Жастар әлеуметтік топ ретінде қалыптасуы сж курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе.................................................................................................................3
Негізгі бөлім
І Бөлім................................................................................................................5
Жастар әлеуметтік топ ретінде қалыптасуы....................................5
1.2. Жастардың даму кезеңдері......................................................................8
II Бөлім............................................................................................................12
2.1. Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың технологияларның мәні мен ерекшеліктері........................................................12
2.2. Жастардың әлеуметтік құрылымы.....................................................22
Қорытынды...................................................................................................25
Қосымша........................................................................................................26
Пайдаланған әдебиеттер тізімі...................................................................27
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Социология
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе.................................................................................................................3
Негізгі бөлім
І Бөлім................................................................................................................5
Жастар әлеуметтік топ ретінде қалыптасуы....................................5
1.2. Жастардың даму кезеңдері......................................................................8
II Бөлім............................................................................................................12
2.1. Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың технологияларның мәні
2.2. Жастардың әлеуметтік құрылымы.....................................................22
Қорытынды...................................................................................................25
Қосымша........................................................................................................26
Пайдаланған әдебиеттер тізімі...................................................................27
Кіріспе
Жастар - әлеуметтік-демографиялық топ екендігі белгілі, әртүрлі әлеуметтік-психологиялық,
Заң ғылымдарында “жастар” ұғымы нақты ауысып отыру шекараларын
Медицинаның кейбір бөлімдерінде “жастар” ұғымы антропологиялық критерийлерден шығады.
“Жастық” ұғымының медициналық интерпретациясы индивидтің физикалық дамуымен байланысты,
Медиктік-антропологиялық ұғым дамудың нақты биологиялық процесіне негізделеді. Бұған
Медиктер “жастық” периодын индивид онтогенезіндегі уақыттың бір кесіндісі
Жас адамды ғылыми және жүйелік зерттеулер ХХ ғасырдың
Э.Шпрангер ұл бала 14-21 жас аралығын, қыздардың 13-19
Психологияда жастық кезең эмпирикалық мәліметтер негізінде анықталады. Төменгі
Жастар психологиясы жастық шақтың 18 бен 22 жас
Психологиялық түсініктемелердегі “жастарға” дамудың күйзелістік периодын өткізетін, нақты
1.1. Жастар әлеуметтік топ ретінде қалыптасуы.
Әрбір елдің болашағы жастармен өте тығыз байлаысты. Жастар
Жастар – қоғам құрылымындағы әлеуметтік, саяси, экономикалық элементтермен
Жастар – балық социогуманитарлық ғылымдардың зерттейтін объектісі. Философия,
Қазіргі жас аралық шекарасында “жастар” ұғымы көптеген еуропалық
Дүниежүзілік қауымдастық, көптеген елдердегі жастардың қоғамның әлеуметтік бөлектенген
Жастарға арналған саясаттың өндірілуі мен жүзеге асуы әлемдік
1965 жылы БҰҰ-ның Бас Ассамблеясымен “Жастар арасында бейбітшілік
Жастардың қоғам өміріне енуі жөнінде Халықаралық симпозиум 1990
Қазіргі таңда жастар бүкіл әлемде санымен және тез
Нарықтық экономикаға өтуге байланысты халықтың түрлі топтарының әлеуметтік
Әлеуметтанулық жопарларда қоғамдық прогресстің объективті факторы ретінде жастардың
Өз бетінше іс-әрекет жасай алатын әлеуметтік-демографиялық топ ретінде
Жастардың жастар шекарасы қозғалмалы болып келеді. Олар адамның
Жастар жасы адам өмірінің цикліндегі әлеуметтік және демографиялық
Жасөспірімдер 18 жасқа дейінгілерді қамтиды – бұл негізінен
18 бен 24 жас аралығындағы жастар, олар –
25 пен 29 тұсындағы жастар болып – кәсібилік
Жаңа әлеуметтік- экономикалық жағдайлардың өршігуіне орай, жас ұрпақтың
Соңғы кезде жастар еңбек бөлінісі мәселелері бой
Дамыған елдерде ақыл-есі кем және физикалық ауытқушылығы бар
Е.Р.Ярская-Смирнованың айтуынша, жастармен әлеуметтік жұмыстың негізгі міндеті –
1.2. Жастардың даму кезеңдері.
Жастардың даму кезеңдері үш кезеңнен тұрады: балалық шақ,
Жасөспірімдік кезең адамның өз болашағына айрықша үңіліп қарайтын
Жасөспірімдік кезеңде балалардың психикалық дамуының қозғаушы күші мектеп
Өмірдегі еңбектің, білім алудың, тіпті өмір сүру формасының
Білім беру саласындағы жаңа идеяларды және тәрбие бағыттарын
Ос кезеңге дейінгі мектеп оқушысының оқуға, сабаққа, тәртіпке,
Жасөспірімдік кезеңдегі жастар өз өмірінің тиімді өткеніне баға
Жасөспірім өзіне-өзі сұрақтар қояды. Осыған орай ол өзіне-өзі
Жасөспірімдік кезде бұрынғы ұғымдар жүйесінің бұзылуына және өзінің
Жоғарыда көрсетілгендей “Меннің” бейнелері күрделі, әрі бір мағынада
“Меншік Мен” - бұл менің отбасым,
“Әлеуметтік Мен” – қоршаған ортаның, айналадағы дүниені Мен
Жастық – бұл жасөспiрiмдiк шақтан кейiнгi ересектiк шаққа
Жастық шақта жастарда өмiрлiк құндылықтарын таңдауда проблема туындайды.
Iшкi позицияны таңдау – қиын рухани жұмыс. Оған
Бiрақ та, қандай сенiң бағытың шынайы, нақты, бiлiмдi
Жастық шақта жас адам өзiнiң рефлексивтi жаттығуларын
Жасөспiрiмдiк кезде бастаған тұлғасын қарым – қатынас жолдарын
Ол жастық шақта оңай жараланатын болып қалады, тек
Жастық – адам өмiрiнiң мағыналы, маңызды кезеңi. Жасөспiрiм
Нақ жастық шақта адамзаттық пен руханилық позициясының шырқау
Бiрiншi туылған жолын басынан кешiрiп, жасөспiрiм балалық шақтан
Жастық шақта, тұлға потенциалына жеткенде, екiншi тууға кiргенде,
Еліміз егемендігін алып, дүние жүзілік өркениетке ұмтылу барысында
Студенттің тұлға ретінде дамуын бір жағынан оның
Адамның жан-жақты дамуы әлеуметтік жағдайға тәуелді екенін 16-17
Сыртқы факторларға қоршаған орта, қоғам әсер етсе, ал
Студент тұлғасының белсенді даму кезеңі бұл студенттің әр
Студент қоғамда белгілі бір орын алады, белгілі бір
II Бөлім
2.1. Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың технологияларның мәні
«Технология» түсінігі объектіні өңдеу және сапалы қайта өзгерту
Әлеуметтік жұмыстың технологиясы әлеуметтік технологиялардың бір саласы. Ол
Әлеуметтік жұмыстың технологиясы әдетте екі мағынада қарастырылады. Кең
Жоғарыда көрсетілген екі жол жастармен әлеуметтік жұмыс техологияларында
процедура мен операциялардан (іс-әрекеттің тәсілі мен құралы ретінде)
осындай бағдарламаларға сәйкес құрылған іс-әрекеттің өздері.
Жастардың әлеуметік жұмысының технологиясы әр алуан, олардың түрлері
Жастар әлеуметтік жұмысының технологиясының жіктелуі олардың жаңа дәрежесіне
Әлеуметтік жұмыстың технологиясы стратегиялық және тактикалық сипаттағы технологиялар
Соған қарамастан жастармен әлеуметтік жұмысты табысты жүзеге асыруда
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмысты жалпылау осы салада қолданылатын
ұйымдастырушылық тәсіл жұмыс нысанының, жобаларының әр алуандылығына бағыттылығымен
кезеңмен қолдану тәсілі жұмыстың шартты түрде екі негізгі
кадрмен қамтамасыз ету таңдап алынған технологияны жүзеге асыруға
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыс технологиясының тағы бір маңызды
Жастар қоғамның әлеуметтік-демографиялық тобы ретінде – күрделі және
Жастардың күрделі, жүйелі сипаты соған сәйкес келетін, адекватты
Әлеуметтік жұмыстың әдісі ретіндегі дефференциялық тәсілінің негізінде әлеуметтік
Әлеуметтік жұмыстың тәжірибесінде әлеуметтік дефференцияның социологияның екі тәсілі
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың дефференциялық тәсілі жас ұрпақтың
әлеуметтік қызметкер объектінің, бұл жағдайда жастардың дефференция ланғанын
әлеуметтік қызметкер жұмыс істейтін жастар санаттарының мүдделері мен
жастардың осы санаттарына тән ерекшеліктерді ескеретін әлеуметтік жұмыстың
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстарда дефференциялық тәсілді жүзеге асыру
Әлеуметтік қолдауды қажет ететін объектіні анықтағаннан кейін келесі
жастардың осы санатының әлеуметтік қорғалу жағдайына жан-жақты талдау
онымен жасалатын әлеуметтік жұмыстың мақсаттары мен міндеттерін негіздеу
жастардың дәл осы санаттарымен жұмыс істеудің мақсаттарын тиімді
бағдарламаны ресурстық (қаржылай, кадрлық, ақпараттық және т.б.) қамтамасыз
Жастардың нақты тобымен әлеуметтік жұмыс технологиясы дефференциялық тәсілінің
Өкінішке орай, отандық әлеуметтік жұмыстың теориясы мен әдістемесі
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстарында дифференциялық тәсілі технология қағидасы
Осыған байланысты, жастармен жүргізілетін әлеуметік жұмыс технологиясында дифференциялық
«Инфрақұрылым» түсінігі (латын - құрылымға қатысты) белгілі-бір әлеуметтік
Әрбір елде ол елдің ерекшеліктері мен мүмкіндіктеріне (әлеуметтік-экономикалық,
Әлеуметік жұмысының мақсаттары мен қызмет ету жағдайларымен және
жастарға әлеуметтік психологиялық көмек көрсету Орталығы дағдарыс жағдайында,
жастар үшін ақпарат беру орталығы, оның мақсаты –
Еркінен айыру орындарынан келген жасөспірімдер мен жастардың қайта
Жасөспірімдер мен жастарға кеңес беру Орталығы телефон
Жасөспірімдерге арналған Баспана объективтік және субъективтік себептерге байланысты
Жоғарыда аталғандар қазіргі ТМД елдеріндегі жастарға арналағн әлеуметік
Қазақстан Республикасында жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыс жүйесі республиканың
жастардың еңбек биржасы, оның мақсаты – жастарды оңтайлы
әлеуметтік-психологиылық және заң тұрғысынан кеңес беру Орталықтары, дағдарысты
кәмелетке толмағандарға арналған баспаналар, объективті және субъективті себептерге
еңбек және әлеуметтік бейімделу Орталығы тоғызыншы сыныпты бітіріп,
ақталғандарға арналған Орталықтар түзету мекемелерінен оралған жас азаматтар
«Сенім телефондары», телефон арқылы жедел анонимді, ақысыз психологиялық
Жоғарыда талған қызметтерден басқа республикада мүгедек балаларға арналған
Жастарға арналған әлеуметтік қызмет көрсету әрекеттері мен оларды
Қазақстандағы жастарға арналған әлеуметтік қызмет көрсету жүйесінің қалыптасу
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстың инфрақұрылымның негізгі құраушысына халықтың
орта арнаулы және жоғары оқу орындарының базасында жастармен
жастарға арналған әлеуметтік қызмет көрсетуді ұйымдастырушылар мен мамандар
осы саланың мамандары үшін тәжірибемен алмасуға арналған семинарларды,
Жастар ортасында жұмыс істейтін қазіргі маманның кәсіби дайындығына
әртүрлі нысанда көмек көрсетуді және әлеуметтік қолдаудың әртүрлерін
тірбиеленушілердің қиыншылықтарының, соның ішінде мекен-жайы, жұмыс мен оқуы
оларға көрсететін әлеуметтік көмектің сипаты мен аумағын анықтау;
маскүнемдікпен, нашақорлықпен зардап шегетін, жыныстық зорлыққа ұшыраған тәрбиеленушілерге
әлеуметтік-тұрмыстық жіне медико-психологиялық қолайсыз жағдайларда отырғанжас отбасылармен, ата-анасы
жеке адамның, отбасының немесе әлеуметтік топтың өзіндік мүмкіндіктерін
тәрбиеленушілерінің қоршаған ортамен өзара әрекеттесуінің өзара қатынасын жақсартуға
әлеуметтік қорғау және көмек көрсетудің әртүрлі мәселелері бойынша
үнемі немесе уақытша әлеуметтік қызмет көрсетуді, қамқорлық көрсету
дәрігерлік көмекті қажет еткендерге денсаулық сақтау органдарының статционарлық
сәйкес органдар мен мекемелерге ата-аналық құқынан айыру туралы,
құқық бұзушы кәмелетке толмағандарға қоғамдық қорғауды ұйымдастыру, қажет
көмекті қажет ететін жастарға көмек көрсететін әртүрлә мемлекеттік
әлеуметтік саясаттың қалыптасуы, халыққа әлеуметтік қызмет көрсету мекемелерінің
Осы міндеттерді сапалы орындау үшін жастармен жүргізілетін әлеуметтік
Жастарға әлеуметтік қолдау көрсету саласындағы тағы бір білікті
балалар мен жастар бірлестігінің іс-әрекетін реттеу;
тәрбиелеушінің бос уақытын ұйымдастыру бойынша шаралар қолдану мен
деструктивтік балалар мен жастардың бейресми бірлестіктермен жұмыс жүргізу;
жастар орналасқан аймақта жұмысты болжау және жоспарлау, оны
жастар саясатының қалыптастыруы, мәдени-ағартушылық мекемелердің желісін дамыту жіне
Жастармен жұмыс жүргізетін аман жастармен әлеуметтік жұмысты жүргізетін
Жастармен жүргізілетін әлеуметтік жұмыстар саласында мамандарды даярлау өз
Жастармен жұмыс жүргізетін әлеуметтік қызметкерлерді дайындау, жастармен жүргізілетін
2.2. Жастардың әлеуметтік құрылымы
Қазіргі жаңашыл қоғамда жастар қоғамдық принципиалды орынды алуда.
Келесі жастар мәселесінің ғылыми тәсілі – жастар өмір
Жастардың әрдайым даму принципі жастарды қай қоғамда өмір
Жоғарыда айтылған принциптердің барлығы жастар ұрпақ мәселелерін зерттеуде
Жаңашыл қоғамның ғылыми негізделген теориялық концепциясы жас ұрпақтың
Әдістемелік ізденістер жалғасуда. “Жастар” анықтамасына көптеген түсініктемелер жазуға
“Жастар” түсініктемесіне жаңашыл әдіс әлеуметтік-демографиялық критерийлер негізінде, жастар
Жастар спецификалық адамдардың әлеуметтік-демографиялық топ ретінде өзіндік әлеуметтік
Жастар құрылымы анықтамасының негізі болып әр түрлі қызмет
Жастар құрылымының негізі ретінде адамдардың орнығу типтерін алуға
Осыған байланысты, зерттеудегі қажетті талап қандай да бір
Ғылыми зерттеудің тәжірибесі көрсетіп отырғандай, берілген ауданда, көбі
Осындай құрылымдар мен оған кіретін элементтер мен субмәдениеттердің
Көрсетілген әдістемелік тәсіл, біріншіден өзіндік маңызды үлес салмағының
Теоретикалық және де әдістемелік қаулылардың мәліметтеріне сүйене отырып,
Демографиялық статистика анализінің көрсетуінше, елдің толық халқымен теңестіргенде
Қорытынды
Бүгінгі жастарға, олардың ата-аналарына қарағанда әлде қайда қиын.
Ұрпақ алмасуына орай қоғамдық санадағы өзгеріс үлкендерді мазаламай
Жастар үлкендердің айтқан ақылдарынан ғибрат алып қана қоймайды,
Жоғарыдағы сөз етілген жайларды талдай келе, біз сеніммен
Жұмысымды қорытындылайтын болсам, жастар әлеуметтік-демографиялық топ ретінде жаңарып
Қосымша-1
2003 жылдың басындағы халық құрылымындағы жастар
Жас Екі жыныс өкілдері Еркек Әйел
Барлық адамдар %-ғы жастар үлесі Барлық адамдар %-ғы
Түгел жастар 14841942 100 7148969 100 7692973 100
14-17 1220452 8,2 611819 8,6 608633 8,0
18-21 1079326 7,3 538920 7,5 540406 7,0
22-24 780022 5,3 385898 5,4 394124 5,1
25-29 1173622 8,0 590898 8,3 582724 7,6
түгелі 4253422 28,7 2127535 29,8 2125887 27,6
15-29 жастағы халықтың гендерлік құрамы
Жасаралық топтар Еркектер Әйелдер
0-14 2184,7 2089,4
15-29 1901,2 1886,4
Жастар миграциясы
2000 жыл 2001 жыл 2002 ж. қаңтар-сәуір
14-29 жастағы халықтың ішкі миграциясы, мың. 98,7 106,5
Миграциялық процеске қатысқандар, 40,7 41,1 43,1
Ауылдан қалаға қоныс тепкен жастар 38,2 106,5 44,5
Сыртқы миграция 51,0 47,9 6,8
Кеткендер санының жалпы пайызы 32,5 33,3 40,5
14-29 жастағы халықтың эмиграция темптері
93,8
2003 жылдың басындағы ауыл мен қала халқы
Жас Барлық халық қала ауыл
%-ғы жастар үлесі %-ғы жастар үлесі
Барлық жастар 14841942 100 100
14-17 1220452 7,3 9,3
18-21 1079326 6,7 8,1
22-24 780022 5,2 5,4
25-29 1173622 8,7 6,9
барлығы 4253422 27,9 29,8
Пайдаланған әдебиеттер
Ешпанов Д. О некоторых современных социальных характеристиках моложежи.
Зайниев Л. Эффективная мололежная концепция как залог будущего.
Холостова Е.И. Социальная работа. Изд. Дашков и К.
Абдирайымова Г.С. О многозначности понятия “молодежь”. Хабаршы-Вестник, Серия
Абдирайымова Г.С. Ценностные ориентации современной молодежи. Изд. “Баур”.
Сарсенова Ж.Н. Әлеуметтік жұмыс. Алматы 2004, [50-56 стр]
Абзалова Р.А. Оценка знаний и навыков безопасного поведения
Абилханова Э. Студен жастардың мінез-құлық ерекшеліктеріне әсер ететін
Тұрманова Ж. Жасөспірімдердің өзін-өзі реттеуі және өзіндік құндылық
Әбдіраймова Г. Жастар жаңарып жатқан қоғамда: кеше, бүгін,
Менлибекова Г.К К изучению проблем молодежи в условиях
Основы социальной работы. Учебник. Изд. “Инфра-М”. Москва, 1998
27
