Маркетингтегі баға курстық жұмыс
МАЗМҰНЫ - www.topreferat.com.kz
Кіріспе..................................................................................................3
1-бөлім. Бағаның атқаратын қызметтері....................................................4
2-бөлім. Бағаға әсер ететін факторлар.........................................................5
3-бөлім. Бағаны белгілеу үрдісі......................................................................6
Бағаны жасау мақсатын анықтау......................................................7
Сұранысты анықтау...........................................................................8
Шығындарды бағалау........................................................10
Бәсекелестердің бағаларын және олардың тауарларын талдау...10
Баға белгілеу, таңдау.......................................................................11
Түпкі бағаны белгілеу.....................................................................12
4-бөлім. Баға белгілеу тәсілдері...................................................................12
Жаңа тауарға баға белгілеу............................................................12
Тауар номенклатурасы шеңберінде бағаны белгілеу..................13
Географиялық принцип бойынша баға белгілеу..........................14
Баға арқылы жеңілдіктер жасау.....................................................15
Тауардың өтімін ынталандыру үшін баға белгілеу......................15
Баға арқылы кемсітушілік...............................................................16
5-бөлім. Бағалық саясат................................................................................17
6-бөлім. Бағаға негізделмеген немесе сапалық бәсеке............................21
7-бөлім. Нарық жағдайында баға тағайынадау.......................................25
Бағаның өзгеру себептері................................................................25
Баға және сұраныс пен ұсыныстың заңдары.................................26
Фирманың бағалық саясаты............................................................27
Баға түрлері.......................................................................................29
Бағаларды тағайындау.....................................................................31
Сұраныс факторлары........................................................................32
Өндірістік және маркетингтік шығындардың ықпалы.................33
Бәсеке факторлары...........................................................................35
Баға тағайындаудың негізгі тәсілдері.............................................36
Сұраныс факторларына бағытталу әдісі ........................................36
Нарыққа бағытталу әдісі..................................................................37
Шығындарға бағытталған әдіс........................................................37
Бәсекеге бағытталған әдіс...............................................................38
Қорытынды…....................................................................................39
Пайдаланған әдебиет тізімі..............................................................40
39
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Жұмыс көлемі: - бет
Пәні: Маркетинг
-----------------------------------------------------------------------------------
КУРСТЫҚ ЖҰМЫСТЫҢ ҚЫСҚАРТЫЛҒАН МӘТІНІ
Мазмұны
Кіріспе..................................................................................................3
1-бөлім. Бағаның атқаратын қызметтері....................................................4
2-бөлім. Бағаға әсер ететін факторлар.........................................................5
3-бөлім. Бағаны белгілеу үрдісі......................................................................6
Бағаны жасау мақсатын анықтау......................................................7
Сұранысты анықтау...........................................................................8
Шығындарды бағалау........................................................10
Бәсекелестердің бағаларын және олардың тауарларын талдау...10
Баға белгілеу, таңдау.......................................................................11
Түпкі бағаны белгілеу.....................................................................12
4-бөлім. Баға белгілеу тәсілдері...................................................................12
Жаңа тауарға баға белгілеу............................................................12
Тауар номенклатурасы шеңберінде бағаны белгілеу..................13
Географиялық принцип бойынша баға белгілеу..........................14
Баға арқылы жеңілдіктер жасау.....................................................15
Тауардың өтімін ынталандыру үшін баға белгілеу......................15
Баға арқылы кемсітушілік...............................................................16
5-бөлім. Бағалық саясат................................................................................17
6-бөлім. Бағаға негізделмеген немесе сапалық бәсеке............................21
7-бөлім. Нарық жағдайында баға тағайынадау.......................................25
Бағаның өзгеру себептері................................................................25
Баға және сұраныс пен ұсыныстың заңдары.................................26
Фирманың бағалық саясаты............................................................27
Баға түрлері.......................................................................................29
Бағаларды тағайындау.....................................................................31
Сұраныс факторлары........................................................................32
Өндірістік және маркетингтік шығындардың ықпалы.................33
Бәсеке факторлары...........................................................................35
Баға тағайындаудың негізгі тәсілдері.............................................36
Сұраныс факторларына бағытталу әдісі ........................................36
Нарыққа бағытталу әдісі..................................................................37
Шығындарға бағытталған әдіс........................................................37
Бәсекеге бағытталған әдіс...............................................................38
Қорытынды…....................................................................................39
Пайдаланған әдебиет тізімі..............................................................40
КІРІСПЕ
Маркетинг кешенін құрайтын бір тәсіл бола тұра баға
Біз бұл жұмыста бағалық саясатты, сапалық бәсекені, нарық
1-бөлім
Бағаның атқаратын қызметтері
Бағаның атқаратын қызметтері оның ішкі мәнін сипаттайды. Бағаның
Есеп жүргізу қызметі белгілі қажеттілікті тауардың қанағаттандыруы қоғамға
Ынталандыру қызметтінің мәні әр түрлі тауарларды өндіруге және
Бөлу қызметін баға тауардың құнынан төмен, немесе жоғары
Сұраныс пен ұсынысты тепе-теңдік қызметінде тұтыну және өндіру,
Өндірісті ұтымды орналастыру қызметінде баға механизмі арқылы экономиканың
2-бөлім
Бағаға әсер ететін факторлар
Фирма баға стратегиясын таңдау үшін оған қандай факторлар
1. Шығындар түпкі бағаға аса қатты әсер етеді.
2. Тұтынушылар. Баға және сату көлемінің өзара тәуелділігін
Бағаны қабылдау және тауарды сатып алу бағытына қарай
( үнемдеп сатып алушылар тобы – бұл топтағы
( дербестендірілген сатып алушылар – бұлар тауар бейнесіне,
( этикалық сатып алушылар - өздерінің сатып алуымен
( көңілсіз сатып алушылар – а дегенде тауарды
3. Тауар қозғалысына қатынасушылар бағаны белгілеу үрдісінде маңызды
1. Тауар бағасы алдын-ала келісіп белгіленсе;
2. Бөлшек саудасы аз болса;
3. Консигнация шарттарын пайдаланса;
4. Тауар қозғалысына қатынасушылар пайда көлемін жеткілікті алса.
Көтерме және бөлшек саудадағы тауар қозғалысының негізгі қатынасушылары
( өндірушіге өзінің маңызды екенін көрсете білсе;
( пайдасыз тауарды өткізуден бас тартса;
( бәсекелес өнімді қоса өткізіп, тұтынушының сатушыға деген
4. Бәсекелестер. Маркетинг тұрғысынан фирма әрекетінің ортасы талданады.
( Бағаны нарық бақылайтын орта. Онда бәсеке деңгейі
( Бағаны фирма бақылайтын орта. Оған шектелген бәсеке
Бағаны мемлекет бақылайтын орта қоғамдық транспорт, энергетика, коммуналды
5. Мемлекет. Кәсіпорынның бағаны белгілеудегі еркіндігін мемлекет шектейді.
( Мемлекет бағаны өзі белгілейді. Ол үшін келесі
( Мемлекет баға қою ережелерін бекітеді (реттелген бағалар
( Арамзалық бәсекеге және нарықты монополиялауға шек қою
3-бөлім
Бағаны белгілеу үрдісі
Баға белгілеу ісі қиын және көпсатылы үрдісі болады.
1-сурет. Бағаны есептеудегі негізгі үрдісі
3.1. Бағаны жасау мақсатын анықтау
Ең алдымен фирма нақты тауар арқылы қандай нәтижеге
( Фирма өзінің өмір сүруін қамтамассыз ету. Бұл
( Күнделікті табыс көлемін максималдау. Фирма сұраныс пен
( Нарық үлесінде жетекші орын алу. Нарықтағы үлесі
( Сапа көрсеткіштері жағынан жетекші орын алу. Нарыққа
3.2. Сұранысты анықтау
Фирма белгіленген баға деңгейі тауарға деген сұраныстың өзгерісінен
Баға
р3
у
р2
р2
р1
у1
р1
Q2
а) жаппай тұтыну тауарлары ирегі
2-сурет. Сұраныс ирегінің екі нұсқасы
Сондықтан нарықта әрекеттенушілер тұтынушылардың баға өзгерісіне деген икемділігін
Cu( сұраныс өзгерісі (()
баға өзгерісі (()
Айталық “А” және “В” тауарларының бағалары бірдей 10(-ке
Баға
р2
р1
Q2
а) икемсіз сұраныс
3-сурет. Икемсіз және икемді сұраныс
Сұраныс икемділігіне төмендегі факторлар әсер етеді:
( өзара алмасушы тауарлардың саны оларға қол жетерлігі;
( тауардың қажеттілікті қанағаттандырудағы маңыздылығы және тығыздығы (
( тауарды қолдануға қажет қосымша заттар саны және
( тұтынатын тауар мөлшері;
( тұтынушылардың табысы және сатып алуға кеткен шғын
( бәсекелестер әрекетінің тиімділігі;
( өтімді ынталандыру шаралары.
Сұраныс икемділігін зерттеу жұмысы баға белгілеу және баға
3.3.Шығындарды бағалау
Сұранысқа қарай тауардың максималды бағасын анықтауға болады. Ал
Фирманың шығындары екі түрлі – тұрақты және айнымалы
Тұрақты және айнымалы шығындардың жиынтығы жалпы шығындар деп
3.4. Бәсекелестердің бағаларын және олардың тауарларын талдау
Максималды бағаны сұраныс, минималды бағаны шығындар анықтаса, орта
( фирма өкілдері бәсекелестердің тауарларымен танысу үшін оларды
( фирма бәсекелестердің прейскуранттарымен танысуы мүмкін;
( фирма бәсекелестері қолданатын өндіріс құрал-жабдықтарын сатып алып,
( бәсекелестердің тауарлары және бағалары жайлы тұтынушылардың пікірлерін
3.5. Баға белгілеу, таңдау
Тауардың нақты бағасын жоғарыда айтылған сұранысты, шығындарды және
Орта шығындарға пайданы қосу әдісі – бұл қолдануға
2. Нысаналы табысқа жетуге бағытталған әдіс. Бұл жағдайда
3. Тауардың “құндылығын сезіну” негізінде бағаны есептеу әдісі.
4. Кәдулігі баға әдісі біркелкі тауарлар сатылатын нарықтарда
3.6. Түпкі бағаны белгілеу
Бұл баға белгілеу үрдісінің соңғы сатысы. Жоғарыда қарастырылған
4-бөлім
Баға белгілеу тәсілдері
Фирма түпкі бағаны белгілеп, оның деңгейін, одан кейін
4.1. Жаңа тауарға баға белгілеу
Баға құру мәселелері тауардың өміршеңдік кезеңіне тығыз байланысты.
“Қаймағын алу” стратегиясы – нарыққа патенттелген жаңа тауарды
( тұтынушылар көпшілігінің сұраныс деңгейі жоғары болса;
( өндірістің шағын көлемдерінің шығындары фирма пайдасын жоққа
( алғашқы жоғары баға жаңа бәсекелестерді қызықтыра өзіне
( жоғары баға тауардың жоғары сапалы бейнесін қамтамассыз
Нарыққа тауарды баянды енгізу стратегиясында керісінше жаңа тауарға
Бұл стратегияны қолдану үшін мына жағдайлар ескерілуі тиіс:
( нарық бағаға өте икемді болса және ол
( өндіріс көлемі өскен сайын шығындар азаятын болса;
( төмен бағаның деңгейі әлеуетті бәсекелестерге тартымды болмаса.
Баға
деңгейі
Жоғары
Орта
стратегиясы
Төмен
4-сурет. Жаңа тауарға баға белгілеу стратегиясы
4.2. Тауар номенклатурасы шеңберінде бағаны белгілеу
Егер де тауар номенклатурасы бөліктерден болса, баға белгілеу
Тауар ассортиментінің шеңберінде бағаны орнату. Фирма әрбір тауардың
Қосымша тауарларға баға белгілеу. Көптеген фирмалар негізгі тауарлармен
Міндетті түрде қолданылатын жабдықтарға баға белгілеу. Кейбір салаларда
Өндірістің жанама өнімдеріне баға белгілеу. Кейбір өндірістерде (мысалы,
4.3. Географиялық принцип бойынша баға белгілеу
Бұл тәсіл бойынша фирмалар мемлекеттің әртүрлі жерінде тұратын
Тауардың шыққан ортасына байланысты ФОБ (FOB – free
Көлік шығындарымен қоса баға белгілеу. Бұл керісінше тәсіл.
Аймақтық баға белгілеу. Бұл тәсілде тауардың шыққан орнына
Тұғырғылықты орнына байланысты баға белгілеу. Сатушы бір қаланы
Көлік шығындарын өз мойынына алып баға белгілеу. Сатушы
4.4. Баға арқылы жеңілдіктер жасау
Тұтынушыларды өзіне тарту үшін (мысалы, көп көлемде сату,
Қолма қол ақша төлегені үшін жеңілдік баға белгілеу.
Сатып алған тауар көлеміне қарай жеңілдік баға белгілеу.
Атқарымдық жеңілдіктер дегеніміз – ол сауда саласындағы әрекеттенушілерге
Мерзімді жеңілдіктер – тауардың сатылатын мерзімінен тыс уақытта
Сынақ. Сынақ ретінде прейскуранттік бағадан тыс жеңілдіктер қолданылады.
4.5. Тауардың өтімін ынталандыру үшін баға белгілеу
Белгілі жағдайда фирма уақытша бағаны прейскуранттық бағадан, кейде
( Белгілі уақыт мерзімінде клиенттерді молырақ тарту үшін
( Белгіленген уақыт аралығында нақты ақшаға тауарды сатып
( Сатушылар әдеттегі бағаларды төмендетіп жеңілдік бағаларды жиі
( Сатушылар тұтынушыларды көбірек тарту үмітпен кейбір тауарларға
4.6. Баға арқылы кемсітушілік
Тұтынушының, тауардың, сату орнының ерекшеліктеріне байланысты фирма бағасын
Тұтынушылардың белгілі бір тобына жеңілдіктер жасау үшін. Сондықтан
Белгілі бір тауардың түрлендірмелеріне қарай әртүрлі баға белгіленеді.
Мерзімге қарай әртүрлі баға белгіленеді. Жыл мезгіліне, апта
Бағаны кеміту тәсілін жүргізу үшін мынадай жағдайлар қажет:
( нарықты сегменттеуге мүмкіндіктің болуы, ал сегменттер сұраныс
( бағасы төмен сегменттегі тауарды басқа сегментке апарып
( бағасы жоғары сегменттегі бәсекелестер арзан бағамен сату
( нарықты сегменттеуге және оны бақылауға кеткен шығындар
( баға кемсітушілік тәсіліне тұтынушылар наразылық танытпауы
( қолданған баға кемсітушілік тәсілі заңға сай
5-бөлім
Бағалық саясат
Тауардың бағасы клиентті тартуы да немесе тартпауы да
Фирманың мақсаттары уақыттар шегіне байланысты қысқа мерзімді және
Ұзақ мерзімді пайда түсіру бағалық саясатты іске асыруды
Бағалық саясатты айқындауда тауардын өміршеңдік циклі маңызды рөл
Мақсатты баға, оның деңгейі және өзгеру ізі өнімнін
Өнімнің дүниеге келуі мен кетуінің аралығы - өміршеңдік
Тауарға сұранымның оның бағасына байланысты өзгергіштігі (эластичность) тауардың
Аталған түсініктерді қолдана отырып, тауарлардың төрт тобын анықтай
1. Икемді қысқа циклді;
2. Икемді ұзын циклді;
3. Икемсіз қысқа циклді;
4. Икемсіз ұзын циклді.
Қолдағы тауардың қандай топқа жатуына байланысты бағалық стратегияның
Шапқыншыл саясатқа "бетсіз" баға тағайындау тән. Баға пайданың
Бейімделгіш саясат тауарлардың негізгі топтарына қолданылады және клиенттерді
Дегенмен кейбір жағдайларда, мысалы, бәсекелестерді ығыстыру немесе өзінің
Тұтынушылардың параметрлері:
1) сатып алушылық қабілеті;
2) бағаның өзгеруіне жауап-қимылы.
Мінсіз жағдайда (бүған қандай да болса маркетинг маманы
Бәсекенің шиеленістік деңгейі:
1) бәсекелестердің бағалық стратегиясы;
2) бәсекелестердің өндірістік және
Мінсіз маркетинг алдын ала соққылауларды немесе жанап өту
Құқық жүйесі:
1) үстемдік пен бәсекелестікке занды шектеулер;
2) бағаның өзгеруін әкімшілік жағынан ережелеу (реттеу);
3) бәсекелестермен келіссөздерде
Шаруашылық құқықты және бағаны өзгертудің қабылданған тәртібін білмеу
Бағалық-ассортиментті аралас саясат жасырын (перделенген) бағалық стратегияны іске
Тұтынушылық қасиеттердің өсуі өнімнің өзіндік құнының өсуінен үстем
Іс жүзінде жаңа тауарға баға тағайындау бірнеше түрде
— "Қаймақ сыпыру" саясаты бастапқы уақытта баға өте
— "Шеп бұзу" ("басып
— Бөліктенген баға саясаты, яғни әр түрлі топтағы
Сұранымды бағалық ынталандыру (жандандыру), біріншіден, ол толысқан кезеңіне
Дүние жүзінде жиырмаға тарта кемітпелер түрі бар.
Жалпы немесе қарапайым кемітпе прейскуранттық бағадан түсіріледі. Ақшалай
Бонустық кемітпе - бұл тұрақты сатып алушыларға жыл
Прогрессивті кемітпе — бұл сатып алушыға сату көлемінің
Маусымдық кемітпе - бұл сатып алушыларға маусымдық тауарларды
Саудалық кемітпе. Өндірушілер тарапынан көтерме және бөлшек саудагерлерге
Арнайы кемітпелер мол көлемді сатудың ерекше науқандарында "тауарды
Инфляция жағдайларында баға тағайындау өте өзекті проблемаға айналады.
нарықтағы сату үлесін кеңейту, нарықтық сегментті кеңейту т.т.)
Инфляция баға тағайындау қиындықтарымен қатар маркетинг менеджеріне қорларды
6-бөлім
Бағаға негізделмеген немесе сапалық бәсеке
Ешқандай жеңіске кепілдік бермей, тек титықтауға соқтыратын бағалық
АҚШ-тың өте ірі компанияларының басым көпшілігі бизнесте қайырлы
Маркетинг тұрғысынан тауардың сапасы деп тұтынушының оны қолданбақшы
Деңгейімен қатар сапаның тұрақтылығы, яғни тауардың маңызды сапалық
Сапаның тұрақтылығы тауарды алуды ынталандырудың өте маңызды ұйытқысы
Жаңа тауарлардың маркетингі, ен алдымен олардың сапалық сипаттары
Тауардың сапалық сипаттарының маңызды тұрақтандырушысы стандарттар жүйесі болып
Маркетингтік буындар фирмадан тысқары әр түрлі сервиспен шұғылданады.
Жобалау және өндірістік бөлімдер арнайы техникалық кеңестер
Каржылау бөлімі қаржылық қызметін, негізінен алғанда,
Техникалық қызметтеу бөлімі машиналар мен жабдықтарды, басқа да
Сатуға дейінгі сервис - техниканы сатып алушыға сатудың
Сатылғаннан кейінгі сервис кепілді және кепілдіктен кейінгі болып
Кепілді сервис, өндіруші фирма кепілдік мерзім шегіндегі жабдықтардың
Кепілден кейінгі сервис өндіруші фирманың жоспарда көзделінген жөндеулерді,
Қосалқы бөлшектермен қамтамасыздандыру техникалық қызметтеудің маңызды бөлігі. Тапсырыс
Q=(2NP/C)
мұндағы:
Q — қоймадағы бөkшектер саны;
N — осы бөлшектердің жылдық қажетті саны;
Р — бөлшектің орташа бағасы;
С — осы бөлшектерді сақтаудың құны.
Техникалық қызметтеу бөлімінің құрылымы қалыпты жұмыс тындыру мақсатында
орталық қызмет бөлімі бірнеше инженерлік тауар өндіруді
қоршамдық сервистік кешеннің қызметі бір елге жақын жатқан
Осымен жоғарыда көрсетілген өндіруші (сатушы) фирма жағынан ұсынылмақ
Осы жерде фирманың стратегиялық мүдделерін іске асыруда және
7-бөлім
Нарық жағдайында баға тағайынадау
Әрбір бизнесте, оның қай салаға жататынына қарамай, маркетинг
Баға тағайындау бизнестегі іскер, кәсіпкер адамдардың қашан да
Нарықты экономика жағдайында баға тағайындау жүйесінің ерекшеліктерін тереңінен
7.1.Бағаның өзгеру себептері
Бұл әр елдерде көптеген ғалымдар шүғылданып отырған өте
Бағаның өсуі неліктен?
— сұраныстың ұсыныстан асып түсуі. Мысалы,
— еңбекақының өсуі еңбек өнімділігінің өсуінен немесе тауар
— күрделі капиталды, жабдықты, жұмысшы күшін, жерді пайдаланудың
— тұтынушының нарық пен бағаның
— кейбір үкіметтік шаралар: бюджеттің тапшылығы, қаржы-несие
Бағаның төмендеуі неліктен?
— ұсыныстың сұраныстан басымдығы. Мысалы,
— еңбек өнімділігі және тауарлар шығару өскен жағдайында
— негізгі капиталды, жабдықты, жұмыс күшін және жерді
— пайдалану мерзімінің шектелуі. Мысалы, жидек, бүлдірген т.т.
— сатушының кейбір затты
— баға төмендейді деген қауіп. Бұл "ұзынқұлаққа" не
— кейбір үкімет шаралары (бюджеттің теңестірілуі, банктік салымды
Бұл аталған жағдайлар мен факторлар тұрақты емес, болуы
7.2.Баға және сұраныс пен ұсыныстың заңдары
Осы заңға сәйкес бағаның жалпы денгейі айтарлықтай дәрежеде
Ал осы сұранысқа қандай факторлар ықпал жасайды екен?
Құндылықтың азаю принципі. Бұл принцип бойынша біздің қолымызда
1/ тұтынушыны өзінің шектеулі табысын қолдана отырып, әр
2/ белгілі тауардың әрбір келесі бірлігі беретін құндылық
"Таза" бәсеке бағаға ықпал жасай ма? "Таза" бәсекенің
Үстемдік жағдайда баға қандай болады? Тұтынушылар пікірінше, басқа
Пайданы үлғайту (максимизация) деген не? Пайданы үлғайту (ең
7.3.Фирманың бағалық саясаты
Бағалық стратегия мысалы ретінде АҚШ-тың көшірме машиналар
Әйгілі "Ксерокс" фирмасы өзінің көбейткіш аппараттарына арналған қағазы
Өз саясатының мақсаттарынан аттай отыра, фирма өзінің өнімдеріне
Бағаны бәсеке деңгейінде тағайындау. Көптеген фирмалар бағаны нарық
Баға бәсекелес бағадан төмен. Кейбір фирмалар сатып алушылардың
Баға бәсекелес бағадан жоғары. Егер де фирма жеке-дара,
Келісімді баға. Стандартты, бір жүйеге қалыптастырылған, өнімдерге бір
Бағаньң арзандығын (төмендігін) елестету немесе өнімнің өте жоғары
АҚШ-та баға тағайындауда жағрапиялық факторлар да қолданылады. Мысалы,
Біржүйелі принцип. Бүған сәйкес тұтас ел бір зона
Зоналық принцип. Ел зоналарға бөлінеді. Әр зонадағы барлық
7.4. Баға түрлері
Фирманың бағалық саясатын байыптауда төмендегі түсініктердің маңызы аз
Өндірістік баға фирманың барлық өндірістік және маркетингтік шығындарына
Көтерме баға фирмалар ірі партиялармен тауарды бөлшек сауда
Бөлшек баға. Тауар үсақ партиялармен, жеке бөлшекпен (даналап)
маркетингтік және өндірістік шығындары мен оның пайдасын қосқанға
Тірек (базисная) баға тауардың сортын және сапасын анықтау
Сатып алу-сату (немесе фактуралық) бағасы контрактыда көрсетілген жеткізудің
— "СИФ" (cost, insuranse, freigt) - стоимостъ, страхование,
— "ФОБ" (free and board) - франко -
"ФОР"(free and rail ) - свободен на рельсах
— "франко" (frее) - свободен - қамсыздық -
қауіпсіздендіру және кедендік шығындар (ақылар) кіреді. Енді бүл
Монополиялардың өндірістік бағадан жоғары немесе төмен тағайындайтын үстемдік
Әлемдік баға тауардың түріне байланысты тағайындалады: кейбір тауарларға
Номиналдық (номинальная) баға — прейскуранттарда, анықтамаларда, биржалық келісімдерде
Ұсынымдық баға - офертте (сатушының ресми ұсынысында) керсетілген
Рыноктық баға - белгілі бір рынокта сату-сатып алу
Сырғымалы, кейбір жағдайларға (биржалық, келісімнен, инфляциядан және т.б.)
Анықтамалық баға (ерекше түрлері - номиналдық, прейскуранттық) әдетте
Сұраныс бағасы - сатып алушылар рыногында туады.
Өзгермейтін (твердая) баға сату-сатып алу шартында тағайындалады және
7.5. Бағаларды тағайындау
Іс жүзінде баға тағайындау үрдісінде көптеген факторлар
5-сурет
1-кесте.Кір сабынға сұраныс пен ұсыныс
Батыстың, әсіресе, американдықтардың тәжірибесін пайдалана отырып, өзіміздің шаруашылық
7.5.1 Сұраныс факторлары
Сатылған тауардың көлемі (саны) осы тауардың бағасына байланысты.
Мүндай зерттеулерде статистикалық есептермен қатар көптеген түжырымдар маркетинг-менеджерінің
7.5.2 Өндірістік және маркетингтік шығындардың ықпалы
Бұл шығындар өнімге бағалар тағайындау үрдісіне айтарлықтай үлесін
Ал енді американдық әдістемені қолдана отырып, бағаның жоғарыда
1-кестеде бағаның белгілі денгейлерінде ұсыныстың өзгерілімі де берілген.
6-сурет.Сұраныс (сабынға) сызығы
7-сурет.Ұсыныс (сабынға) сызығы
8-сурет.Сұраныс пен ұсыныс – баға функциясы
Енді сұраныс қисығы мен ұсыныс қисығын бір графикте
Екіншіден, графикте сұраныс және ұсыныс қисықтары қиылысады, қиылысу
7.5.3 Бәсеке факторлары
Ең бастысы - осы тауардың және осыған үқсас
Екінші жағынан, фирманың бәсекелестері жоқ болғанда да, өте
7.5.4 Баға тағайындаудың негізгі тәсілдері
Маркетинг мамандары баға тағайындауда көрсетілген барлық факторларды ескеруге
қолданылады: сұранысқа бағытталған баға, шығындарға бағытталған баға, бәсекеге
7.5.5 Сұраныс факторларына бағытталу әдісі
Жана өнімге баға тағайындау бәрінен бұрын сұраныстың факторларына
"Қаймақ сыпыру" принципі бойынша жоғары бағалар тағайындау бірден
Бұл баға тағайындаудың жаңа тәсілі емес, бірақ тұтынушылардың
7.5.6 Нарыққа бағытталу әдісі
Бүл әдіс мүмкіндігінше сатып алушыларды көбірек еліктіру мақсатында
7.5.7 Шығындарға бағытталған әдіс
Бүл әдіс фирманың тауарлар ассортименті өте кең, әсіресе
АҚШ-тың көптеген бөлшек фирмалары өндірушінің бағасына стандартты бағалық
Жекелеген (яхта, үй және т.б.) немесе өнімдерді аздаған
7.5.8 Бәсекеге бағытталған әдіс
Рынокта бәсекелестер өздерінің ұқсас өнімдеріне бағаны мәжбүрлікпен тағайындауы
Өндіруші, көтерме немесе бөлшек фирмалар рыноктағы ұқсастарынан өзгеше
"Құлдыраушы лидер" бағасы. Жақсы танымал тауарлардың біреуінің бағасы
ҚОРЫТЫНДЫ
Жазылған жұмыста қарастырылған тақырып баға саясатымен тығыз байланысты.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
Котлер Ф. Маркетинг негіздері. Профессор М.Ізбасардың жалпы редакциялауымен
Қожаназаров Қ. Маркетинг негіздері: Оқулық. – Алматы: «Экономика»,
Сатыбалдыұлы С. Маркетинг – нарықтану. – Алматы: «Білім»,
Нысанбаев С.Н., Садыханова Г.А. Маркетинг негіздері: Оқулық. –
Пунин Е.И. Маркетинг, менеджмент, ценообразование на предприятиях. –
Закон Республики Казахстан « О ценообразовании в
40
Сұранысты анықтау
Баға құру әдісін талдау
Түпкілікті бағаны белгілеу
Ұсынысты, бәсекелестердің бағаларын және тауарларын талдау
Шығндарды бағалау
Бағаны жасау мақсатын анықтау
