TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

Жоспар - www.topreferat.com.kz

Кіріспе 3

Бөлім 1. Сақтандыру нарығының экономикалық мазмұны 4

1.1 Сақтандыру нарығына түсінік: оның құрамы және құрылымы, қатысушылары 4

1.2 Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығының қалыптасуы мен дамуы 7

Бөлім 2. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының дамуын талдау 12

2.1 Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының қазіргі жағдайы 12

2.2 Сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу 18

Бөлім 3. Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының даму жолдары 23

Қорытынды 25

Қолданылған әдебиеттер 26

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Сақтандыру

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ

 Жоспар

Кіріспе 3

Бөлім 1. Сақтандыру нарығының экономикалық мазмұны 4
1.1 Сақтандыру нарығына түсінік: оның құрамы және құрылымы,
1.2 Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығының қалыптасуы мен дамуы
Бөлім 2. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының дамуын талдау
2.1 Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының қазіргі жағдайы 12
2.2 Сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу 18

Бөлім 3. Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының даму жолдары
Қорытынды 25

Қолданылған әдебиеттер 26

Кіріспе

Курстық жұмыстың мақсаты: сақтандыру нарығының қазіргі Қазақстан Республикасында
Осыған орай курстық жұмыстың міндеттері мыналарды қамтиды:

- сақтандыру нарығының экономикалық мазмұнын зерделеу;

- еліміздегі сақтандыру нарығының қалыптасуы мен дамуын қарастыру;

- сақтандыру нарығының мемлекет тұрғысынан реттелуін зерттеу.

Менің таңдап алған тақырыбым "Сақтандыру нарығының қазіргі жағдайы".
Сақтандыру жауапкершілігінің көлемін өсіру процесіндегі сақтандыру ұйымы жүргізетін
Курстық жұмыстың құрылымы кіріспеден, екі тараудан, қорытынды мен
Курстық жұмыстың көлемі компьютермен терілген 26 бет.

Бөлім 1. Сақтандыру нарығының экономикалық мазмұны

1.1 Сақтандыру нарығына түсінік: оның құрамы және құрылымы,
Сақтандыру нарығы – бұл сақтандыру қызметтеріне мұқтаж сақтанушылар,
Сақтандыру нарығын құрудың объективтік негізі күтпеген оқыс жағдайларда
Кең мағынасында сақтандыру нарығы сақтандыру өнімін сатып алу
Сақтандыру нарығының қызмет етуінің негізі экономикалық заңдылықтар болып
Сақтандыру нарығын тауарлық шаруашылықтың қалыптасу процесінде құрылды және
Салалық белгісі бойынша өмірді сақтандыру нарығы (бұған барлық
Масштабы бойынша ұлттық, аймақтық және халықаралық рыногтарын бөліп
Ұлттық сақтандыру нарығы – бұл жеке мемлекеттегі жеке
Аймақтық сақтандыру нарығы – сақтандыру ұйымдарын, бір-бірімен интеграциялық
Халықаралық сақтандыру нарығы – бұл ұлттық және аймақтық
Қайта сақтандыру каналдары бойынша және брокерлер арқылы ірі
Сақтандыруды жүзеге асыруда негізгі ұйымдастырушылық құқықтық формалары болып
Мемлекеттік сақтандыру – бұл сақтандырушы ретінде мемлекеттік ұйым
Қазіргі кезде Қазақстанда мемлекеттік сақтандырушы қызметінде тек бір
Қазақстан Республикасында 2002 жылдың басында сақтандыру қызметін жүзеге
Акционерлік сақтандыру сақтандырушылар ретінде жарғылық капиталын акциялар арқылы
Өзара сақтандыру – сақтанушылардың өзара көмекті қамтамасыз ету
Сақтық пұл – белгілі бір тәуекелдерді бірігіп сақтандыру
Қазақстан Республикасының “Сақтандыру қызметі туралы” заңына сәйкес сақтандыру
сақтандыру ұйымы;

сақтандыру брокері;

сақтандыру агенті;

актуали;

уәкілетті аудиторлық ұйым;

өзара сақтандыру қоғамдастығы;

қайта сақтандырушы табылады.

Сақтадыру ұйымы - сақтандыру шарттарын жасасу және
Сақтандыру агенті - берілген өкілеттігіне сәйкес сақтандыру ұйымының
Сақтандыру брокері - сақтандыру және қайта сақтандыру мәселелері
1.2 Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығының қалыптасуы мен дамуы

Қазақстандағы сақтандыру нарығы 1921 жылы жаңа экономикалық саясаттың
Қазақстан териториясындағы сақтандыру ісін ұйымдастыру тәртібі 1921 жылы
Алғашқы қадамдарында-ақ Қазақстандағы мемлекеттік сақтандыру мемлекеттегі ауыр экономикалық
Сақтандандыруды дамытудың қанағаттандырылмаған нәтижелері 1931 жылы Мемсақтандыру органдарының
Қазіргі жағдайдағы сақтандыру ісін ұйымдастыру қағидаттары бір жағынан
Нарықтық экономиканың кәсіпкерліктің еркіндігімен, оның формаларының әртүрлігімен және
Осылайша, дамыған нарықтық экономика-реттеуге икемді жүйе. Бұл реттеудің
Қазіргі кездегі сақтандыру нарығының жеткіліксіз дамуы - қаржылық
Біздің мемлекетіміздің экономикасының дамуының қазіргі этапының ерекшелігінің ретінде
Экономикалық өсудің тұрақты, ұлғаюшы деңгейіне жету оған сәйкес
Нарықтық шаруашылықтағы дамыған мемлекеттерге сақтандыру экономиканың стратегиялық секторының
Заңды және жеке тұлғалар мен олардың мүліктік мүдделерін
Сақтандыру Қазақстан Республикасындағы келесідей мәселелерді шешуде маңызды рөл
оның барлық тұрлерінің дамуы;

оның барлық стадиясындағы тәуекелдікті басқару механизмін жетілдіру;

өткізудің міндетті және ерікті тұрлерін оптималды үйлестіру;

ұзақ мерзімдік негізде өмірді сақтандырумен байланысты халықпен өзара
сақтандырудың барлық шарттарын, оптималды сақтандыру сомалары мен тарифінен
сақтандыру ұйымының сақтанушы алдындағы міндеттемелерін орындауға құқықтық және
Қазақстанда сақтандыру қолайсыз жағдайлар кезінде заңды және жеке
Қазақстан Республикасында сақтандыру нарығы динамикалық дамуда. Бұл сақтандырушының
Сақтандыру ұйымының қаржылық жағдайы олардың жарғылық қорының өсуін
Сақтандыру ісінің сапалық өзгеруін Қазақстан Республикасы 1994-1998 жылдардағы
сақтандыру компанияларының санының өсуі;

қаржылық қызметіндегі өзгерістер;

сақтандыру төлемінің түсуі т.б.

Сонымен бірге Қазақстан Республикасында сақтандыру нарығын қалыптастыру кезінде
Сақтандырудың даму перспективалары жайлы айтқанда мыналарды атап өту
Сақтандыру қызметінің нарығын кеңейту;

Сақтандыру компанияларының басқа қаржы институттарымен байланысы;

Сақтандыру қызметіне сұранысты зерттеудегі маркетингтік зерттеулер;

Шетел сақтандыру компанияларымен байланысты нығайту;

Халықаралық сақтандыру нарығының тәжірибесін енгізу;

Банктік сақтандыруды дамыту.

Сонымен бірге, сақтандыруды дамытудағы мемлекеттік қолдаудың қажеттілігі (сақтандыру
Сақтандыру нарығын дамытуға сонымен қатар, кадрларды дайындау және
Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасындағы сақтандыру нарығында шетелдердің қатысуымен
Бөлім 2. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының дамуын талдау

2.1 Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының қазіргі жағдайы

2002 жылдың 1-ші желтоқсандағы мәліметтер бойынша сақтандыру қызметтімен
Соңғы жылдары сақтандыру ұйымының азаюы (71-34-ке дейін) ең
Сақтандыру нарығының шоғырлану тенденциясы сақталуда. Осылайша Қазақстан Республикасында
Еркін мүліктік сақтандыру бойынша отандың сақтандыру ұйымдарымен жиналатын
Кесте 1. Қазақстан Республикасының сақтандыру нарығының

2003-2005 жылдардағы сақтандыру сыйақылары және сақтандыру төлемдерінің түсуі.

(млн. теңге)

Көрсеткіштер 2003 2004 2005

Сақтандыру сыйақылары-барлығы 5862,0 8155,3 13340,5

Сақтандыру төлемдері-барлығы 993,7 1120,5 2143,9

1. Міндетті сақтандыру-барлығы 1340,8 1124,9 1116,3

1.1 төлемдер 524,8 495,7 567,3

2. Ерікті жеке сақтандыру-барлығы 939,2 1108,3 1612,0

2.1 Төлемдер 291,1 274,7 578,2

3. Ерікті мүліктік сақтандыру-барлығы 3582,0 5922,1 10612,2

3.1 Төлемдер 177,8 350,1 998,4

2003 жылы сақтандыру сыйақыларының жалпы түсімі 8,2 млрд.
Соңғы 5 жылда ерікті мүліктік сақтандыру бойынша сыйақының
Диаграмма 1. Қазақстан Республикасының сақтандыру компанияларының сақтандыру сыйақылары

2003 жылы сақтандыру төлемінің жалпы сомасы 2,1 млрд.
Диаграмма 2. Қазақстан Республикасы сақтандыру компанияларының сақтандыру төлемдері.

Кесте 2. Қазақстан Республикасының сақтандыру ұйымдарының 2003-2005 жылдардағы
(млн. теңге)

Көрсеткіштер 2003 2004 2005

Меншікті капитал-барлығы 2469,3 4617,0 5208,4

Сақтандыру резервтері-барлығы 3859,9 2280,8 8497,9

Активтер-барлығы 7296,7 8347,2 15234,1

Сақтандыру резервтерінің жалпы көлемі 2005 жылы 2003 жылмен
Диаграмма 3. Қазақстан Республикасының сақтандыру компанияларының сақтандыру резервтерінің
Барлық сақтандыру ұйымдарының меншікті капиталы 5208,4 млн теңгені
Диаграмм 4. Сақтындыру компанияларының меншікті капиталы.

Сақтандыру компанияларының 2004 жылдың 1 қаңтарында жиынтық активтері
Диаграмм 5. Сақтандыру ұйымдарының 2004.01.01 жиынтық активтері.

Сақтандыру ұйымдарының жоғары-өтімді активтерінің сомалары 2004.01.01. (2-ші деңгейлік
Кесте 3. Сақтандыру ұйымдарының 2-ші деңгейлі банктерде мемлекеттік
(млн. теңге)

Сақтандыру ұйымдарының 2-ші деңгейлі банктерде мемлекеттік бағалы қағаз
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкінің қысқа мерзімді ноталары 10,0
МЕККАМ-3 28,0

МЕККАМ-6

9,7

МЕККАМ-12

11,0

МЕККАМ-2

37,7

Евробонды-99 0,3 80,3

Басқа да мемлекеттік бағалы қағаздар

244,1

Барлығы 38,3 673,3

*ағымдағы дисконттық құн

Диаграмма 6. Сақтандыру ұйымдарының 2-ші деңгейлі банктерде сақталған
Кесте 4. Қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру
(млн.теңге)

Көрсеткіштер 2003 2004

Қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйақылары. 2738,2
Соның ішінде шетелге (теңгемен)

Соның ішінде шетелге (%) 2600,0

95% 5528,3

94%

2004 жылға қайта сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйақылары
Сақтандыру ұйымдарына қабылданған міндеттемелерді толық орындауын қамтамасыз ету
2.2 Сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу

Сақтандыру нарығын мемлекеттік реттеу қажеттілігі екі фактормен түсіндіріледі:
Қазақстанның мемлекеттік егемендігінің нарықтық қатынастар негізінде құрылуы сақтандыру
Сақтандыру нарығын дамыту және сақтандыру ұйымының арасындағы бәсекелестік
Қазақстанның сақтандыру нарығы мемлекеттік сақтандырудың өзгеруімен құрыла бастады.
Сонымен бірге сақтандыру нарығы көптеген бір-бірімен бәсекелес мемлекеттік
1-топ Жалпы заң, оған кәсіпкерлік қызметіне байланысты емес,
2-топ Арнайы сақтандыру қатынастарын реттейтін сақтандыру заңы. Бұл
1995 жылы 3-ші қазанда Қазақстан Республикасының сақтандыру туралы
сақтандыру жақтарының өзара қарым-қатынастарын реттеу. Заң 5 тараудан
І Жалпы ережелер

ІІ Сақтандыру қатынастарына қатысушылар

ІІІ Сақтандыру шарттары

ІV Сақтанушылардың қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз ету

V Сақтандыру қызметтеріне қадағалау.

Жарғылық қоры 40-мың АЕК құраған.

Әртүрлі ұйымдық-құқықтық меншікте қалыптасады, бірақ сақтандыру компаниялардың атауында
Шетел сақтандыру компанияларының рынокта қызмет ету мүмкіншіліктері бар
Сақтандыру қызметінің лицензиялау талаптарын анықтау.

1996 жылы 16-шы шілдеде 1995 жылғы заңға өзгертулер
Жалпы ережелер

Жарғылық қор қайта сақтандыру үшін 200 млн теңге,
Екі меншік нысанында қызмет етуі Мемлекеттік және Акционерлік
Сақтандыру қызметтімен айналысады. Мүліктік сақтандыру мен жеке сақтандырудың
Шетел сақтандыру компанияларының рынокта қызмет ету мүмкіншіліктері бар
Ұлттық банктің қарамағындағы сақтандыруды қадағалау Департаменті.

Сақтандыру ұйымының директоры мен бас бухгалтерін қадағалау Департаменті
2000 жылы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының “Сақтандыру қызметі
заң 13 тараудан тұрады.

Сақтандыру ұйымдарының қызметті “Өмірді сақтандыру” және “Жалпы сақтандыру
а) Өмірді сақтандыру;

б) аннуитеттік.

Сақтандыру ұйымдарының ұймдық-құқықтық нысаны Акционерлік қоғам болып табылады.
Өкілетті мемлекеттік орган қадағалайды.

Бүгінде мемлекеттік өкілетті орган Қазақстан Республикасының Ұлттық банкінің
Сақтық және қайта сақтандыру ұйымдары үшін жарғылық капиталдың
Сақтандырушыларды лицензиялау;

Сақтандырушылар бірлестігін тіркеу;

Сақтандырушылардың заңды орындауын бақылау және олардың есептерінің айқындығы;

Лицензияны шектеу, тоқтату және тартып алу;

Орындалуы міндетті нормативтік-құқықтық актілер шығару;

Сақтық резервтерді құру және қолдану тәртіптерін белгілеу;

Сақтандырушылардың, олардың бірлестігінің, сақтандыру брокерлерінің мемлекеттік реестрін жүргізу;

Сақтандыру сұрақтары бойынша арыздарды, ұсыныстарды
Мемлекет мүддесін халықаралық сақтандыру нарығында көрсету.

Осылайша сақтандыру туралы заңды қабылдау ұлттық сақтандыру нарығын
Бөлім 3. Қазақстан Республикасы сақтандыру нарығының даму жолдары

Сақтандыру экономикалық категорияның ішінде маңызды орын алатын, қаржы
АҚШ-та, Филяндияда, Швейцарияда, Жапонияда және басқа мемлекеттерде сақтандыру
Қазақстан республикасында сақтандыру нарығы тек Кеңес Одағының құлауынан
ТМД елдеріндегі бірдей базаға қарайтындықтан әр мемлекеттегі сақтандыру
Қазақстан Республикасында сақтандыру компанияларының қызметін реттеумен Ұлттық банк
Сақтандыру нарығы өсіп келе жатқанмен ол маңызды мөлшерде
Қазақстанда сақтандыруды дамыту жөніндегі міндеттерге сай соңғы он
2000 жылдың қазанында ҚРҰБ сақтандыру қадағалау органдарының Халықаралық
Сақтандыру ұйымдарын капиталдандыру жөнінде талаптар күшейтілді, олардың
Жалпы сақтандыру бойынша нақты түскен сақтандыру сыйақыларының сомасынан
Ұлттық банк өз құзыреті шеңберінде сақтандырушылардың құқықтары мен
Қорытынды

Республиканың сақтандыру нарығы тұрақты позитивті тенденцияға
Сонымен бір жағынан Қазақстанның сақтандыру нарығындағы саны жағынан
Сапасы жағынан өзгеруі үшін Ұлттық Банктің мәліметтері
Ұлттық Банктің 2003 - 2005 жылға
Сақтандырудың міндетті түрлерінің атап айтқанда әлеуметтік маңызды бағыттарды
Қолданылған әдебиеттер

‘’Сақтандыру қызметі туралы’’ Қазақстан Республикасының Заңы

Жуйриков К.К и др. ‘’Срахования: теория и практика,
Жуйриков К.К., Страховой рынок: Современное состояние и проблемы
Маянлаева Г.И. ‘’Организация страхового дела в Республике Казақстан’’.
5. Моисеев А. Страховой рынок: поиск пути развития//
Страховой рынок Казахстана: история становления и сегодняшний день
Сманов Г. Становление и развитие страхового рынка РК//Поиск.
Становление и современное состояние инфрструктуры страховой деятельности.//Рынок ценных
Страховой бизнес в 2005 году// Рынок ценных бумаг
Рамазанов Н. Страховой рынок.// Деловая неделя. 2004. №3

Шахов В.В. ‘’Страхование’’. Москва, 1997г.

3