Нұралы хан билік еткен жылдардағы Кіші жүздегі саяси жағдай (1749-1786жж) курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
І. Кіріспе...............................................................................................................3-5
І - Тарау. Қазақстанның солтүстік – батысында Ресей билігінің күшеюі (ХVІІІ – ғасырдың ортасы мен ХІХ ғасырдың бірінші ширегі).
1.1. ХУІІІ ғасырдың екінші жартысындағы Ресей І Петр жүргізген
Реформалар мен өзгрістердің жемісін тата бастауы..................................6 - 7
1.2. ХVІІІ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ қоғамында біртұтас және орталықтандырылған билік пен мемелекет проблемасы............................8-9
1.3. 1748 жылдың қазан айында Орынбор әкімшілігінің жәрдемімен Нұралы сұлтанның хан сайлануы...............................................................10-12
ІІ - Тарау. Нұралы хан билік еткен жылдардағы Кіші жүздегі
саяси жағдай (1749-1786жж).
2.1. Нұралыны хан сайлаған кездегі сұлтандар мен ақсақалдардың
арасындағы пайда болған алауыздық........................................................13-15
2.2. Нұралы ханның Хиуа хандығымен қатынасты дұрыс жолға қоя алмауы.....16-19
2.3. Қазақтардың Е.И. Пугачев көтерілісіне үн қосуы, Нұралы хан тұсында
Кіші жүздегі қайшылықтардың шиелене түсуі.........................................20-26
ІІІ. Қорытынды.................................................................................................27-28
IV Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..........................................................30
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 32 бет
Пәні: Қазақстан тарихы
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
МАЗМҰНЫ
І. Кіріспе...............................................................................................................3-5
І - Тарау. Қазақстанның солтүстік – батысында Ресей
1.1. ХУІІІ ғасырдың екінші жартысындағы Ресей І Петр
Реформалар мен өзгрістердің жемісін тата бастауы..................................6 -
1.2. ХVІІІ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ қоғамында
1.3. 1748 жылдың қазан айында Орынбор әкімшілігінің жәрдемімен
ІІ - Тарау. Нұралы хан билік
саяси жағдай (1749-1786жж).
2.1. Нұралыны хан сайлаған кездегі сұлтандар мен
арасындағы пайда болған алауыздық........................................................13-15
2.2. Нұралы ханның Хиуа хандығымен қатынасты дұрыс жолға
2.3. Қазақтардың Е.И. Пугачев көтерілісіне үн қосуы, Нұралы
Кіші жүздегі қайшылықтардың шиелене түсуі.........................................20-26
ІІІ. Қорытынды.................................................................................................27-28
IV Пайдаланылған әдебиеттер тізімі..........................................................30
Кіріспе.
Тақырыптың өзектілігі.
XVIII ғасырдың екінші жартысында казақ коғамында біртұтас және
Тақырыптың мақсаты мен
XVIII ғасырдың ІІ
Тақырыптың Хранологиялық шегі.
XVIII ғасырдың ортасы мен ХІХ
Тақырыптың құрылымы:
Жұмыс ІІІ бөлімнен тұрады: 1
Негізгі бөлім екі тарауға
Екінші тараудың бірінші мәселесі
Екінші тараудың екінші
Үшінші бөлім қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттерден
Сілтемелер
Түйін. Кіші жүздегі саны мейлінше көп және ықпалды
І - Тарау. Қазақстанның солтүстік – батысында Ресей
1.1. ХVІІІ ғасырдың екінші жартысындағы Ресей І Петр
XVIII ғасырдың екінші жартысында Ресей I Петр жүргізген
XVIII ғасырдың екінші жартысында казақ коғамында біртұтас және
1.2. ХVІІІ ғасырдың екінші жартысындағы қазақ қоғамында
XVIII ғасырдың екінші жартысында казақ коғамында біртұтас және
Нұралының саяси қайшылықтары осыдан кәрінді — ол қазақ
Нұралы тіпті Кіші жүздің өзінде әкесінің барлық иеліктерін
Нұралы ханның ішкі жағдайы да тұрақты болмады. Оның
1748 жылдың қазан айында Орынбор әкімшілігінің жәрдемімен Нұралы
1748 жылдың қазан айында Орынбор әкімшілігінің жәрдемімен Нұралы
Нұралы тіпті Кіші жүздің өзінде әкесінің барлық иеліктерін
1760 жылдың қыркүйегінде Ресей геологиялық барлау партиясының адамдары
Нұралы хан өз саясатында осы факторлардың бәрін ескермей
Тарау. Нұралы хан билік еткен жылдардағы
Кіші жүздегі саяси жағдай (1749-1786жж).
Нұралыны хан сайлаған кездегі сұлтандар мен ақсақалдардың
арасындағы пайда болған алауыздық.
Нұралыны хан сайлаған кезде сұлтандар мен ру аксақалдары
Қазақ билеушілері «ішкі жаққа» көшу құқығына қол жеткізу
Патша әкімшілігін жеңілдіктер жасауға мәжбүр етуге басқа да
Бұл әкімшілер Жайықтың оң жағасына көшіп баруға байсалдылықпен
Ал егер оларда мал азығы аз болса, (мейлі)
Патша өкімшілігі оларды христиан дініне кіру шартын қойып
Жайылымның тапшылығы Кіші жүз қазақ руларының бір бөлігін
Нұралының ойлағаны Кіші жүздің көшіп жүруі үшін жер
Нұралы хан сол жерлерді иелену жоспарларын ойластырды. Осыған
Нұралы ханның Хиуа хандығымен қатынасты дұрыс
жолға қоя алмауы.
Нұралы Хиуа хандығымен қатынасты жолға қоя алмады. Хиуа
1766 жылы Кіші жүз қазақтары бір бөлігінің солтүстік
Кіші жүз қазақтары мен башкұрттар арасындағы қатынастар күрделі
Орынбор өлкесінің наместнигі И. И. Неплюев қазақтың хандары
Батыс аймақта қазақтар мен қалмақтар арасында бейбіт қатынас
Патша үкіметі калмақ ханының билік құқығын ашықтан-ашық елемей,
Қалмақтар Жайықтан өтіп, өз табындарымен Жемді бойлай жүрді.
Солтүстік Балқаш өңірінде, Мойынты өзенінің бойында қалмақтарды Абылай
Үшінші тәулік бітуге жақындағанда Убаши өз жауынгерлерімен қоршаудан
Тарихи әдебиетте қалмақтардың соңғы көшуі теріс түсіндіріліп келді,
Алайда Нұралы ханның қазақ сұлтандарының көмегімен соғыста
Нұралының жағдайы жөнінде губернатор О. А. Игельстром 1785
Сонымен Нұралы хан өзі билік еткен жылдар ішінде
Қазақтардың Е.И. Пугачев көтерілісіне үн қосуы, Нұралы хан
Қазақ даласының батысыңдағы, солтүстігіндегі және солтүстік-шығысын-дағы кең-байтақ
XVIII ғасырдың 30-40-жылдарында Верхнеяицкіден Звериноголов бекінісіне дейін созылып
1742, 1755, 1756, 1765 жылдардағы толып жатқан заң
Жайықтан өтуге тыйым салуды патшалық өкімет орындары қалмақтармен
Патша өкіметі сауданың дамуын да өзінің саяси мақсаттарына
«Әскери» іздеулер» деп аталып кеткен, «барымташы қырғыздарды (қазақтарды)жазалау»
Қазақтардың Е. И. Пугачев көтерілісіне үн қосуына қазақ
Орта жүздегі жағдайдың күрделілігі де кем болмады. Осының
1773-74 жылдардағы шаруалар соғысына 1772 жылғы жайық қазақтарының
1772 жылғы бой көрсету кейінгі окиғалардың негізгі белгілерін
Пугачев пен оның төңірегіндегілер қазақ даласындағы істің жайынан
Пугачев Жайық қалашығына келіп, өзін III Петрмін деп
20 қьіркүйекке қарай Нұралы хан адам саны 1000-ға
Осындай жағдайда Нұралы хан Е. И. Пугачевке ашық
Көп кешікпей сұлтандар мен билер патшаның отаршыл өкімет
1773 жылғы 20 қыркүйекте Пугачев қазақтарға жаңа манифест
Пугачев Жайық қалашығына тікелей шабуыл жасап ала алмады.
Е. И. Пугачевтің қазақтарға алғашқы үндеулері мен манифестері
1773 жылғы 5 қазанда Орынборды қоршау басталып, ол
XVIII ғасырдың 80-жылдарында Орынборда «кез келген адамдар, ал
Пугачевтің 1773 жылғы қазан айының басындағы станицаларды алу
1773 жылғы қарашаның басында құрамында 1467 солдат және
Оларға қарсы Пугачев атамандар Овчинников пен Зарубин-Чиканың көтерілісші
Алайда көтеріліс басшылары Орынборды алу мен қорғаудың немесе
1774 жылдың наурызында қазақтардың үлкен жасағы Өзен арқылы
1774 жылдың сәуірінде Орынбордың генерал-губернаторы Рейнсдфорд Нұралы және
Көтерілісшілер әскерінің Орал тауы және Еділ бойы аудандарына
1774 жылдың маусымында Орта жүз қазақтары Звериноголов және
1774 жылдың тамызында болыс старшыны Дайыр сұлтан 3
Қазақ жасақтарының Үй шебіне шабуыл жасауы сирек кездеспейтін.
Әрине бұл шапқыншылықтардың бәрін қазақтарға Пугачевтің шақыруларының әсері
Қорытынды.
Қорыта айтқанда, Нұралы билік еткен жылдардағы Кіші
Нұралының саяси қайшылықтары осыдан көрінді — ол қазақ
Нұралы тіпті Кіші жүздің өзінде әкесінің барлық иеліктерін
Нұралы ханның ішкі жағдайы да тұрақты болмады. Оның
Алайда Нұралы ханның қазақ сұлтандарының көмегімен соғыста
Нұралының жағдайы жөнінде губернатор О. А. Игельстром 1785
Сілтемелер:
1. Бекмаханова Н. Қазақ ССР тарихы. 229-238
----------------------------
2. Жамбылов Д. «Тәуелсіздік және саяси сана»
----------------------------
3.Мәлімбаев С., «Патшалық Ресейдің отарлық саясаты» 15-25 беттер.
----------------------------
4. Мадашев Х «Қазақ халқының арғы бергі тарихы»
----------------------------
5. Қозыбаев М. Қазақстан тарихы очерктері. 213 –
----------------------------
6.Қозыбаев М., «Жауды шаптым ту байлап»
----------------------------
7. Сабырханов А., «Ұлы бетбұрыс» 214-217 беттер.
----------------------------
8.Тлепов Ж. «Елім деп еніреген ерлер жыры» 219-223
----------------------------
9.Қазақстан тарихы. 3 том. 207-245 беттер.
----------------------------
10. Тынышбаев М «Ақтабан - шұбырынды» А, 471-474
----------------------------
12. Тынышбаев М. «История казахского народа» 118-122 беттер
----------------------------
13. Вяткин М.П. «очерки по истории Казахской
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
1. Бекмаханова Н. Қазақ ССР тарихы. Алматы, 1991
2. Жамбылов Д. «Тәуелсіздік және саяси сана»
3.Мәлімбаев С., «Патшалық Ресейдің отарлық саясаты» Алматы,1994ж.
4.Мадашев Х «Қазақ халқының арғы бергі тарихы»
5. Мағауин М. «Қазақ тарихының әліппесі» А, 1995ж
6. Қазақстан тарихы. 1 том. Алматы, 2001 ж.
7. Қазақстан тарихы. 3 том. Алматы, 2001 ж.
8. Қазақстанның көне тарихы. Алматы, 1993 ж.
9. Қозыбаев М. Қазақстан тарихы очерктері. Алматы, 1994
10. «Қазақ совет энциклопедиясы», І,ІІ-том.
11.Қозыбаев М., «Жауды шаптым ту байлап» Алматы,
12. Сабырханов А., «Ұлы бетбұрыс»Алматы, «Мектеп»1981ж
13.Тлепов Ж. «Елім деп еніреген ерлер жыры» Алматы,
14. Тынышбаев М «Ақтабан - шұбырынды» А, 1993ж.
15. Тынышбаев М. «История казахского народа» 1993ж.
