Тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыру диплом жұмысы
Кіріспе.........................................................................................................
1. Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың теориялық негздері..................................................................................................
1.1 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың көкейкесті мәселелері..................................................
1.2 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың мәні.................................................................................
2. БОЛАШАҚ ТАРИХ ПӘНІ МҰҒАЛІМІНІҢ КӘСІБИ МАҢЫЗДЫ САПАЛАРЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ШАРТТАРЫНЫҢ ІСКЕ АСЫРЫЛУЫ................................................
2.1 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыру және оның кәсіби қызметіне даярлығы.............................
Қорытынды .................................................................................................
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.................................................................
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Педагогика
-----------------------------------------------------------------------------------
ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Кіріспе.........................................................................................................
1. Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
1.1 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
1.2 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
2. БОЛАШАҚ ТАРИХ ПӘНІ МҰҒАЛІМІНІҢ КӘСІБИ МАҢЫЗДЫ САПАЛАРЫН
2.1 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
Қорытынды .................................................................................................
Пайдаланған әдебиеттер тізімі.................................................................
КІРІСПЕ
Зерттеу жұмысының көкейкестілігі. Ел Президенті Н.Ә.Назарбаев Қазақстан халқына арнаған
Соған сәйкес осы заманғы білім беру жүйесінсіз әрі алысты
Соған байланысты Қазақстанның саяси – экономикалық және әлеуметтік
Қазіргі кезде еліміздің экономикалық және әлеуметтік мәдени жағдайына сай,
Бүгінгі таңдағы білім беру жағдайы мұғалім тұлғасымен анықтап
Сонымен бірге мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыру және шеберлікті
Жоғарғы педагогика және психология мектебінде болашақ мұғалімнің кәсіби
Жоғарыда айтылған зерттеу еңбектері мұғалімнің кәсіби дайындау проблемасын
Болашақ мұғалімнің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың педагогикалық шарттарына Н.Д.
Сонымен қатар, кәсіби дайындықтың кейбір аспектілерін А.Х. Бабаева, Л.В.Бабич,
Кәсіби дайындау проблемалары шет ел ғалымдарының да назарынан тыс
Зерттеушілер болашақ мұғалімнің әртүрлі кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыру
Сондықтан мұғалімнің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыру қазіргі таңда өзекті
Жоғары білім беруде тарих курсының алатын орны ерекше.
Тарих ғылым, пән ретінде аса маңызды білім саласына
Бұл қайшылықтарды шешу қажеттілігі болашақ мұғалімдерді жоғары оқу орындарында
Осы қарама – қайшылықтың шешімін табу үшін «Болашқ тарих
Зерттеудің мақсаты: Болашқ тарих пәні мұғалімінің жалпы білім беруде
Зерттеу нысаны: болашақ тарих мұғалімнің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастыру
Зерттеу пәні: мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың педагогикалық шарттары
Зерттеудің ғылыми болжамы: егер, болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби
Зерттеудің міндеттері:
болашақ тарих мұғалімнің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың педагогикалық шарттарының
болашақ тарих мұғалімнің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың педагогикалық шарттарын
болашақ тарих мұғалімінің педагогикалық кәсіби даярлау процесінің мазмұның моделін
Зерттеудің әдістері: болашақ тарих мұғалімнің кәсіби дайындау проблемасы
Курстық жұмыс құрылымы: курстық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан,
Кіріспеде зерттеу тақырыбының көкейкестілігі, мақсаты, нысаны, пәні, ғылыми болжамы,
«Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың
«Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың педагогикалық
Қорытындыда теориялық және эксперимент жұмыстың нәтижелеріне негізделген тұжырымдар берілді.
1. Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
1.1 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
Қазіргі әлемде шығармашылық әлеуеттітану әрі дамудың жоғарғы деңгейіне көтерілу
Сондықтан болашақ тарих мұғалімінің білімімен қатар кәсіби маңызды сапаларын
Қазіргі өмір талабына сай педагогикалық жоғарғы оқу орындары
Бүгінгі білім беру саласындағы көкей кесті мәселенің бірі –
Біздің елімізде кәсіптік білім берудің екі сатысы бар: орта
Педагогикалық әрекеттің шыңына апаратын келесі әрекет – кәсібилік.
Осы мәселені терең зерттеген А.Маркова мұғалімнің кәсіби деңгейге көтерілуінің
Объективті критерийлер: мұғалімнің өз мамандығына қаншалықты сәйкес, әлеуметтік
субъективті критерийлер: адамның мамандығы қаншалықты оның табиғатына, қабілеттері мен
Нәтижелі критерийлер: мұғалім өз ісінде қоғам талап етіп
Шығармашылық критерийлеріне: мұғалімнің өз кәсібінің шекарасынан шыға алу,
Біздің өмірімізді түбегейлі өзгертіп, Қазақстан тәуелсіздікке ие болған өткен
Мұғалімнің ой-өрісі кең, жан-жақты білімді, ізденімпаз ғалым, тынымсыз еңбеккер,
Елбасы Н.Ә. Назарбаев мұғалімдердің қоғамдағы орнын бағалай отырып былай
Ендеше, түрлі әдіс-тәсілдерді тиімді пайдалана отырып, сапалы білім, саналы
Қазіргі кезеңде тәуелсіз мемлекетіміздің экономикалық қуаты мен ұлттық қауіпсіздігінің
Түрлі әдіс-тәсілдерді тиімді пайдалана отырып, сапалы білім, саналы тәрбие
Қазақстан тарихынан сабақ беретін мұғалім тереңірек ойланып, өзіне үлкен
Жоғарғы оқу орнында тарихты оқытудағы маңызды да үлкен өзгерістің
Жоғарғы оқу орнында бүкіл оқу тәрбие жұмысы, жеке пәндердің
Педагогтың тұлғасы, оның рөлі мен маңызы туралы пікірлер көп.
Педагогикалық білім беру үнемі бір нәрсені үйретуге бағытталады.
Қазіргі кезде қоғамның жаңа әлеуметтік-саяси құбылыстарына, жаңа ғылыми тұжырымдарға
Педагог тұлғасының қалыптасуы ұзақ та үздіксіз процесс. Ол
Еңбек жолын жаңадан бастаған жас маман немесе педагогикалық тәжірибеден
• негізгі, басты мәселені бөліп алуға, жүйелі түрде базалық
• баяндап тұрған материалдың мазмұнын бұрынғы және кейінгі материалдармен
• материадды ұзақ, қажетсіз егжей-тегжейлілікпен түсіндіреді;
• уақытты ұтымды пайдалана алмайды, көбінесе үй тапсырмасын сұрау
•тарихты оқуға деген қызығушылықты дамытуды мақсат етіп қоймайды, танымдық
• бір сарынды әрекет, бір үлгідегі сабақ типі мен
• мектептің тарих оқулығымен жүйелі жұмыс жасай алмайды (ұғымдар,
• оқушылардың оқу әрекетін бағалауға қиналады, сабақта оқушылар мүлдем
• дербес тапсырмалар, оның ішінде проблемалық сипаттағы тапсырмалар бермейді;
• оқушыларға белгілі бір өзекті мәселеге әртүрлі көзқарас ұсына
• мұғалім мен оқушының сабақтың барлық кезеңіндегі бірлескен жұмысын
• сабақты түсіндіруді бастағанда дербес тапсырмамен жұмысын жалғастырып отырған
• өзінің оқытушылық қызметінің нәтижелерін айқындауға өте аз көңіл
Оқыту процесіндегі осындай олқылықтардың орнын толтырып, кемшіліктерді жою арқылы
Тарихшы мұғалімнің, құқық негіздерін, азаматтану, адам және қоғам пәндерін
Мысалы, сабақ жүргізудің өзі белгілі бір тарих курсын жүргізуге
1) тиісті курстың оқу бағдарламасы, оқулығы, оқу құралдары, арнайы
2) сол курсты оқытуға қажетті материалдарды жинау және жүйелеу;
3) оқу процесінде қолданылатын оқытудың көрнекі және техникалық құралдарымен
4) сыныппен, оның оқуға дайындық деңгейімен, оқушылардың қызығушылығы мен
Осындай жалпы танысудан соң мұғалім тікелей сабақ өткізуге дайындалады;
Мұғалім факультативтік курс сабақтарын ұйымдастырғанда оқушылармен қосымша жұмыс жүргізіп,
Сабақ жүргізу оқушылардың дәптерін және жазба жұмыстарын тексерумен ұштасады.
Тарихшы мұғалім қызметінің мазмұны сынақтар мен емтихандар алуды ұйымдастыруды
Мұғалімнің тарих кабинетіндегі жұмыстары кабинетті безендіру, лаборанттың жұмысын ұйымдастыру,
Тарихшы мұғалімнің әдістемелік жұмыстарының мазмұны да біршама күрделі. Ол
Тарихшы мұғалім қызметі мазмұнының түрлері оның жұмыс істеген білім
К.Д.Ушинский педагогикадық қызметті "...практикалық-өнердің бір түрі" деп бағалаған.[] Мұғалім
Бұл міндеттерді шешудің көптеген құралдарының арасынан ең түйіндісін таңдап
Тарихишы мұғалім әдістемелік құралды, оқыту мен тәрбиенің мақсаты мен
Мұғалім мамандығының ерекшелігі оның тарихты оқытуда оқу-тәрбие міндеттерін шешуден
Жұмысты жаңа бастаған тарихшы мұғалімге шығармашылық ізденіс қиын және
Мұғалім қызметінің ең маңызды кезеңінің бірі — өзінің педагогикалық
Өзінің тұлғалық сапаларына өзі талдау жасай алған мұғалім өзінің
1.2 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
Республика ұстаздарының негізгі мақсаты — қоғам дамуының қазіргі кезеңіне
Қоғамның дамып өркендеуі, оның әлеуметтік-мәдени этностық ерекшеліктерін толық меңгеріп,
Қазіргі уақыттағы білімнің жаңа үрдісі қарқын алып, 12 жылдық
Соңғы жылдары басты назар мұғалім жұмысындағы шығармашылық мәселесіне, мұғалімді
Кәсіптік-педагогикалық қызығудың негізгі көрсеткіші мыналар:
- балаға деген сүйіспеншілік, олардың ата - анасына деген
- мұғалімнің білім қорының толық, нақты болуы және өз
- педагогикалық жұмысқа белсенді қатысу.
Белсенді шығармашылық арқылы мұғалімдік мамандықты меңгеру педагогикалық қабілеттілікпен ұштаса
Мұғалімдік мамандыққа қызығу мен қабілеттілікті Н.В.Кузьмина тұлғаның педагогикалық бағыттылығымен
Педагогикалық бағыттылық педагогикалық мамандыққа деген құндылық қатынас ретінде түсіндіріледі
- болашақ мамандық туралы анық сенім;
- педагогикалық - кәсіптік қызығудың нақтылануы мен талаптылығы;
- мұғалімдік мамандыққа өзін - өзі даярлауы;
- басқа мамандықтармен салыстыра отырып, өзінің шешімінің дұрыстығына толық
- кәсіптік қызметте өзінің күш-жігеріне, қабілетіне сену.
Психологияда педагогикалық қабілеттілік адам тұлғасының ерекшелік сипатымен, педагогикалық жұмыстың
Біз өз зерттеулерімізде педагогикалық жұмыстың құрылымына сүйене отырып, педагогикапық
- оқушы тұлғасын болжау, яғни оқу-тәрбие процесін оқушының жас
- оқушыларды іс - әрекеттің әр түрлеріне қарай ұйымдастыру;
- оқушылармен дұрыс қарым - қатынас құру;
- өз іс - әрекетінің нәтижесі мен оқу –
Педагогикалық қабілеттіліктің құрылымына педагогикалық байқағыштық, педагогикалық шығармашылық, педагогикалық ойлау,
- оқушыларға біпім, білік, дағдыны қысқа, қызықты, нақты етіп
- байқағыштықтың көмегімен оқушыларды түсіне білу қабілеті;
- ойлаудың өзіндік және шығармашылық формасы;
- тапқырлық;
- ұйымдастырушылық қабілеті.
В.П. Крутецкии педагогикалық қабілеттіліктің барлығын жинақтап отырып, оларды үш
Тұлғалық қабілеттілік - балаға деген жақындық, өзін - өзі
Дидактикалық шешендік қабілет - оқытатын пенін жетік меңгеру оны
Ұйымдастырушылық - коммуникативті қабілеттер - оқу – тәрбие процесін
Қазіргі кездегі мұғалімнің маңызды қабілеттері төмендегідей болуы тиіс:
- оқу - тәрбие процесін шығармашылықпен ұйымдастыра білу қабілеті;
- оқушыны түсіне білу;
- оқушының өз интузиазымын қызықтыра білу қабілетін ояту;
- оқушымен бірге жұмыс істей білу;
- ұйымдастырушылық қабілеті.
Сонымен, педагогикалық қабілет — өзінің ерекшелік табиғатымен сипатталады. Ол
- құрылымдық,
- ұйымдастырушылық;
- коммуникативтілік;
- гностикалық;
Бұл жіктелген әрбір қабілеттіліктің сипаттары өзіндік білім шеңберімен түсіндіріледі.
Құрылымдық дағдылар мыналарды құрайды:
- оқу - тәрбие процесін жоспарлай білу;
- оқушыларға жеке қарым - қатынас, бағыт көрсету;
- жағдайға байланысты оқушы жұмысын, іскерлігін болжай алу;
- кез келген сабақ, сыныптан тыс тәрбие жұмыстарының құрылымын
Ұйымдастырушылық қабілет мынадай элементтермен түсіндіріледі:
- сабақта оқушылардың оқу әрекетін ұйымдастьру;
- іс - әрекетінің мақсаты мен міндетін анықтау;
- ұжымды қалыптастыру;
- оқу және оқудан тыс жұмыстарды жоспарлау;
- сынып ішіндегі қызметтік ерекшелік түрлерін ажыратып көрсетіп беру;
- сынып белсенділерін ұйымдастыру;
- ата-аналармен, қоғамдық ұйымдәрмен жұмысты ұйымдастыра білу.
Мектептерді демократияландыру жағдайында мүғалімге тек білімділік, біліктілік дағдыларды меңгеріп,
Олар:
- оқушылармен, ата-аналармен, мұғалімдермен мақсатты, жағымды қарым-қатынас жасай білу;
- ұжымдағы қарым-қатынас пен ұжымдар арасындағы қарым-қатынас жағдайларын бақылап
- педагогикалық әсер ету жағдайларында оның нәтижесін әлдын әла
Болашақ мұғалімнің коммуникативті қабілеті аудиторияны өзіне қарата алу. Қарым-қатынас
Педагогикалық қабілеттіліктің 4-тобына гностикалық түрі жатады. Ол жұмыс мазмұны
- оқушыны зерттей білу;
- жұмыстың әдіс-тәсілдерінің нәтижесін біліп отыру;
- оқушы білімділігін және тәрбиелігін әнықтап, зерттеп отыру;
- педагогикалық тәжірибені оқып меңгеру.
Қазіргі уақытта жаппы білім қоғам талап ететін қажеттілік қана
Қазіргі заманғы мұғалім қызметінің негізгі мазмұны мәдениеті өркендеген демократиялық
Қазақтың көрнекті жазушысы, белгілі ағартушы Жүсіпбек Аймауытов «Балаларға сабақ
Әлемдік өркениетке енудегі басты мақсат өскелең ұрпаққа халыкаралық стандарттарға
Тарих, қоғамдық білім негіздері пәндері мұғалімдеріне әдістемелік көмек, олардың
Білім сатысы оқулары тренингтер нысанында өтеді. Оқу бағдарламасы бойынша
Тарих және қоғамдық білім негіздерінің мұғалімдеріне жан-жақты әдістемелік көмек
Пән бойынша оқу-әдістемелік кешен интерактивті оқыту әдістеріне негізделіп жасалғандықтан,
Шеберлік класында курстық оқу бағдарламасының ерекшеліктері таныстырылады.
Үстіміздегі жылы тарих пәні мұғалімінің шеберлігін шыңдау, әрі тәжірибе
Білім-теңіз, оның тереңіне сыр-сипатын жетік білетін, құпиясына қанық адамдар
«Мұғалім - өзінің білімін үздіксіз көтеріп отырғанда ғана мұғалім,
Демек, мұғалім ең алдымен өзі оқытатын пәнді терең білуі,
Тарих мұғалімі жан-жақты білімді болуы тиіс. Ол пәннің ғылыми
Жақсы мұғалім болу үшін педагогикалық, әдістемелік әдебиеттерді ғана емес,
Мұғалімнің жеке басына, адамгершілік-этикалық қасиеттеріне, мәдени-эстетикалық дәрежесіне де зор
Оның күнделікті қызметінен Отан, қоғам, жұртшылық, өз ұлты ісіне
Ол қасиеттердің маңыздылығын көрсету үшін біреуіне ғана сәл тоқталайық.
Сөйтіп мұғалім өзінің тамаша моральдық бейнесімен, жоғары адамгершілік қасиеттерімен,
Мұғалімнің адамгершілік бейнесіне қойылатын талаптардың бәрі бірден қалыптаспайтыны белгілі.
Өз ісіне берілген ұстаз күнделікті қызметін, сабақтарын бір сәтте
Сабақтың ғылыми және саяси-тарихи дәрежесіне қойылатын талаптар: оқытылатын материалдың
Сабақтың әдістемелік дәрежесіне қойылатын талаптар: сабақтың білімдік, тәрбиелік,
3. Оқушылардың біліміне, білігіне және даму дәрежесіне қойылатын
4. Мұғалімнің педагогикалық мінез құлқына қойылатын талаптар: мұғалімнің сыныпты
Бұларды біз білеміз ғой дейтін мұғалімдеріміз де табылар. Бірақ
Бұл талаптардың бәрін бір сабақта жүзеге асыру мүмкін емес.
Бұл талаптарды тарих мұғалімінің тәжірибесін зерттегенде де, қызметін бағалағанда
Сабаққа дайындық оқу жылы басталмастан бұрын мемлекеттік стандарт пен
Осыдан соң сабақты тақырыптық жоспарластыруға кірісуге болады. Оның мәні
Мұғалім мазмұнын өзі ашатын және оқушылардың дербес игеруіне оңай
Оқыту мұғалім қызметінің сабаққа дайындалудан оның тәжірибесін талдауға дейінгі
Сабаққа дайындалу функциялары (міндеттері, қызметтері). Сабаққа дайындалудың әр кезеңінің
1. Тексерушілік функция сабаққа дайындықтың мынадай негіздерін қамтады: 1)
Бұл кезеңде қажетті іскерлікгі қалай қалыптастыру, қандай сезімдерді оқу
Жаңа сабаққа дайындық еткен сабақтың үйге берілген тапсырмасын талдауды
2. Құрастырушылық функция 1) нақты сыныптағы оқушы құрамының ерекшеліктеріне
Оқушылардың талданған әрекет деңгейі мұғалімнің сабақтағы жұмыс әдісіне тікелей
3. Ұйымдастырушылық функция алдыңғы функциялармен тығыз байланысты. Оларды талдай
Мазмұны бірдей сабақтар оны өткізуде сынып оқушыларының танымдық мүмкіндігін
Оқушылардың оқу іскерлігі жетілген сайын алға қойған оқу процесінің
4. Ақпараттық немесе мазмұндаушылық функция сабақтың оқу мазмұнына қатысты,
Мұғалім сабақ үстінде оқулық материалын жалаң баяндап қоймайды, оқушыларға
5. Бақылау-есепке алу функциясы білімді қалай тексеріп, бекітуді; оқушылардың
2) бағалаудың жан-жақтылығы;
3) баға қоюдағы айқындық және жариялылық.
6. Түзетуші функция сабаққа қорытынды жасайды. Ол материал дұрыс
Түзетушілік функцияны мұғалім жетістіктері мен кемшіліктерін айқындап, әрбір сабақтан
2. БОЛАШАҚ ТАРИХ ПӘНІ МҰҒАЛІМІНІҢ КӘСІБИ МАҢЫЗДЫ САПАЛАРЫН
2.1 Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын
Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың ерекшелігі
Тарихты меңгеру жұмысына болашақ мұғалімнің даярлығы деп, үш
Болашақ тарих пәні мұғалімінің педагогикалық қызметіне даярлық компоненттерінің мазмұны
Танымдық компоненттің құрамы:
табиғат, тарих, әдебиет, мәдениет, туған өлкенің дәстүрлері (идеялар, деректер)
тарихтың психологиялық–педагогикалық мүмкіндіктері және оқытудың өмірмен байланысы принципін жүзеге
тарихи іс – әрекетті ұйымдастыру мен жүргізу әдістемесі туралы
кәсіби іс – әрекетті туған ел тарихы туралы білімді
Құндылық – бағдарлы компоненттің құрамы:
тарихи құндылықты құрметтеу;
кәсіби іс–әрекетте тарих бойынша, мұғалімнің психологиялық позитивті бағдары;
Ел таихы туралы білімдерін толықтыруға ұмтылыс және қажеттілік, тарихи
тарихтың әртүрлі жақтарына мақсатты бағыттылығына тұрақты қызығушылық;
мұғалімнің жұмысындағы тарих пәнінің аспектісінің маңызын түсінуі және
тарихи іс – әрекеттің тиімділігіне бағыттылық;
тарихи позитивті бағдар.
Практикалық компоненттің құрамы:
тарихи оқиғалардың көздерін табу және қолдану біліктері;
тарихи зерттеу біліктері (практикалық жұмыс, жоспар, сызбалар);
алынған білімді және материалдарды оқу процесінде қолдану білігі;
оқушылармен оқу және оқудан тыс тәрбиелік тарихи іс –
оқушыларда тарихқа деген адамгершілік қатынастарды қалыптастыру білігі;
Тарих пәні бойынша, болашақ мұғалімдерді дайындаудың өлшемдері мен көрсеткіштерін
Танымдық компонент - оқушылармен жұмыста тарих туралы өз білімдерін
Құндылық – бағдарлы компонент - оқушылардың сүйіспеншілік және борыш
Кәсіби – педагогикалық (практикалық) компонент - оқушылардың практикалық және
Бұл өлшемдер болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби – тарихи
Аталған өлшемдер мен көрсеткіштерінің көмегі арқылы, болашақ тарих пәні
Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын ескере
Тарих пәні бойынша болашақ мұғалімдерді кәсіби дайындығының әрбір өлшемдері
Кесте 1 - Болашақ тарих пәні мұғалімінің
Компоненттер
мен өлшемдер
Пассивті – тұрмыстық Теориялық Әрекеттік
Танымдық
Тарих туралы білімдерінің
жүйелілігі мен
жан-жақтылығы
Тарих туралы білімі жүйесіз. Оларды кәсіби педагогикалық іс-әрекеттерді меңгеру
1- кестенің жалғасы
Құндылық – бағдарлы
Тарих туралы материалдардың мұғалімнің кәсіби іс-әрекетте қолдану құндылығы
Практикалық
Мұғалімнің
тарихи білімін
оқушылардың практикалық және зерттеу іс –әрекеттерін жүзеге асыруы
ұйымдастыра алады. Үнемі шығармашы – лыққа ұмтылысы байқалады.
Болашақ тарих пәні мұғалімін кәсіби даярлау процесі өзінің
Болашақ тарих пәні мұғалімін кәсіби дайындаудың мақсаты ретінде, олардың
Курстық жұмыс барысындағы зерттеу жұмыстары болашқ тарих пәні мұғалімінің
С
У
Б
Ъ
Е
К
Т
О
Қ
Ы
Т
У
Ш
Ы
Сурет 1 - Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби даярлығын
Сонымен, болашақ тарих пәні мұғалімінің даярлығы – жеке тұлғаның
Модельдің инвариантты жүйесін құрушы элементтері ретінде болашақ тарих пәні
Вариативті элементтер ретінде болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби дайындау
Аталған модельдің қызмет етуі келесідей жүзеге асырылады: мақсатқа, міндеттер
Осылайша, аталған модел өзін–өзі реттейтін жүйе болып саналады және
Бұл даярлық студенттердің тек қана арнайы ұйымдастырылған оқу –
Жоғары оқу орындарындағы болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби даярлығын
бар мүмкіндіктерді ескере отырып, болашақ тарих пәні мұғалімінің тарихи
әртүрлі тарихи мәліметтерді шоғырландыру мақсатында, тарих туралы болашақ тарих
жоғары оқу орнының оқу процесінде белсенді практикалық – бағдарлы
студенттер үшін міндетті, практикалық жұмыстарды ұйымдастыру арқылы, жергілікті жерде
Болашақ тарих пәні мұғалімінің даярлығын қалыптастыру процесін шартты түрде
Кесте 2 - Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби
Тәжірибелік – эксперимент барысындағы бақылау жұмысы
Деңгей Танымдық Құндылық - бағдарлы Практикалық
Мұғалімдер
жоғары 15,5 % 17,5 % 12,6 %
жеткілікті 14,8 % 28,5 % 12,1 %
орта 24,9 % 24,8 % 66,1 %
төмен 44,9 % 29,2 % 9,2 %
Эксперимент тобындағы
студенттер
жоғары - 8,1 % 5,4 %
жеткілікті 6,7 % 29,7 % 21,6 %
орта 57,8 % 43,3 % 37,8 %
төмен 35,5 % 18,9 % 35,2 %
Бақылау тобындағы
студенттер жоғары - 2,2 % 2,2
жеткілікті 18,9 % 20 % 20,2 %
орта 56,8 % 31,1 % 32,8 %
төмен 24,3 % 46,7 % 44,8 %
Кестедегі болашақ тарих пәні мұғалімінің біліктерінің саулнама нәтижесінде білім
Эксперимент жұмысының екінші кезеңінде болашақ тарих пәні мұғалімінің практикалық
Кесте 3 - Болашақ тарих пәні мұғалімін даярлаудың деңгейлік
Тәжірибелік – эксперимент барысындағы бақылау жұмысы
Студенттер Деңгей Танымдық Құндылық - бағдарлы Практикалық
Эксперимент тобындағы
студенттер
жоғары 11,1 % 15,6 % 28,6 %
жеткілікті 32,2 % 30,4 % 22,5 %
орта 34,4 % 38,5 % 25,5 %
төмен 22,3 % 15,5 % 23,4 %
Бақылау тобындағы
студенттер жоғары 9,4 % 4,7 %
жеткілікті 16,4 % 21,5 % 19,5 %
орта 46,1 % 28,4 % 25,5 %
төмен 28,1 % 45,4 % 44,5 %
2 - педагогикалық практика алдындағы болашақ тарих пәні мұғалімінің
Эксперимент тобы
Тәжірибелік - эксперимент жұмысының үшінші кезеңінде студенттерге бірқатар
Эксперимент топ студенттерімен біздің зерттеу болжауымыздың мүмкіндіктерін айқындайтын арнайы
Кесте 4 - Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды
Деңгейлер Танымдық Құндылық - бағдарлы Практикалық
Бақылау тобындағы 3 курс студенттері (1- педаг. практикадан кейін)
31,4 %
49,3 %
19,3 %
Бақылау тобындағы 4 курс студенттері (2- педаг. практикадан кейін)
43,5 %
29,2 %
27,3 %
Эксперимент тобындағы 3 курс студенттері (1 - педаг. практикадан
22,5 % 43,3 %
Эксперимент тобындағы 4 курс студенттері (2 - педаг. практикадан
28,5 % 29,4 %
Бақылау эксперименті барысында біз сауалнаманы жүргізу негізінде болашақ тарих
Эксперимент тобы
Сурет 3 - Бақылау эксперимент жұмысының қорытынды нәтижелері
Суретке жасаған талдаудан мынаны көруге болады: тәжірибелік -эксперименттің қорытынды
Тарих мамандығына деген болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби даярлаудың
Қорытынды
«Болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын қалыптастырудың
Мұғалімнің ісі тек сабақ берумен шектелмей, ол балаға келешекте
Біздің жарқын келешегіміз осындай мұғалімдер тәрбиелеген жас ұрпақтарымыздың арқасыда
Пайдаланылған әдебиеттер.
Қазақ тарихы журнал. № 1 2006 ж. 350.
Қолданылған әдебиет. 85 – 86 б.
Т.Т.Тәжіұлы. «Мектепте қазақстан тарихын оқытудың теориясы». Алматы 2003 ж.
Тұрсын Хазіретәлі. «Мектепте тарихты оқыту әдістемесі». Алматы 2004 ж.
Қолданылған әдебиет. 142-143 б.
Қолданылған әдебиет. 144-145 б.
Қолданылған әдебиет. 145-150 б.
Қазақ мектебі журнал. № 5 2004 ж. 170. 83-84
Қолданылған еңбек. 85- 86 б.
Мілләди. Хижра. №3 2006 ж. 180. 101-103 б.
Қолданылған әдебиет. 104-108 б.
Б.Әбдіғұлова. «Жалпы білім беретін мектепте Қазақстан тарихын оқытудың дидактикалық
Г.А.Жанысбекова. «Тарихты оқыту әдістемесі». Шымкент 2004 ж. 250. 110-115
Б.Матекова. «Қазақстан тарихынан әдістемелік журнал». 2006 ж. 71-72 б.
Қазақ мектебі журнал. №3 2002ж. 81-84 б.
С
У
Б
Ъ
Е
К
Т
С
Т
У
Д
Е
Н
Т
Мақсаты: болашақ тарих пәні мұғалімінің кәсіби маңызды сапаларын және
Міндеттер:
- тарих туралы білімдер жүйесін студенттердің меңгеруі үшін жағдай
- тарих пәнінің біліктері мен дағдыларын қалыптастыру;
- тұлғалық кәсіби – тарихи сапаларды қалыптастыру;
- болашақ тарих пәні мұғалімінің тарихи іс – әрекет
Нәтижелер:
Болашақ тарих пәні мұғалімінің педагогикалық жұмысына кәсіби
даярлығы
Құралдар
Ұйымдастыру формалары
Әдістер
Ұйымдастырушылық – педагогикалық шарттар:
болашақ тарих пәні мұғалімінің жұмысына даярлығын қалыптастыруда біртұтастық жүйесіндегі
болашақ тарих пәні мұғалімінің даярлау мазмұнын педагогикалық тарихи білім,
болашақ тарих пәні мұғалімінің тарих туралы білімдерін жан -
- жоғары оқу орындарының оқу процесінде біртұтас педагогикалық
практикум, жобалар әдісін, топсаяхат ұйымдастыру.
Мазмұны:
Тарихи білімдерді менгеру, кәсіби – тарихи, тұлғалық сапалардың
Оқушыларды оқыту, тәрбиелеу және дамытуда тарихи жұмыстарын қолданудағы, әдістемелік
