TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар

войти на сайт

вход на сайт

Логин: :
Пароль :

Забыл пароль Регистрация

Қылмыстық істі алдын ала анықтау және тергеудің негізгі шарттары




Қылмыстық істі алдын ала анықтау және тергеудің негізгі шарттары
0
Раздел: Құқық | Автор: Админ | Дата: 1-10-2015, 05:00
Загрузок: 1221




Жоспар


1. Тергелу реті


2. Алдын ала тергеу мерзімі


3. Алдын ала тергеу барысында шығарылатын қаулылар


1. Ќылмыстыќ iстер бойынша алдын-ала тергеудi Ұлттыќ ќауiпсiздiк комитетiнiң, iшкi iстер және ќаржы полициясы органдарының тергеушiлерi жүргiзедi.


Ќазаќстан  Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексiнiң 156-163, 165-174, 233, 233-1, 233-2, 233-3, 236, 238-240, 243, 244, 247-249-баптарында, 255-бабында (екінші,  үшінші  және  төртінші бөліктерінде жаппай ќырып-жоятын ќаруды, сол сияќты жаппай ќырып-жоятын ќару жасау кезінде  пайдаланылуы  мүмкін  материалдарды  немесе  жабдыќтарды  ұрлауға  не  ќорќытып алуға  ќатысты), 306-бабында, 318-бабында, 330-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 331-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 367-бабында (үшінші  және  бесінші  бөліктерінде), 368-бабында (үшінші  бөлігінде), 369-бабында (үшінші  бөлігінде), 372-бабында (бесінші  жәнеалтыншы  бөліктерінде), 373-бабында (үшінші  бөлігінде), 374-бабында (үшінші бөлігінде), 375, 376-баптарында, 381-бабында (үшінші  бөлігінде), 382-бабында (екінші бөлігінде), 383-386-баптарында көзделген  ќылмыстар  туралы  ќылмыстыќ  iстер  бойынша, алдын-ала тергеудi Ұлттыќ ќауiпсiздiк комитетiнiң тергеушiлерi жүргiзедi.


Ќазаќстан  Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексiнiң 96-103-баптарында, 107-бабында (екiншi бөлiгiнде), 113, 114-баптарында, 116-бабында (үшiншi  және  төртiншi  бөлiктерiнде),117-бабында   (үшiншi  және  төртiншi  бөлiктерiнде), 120-122, 125-баптарында, 126-бабында (екiншi және үшiншi бөлiктерiнде), 127-бабында, 128-бабында (екiншi, үшiншi және төртiншi  бөлiктерiнде), 131-бабында, 132-бабында (екiншi  және үшiншi бөлiктерiнде), 133, 138-баптарында, 141-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 142 (екiншi бөлiгiнде), 143, 145 (үшінші  бөлігінде) баптарында, 145-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 146-153, 155-баптарында, 175-бабында (екiншi және  үшiншi  бөлiктерiнде), 178-бабында (екiншi және үшiншi  бөлiктерiнде), 179,181-бабында (екiншi  және  үшiншi  бөлiктерiнде), 183-бабында (екiншi  және  үшiншi  бөлiктерiнде), 185-бабында (екiншi,  үшiншi  және  төртiншi бөлiктерiнде), 186-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 187-бабында (екiншi  және  үшiншi бөлiктерiнде), 229, 230-баптарында (екiншi  бөлiгiнде), 234, 237, 241, 242, 245, 246-баптарында, 251-бабында (екiншi  және  үшiншi  бөлiктерiнде), 252-бабында (екiншi  және үшiншi  бөлiктерiнде), 254-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 255-бабында   (бiрiншi,  үшінші  және төртінші  бөліктерінде), 256-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 257-бабында (екiншi  және  үшiншi бөлiктерiнде), 259-бабында (екінші  бөлігінде), 260-бабында, 261-бабында (екiншi  және үшiншi  бөлiктерiнде), 263-бабында (үшінші  және  төртінші  бөліктерінде), 264-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 267-269-баптарында, 271-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 275бабында (екiншi  бөлiгiнде), 275-1-бабында  (екiншi  бөлiгiнде), 277-286-баптарында, 287-28бабында (екiншi  бөлiгiнде), 288-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 289-бабында, 292-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 294-бабында, 295-бабында, 298-бабында (үшiншi  және  төртiншi бөлiктерiнде), 299-бабында (екiншi  және  үшiншi  бөлiктерiнде), 300-бабында (екiншi  және үшiншi  бөлiктерiнде), 301-бабында, 302-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 303-305-баптарында, 319,  320 (екiншi  бөлiгiнде)  321, 322-баптарында, 327-бабында (үшiншi бөлiгiнде), 335-338, 340, 358-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 361-бабында, 367бабында (төртiншi  бөлiгiнде), 368-бабында (екiншi  бөлігінде), 369-бабында   (екiншi бөлiгiнде), 370-бабында (үшiншi  бөлiгiнде), 373-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 374-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 377-бабында (екiншi  бөлiгiнде), 382-бабында (бірінші бөлiгiнде), 390-бабында (екiншi  және  үшiншi  бөлiктерiнде), 391-бабында (екiншi  және үшiншi  бөлiктерiнде), 392, 393-баптарында көзделген  ќылмыстар  туралы  ќылмыстыќ  iстер бойынша, алдын ала тергеудi iшкi iстер органдарының тергеушiлерi жүргiзедi.


Ќазаќстан  Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексінің 176-бабында (үшiншi  бөліктің  г) тармағында), 189-бабында, 190-бабында (екінші  бөлігінде), 191-197,  199-205, 207-баптарында, 209-бабында (екiншi  және  үшiншi  бөлiктерiнде), 221-бабында (екінші бөлігінде), 222-бабында (екінші  бөлігінде), 223-бабында (екінші  бөлiгiнде), 224-бабында, 225-бабында, 226-бабында (екiншi  бөлігінде), 231, 232-баптарында, 307-бабында (бiрiншi  бөлігінде), 308-бабында (бiрiншi  бөлігінде), 310, 311-баптарында (бiрiншi және  екінші  бөлiктерiнде), 312-315-баптарында көзделген  ќылмыстар  туралы  ќылмыстыќ істер  бойынша  алдын  ала  тергеуді  салыќ  полициясының  тергеушілері жүргізеді. Ќазаќстан Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексінің 183-бабында (екінші  және  үшінші  бөлігінде), 229 бабында көзделген  ќылмыстар  туралы  істер  бойынша,  егер  олардың  тергеуі  ќаржы полициясы органдарының тергеушілері тергейтін ќылмыстарды тергеуге тікелей байланысты болса және ќылмыстыќ істі жеке іс жүргізуге бөлу мүмкін болмаса, алдын ала тергеуді салыќ полициясы органдарының тергеушілері жүргізуі мүмкін.


Ќазаќстан  Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексінің 176-бабында (екiншi  бөлiгiнде,  үшiншi бөлiктiң  а),  б),  в)  тармаќтарында), 177-бабында (екінші  және  үшінші  бөліктерінде), 180-бабында, 182-бабында (екінші  және  үшінші  бөліктерінде), 184, 184-1, 206, 228, 235, 309, 316, 339 (екіншi  және  үшіншi  бөлiктерiнде), 341, 343-357, 363-365-баптарында  көзделген  ќылмыстар  туралы  ќылмыстыќ  істер  бойынша  алдын-ала  тергеуді ќылмыстыќ іс ќозғаған ішкі істер органы немесе ќаржы полициясы жүргізеді.Ќазаќстан  Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексінің 164-бабында, 250-бабында  (екінші және  үшінші  бөліктерінде), 259-бабында  (үшінші  және  төртінші  бөліктерінде), 337-1-бабында, 347-1-бабында, 381-бабында  (екiншi  бөлiгiнде)  көзделген  ќылмыстар  туралы ќылмыстыќ  істер  бойынша  алдын  ала  тергеуді  ќылмыстыќ  іс  ќозғалған  ішкі  істер  немесе ұлттыќ ќауіпсіздік органдары жүргізеді.


Ќазаќстан Республикасы Ќылмыстыќ кодексiнiң 307-бабында (екінші, үшiнші және төртiншi бөліктерiнде), 308-бабында (екiншi,  үшіншi  және  төртiншi  бөліктерінде), 311-бабында (үшінші және төртiнші бөлiктерiнде) көзделген ќылмыстар туралы ќылмыстыќ істep бойынша  алдын  ала  тергеудi  ќылмыстыќ  істi  ќозғаған  ұлттыќ  ќауiпсiздiк  немесе  ќаржы полициясы органы жүргiзедi.


Ќазаќстан  Республикасы  Ќылмыстыќ  кодексiнiң 227, 380-баптарында көзделген  ќылмыстар туралы  ќылмыстыќ  iстер  бойынша  алдын  ала  тергеудi  ќылмыстыќ  iсті  ќозғаған  ішкi  iстер, ұлттыќ ќауіпсiздiк немесе ќаржы полициясы органдары жүргізедi.


Алдын ала тергеу ќылмыс жасалған ауданда (облыста) жүргiзiледi.


Алдын  ала  тергеу  жедел  және  толыќ  болуы  маќсатында  ќылмыс  аныќталған  орын бойынша,  сондай-аќ  сезiктi,  айыпталушы  адам  немесе  куәлардың  көпшiлiгi  тұрған  жерде жүргiзiлуi мүмкiн.


Тергеу  iс-әрекеттерiнiң  басќа  ауданда  (облыста)  жүргiзу  ќажет  болған  жағдайда тергеушi оны тiкелей өзi жүргiзуге не бұл iс-әрекеттердi жүргiзудi сол ауданның (облыстың) тергеушiсiне  немесе  аныќтау  органына  тапсыруға  ќұќылы.  Тергеушi  iздестiру  әрекеттерiн немесе жедел iздестiру шараларын жүргiзудi алдын ала тергеу жүргiзiлетiн жердегi немесе iс жүргiзiлетiн  жердегi  аныќтау  органына  тапсыра  алады.  Тергеушiнiң  тапсырмасы  он тәулiктен аспайтын мерзiмде орындалуға тиiс.


Алдын  ала  тергеу  ќылмыстыќ  iс  ќозғау  туралы  ќаулы  шығарылғаннан  кейiн  ғана жүргiзiледi.


Тергеушi өзi  ќозғаған немесе өзiне  тапсырылған  iс  бойынша  тергеуге дереу кiрiсуге мiндеттi.  Iстi  өзiнiң  iс  жүргiзуiне  ќабылдағаны  туралы  тергеушi  ќаулы  шығарады.  Егер ќылмыстыќ  iстi тергеушi ќозғаса және өзiнiң  iс жүргiзуiне ќабылдаса, онда ќылмыстыќ  iстi ќозғау және оны өзiнiң iс жүргiзуiне ќабылдау туралы бiрыңғай ќаулы жасалады. Жоғарыда аталған ќаулылардың көшiрмелерiн тергеушi жиырма төрт сағаттан кешiктiрмей прокурорға жiбередi.


Алдын ала тергеу айыптау ќорытындысын жасау не ќылмыстыќ iстi медициналыќ сипаттағы мәжбүрлеу  шараларын  ќолдану  үшiн  сотќа  жiберу  туралы  ќаулы,  не  ќылмыстыќ  iстi ќысќарту туралы ќаулы шығарумен аяќталады.


2. Ќылмыстыќ iстер жөнiндегi алдын ала тергеу ќылмыстыќ iс ќозғалған күннен бастап екi ай мерзiмнен кешiктiрмей аяќталуға тиiс.


Алдын  ала  тергеу  мерзiмiне  алдын  ала  тергеу  тоќтатыла  тұрған  уаќыт,  айыпталушы  мен оның  ќорғаушысын  ќылмыстыќ  iс  материалдарымен  таныстыру  уаќыты,  сондай-аќ айыпталушының шағымы бойынша талап етiлген ќылмыстыќ iстiң сотта және прокуратурада жатќан уаќыты енгiзiлмейдi.


Алдын ала тергеу мерзiмiн тергеушiнiң дәлелдi ќаулысы бойынша:


1.  Істiң  күрделiлiгiне  байланысты  аудандыќ  және  оған  теңестiрiлген  прокурор  — үш  айға дейiн;


2. Істiң аса күрделi болуына байланысты облыс прокуроры және оған теңестiрiлген прокурор мен олардың орынбасарлары — алты айға дейiн ұзартуы мүмкiн.


3. Алдын  ала  тергеу мерзiмiн  одан  әрi  ұзартуға  тек  айрыќша жағдайларда  iстiң  күрделiлiгi ескерiле  отырып  жол  берiледi  және  Ќазаќстан  Республикасының  Бас  Прокуроры,  оның орынбасарлары, Бас әскери прокурор жүзеге асыра алады.


4.  Алдын  ала  тергеудiң  мерзiмiн  ұзарту  туралы  ќаулыны  тергеушi  ауданның,  облыстың прокурорына және оларға теңестiрiлген прокурорларға  тергеу мерзiмi өтпестен бұрын  — бес тәулiктен  кешiктiрмей, Бас Прокурорға,  оның  орынбасарларына, Бас  әскери прокурорға  он тәулiктен кешiктiрмей ұсынуға мiндеттi.


Алдын ала тергеуді тергеушілер тобының жүргізуі


Ќылмыстыќ  iс  бойынша  алдын  ала  тергеу  ол  күрделi  немесе  оның  көлемi  үлкен болған  жағдайда  тергеушiлер  тобына  (тергеу  тобына)  тапсырылуы  мүмкiн,  бұл  туралы ќылмыстыќ  iс  ќозғау  туралы  ќаулыда  көрсетiледi  немесе  жеке  ќаулы  шығарылады.  Бұл туралы  шешiмдi  тергеу  бөлiмiнiң  бастығы  ќабылдауға  ќұќылы.  Ќаулыда  тергеу  жүргiзутапсырылған  барлыќ  тергеушiлер,  оның  iшiнде  топ  жетекшiсi  —  тергеушi  көрсетiлуге  тиiс.


Сезiктi,  айыпталушы, жәбiрленушi,  азаматтыќ  талапкер,  азаматтыќ жауапкер мен  олардың өкiлдерi  iстi  тергеушiлер  тобының  тергейтiнi  туралы  ќаулымен  таныстырылуға  тиiс  және оларға  тергеу  тобының  жетекшісінен,  сондай-аќ  топ  ќұрамындағы  кез  келген  тергеушiден бас тарту ќұќығы түсiндiрiледi.Тергеу тобына  алдын  ала тергеу жүргiзетiн бiрнеше органның  тергеушiлерi  енгiзiлуi мүмкiн.  Мұндай  топты  ќұру  туралы  шешiм  прокурордың  нұсќауы  бойынша  да,  осы органдардың  тергеу  бөлiмдерi  бастыќтарының  бастамашылығы  бойынша  да  ќабылдануы мүмкiн.


Ќазаќстан  Республикасының  Бас  Прокуроры  ерекше  жағдайларда  тергеудің  толыќ және объективті еместігі фактілері аныќталған, іс күрделі және маңызды болған кезде, алдын ала  тергеуді жүзеге  асырушы  бірнеше  органның  тергеушілері  арасынан  тергеу  тобын  ќұра алады,  бұл  орайда  прокурорды  осы  топтың  жетекшісі  етіп  тағайындап,  бұл  шешімді  өз ќаулысымен  ресімдейді.  Мұндай  тергеу  тобы  жүзеге  асыратын  тергеудің  заңдылығын ќадағалау Ќазаќстан Республикасының Бас Прокурорына жүктеледі.


3.  Тергеу  iс-әрекетiнiң  хаттамасы  тергеу  iс-әрекетiн  жүргiзу  барысында  немесе  ол аяќталғаннан кейiн бiрден жасалады.


Хаттама ќолмен жазылуы, машинка жазбасы не компьютер арќылы жасалуы мүмкiн.


Хаттаманың толыќ болуын ќамтамасыз ету үшiн стенографиялау, киноға түсiру, дыбыс және бейнежазба  ќолданылуы  мүмкiн.  Стенографиялыќ  жазба,  дыбыс  және  бейнежазба материалдары iспен бiрге саќталады.


Хаттамада:  тергеу  iс-әрекетiн  жүргiзу  орны  мен  күнi;  оның  басталу  және  аяќталу уаќыты  минутына  дейiн  дәл;  тергеушiнiң  лауазымы  мен  аты-жөнi;  тергеу  iс-әрекетiне ќатысќан әрбiр адамның тегi, аты, әкесiнiң аты, ал ќажет болған жағдайда оның мекен-жайы көрсетiледi.  Хаттамада  iс  жүргiзу  әрекеттерi  олардың  болған  ретiмен,  оларды  жүргiзу барысында  iс  үшiн мәнi  бар  аныќталған жағдайлар,  сондай-аќ  тергеу  iс-әрекетiн жүргiзуге ќатысќан адамдардың мәлiмдемелерi жазылады.


Егер тергеу iс-әрекетiн жүргiзу кезiнде фотосуретке түсiру, киноға түсiру, дыбыс және бейнежазба  ќолданылса не  iздiң  көшiрме  бедерi мен  таңбасы жасалса,  сызбалар,  схемалар, жоспарлар  жасалса,  онда  хаттамада  оны  жүргiзу  барысында  ќолданылған  ғылыми-техникалыќ ќұралдар, оларды пайдалану жағдайлары мен тәртiбi, бұл ќұралдар ќолданылған объектiлер  және  алынған  нәтижелер  көрсетiлуге  тиiс.  Хаттамада  бұған  ќоса  ғылыми-техникалыќ  ќұралдарды  ќолданудың  алдында  бұл  туралы  тергеу  iс-әрекетiн  жүргiзуге ќатысќан адамдардың хабардар етiлгенi көрсетiлуге тиiс.


Танысу  үшiн  хаттама  тергеу  iс-әрекетiн  жүргiзуге  ќатысќан  барлыќ  адамдарға ұсынылады.  Оларға  хаттамаға  енгiзiлуге  тиiс  ескертпе  жасау  ќұќығы  түсiндiрiледi.


Хаттамаға  енгiзiлген  барлыќ  ескертпелер,  толыќтырулар,  түзетулер  көрсетiлуге және  олар осы адамдардың ќол ќоюымен куәландырылуға тиiс.


Хаттамаға тергеушi, жауап алынған адам, аудармашы, маман, куәгерлер және тергеу iс-әрекетiн жүргiзуге ќатысќан барлыќ адамдар ќол ќояды.


Хаттамаға  тергеу  iс-әрекетiн жүргiзу  кезiнде  орындалған фотографиялыќ негативтер мен  суреттер,  кинотаспалар,  диапозитивтер,  фонограммалар,  бейнежазба  кассеталары, сызбалар, жоспарлар, схемалар, iздiң көшiрме бедерлерi мен таңбалары ќоса тiркеледi.


Егер тергеу iс-әрекетiн жүргiзу барысында маман зерттеу нәтижелерi бойынша ресми ќұжат  жасаса,  онда  бұл  ќұжат  хаттамаға  ќоса  тiркеледi,  ол  туралы  хаттамаға  тиiстi  жазу жазылады.


Жәбiрленушiнiң,  оның  өкiлiнiң,  куәнiң  және  олардың  жаќындарының  ќауiпсiздiгiн ќамтамасыз ету ќажет деп санауға негiздер болған кезде тергеушi аталған адамдар ќатысып отырған  тергеу  iс-әрекетi  хаттамасында  олардың  жеке  басы  туралы  деректердi  жазбауға ќұќылы.  Бұл  жағдайда  тергеушi  жеке  басы  туралы  деректердi  ќұпия  саќтау  туралы ќабылданған шешiмнiң себептерi жазылған, олардың бүркеншiк аттары көрсетiлген және ол ќатысќан  тергеу  iс-әрекетiнiң  хаттамаларында  ол  ќолданатын  ќол  ќоюдың  үлгiлерi келтiрiлген  ќаулыны шығаруға мiндеттi. Ќаулы бұдан  әрі ќылмыстыќ  істі  тергеген органда саќталатын  конвертке  салынып,  желiмделедi,  оның  iшiндегiлермен  тергеушiден  басќа прокурор және сот таныса алады.


Алдын ала тергеу деректерi жария етiлмеуге тиiс. Олар, егер бұл тергеу мүдделерiне ќайшы  келмесе  және  басќа  адамдардың  ќұќыќтары  мен  заңды  мүдделерiн  бұзумен байланысты  болмаса,  онда  тек  тергеушiнiң,  аныќтаушының,  прокурордың  рұќсатымен ќандай көлемде жария ету мүмкiн деп танылса, сондай көлемде жария етiлуi мүмкiн.


Тергеушi  ќорғаушыға,  куәларға,  жәбiрленушiге,  азаматтыќ  талапкерге,  азаматтыќ жауапкерге немесе олардың өкiлдерiне, сарапшыға, маманға, аудармашыға, куәгерлерге және тергеу  iс-әрекеттерiн  жүргiзу  кезiнде  ќатысќан  басќа  адамдарға  өзiнiң  рұќсатынсыз  iстегi мәлiметтердi жария етуге жол берiлмейтiнi туралы ескертедi, бұл туралы аталған адамдардан олардың жауапкершiлiгiн ескерте отырып, ќолхат алынады.


Тергеу іс – әрекеті


1.Куә, жәбiрленушi, сондай-аќ бостандыќта жүрген сезiктi, айыпталушы жауап алуға олардан ќолхат  ала отырып  тапсырылатын хабарлау ќағазы  арќылы шаќыртылады,  ал олар болмаған  жағдайда  кәмелетке  толған  отбасы  мүшелерiнiң,  көршiлерiнiң,  жергiлiктi атќарушы орган  өкiлдерiнiң  бiрi  арќылы немесе олардың жұмыс немесе  оќу орындарының әкiмшiлiгi  арќылы  тапсырылады.  Жауап  алынатын  адам  өзге  де  байланыс  ќұралдарын пайдалана отырып шаќыртылуы мүмкiн. Хабарлау ќағазында кiмнiң және кiм ретiнде, кiмге және ќандай мекен жай бойынша шаќыртылатыны, жауап алуға келетiн уаќыт (күнi, сағаты), сондай-аќ  дәлелсiз  себептермен  келмеудiң  салдары  көрсетiледi. Кәмелетке  толмаған  адам оның  ата-анасы  немесе  өзге  заңды  өкiлдерi  арќылы  шаќыртылады. Күзетпен  ұстаудағы сезiктi  және  айыпталушы  жауап  алуға  ол  күзетте  ұсталып  отырған  орынның  әкiмшiлiгi  арќылы шаќыртылады.


Жауап  алу  алдын  ала  тергеу  өтетiн  жерде  жүргiзiледi.  Тергеушi  ќажет  деп  тапќан жағдайда жауап алуды жауап алынатын адам тұратын жерде жүргiзуге ќұќылы.


Жауап алу кейiнге ќалдыруға болмайтын жағдайлардан басќасында күндiзгi  уаќытта жүргiзiледi. Жауап алу үзiлiссiз төрт сағаттан артыќ жүргiзiлмеуге тиiс. Жауап алуды демалу мен  ас  iшуге  арналған кемiнде бiр  сағат үзiлiстен кейiн жалғастыруға жол берiледi, мұның өзiнде  жауап  алудың  бiр  күн  iшiндегi  жалпы  ұзаќтығы  сегiз  сағаттан  аспауға  тиiс.


Медициналыќ  дәлелдер  болған  жағдайда  жауап  алудың  ұзаќтығы  дәрiгердiң  жазбаша ќорытындысының негiзiнде белгiленедi.


Жауап алудың алдында тергеушi жауап алынатын адамның жеке басын аныќтауға тиiс. Егер жауап  алынатын  адамның  iс  бойынша  iс жүргiзiлiп  отырған  тiлдi  бiлетiндiгiне күмән  туса, оның ќай тiлде жауап бергiсi келетiнi аныќталады. Жауап алуға шаќырылған адамға одан кiм ретiнде,  ќандай  ќылмыстыќ  iс  бойынша  жауап  алынатыны  хабарланады,  ќұќыќтары  мен мiндеттерi түсiндiрiледi, бұл туралы хаттамаға белгi ќойылады.


Жауап  алу жауап  алынатын  адамға  iс  бойынша  өзiне  белгiлi  мән-жайларды  айтуды ұсынудан басталады. Егер жауап алынатын адам iске мүлде ќатысы жоќ мән-жайлар туралы айтса,  оған  бұл  туралы  ескертiлуге  тиiс.  Еркiн  баяндау  аяќталғаннан  кейiн жауап  алынып отырған  адамға  айғаќтарды  наќтылау  мен  толыќтыруға  бағытталған  сұраќтар  ќойылуы мүмкiн. Жетектеушi сұраќтар ќоюға тыйым салынады. Егер айғаќтар цифрлыќ деректермен немесе есте саќтау ќиын өзге мәлiметтермен байланысты болса, жауап алынатын адам өзiнiң өтiнiшi  бойынша  немесе  оның  келiсiмiмен  хаттамаға  ќоса  тiркелуi  мүмкiн  ќұжаттар  мен жазбаларды  пайдалануға  ќұќылы. Жауап  алу  барысында  тергеушi  жауап  алынып  отырған адамға заттай дәлелдер мен ќұжаттарды көрсете алады, ал еркiн баяндау аяќталғаннан кейiн ќылмыстыќ  iс  материалдарындағы  айғаќтарды  жария  ете  алады,  дыбыс  және бейнежазбаларды немесе кино түсiру материалдарын тыңдатып, көрсете алады.


Мылќау  немесе  саңырау  куәдан,  жәбiрленушiден,  сезiктiден,  айыпталушыдан  жауап  алу оның  белгiлерiн  түсiнетiн  және  онымен  белгiлер  арќылы  сөйлесе  алатын  адамның ќатысуымен  жүзеге  асырылады.  Мұндай  адамның  жауап  алуға  ќатысуы  хаттамада көрсетiледi.


Жауап алынатын  адамның психикалыќ немесе өзге  ауыр науќасы болғанда одан жауап алу дәрiгердiң рұќсатымен және оның ќатысуымен жүзеге асырылады.


Тергелетiн  iстiң мән-жайлары бойынша бұрын берiлген айғаќтарды наќтылау немесе толыќтыру  ќажеттiлiгi  пайда  болған  жағдайда  ќайтадан  (ќосымша)  жауап  алу  жүргiзiлуi мүмкiн.


Бiр  iс  бойынша  шаќырылған  куәлардан,  жәбiрленушiлерден  басќа  куәлардан  және жәбiрленушiлерден  бөлек  жауап  алынады.  Тергеушi  бiр  iс  бойынша  шаќырылған  куәлар, жәбiрленушілер жауап алу басталғанға дейiн өзара сөйлеспейтiндей шаралар ќолданады.


Жауап алу алдында тергеушi куәнiң, жәбiрленушiнiң айыпталушыға немесе сезiктiге ќандай ќатысы бар екенiн аныќтайды, оларға iс жүргiзудегi ќұќыќтары мен мiндеттерiн түсiндiредi, айғаќ  беруден  бас  тартќаны  үшiн  ќылмыстыќ  жауапкершiлiгi  туралы  ескертедi.  Бұл  ретте тергеушi куәгерге, жәбiрленушiге өзiнiң, ерiнiң (зайыбының), жаќын туыстарының, ќылмыс жасағанын  ашатын,  сондай-аќ дiни ќызметшiге  тәубе үстiнде оған  iшкi  сырын  сенiп  ашќан адамдарға ќарсы айғаќтар беруден бас тартуға ќұќығы бар екенiн түсiндiруге мiндеттi.


Он  төрт  жасќа  дейiнгi  куәдан  немесе жәбiрленушiден  жауап  алуға  ќатысу  үшiн,  ал тергеушiнiң  ќалауы  бойынша  он  төрт  жастан  он  сегiз  жасќа  дейiнгi  куәдан  немесе жәбiрленушiден жауап алуға ќатысу үшiн педагог шаќыртылады. Кәмелетке толмаған куәдан немесе жәбiрленушiден жауап  алу  кезiнде  оның  заңды  өкiлдерi  ќатысуға  ќұќылы. Он  алты жасќа дейiнгi куәлар мен жәбiрленушiлерге айғаќ беруден бас тартќаны үшiн және көрiнеу жалған  айғаќ  бергенi  үшiн  жауапкершiлiк  туралы  ескертiлмейдi.  Мұндай  куәлар  мен жәбiрленушiлерге  iс  жүргiзудегi  ќұќыќтары  мен  мiндеттерi  түсiндiрiлген  кезде  оларға  тек шындыќты  ғана  айтудың  ќажет  екенi  атап  көрсетiледi.  Кәмелетке  толмаған  куә  мен жәбiрленушiге  өздерiнiң  немесе жаќын  туыстарының  ќылмыс жасағанын  ашатын  айғаќтар беруден бас тарту ќұќығы түсiндiрiледi.


Жауап алу хаттамасы


Бiрiншi жауап алу хаттамасында жауап алынып отырған  адамның жеке басы туралы деректер,  соның  iшiнде:  тегi,  аты,  әкесiнiң  аты,  туған  уаќыты мен жерi,  азаматтығы,  ұлты, бiлiмi, отбасылыќ жағдайы, жұмыс орны, жұмысының түрi немесе лауазымы, тұратын жерi,сондай-аќ iстiң мән-жайы бойынша ќажет болатын басќа мәлiметтер көрсетiледi. Сезiктiден, айыпталушыдан  жауап  алу  хаттамасында  бұрын  сотталғаны  немесе  сотталмағаны  туралы көрсетiледi.  Бұдан  кейiнгi  жауап  алуларда  жауап  алынып  отырған  адамның  жеке  басы туралы  деректердi,  егер  олар  өзгермеген  болса,  оның  аты-жөнiн  көрсетумен  шектеуге болады.


Заттай  дәлелдер  мен  ќұжаттарды  көрсету,  хаттамаларды  жариялау  және  тергеу  iс-әрекеттерiнiң  дыбыс-  және  бейнежазбаларын,  киноға  түсiрiлуiн,  сондай-аќ  осыған байланысты жауап алынушы берген айғаќтарды көрсету мiндеттi түрде хаттамада жазылуға тиiс.


Жауап  алынып  отырған  адам  тергеу  iс-әрекетi  барысында  схемалар,  сызбалар, суреттер, диаграммалар жасай алады, олар хаттамаға ќоса тiгiлiп, хаттамада ол туралы белгi ќойылады.


Еркiн  баяндаудан  кейiн жауап алынып отырған  адам айғаќтарын өз ќолымен жазуға ќұќылы.  Жауап  алынатын  адам  өз  ќолымен  жазып,  оған  ќол  ќойғаннан  кейiн  тергеушi толыќтыратын және наќтылайтын сұраќтар ќоя алады.


Жауап  алу  аяќталғаннан  кейiн  хаттама  оќып  шығу  үшiн  жауап  алынып  отырған адамға  ұсынылады  не  оның  өтiнiшi  бойынша  дауыстап  оќылады. Жауап  алынып  отырған адамның  хаттамаға  толыќтыру  мен  наќтылау  енгiзу  туралы  талабы  мiндеттi  түрде орындалуға тиіс.


Айғаќтармен  таныстыру  фактiсi  және  олардың  дұрыс  жазылғанын  жауап  алынып отырған  адам  хаттаманың  соңында  өз  ќолын  ќою  арќылы  куәландырады. Жауап  алынып отырған  адам  сонымен  ќатар  хаттаманың  әрбiр  бетiне  ќол  ќояды. Жауап  алынып  отырған


адам хаттамаға ќол ќоюдан бас тартќан жағдайда тергеушi бас тарту себептерiн аныќтайды, оларды хаттамаға енгiзедi және хаттаманы өзi ќол ќойып куәландырады.


Егер жауап алынып отырған адам тән кемiстiгiне немесе өзге себептерге байланысты хаттамаға  өзi  ќол  ќоя  алмайтын  болса,  оның  өтiнiшi  бойынша  хаттамаға  ќорғаушы, жауап алынып отырған адам сенетiн өкiл немесе өзге адам ќол ќояды, бұл туралы хаттамада белгi жасалады.


Егер жауап алуға аудармашы ќатысса, онда ол да хаттаманың әрбiр бетiне және тұтас хаттамаға  ќол  ќояды.  Ол  жауап  алынатын  адамның  өз  ќолымен  жазған  айғаќтарының аудармасына да ќол ќояды.


Хаттамада  жауап  алуға  ќатысќан  барлыќ  адам  көрсетiледi.  Олардың  әрќайсысы хаттамаға ќол ќоюға тиiс.


Беттестіру


Егер бұрын жауап алынған  екi адамның көрсетпелерiнде елеулi ќайшылыќтар болса, тергеушi  осы  ќайшылыќтардың  себебiн  аныќтау  үшiн  оларды  беттестiредi. Беттестiрудiң басында  беттестiрiлiп  отырған  адамдардың  бiрiн-бiрi  бiлетiн-бiлмейтiндiгi  және  олардың арасында  ќандай  ќарым-ќатынас  бар  екенi  аныќталады.  Куә  мен  жәбiрленушiге  айғаќ беруден  бас  тартќаны,  айғаќ  беруден жалтарғаны және  көрiнеу жалған  айғаќ  бергенi  үшiн ќылмыстыќ жауаптылығы туралы ескертiледi, сондай-аќ оларға өзiне, ерiне (зайыбына) және өзiнiң жаќын туыстарына, ал дiни ќызметшiлерге, — тәубе үстiнде өздерiне iшкi сырын сенiп ашќан адамдарға ќарсы куәлiк етпеу ќұќығы түсiндiрiледi.


Беттестiруге шаќырылған адамдарға аныќтау үшiн беттестiру жүргiзiлiп отырған iстiң жайы  туралы  айғаќ  беру  кезек  бойынша  ұсынылады.  Мұнан  соң  тергеушi  сұраќ  ќояды.


Беттестiруге шаќырылған адамдар тергеушiнiң рұќсатымен бiр-бiрiне сұраќ ќоя алады.


Беттестiру  кезiнде  тергеушi  iске  ќоса  тiгiлген  заттай  дәлелдер  мен  ќұжаттардыкөрсетуге ќұќылы.


2. Ќылмыс iзiн, өзге материалдыќ объектiлердi аныќтау, сондай-аќ iс үшiн маңызы бар жағдайларды айќындау маќсатында тергеушi, ал ол жоќ болған жағдайда аныќтаушы немесе ќылмыс  туралы  арыз  немесе  хабар  түскен  аныќтау  органының  лауазымы жағынан жоғары ќызметкерi  жердi,  үй-жайларды,  заттарды,  ќұжаттарды,  көзi  тiрi  адамдарды,  мәйiттердi, жануарларды тексередi.


Тексеру  бұған  ќажеттiлiк  пайда  болған  кезде,  әдетте,  кейiнге  ќалдырылмай жүргiзiледi.


Ќылмысты  ашу  үшiн  тергеу  талап  етiлетiн  ќылмыс  туралы  арыз  немесе  хабар алғаннан кейiн тергеушi оќиға болған жерге дереу келiп, тексеру жүргiзуге тиiс.


Тергеушi  уаќытында  келе  алмайтын  жағдайда  тексерудi  аныќтаушы  немесе  арыз немесе  хабар  келiп  түскен  аныќтау  органының  лауазымы  жағынан  жоғары  ќызметкерi жүргiзедi.


Тексеру куәлерді ќатыстыра отырып жүргiзiледi. Айрыќша жағдайларда (баруы ќиын жерлерде,  тиiстi  ќатынас  ќұралдары  болмағанда  немесе  басќа  объективтi  себептергебайланысты  азаматтарды  куә  ретiнде  тарту  мүмкiн  болмаған  кезде,  сондай-аќ  тексеруді жүргiзу  адамдардың  өмiрi мен  денсаулығына  ќауiп  төндiрумен  байланысты  болса)  тексеру куәлердi  ќатыстырмай,  бiраќ  бұл  ретте,  әдетте,  оның  барысы  мен  нәтижелерiн  бекiтудiң техникалыќ ќұралдарын ќолдану арќылы жүргiзiлуi мүмкiн.


Ќажет болған жағдайда тексеру сезiктiнiң,  айыпталушының, жәбiрленушiнiң, куәнiң, сондай-аќ маманның ќатысуымен жүргiзiледi.


Байќалған  iздердi  және  өзге  де  материалдыќ  объектiлердi  тексеру  тергеу  iс-әрекетi жүргiзiлетiн жерде өтедi. Егер тексеруге ұзаќ уаќыт ќажет болса немесе ќылмыс аныќталған жерде тексеру елеулi түрде ќиын болса, объектiлер ол жерден алынып, буып-түйiлiп, мөрмен бекiтiлiп және бүлiнбеген күйде тексеруге ыңғайлы басќа жерге жеткiзiлуге тиiс.


Тексеру  кезiнде  аныќталғанның  және  алынғанның  бәрi  куәгерлерге,  басќа  да тексеруге ќатысушыларға көрсетiлуi тиiс, бұл туралы хаттамада белгi жасалады.


Ќажет  болған  жағдайларда  тексерiлетiн  объектiлерге  өлшеу  жүргiзiлiп,  олардың жоспарлары  мен  схемалары  жасалады,  сондай-аќ  суретке  түсiру  және  өзге  ќұралдармен бейнелеу жүргiзiледi,  бұл  туралы хаттамада  белгi  ќойылып,  оған  аталған материалдар ќоса тiгiледi.


Тұрғын  үйдi  тексеру  тек  онда  тұратын  кәмелетке  толған  адамдардың  келiсiмiмен немесе прокурордың санкциясымен ғана жүргiзiледi. Егер онда тұратын адамдар кәмелетке толмағандар  болса  немесе  психикалыќ  немесе  өзге  ауыр  науќастан  зардап шегетiнi  белгiлi болса  немесе  тексеруге  ќарсы  болса,  тергеушi  прокурордың  санкциясы  алынуға  тиiс мәжбүрлеп  тексеру  туралы  ќаулы  шығарады.  Прокурор  санкция  беруден  бас  тартќан жағдайда тексеру жүргiзiлмейдi.


Егер  оќиға  тұрғын  үйде болса және  оны  тексерудi  кейiнге  ќалдыруға  болмаса,  онда тұрғын  үйдi  тексеру  тергеушiнiң  ќаулысы  бойынша  жүргiзiлуi  мүмкiн,  бiраќ  кейiн  оның заңды  екенiн  тексеру  үшiн  жүргiзiлген  тексеру  туралы  бiр  тәулiк  мерзiмде  прокурорға хабарланады. Аталған  хабарды  алғаннан  кейiн прокурор  тексерудiң  заңды  екенiн  тексередi және  оның  заңды  немесе  заңсыз  екенi  туралы  ќаулы  шығарады.  Тексерудiң  заңсыз  екенi туралы  шешiм  ќабылданған  жағдайда  бұл  iс-әрекет  iс  бойынша  дәлел  ретiнде  жiберiле алмайды.


Тұрғын  үйдi  тексеру  кезiнде  онда  тұратын  кәмелетке  толған  адамның  болуы ќамтамасыз  етiлуге  тиiс.  Оның  ќатысуы  мүмкiн  болмаған  жағдайда  жергiлiктi  атќарушы органның өкiлдерi шаќырылады.


Дипломатиялыќ  өкiлдiктер  орналасќан  үй-жайлардағы,  сондай-аќ  дипломатиялыќ өкiлдiктердiң  мүшелерi  мен  олардың  отбасылары  тұратын  үй-жайларды  тексеру  тек дипломатиялыќ  өкiлдiк  басшысының  немесе  оның  орнындағы  адамның  өтiнiшi  бойынша немесе  олардың  келiсiмiмен  және  олардың  көзiнше  жүргiзiледi.  Дипломатиялыќ  өкiлдiң келiсiмiне Ќазаќстан Республикасының Сыртќы  iстер министрлiгi  арќылы  сұрау  салынады.


Тексеру  жүргiзiлген  кезде  прокурордың  және  Ќазаќстан  Республикасы  Сыртќы  iстер министрлiгi өкiлiнiң ќатысуы мiндеттi.


Эксгумация


Адамның мәйiтiн жерленген жерiнен ќазып алу (эксгумация) егер мыналар:


1. Мәйiттi тексеру, оның iшiнде ќосымша немесе ќайталап тексеру


2. Тану үшiн көрсету


3. Сараптама жүргiзу талап етiлгенде жүргiзiледi.


Эксгумация  тергеушiнiң  прокурор  санкция  берген  дәлелдi  ќаулысы  бойынша жүргiзiледi.


Эксгумация туралы ќаулы жерленген жердiң әкiмшiлiгi және ќайтыс болған адамның туыстары үшiн мiндеттi болып табылады.


Эксгумация  сот  медицинасы  саласындағы  маманның  мiндеттi  түрде  ќатысуымен жүргiзiледi.


Куәландыру


Адам  денесiндегi  ерекше  белгiлердi,  ќылмыс  iздерiн,  денсаулығына  келтiрiлген зиянның  белгiлерiн  аныќтау,  мас  болу  жағдайын  немесе  iс  үшiн  маңызы  бар  өзге  де ќасиеттер  мен  белгiлердi  аныќтау  үшiн,  егер  бұл  үшiн  сараптама  жүргiзу  талап  етiлмесе, сезiктiге, айыпталушыға, жәбiрленушiге және куәға куәландыру жүргiзiлуi мүмкiн.


Куәландыру  жүргiзу  туралы  тергеушi  сезiктi,  айыпталушы  үшiн  мiндеттi  болып табылатын  ќаулы  шығарады.  Жәбiрленушiнiң,  куәнiң  мәжбүрлеп  куәландырылуы прокурордың санкциясы бойынша жүргiзiледi.


Куәландыруды  тергеушi  дәрiгердiң  немесе  басќа  маманның  ќатысуымен,  ал  олар ќатыса  алмаған  жағдайда  куәлердiң  ќатысуымен  жүргiзедi.  Бұл  тергеу  iс-әрекетi куәландырылатын адамды шешiндiрудi ќажет  еткен жағдайларда куәландыру сол жынысты куәлердiң ќатысуымен жүргiзiледi.


Егер  куәландыруда  адамның  денесi  жалаңаштандырылатын  болса,  онда  тергеушi жынысы  басќа  адамды  куәландыру  кезiнде  ќатыспайды.  Бұл  жағдайда  куәландыруды  сот медицинасы саласындағы маман немесе куәлердiң ќатысуымен дәрiгер жүргiзедi


3.  Бұрын  байќалған  адаммен  немесе  объектiмен  ұќсастыќты  немесе  айырманы аныќтау  маќсатында  тергеушi  тану  үшiн  куәға,  жәбiрленушiге,  сезiктiге  немесе айыпталушыға адамды немесе затты көрсете алады. Тану үшiн мәйiт те көрсетiлуi мүмкiн.


Танылуға тиiс  адам  тануға ќатыстырылатын  адамға жынысы бiр,  сыртќы пiшiнi мен киiмiнде  айтарлыќтай  айырма  жоќ  басќа  адамдармен  бiрге  көрсетiледi.  Тану  үшiн көрсетiлетiн  адамдардың  жалпы  саны  кемiнде  үш  адам  болуы  керек.  Бұл  ереже  мәйiттi тануға ќолданылмайды.


Тергеу  iс-әрекетiне  арасында  танылуға  тиiс  адам  орналасќан  өзге  адамдардың ќатысуы  тек  олар  ерiктi  түрде  келiскен  кезде  және  тануға  ќатыстырылған  адам  олармен бұрын таныс болмаған жағдайда мүмкiн болады.


Әдетте,  мәйiт  жеке  көрсетiледi.  Апаттар  туралы  iстер  бойынша  және  ќұрбан болғандардың саны айтарлыќтай болған басќа да iстер бойынша мәйiт тану үшiн жалпы ќаза болғандармен  бiрге  көрсетiлуi  мүмкiн.  Ќажет  болған  жағдайларда  тергеушiнiң  нұсќауы бойынша  танушы  адамға  мәйiттi  көрсетпес  бұрын  маман  мәйiттi  гримдейдi.  Тергеушiнiң мәйiттi оның жатќан жерiнде саќталуын ќамтамасыз ету туралы нұсќауы тану үшiн ұсынуға ќажеттi уаќыт кезеңiнде орындалуға мiндеттi.Егер  танитын  адам  куә  немесе  жәбiрленушi  болса,  оған  танудың  алдында  айғаќ беруден  бас  тартќаны  үшiн,  көрiнеу  жалған  айғаќ  бергенi  үшiн  ќылмыстыќ жауаптылығы туралы ескертiледi, оған сондай-аќ өзiне, ерiне (зайыбына) және өзiнiң жаќын туыстарына, ал дiни ќызметшiге — тәубе үстiнде өзiне iшкi сырын сенiп ашќан адамдарға ќарсы куәлiк етпеу ќұќығы түсiндiрiледi.


Тану жүргiзудiң  алдында  тергеушi  танылуға  тиiс  адамға  өзге  адамдардың  арасында кез келген орынды таңдап алуын ұсынады, бұл хаттамада көрсетiледi.


Адамды  көрсету  мүмкiн  болмаған  кезде  тану  оның  фотосуретi  бойынша  жүргiзiлуi мүмкiн,  ол  бет  әлпетi  танылуға  тиiс  адаммен  мүмкiндiгiнше  ұќсас,  кемiнде  үш  адамның фотосуретiмен  бiрге  көрсетiледi,  тану  сонымен  бiрге  дыбыс және  бейнежазба  бойынша  да жүргiзiледi.


Зат  кемiнде  үш  бiртектес  затпен  бiрге  көрсетiледi.  Ұќсас  объектiлердi  iрiктеп  алу мүмкiн  болмаған  немесе  ќиын  болғанда  затты  тану  үшiн  көрсету  жалғыз  дана  бойынша жүргiзiледi.


Танушы адамға өзi ол туралы айғаќ берген адамды немесе затты көрсету ұсынылады.


Жетекшi сұраќтар ќоюға тыйым салынады.


Егер танушы адам оған көрсетiлген адамдардың немесе заттардың бiрiн көрсетсе, оған бұл  адамды  немесе  затты  ќандай  белгiлерi  немесе  ерекшелiктерi  бойынша  танығанын түсiндiру ұсынылады.


Тану үшiн көрсету куәгерлердiң көзiнше жүргiзiледi.


Танушының ќауiпсiздiгiн ќамтамасыз ету маќсатында, сондай-аќ дауыс, сөйлеу, жүрiс ерекшелiктерi бойынша тану кезiнде адамды тану үшiн көрсету танылуға тиiс адам танитын 36адамды көрмейтiндей жағдайда жүргiзiлуi мүмкiн. Бұл жағдайда куәгерлер тануға тартылған адаммен  бiр жерде  тұрады. Тануға  тартылған  адам мен  куәгерлерге  тану  үшiн  көрсетiлген адамдарды жеткiлiктi көрiп байќау мүмкiндiгi ќамтамасыз етiлуге тиiс.


4. Тiнту  iс үшiн маңызы бар заттарды немесе ќұжаттарды табу және алу маќсатында жүргiзiледi.


Тiнту жүргiзуге  аталған  заттардың немесе ќұжаттардың  белгiлi  бiр үй-жайда немесе өзге орында, не наќты адамда болуы мүмкiн деп болжауға жеткiлiктi деректердiң болуы негiз болып  табылады.  Тiнту  iздестiрiлiп  жатќан  адамдарды  немесе  мәйiттердi  табу  үшiн  де жүргiзiлуi мүмкiн.


Тiнту мен  алуды  тергеушi  дәлелдi  ќаулы  бойынша жүргiзедi. Тiнту жүргiзу  туралы, сондай-аќ мемлекеттiк  немесе  заңмен  ќорғалатын  өзге  ќұпияны  ќамтитын  ќұжаттарды  алу туралы ќаулыға прокурор немесе оның орынбасары санкция беруге тиiс.


Айрыќша  жағдайларда,  iздестiрiлiп  жатќан  және  алып  ќоюға  жататын  объект  оны табуды ұзаќќа созудан жоғалуы, бүлiнуi немесе ќылмыстыќ маќсатта пайдаланылуы мүмкiн болғанда  не  iздестiрiлiп  жатќан  адам  жасырынуы  мүмкiн  болғанда  тiнту  прокурордың санкциясынсыз,  бiраќ  жүргiзiлген  тiнту  туралы  кейiн  жиырма  төрт  сағат  iшiнде  оған хабарлау арќылы жүзеге асырылуы мүмкiн. Аталған хабарламаны алғаннан кейiн прокурор жүргiзiлген  тiнтудiң  заңдылығын  тексередi  және  оның  заңды  немесе  заңсыз  екенi  туралы ќаулы шығарады. Жүргiзiлген  тiнтудiң  заңсыз  екенi  туралы шешiм  ќабылданған  жағдайда бұл әрекет iс бойынша дәлел ретiнде жiберiлмейдi.


Тiнту мен  алу  куәгерлердiң  ќатысуымен,  ал  ќажет  болған жағдайда маманның және аудармашының ќатысуымен жүргiзiледi.


Тiнту немесе алу жүргiзу басталар алдында тергеушi оларды жүргiзу туралы ќаулыны көрсетуге мiндеттi.


Тiнтуге кiрiскенде тергеушi  iс үшiн маңызды болуы мүмкiн, алынуға жататын заттар мен ќұжаттарды  ерiктi  түрде берудi ұсынады. Егер олар  ерiктi  түрде берiлсе және  алынуға жататын  заттар мен  ќұжаттардың жасырылғанына  күмәндануға  негiздер  болмаса,  тергеушi одан әрi iздеу жүргiзбеуге ќұќылы.


Егер жабыќ үй-жайлар мен ќоймалардың иесi оларды ерiктi түрде ашудан бас тартса, тiнту жүргiзген кезде олар ашылуы мүмкiн. Бұл ретте есiк ќұлыптарын және басќа заттарды ќажетсiз бүлдiруге жол берiлмеуге тиiс.


Алу  кезiнде  тергеушi  алынуға  жататын  заттар  мен  ќұжаттарды  берудi  ұсынады,  ал бұдан бас тартылған жағдайда алу мәжбүрлi түрде жүргiзiледi. Тергеушi сол үй-жайда тұрып жатќан  адамның немесе басќа  адамдардың жеке өмiрiнiң  тiнту мен  алу кезiнде  аныќталған мән-жайларының жария етiлмеуiне шаралар ќолдануға мiндеттi.


Тергеушi  тiнту  немесе  алу  жүргiзiлiп  жатќан  үй-жайда  немесе  орында  тұрған адамдарға және осы үй-жайға немесе орынға келген адамдарға тiнту немесе алу аяќталғанға дейiн  ол  жерден  кетуге,  сондай-аќ  бiр-бiрiмен  немесе  өзге  адамдармен  сөйлесуге  тыйым салуға ќұќылы. Тiнту мен алу жүргiзiлген кезде  тергеушi  iске ќатысы болуы мүмкiн  заттар мен  ќұжаттарды  алумен  шектелуге  тиiс.  Айналымға  салуға  тыйым  салынған  заттар  мен ќұжаттар  олардың  iске  ќатыстылығына  ќарамастан  алынуға  тиiс. Алынатын  заттар  мен ќұжаттар куәгерлерге және ќатысып отырған басќа да адамдарға көрсетiледi, буып-түйiледi және  тiнту  немесе  алу  жүргiзiлген  жерде  мөрмен  бекiтiледi  және  куәгерлер  мен  бұған ќатысып  отырған  басќа  адамдардың  ќол  ќоюымен  куәландырылады. Тiнту жүргiзген  кезде ќажет болған жағдайда фотосуретке, киноға түсiру және бейнежазба жүргiзiледi.


5. Сезiктiнiң, айыпталушының және ќылмыс туралы, ауыр және аса ауыр ќылмыстар туралы  iстер  жөнiнде  мәлiметтердi  бiлуi  мүмкiн  басќа  да  адамдардың  бейне  және  дыбыс жазу  техникаларын  немесе  өзге  де  арнаулы  техникалыќ  ќұралдарды  пайдалану  арќылы әңгiмелесулерiн  жасырын  тыңдау  мен  жазу,  сондай-аќ  телефондар  және  басќа  да  сөйлесу ќұрылғылары  арќылы  сөйлескен  сөздерiн  тыңдау  мен  жазу  тыңдау  нәтижесiнде  iс  үшiн маңызы бар мәлiметтер алынады деп пайымдауға жеткiлiктi негiздер болған кезде прокурор санкция берген тергеушi ќаулысының негiзiнде жүргiзiле алады.


Күш ќолдану, ќорќытып алу және басќа ќылмыстыќ әрекеттердi жәбiрленушiге, куәға немесе  олардың  отбасы  мүшелерiне  ќолдану  ќаупi  болған  кезде  тергеушiнiң  прокурор санкция  берген  ќаулысы  бойынша  олардың  келiсiмiмен,  бейне  және  дыбыс  жазу техникаларын  немесе  басќа  да  арнаулы  техникалыќ  ќұралдарды  пайдалану  арќылы әңгiмелесулерiнiң  жасырын  тыңдалуы  және  жазылуы,  сондай-аќ  олардың  телефондары немесе басќа  сөйлесу  ќұрылғылары  арќылы  сөйлескен  сөздерiнiң  тыңдалуы және жазылуы мүмкiн.


Тергеушi сөйлескен сөздердi,  әңгімелесулерді  тыңдау мен оларды жазуды ќажет деп таныған  соң  дәлелдi  ќаулы  шығарады,  онда:  ќылмыстыќ  iс  және  осы  тергеу  iс-әрекетi жүргiзiлуге тиiс негiздер, сөйлескен сөздерi  тыңдалатын және жазылатын адамдардың аты-жөнi және  ол  ќандай  уаќыт  аралығында жүргiзiлетiнi;  сөйлескен  сөздерді,  әңгiмелесулердi тыңдау  мен  жазуды  техникалыќ  тұрғыдан  жүзеге  асыру  тапсырылған  орган  көрсетiледi.


Аталған  ќаулы  прокурорға  ұсынылады  және  ол  санкция  берген  жағдайда  тергеушi  оны орындау үшiн тиiстi органға жiбередi.


Кейiнге  ќалдыруға  болмайтын  жағдайларда  сөйлескен  сөздерді,  әңгiмелесулердi тыңдау мен жазу тергеушiнiң ќаулысы бойынша прокурордың санкциясынсыз, оған кейiннен жиырма төрт сағат iшiнде сөйлескен сөздердің тыңдалғаны, жазылғаны туралы хабар жiбере отырып, жүргiзiледi. Аталған  хабарды  алғаннан  кейiн  прокурор  осы  тергеулiк  iс-әрекеттiң заңға сәйкестiгiн тексередi және оның заңды немесе заңсыз екенi туралы ќаулы шығарады.


Сөйлескен сөздерді, әңгiмелесулердi тыңдау мен жазу алты айдан аспайтын мерзiмге белгiленуi  мүмкiн.  Олар  бұл  шараларға  ќажеттiлiк  жойылған  кезде,  бiраќ  кез  келген жағдайда  тергеу  аяќталған  соң  кешiктiрмей  тергеушiнiң  ќаулысы  арќылы тоќтатылады. Тергеушi  ол  ќаулыда  белгiленген  бүкiл  мерзiмнiң  iшiнде  кез  келген  уаќытта техникалыќ  тыңдауды  жүзеге  асырып  отырған  органнан  тексеру  және  тыңдау  үшiн фонограмманы  талап  етуге  ќұќылы.  Фонограмма  тергеушiге  мөрмен  бекiтiлген  түрiнде, тыңдаудың негiзi, сөйлескен сөздi, әңгімелесуді жазудың басталған және аяќталған уаќыты, пайдаланылған  ќұралдардың  ќажеттi  техникалыќ  сипаттамалары  мен  жазудың  сапасы көрсетiлген  iлеспе  хатпен  бiрге  тапсырылады. Фонограмманы  тексеру  мен  тыңдауды тергеушi  куәгерлердiң  және  ќажет  болған  жағдайда  маманның  ќатысуымен  жүргiзедi,  бұл туралы хаттама жасалады, онда сөйлесу фонограммасының  iске ќатысы бар бөлiгi сөзбе-сөз жазылып,  сөйлесiп  отырғандардың  сөздерiнiң  естiлу  сапасына  сипаттама  берiлуге  тиiс.


Сөйлескен  сөздерді,  әңгiмелесулердi  тыңдау  мен  жазуға  ќатысушы  адамдарға  өздерiне белгiлi  болған  мәлiметтердi  жария  еткенi  үшiн  жауапкершiлiгi  туралы  ескертiледi.


Фонограмма  хаттамаға  ќоса  берiледi,  бұл  ретте  оның  iске  ќатысы  жоќ  бөлiгi  үкiм  заңды күшiне енген соң немесе ќылмыстыќ iс тоќтатылғаннан кейiн жойылады.


6.Сараптама сарапшы арнайы ғылыми бiлiмдер негiзiнде жүргiзетiн iс материалдарын зерттеу  нәтижесiнде  iс  үшiн  маңызы  бар  мән-жайлар  алынуы  мүмкiн  жағдайда тағайындалады.


Егер iс бойынша:


1. Өлiмнiң  себептерiн,  денсаулыќќа  келтiрiлген  зиянның  сипаты  мен  ауырлыќ дәрежесiн;


2. Іс  үшiн  маңызды  болып,  бiраќ  жасы  туралы  ќұжаттар  болмағанда  немесе  күмән туғызғанда сезiктiнiң, айыпталушының, жәбiрленушiнiң жасын;


3. Аќыл-есiнiң  дұрыстығы  немесе  ќылмыстыќ  iс  жүргiзуде  өз  ќұќыќтары  мен  заңды мүдделерiн  өз  бетiнше  ќорғау  ќабiлетi  жөнiнде  күмән  туғанда  сезiктiнiң,  айыпталушының психикалыќ немесе тәнiнiң жай-күйiн;


4. Іс үшiн маңызы бар жағдайларды дұрыс ќабылдау және олар бойынша айғаќтар беру ќабiлетiне  күмән  туған  жағдайда  жәбiрленушiнiң,  куәнiң  психикалыќ  немесе  тәнiнiң  жай-күйiн аныќтау ќажет болғанда;


Істiң өзге мән-жайы басќа дәлелдермен дәл аныќталмайтын болса, сараптаманы тағайындау мен жүргiзу мiндеттi болады.


7. Айыпталушыныѕ  тўрєан  жерi  белгiсiз  болєан  жаєдайда  тергеушi  iздестiру  жїргiзудi аныќтау органдарына  тапсыруєа  ќўќылы. Бўл  тапсырма  туралы  алдын  ала  тергеудi  тоќтата тўру  туралы  ќаулыда  кґрсетiледi  немесе  жеке  ќаулы  шыєарылады. Айыпталушыны  iздеу алдын ала тергеу жїргiзу кезiнде де, оныѕ тоќтатыла тўруымен бiр мезгiлде де жариялануы мїмкiн.


1. Халыќаралыќ iздестiрудi жариялауєа негiздер болєан кезде ќылмыстыќ ќудалау органы айыпталушыєа халыќаралыќ iздестiру жариялау туралы прокурор санкция берген жеке ќаулы шыєарады.


2. Ќазаќстан Республикасыныѕ  аумаєында  ќылмыс жасаєан жјне  тергеуден жасырынып жїрген  адамєа  халыќаралыќ  iздестiру  жариялауєа  санкция  беру  ќўќыєы  Бас  прокурор  мен оның орынбасарларында болады.


8.Тергеушiнiѕ  айыптау  ќорытындысы  кiрiспе,  сипаттама-дјлелдеу  жјне  ќарар  бґлiмдерiнен тўрады.


1.  Кiрiспе  бґлiмде  тергеушi  айыптау  ќорытындысы  жасалып  отырєан  айыпталушыныѕ (айыпталушылардыѕ)  тегiн,  атын,  јкесiнiѕ  атын,  оныѕ  јрекеттерiне  баєа  берiлiп  отырєан ќылмыстыќ заѕды (бабын, бґлiгiн, тармаєын) кґрсетедi.


2. Сипаттама-дјлелдеу бґлiмiнде, айыптаудыѕ мјнiсi, ќылмыс жасалєан орын мен уаќыт, оныѕ  јдiстерi,  себептерi,  салдары  мен  басќа  да  елеулi  мјн-жайлары,  жјбiрленушi  туралы мјлiметтер, айыпталушыныѕ кiнјсiн растайтын дјлелдер; оныѕ жауапкершiлiгiн жеѕiлдететiн жјне  ауырлататын  мјн-жайлар;  айыпталушы  ґзiн  ќорєау  їшiн  келтiрген  дјлелдер  жјне  осы дјлелдердi тексеру нјтижелерi баяндалады. Айыптау ќорытындысы  iстiѕ томына жјне бетiне жасалєан сiлтеменi ќамтуєа тиiс.


3. Ќарар  бґлiмiнде  айыпталушыныѕ жеке  басы  туралы  мјлiметтер  келтiрiледi жјне  осы ќылмыс  їшiн жауаптылыќты кґздейтiн ќылмыстыќ  заѕды  (бабын, бґлiгiн, тармаєын) кґрсете отырып, таєылєан айыптыѕ сипаты баяндалады.


4. Айыптау ќорытындысына оныѕ жасалєан орны мен кїнiн кґрсетiп, тергеушi ќол ќояды.


Прокурор  айыптау  ќорытындысымен  келiп  тїскен  ќылмыстыќ  iстi  зерделеуге  жјне мыналарды:


1)  айыпталушыєа  таѕылып  отырєан  јрекеттiѕ  жасалєанын  жјне  бўл  јрекетте  ќылмыс ќўрамыныѕ бар-жоєын;


2) iсте оны тоќтатуєа јкелетiн мјн-жайлардыѕ бар-жоєын;


3)  таєылєан  айыптыѕ  негiздi-негiзсiз  екенiн,  оныѕ  iсте  бар дјлелдемелермен расталатынын;


4) айыпталушыєа iс бойынша барлыќ аныќталєан жјне дјлелденген ќылмыстыќ јрекеттерi бойынша айып таєылєанын-таєылмаєанын;


5)  ќылмыс  жасаєаны  туралы  iс  бойынша  дјлелдер  табылєан  барлыќ  адамныѕ айыпталушылар ретiнде жауапќа тартылєанын-тартылмаєанын;


6) айыпталушыныѕ әрекетi дўрыс сараланєанын-сараланбаєанын;


7) бўлтартпау шарасыныѕ дўрыс таѕдалєанын-таѕдалмаєанын жјне  iсте оны  ґзгертуге не алып тастауға негiздердiѕ бар-жоғын;


8)  азаматтыќ  талапты  ќамтамасыз  ету  жјне  мїлiктi  ыќтимал  тәркiлеу  шараларыныѕ ќабылданған-ќабылданбағанын;


9)  айыптау  ќорытындысыныѕ  осы  Кодекстiѕ  талаптарына  сјйкес  жасалєанын-жасалмаєанын;


10)  алдын  ала  тергеу  жїргiзуде  ќылмыстыќ  iс  жүргiзу  заѕын  елеулi  бұзушылыққа  жол берiлгенi-берiлмегенiн тексеруге мiндеттi.





Написать комментарий
Имя:*
E-Mail:
Полужирный Наклонный текст Подчеркнутый текст Зачеркнутый текст | Выравнивание по левому краю По центру Выравнивание по правому краю | Вставка смайликов Выбор цвета | Скрытый текст Вставка цитаты Преобразовать выбранный текст из транслитерации в кириллицу Вставка спойлера
Введите код: *


Бұл сайтта Қазақстанның түкпір-түкпірінен жиналған қазақ тіліндегі рефераттар мен курстық және дипломдық жұмыстар ұсынылған. Қазіргі таңда www.topreferat.com.kz сайтының қазақ тіліндегі жұмыстар базасы бүкіл интернеттегі ең үлкен база болып табылады! Біздің базадағы жұмыстар саны 15000-нан асады. Біз бұл жетістікпен тоқтап қалмаймыз! Біз базамызды одан әрі толықтырамыз.
» » Қылмыстық істі алдын ала анықтау және тергеудің негізгі шарттары

© 2011-2016 Скачать бесплатно на topreferat.com.kz курсовые, дипломные и рефераты на телефон, на планшет и на компьютер.
При копировании материала активная ссылка на источник обязательна.


Мнение посетителей:
 

После 9 класса Вы:

Пойду в 10, 11, закончу школу полностью
Пойду в Колледж
Пойду в ПТУ
Пойду работать
Снова пойду в 9 класс

 
 
Похожие:
  • Тұрғын үй құрлыс кооперативін тіркеу және қайта тіркеу
  • Жүктердi тасымалдағаны үшiн есе айырысу тәртiбi
  • Қатысып жасалған қылмыс үшiн жаза тағайындау барысында жауаптылық мәселелер ...
  • Жазадан босатудың негізі мен түрлері
  • Жаза тағайындаудың жалпы негіздері
  • Ұжымдық шарт
  • Қызметкерлердiң жекелеген санаттарының еңбек қатынастары
  • Жұмыс уақытының қалыпты ұзақтығы
  • Демалуға және тамақтануға арналған үзiлiс
  • Жолаушылар мен теңдеме жүктi тасымалдау шарты бойынша жауапкершiлiк
  • Тергеу экспериментінің тактикасы
  • Тергеу іс- әрекеттеріндегі психологиялық ерекшеліктерінің ғылыми теориялық ...
  • Қылмыстық ізге түсудің жалпы шарттары диплом жұмысы
  • Тергеу мен алдын ала тергеу курстық жұмыс
  • Жәбірленуші мен куәдан жауап алу курстық жұмыс
  • Адвокаттар көрсететiн заң көмегiнiң түрлерi курстық жұмыс
  • Тергеу курстық жұмыс
  • Қылмыстық ізге түсу реферат
  • Жауап алу түсінігі реферат
  • Шығыс мәселесi Түркия Ресей реферат