Бастауыш мектеп математикасын оқытудағы оқушылардың жас ерекшеліктері курстық жұмыс
Жоспар - www.topreferat.com.kz
Кіріспе 3-5
I. Бастауыш мектеп математикасын оқытудағы оқушылардың жас
ерекшеліктері.
1.1 Бастауыш мектеп оқушыларының психологиялық
ерекшеліктері 6-9
1.2 Бастауыш мектеп математикасының оқыту
ерекшеліктері 10-17
II. Мектеп математикасындағы анализ және синтез.
2.1 Бастауыш мектеп математикасын оқытудағы таным
әдістері 17-26
2.2. Бастауыш мектеп математикасындағы анализ және
синтез 27-43
Іс-тәжірибе нәтижесі 44-48
III. Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 43 бет
Пәні:
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Жоспар
Кіріспе 3-5
I. Бастауыш мектеп математикасын оқытудағы оқушылардың жас
ерекшеліктері.
1.1 Бастауыш мектеп оқушыларының психологиялық
ерекшеліктері 6-9
1.2 Бастауыш мектеп математикасының оқыту
ерекшеліктері 10-17
II. Мектеп математикасындағы анализ және синтез.
2.1 Бастауыш мектеп математикасын оқытудағы таным
әдістері 17-26
2.2. Бастауыш мектеп математикасындағы анализ және
синтез 27-43
Іс-тәжірибе нәтижесі 44-48
III. Қорытынды.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
K I P I С П Е
Елбасымыз Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан-2030 стратегиялық бағдарламасымен барлық қазақстандықтардың өсіп
мектептің жоғарғы сатысында математикадан білім беруді жеке даралау
Осы орайда математиканы оқытудың негізгі мақсаттары болып оқушылардың
Оларға адамгершілік және эстетикалық тәрбие беру; оқушылардың алған
Еліміздің егемендік алуына байланысты жалпы білім беру жүйесі
Орта мектепте математиканы оқытудың білімділік мақсаты барлық оқушыларды
Ал оның негізгі бастауыш сыныптарда қаланбақ. Сондықтан да
Жумыстың мақсаты — Бастауыш сынып математика сабағында анализ
Жұмыстың болжамы — егер бастауыш сынып математика сабағында
Зерттеу объектісі — бастауыш мектеп оқушыларына математика оқыту
Зерттеу пәні — бастауыш мектеп математика сабағында анализ
Зерттеу жұмысының мақсатына және болжамына сәйкес зерттеудің төмендегідей
Зерттеу тақырыбына байланысты әдебиеттерімен танысып,
оларға ғылыми-әдістемелік тұрғыдан шолу жасау;
Бастауыш сынып математика сабағында анализ және
синтезді қолдану арқылы оқушылардың пәнге қызығушылығын
арттыру мүмкіндіктерін анықтау.
Бастауыш сынып математика сабағында анализ және
синтезді қолдану арқылы оқушыларды пәнге деген
арттыру және оның тиімділігін тексеру.
Жұмыстың практикалық құндылығы — тапсырмалар мен
I. Бастауыш мектеп математикасын оқытудағы
оқушылардың жас ерекшелігі.
1.1 Бастауыш мектеп оқушыларының психологиялық
ерекшеліктері.
Жас өспірімдер психологиясы оалалардың жас ерекшеліктеріне байланысты психологиясын
Оқушылардың даму процесі бір қалыпты жүрмейді. Тіршілік кезендерінде
Егер осы жастағылардың негізгі әрекеті бұрын ойын
Тапсырмалардың жеңіл болуы баланың қиыншылықпен күресуге жетелемейді, дегенмен,
Осы үш түрлі қиыншылықтардың кездесетінін I кластың бас
1.2. Бастауыш мектеп математикасын оқыту
ерекшеліктері.
Оқушылардың ақыл-ой дамуының негізін олардың меңгеретін Білімдерінің жүйесін
Мектеп практикасында оқушылар теоремаларды кітаптағы немесе оқытушының көрсеткен
Оқушыны жеткілікті білім қорымен қаруландыру және өз етінше
Оқушыларға не мақсатпен, не үшін оқиды, білім мен
Оқушылардың ойлау дамыту оқыту материалының мазмұны арқылы, оқушылардың
1-4 сынып оқушыларының ойлау әрекетін дамытуда мазмұнды есептермен
Мектеп тәжірибесінде мазмұнды септерді практикалық. графиктік, арифметикалық және
Математикалық мазмұнды есептер шығару кезінде оқушылардың ойлау әрекетін
Бастауыш сынып оқушыларының мазмұнды есепті талдай білу іскерліктерін
Бастауыш сыныптарда математика есептерін шығару кезінде оқушылардың есептерді
Ойлау-баланың таным әрекетінің ең жоғарғы түрі. Ойлау арқылы
Оқушылардың танымы-өзіне тән ерекшелігі бар күрделі психикалық
Жалпы орта білім беру жүйесінде іргетасы бастауышта білім
Оқуды өзінше әрекеттің бір түрі дегенде бәлендей мазмұнды
Жеке пәндерден сабақтарды ойдағыдай үлгеру үшін алдымен баланың
Бастауыш мектеп оқушылары көпке дейін тапсырманы қалай орындаудың
Бастауыш мектепте тапсырма балаларга мынадай скі түрлі жолмен
Біріншіден, берілген тапсырманы орындау үшін жауапты бала өздігінен
Екіншіден, тапсырма жауап іздестіру ретінде берілмейді. Оны орындау
Әдётте оқу өзінше бала үшін әрекеттену, яғни проблемалық
Пәндер неше түрлі болғандықтан, осы сатыларды орындау
1) тапсырмадан, яғни оқу ситуациясынан;
тапсырманы орындаудан;
орындаған тапсырманы тексеру кезеңінен,
4) баға қоюдан.
Мысалы, біздің әуелгі схемадағы тапсырманың
Ал соңғы саты баға бұл өзінше баланың тапсырманы
Математиканы оқытудағы негізгі міндеттер оқушылардың өздігінен анализдей, синтездей
Бұл үшін:
Оқушыларды жаңа материалды қабылдауға әзірлеу.
Математиканы оқытудын көрнекілігі және өмірмен
байланысты болуы.
Баяндалған теориялық
ұштастырылғанда ғана терең де тиянақты болады.
4) 0қушылардың өздігінен жұмыс істеуін дұрыс қоя білу.
Бастауыш оқушыларының ойлауын дамытуда екі негізгі саты байқалады.
Ойлауды дамытудың екінші кезеңі осы өзгерістермен байланысты І-ІІ
Оқу материалдарын балалардың ойлау қабілеті жетерліктей жас ерекшеліктерін
Сондықтан да мұғалім балаларды үнемі ойланып оқуға
Оқушыларға өз бетінше жасаған ой операцияларыныц дұрыс-бұрыстығын
Баланың ой операциясын дамытып талдау, жинақтау, топтау және
Балаға бірнеше геометриялық фигураларды көрсетіп, осы | фигуралардан
Мысалы, Сағыз сатып алу үшін Ерланға 1 теңге
Осындай ой толғауларын әр сабақта тиімді қолдану мұғалім
Арнайы формула қолдануға келмейтін, әрқайсысына өзінше
талдау жасауды кажетсінетін есептерді логиалық есептер дейміз.
II. Мектеп математикасындағы анализ және синтез.
2.1. Математиканы оқытудың ғылыми әдістері.
Математиканы оқытудың ғылыми әдістері. Математиканы оқыту теориясы
Пән ретіндс математика тк өзінс тән белгілерімен ерекшеленеді.
бақылау мен тәжірибе;
салыстыру мен аналогия;
абстракциялау мен нақытлау
анализ бен синтез жатады.
1. Бақылау мен тәжірибе. Бақылау деп коршаған ортаның
Бақылаудың кабылдаудан өзіндік ерекшелігі бар. Қабылдау әдеп объектінің
Тәжірибе деп - объектілер мен құбылыстардың табиғи күйі
Кез келген тәжірибе бақылаумен тығыз байланыста болады. Тәжірибе
Бақылау мен тәжірибе арқылы алгебралық зандылықтарды тағайындауға
Есеп: Мұраттың қолындағы екі қапшықтың бірінде 2 кг
Бір қапшықты екі тәсілмен босатуға болады. Бірінші картоптың
5кг+3кг=3кг+5кг=8кг.
Осындай бірнеше мысалдар (тәжірибе) келтіру арқылы қосылғыштардың орнын
2. Салыстыру мен аналогия. Салыстыру деп оқып үйренетін
а) салыстырылатын объектілер біртекті
Мәселен, екі функцияны, екі өрнекті
салыстыруға болады. Ал дененің массасы мен
ауданын салыстырудың ешқандай мағынасы жоқ;
э) оқып үйренетін объектілер айрықша мәні бар белгілері
б) объектілерді салыстыру толық аяқталуы тиіс.
Есеп шығарғанда салыстыруды қолданудың пайдасы бар. Мәселен, кейбір
а) Шынар бірінші күні 7 есеп шығарды, ал
ә) Шынар бірінші күні 7 есеп шығарды. Бұл
Екі есепте де «3 есеп артық» тіркесінің көрінуі
а) I күні — 7 есеп, II күні
э) I күні — 7 есеп, бұл 3
II күні — х есеп мұнда жетекші сұрақтар
Сонымен бірге, салыстыруды пайдалану аналогияны зайдаланудың беташары міндетін
Аналогия бойынша алынған пікірлерді тексеріп, зерттеп, щелдеу керек.
Аналогия жай лоне таралған аналогия болып екіге бөлінеді.
Таралған аналогияда құбылыстардың ұқсастығынан себептердің ұқсастығы жөнінде қорытынды
Математиканы оқыту процссіпдс аналогияны қолдану үшін.
а) берілген әртүрлі
аналогтарын құру керек;
э) аналогияда болатын сөйлемдердің сәйкес элементтерін табу керек;
б) берілген сөйлемге аналогияда болатын сөйлем кұру
|керек;
в) берілген есепке аналогияда болатын, яғни берілген
есептің мәліметтеріне ұқсас шарты мен қорытындысы
есеп құру керек;
г) аналогия бойынша есеп
шығарылуына ұқсас талдау жасау керек.
Математикалық сөйлемге ұқсас сөйлем құру іскерліктерін қалыптастыруда да
Мәселен, санның 3-ке бөлінгіштік белгісінен саннын 9-ға бөлінгіштік
1. Егер санның цифрларының
қосындысы 3-ке бөлінсе, онда қосындысы 9-ға бөлінсе, онда
ол сан 3-ке бөлінеді. сан 9-ға бөлінеді.
2. Егер санның соңғы цифрлары 2.
цифры немесе 5 болса, онда ол сан 25-бөлінетін
5-ке бөлінеді. 25-ке бөлінеді.
Алайда аналогия бойынша жасалған ұйғарымдарды ұдайы тексеру керек.
Есеп шығарғанда «алдымен ережені оқы, содан соң амалды
3. Жалпылау, абстракциялау және нақтылау. Жалпылау деп
Мәселен, сан ұғымын дамыту жалпылау түрінде
Объектідегі тұрақты шаманы айнымали шамамсм алмастыру арқылы жалпылау
Абстракциялау деп - зерттеліп отырған заттың немесе құбылыстың
Абстракциялау таным процесінде екі түрде көрінеді. Ібстракциялаудың бірінші
Мұғалім оқу процесіне абстракциялауды неғұрлым ерте енгізсе, ол
Объектілер мен құбылыстарды абстракциялау тәсіліне ;арама-қарсы тәсіл —
Нақтылау деп, әдетте неғүрлым жалпыдан жекеге көшу ррежесін
Сабақ үстінде жалпылауды, абстракциялауды, нақтылауды *және қасиеттерді таратуды
Баланы есеп шығаруға үйрету ең қиын әрі күрделі
Сонымен кез келген математикалық тапсырма немесе есепте оның
Егер де осы айтылғандар санақ барысында толығымен орындалса,
түсті. Екі қораптың әрқайсысы үшін қанша ақша төленген.
Саны
32
22?
Арифметикалық тәсіл.
І-тәсіл
32-22=10 — Бірінші қораптағы артық ойыншықтар саны
- Бір ойыншықтын құны 32 • 10=320 (тенге)
- Бірінші қорап үшін төленген сома.
П-тәсіл.
32-22=10 — Бірінші кораптағы
— Бірінші қорап үшін төленген 320-100=220 (теңге)
— Екінші қорап үшін төленген
Ш-тәсіл 32-I 22=10
— Бірінші қораптағы артық ойыншықтар саны 100:10=10 (теңге)
- Бір ойыншықтың құны. 22 «10=220 (теңге)
- Екінші қорап үшін төленген 220+100=320 (теңге)
— Бірінші қорап үшін төленген.
Алгебралық тәсіл
І-тәсіл 32(х-100)=22х
32х-3200=22х
10х =3200
х = 3200:10
х = 320 (теңге) — Бірінші қорап үшін
ІІ.тәсіл 32х = 22(х+100)
32х = 22х+2200
32х - 22х = 2200
10х = 2200
х = 2200:10
х = 220 — Екінші қорап үшін төленгсн.
220+100=320 (теңге) - Бірінші қорап үшін төленген.
ІІІ-тәсіл.32х-22х=100
х = 10 (теңге) — Бір ойыншықтың құны
32 • 10 = 320 (теңге) — Бірінші
22 • 10 =220 (теңге) — Екінші қорап
Бұл тапсырманы орындау
Әрине, оқушы жоғарыдағы көрсетілген тәсілдер бойынша есептерді түрлі
Бастауыш сынып математикасын оқыту дәрежесінің жоғарғы болуының бірден-бір
2.2. Бастауыш мектеп математикасындағы анализ жәнс
синтез.
Есеп адам өмірінде де жалпы қоғамның өмір сүруі
Есеп шығару кезінде математикалық ұғымдардың көбінің мағынасы анық
Арифметикалық "мәтінді есеп" (қысқаша есеп) терминін ұғым
Ол мәнді белгілер:
а) табиғи тілде тркырымдалған мәтіннің көлемімен берілетін
жаттығу;
ә) мәтіннің мазмұнында
б) мәтінде міндетті түрде сұрақ болады.
в) мәтіндегі сұраққа жауап беру
Бастауыш мектепте есептер жай және күрделі есептер болып
Бастауыш сыныпта жай есептер бірнеше топ құрайды:
арифметикалық амалдардың
түсініктер қолданылатын
қосылғыштардың қосындысын табу, тиісінше және тевдей
бөлу)есептер;
әртүрлі қатынастардың мән-мағынасы
қолданылатын (бірнеше бірліккс "артық", нсмссс "ксм" бірнсшс
есе артық немесе кем сөз тіркестері арқылы
жанама түрде тұжырымдалған, сондай-ақ айырмалық, еселік
салыстырумен байланысты) есептер;
3) арифметикалық амалдардың белгісіз компоненттерін табумен (белгісіз қосылғышты,
4) пропорционал шамалардың (сана, бағасы, құны, жылдамдылық, уақыт,
5) "үлес" ұғымын қолдану арқылы шығарылатын есептер.
Осындай жай есептерді шығаруға ең негізгі
Есепте заттардың әртүрлі екі тобы берілген және оларды
а) мұғалім 4 және 3 дәптерді жеке-жеке, сонан
ә) мұғалім балаларға 4 және 3 дәптерді шартта
Құрама есеп бір есептердің ізделінді шамалары екінші есептердің
Құрама есептерді енгізу қалыптасқан есеп шығару іскерлігін жетілдіреді
Бұл есеп екі жай есептен түрады:
1) мектепте 8 қыз бала кезекші болған, ал
Мектепте 8 қыз бала, 10 ұл бала кезекші
Бірінші есепте ізделінді болған сан (ұлдар саны) екінші
берілген шама (10 ұл бала) болғанын көріп отырмыз.
ретімен шығару құрама есепті шығару болып табылады:
(1) 8+2=10 2) 8+10=18
Құрама есепте шешуін де
Бірінші кезенде есептердің қарастырып отырған түрін шығаруға дайындық
Екінші кезенде мұғалім оқушыларды қарастырылып отырған
Бір қатар балалар берілген мәліметпен ізделінді арасындағы
Есепті талдау екіге бөлінеді:
1. есептің сұрағынан сандық мәліметтерге қарай (анализ).
2. сан мәліметтерден сұраққа карай (синтез). Анализ.
Барлығы 50 кг алама және алмұрт жиналды. Алма
есепте не туралы айтылған?
есепте жеміс жайлы айтылған?
есепте не белгілі, не белгісіз?
есепте ЗОкг алма жиналғаны, алмұрт жиналған шамасы
белгісіз.
есепті қанша амалмен шығарамыз?
- Барлығы 50 кг алма мен алмұрт жиналса,
алмұрттың қанша жиналғанын табуға бола ма?
-Болады. Ол үшін барлық жиналған алма мен алмұрттан
Синтез.
Шешуі.
Алма-ЗОкг-
Алмұрт-? 50 кг 50-30=20,
Тексеру: 30+20=50 Анализ
Құмырада Зл, ал шелекте 7л сүт бар. Құмыра
-Есепте не жайлы айтылған?
-Есепте сиымдылық жайлы айтылған.
-Есепте не белігілі, не белгісіз.
-Құрама Зл, шелекте 7л сүт барлығы белгілі, барлығы
-Есепті қанша амалмен шығарамыз.
-Есепті бір амалмен шығарамыз.
-Құмырада Зл, ал шелекте 7л сүт болса, барлығын
-Болады. Ол үшін Зл құмырадағы сүтке, шелектегі 7
Синтез.
Шешуі.
Қүмырада-Зл
Шелекте-7л
3+7=10 Жауап барлығы Юл сүт.
Тексереміз: 10-7=3 10-3=7 |3. 3. Есептті шығару.
Есепті шығару немесе шешу дегеніміз-шығару жоспарын жасағанда тандап
4. Есептің шешуін тексеру.
Есептің шешуін тексеру - оның дұрыс немесе қате
Бастауыш сыныптарда тексерудің мынадай төрт тәсілін пайдаланады.
Кері есеп құрастыру және шығару.
Есепті шығару нәтижесінде алынған сандар мен берілген
сандар арасындағы сәйкестікті тағайындау.
Есепті түрлі тәсілмен шығару
Берілген есепті шекарасын тагайында.
Есеп шығару математикалық ұғымдарды қалыптастырып байытуға оқушыларды
Мұнда оқушылар берілген мәліметтермен ізделіп отырған мәліметтер
1. Есептің мазмұнымен таныстыру.
Есептің мазмұнымен таныстыру дегеніміз-оны оқып шығып, онда келтірілген
2. Есептің шешуін іздестіру.
Оқушылар есепке кірістірілген шамаларды, берілген сандар мен ізделінді
Есепті иллюстрациялау - есепке енетін шамаларды, берілген және
Сызба, кесте және сөзбен беріледі.
Ойлау әркашан анализ және синтез процестерінен басталады.
Анализ дегеніміз ой арқылы түрлі заттар мен құбылыстардың
Синтезде ой арқылы заттың, құбылыстың оарлық элементтері біріктіріледі.
Анализ бен синтез-бірімен-бірі тығыз байланысты, бірінсіз-бірі болмайтын құбылыс.
Математиканы оқытудағы есептің ролі.
Оқу процесінде есеп шығару маісмсииканы оқытудың мақсаты
а) жаңа математикалық ұғымдар мен мағлұматтарды үйрету;
э) практикалық іскерліктер мен дағдыларды қалыптастыру;
б) білімнің тереңдігі мен баяндылығын тексеру;
в) проблема қою және проблемалық ахуал туғызу:
г) материалды пысықтау, жалпылау және қайталау;
ғ) политехнизм принциптерін іске асыру және
д)оқушылардың творчестволық қабілетін тәрбиелеу үшін пайдаланылады.
І.Математикалық ұғымларды меңгертуге арналған есептер математикалық ұғымды
2. Математикалық таңбаларды түсіндіруге арналған есептер.
Математиканы оқытудың өзекті де, күрделі салаларынын біоі -іатематикалық
3. Дәлелдеуді үйретуге арналған
дәлелдеуге немесе дәлелдеу
математиканы оқытудың маңьпды міндеттерінің
әлелдеу алғашында есеп-сұрақ түрінде немесе қарапайым
зерттеу түрінде болып келеді. Ондағы мақсат: сабақта өтілгсн
ұғымдарды нақтылай түсуге және ұғымдардың
шланысты көре түсуге баулу.
4. Математикалық іскерліктерді қалыптастыруға арналған есептер. Математикалық іскерлігін
5. Математикалық машықтарды
арналған есептер. Математикалық
жаттығулардын тұтас
қалыптастырылады. Себебі, есеп шығарудың әдіс-тәсілдерін.
жолдарын бірнеше мәрте қайталап, іскерлікті үйреншікті іс-
қимылға айналдырып, дағды дәрежесіне көтереді, яғни есеп
шығарудың техникалық орындалуы ойлау қызметіне көмектеседі.
Жаңа тақырыпты оқып үйренуге алдын ала даярлауға
арналған есептер.
ұғымдарына, заңдарына, әдістеріне оқушылардың зейінін аударады.
Мұнда есептер оқушыларға проблемалық ахуал туғызу арқылы
теоремаларды дәлелдеуге даярланды.
Математикалық ойлауды дамытуға арналған есептер.
Мұндай есептер талдауды, мәліметтер мен ізделетін шамаларды
салыстыруды, шығарылатын есепті бұрын шығарылған есептермен салыстыруды,
Математика есептерін шығаруды үйретудің жалпы әдістері.
І.Синтетикалық әдіс. Берілген есепті шығарудың қажетті шарттарының бірі
Есеп шығарғанда көбінесе синтетикалық әдіс жетекші орын
Синтетикалық әдістің мәні мынадай: негізгі есепттің кейбір мәліметтерін
Аналитикалық әдіс. Есепті аналиіика.лық әдіспен шығару. «Есепте
3. Салу есептеріндегі аналитикалық әдіс. Геометриялық салу
есептерін шығару барысында аналнтикалық әдістің ролі арта
түседі. Тек қарапайым салу есептерін алдын ала талдаусыз
4. Алгебралық талдау. Алгебралық талдау деп алгебралық әдіс-
тәсілдердің жиынтығын түсінеді.
мәліметтері (берілген шамалар) мен ізделетін (белгісіз) шамалардың арасында
5. Есеп шығарудың арнаулы әдістері. Біз бұған дейін
шығарудың неғұрлым жалпы
Математика есептерін шығаруды ұйымдастыру.
Оқушыларға есеп шығарудың әр алуан әдістерін үйрету мұғалімнің
Есепті жаппай шығару. Есепті жаппай шығару деп бір
есепті барлық оқушылардың бір уақытта шығаруын түсінеді.
Жаппай есеп шығаруды ұйымдастырудың алуан түрі болуы мүмкін.
Есеп шығаруды дербестендіру. Берілгсн есепті жаппай
шығару кей жағдайда тиісті нәтижелерге келтіре бермейді. Себебі,
барлық оқушы бір ғана есепті шығара бермейді. Бұл
оқушыға оңай болып, өз қабілетін сарка пайдалануға кедергі
туғызса, енді бір оқушыға қиын соғып, есеп шығару
жояды. Сондықтан әр оқушының шама-шарқына карай есептерді
жүйелеп, олардың жеке
ршмдастырады. Мұның
мүмкіндіктерін сарқа пайдаланып, қабілетін дамыту.
3. Есеп шығаруды қорытындылау. Берілген есептің мазмұны
мен шығару тәсілдерін талқылауды, олардың ішінен ең тиімдісін
гаңдауды, берілген
гұжырымдауды және оны шығаруды, сондай-ак берілген есепті
шығару тәсіліне үлгі боларлық фактілерді қамтиды.
Берілген есептің
«Анализ бен синтез» бір-біріне қарама-қарсы бағытта жүреді. Анализ
Анализ бен синтез іс жүзінде бірін-бірі толықтыра, қосарлана
Сондықтан анализ бен синтез математиканы оқыту процесінде ұғымдарды
Анализ бен синтездің негізінде салыстыру деп аталатын ой
Анализ бен синтез әсіресе теоремаларды дәлелдеуде, есеп
Салу есептерін шығарғанда, анализ - ізделінді фигураны салу
Бұл жағдайда, синтез: қарапайым есептерді күрделі есепке келтіріп
Оқыту процесінде анализ бен синтез қатар қолданылады. Мәселен,
Сондықтан анализ бен синтезді біріктіру, әсіресе теоремалармен және
Мысалы.
Анализ.
Балықшы 10 шортан балық, одан 8-і артық табан
- Есепте не жайлы айтылған?
Есепте балықтар жайлы айтылған
Есепте Балықшы қандай балықтарды ұстап алды?
Шортан балық пен табан балық.
Балықшының қанша шортан балық ұстағаны белгілі ме°
Балықшының қанша табан балық ұстағаны белгілі ме?
Белгілі емес (жоқ)
Ал табан балықтың саны туралы не белгілі?
Табан балық, шортан балыққа қарағанда 8-і артық
Енді есепте нені білу талап етіледі9
Балықшының барлығы қанше шортан балық пен табан
балық ұстағандығын
Мұны қалай жазуға болады?
- Оң жағына жақша мен сұрақ белгісін қою
Синтез
Шортан балық-10 дана Табан балық-8-і артық
Шешілуі: (10+8)=18
18+10=28
Жауап:
18 табан балық
28 барлығы
Тексеру: 18-8=10
28-10=18
ІІ. 3. Іс-тәжірибе нәтижесі
Іс-тәжірибе кезінде оқушылардың пәнге деген қызығушылықтарын ынта-ықыласын белсенділігін
Диплом жұмыс тақырыбы бойынша жүргізілген жұмыстардан жинақтаған теориялық
Сабақтың тақырыбы: математикалық логика.
Танымдық. Сабақтың мазмұнымен таныстыру.
Дағдылық. Ой қозғау стратегиясын пайдалана отырып, сұрақ
3 Дамытушылық. Топпен жұмыс, болжау стратегиясын пайдалана отырып,
Сабақтың түрі: Дамытушылық,
Әдістер: ой қозғау, сұрақ қою арқылы, көрнекілік
Көрнекіліктер: үлестірме карточкалары, кестелер, қосымша
I. Сабақ барысы:
Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылар назарын сабаққа аудару.
II. Оқушыларға үлестірмелі карточкаларды таратып беремін.
Тапсырманы орындау үшін сынып оқушылары түгел танысуы тиіс.
III. Анализ деп-синтездеу жұмысына арналған жаттығу.
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10
11 12 13 14 15
16 17 18 19 20
21 22 23 24 25
55 60 65 70 75
1-бағандағы орналасқан сандардын, қосындысы 55-ке тең. Келесі
бағандағы сандардың қосындысын қалай тез табуға болады?
Шешуі: Бағандардағы
бағандардағы сандардың қосындысынан 5 ке артық. Ендеше,
IV. Дидактикалық-математикалық ойын: "Ойлап тап"
(12 3) = 5 (7 4)= 1
(12+3)-10 = 5
3)-4 = 5 (7-4)-2 = 5
V. Ойлау қабілетін дамытуға арналған кроссворд.
Тігінен: І.Ұзындык өлшем бірлігі: 2.Сиымдылық өлшем бірлігі:
З.Уақыт өлшем бірлігі.
Көлденеңінен: 1 .Массаның өлшем бірлігі.
VI. Қызыкты есеп.
Кішкетайлар орындыққа отырды. Анар орындықтың Ісм иемденді. Дымбілмес
Есепте не жайлы айтылған?
Есепте ұзындық жайлы айтылған.
Есепте не белгілі, не белгісіз?
Есепте Анар 1 см дымбілмес Әзіз 8см орындықгы
барлығы сиды ма жоқ па белпсіз.
Есепті қанша амалмен шығарамыз?
Есегггі екі амалмен шығарамыз + және -.
Шешуі:
Анар Ісм Ідм-10см
Дымбілмес Ісм 2дм=20см
Әзіз 8 см 2+8=10
Орындықтың ұзындығы 2дм 20-10=10
Бақылау
Сабақтың тақырыбы: Оқушылардың білім
Сабақтың мақсаты: Ондықтан атамай ауызша қосу және азайту
I нұсқа
6 онд +8 біріл х 8
біріл
4онд+5 біріл х 4онд+4
біріл 7онд +6 біріл х 8
онд+6 біріл 3 онд+8 біріл х
4 онд+7 біріл
1 сағ х 80 мин
1 сағ 20 мин х 90 мин
Салыстыр
I нұсқа
7 онд+ 3 біріл х 7 онд
5 онд + 6 біріл х 6 біріл
9 онд +6 біріл х 9 онд+8 біріл
4онд+3біріл х 5онд+3біріл
6онд+4біріл х 5онд+9біріл
7мин х 1сағ.
1сағ 10мин х 50мин
6онд+ 3біріл х 6онд
2. Амалдарды
40+7 70+8
58-8 93-3
63-60 76-70
50+1 30+1
80-1 90-1
3. Есеп құрастыр және шығар.
Болғаны: 75л Болғаны: ?
Сатылды: ? Сатылды: 20л
Қалғыны: 70л Қалғаны: 5л
4.Схема бойынша есеп құрастыр және шығар.
?
Ұлдар Қыздар
16 16-4
39
Ерке Дана Раушан
12 12+5 ?
Бақылау жұмысындағы 3 және 4 тапсырма анализ және
Сынып оқушыларының білік дағдыларының білік дағдыларын, білім деңгейін
Сонымен таладу жасау әр сабақта есепке баланың білімін
Қорытынды.
Қазақстан Республикасы бастауыш білімінің мемлекеттік стандартында: "Бастауыш сынып
Есеп шығару барысында, анализ синтезді қолдану мүның одан
Есеп шығару математиканы оқытудың ажырамас бөлігі, себебі есеп
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Рақымбек Д. Оқушылардың логика-методологиялық
білімдерін жетілдіру. — Алматы, 1998-255 бет.
2. Сәулебекова М. Мектеп
3. Рақымбек Д.Оқушылардың ақыл-ой іс-әрекетін жетілдірудегі логика-әдістемелік білімдердің
Игошин В.И. Дидактическое взаимодействие логики и математики// Педагогика
Баймұханов Б. Математиканы оқытудағы сабақтастық// Бастауыш мектеп. —
Сатыбалдиев О. Оқытудың психологиялық астары Ұлағат. 2000-№5.22-256.
Мүбараков А. Оқушының қызметін ұйымдастыру
Бастауыш мектеп 2002 - №1 16-196.
Елубаев С. Халық ауызындағы есептердің сипаттары
Бастауыш мектеп 2003 - №2 20-226.
Көшкентаева М. Сабақта оқушылардың талдау жасау
және логикалық ойлау қабілеттерін дамыту жолдары
Білім2001 -№4 7-8 6.
Жұмабаева Н. Баланың логикалық ойлауын дамытудың
жолдары // Бастауыш мектеп 2002 - №11 37-44
11. Рақымова Б. Оқушының танымдык әрекетін дамыту
Бастауыш мектеп 2002 - №10 25-26 6.
М.М. Мүқанов «Жас және педагогикалық психология»
Алматы 1981 ж.
Ә.М.Мүтәлиев, Р.Е.Асылбек, А.Е.Айтбаева, Г.Б. Қылышбаева
«Жас ерекшеліктер физиологиясы» Шымкент — 2001
Ә.Бидосов «Математика оқыту методикасы». Алматы
«Мектеп» 1989 ж.
Л.П. Стойлова, М.А.Пышколо «Основы начального курса
математики» М. Просвещение 1988 ж.
Пышқоло A.M., Стойлова Л.П., Лаврова Н.Н.,
Ирошников Г.А. «Сборник задач по математике»
Просвещение 1979 ж.
М.Ө. Мұсабеков, А.Тұрсынбаева «Есеп шығаруға үйрету»,
«Бастауыш мектеп» 2004 ж. 56-6.
М.А.Бантова, Г.В.Бельтюкова, А.М.Полевникова «Бастауыш
кластарда математика оқыту әдістемесі» Алматы 1978 ж.
19-6.
А.Сайдинова «Оқушылардың білім, білік, дағдыларын
тексеру мен бақылау», «Бастауыш мектеп» 2UU4 ж. 4/-0.
К.С. Алиева, Л.Т.Искакова, М.Ө.Мұсабеков. «Математикадан
бақылау жұмыстары» Шымкент 2004.
Т.Қ.Оспанов, Ш.Х.Құ рманалина, Ж.Т.Қайыңбаев,
К.Ө.Ергешова «Математика» Алматы Атамүра 2002.
Л.Г.Петерсон «Математика» 2 класс 1-бөлім.
Н.Ә.Назарбаев. Қазақстан — 2030. Барлық Қазақстанның өсіп
өркендеуі, қауіпсіздігі және әл-уақыттың артуы. Ел
президентінің Қазакстан халқына жолдауы. Егемен
Қазақстан 11 қазан, 1997 ж.
Қазақстан республикасының заңы—Алматы; литература 2000
-96 6.
Жарықбаев «Психология»
Ө.Мүсабеков «Оқушылардың зерттеушілік қызметі»
Шымкент 2003 ж.
Т.Қ.Оспанов, Ш.Х.Құрманалина, Ж.Т.Қайыңбаев,
К.Ө.Ергешова. «Математика оқыту әдістемесі Алматі
Атамұра 1998 ж.
М.Тәттібекова "Математикалық логика" 2001 N 3 216.
А.Жакипова "Оқушылардың математикалық ойлауын дамыту"
ИФМ 1997 N3 76.
А.Ергешова "Бастауыш сынып балаларымен жұмыс түрі"
Қазақстан мектебі 2002 N8 616.
А.В. Петровский "Педагогикалық және жас ерекшелігі
психологиясы" Алматы Мектеп 1987ж.
Ахметжанова "Оқушылардьщ қызығушылығын арттыру
жолдары" Бастауыш мектеп 2004 N1 30-6.
Қоқымбаева "Проблемалы оқыту оқушының ойлау қабілетін
дамытудың тиімді жолы" Бастауыш мектеп 2004 N6. 38-6.
Физулдаева "Оқушылардың психологиялық ерекшеліктері"
Бастауыш мектеп 2004 N12. 23-6.
П.Сағымбекова "Бастауыш мектепте математикадан сабақ
беруге дайындау" Бастауыш мектеп 2004 N11 12-6.
Г.Нұрмаханова "Шығармашылық-танымдык іс-әрекет
нәтижесі" Бастауыш мектеп.
Ж.Қараев, Б. Абықанова, Н.Ілиясов "Танымдық белсенділік
деңгейлері" Қазақстан мектебі 2004 N3 67-6.
Б.Абықанова, Н.Ілиясов "Танымдық белсенділік және дербес
іс-әрекет. 2004 N4 58-6
