Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
:
Кіріспе............................................................................................3-5
І-тарау. Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары
1.1. Қазақстандағы әскери отарлау акупациясының басталуы.......................6-13
1.2. Қазақ жеріндегі орыс бекіністері, қамал – қалалары, тірек пункттері
және шептердің салынуы..................................................................................14-16
ІІ-тарау. Патша үкіметінің отарлық саясаты және оның нәтижесі
2.1. Ресей казактарының Қазақстанға қоныстандырылу саясатының
барысы................................................................................................................17-19
2.2. Отарлық саясатының Қазақстан әлеуметтік – экономикалық, мәдени
өміріне әсері......................................................................................................20-21
Қорытынды.................................................................................................................22-23
Пайдаланған әдебиеттер............................................................................................24-25
2
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Қазақстан тарихы
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Кіріспе............................................................................................3-5
І-тарау. Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары
1.1. Қазақстандағы әскери отарлау акупациясының басталуы.......................6-13
1.2. Қазақ жеріндегі орыс бекіністері, қамал – қалалары,
және шептердің салынуы..................................................................................14-16
ІІ-тарау. Патша үкіметінің отарлық саясаты және оның нәтижесі
2.1. Ресей казактарының Қазақстанға қоныстандырылу саясатының
барысы................................................................................................................17-19
2.2. Отарлық саясатының Қазақстан әлеуметтік – экономикалық, мәдени
өміріне әсері......................................................................................................20-21
Қорытынды.................................................................................................................22-23
Пайдаланған әдебиеттер............................................................................................24-25
Кіріспе
Қазақ – орыс қарым – қатынастарының тарихи көп
Қазақ хандығы мен Ресей мемлекетінің ХҮІІ – ХХ
Тақырыптың өзектілігі: халық бұкарасын Ресеймен бірге
Қазақстанның Ресейге қосылуына ел ішіндегі феодалдық бытырандылықпен өзара
Қазақстанның Ресейге қосылуы өлкенің бүкіл әлеуметтік – экономикалық
Қазақстан мен Ресейдің арасындағы экономикалық байланыстардың нығаюымен қатар,
Қазақстанның Ресейге қосылу процесі барысында және қазақ жерлерінің
Қазақ жерлерінің Ресей құрамына енуі қазақ халқының әлеуметтік
Еңбектің тарихнамасы: Бұл жөнінде Қазақстан тарихында
Жұмыстың мақсат-міндеттері: Бұл еңбектің мақсаты: Қазақ
Міндеттері:
Қазақ жеріне Ресейдің шептерді салу арқылы қазақ елімен
Орыс елінің отаршылдық саясат кезіндегі қазақ еліндегі әлеуметтік
Дерек көздері : Кеңес кезіндегі зерттеушілер еңбектеріне сүйене
І-тарау. Қазақстанның Ресейге қосылуының тарихи алғышарттары
1.1. Қазақстандағы әскери отарлау акупациясының басталуы
ХҮІІІ ғасырдың басында патша үкіметі орыс көпестері шығаратын
Саудагерлер орта Азия, Шығыс Түркістан, Оңтүстік – Батыс
Қытайға, Үндістанға жол ашатын бұл бағытты тез игеру
І Петр 1714 жылы 22 мамырда И.Д.Бухгольцтің бастаған
Оны жүргізу ісі 1714 жылдан 1720 жыл аралығында
1715 жылы шілдеде И.Д.Бухгольцтің әскери құралы 2797 –
Осы күшпен 1 қазанда Ямышево көліне жетіп, осында
Осы түста Бугольцпен Сібір генерал – губернаторының арасында
ХҮІІІ ғасырдың орта шенінді қазақ қоғамы үшін аса
Жоғарыда айтылғаннан мәлім болғандай, Әбілхайыр өлгеннен кейін Кіші
Ал Нұралы қарауындағы қазақ қауымдары Жайық өзенінің бойындағы
Қыстық қоныстарға таптырмайтын жер Еділ мен Жайық өзендерінің
Патша үкіметінің қазақтардың шаруашылық мүдделерімен санаспауына оның орыс
Дегенмен, патша үкіметінің жер мәселесі жөніндегі қатал шаралары
1755 жылы Нұралы хан патша әкімшілігінен қазақтардың малын
Патша үкіметі қазақтарға Жайық бойында және оның оң
Тыйым саудың басты себебі – Қазақтармен қалмақтар арасындағы
1856 жылғы патша указы қазақ шонжарларының үлкен наразылығын
Дәл осы кезде ол шешуін керек еткен тағы
Міне, осы екі мәселені шешу мақсатымен Нұралы 1757
Қазақтардың малын Жайық өзенінің оң жағына қыс мезгілінде
Патша үкіметі елшіліктің екінші мәселе туралы өтінішінде қабылдамады.
Алдына қойылған мәселенің біреуінде шеше алмаған Жәнібек сұлтан
1757 жылдың 20 қыркүйегінде 9 қазанға дейін Нұралы
1757 – 1758 жылдары И.Неплюев Петербургке шақырылғаннан кейін,
Ресейдің шығыстағы территориясына шабуыл жасайма деп қауіптелген патша
Дәл осы кезеңде патша үкіметі Нұралы ханға көп
Міне, осындай жағдайда қазақ шонжарларын өз жағына тарту,
Патша үкіметі Орынбор әкімшілігіне Сибирь қамалдарының қауіпсіздігін бақылауды,
1.2. Қазақ жеріндегі орыс бекіністері, қамал – қалалары,
1734 жылы сенаттың Обер секретары И.К.Кириловтың (1689 –
Экспедицияның мақсаты «Қазақстан, Башкирия, Қарақалпақстанның оңтүстік аудандарының шаруашылығын,
ХҮІІІ ғасырдың өзінде Жайық өзені бойында 14 қамал
Алғашқы кезде қазақ жерін отарлау екі бағытта жүргізілді:
Ал 1738 жылы саланған Ертіс линиясы, Жаңа Сібір
Сенат жарғысы бойынша 1752 жылы Қазақстанның солтүстік жағында
Оған қоса Нашебурск және Вологодск полктерінің солдаттары мен
ХҮІІІ ғасырдың 50 жылдарында Сібірде – қазақ жерінде
Бекіністер шебі қазақтардың ғасырлар бойы көшіп – қонып
Сонымен, аз уақытта қазақ жерінде: Көкшетау, Аягөз, Баянауыл,
Сонымен, патшалық Ресей өкіметі қазақтардың аяғы жеткен жерді
2.1. Ресей казактарының Қазақстанға қоныстандырылу саясатының барысы
XIX ғ. II жартысында орыс армиясы жкргілікті халықтың
XVIII ғасырдың 30 – жылдарынан XIX ғасырдың
Патша үкіметі қазақ халқы мекендеген жерді мемлекеттік меншік
Далалық генерал-губернаторына: Семей және Ақмола облыстары, орталығы Омбы
Орынбор губерниясы: Торғай облысы, орталығы Орынбор қаласы.
Орал губерниясы: орталығы орал қаласы.
Түркістан генерал-губернаторлығына: Сырдария, Жетісу, Ферғана, Самарқанд, және закаспий,
Гинерал-губернатор тек патшаның өзіне ғана есеп беруге тиіс,
Отаршыл империяның алғашқы барлаушыларының бірі граф Нессельрад I
Енді патша өкіметінің қазақтар мекендеген Орал, Торғай, Ақмола,
Қазақтарды өздерінің ежелгі ата қоныстарынан қалай қуу қажеттігі
Қазақтардың көптеген шаруашылықтары үсті-үстіне жасалған қысымына шыдай алмай,
Патша өкіметі Қазақстанда жаппай отарлауға 1891 жылы кіріскенге
Патшалық Ресей үкіметінің әкімшілігі қазақтардан тартып алынған жаңа
Қазақтарды ата қонысынан көшіру мәселесін, арада 20 жыл
XX ғасырдың басында қазақтарды көшіруге берілген жерлерді қайта
Патшалықтың жергілікті өкімет орындарына қалай болғанда да, қазақтарды
Қазан төңкерісі қарсаңында Орынбор казак әскерлері құрамында 533
Жалпы алғанда, олар ірі әскери күшке айналып шыға
Қазан төңкерісінен кейін Орынбор казактардың кедей-кепшіктері кеңес үкіметінің
1920 жылы казачествоның таратылуына байланысты Орынбор казак әскерлеріде
2.2. Отарлық саясатының Қазақстан әлеуметтік – экономикалық, мәдени
өміріне әсері
Ақмола облысын ресми түрде отарлаудан көп бұрын
1891 жылы 25 наурызда Ресей патшасы « степная
Қазақ халқының болашағына қауіп төнді.[23;43]
1896-1899 жылдардағы қазақ даласында он уезге экспедиция шығып,
Сонымен Ақмола облысы ішкі Ресейден қоныс аударушылардың негізгі
Отарлау саясаты қазақтардың тек материалдық жағдайларын ғана емес,
Жаз айларында қазақтар жайлауда жүргенде шаруалар олардың шабындықтарын
Сонымен бірге отаршыл әкімшілік бұрыннан қалыптасқан отырықшылық ұяларын
Өлкенің далалық болыстарында мұндай зорлық-зомбылық көп орын алды.
Қазақтарға ақша төлемеу үшін қоныстандыру басқармасындағы шенділер қазақтар
Ал мұндай сыннан өткен әдіс қазақты тіптен құрылыс
Қазақ даласы қаншама кең байтақ бола тұрса да,
Қысқасын айтқанда, патша үкіметінің қоныстандыру саясатыда оның бүкіл
Шоқан Уәлиханов сөзімен айтқанда : « Қазақтар орыс
Қорытынды
Сонымен революцияға дейінгі және революциядан кейінгі кеңес тарихнамасы
Отаршыл әкімшіліктің шынайы мақсаттары тіпті басқа болды. Осы
Казак шаруалар отарлау саясатының жүргізіліп отырып, орыс әкімшіліктері
Орыс поселкелері « әскери поселкеліктрек пункт » ретінде
Қоныстанушылардың экономикалық зардаптарын айтсақ, қазақ жер өндіру мәдениеті
Қазақтардың әлеуметтік-экономикалық өміріне енгенкапиталистік элеметтер примитивті, тонаушылық түрінде
Қазақстанда орыс шаруаларын қоныстандыру процесі маңызды өзгерістер туғызып,
Орыс ықпалының қазақатардың ауыл шаруашылығына әсер етуі, енуі
Қазақстанның экономикалық дамуына үлкен ықпал жасаған ішкі кейін
Мал жайылымының таралуына қарамастан қазақтардың мал басы
Пайдаланған әдебиеттер
Казахско-русские отношение в XVI-XIX веках ( сборник документов
Архив Хивинской ханов М.,1940
Материалы по историй Казахской ССР(1785-1825) т.2., А.,1948
Материалы по киргизскому землепользованию собраные и разработаные экспедецией
Материалы по историй политического строя Казахстана, т.1., А.,1960
Н.Е. Бекмаханов «Завершение присоединения Казахстана к Россий, А.,
Аполлова Н.Г. «Экономические и политические связи Казакстана с
Н.Е. Бекмаханов «Начало присоединения Казахстана к Россий ,
В.Я. Басин «Казахстан в системе внешной политики Россий
Н.Е. Бекмаханов «Очерки историй Казакстана», вXIXв., А.,1966
Бекмаханов «Қазақстан XIX ғасырдың 20-40 жылдарында», А.,1997
Бекмаханов «Присоеденение Казакстана к Россий , М.,
Военно-статистическое обозчание Российской империй С.П. б.1848., т.14
Елеуов Т.Е. Установление и упорочение советской власти в
Вяткин М.П. Материалы по историй каз.ССР А.,1948
Дулатов М.Д. « Ч. Валиханов о присоединение
Гуревич Б.Г. Междунородные отношение в центральной Азий в18в
Демидова Н.Ф. Оренбургская экспедиция, М.,1958
М. Мұқанов Қазақ жерлерінің тарихы, А.,1994
Машин М.Р. Из историй радного края , Южный
Қазақ ССР тарихы А.,1957
Историй Казахского ССР с древнейших времен до наших
Ибрагимов С. Из историй внешно торговых связей
Риттер К. Землявладение в Азий С.П. б.1877
Сабырханов А. Қазақстан мен Россияның 18 ғасырдағы қарым-қатынасы
Сафарев Г. Кололиальная революция Ташкент, 1921
Сиверс В. Азия С.П 1896
2
