TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

Кіріспе 3

І тарау. Араб халифатының пайда болуы 5

1.1 Мемлекеттің пайда болуы 5

1.2 Мемлекет дамуы кезеңдері 9

ІІ тарау. Араб халифатының қоғамдық-саяси құрылысы 11

2.1 Қоғамдық құрылысы 11

2.2 Мемлекеттік құрылысы 11

ІІІ тарау. Мұсылман құқығы 14

3.1 Құқық көздері 14

3.2 Отбасылық және мұрагерлік құқық ерекшеліктері 20

3.3 Меншік қатынастарын құқықтық реттеу 24

3.4 Қылмыс, жаза, сот ісі 27

3.5 Қазіргі кезеңдегі мұсылман құқығы 28

Қорытынды 30

Қолданылған әдебиеттер 31

31

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Құқық

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ



Мазмұны

Кіріспе 3

І тарау. Араб халифатының пайда болуы 5
1.1 Мемлекеттің пайда болуы 5

1.2 Мемлекет дамуы кезеңдері 9
ІІ тарау. Араб халифатының қоғамдық-саяси құрылысы 11
2.1 Қоғамдық құрылысы 11

2.2 Мемлекеттік құрылысы 11

ІІІ тарау. Мұсылман құқығы 14

3.1 Құқық көздері 14

3.2 Отбасылық және мұрагерлік құқық ерекшеліктері 20
3.3 Меншік қатынастарын құқықтық реттеу 24
3.4 Қылмыс, жаза, сот ісі 27

3.5 Қазіргі кезеңдегі мұсылман құқығы 28

Қорытынды 30

Қолданылған әдебиеттер 31

Кіріспе

Араб халифаты мемлекеті және оның құқығының тарихы орта
Қоғамдық өмірдегі жалғыз ғана реттеуші заң ретінде шариғатты
Айтарлықтай маңызды орын алатын жағдайдың бірі - мешіт
Арабтар жаулап алу кезіңдегі шариғат шарттары құқық ретінде
Ұзақ уақыт бойы ақсүйектер мен діни үкімет бір
Бұл жағдай сапасы жағынан алғанда шариғат қолданыстағы бірден
Осы күндері мұсылман елдерінің көпшілігінде мемлекеттік ақсүйектер ұйымдары
Көбіне ислам дінінің прогрессивті рөлі де болатынын ескеру
Араб қоғамының дәстүрін арнайы бақылап, оны жүйелі түрде
Араб халифатының тарихын зерттеу шартты түрде бірнеше кезеңге
Жұмыстың мақсаты Араб халифатының дербес құбылыс есебіндегі, объективтікті
Жұмыс кіріспе, үш тарау және қорытындыдан тұрады.

І тарау. Араб халифатының пайда болуы

1.1 Мемлекеттің пайда болуы

ҮІ-ҮІІ ғасырларда Аравиядағы әлеуметтік қатынастар Мұхаммед нанымының қарсаңында
Өзара әлеуметтік тендік жағдайында шаруалар қауым болып өмір
Мұндай жағдайда оқудың кең таралуы табиғи нәрсе. Дін
Исламның дамуы кезеңінде Аравияның қоғамдық құрылысы өзінің белгілі
Зарен күрейіш тайпалары басымырақ шоғырланған Мекке аймағында ол
Алдыңғы қатарлы жағдайды олар құдай Алла атымен иемденді
Арабияның географиялық жағдайы, оның саудаға ежелгі уақыттан араласуы
Ислам Мұхаммедтің атымен байланысты және оған дейінгі жергілікті
Тұрмысын түзеп алғаннан кейін сауданы тастап діни, тәртіп
Мұхаммедтің дін уағыздау жұмысының табысы былай келісумен болды,
Арабтардың атақты адамдары бір құдайға бағыну идеясының артықшылығын
Мединелік пайғамбар жағындағылар бейбіт түрде қалаға кірді, ал
Меккенің басшы топтары Мұхамедті билеуші ретінде қабылдады. 632
Жаулап алу соғысының негізгі оңай баюға ынталандыру болды.
Ислам діні қабылданған аймақтарда арабтандыру жұмысы жүргізіліп, жергілікті
Иранда, Закавказьеде, Орта Азияда және Ауғанстанда арабтардың экономикалық
Феодалдардың үздіксіз қанауынан шаршаған аймақтарда бейбіт тұрғындар исламның
Исламның шарттары өмірдің ең керекті нәрселеріне әсер ететіні
1.2 Мемлекет дамуы кезеңдері

Араб халифатының тарихын шартты түрде 3 кезеңге бөлуге
VII ғасырда араб тайпаларында рулық-тайпалык қатынастардың ыдырауы басталды.
VII ғасырдың ортасында Аравияның бір исламдық мемлекетке —
Омейядтардың басқару жылдарында халифаттың қуатты әрі гүлдену кезеңі
640 жылы арабтар Сирияны, Палестинаны, Египетті, ал 649
ІІ тарау. Араб халифатының қоғамдық-саяси құрылысы

2.1 Қоғамдық құрылысы

Араб халифатының ерекшеліктері феодалдық қоғамда белгілі бір орын
Жер иелену қатынастарында жерді мемлекетгің меншіктеуі басым орын
Бірігіп пайдалануды қажет ететін суармалы егін шаруашылығы кеңінен
2.2 Мемлекеттік құрылысы

Пайғамбар артында еркек жынысынан мұрагер қалдырған жоқ. Мұхаммед
Әмірлерде екі орынбасар болды, оның біріншісі қаржы істері
Әскерді тұтқындар толықтырып отырды. Төрт диван өмір сүрді:
Уәзір кеңесшінің және халифтің орынбасарының ролін орындады. Осындай
Абассидтер руынан шыққан Халифтер үкімет басына Иран ірі
Абассидтар тұсында халифат бюрократиялық аппаратпен дамыған бір орталықтағы
Қади-ағарту жұмыстарының және мешіт істерінің басты көмекшісі. Абассидтер
Сот жүйесі соттың қади қызметі мен әрекеті арқылы
Әскер мынадай араб тайпаларының жасағынан: жалдамалы әскерлерден; гулямдардан
ІІІ тарау. Мұсылман құқығы

3.1 Құқық көздері

Орта ғасырлардағы шығыс үшін Араб халифатында пайда болып,
Мұсылман құқығы дін ретінде феодалдық қатынастардың дамуына және
Мұсылман құқығының әдебиеттегі бағасы әртүрлі сипатта, кейде тіпті
Мұсылмандық құқықтың дінмен байланысы, өзінің түбегейлі тұжырымдамасы және
Біз осы құқық жүйесінің феодализм дәуіріндегі жағдайын, құрылу
Мұсылман құқығы мен мемлекеттің арақатынасының өзіндік ерекшелігі бар.
Формальды құқықтың нұсқаларымен таныса отырып, оның мемлекетпен қатынасына
Сол кезеңдерде түсініктілік және айқындылық принципі батыс үшін
Мұсылман құқығы - дін мен құқықтың сабақтасуының жарқын
Шариғат адам баласы үшін жүзеге асуы міндетті идея
Мұсылман құқығы - мұсылман рухының шығу мазмұны, мұсылман
Мұсылман құқығы ғылымының екі тарауы бар: шариғатты құрайтын
Мұсылман құқығының қайнар көздері:

1). Құран-ислам дінінің бас кітабы.

2). Сунна-құдайға байланысты дәстүрлер.

3). Иджма-мұсылман қоғамының біртұтас келісімі.

4). Қияс-аналогиялық пікірлер.

Құран - Алланың соңғы Пайғамбары Мұхаммедке жіберген қасиетті
Сунна - Пайғамбардың тұрмыс-тіршілігі жөнінде діни нанымдағылардың қалай
Иджма - докторлардың өзара келісімінен құралған. Құран да,
Мұндай күрделі жағдайда (қандай да бір сұраққа жауап
1). Адат менің қоғамым қате шешімді ешқашан қабылдамайды;

2). 115 қатар 4 өлеңнен тұрады "кімде-кім наным
Мұсылман құқығы догма негізінде біздің дәуіріміздің X ғасырында
Әрине, құқық жүйесінде Құран негізгі орын алады. Ол
Құранда соңғы жағынан қысқартылған 90 меккелік, 24 мединалық
"Алладан басқа құдай жоқ, Мұхаммед - оның Пайғамбары"
Әдебиеттерде Құранға әртүрлі баға беріледі. Құран заңның бастапқы
Дінге байланысты кейін пайда болған тұжырымдаманы негізге алды.
Араб жаулап алу жылдарында (639-750) жаулап алушылар қабілетті
Арабтардың бақытына қарай олар әртүрлі облыстардың жақсы мәдениетін
"Діни тарихтардан бізге жақсы белгілі, - деп жазады
Құранды түсіну үшін ислам діні туралы әртүрлі көзқарастар
Мұсылман құқығында істің бес түрлі категориясы бар: міндетті,
Мұсылман құқығы ғылыми орта ғасырларда терең қалыптасты, сондықтан
Исламның бір бөлігі - мешіт құқығы. Кім оның
1) Ханифиттік (Иран, Түркия, Ауғанстан, Пәкістан, Үндістан,
2) Малакиттік (Солтүстік және Батыс Африка);

3) Шафегиттік (Сирия, Индонезия, Шығыс Африка);

4) Ханбалиттік (Аравия).

3.2 Отбасылық және мұрагерлік құқық ерекшеліктері

Отбасылық құқық. Неке-екі жақтың, әйел мен еркектің келісімі
Құқықтанушылардың көпшілігі келесі жағдай некеге тұру үшін керекті
Молда неке қиярда кәмелетке толған мұсылманнан екі куәгер
Некенің түрлері. Сунниттерде тек бір неке. Ол мәңгілік
Құран қандас туысқандардың некесіне тыйым салады. Туысқандарға жататындар:
Құран төрт әйел алуға дейін рұқсат етеді. Ері
Еркектерге үйінен басқа жерде тұруына да рұқсат берілген.
Тек "Құранның" бір жерінде сатып алған қалыңмалын қайтарған
Талақ. Егер жұбайлар иддат кезінде бір-бірімен жанаспаса, ал
Иддат біткеннен кейін әйел үйден кетеді. Ері иддат
Талақ-иддат біткеннен кейін салыстыру басталады.

Ажырасудың екінші түрі - Зихар (зихр-бел). Өзінің әйелін
Ажырасудың үшінші түрі - айман. Еркек әйелімен жұбайлық
Шариғат бойынша тағы екі ажырасудың түрі бар: олар
Әйел шариғат соты арқылы ажырасуды талап ете алады.
Мынадай жағдайда, егер өлшемі "некенің өтеуінде туысқандары мен
Егер мехр төленсе, онда оны қайтаруға мәжбүр етпейді.
Баланы адам ету ата-ананың борышы. Балалардың мынадай екі
1) Нәресте заңды некеден кейін туылғанымен, әкесі оны
2) Некесіз бала (Әкесімін деп мойындаған адамның заңды
Әке отбасын асырауға міндетті. Әйелінен ажырасып, анасы асырай
Мұрагерлік құқық.

Өсиет-васипа. Мүліктің 1/3 бөлігі кімге тиесілі болса, өсиетте
Заңды мұрагерлер. Бұл Құранның ең күрделі бөлімі. Әйелдердің
Мұрагерлік келесі түрде таратылады:

1). Көмгендігі үшін ұстап қалу;

2). Қарыздарын төлеу;

3). Өсиеттің 1/3 өлшемде болуы;

4). Заңды мұрагерлердің арасында бөлінетін қалған мүліктер.

Мұрагерлер мыналарға бөлінеді:

1). Фарди ер екіден бірі, егер әйелде мұрагер
Әйел немесе әйелдері, егер мұрагер болмаса 1/4, егер
Әкесі-алтыдан бірі, егер әкесі болмаса, онда нақ осы
Балалар барлығын алады. Әрі қарай әйелдің үлесі еркектің
2). Асаба-мұрагерлердің екінші категориясы. Бұған еркектің туыстары қатысады.

3). Зуль-ахрам-қайтыс болған адамның мұрагері болмайтын және мұрагерлікке
Мұрагерлік құқын жоғалтатындар: кісі өлтірген мұрагерлер, дінге сенбейтін
3.3 Меншік қатынастарын құқықтық реттеу

Шариат бойынша құқық салалары бөлінбегенімен, азаматтық-құқықтық қатынастар,
«Жеке мәртебе құқығына» шариғат ерекше мән берді. Ортағасырлық
мұсылмандармен шарттар жасалғанда;

қылмыс жасалған жағдайда.

Әлеуметтік қатынастардың дамуы тек құлдар жағдайына әсер етті.
Шариғаттың діни талаптары бойынша құқық субъектісі тек Алла
Мүліктік қатынастарын реттеуші мұсылман доктринасы маңызды орын алады.
Мұсылман құқығы бойынша заттар мынадай негіздерде топталды:

жылжымалы және жылжымайтын;

ауысатын және ауыспайтын;

жеке белгілерімен сипатталатын немесе сипатталмайтын т.б.

Жер мүліктері мұсылман құқығы бойынша ерекше топтауға түсті.
Шариғат бойынша меншік құқығына ие болу жолдары нақты
Шариғат бойынша меншік иесі болудың мынадай жолдары белгілі:
Меншік құқығына байланысты қасиетті шығу тегі бар заттар
Араб халифатындағы феодалдық жеке меншік құқығы (мүлік) мемлекеттік
Шариғаттағы зат құқығы ішінде вакуф ерекшеленеді. Ол әдетте
Шариғат бойынша міндеттеме, түрлері: тегін және тегін емес,
Шарт жасау мұсылман құқығы бойынша формальді сипат алды.
Шариатта өсімқорлық түрі шартты түрінде көрінді. Құранда саудаға
Жерді жалға алу мұсылман құқығында кең түрде таралды.
3.4 Қылмыс, жаза, сот ісі

Қылмыстық құқық нормалары Шариғатта аз қаралаған. Ол заң
Ортағасырлық мұсылман құқықтанушылары қылмыстарды үш топқа жіктеді:

1. Мұхаммед пайғамбардың өсиеті бойынша «Алла құқығына» қарсы
2. Мұсылман қауымына және жеке адамға қарсы қылмыстар.
3. Халифат қалыптасуы кезінде әрекет еткен қылмыстар жазалануға
Құқықтық доктринаның дамуы жағдайында зекетті төлемеу, жеңіл дене
Бірінші және екінші топтағы қылмыстар қатаң жазаланды. Үшінші
Сот ісін жүргізу мұсылман құқығы бойынша айыптау сипатында
Істі жүргізу ауызша болды. Айыптау дәлеліне тараптардың мойындауы,
3.5 Қазіргі кезеңдегі мұсылман құқығы

Мұсылман құқығы осы күнге дейін әлемдегі ықпалды жүйелердің
Мұсылман құқығы өзгеріссіз. Бірақ оның қолданылу мүмкіндігі өте
Қазіргі кезде діни факторлардың әсер етуі едәуір күшейіп,
1979 жылдың басында Зия-уль-Хактың жар салуымен Пәкістандағы қоғамдық-саяси
Бүгінгі таңда мұсылмандар жер жүзі бойынша бір миллиардқа
Ислам төңірегіне он үш ғасыр бойы белсенді түрде
Араб мәдениеті философия ғылымына, әдебиет пен көркем өнерге
Қорытынды

Орта ғасырлар тарихы алуан түрлі көрнекті оқиғаларға толы
Осы күндері мұсылман елдерінің көпшілігінде мемлекеттік ақсүйектер ұйымдары
Қолданылған әдебиеттер

Черниловский З.М. Всеобщая история государства и права. М.
История государства и права зарубежных стран. Часть I,II.
Хрестоматия по всеобщей истории государства и права. М.,1998.

Всеобщая история государства и права. п/р. К.И. Батыра.
Мұхтарова А.К. Шетелдер мемлекетi мен құқығы тарихы. А.,1999ж.

Всеобщая история государства и права. В.Томин. Том 1,2.
Всемирная история государства и права. Энциклопедический словарь.
Булгакова Д.А., Истаев А.Ж. Мемлекет және құқықтың жалпы
Орта ғасырлар тарихы. Алматы, 1976.

История государства иправа стран Азии и Африки.. М.,
Решетников Ф.М. Правовые системы мира. М.,1993.

Колесницский Н.Ф. Феодальное государство. (ҮI-ХҮ вв).
Сюкияйнен Л.Р. Мусульманское право. М.,1986.

Беляев Е.А. Арабы, ислам и арабский халифат в
Мұхтарова А.К. Шетелдер мемлекетi мен құқығы тарихы. А.,1999ж.
Решетников Ф.М. Правовые системы мира. М.,1993. С. 111.

Колесницский Н.Ф. Феодальное государство. (ҮI-ХҮ вв).
Булгакова Д.А., Истаев А.Ж. Мемлекет және құқықтың жалпы
Сюкияйнен Л.Р. Мусульманское право. М.,1986. С. 152.

Беляев Е. А. Арабы, ислам и арабский халифат.
Булгакова Д.А., Истаев А.Ж. Мемлекет және құқықтың жалпы
9