағын
Сандық мәнділік деңгейін;
Сапалық деңгейін, яғни ҚР әрекет ететін құқықтық актілердін тараптарымен
Мәнділік денгейін аныүтау барысында екі өлшем қолданылады;
Абсолютті өлшем - бұл аудитордың субьективті пікірі, ол
Салыстырмалы өлшем – бұл қабылданған базалық өлшемді пайыздық қатынаста
Аудиттегі мәнділік туралы мынадай қорытынды жасауға болады:
Мәнділік аудитордың міндетін ұйымдағы қаржылық есптемені тексеруді болжамайды
Мәнділік – бұл ақпараттағы мүмкін өзгерістер параметрі, яғни өзінің
Мәнділіек – тұрақты абсалюттік санда көрсетілмеуі мүмкін.
Әрбір нақты жағдайда, әрбір мекеме үшін мәнділік түрліше болуы
Мәнділікті бағалау критериясы болып, тек сол шамадағы белгі қаржылық
Мәнділік жөніндегі пікір аудиторлық тексеру мен оның нәтижесін бағалауға
№ 320 ХАС «Аудиттегі мәнділікке» сай : «Аудитор мәнділікті
Аудиторлық процедуралар көлемі мен мерзімінің анықтау сипаты;
Шығуға әсер ететін бағалау;
Аудитор шығуды ескеру керек, яғни қаржылық есептемеде келтірілген шағын
2-сурет. Аудитордың мәнділік деңгейін қарастыруы
Мәнділік деңгейі қаржылық есептеме аспектісіне байланысты айырмашылығы болуы мүмкін.
1.2 Аудиттік ауытқулар
Мәнділікті бағалауда негізгі екі тәсіл пайдаланылады индуктивтік және дедуктивтік.
Индуктивтік тәсіл әр бап үшін мәнділікті бөлек бағалауда, сонан
Дедуктивтік тәсіл мәнділікте жалпы бухгалтерлік есеп беру күшін немесе
Аудитор мәнділікті бағалау кезінде оның екі жағын қарастыруға міндетті.
Сапа тұрғысынан аудитор өзінің кәсіби пікірін пайдалануы керек. Сандық
Мәнділік деңгейі дегеніміз есеп беру қателерінің сол шектіе мәні,
Бұл көрсеткішті есептеуде аудиторлық ұйымдар мәнділік деңгейін анықтаудың Халықаралық
Стандартқа сәйкес мәнділік деңгейі былай анықталады: жылдық есептін нәтижесі
Бұл көрсеткіштердін проценттік үлестері алынып, олар кестенің үшінші бағанасында
Басқа көрсеткіштердің негізінде болашақ жұмыс үшін дөңгелектенетін орташа шамасы
Бұл шама аудитор өз жұмысында пайдаланылатын мәнділік деңгейінің бірінғай
1-кесте
Мәнділік денгейін іс жүзінде анықтау үлгісі
Көрсеткіштер Есеп берудің негізгі
көрсеткіштерінің мәндері, мың теңге Үлес салмағы
% Мәнділік денгейін табу үшін қолданылатын мәндер мың теңге
1 2 3 4
Жалпы кіріс 25000 5 1250
Сатудан түскен кіріс қосымша құнға салықсыз 105790 2 2116
Баланс валютасы 100138 2 2003
Меншікті капитал 24430 10 2443
Ұйымның жалпы шығындары 81364 2 1627
Үшінші бағананың көрсеткіштері аудиторлық ұймның ішкі ережелерімен (инструкция) анықталады
4-ші бағананың көрсеткіштерінің арифметикалық ортасы:
(1250+2116+2003+2443+1627):5=1888 мың тг
Ең төменгі мәні орташадан
(1888-1350)/1888*100%=33.8%-ке кем
Ең жоғары мәні орташадан
(2443-1888)/1888*100%=29.4%-ке артық.
1250 мың теңге орташадан едәуір кем, ал 2443 мың
(2116+2003+2443+1627)/4=2047 мың теңге
Алынған шаманы 2100 мың теңгеге дейін дөңгелектеуге және мәнділіктің
(2100-2047)/2047*100%=12.6%, яғни 20% аралығында.
Бұл әдіс бойынша негізгі кемшілік, егер базалық көрсеткіштер бір
Сондықтан аудиторлық ұйымдар мен аудиторлар стандартпен ұсынылған тәртіпті өзгерте
3-сурет. Аудиттік ауытқулар
Егер мекеме басшылығы қателер мен алаяқтық салдарынан табылған заңсыз
2-кесте
Мәнділік деңгейінің көрсеткіштерін тәжірибелік анықтау
Базалық көрсеткіштін атауы Қаржылық есептіліктін базалық көрсеткішткрінің мәні Үлесі
А Б В Г (Б*В)
Табыс 65000 5 3250
Өткізу көлемі 170000 2 3400
2-кестенің жалғасы
Баланс валютасы 80000 2 1600
өзіндік капитал 43000 10 4300
Жалпы шығын 102000 2 2040
Б бағанасында алдынғы жыл немесе 2008 жыл үшін мағыналар
(3250+3400+1600+4300+2050):5=2630.
Ең кіші мағына орташа мағынадан былай ерекшеленеді:
(2630-1600):2630* 100=40%.
Ең үлкен мағына орташа мағынадан төмендегіди ерекшеленеді:
(4300-2630):2630*100=63%.
Ең үлкен мағына мен ең кіші мағыналардың екі жағдайда
Жаңа орташа өлшем анықталады: (3250+3400+2040):3=2896.
Алынған көрсеткішті 3000 теңге шамасында дөңгелектеуге болады.Кез келген аудиторлық
Екі нұсқанында мәні мынада: базалық көрсеткішті анықтау және оны
Таза пайда;
Комерциялық емес ұйымдарға тиісті өткізуден түскен табыс немесе шығындардың
Капитал мен резервтер;
Таза активтер
Мәнділік деңгейінің пайыздық ставкасын аудиторлы ұйым өзі жеке бекітеді.,
Таза пайда-5-10%
Коммерциялық емес ұйымдарға тиісті өткізуден түскен табыс немесе шығындардың
Капитал мен резервтер-5-10%
Таза активтер-1-4%
Мәнділік денгейін есептейтін 1-нұсқа ең жеңіл, оған қоса ең
Мысал: Аудитті жоспарлау кезеңінде болатын базалық көрсеткіш ретінде капитал
Осылайша, мәнділік мынаны құрады:
12000 мың теңге * 5% = 600 мың теңге.
Мәнділік денгейін есептейтін 2-нұсқа зиян мен падаға қатысты тиімді
Таза пайда – 40000 ең кіші мән ретінде есептен
Коммерциялық емес ұйымдарға тиісті өткізуден түскен табыстың жалпы сомасы
Капитал мен резервтер -250000
Таза активтер – 400000
3-кесте
Мәнділік денгейін есептеу
Базалық көрсеткіштердің мәні, мың теңге Мәнділік деңгейі % Мәнділік
сомасы, мың теңге
Таза пайда Есептеуде қолданылмайды
- -
өткізуден түскен табыс 300000 1 3000
Капитал мен резервтер 250000 5 12500
Таза активтер 400000 1 4000
Осылайша, мәнділік деңгейі (3000+125000+4000):3-6500 мың теңгеге тең. Алынған мән
Халықаралық аудит стандарты 320 «Аудит мәнділігі»
«Аудитті Орындау Жəне Жоспарлаудағы Маңыздылық» 320 (АХС) Аудиттің халықаралық
Аудитордың халықаралық стандартының (АХС) мақсаты аудитордың қаржылық есептілік аудитін
Аудит Мәнмәтіндегі Маңыздылық
Қаржылық есеп жүйесі әдетте қаржылық есептілік дайындау мен ұсыну
• Бұрмалаулар, жіберілген қателер маңызды болады, егер олар жеке
• Маңыздылық бойынша көзқарастар қоршаған жағдайларға байланысты, және бұрмалау
• Қаржылық есептілікті қолданушыларға маңызды болатын мәселелер бойынша көзқарастар
Егер қолданыстағы қаржылық есеп жүйесі қарастырыса, сондай талқылау аудиторға
Аудитор маңыздылықты шешім қабылдауы кәсіптік көзқарас мәселесі болып табылады.
Осыған орай, аудитор:
(a) Бизнес пен экономикалық қызметтер және
(b) Маңыздылық деңгейлері дайындалған, көрсетілген және аудиттеленген қаржылық есептілік
(c) Баға берулер, көзқарас пен келешектегі жағдайларды қарастыру
(d) Қаржылық есептіліктегі ақпарат негізінде жасалған тиісті экономикалық шешімдер
Аудитор маңыздылық туралы көзқарасты аудитті жоспарлау мен орындауда, аудитке
Аудитті жоспарлау кезінде аудитор елеулі болып саналатын бұрмалаулар мөлшері
(a) Тәуекелдікті бағалау шараларының сипатын, мерзімі мен деңгейін анықтайды;
(b) Маңызды бұрмалау тәуекелдіктерін анықтайды және бағалайды; және
(c) Бұдан әрі аудиторлық шаралар сипатын, мерзімі мен ауқымын
Аудитті жоспарлауда айқындалған маңыздылық сомаларды анықтауда қажеті жоқ. Бұл
Аудитті Жоспарлау Кезінде Маңыздылықты Шешу мен Орындаудағы Маңыздылық
Аудиттің жалпы стратегиясын анықтау барысында, аудитор тұтастай алғанымен қарыжылық
Аудитор маңызды бұрмалау тәуекелдігін бағалу мақсатымен орындау маңыздылығын, бұдан
Аудиторлық Өзгерістерге Шолу
Аудиттің бастапқы кезінде өзге сома қарастыруына әсер етуі мүмкін
Егер бастыпқы кезіндегі маңыздылығымен салыстырғанда тұтастай алғанда қаржылық есептіліктер
Құжаттама
Аудитор аудиторлық құжаттарға келесі сомаларды және факторларды қарастыруы қажет:
(a) Тұтастай алғанда қаржылық есептілік маңыздылығын қарастырады
(b) Қажет болса, бұрмалау деңгейі немесе әрекеттер сыныптары, шоттық
(c) Орындау маңыздылығы
(d) Аудитті жетілдірумен (a)-(с) кез келген қарастыру
Қаржылық есептілік аудитін жүргізу барысында, аудитордың жалпы стратегияларының мақсаты
Маңызды бұрмалау тәуекелдігін анықтау мен болдырмау;
Аудиторлық шаралар сипатын, мерзімі мен ауқымын анықтау; және
Қажет болса, түзетілмеген бұрмалаулардың қаржылық есептілікке әсері мен аудитордың
Аудитті Жоспарлау Кезінде Маңыздылықты Шешу мен Орындаудағы Маңыздылық
Мемлекеттік сектордағы кәсіпорыдарды қарастыру
Заң шығарушылар мен реттеушілер әдетте қаржылық есептілікті бастауыш қолданушылары
Жалпы қолданыстағы қаржылық есептіліктің маңыздылығын анықтау белгілерін пайдалану
Маңыздылықты шешу кәсіптік пікір қарастырады. Процент кәдімгі таңдалған белгіге
Қаржылық есептілік элементтері (мысалы, активтер, міндеттер, меншікті капитал, табыстар,
Белгілі субъектінің қаржылық есептілігін қолданушылардың назары аударылған баптар бар
Субъект сипаты және сала және субъек жұмыс істейтін орта;
Субъект иеленуші құрылымы мен субъект қаржыландырудың тәсілі (мысалы, егер
Белгінің байланысты құбылмалығы.
Субъектінің жағдайларына қарағанда, сәйкесті болуы мүмкін белгілер мысалдары келесі
Таңдалған белгі мақсатымен, сәйкесті қаржылық күн әдетте алдыңғы кезеңдердің
Маңыздылығы аудитор есеп беретін қаржылық есептілікке қатысты. Егер қаржылық
Таңдалған белгі бойынша қолданылатын процент кәсіптік көзқарасты қарастырады. Процентпен
Алайда жоғары немесе төмен пайыздар жағдайларға сәйкес келеді.
Кішігірім кәсіпорындарды қарастыру
Толассыз әрекеттерден алынған салықты төлеуге дейінгі кәсіпорынның пайдасы үнемі
Мемлекеттік сектордағы кәсіпорындарды қарастыру
Мемлекеттік сектор субъектілерінің аудиті жағдайында, жалпы немесе таза шығын
Маңыздылық Деңгейі немесе Әрекеттердің Белгілі Бір Сыныптары, Алғашқы Сальдо
Тұтастай алғанда қаржылық есептілік маңыздылығымен салыстырғанда аз сомалар маңыздылығы
Заң, нормативтік актілер немесе қолданыстағы қаржылық есеп жүйесі қолданушылардың
Субъект жұмыс істейтін саладағы негізгі ашулар (мысалы, фармацевтикалық субъект
Қаржылық есептілікте жекелеген түрде ашылған фирманың бизнесі назарына түсті
Субъект айрықша жағдайларында сол сияқты әрекеттер сыныптары, шоттық баланстан
Орындаудағы Маңыздылық
Тек жеке елеулі бұрмалауларды анықтау мақсатымен аудитті жоспарлау келесі
Орындау маңыздылығы (көрсетілгендей бір немесе одан да көп сомалар)
Аудиторлық Өзгерістерге Шолу
Тұтастай алғанда қаржылық есептілік маңыздылығы (қажет болса, маңыздылық деңгейі
Тарау 2 Аудиттегі мәнділік деңгейін анықтау
2.1 Мәнділік деңгейінің көрсеткіштерін тәжірибелік анықтау
Жоғарыда қаралғандай, аудитор мәнділік деңгейін аудиттің барлық кезеңдерінде қолдануы
Тексеріс кезінде бірыңғай мәнділік көрсеткіштерін қолдану жіберіледі, сондай –
Тәжірибеде, көбінесе қай шоттарда мүмкін қателер мен олардың сипаттамалары
Мәнділік деңгейі - қаржылық есептеме мәліметіндегі біріккен мөлшердің шығуын
Қаржылық есептеме сенімділігі жөніндегі пікірді қалыптастыру кезінде аудитор мәнділіктің
Аудитор компанияның барлық мәнділік қатынасында есептеме сенімділігі жөніндегі қорытынды
1. Аудит барысында белгіленген және болжанған шығулар мәнділік деңгейінде
2. Есепті жүргізу тәртібінің сапалы ауытқулары мен нормативтік актілерге
4-сурет. Мәнділік деңгейін анықтау
Мұндағы шартты мәндер:
ШСҚ – шоттар сальдосы деңгейіндегі қателер олар төменгі ауытқуды
ҚЕҚ – қаржылық есептілік деңгейіндегі қателер, олар нақты шоттардағы
АМП –аудитордың кәсібі пікірі.
МД - мәнділік деңгейі.
Қаржылық есептіліктегі аялақтық және қателер нәтижесінде пайда болады. Аудитордың
Аудитор тексерілетін мекеменің есептемесінің нақты еместігі туралы қорытынды жасауға
Аудит барысында белгіленген және болжанған шығулар мәнділік деңгейінен көбінесе
Есептің сапалы ауытқулары мен нормативтік актілерге сәйкес талаптар есептемесі
Көрсетілгендей, аудитормен әшкереленген ауытқулар тек сандық жағынан мәнді болуы
Мәнділікке, сондай – ақ ұрлық, заңсыз төлемдер мен олардың
Мәнділік деңгейін ешқашанда қатаң ауқымда қарастырмау керек, яғни табылған
Кей жағдайларда болады, егер бұзушылық болса, мүмкінсіз қауіп –
Аудиттің халықаралық практикасында мәнділік деңгейін анықтаудың басқа тәсілі пайдаланылады.
Аудиттің бірінші кезеңінде, өзінің кәсіби тәжірибесі және есеп беруді
4-кесте
Мәнділіктін шекті жіберілетін критерийлерінің үлгісі
Базалық көрсеткіштердің атаулары Есеп берудегі базалық көрсеткіштін мәні, мың
минимум максимум
% Мың.тг % Мың тг
Жалпы кіріс 25000 5 1250 10 2500
Айналым қаржылары 70000 5 2500 10 7000
Баланс валютасы 100138 2 2003 8 8011
Ұзақ мерзімді пассивтер 60000 5 3000 10 6000
Екінші кезеңде аудитор барынша жіберілетін қатенін есеп берудің таңдалған
5-кесте
Шекті жіберілетін қателердің жалпы сомасын баланстың айналым қаржыларының баптары
Баланстағы айналым қаржылары Минимум
Максимум
Ақша қаражаттары 182 364
Дебиторлық қарыздар 785 1570
Босалқылар (қорлар) 2003 4006
Жинағы 2970 5940
Бұл жағдайда аудитор, өткен тексерулердегі тәжірибесіне сүйене отырып, ешбір
Ал босалқылар шоттары бойынша шекті қателерді анықтау – қиын,
Бұл кезеңде аудитор толық тестілеуді және терең зерттеуді талап
Аудиттің нәтижесін талдауда мәнділік принципін қолдану
Үшінші кезең қатені есептеуді және оны алдын ала бағалаумен
Басқа шоттар бойынша мәліметтерді көбейтіп көрсету түріндегі қате жіберушіліктер
Дебиторлар шоттары бойынша 2448 мың теңге мәліметтерді тестілеу есеп
Дебиторлар шоттар бойынша баланстық сомасы 23060 мың теңге. Яғни,
6-кесте
Мәнділіктің жіне қателердің нақты сомасының алдын ала бағалау белгілерін
Баланстағы айналым қаржылары Алдын ала есептелінген шекті жіберілетін қатем
Нақты қате Нақты қатенің шамадан ауытқуы(+;-)
минимум максимум
минимум максимум
Ақша қаражаттары
182 364 151 -31 -231
Дебиторлық қарыздар
785 1570 1271 486 -299
Босалқылар 2003 4006 4296 2296 293
Жинағы: 2970 5940 5751 2751 -219
6-кестенің мәліметтері көрсетіп отырғандай, ақша қаражаттары шоттары бойынша нақты
Босалқылар шоттары бойынша нақты қатенің мәні қатенің максималды жіберілетің
Қатенің жалпы жинағы алынған мәнділіктің максималды белгісінен артық емес.
Мәнділік деңгейі мәні, аудитті жоспарлау кезеңі біткен соң,сонымен қатар
2.2 Мәнділікті бағалау үшін критерийлер
Мәнділікті бағалау аудиторлық тексеріс кезінде болады, яғни жоспарлау сатысында
Көптеген елдерде мәнділік деңгейін анықтауда нақты әрекеттер жоқ. Сол
Мәнділік деңгейін анықтауда тәртіп ескеріледі, ол 2 фактор: қателердің
Қатенің абсолюттік ауқымы – бұл аудитордың субъективтік пікірі, ол
Бірақ мұндай әрекет мәнділік деңгейін анықтау критериясының сапалық негізінде
Қатыстылық ауқымы – қабылданған базалық ауқымға сәйкес пайыздық қатынаста
Мәнділік деңгейін анықтауда біртекті әрекет өңдеу үшін әрбір аудиторлық
Фирмада кірістірілген критерийлер мен мәділік деңгейін анықтау тәртібі ұзақ
Мәнділікті анықтағанда, аудитор тұтынушымен оның деңгейін немесе есептесу тәртібін
Мысалы, Ресейлік стандарттармен мәнділік деңгейін анықтауға жалпы талаптар регламенттеледі.
Есептемедегі жалпы шығару, әдетте мәнді емес болып саналады, егер
5% шаруашылық субъектінің баланстық пайдасы 2% шаруашылық субъектінің
өткізу көлемінің барлығы 2% шаруашылық субъектінің баланстық валютасы 10%
5-сурет. Мәнділік деңгейін есептеу үшін берілген көрсеткіштердің базалық жүйесі
Мәнділік деңгейі қойылған базалық көрсеткіштің бөлінінен есептеледі: бухгалтерлік есеп
Мәнділік деңгейі валютада көрсетілуі қажет, яғни бухгалтерлік есепте жүргізілетін
Қорытынды
Қорыта айтқанда, «Аудиттегі мәнділік» 320 ХАС мынаны қарастырады: «Егер
Қабылданған тәжірибеге сай әр аудиторлық мекеме немесе аудитор өзінің
Мәнділік жөніндегі пікір аудиторлық тексеру мен оның нәтижесін бағалауға
№ 320 ХАС «Аудиттегі мәнділікке» сай : «Аудитор мәнділікті
Аудиторлық процедуралар көлемі мен мерзімінің анықтау сипаты;
Шығуға әсер ететін бағалау;
Аудитор шығуды ескеру керек, яғни қаржылық есептемеде келтірілген шағын
Аудитор мәнділік деңгейін қарастырады:
Қаржылық есептеме;
Бөлек шоттар сальдосы;
Операциялар кассасы;
Ашылатын мағұлматтар;
Мәнділік деңгейі қаржылық есептеме аспектісіне байланысты айырмашылығы болуы мүмкін.
Мәнділікті бағалауда негізгі екі тәсіл пайдаланылады индуктивтік және дедуктивтік.
Индуктивтік тәсіл әр бап үшін мәнділікті бөлек бағалауда, сонан
Дедуктивтік тәсіл мәнділікте жалпы бухгалтерлік есеп беру күшін немесе
Аудитор мәнділікті бағалау кезінде оның екі жағын қарастыруға міндетті.
Сапа тұрғысынан аудитор өзінің кәсіби пікірін пайдалануы керек. Сандық
Мәнділік деңгейі дегеніміз есеп беру қателерінің сол шектіе мәні,
Мәнділік деңгейін анықтауда біртекті әрекет өңдеу үшін әрбір аудиторлық
Фирмада кірістірілген критерийлер мен мәділік деңгейін анықтау тәртібі ұзақ
Мәнділікті анықтағанда, аудитор тұтынушымен оның деңгейін немесе есептесу тәртібін
Пайдаланылған ақпарат көздері
«Аудиторлық қызмет туралы» Қазақстан Республикасы Заңы 1998 жылғы 20
Халықаралық аудит және сапаны бақылау стандарттарының жинағы,
Ажибаева. З.Н. «Аудит» Учебник – Алматы: Экономика, 2004 ж.
Шарипов А.Қ., Аудит оқу құралы, Алматы: Экономика баспасы, 2010ж.
Исақова С.А., Аудит теориясы оқу құралы, Алматы: Эверо баспасы,
Абленов Д.О., Аудит негіздері, Алматы: Экономика, 2005ж. 50-55.
Сәтмырзаев А.А, Укашев Б.Е. Аудиттің теориясы. Алматы. 1998ж.
29
Курстық жұмыстың тақырыбы: «Аудит мәнділігі: мәні мен мазмұны және
1. Бастапқы құжаттарды дайындау кезінде керекті реквизиттерді құрудағы алаяқтық
2. Есептілікті жасау кезінде:
Арнайы қате ақпаратты көрсету;
Толтыру кезінде қаржылық есептілікті толық көрсетпеу, ұсынбау
1. Бастапқы құжаттарды дайындау кезінде керекті реквизиттердің болмауы (білместіктен)
2. Есептілікті жасау кезінде:
Есептілік баптарының мәліметтерді және есептік тіркемелерді шоттарының қалдықтары арасында
Есептілік баптары арасында байланыстылық немесе келісімділіктің болмауы
2 ХАС
Бойынша сипатталады
Алаяқтық
сипаттамасы
Қателер
сипаттамасы
Аудиторлық ауытқулар
МӘНДІЛІК КОНЦЕПЦИЯСЫ
тексеруді жоспарлау үшін негіз ретінде
меншікті зерттеудің мәнділігін бағалаудың негізі ретінде
аудиторлық қорытындының мазмұны туралы
шешім қабылдау үшін негіз ретінде пайдаланылады
Барлық мәнді аспектілерде қаржылық есептілік сенімді емес
Аудиторлық теріс пікір білдіру
Барлық мәнді аспектілерді қаржылық есептілік сенімді
Аудиторлық ескертпесіз пікір білдіру
Шарт: егер бір уақытта
1. ШСҚ + ҚЕҚ >> МД
2. АМП - теріс
Шарт: егер бір уақытта
1. ШСҚ + ҚЕҚ 2. АМП - дұрыс
АМП
Ашылатын мағұлматтар
Бөлек шоттар сальдосы
Қаржылық есептеме
Аудитор мәнділік деңгейін қарастырады:
Операциялар кассасы
ШСҚ + ҚЕҚ
Сапалық
Сандық
МӘНДІЛІКТІҢ БАҒАСЫ
