Аймақтық саясат мемлекеттің жалпы саясатының құрамдас бөлігі курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе.....................................................................................................3
І Қазіргі кезеңдегі аймақтық саясатты жүргізудегі мемлекеттің ролі
1.1. Мемлекеттің аймақтық саясатты жүргізудегі теориялық аспектілері................................................................................................................4
1.2. Аймақтық саясатты жоспарлаудың негізгі көрсеткіштері мен әдістері......................................................................................................................8
ІІ Нарық жағдайындағы аймақтық саясатты басқарудың қаржылық ресурстарын қалыптастыру
2.1.Қ.Р. аймақтарының қаржылық ресурстарын қалыптастыру және оларды басқару....................................................................................................................15
2.2. Мемлекеттің аймақтық саясатты жүзеге асыру барысында индустриялды-инновациялық стратегияны қолдану...................................................................19
ІІІ Қазақстандағы аймақтық саясатты жүргізудің еркшеліктері мен оны жетілдіру жолдары
3.1. Қ.Р-да аймақтық саясатты жүргізу жолдары мен дамыту бағыттары...............................................................................................................24
3.2. Қ.Р. аймақтарды әлеуметтік әкономикалық жағынан бөлістіру және оны дамыту....................................................................................................................27
Қорытынды..........................................................................................................30
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................................32
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: 32 бет
Пәні: Менеджмент
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Т
«Экономика» факультеті
«Менджмент және маркетинг» кафедрасы
Курстық жұмыс
Тақырыбы: Аймақтық саясат мемлекеттің жалпы саясатының құрамдас
Қабылдаған:
Орындаған:
Тақырыбы: Аймақтық саясат мемлекеттің жалпы саясатының құрамдас бөлігі
Мазмұны
Кіріспе.....................................................................................................3
І Қазіргі кезеңдегі
1.1. Мемлекеттің аймақтық саясатты жүргізудегі теориялық аспектілері................................................................................................................4
1.2. Аймақтық саясатты жоспарлаудың негізгі
ІІ Нарық жағдайындағы аймақтық саясатты
2.1.Қ.Р. аймақтарының қаржылық ресурстарын қалыптастыру және оларды басқару....................................................................................................................15
2.2. Мемлекеттің аймақтық саясатты жүзеге асыру барысында индустриялды-инновациялық
ІІІ Қазақстандағы аймақтық саясатты жүргізудің еркшеліктері
3.1. Қ.Р-да аймақтық саясатты жүргізу жолдары мен дамыту
3.2. Қ.Р. аймақтарды әлеуметтік әкономикалық жағынан бөлістіру және
Қорытынды..........................................................................................................30
Пайдаланылған әдебиеттер...............................................................................32
Кіріспе
Аймақтық саясаттың мәні мен міндеттері және оларды
Аймақтық саясатты жүргізуде келесідей маңызды құралдар
ірі масштабты аймақ аралық бағдарламаларда шешу бойынша
- елдің әлеуметтік – экономикалық дамуының
Аймақтық саясаттың мәні: мемлекеттің аймақтық саясатын қалыптастыруды түрлі
І Қазіргі кезеңдегі
1.1. Мемлекеттің аймақтық саясатты жүргізудегі теориялық аспектілері
Елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының ұзақ мерзімге арналған стратегиясы табиғи,
Қазіргі уақытта республика кеңістігіндегі әлеуметтік-экономикалық даму жағдайларының біркелкі
Мемлекет нарықтық қатынастардың дамуы барысында кәсіпорындарға толықтай дербестік
Экономиканы мемлекеттік реттеудің ерекше бағыты ретінде қарастырылатын аймақтық
Нарықтық қатынастарды қалыптастыру барысында жүргізілген реформалар аймақ аралық
Жан басына шаққандағыжалпы аймақтық өнім, мың теңге
1
Облыстар жылдар:
2000 2001 2002 2003 2005
Қазақстан Республикасы 12!,5 157,8 168,4 172,3 266,9
Ақмола 87,1 94,7 95,8 98.1 157,6
Актөбе 124,2 162,5 185,4 200,1 285,9
Алматы 58,5 72,0 74,6 85.7 120,8
Атырау 288,6 581,7 698,2 70 і .5 1099,4
Шығыс Қазақстан 125,0 143,3 152,4 164.8 196,7
Жамбыл 44,0 50,2 56,4 60.0 91,2
Батыс Қазакстан 1 ! 5,9 203,4 240,0 258.9
Қарағанды 150,8 197,2 201,4 202.5 272,2
Қызылорда 122,6 144,1 145,6 158.3 217,1
Қостанай 58,8 93,4 и 100,7 103,4
Маңғыстау 247,4 432,1 458,3 504.3 566,5
Павлодар 136,7 175,2 198,3 203,4 289,9
Солтүстік Қазақстан 55,1 61,1 67,5 71,3 147,8
Оңтүстік Қазақстан 55,1 61,1 67,5 71.4 1 10,3
Астана қаласы 243,3 254,0 259,4 302,5 510,6
Алматы каласы 283,1 329,9 331,2 367.1 625,7
Мұндай тым саралау, әрине, миграцияның күшеюіне, дағдарысты және
Шаруашылықтарының құрылымы экспортқа бағытталған;
индустриялық дамыған;
агроөнеркәсіптік;
дағдарыстық.
Бірінші топ - стратегиялық сипаттағы минералды ресурстардың айтарлықтай
минералдық шикізат және көмірсутек шикізаттарын кешенді өндіру мен
отандық және шетелдік инвесторлар үшін қолайлы инвестициялық климатты
ауылдық аймақтарының дамуындағы «жинақталғанң күрделі проблемаларды (әлеуметтік, экономикалық,
Екінші топқа - ауыр индустрия салаларына нақты маманданған,
Бұл аймақтарды дамытуда шешуді талап ететін проблемалар қатарына
шетел инвестицияларын тарту жолымен экспорттық әлеуетті қалыптастыру;
жаңа ғылымды қажетсінетін өнімдер шығаруды ұйымдастыру, жаңа технологиялар
• нарықтық инфрақұрылымды дамытуды жеделдету.
Үшінші топ - ауыл шаруашылығына маманданған агроөнеркәсіптік кешенді
Олардың әлеуметтік-экономикалық дамуын тұрақтандыру үшін келесідей мәселелер өз
• ауыл шаруашылық өнімдерін өндіру үшін тиімді
мамандандыруды жүзеге асыру;
ауыл шаруашылық өнімінің жоғары сапалығын және экспорттық әеуетнің
тұтыну нарығын тепе-тең түрде дамыту мақсатында, тұтыну заттарын
Төртіннші топқа - қысылшаң (экстремальный) табиғи климаттық, әлеуметтік-экономикалық
экологиялық дағдарыстың терендеу үрдісінің алдын алу;
осы аймақтарда тұратын халықтардың өмір сүру сапасын және
қоршаған табиғи ортасы адамдардың денсаулығына өте кауіпті ауылдық
шетелдік техникалық және гуманитарлық көмектерді тарту және оларды
Республика аймақтарын мұндай топтастыру басқарудың аймақтық мәселелерін тиімді
Проблемалық аймақтардың қатарына бірқатар себептердің салдарынан экономикалық әлеуеті
Аймақтардың дағдарыстығының басты белгілері болып табылатындар:
өндіріс қарқынының төмендеуі;
халықтың өмір сүру деңгейінің төмендеуі (жан басына шаққандағы
жұмысбастылыққа қатысты жағымсыз тенденциялардың өрістеуі (жұмыссыздықтың жоғары деңгейі);
демографиялық, экологиялық, әлеумеггік қызметтер көрсету саласындағы проблемалардың күшеюі
Аймақтардың біркелкі дамымауы іргелі әлемдік үрдістерге жатады. Әрбір
Өмір сүру деңгейі мен сапасындағы шектен тыс аймақтық
Аймақ дамуының кез келген аясындағы дағдарысты жою, бір
Аймақтық саясаттың мәні мен міндеттері және оларды
1.2. Аймақтық саясатты жоспарлаудың негізгі көрсеткіштері мен
Аймақтық әлеуметтік-экономикалық дамуының кешенді жоспарларында кеңейтілген
Аймақтың экономикасының жоспарына қажетті көрсеткіштер
Ағымдығы аймақтық жоспардың көрсеткіштер жүйесі келесі
- біріңғай ағымды экономикалық жоспарды салалық тапсырмаларды
- республика жоспарының бір бүтін болуы
- салалық тапсырмаларды біріктіруде қажетті координацияны қамтамассыз
- сала аралық және экономикалық
- статистикалық көрсеткіштер жүйесімен
Табиғат ресурстары, әдетте , натуралды бірліктермен
Бұл жоспарлау органдарына жердің минералдық және биологиялық
Аймақтың маңызды экономикалық ресурсы негізгі қорлар болып табылады.
негізгі қорлардың құрылымының көрсеткіштері, негізгі
Негізгі қорлар қозғалысының көрсеткіштері, яғни негізгі қорлардың
қор, энерго- механикалық қаруланудың көрсеткіші.
Аймақтық өндіріс процестің көрсеткіштері өздерінің экономикалық табиғаты
ЖҰӨ-нің адам басына шаққандағы өсімі және
Экономикалық теорияда қоғамдық өндірістің сипаттамасына теоритикалық
Қоғамның жағдайының экономикалық негізгі көрсеткіші
ЖІӨ резидент деп аталатын барлық тауар және қызмет
Егер де ЖІӨ-ге шет елден келген
ЖІӨ + (ФК І- ФК ІІ) = ЖҰӨ
ЖҰӨ мен ЖІӨ (арасындағы) өзара айырмасы
Шығыстар бойынша ЖҰӨ белгілі бір уақыт
Кірістер бойынша ЖҰӨ жеке тұлғалар мен көпшілік
Макроэкономикалық көрсеткіштердің қатарына ЖҰӨ мен ЖІӨ-нен
басқа да ТҰК (Таза ұлттық кіріс )
айырмасымен сипатталады.
ТҰК =ЖҰӨ- амартизация;
ҰТ (Ұлттық табыс) –ТҰК пен жанама салық
ҰТ= ТҰК- кәсіпкерлікке салынатын салық .
ЖТ (Жеке табыс ) = ҰТ-(табыс салынатын табыстар
қамсыздандыру +корпарацияларды бөлінбеген )+ трансферттік төлемдер.
ТҰК- ЖҰӨ-ге қарағанда нақтырақ көрсеткіш , өйткені
амартизацияны есепке алады.ТҰК көмегімен экономика
өндіріс мүмкіндіктерін қысқартпай отырып , қолдана
көлемін анықтауға болады.
ҰТ- еңбек ақының жалпы көлемін , пайыздарды, пайда
көрсеткіштерін анықтау үшін қажет, бұл үшін ТҰК-
ЖТ- алынған табыс, ҰТ- қарағанда ол жұмыс
ЖҰӨ көрсеткіші аймақтық өндірістің жылдық көлемін
Экономикалық өсімді болжамдаудың теориясы мен тәжірибесінде
Қазіргі кездегі экономикалық жағдайға байланысты аймақтар мен
Шикізат ресурстарының сыртқы нарығына бағытталған өсу;
Ішкі нарықтың көлемін ұлғайтуға бағытталған жоғары сапалы өнімдерінің
Алдынғы екі нұсқаны біріктіретін аралас нұсқа .
І- нұсқа бойынша өсу режиміне өту
І- ші нұсқа бойынша экономикалық өсу алдымен
ЖҰӨ (ЖІӨ) –ді белгілі бір формасые сипаттау үшін
ҰЕЖ-нің баланстарын пайдалану мемлекеттің макроэкономикалық саясатын жүргіуге, ұлттық
Қазіргі кездегі жоспарлау мен болжамдаудағы қолданылатын модельдері заттық
1. Объектігінің сипатын анықтау қажет (SWOT)
2. Өзгеріп тұратын сыртқы жағдайлардың сипаттамасы
3. Объекттнің ішкі параметрлер (әлсіз және
Стратегиялық жоспарлау мен болжамдауларда қолданылатын логика- математикалық
Зерттеу объектісі бойынша макроэкономикалық және локальдық модельдер:
Объектінің негізгі сипаттаушы және бағыттары
мақсаты бойынша ғылыми жұмыстады
4. Себеп – салдарлық байланыстардың сипаты
5. Модельдің құрамындағы ақпаратық түрі бойынша – дискриптивтік
6. Уақыт факторының сипаты бойынша статистикалық және
7. Моделдің құрамына кіретін айнымалылардың сыртқы және
Жоспарлау мен болжамдаудың қазіргі кездегі тәжиребесінде жинау, тұтыну
Модельдердің баланстық жүйесі әлемдік шаруашылық тәжирибесінің
Экономикалық балансы елдегі және аймақтағы экономикалық статистиканың
Бұл жүйенің құрамына баланс таблицаларының жиынтығы
қоғамдық өсімді жинақтау , тұтыну және
Ұлттық табысты шекті қолданудың және бөлінген
кірістердің жиналуымен олардың қолданысының құрылымындағы
ұлттық байлықтың балансы ;
қаржы ресурстарының балансы ;
еңбек ресурстаның балансы ;
Экономика балансы кезеңдердің есептік және жоспарлау үшін қолданылады.
Экономикалық тепе- теңдіктің келесі модельдері кеңінен қолданылады:
КЕНЭ модельдері (XVІІІ ғасыр Францияның экономикасының
Маркстің жәй және кеңейтілген өндірісінің схемасы
Экономикалық теорияның математикалық бағыты (Вальрас, Леонтьев сонымен
Кейнстің қысқа мерзімді экономикалық тепе – теңдік моделі
Классикалық мектептің түсінігі бойынша макроэкономикалық
Болжамдау, (теориясымен, тәжирибесінде) аймақтық және стратегиялық жоспарлау теориясы
Жалпы экономикалық
Салаарлық
Сала ішілік
Өндіріс ішілік
Жалпы экономика өндірісте қолданылатын тұтыну заттары
Салааралық пропорциялардың құрамына өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымының
Сала ішілік пропорциялар – бұл өнер кәсіп
Қазба салалары мен қайта өңдеу салаларының
Макроэкономикалық жоспарлау үшін экономиканың өндірістік, әлеуметтік, салалық және
Өндірістік құрылым экономиканы өндірістік және өндірістік емес
Әлеуметтік құрылым экономиканың меншік түрлері бойынша бөлуді
Салалық құрылым экономикадағы үлкен салааралық мекендерге
Территориялдық құрылым экономикалық зоналарға, аудандарға, территориялық
Кез келген экономиканың құрылымы ғылыми - техникалық прогресс
Аймақтың халқының өмір сүру деңгейін жоспарлауда
халықтардың кірістері;
қоғамдық тұтыну қорлары;
(тұтыну) тамақ өнімдері мен өндірістік емес
халыққа әлеуметтік мәдени және тұрмыстық қызмет көрсету.
Еркін аймақтық жоспарлауда бұл көрсеткіштер топтары халықтың өмір
ІІ Нарық жағдайындағы аймақтық саясатты
2.1. Аймақтың қаржылық ресурстарын қалыптастыру және оларды басқару
Нарықтық экономикада қаржылар бүкіл аймақтық шаруашылықтың қызмет етуін
Аймақтың экономикалық әлеуетінің жағдайымен деңгейі қаржылық ресурстарды қалыптастыру
Кез келген реформаны, оның ішінде экономикалық реформаларды жүргізу
Ал бюджет жүйесі ең алдымен, мемлекеттің құрылымымен анықталады.
Қазақстан Республикасының бюджет жүйесі экономикалық қатынастар мен сәйкес
Республикада келесі деңгейлердің бюджеті бекітіледі, орындалады және дербес
республикалық бюджет;
облыстық бюджет, республикалық
ауданның бюджеті (облыстық маңыздағы
Республикалық бюджет салықтық және басқа да түсімдерден кұралатын,
Облыстық бюджет, республикалық маңызды қала, астана бюджеті салықтық
Мемлекеттік бюджет республикалық және жергілікті бюджеттердің арасындағы өзара
Сонымен, бюджет жүйесінің жұмыс істеуі әр түрлі деңгейдегі
Жеке аймақтар бюджеттеріне қаражаттардың түсу көлемі мен құрылымына
Жергілікті бюджеттердің құрылуының қазіргі механизмі Қазақстан Республикасының Конституциясымен,
Жергілікті атқарушы органдарға жүктелген міндеттерге сәйкес жергілікті бюджеттер
Табыстық түсімдердің шектелуі жағдайында құрылымы мен құрылу әдістері
Қазақстан Республикасының аймақтық бірегей бюджеті жергілікті бюджет бола
Соңғы уақытта Қазақстан Республикасындағы жергілікті бюджет түсімдерінің құралу
1. Жергілікті бюджеттердің кірістері:
салықтар, алымдар жэне бюджетке төленетін басқа да міндетті
салыққа жатпайтын түсімдер;
капиталмен жасалған операциялардан түсетін түсімдер (коммуналдық меншік объектілерін
Ресми трансферттер;
Несиелер бойынша негізгі борыштарды өтеу.
жылғы Республикалық және жергілікті бюджеттердің орындалуын сипаттайтын
жылдың 1 қаңтарына Республикалық бюджетке түскен түсімдер көлемі
2003 жылдың тиісті кезеңімен (541,6 млрд. теңге) салыстырғанда
тің тапшьшығы 46,9 млрд. теңге деңгейінде анықталып отыр.
Есепті кезенде республикалық бюджеттің 89,9%-ын табыстар (соның ішінде
Шығындардың негізгі бөлігі - 35,2% әлеуметтік сала мен
Осы кезең ішінде жергілікті бюджетке түскен түсімдер 486,3
2004 жылдың 1 қаңтарына жергілікті бюджетке түскен түсімдердің
Жергілікті бюджет шығындарының елеулі бөлігі әлеуметтік салаға (51,9%)
2003 жылғы тиісті кезеңнің деректерімен салыстырғанда жергілікті бюджеттің
2003 жылғы жергілікті бюджеттердің табыстар құрылымын арқьлы
Салықтық түсімдер (96,7)
Салықтық емес түсімдер (1,6)
Капиталмен жасалған операциялардан түскен түсімдер (1,8) Трансферттер (25,3)
Несиелерді қайтару (1,6)
2003 жылғы Қазақстан Республикасының жергілікті бюджеттерінің табыстық құрылымы,
Бұл деректер 2003 жылы Қазақстан Республикасының жергілікті бюджеттерінің
2001-2003 жылдардагы облыстардын жергілікті бюджетінің табыс бөлігіндегі салықтық
Аймақтар жылдар:
2001 2002 2003
Акмола 56,5 45,8 45,2
Ақтөбе 85,2 93,9 92,1
Алматы 47,9 54,7 57,5
Атырау 98,2 85,8 87,7
Шығыс Қазақстан 81,3 76,0 64,1
Жамбыл 52,4 41,4 28,2
Батыс Қазақстан 93,7 84,5 89,3
Қызылорда 78,8 51,0 42,8
Қарағанды 96,1 96,3 88,3
Қостанай 79,0 67,0 65,4
Манғыстау 97,4 97,8 93,2
Павлодар 88,7 93,5 93,1
Солтүстік Қазакстан 55,1 51,6 49,6
Оңтүстік Қазақстан 47,4 54,2 45,4
Астана қаласы 81,3 81,1 .
Алматы қаласы 94,7 96,4 88,7
2.2.Индустриялық-инновациялық стратегияның аймақтарда жүзеге асыру барысы
Қазақстан Республикасының Индустриялық-инновациялық дамуының 2003-2015 жылдарға арналған мемлекеттік
Жалпы алғанда, жаңа ғаламдық экономикалық жағдайды қалыптастыратын әлемдік
дамыған елдерде индустриялық экономикадан сервистік-технологиялық экономикаға өту;
ғаламдану;
экономиканы ырықтандыру;
• ғаламдық бәсекенің артуы және аймақтық ықпалдасу.
Жиырмасыншы ғасырдың соңғы ширегінде экономикасы дамыған
Экономикасы дамыған елдерде санаткерлік ресурстар және қаржы капиталы
Елдің Индустриялық-инновациялық даму бағдарламасында дүниежүзілік экономиканың ғаламдануы аясындағы
Тәуелсіздік алғаннан кейін Қазақстан ғаламдық экономикада әлемдік тауар
Өнеркәсіптің шикізат салаларына шетелдік инвестицияларды тарту және қаржы
Дүниежүзілік Банк Қазақстанды әлемдегі инвестиция салуга ең тартымды
Қурылымдық-институционалдық реформалар саласындагы жетістіктерді, қаржы секторы сенімділігінің артуын
Аталған шешімін табуы қажет проблемалармен қатар ел өнеркәсібінің
Бағдарламада индустриялық-инновациялық саясаттың басымдылықтары жан-жақты қарастырылған. Әлеуетті бәсекеге
Индустриялық-инновациялық стратегияны енгізудің тиімді тәсілдерінің бірі - бұл
кәсіпорындардың интеграциялануы мен кооперациялануы. Бұл
осы салаға материалдық, қаржылық және санаткерлік ресурстар құйылуының
ны дамытудың мұндай инновациялық тәсілі кластер қағидасын
пайдалану негізінде жүзеге асырылады және оның мақсаты
интеграцияға кіруші кәсіпорындардың бәсекеге қабілеттілігін
жоғарылату болып табылады. Қазіргі кезде Қазақстанда машина жасау
Мұнай экспорттаушы елдердің барлығын дерлік өз эконо-
микасын әртараптандыру проблемасы алаңдатады. Ол елдер
соңғы онжылдықта мұнай экспорттаудан алынатын табысты
қайта бөлу есебінен экономиканың өндірістік құрылымын же-
тілдіру жөніндегі шараларды іске асыруда. Осымен бір мезгілде
дамыған елдер экономикасынан кіріс алу мақсатында басқа
елдерге капитал экспорттау жұмысы жүргізілуде. Қазақстанда
мұнай-газ өнеркәсібіне жылдан жылға көбейіп келе жатқан
инвестициялар көлемі экономика құрылымын әртараптандыруға
қолайлы жағдай туғызуда. Осыған байланысты Каспий теңізінің
Қазақстандық секторын игеру индустрияны дамытудың қозғау-
шы күші бола алады. Онда көмірсутектерінің жалпы қоры
млрд. тоннаны құрайтынын ескерсек, Қазақстанда отын-энергетика кешенінің дамуы
Индустриялық-инновациялық стратегияға сәйкес өңдеуші саланы дамытудың алғашқы шаралары
Индустриялық стратегияның негізгі міндеттерінің бірі -аймақтық және халықаралық
ІІІ Қазақстандағы аймақтық саясатты жүргізудің еркшеліктері
3.1. Қ.Р. аймақтық саясатты жүргізу жолдары мен даму
Мемлекеттің даму барысында аймақтық және олардың билік ететін
1. Өңірдің әлеуметтік жағы және адам факторының басым
2. Аймақтардың өзара байланыстарының едәуір ұлғаюы;
3. Еңбек ресурсының қозғалысының күшеюі;
4. Аймақтардың өндіріс құрылымы мен инфрақұрылымының күрделене түсуі
Аймақ дегеніміз бірнеше елді-мекеннен тұратын мемлекет территориясын бір
Аймақтық экономика – экономиканың өндіріс салаларымен кәсіпорындарды ел
Өзін-өзі басқару.
Серіктестік таңдаудағы бостандық.
Өндірісі құрал-жабдықтар нарығы.
Валюталық қаражат және басқа да элементтер.
Әрбір мемлеекетте екі түрлі территориялық құралдар бар:
Аралық территориялық құралдар және соған сәйкес билік ететін
Ең төмендегі әкімшілік территориялық құралдар және жергілікті басқару
Аралық органдар дегеніміз аймақтағы облыстарда басқаратын органдар. Олар
Аймақтық және жергілікті билік органдары қаражаттың негізгі 3
Салықтар;
Салықтық емес табыстар;
Пайызсыз беретін ақшалай жәрдемнің түрі.
2. Мемлекеттік аймақтық саясаттың мақсаттары күрделі әрі көп
1. Қазақстандық мемлекеттік әлеуметтік-экономикалық негіздерін нығайту мен оның
2. Жеке әлеуметтік топтардың өмір сүру деңгейінде әлеуметтік
3. Аймақтарда әлеуметтік бағытталған нарықтық экономиканың тұрғындарды әлеуметтік
4. Қазақстанның түрлі аймақтағы тұрғындардың өмір сүру деңгейін
5. Қазақстан Республикасының барлық халықтарының толыққанды ұлттық мәдени
Мемлекеттік аймақтық саясаттың негізгі мәні орталық билік органын
Кедейшілікті жоғалту;
Жұмысбастылықты;
Әлеуметтік интеграцияны жүзеге асыру.
Мемлекеттік аймақтық саясаттың міндеттері алдын-ала қойылған мақсаттармен шартталады
Аймақтың бюджеттік дербестігінің заңды негізін қамтамасыз ететін саяси,
Шаруашылық, қаржы, әлеуметтік, мәдени, ұлттық саясатта орталық билік
Мемлекеттің барлық аумағына әрбір Қазақстанның азаматына конституциялық құқықтары
Экономиканың рационалды кеңістіктегі құрылымын қалыптастыру, аумақтық еңбек бөлінісін
Институционалды және нарықтық инфрақұрылымның тауар, еңбек, капиталдың аймақтық
Едәуір күрделі әлеуметтік-экономикалық, этно-саяси, демографиялық және экологиялық жағдайдағы
Өнеркәсіптік және қазба өндірісі жанындағы тұрғындар пунктерінде, депрессивті
3. Мемлекеттік аймақтық бағдарламалар әлеуметтік экономикалық (табыстар деңгейінің
4. 1995 жылдың ақпан айының басында «1995 жылдағы
Аймақтық саясаттың мәні: мемлекеттің аймақтық саясатын қалыптастыруды түрлі
2.Аймақтық саясат қалыптастырудың маңызды негізінің бірі елдің өндіргіш
Аймақтық басқару жүйесін жетілдіру үшін бүгінгі таңдағы әлеуметтік-экономикалық
Экономиканы басқаруды аймақтық деңгейге ауыстыру, яғни орталық үкіметтің
Аймақтың әлеуметтік-экономикалық дамуын қамтамасыз ету үшін жергілікті әкімдікке
Мемлекеттік реттеу әр түрлі аудандарда арнайы тәсілдерді жасау
Стратегиялық сипаттағы минералды ресурстарының қорлары мен ғылыми өндірістік
Жоғарғы ғылыми өндірістік потенциалды ауыр индустриалды салалардағы жоғарғы
Агроөндірістік кешен салаларына маманданған аймақтар.
Экстрималды табиғи- климаттық, әлеуметтік-экономикалық және техника-техникалық жағдайлары бар,
3.2. Қ.Р. аймақтарды әлеуметтік әкономикалық жағынан бөлістіру және
Қазақстан Республикасының аймақтық саясатының конституциясында аймақтарды
1 топ- Мемлекеттің орташа кірістерінің
2 топ – Мемлекеттің орташа кірістерінің
3топ- Жан басына орташа кірістердің өте төмен деңгейімен
Жүргізіліп жатқан типологияға сәйкес территориялдық дамудың
Ал 3-ші топ аймақтары аутсайдерлер деп аталатын
Аймақтық саясатты жүргізу деңгейі бойынша топтардың құрамы
1топ- аймақтары стратегиялық сипаттағы минералды ресурстардың
қазбаларды жаңаша технологиялармен өндіруді енгізу базасындағы шикіаттардың
Әлемдегі стандарттарға сәйкестік және отандық және шет
2топ- бұл аймақтар жоғарғы өндірістік патенциалы мен
Бұл аймақтардың экономикасын реформалаудағы маңызды бағыттар келесілер:
жаңа өнімдерді, машиналар мен жаңа технологиясындағы
экономикалық жағдайлардың қозғалысын анықтайтын нарықтық инфрақұрылымының
өнеркәсіптік салалардың ірі кәсіпорындарды басқарудың жаңа ұйымдастыру түрлерін
3 топ аймақтарында елдің тұтыну қорларын құрайтын
Бұл аймақтардың әлеуметтік – экономикалық дамуының маңыды
меншікті түрлі формалар дамуымен ауыл шаруашылық өндірісті реформалау
ауыл шаруашылық өнімдерінің өндірісінің тиімді кәсібін қалыптастыру;
өндіріс процесінде жаңа технологиялар мен техниканы қолдану
ауыл шаруашылық шикізаттарын қайта өңдеу үшін кәсіпорындардың
қажетті өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымдарды құру т.б;
4 топ- Экстремалды климаттық әлеуметтік экономикалық
Бұл топтағы аймақтардың маңызды мәселелері:
- экономикалық жағдайдың нашарлауына
- аймақтағы тұрғындардың дәстүрлері, тәжірибелерін
-қашықтағы ауылдық аудандардағы ауыл шаруашылық шикізаттарды қайта
Халықтың өмір сүру сапасын және деңгейін жоғарлату
кіші және орташа қалаларда тұратын тұрғындарының республиканың басқа
шет елден техникалық және гуманитарлық көмек тарту
Аймақтық саясатты жүргізуде келесідей маңызды құралдар
ірі масштабты аймақ аралық бағдарламаларда шешу бойынша
- елдің әлеуметтік – экономикалық дамуының
Қорытынды
Қорыта келе аймақтың саясаттың стратегиялық жоспарларының мақсаты мемлекеттің
Аймақтардың біркелкі дамымауы іргелі әлемдік үрдістерге жатады. Әрбір
Өмір сүру деңгейі мен сапасындағы шектен тыс аймақтық
Аймақ дамуының кез келген аясындағы дағдарысты жою, бір
Аймақтық саясаттың мәні мен міндеттері және оларды
Қазіргі кезеңдегі аймақтық басқарудың тиімділігін арттырудың мемлекеттік стратегиясы
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
1. «Аймақтың экономикасын басқару»
2. ҚР әлеуметтік – экономикалық дамуының 2005
3. Танкиева. «Жергілікті экономиканы басқару»
4. Бердалиев К.Б. «Основы управления экономкой Казахстана». Алматы,
5. Саиров.Е.Б. «О региональном развитии и региональной политике
6. ОҚО « 2005 – 2007 жылдарға
7. Танкиева: "Жергілікті басқаруда экономикалық механизмдерді қолдану жолдары".
2
