TOPREFERAT.COM.KZ - Қазақша рефераттар



МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz

Кіріспе.....................................................................................................3

І Жергілікті өзін-өзі басқару жүйесінің мәні мен теориялық негіздері

1.1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні мен мазмұны...................................4

1.2. Жергілікті өзін-өзі басқарудың принциптері............................................8

Жергілікті өзін-өзі басқарудағы шетелдік тәжрибені пайдалану............11

IІ. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзін басқарудың даму ерекшеліктері

Қ.Р-да жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқарудың даму ерекшеліктері...............................................................................................15

Қазақстанда жергілікті өзін- өзі басқарудың экономикалық және қаржылық жүйесінің даму бағыттары......................................................19

ІІІ Қ.Р-да жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін жетілдіру бағыттары

3.1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың ұйымдық құрылымы мен экономикасын құру бағыттарын жетілдіру жолдары........................................................25

Қорытынды............................................................................................................32

Пайдаланылған әдебиеттер...................................................................................34

Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 36 бет
Пәні: Менеджмент

-----------------------------------------------------------------------------------

КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ



Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Түркістан гуманитарлық ғылымдар және бизнес институты

«Экономика» факультеті

«Менджмент және маркетинг» кафедрасы

«Муниципалды менеджмент» пәнінен

Курстық жұмыс

Тақырыбы: Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқару жүйесін жетілдіру
Қабылдаған:

Орындаған:
Тобы:
Мазмұны

Кіріспе.....................................................................................................3

І Жергілікті өзін-өзі басқару
1.1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні
1.2. Жергілікті өзін-өзі басқарудың
Жергілікті өзін-өзі басқарудағы шетелдік тәжрибені пайдалану............11

IІ. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзін
Қ.Р-да жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқарудың даму
Қазақстанда жергілікті өзін- өзі басқарудың экономикалық және
ІІІ
3.1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың ұйымдық
Қорытынды............................................................................................................32

Пайдаланылған әдебиеттер...................................................................................34

Кіріспе

Кіріспеге тоқталар болсақ жергілікті өзін-өзі басқару -
Жерігілікті өзін-өзі басқарудың ; жергілікті маңызы бар мәселелер
1993 жылгы 10 желтоқсандағы "Қазақстан Рсспубликасының жергілікті өкілді
Қазақстан Республикасының тұңгыш Конституциясында билікті бөлу концепциясы бірінші
2ОО0жылғы 12-қыркүйектегі "Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару туралы"
Қазақстан Рсепубликасының жаңа Конституциясының 3-бабына сәйкес халық билікті:
шегінде ұйымдастырулары мүмкін. Одардың міңдетті түрде, мүлкі, жергілікті
І Жергілікті өзін-өзі басқару
1.1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың мәні
Дүниежүзінің көптеген елдерінде (кейбір кішігірім елдерден басқасы) тек
Жергілікті өзін-өзі басқару институтының ұзақ тарихы бар. Ең
Жергілікті өзін-өзі басқарудың теориялық негізі алғаш рет XIX
Ресейде қалалық өзін-өзі басқару Новгородта, Псковта пайда болып,
Міне, сондықтан жергілікті өзін-өзі басқаруды қайтадан жандандыру күн
Жергілікті өзін-өзі басқару органдары дербестік ретінде Қазақстан Республикасында
І990 жылғы 9-сәуірдсгі КСРО-ның "КСРО-дан жергілікті шаруашылық және
1993 жылгы 10 желтоқсандағы "Қазақстан Рсспубликасының жергілікті өкілді
Қазақстан Республикасының тұңгыш Конституциясында билікті бөлу концепциясы бірінші
2ОО0жылғы 12-қыркүйектегі "Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзі басқару туралы"
Қазақстан Рсепубликасының жаңа Конституциясының 3-бабына сәйкес халық билікті:
Бұл анықтамадан оның негізгі мынадай белгілерін айыруымызға болады:

І.Ең алдымен айтатынымыз жергілікгі өзін-өзі басқарудың ерекше субъектісі
шегінде ұйымдастырулары мүмкін. Одардың міңдетті түрде, мүлкі, жергілікті
Қауымдастық құрыдымдардың халқы жергілікті өзін-өзі басқаруды тікелей сайлау
2.Жергілікті өзін-өзі басқару қоғам мен мемлекетті басқарудың демократиялық
Бұл мәселенің өзегі - жергілікті өзін-өзі басқару, олардың
Жергілікті өзін-өзі басқару - бұл "мемлекеттің ішіндегі мемлекет"
Жерігілікті өзін-өзі басқарудың ; жергілікті маңызы бар мәселелер
жергілікті қауымдастық аумағының шекарасы мен құрамы;

жергілікті қауымдастықтың қарауына жататын мәселелер;

жергілікті өзін-өзі басқару органдарының тізбесі мен атауы, соңдай-ақ
жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құрылу тәртібі мен құзыреті;

5) жергілікті өзін-өзі басқару органдары өкілеттіктерінің мерзімі;

б)жергілікті өзін-өзі басқару органдарының өкілеттіктерін қайтарып алудың, мерзімінен
7)жергілікті.өзін-өзі басқаруды жүзеге асырудың экономикалық, қаржылық негіздсрі туралы
8)жергілікті қауымдастықтың кірістері мен-шығыстарының сметасын әзірлеумен орындау тәртібі;

9) заңдарға сәйкес жергілікті өзін-өзі басқаруды ұйымдастыру туралы
, Жарғыны азаматтардың бастамашы тобы әзірлейді және жергілікті
4. Жергілікті өзін-өзі басқарудың мәнін сипаттарын өзекті белгісінің
. Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының дербестігіне олардың заңмен
Жергілікті өзін-өзі басқарудың және оның кепілдіктерінің маңызды көрінісі
Жергілікті өзін-өзі басқару белгілі бір конституциялық принциптерге негізделінеді,
Қазақстан Республикасының Конституциясында (89-бап}

мынадай жергілікті өзін-өзі басқарудың. негізгі принциптері бекітілгені

І.Жергілікті маңызы бар мәселелерді тұрғын халықтың өзі еркін
2,Жергілікті өзін -өзі әр алуан басқару орындарын ұйымдастыру
З.Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының дербестігіне мемлекет тарапынан берілетін
Еркіндік принципі дегеніміз-жергілікті өзін-өзі басқару бостандығы, яғни жергілікті
жергілікті өзін-өзі басқару органдарының құрылымына, оның лауазымды адамдарының
жергілікті өзін-өзі басқаруды жүзеге асыруға мемлекет органдары мен
жергілікті өзін-өзі басқарудың лауазымды адамдарының мемлекеттік қызметкер ретінде
жергілікті өзін-өзі басқару органдарының шешімін тек оны қабылдаған
Жергілікті өзін-өзі басқаруды жүзеге асыру оның ұйымдастырушылық нысандарының
Мұның өзі көптеген себептерге байланысты. Біріншіден, оның ұйымдастырылуына
Жергілікті өзін-өзі басқару кұзыретінің материалдық-қаржы ресурстарына сәйкестігі. Жергілікті
Қазақстан Республикасының Конституциясы, өзге де заңдары олардың экономикалық
Жергілікті өзін-өзі басқарудың экономикалық негізі болып мыналар табылады:
Жергілікті қауымдастықтың қаржылары мынадай кіріс көздерінен тұруы мүмкін:

1) жергілікті бюджеттен белінетін қаражаттан;

жергілікті қауымдастық құрған коммерциялық ұйымдардан және оларға тиесілі
жергілікті қауымдастықтың халқының өз еркімен салық төлеуі нәтижесінде
заңды және жеке түлғалардың ерікті қайырмалдықтарынан; .

5) заңдармен тиым салынбаған өзге де кездерден қалыптасады.

Жергілікті қауымдастықтың қірістері мен шығастарының (бюджет) сметасы, соңдай-ақ
6. Жергілікті өзін-өзі басқарудың органдары.

Жергілікті өзін-өзі басқару органдарына жататындар:

1) жергілікті қауымдастық кеңесі-тұрғылықты 1000 және одан

да көп адамнан тұратын тиісті елді мекеннің халқы
оның мүшелерінен құрылған, жергілікті өзін-өзі басқарудың өкілді

органы. Кеңес мүшелерінің саны он адамнан аса қоймайды.

Түрғындары 1000 адамнан кем елді мекендерде кеңестің функциядарын
жергілікті қауымдастықтың жәмияты-жерглікті өзін-өзі басқарудың жетекші басқаратын атқарушы
жетекші-жергілікті өзін-өзі басқарудың атқарушы органының басшысы. Оны тиісті
1.3. Жергілікті өзін-өзі басқарудың принциптері

ЖӨӨБ-дың формалары мен типтерінің көптігіне карамастан ЖӨӨБ жүйесін
Демократизм принципі - аймақтық масштабтағы мәслелерді шешуде халықтың
Субсидиярлы принципі - басқарудың түрлі деңгейлері арасындағы өкілеттіктерді
Бұл принципке басқару деңгейлері арасындағы басқару қызметін тиімді
Комплементарлы принцип — тік басқаруды бөлу арқылы билік
Депортаментализаций принципі — ЖӨӨБ органдарының функционалды және терриоториолды
Орталықсыздандыру принципі — жекелеген аймақтарға басқару функциясын осы
Орталықсыздандыру механизмі мемлекеттік және муниципалдық органдар пәнін енгізудің
Орталықсыздандыру механизмі құру реттілігі келесі пунктерді қамтиды.

Әрбір муниципалды бірлестіктерде мемлекет өкілеттігінің құрылуы;

Олардың орындалуына бағытталған
Заңға сәйкес мемлекеттің іске асырылып жатқап өкілеттігін

беруді құжаттау;

Өкілеттікті беру механизмінің
ЖӨӨБ белгіленген ұлттық заң шеңберіндегі мемлекеттік міндеттср аясындағы
ЖӨӨБ-дың басты принциптері арасынан мыналарды айрықша көрсетуге болады.

Жергілікті билік органдарының сайланбалылығы;

Коммуналдық меншіктің болуы;

Жергілікті билік пен халық арасындағы
Өзіндік кіріс ағымы себінен территориялық кажеттіліктерді қанағаттандыру;

Әлеуметтік сферада ЖӨӨБ-дың жетік мамандануы:

Муниципалды қызметкерлердің лауазымды қызметке конкурстық жүйе арқалы
Берілген терриоториядағы тұрғылықты халыққа есеп беру:

Шешім қабылдау еркіндігі;

Құқықпен қорғалуы.

Осығанан байланысты ЖӨӨБ жергілікті маңызмы мәселелерді шешудегі халықтық
ЖӨӨБ-дың келесі -
- жергілікті мемлекеттік басқару мен ЖӨӨБ органдарының өзара
- мемлскеттің институционалдык параметрлеріндс ӨӨБ-дың дамуының көрінуі;

- ӨӨБ-да азаматтардың кең көлемде қатысу еркіндігі және
- бекітілген заң шеңберінде өздерінің жеке инициативасын жүзеге
1. Қазақстанда жергілікті мемлекеттік басқару мен ӨӨБ органдарының
ҚР Конституциясы (89-бап) халықтың жергілікті ммаңызды мәселелерін
Қазақстан Үкіметі мен орталық атқару органдары басқаруың барлық
Жергілікті өкілетті және атқарушы органдарды кайта құруды ұйымдастыру
Мемлекеттік және муниципалдық құрылымдағы ӨӨБ-дың даму тәжірибесінің әр
Әлеуметтік құрылымның мұндай қалыптасуынының негізінде мемлекеттің жалпы билік
Мәселелерді шешу ізденістері қоғамды мемлекетке, жеке индивидке, толық
Функционалды-догматикалық концепция берілген функцияны құжаттау құқығымен негізделеді, мәселен:
Гуманистік және функционалды-догматикалық тұлғалық концепциялардың бір-біріне қарсы келуі
2. ЖӨӨБ-дың институционалдық белгілері "Жергілікті өзін-өзі басқарудың" Европалық
ЖӨӨБ-дың құқықтық кепілдік өлшемі мыналар болуы тиіс:

а) ЖӨӨБ-дың ұйымдық қиғастығы,
б) ЖӨӨБ органдарының өзіндік
в) ЖӨӨБ органдарының басқа
г) ЖӨӨБ формаларының алуан түрлілігі, тарихи,
органдарының құзыретімен өлшенеді.

Осыған орай ЖӨӨБ-дың институционалдық белгілерінің құжатталуы ҚР-ның Контситуциясымен
1.3.Жергілікті өзін-өзі басқарудағы шетел тәжрибесін пайдалану

Біздің елімізде жергілікті өзін-өзі басқару мәселесі жаңадан қалыптаса
Муниципалдық кеңесті мэр басқарады. Францияда оның өкілеттілігі
Мысал ретіндс Трамбле-ле-Гомес деп аталатын кіші-ғүрым қаланы алалық.
Келесі өзін-өзі басқарушы аумақтық бөліктер департамент. Оның органы
1982 жылғы реформада генералдық кеңеспен дспартаменттік комиссиясының өкілеттілігі
Осыған орай мынаны естен шығармауымыз керек: француздық жергілікті
1955 жылы Францияның барлық аумағы 21 экономикалық регмонга
1982 жылғы реформа регионалдық республика префектінің бөлігін тарылтып,
Ал енді Америка Кұрама Штатыңда жергілікті өзін-өзі басқару
Округтегі ең басты атқарушы орган - кеңес (халықтың
Оның өкілеттілігі - 4 жыл. Кеңестің төрағасын округ
АҚШ-та ең соңғы әкіммшілік деңгей таундар мен қалалық
Муниципалитеттік қалаларда кең таралған жүйе "мэр-кеңес-комиссиялар" (бул-Чикаго, Лос-Анджелес
АҚШ қалаларында Кеңес өзінің төрағасын - мэрді сайлайды,
Сөйтіп, қорта айтатын болсақ, АҚШ, Франция мемлекеттеріндегі жергілікті
Салыстырма ретінде Ресей Федерациясындағы өзін-өзі басқару органдарына тоқталалық.
РФ Коиституциясының 130-бабыңда жергілікті өзін-өзі басқару органдарының өкілеттілігі
Ол- жергілікті маңызы бар мәселелер, оларды жинақтай келе
біріншіден, жалпы шаруашьлық мәні бар, белгілі бір аумақта

орналасқан объектілерді басқару; ,

екінішден, жалпы әлеуметтік мәні бар объектілерді басқару;

үшіншіден, аумақтың әлеуметтік-экономикалық дамуын жергілікті жоспарлау;
төртіншіден, адам мен азаматтың кейбір құқықтары мен бос-тандықтарын,
Жергілікті өзін-өзі басқару Ресейдің бүкіл аумағында күргізіледі. Бірақ,
Муниципалдық құрылымның құрылу, бірігу, өзгертілу, жойу тәртібі, ондағы
IІ. Қазақстан Республикасындағы жергілікті өзін-өзін
Қ.Р-да жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқарудың даму
Жергілікті мемлекеттік басқару саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейтін, жергілікті
Жергілікті мемлекеттік басқару жүйесінде әкімшілік-аумақтық бөліністің әрқилылығы көрініс
1).Жалпы мемлекеттік сыртқы және ішкі саясатқа қаржы және
2).ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз етуде Қазақстан Рсспубликасының мүдделсрін сақтау;

3).Қызметтің қоғамдық маңызы бар салаларында белгіленген жалпы мемлекеттік
4). азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерінің сақталуын қамтамасыз
Аумақты дамытуға байланысты мәслихаттар мен әкімияттар

қабылдайтын жоспарлар еліміздің стратегаялық даму жоспарла-

рына сәйкес келуі , әрі оларға бірыңғай еңбек
талды, қаржыны қалыптастыруға, тауарлар мен қызмет көрсетуді

еркін алмасуға кедергі келтіретін шешімдер қабылдауға тиым са-

лынады.

Ендігі жердегі біздің мақсатымыз – мәслихаттар мен

әкімияттарға, олардың аппараттарының құқықтық жағдайларына

байланысты сөз козғау.

Жергілікті мемлекеттік органдар мемлекеттің біртұтастығы, билігі, кағиадалары
1993 жылы 28 қаңтарда жоғарғы кеңес тәуелсіз ҚР-ң
Конституциясын қабылдады. Конституцияда жергілікті өкілді органдар сақталып қалды.
1. Мемлекеттік басқару органдары және атқарушы кеңестер ұйымы
ұғым жойылды;

2. Өкілетті органдар (маслихаттар) әлі жергілікті өкілді орган
қалыптаспаған еді. Жергілікті әкімшілік басшысы жергілікті халықтың өкілі
Өкілетті органдар аудандық деңгейге дейін қалыптасып, жергілікті ауылдық
Заңда «Жергілікті өзін-өзі басқару» ұғымы болмады. Оның орнына
1995 жылы 30 тамызда қабылданған ҚР-ң конституциясы бойынша
Сенат;

Мәжіліс.

Жергілікті мемлекеттік басқару объектілеріне жергілікті өкілетті органдар облыс,
2001 жылы қаңтар айында «ҚР-ң жергілікті мемлекеттік басқару
Жергілікті мемлекеттік басқару - заңмен, басқа да акті
Облыстық әкімияты әкім мен оның орынбасарларынан, әкім аппаратының
1. Жоғары мемлекеттік органдардың келісімімен әкім орынбасарларын;

2. Облыстык әкім аппараты жетекшілігі мен оның бөлімше
атқарушы органдардың жетекшілерін ішкі істер органдары бөлімшелері

басшыларын тағайындайды және босатады.

Сонымен бірге, әкім кәсіпкерлік қызметке лицензия береді, өзінің
шеңберінде әскери міндетті
Облыс әкімі ақпаратпен ұйымдастырушының, сараптама-құқықтық, материалдық базамен әкім
Ал аудан әкімі өзінің маслихатының функциясының жүзеге асырылуы
4. Нарықтык институтутың қалыптасу жағдайында ҚР-ғы басқару жүйесі
Осы заманғы мемлекетті жіктеу мен сипаттау өлшемдерін зерттеу
Біріншіден, мемлекет сыртқы аренада ұлттық егемендіктің иесі болып,
Мемлекеттік басқарудьң ұлттық жүйесін жіктеу өлшемі ретінде оларды
Біріншіден, барлық жүйелердің ең қарапайымы - либералдық тұжырымға
Екіншіден, мемлекеттік басқарудың неолибералдық тұжырымдамасыньң либералдык тұжырымдамадан айырмашылығы,
Үшіншіден, мемлекеттік басқарудың социалистік тұжырымдамадан ерекшілігі іс-жүзінде барлық
Төртіншіден, бейбіт заманда елде біртіндеп мемлекеттік құрылымдар есебінде
Бесінші тұжырымдама ретінде шетелдік ғылыми ортада соңғы кезде
Жергілікті басқару органдарының қызметін жетілдіру үшін әріптестердің өзара
Қазіргі таңда стратегиялық басқару жергілікті басқару органдарының қызметінің
2.2. Қазақстанда жергілікті өзін-өзі басқарудың экономикалық және

қаржылық жүйесінің даму бағыттары.

Көптеген мемлекеттердегі мемлекеттік және муниципалдыі құрылымды тәжірибесі ЖӨӨБ
ЖӨӨБ-дың экономикалық негізі мына түрде қалыптасады.

а) ЖӨӨБ-ратын қауымның меншігі;

б) Мемлекеттік меншіктің ЖӨӨБ органдары басқаруына берілген мүлігі;

в) қолданыстағы заңға сәйкес жергілікті қауымның қажеттілігін қанағаттандыру
г) жергілікті қаржылар.

ӨӨБ-дың экономикалық негізін тану тек берілгсн негіздег құрылымдық
Муниципалды бірлестіктерді алып қарайтын болсақ мемлекеттік меншікті муниципалды
Коммуналдық меншік жергілікті (коммуналдық) тұлғаларга оперативті басқару мен
Коммуналдық меншіктің арнаулы өндіріс құрал-жабдығы, маңызды объектісі жер
Өндіріс құрал-жабдықтары мен коммуналдық меншік объектісіне шаруашылық жүргізудің
Қазақстандағы 5175 мемлекеттік меншік объектілерінің 90,4% коммуналдық меншікке
Қызмет көрсету саласы материалдық және материалдық емес салаларын
Коммуналдық кызметке барынша тән жергілікті басқару, білім беру,
Коммуналдық меншіктің қызмет көрсету объектілерін теориялық тұрғыдан негіздеу
1-ден, бұл объектілер коммуналдық құрылым субъектілерінің-мүддесін өткізетін салалар
2-ден, әлеуметтік-қоғамдық маңызы зор материалдық және материалдық емес
3-ден, ең бастысы мұндай объектілердің экономнкалық және құқықтық
Көп жағдайда қоғамдық игіліктерді ендіретін мекемелердің

тиімді жұмыс жасауы коммерцеиялық емес ұстанымдар негізінде құрылады.
мемлекеттік бақылау жүйесін қажет етеді.

Коммуналдық меншік объектілері болып табылатын көптеген әлеуметтік-мәдени салалар
Сондықтан оларды ұдайы өндіру механизмі мемлекеттік емес мекемелер
Коммуналдық меншік субъектілерінің ұдайы өндіріс процесіне қатысу ұстанымы
Коммуналдық меншік субъектісіне байланысты экономикалық қатынастар жүйесін біржақты
Соған сәйкес
Шын мәнінде коммуналдық меншік субъектілерінің құрылымына мемлекеттік биліктің
Ұдайы өндіріс процесін бөлу кезеңінде коммуналдық меншікте тұрған
6 – сурет. Комуналдық меншік субъектісі және объектісі.

Субьект
Осыған байланысты қайшылықтар орын алуы мүмкін. Айталық бөлу
Ұдайы өндіріс процесінің "субъектілік-субъектілік" қатынастарға; байланысты проблемалар айырбас
Ұдайы өндіріс процесінің түпкі нәтижесі тұтыну. Ол өндірістік
Жалпы, коммуналдық меншікті қоғамның ұдайы өндіріс процесі кезеңдеріндегі
Сонымен ЖӨӨБ органдары муниципалды меншікті бас қараалады, Бұл
Осыдан, ЖӨӨБ органдары заңға сәйкес коммуналдық менпіік объектілерін
Қабылданған заң тәртіптерімен мемлекет муниципалды округ халқының тікелей
Жергілікті қауымның ұйымдасуын құруда ЖӨӨБ органдарының оперативті басқару
- тауардың (қызметтің) бағасы мен тарифтерін реттеуді;

- олардың жарлығын бекіту;

- ұйымның басшысын тағайындау;

- жергілікті тапсырыстарды араластыру;

-терриоторияның әлеуметтік-экономикалық даму кешенінде муниципалды округ терриоториясында орналасқан
-қабылданған заң шеңберінде сыртқы экономикалық қызметті жүзеге асыру.

ІІІ
3.1. Жергілікті өзін-өзі басқарудың ұйымдық
ЖӨӨБ-дағы жоғарғы билік органы болып ауыл халқы табылады,
Халықпен Кеңес сайланады (жалпы саны 11 адамға дейін).
Ал кеңес пен жетекшіні сайлауға барлық 18 жасқа
Сонымен ЖӨӨБ органдарының сайланбалы болып табылатындар:

1) ауыл (поселка) халқы;

2) жергілікті қауымдастық;

3) жергілікті қауым кеңесі;

4) жетекші.

Кәмелетке толған барлық халықтық сайлауға қатысу арқылы "жергілікті
Ары қарай кеңес бақылауымен жетекші заңға сәйкес жергілікті
Осы шаруашылықты ұйымдастырушы ретінде үй шаруашылығы (аулалық) шығады.
ҮШМК құрылуы мен қызметінің басты принциптері. болып еркіндік,
Аулалық шаруашылықтағы кооператив меншіктері заңды тұлға

болып, өзінің жеке есеп шотын иемденеді. ҮШМК-нің шаруашылықты
жоғарғы органы жергілікті қауым жиналыстарында қойылады. Оларға

кеңестің ұсынуымен - кеңес мүшелері арасынан басқару басшысы
Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының басқару құрылымы

Суретте көрсетілгендей ауыл (поселка) халқы бір мезгілде басқару
Мұнда басқару демократиялық норма тәртібінде жинақталады. Ең алдымен
ЖӨӨБ-дың ұсынылған моделінің негізгі айрықша ерекшелігі ол әлеуметтік-экономикаға
Басқа маңызды ерекшелігі басқаруға қатысу нармасымен берілген қауымдастықтың
Келесі нормада, ЖӨӨБ-дың өнделген экономикалық моделінің бюрократиядан арылу
Жергілікті қауымды басқаруындағы өзін-өзі басқару шаруашылығының

принципі

Меншікті иемденетін Еңбек ету Басқару

Жергілікті қауым Үй шаруашылылығы Территория халқы
Территориядағы халық

Өзін-өзі басқару шаруашылығы

ҮШМК-де және ЖӨӨБ органдарында еңбек ету құқығы тек
Жергілікті қауымдастықтағы мүдделер жүйесі.

Жергілікті қауымдастықтың негізгі мүдделері жергілікті халықтың барлық жастарын
Жергілікті қауымдағы мүдделер жүйесі

Субъектілер Мүдделер

Жергілікті қауым

Еңбекке қабілетті халық

Үй шаруашылығы

Аз қамтылған жанұялар

Мектепке дейінгі балалар

Кеңес, жамағат

Үй шаруашылығының меншікті кооперативті Халықты өмірлік қамту

Жұмыспен қамту

Бірінші қажеттіліктегі тауарлар бағасы мен қызмет тарифтерінің қолайлығы

Әлеуметтік көмек пен тарифтерге жеңілдік

Бала-бақшалар мен үш жасқа дейінгі балаларға көмек және
Коммуналдық меншікті басқарудан түскен түсім мен ішкі шаруашылықтағы
Алынған табыстар, үй шаруашылығы экономикасының нығайуы

ЖӨӨБ органдары осы мүдделерді тиімді үйлестіру механизмі арқылы

қамтамасыз етеді. Осымен қоса жергілікті қауымның әрбір мүшелерінің
Басқару жүйесінде жетекшінің кооперативті басқаруы мен оның қызметіндегі
ЖӨӨБ органдарының қызметкерлері осы органда кәсіби негізде үнемі
ЖӨӨБ құрылымның құрылуы және өндірістік функциянын көрінуі.

Жоғарыда айтылғандар ЖӨӨБ-дың жалпы функциялары олардың ішінді халықка
Әрбір нақты жағдайда (ауыл, поселка, микроаудан және басқалар)
Осы функцияларды орындауда ең алдымен:

а) халық тапсырыстарын жинау және өндеу;

б) осы тапсырыстарды орындау және тауар мен қызметтерді
Бұл үшін ЖӨӨБ органдары құрылымында кеңес мүшелері арасынан
Комиссия мүшелерін жергілікті тұрғындар арасынан кеңес пен жетекшілер
Нақтыланған жылдың жұмыс жоспарын орындау басқару басшылығындағы ҮШМК
Жалпы жеткізілген қызмет пен бірінші қажеттіліктегі тауарларды сатудағы
ЖӨӨБ жүйесінің дамуындағы ҮШМК құрамында несиелік серіктестік ұйымдасуы
ЖӨӨБ өндірістік құрылымының
Бұл ЖӨӨБ моделі шаруашылық функцияны орындау және оның
Сонымен қатар ЖӨӨБ құрылымында жекс қаржылық институтының болуына
Несиелік серіктестер ұйымы терриоториялық ерекшеліктерге (ауыл, поселка, микроаудан
Несиелік кооператив — белгілінген
Коопетатив мүшелерінің жинақтарын жұмылдыру мақсатында, кооператив мүшелеріне несиелерді
Несиелік кооперативтердің көзі ауыл шаруашыльны және заем алушы
Ал кепілдік пен кепілдемеге келер болсақ, онда бұл
Негізгі несиелік қызмет пай жарналары арқылы жинақталатын пай
Қорытынды

Қорыта келе Қазақстанның қазіргі сатыдағы дамуы реформа үрдістерінің
Бірақ қазіргі кезде мемлекеттік құрылымда Бұл жүйенің қызметтері
Қазіргі кездегі жергілікті жерлердегі билік қазіргі кездегі талаптарға
Мұның басты себептері қолданыстағы заңдылықтардың, соның ішіндегі сайлау
Қазақстанның қазіргі сатыдағы дамуы реформа үрдістерінің арасалмағын орталықтан
Биліктің жергілікті органдарын реформалаңдыруды

орталықсыздандыру үрдісін бастау жолында келесі проблемаларды шешу қажет:

- жергілікті жөне аймақтық нәтижелі.басқарудың жоқтығы;

- жергілікті деңгейдегі мәселелерді шешуге қабілеті жететін азаматтық

қоғамның ойдағыдай дамымауы.

Соның нәтижесінде екі мақсат пайда болып отыр:

- кәсіби және нәтижелі аумақтық басқаруды құру және
функцияларды шоғырланудан алшақтату үрдісі;

- азаматтық қоғамды құру үрдісінің басталуы.

Қазіргі таңда стратегиялық басқару жергілікті басқару органдарының қызметінің
Пайдаланған әдебиеттер

Баянов Е. ред. "Мемлекеттік және құқық негіздері", Оқулық,
"Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасының
Нүкенов А.: "Жергілікті басқаруды жетілдіру мәселелері". "Саясат" №7.,
Танкиева А.: "Жергілікті басқаруда экономикалық механизмдерді қолдану жолдары".
«Қ.Р. конститутциясының құқық неіздері» Алматы-2003ж

36

Жергілікті бюджет құралдары, бюджеттен тыс қорлар

Жергілікті өзін-өзі басқару органынң мүлкі

Комуналдық меншікте тұрған комуналдық жерлер және басқа да
Комуналдық кәсіпорындар мен мекемелер

Комуналдық банктер және басқада қаржы-кредит мекемелері

Комуналдық тұрғын үй қоры және адам тұрмайтын ғимараттар

Комуналдық білім беру, денсаулық сақтау, мәдениет және спорт,
Территориялық басқару органы

Объект

Пай

Ауылдық Жергілікті қауым

халықы.

Жергілікті қауым жиналысы

Кеңес

Жетекші

Ауыл халқы-тауар мен қызметтерді тұтынушы

Жамағат

ҮШМК

Қызметтер тауарлар

ҮШ

ҮШ

ҮШ